16/04/2025
Η διαφωνία - δυσαρέσκεια από την συμπεριφορά του άλλου, δεν χρειάζεται να εκλαμβάνεται ως απειλή και να οδηγεί αυτονόητα σε εχθρότητα, επίθεση και αναίρεση της αγάπης αλλά ως ευκαιρία - πρόκληση για διαπραγμάτευση και διαχείριση.
Πολλοί από τους καβγάδες μεταξύ ζευγαριών γίνονται κατά την προσπάθεια να επικοινωνήσουν μεταξύ τους όσα τους ενοχλούν στην συμπεριφορά του άλλου. Δηλαδή κατά την προσπάθεια ανατροφοδότησης. Παρακάτω ακολουθούν κάποιες γενικές οδηγίες για την πρόληψη των εντάσεων και εξάσκησης σε έναν διαφορετικό τρόπο επικοινωνίας. Δεν αποτελούν «συνταγή» αλλά πρόταση που θα μπορέσει να φανεί χρήσιμη με την προσωπική σφραγίδα και ιδιαιτερότητα της κάθε περίπτωσης.
Όταν κάποιος σου αποκαλύπτει (σου φανερώνει) το πώς αντιδράει στη συμπεριφορά σου, σου δίνει ανατροφοδότηση (feedback). Στόχος είναι να σου δώσει εποικοδομητικές πληροφορίες . Η σωστή ανατροφοδότηση θα σε βοηθήσει να δεις συμπεριφορές σου που δεν είναι όσο αποτελεσματικές θα ήθελες και με τον τρόπο αυτό θα σε βοηθήσει να τις τροποποιήσεις ώστε να είναι πιο χρήσιμες στην μεταξύ σας σχέση (εαν βέβαια επιθυμείς να κινηθείς σ' αυτήν την κατεύθυνση).
Όταν εσύ αποκαλύπτεις σε κάποιον το πώς αντιδράς στις δικές του πράξεις, τότε και εσύ με την σειρά σου του δίνεις ανατροφοδότηση. Είναι σημαντικό η ανατροφοδότηση να μη δίνεται με επιθετικό τρόπο που θα κάνει τον άλλο να είναι αμυντικός (γιατί τότε ούτε θα ακούσει ουσιαστικά ούτε θα κατανοήσει την ανατροφοδότηση σου). Όσο πιο ουσιαστική ανατροφοδότηση έχει κάποιος στην επικοινωνία του με τους άλλους, τόσο πιο ήρεμες, συνδεδεμένες και με αγάπη σχέσεις βιώνει.
1. Επικεντρώσου, μίλα για την συμπεριφορά του άλλου και όχι για την προσωπικότητα του.
Να αναφέρεσαι σε αυτά που κάνει ο άλλος και όχι στα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που φαντάζεσαι ότι έχει (π.χ «προηγουμένως μου μίλησες με έντονη φωνή και όταν μου είπες ότι δεν σε νοιάζει, προσβλήθηκα» και όχι «είσαι αντιδραστική/ος και αχάριστη/ος»).
2. Επικεντρώσου στην περιγραφή του τι συνέβη και όχι σε μια αρνητική κριτική.
Να αναφέρεσαι σε αυτά που έχουν συμβεί και όχι σε κρίσεις για το τι είναι σωστό ή λάθος, καλό ή κακό κ.α. (π.χ. «είσαι αφοσιωμένη/ος στο κινητό σου, δεν συμμετέχεις στην κουβέντα μας και δεν προτείνεις κάτι να κάνουμε όλοι μαζί » και όχι «Είσαι αδιάφορη/ος, εγωίστρια/εγωιστής, ή άρρωστη/ος με το κινητό»).
3. Επικεντρώσου στο «εδώ και τώρα».
Όσο πιο άμεση είναι η ανατροφοδότηση τόσο πιο βοηθητική είναι (λ.χ. «Σε χαιρέτησα και δε μου μίλησες. Έγινε κάτι; » και όχι «Πριν δυο βδομάδες σε χαιρέτησα και δε μου μίλησες. Έγινε κάτι;»).
4. Επικεντρώσου στο συγκεκριμένο γεγονός και μη γενικεύεις.
