02/11/2015
Ο ιατρικός βελονισμός στη θεραπεία του χρονίου άγχους.
Έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2013 στο Journal of Endocrinology (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23386059) αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα του βελονισμού στην αντιμετώπιση του χρονίου άγχους. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ο βελονισμός σε συγκεκριμένα σημεία έχει παρόμοιο τρόπο δράσης με τα αγχολυτικά και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Μάλιστα φαίνεται να έχει πιο άμεσο αποτέλεσμα και φυσικά χωρίς τις παρενέργειες των φαρμάκων.
Η αντίδραση του ανθρώπινου σώματος σε στρεσογόνες καταστάσεις (body stress response system) βασίζεται σε ένα σύστημα που ενεργοποιείται κυρίως από τον υποθαλαμουποφυσιακό άξονα. Η περιοχή αυτή του εγκεφάλου ενεργοποιείται και εκκρίνει ειδικές ορμόνες (όπως η εκλητική ορμόνη της κορτικοτροπίνης), οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν στην παραγωγή άλλων ορμονών που ανεβάζουν τα επίπεδα άγχους και νευρικότητας (κορτιζόλη, νορεπινεφρίνη κα). Όταν ενεργοποιηθεί το σύστημα αυτό θέτει το ανθρώπινο σώμα σε κατάσταση ετοιμότητας ώστε να αντιμετωπίσει την επικείμενη “απειλή”: αυξάνονται οι χτύποι της καρδιάς, οι κόρες των ματιών μεγαλώνουν, οι βρόγχοι και τα αγγεία των μυών διαστέλλονται κα.
'Όλη η διαδικασία αυτή είναι απολύτως φυσιολογική και δημιουργήθηκε για να προστατεύει όλα τα θηλαστικά (συμπεριλαμβανομένου και τον άνθρωπο) από πιθανούς κινδύνους της καθημερινότητάς τους και να τα θέτει σε ετοιμότητα, για παράδειγμα ένα επιθετικό ζώο ή έναν άλλου τύπου εχθρό. Στη σημερινή εποχή βέβαια οι στρεσογόνες καταστάσεις έχουν αντικατασταθεί από τα διάφορα οικονομικά, εργασιακά και λοιπά προβλήματα της καθημερινότητας αλλά δεν παύουν να ενεργοποιούν τα ίδια συστήματα.
Σε καταστάσεις χρονίου άγχους όμως, η αντίδραση του συστήματος αυτού είναι υπερβολική, ακόμα και σε όχι τόσο σοβαρές απειλές και διαρκεί πολύ περισσότερο. Τα επίπεδα της κορτιζόλης είναι πολύ ανεβασμένα και δεν επιστρέφουν σχεδόν ποτέ σε φυσιολογικά επίπεδα, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να καταλήγουν με διάφορα συμπτώματα όπως άγχος, αϋπνία, κατάθλιψη, εξαιτίας της συνεχούς δράσης του συστήματος.
Στην εν λόγω λοιπόν έρευνα, δύο ομάδες ποντίκια υποβλήθηκαν σε μια στρεσογόνα κατάσταση (κρύο μπάνιο), η μία ομάδα χωρίς και η άλλη μετά από συνεδρίες βελονισμού και μετά μετρήθηκαν τα επίπεδα των ορμονών του στρες στο αίμα. Τα ποντίκια της πρώτης ομάδας είχαν αυξημένα επίπεδα ορμονών όπως ήταν αναμενόμενο. Όμως τα ποντίκια της δεύτερης ομάδας δεν παρουσίαζαν αυτή την αύξηση. Για την ακρίβεια, οι ορμόνες ήταν περίπου στα ίδια επίπεδα με αυτά ποντικιών που δεν είχαν υποβληθεί καθόλου στο κρύο! Φάνηκε λοιπόν ότι οι συνεδρίες βελονισμού ομαλοποίησαν και ρύθμισαν τα επίπεδα των ορμονών του στρες, μειώνοντας το βαθμό ενεργοποίησης του συστήματος και επαναφέροντάς το γρήγορα στη φυσιολογική του λειτουργία.
Αν και η έρευνα αυτή έγινε σε ποντίκια, ο υποθαλαμουποφυσιακός άξονας λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο σε όλα τα θηλαστικά και είναι πολύ πιθανό ο τρόπος αυτός δράσης του βελονισμού να λειτουργεί και στον άνθρωπο. Τα θετικά αποτελέσματα στην κλινική πράξη σε ιατρεία βελονισμού σε όλο τον κόσμο, στα οποία οι ασθενείς βλέπουν σημαντικά αποτελέσματα, οδηγούν σε αυτό το συμπέρασμα. Μάλιστα το γεγονός ότι το αποτέλεσμα του βελονισμού είναι πιο άμεσο από τις φαρμακευτικές αγωγές και χωρίς τις παρενέργειες αυτών, δικαιολογεί γιατί αποτελεί μια από τις πιο διαδεδομένες μη φαρμακευτικές αγωγές κατά του άγχους παγκοσμίως. Φυσικά κάθε περίπτωση πρέπει να προσωποποιείται και υπάρχουν ασθενείς στους οποίους η ενδεδειγμένη φαρμακευτική αγωγή είναι απαραίτητη. Ο βελονισμός λοιπόν αποτελεί μια ασφαλή και αποτελεσματική θεραπεία κατά του άγχους σε ασθενείς που δεν μπορούν ή δε θέλουν να λάβουν λοιπές αγωγές, πάντα μετά από τη σύμφωνη γνώμη των ειδικών ιατρών.