07/10/2024
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα, οι μισοί σχεδόν Έλληνες (40%) είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Οι λόγοι είναι πολλοί , όπως και πολλοί είναι αυτοί που λένε ότι όλα είναι στο μυαλό. Πως επηρεάζεται όμως το μυαλό από τις ορμόνες; Οι ορμόνες είναι οι χημικοί αγγελιοφόροι στο σώμα μας. Διευκολύνουν κάθε σωματική και μεταβολική διαδικασία. Λόγω της σχέσης τους με την όρεξη, παίζουν σημαντικό ρόλο και στο σωματικό βάρος. Ποιες είναι; Η ινσουλίνη πρώτη πρώτη, η κύρια ορμόνη αποθήκευσης ενέργειας στο σώμα μας. Παράγεται από το πάγκρεας και δουλειά της είναι να ανοίξει τις «πόρτες» των κυττάρων (μυικών, ηπατικών, κυττάρων του λιπώδους ιστού), έτσι ώστε να εισέλθει η γλυκόζη των τροφίμων. Αυτή στη συνέχεια χρησιμοποιείται είτε για άμεση ενέργεια είτε για αποθήκευση, ανάλογα με τις τρέχουσες ανάγκες του οργανισμού.
Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι μια αρκετά κοινή πάθηση που έχει ως αποτέλεσμα τα κύτταρα – αποδέκτες να σταματήσουν να ανταποκρίνονται στην ινσουλίνη. Αφού η γλυκόζη δεν μπορεί να εισέλθει στους μυς, στο ήπαρ και στο λίπος, παραμένει στην κυκλοφορία και οι τιμές της αρχίζουν να ανεβαίνουν. Για να αντεπεξέλθει ο οργανισμός, το πάγκρεας παράγει ακόμη περισσότερη ινσουλίνη σε μια προσπάθεια να ενισχύσει την απορρόφηση της γλυκόζης και αυτό μακροπρόθεσμα οδηγεί σε παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2 και σε καρδιακές παθήσεις. 2. Λεπτίνη : Η λεπτίνη είναι μια ορμόνη που ρυθμίζει την πληρότητα που νιώθουμε όταν καταναλώνουμε φαγητό. Εκκρίνεται κυρίως από τα λιποκύτταρα και στέλνει σήμα στον υποθάλαμο (το τμήμα του εγκεφάλου που ρυθμίζει την όρεξη) ότι είμαστε χορτάτοι. 3. Γκρελίνη: Είναι ουσιαστικά το αντίθετο της λεπτίνης. Είναι η ορμόνη της πείνας και στέλνει μήνυμα στον υποθάλαμο που λέει ότι το στομάχι είναι άδειο και χρειάζεται τροφή. 4. Κορτιζόλη: Η κορτιζόλη είναι γνωστή ως η ορμόνη του στρες και παράγεται από τα επινεφρίδια. Σε περιόδους στρες, αυτή η ορμόνη προκαλεί αύξηση του καρδιακού ρυθμού και των επιπέδων ενέργειας. Αν και είναι σημαντικό για την επιβίωση μας να απελευθερώνεται κορτιζόλη σε επικίνδυνες καταστάσεις, εντούτοις τα χρόνια υψηλά επίπεδα μπορεί να οδηγήσουν σε πολλά προβλήματα υγείας, όπως καρδιακές παθήσεις, διαβήτη, χαμηλά επίπεδα ενέργειας, υψηλή αρτηριακή πίεση, διαταραχές ύπνου και αύξηση βάρους. Ορισμένοι παράγοντες του τρόπου ζωής – συμπεριλαμβανομένων των κακών συνηθειών ύπνου, του χρόνιου στρες και της υψηλής πρόσληψης τροφών με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη – μπορεί να συμβάλλουν σε υψηλά επίπεδα κορτιζόλης. 5. Νευροπεπτίδιο Y (NPY): Είναι μια πρωτεινη που παράγεται από κύτταρα του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος, διεγείρει την όρεξη και μειώνει την ενεργειακή δαπάνη ως απόκριση σε νηστεία ή στρες. Αφού εκκριθεί, ενεργοποιείται στον λιπώδη ιστό και υπό συνθήκες μπορεί να αυξήσει την αποθήκευση λίπους και να οδηγήσει σε κοιλιακή παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο και μια σειρά από χρόνιες ασθένειες. 6. Το πεπτίδιο GLP-1. Είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται στο έντερο όταν εισέρχονται σε αυτό τα θρεπτικά συστατικά. Παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, προκαλεί καθυστέρηση της γαστρικής κένωσης, επιβράδυνση της απορρόφησης γλυκόζης στο αίμα, αύξηση της αίσθησης κορεσμού, μείωσης της όρεξης κά. Εξού και ο χαμός με τα αντίστοιχα φάρμακα. 7. Η χολοκυστοκινίνη (CCK) είναι μια ορμόνη που παράγεται από τα κύτταρα του εντέρου μετά από ένα γεύμα και προκαλεί αίσθημα πληρότητας και κορεσμού. Είναι απαραίτητη ορμόνη για την παραγωγή ενέργειας, τη σύνθεση πρωτεϊνών, την πέψη και άλλες σωματικές λειτουργίες. Αυξάνει επίσης και την απελευθέρωση της έτερης ορμόνης πληρότητας, της λεπτίνης. 8. Το πεπτίδιο YY (PYY) είναι μια άλλη ορμόνη που εκκρίνεται από το έντερο και δίνει σήμα για να σταματήσει η κατανάλωση τροφής. Και τα επίπεδα PYY φαίνεται να είναι χαμηλότερα σε άτομα με παχυσαρκία και αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε υπερκατανάλωση φαγητού.
Όλες αυτές οι ορμόνες επηρεάζονται από τον τρόπο ζωης. Σε επόμενο ποστ θα πούμε πως μπορείτε να τις βελτιώσετε.