11/12/2021
μια πολύ ενδιαφέρουσα παραγωγή των:
Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος», Μουσείο Ιατρικής Κρήτης - Μuseum of medicine of Crete
και Έμμυ Παπαβασιλείου!
Το podcast παρουσιάζει, στη μετάφραση του Ελευθερίου Βενιζέλου, τα αποσπάσματα από την Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου του Θουκυδίδη τα οποία αναφέρονται στον λοιμό, τη θανατηφόρα επιδημία που έπληξε την Αθήνα κατά το δεύτερο έτος του πολέμου.
https://museum.med.uoc.gr:8443/museum/2111_podcast/index.jsp
Ο Λοιμός των Αθηνών, ή «σύνδρομο του Θουκυδίδη», ήταν μια καταστροφική επιδημία η οποία εκδηλώθηκε στην πόλη-κράτος των Αθηνών στην αρχαία Ελλάδα, κατά το δεύτερο έτος του Πελοποννησιακού πολέμου, το 430 π.Χ., και ενώ η πόλη πολιορκούνταν από τους Σπαρτιάτες. Θεωρείται πως η επιδημία πρωτοεμφανίστηκε στο κύριο λιμένα της Αθήνας, τον Πειραιά, που αποτελούσε την κύρια είσοδο προμηθειών της πόλης. Ο λοιμός εμφανίστηκε και σε άλλες περιοχές της ανατολικής Μεσογείου, επέστρεψε δύο φορές, το 429 π.Χ. και τον χειμώνα του 427/426 π.Χ., και η καταστροφή που προκάλεσε στον πληθυσμό της Αθήνας ήταν ένα σημαντικό πρώτο πλήγμα για την πόλη ως προς την εξέλιξη του πολέμου.
Προκάλεσε το θάνατο ενός μεγάλου ποσοστού των κατοίκων της πόλης, ανάμεσα στους οποίους και του ίδιου του Περικλή μαζί με τα μέλη της οικογενείας του, ενώ οι λεπτομερείς μαρτυρίες του Θουκυδίδη είναι ανεκτίμητες για την μελέτη του γεγονότος, καθώς ο ίδιος ήταν αυτόπτης μάρτυρας και είχε μολυνθεί, αλλά κατόρθωσε να επιζήσει. Επίσης, ο Ιπποκράτης ήταν ένας από τους γιατρούς που βρίσκονταν στην πόλη και η συνεισφορά του στην αντιμετώπιση του λοιμού ήταν σημαντική.
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%BF%CE%B9%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%91%CE%B8%CE%B7%CE%BD%CF%8E%CE%BD #%CE%A3%CF%84%CE%B1_%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AC
Το ξέσπασμα του λοιμού της Αθήνας το 430 π.Χ. παραμένει ένα μυστήριο. Μεταξύ των πολλών πιθανών διαγνώσεων, έχουν προταθεί ο Έμπολα, ο τυφοειδής, η ευλογιά, η ιλαρά, η βουβωνική πανώλη, η χολέρα, η γρίπη, η ερυσίβη και μια σειρά από ασθένειες των ζώων. Η επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα δεν έχει αποδεχτεί καμία ως την υπαίτια θανατηφόρα ασθένεια. Επιπλέον, η περιγραφή που προσφέρει ο Θουκυδίδης έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση, όσον αφορά στο τι πραγματικά σημαίνουν ορισμένα από τα χαρακτηριστικά της νόσου σε μετάφραση. Περαιτέρω, ο Θουκυδίδης ερευνάται τόσο για το κίνητρό του να συμπεριλάβει το επεισόδιο της νόσου στο βιβλίο του, αλλά και για το γεγονός ότι δεν ήταν υγειονομικός οποιουδήποτε είδους και επομένως η αξιοπιστία του στη διάγνωση των συμπτωμάτων είναι αμφισβητήσιμη. Η πρόσφατη ανακάλυψη των μαζικών τάφων της περιόδου, προσέφερε νέες ελπίδες ότι θα υπάρξει μια οριστική διάγνωση, καθώς οι σύγχρονες τεχνικές ανάλυσης DNA θα θέσουν οριστικό τέλος σε μια διαμάχη σχεδόν 2.000 ετών. Τα δείγματα DNA που εξήχθησαν από δόντια έδειξαν τον τυφοειδή πυρετό ως πιθανότερο αίτιο, αλλά αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της ανάλυσης, η διάγνωση αμφισβητήθηκε από άλλους επιστήμονες, οι οποίοι υποστήριξαν ότι η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε ήταν προβληματική. Η δυνατότητα δειγματοληψίας DNA είναι περιορισμένη, ειδικά για την ανίχνευση ιών που απαιτούν δοκιμές RNA, αλλά και οι ιοί αλλοιώνονται γρήγορα με την πάροδο του χρόνου, καθιστώντας εξαιρετικά απίθανο το ενδεχόμενο να ανακαλύψουμε κάποτε τι συνέβη στην Αθήνα.
https://www.worldhistory.org/trans/el/2-939/430-427/
Δελτίο τύπου: ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ - Ο Λοιμός των Αθηνών