07/07/2024
Η τηλεϊατρική σήμερα
Όλο και μεγαλύτερη συζήτηση γίνεται, τόσο μεταξύ των ασθενών όσο και μεταξύ των επαγγελματιών υγείας, σχετικά με τις δυνατότητες της τηλεϊατρικής.
Κατά την ιατρική πράξη, ο ασθενής και ο γιατρός (και συχνά και ο συνοδός ή φροντιστής του ασθενούς, στην περίπτωση πολλών νευρολογικών νοσημάτων) έχουν την ευθύνη να μεγιστοποιήσουν το γινόμενο τεσσάρων παραγόντων: ασφάλεια, αποτελεσματικότητα, κόστος και χρόνος. Η βελτίωση ενός από τους τέσσερις αυτούς παράγοντες μπορεί συχνά να συνεπάγεται επιδείνωση στους άλλους τρεις. Προς το παρόν, οι δυνατότητες της τηλεϊατρικής δεν είναι τέτοιες που να επιτρέπουν ικανοποιητική πρόοδο, ωστόσο, ανάλογα και με τον τομέα, οι εξελίξεις είναι ραγδαίες.
Σήμερα η τεχνολογία παρέχει πράγματι τη δυνατότητα ουσιαστικά της μεταφοράς από τη μία τον πληροφοριών του ιστορικού της νόσου και από την άλλη της ιατρικής γνώσης και εμπειρίας, χωρίς απευθείας επαφή ασθενούς και γιατρού. Αυτό δεν είναι κάτι το εντελώς καινούργιο καθώς ήδη μέχρι πρόσφατα παλαιότερα, αυτό ήταν που γινόταν με την αρχική εξέταση στο ιατρείο και μετά την παροχή οδηγιών από το τηλέφωνο. Ουσιαστικά, η τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ γιατρού και ασθενούς ήταν και η πρωτόγονη περίπτωση τηλεϊατρικής υπηρεσίας και βεβαίως παραμένει και σήμερα η πιο διαδεδομένη.
Σήμερα,, πολύ καλά επίσης μπορεί να μεταφερθεί και η εικόνα εκτός από τον ήχο, ανάλογα πάντα και με τις διαθέσιμες συσκευές και τη σύνδεση του διαδικτύου. Αυτό που δεν μπορεί να μεταφερθεί προς το παρόν είναι η αντικειμενική εξέταση που χρησιμοποιεί την αφή και την όσφρηση, όπως φυσικά και ο παρακλινικός έλεγχος και οι πιθανώς αναγκαίες επεμβατικές θεραπείες, πού μπορεί να είναι απλές όπως οι μηχανικοί χειρισμοί, ενδιάμεσες όπως οι ενέσεις ή και πιο σύνθετες όπως οι συνεδρίες εγχύσεων και οι χειρουργικές επεμβάσεις. Εδώ περιλαμβάνεται η δυνατότητα της νοσηλείας κατ´ οίκον, που προς το παρόν υλοποιείται σε πολύ στενό εύρος και με πολύ στενή εποπτεία.
Επί του παρόντος υπάρχουν εξελίξεις προς τη δυνατότητα χρήσης διαγνωστικών συσκευών κατ οίκον χωρίς την παρουσία του ιατρού, οι οποίες κορυφώνονται μέχρι και στη διαθεσιμότητα --στο μέλλον-- φορητών μαγνητικών τομογράφων! Προς το παρόν πάντως, η πιο απλή περίπτωση τηλεϊατρικής είναι η βιντεοκλήση.
Επί του παρόντος, το υπάρχον νομικό πλαίσιο αυτής της υπηρεσίας μεταφέρει την ευθύνη της άσκησης τηλεϊατρικής απόλυτα στην εκτίμηση του γιατρού, τον οποίο εκθέτει σε κακόβουλες πράξεις εναντίον του, αλλά αυτό σύντομα αναμένεται να ρυθμιστεί περαιτέρω, καθώς είναι μεγάλες και δυστυχώς διογκούμενες οι ανάγκες που καλούν προς την περαιτέρω αξιοποίηση αυτής της δυνατότητας.
Δεδομένων των παραπάνω, θεωρώ ότι μια αρκετά ικανοποιητική προσέγγιση είναι η "υβριδική", δηλαδή τουλάχιστον μία αρχική κανονική εξέταση στο ιατρείο με το συμβατικό τρόπο, προγραμματισμός και ολοκλήρωση του ενδεχομένως αναγκαίου διαγνωστικού ελέγχου και μετά, ανάλογα πάντα και με τη διάγνωση, η εκτέλεση των τακτικών ραντεβού παρακολούθησης από απόσταση, σε συνδυασμό με άυλη συνταγογράφηση και παραπεμπτικογράφηση.
Η υβριδική τηλέϊατρική προφανώς δεν καταργεί το ζήτημα της τοπικής άσκησης ιατρικής, διευρύνοντας τις δυνατότητες τόσο των ασθενών να βρουν γιατρό ανεξαρτήτως του τόπου κατοικίας τους, όσο και του γιατρού να απευθυνθεί σε ασθενείς οπουδήποτε στον κόσμο, ωστόσο εξισορροπεί σημαντικά το παραπάνω τετραπλό γινόμενο. Προσωπικά, εργάζομαι, όπως και οι περισσότεροι συνάδελφοί μου, πάνω στη βελτιστοποίηση αυτής της δυνατότητας, πάντα με μεγάλη προσοχή και μέτρα αποτροπής κινδύνων.