Να αναφέρεσαι σε αυτό που έχει συμβεί και όχι σε γενικεύσεις της συμπεριφοράς του άλλου (λ.χ. «Δεν έκανες τις δουλειές που είχαμε πει» και όχι «Ποτέ δεν κάνεις τις δουλειές που αναλαμβάνεις»).
5. Προσπάθησε να μοιραστείς το πώς βλέπεις εσύ τα πράγματα και τα συναισθήματά σου και όχι να δώσεις συμβουλές - εντολές.
Με το να μοιράζεσαι τη δική σου οπτική, δίνεις τη δυνατότητα στον άλλο να αποφασίσει πώς θα αξιοποιήσει (και αν θα αξιοποιήσει) αυτή την ανατροφοδότηση, αφού λάβει υπόψη τους δικούς του στόχους και τις δικές του σκέψεις και ανάγκες. Όταν δίνεις συμβουλές - εντολές, στην ουσία λές στον άλλο τι να κάνει με τις πληροφορίες που τους δίνεις και αποφασίζεις εσύ για αυτόν ποιες συμπεριφορές πρέπει να αλλάξει (λ.χ. «Φαντάζομαι πως έχεις άποψη και είναι σημαντική για μένα. Δεν είμαι σίγουρη τι σε κάνει να κλείνεσαι στον εαυτό σου…. Νιώθω όμως θυμό όταν το κάνεις αυτό, σκέφτομαι πως δεν νοιάζεσαι για μένα» και όχι «σταμάτα να κλείνεσαι στο δωμάτιο σου. Πάψε να είσαι στην κοσμάρα σου!»).
6. Μη δίνεις παραπάνω ανατροφοδότηση από όση μπορεί ο άλλος να κατανοήσει τη δεδομένη στιγμή.
Αν υπερφορτώσεις τον άλλον με πληροφορίες, μειώνεις τις πιθανότητες να τις αξιοποιήσει. Έτσι ικανοποιείς περισσότερο τη δική σου επιθυμία να μιλήσεις στον άλλο για τα πράγματα που σε ενοχλούν παρά τον βοηθάς να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του και να βελτιωθεί.
7. Να εστιάζεις σε πράγματα που μπορούν να αλλάξουν.
Δεν έχει νόημα να δίνεις ανατροφοδότηση για πράγματα που ο άλλος δε μπορεί να αλλάξει. Μάλλον απλά τον κάνεις να νιώθει άσχημα.
8. Να θυμάσαι ότι δε μπορείς να εξαναγκάσεις τον άλλο να δεχτεί την ανατροφοδότηση σου.
Το άτομο που δέχεται την ανατροφοδότηση σου είναι υπεύθυνο να αποφασίσει αν θα αλλάξει ή όχι την παρούσα συμπεριφορά του. Με το να αυξάνεις την αυτογνωσία του, του δίνεις τη δυνατότητα να κάνει πιο «ενημερωμένες» επιλογές σε σχέση με τη μελλοντική του συμπεριφορά. Η επιλογή, όμως, είναι δική του.
Οι άνθρωποι ανεξαρτήτου ηλικίας, δέχονται όρια, ακούνε συμβουλές και κάνουν αυτό που τους λένε, αλλά μόνο εφόσον τα άτομα από τα οποία τα δέχονται, διατηρούν το κύρος τους έναντι τους. Μόνο εφόσον έχουν μια σχέση αγάπης, κατανόησης, σεβασμού, θαυμασμού και αναγνώρισης , μπορούν να δεχτούν όρια και κανόνες. Μόνον εφόσον δεν παραβιάζονται βασικές αρχές του εαυτού τους. Ακούω τον σημαντικό άλλον για μένα, κατανοώ, αποφασίζω αν θα αλλάξω και τι.
Το ότι βρίσκομαι σε μια σχέση αγάπης και αποδοχής με κάνει να συνδιαμορφώνομαι με τον άλλον με ό,τι αλλαγές και προσαρμογές αυτό απαιτεί. Αντίστροφα δημιουργώντας έναν κλίμα προσαρμογών – αλλαγών που να περιέχουν ανοιχτή, θετική, καλοπροαίρετη επικοινωνία ανοίγω τον δρόμο για την ανάπτυξη της ασφάλειας και της αγάπης.
