02/04/2024
Γιατί λέμε ΟΧΙ στο κομμάτι του παζλ ως σύμβολο του αυτισμού, και γιατί λέμε ΝΑΙ στο σύμβολο του πολύχρωμου απείρου.🦄
Ο Απρίλιος έχει καθιερωθεί ως ο μήνας του αυτισμού. Σίγουρα θα βλέπετε πολλές δημοσιεύσεις που περιλαμβάνουν το μπλε κομμάτι του παζλ και την φράση "autism awareness", δηλαδή ο μήνας που αποκτάμε επίγνωση για τον αυτισμό. Η κοινότητα των αυτιστικών ατόμων όμως διαφωνεί στην πλειοψηφία της με αυτές τις διατυπώσεις. Γιατί:
💜Το σύμβολο του παζλ ήταν το σύμβολο της οργάνωσης Autism Speaks, γνωστή για διαφημιστικές καμπάνιες που προσέβαλαν τα αυτιστικά άτομα, παρουσιάζοντας τον αυτισμό σαν μια τραγική ασθένεια. Στην πορεία το σύμβολο συσχετίστηκε με τον αυτισμό.
💜Επίσης, το παζλ θυμίζει κάτι περίπλοκο, κάτι που λείπει. Στην πραγματικότητα, τα αυτιστικά άτομα δεν υπολείπονται κάπου, ούτε είναι άνθρωποι που δύσκολα κατανοούνται. Αυτό είναι μια προκατάληψη των νευροτυπικων ατόμων.
💜Το χρώμα μπλε λέγεται πως ίσως, ως χρώμα που έχει συνδεθεί με το αρσενικό φύλο, αντικατοπτρίζει το στερεότυπο ότι αυτιστικά είναι μόνο τα αγόρια.
💜Η φράση "autism awareness" δημιουργήθηκε σε μια εποχή που οι άνθρωποι γνωρίζαμε λίγα για τον αυτισμό. Πλέον όλοι οι ειδικοί και οι μη ειδικοί γνωρίζουν για την ύπαρξη του αυτισμού. Αυτό που μένει είναι να τον αποδεχτούμε, για αυτό και προτιμάμε την φράση "autism acceptance".
💜Αντί για το σύμβολο του παζλ, η αυτιστική κοινότητα προτιμά το σύμβολο του πολύχρωμου απείρου, καθώς αυτό συμβολίζει την νευροδιαφορετικοτητα (neurodiversity). Σύμφωνα με την νευροδιαφορετικοτητα, ο αυτισμός, η ΔΕΠΥ κτλ, δεν είναι διαταραχές, αλλά διαφορετικές φυσιολογικές εκφάνσεις λειτουργίας του ανθρώπινου εγκεφάλου. Η νευροδιαφορετικοτητα προκύπτει από το κοινωνικό μοντέλο της αναπηρίας, σύμφωνα με το οποίο η αναπηρία είναι έννοια κοινωνικά κατασκευασμένη και δεν αντανακλά τις δυνατότητες του ατόμου. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος που κινείται με αμαξίδιο, δεν θα ήταν ανάπηρος αν η κοινωνία ήταν φτιαγμένη έτσι ώστε ο άνθρωπος αυτός να μπορεί να κινηθεί παντού ελεύθερα και να λειτουργεί στην κοινωνία χωρίς να συναντά στερεότυπα και προκαταλήψεις.
Στο κείμενο χρησιμοποιούνται οι φράσεις "αυτιστικό άτομο, αυτιστική κοινότητα" και όχι "άτομο με αυτισμό", καθώς μεγάλη μερίδα της αυτιστικης κοινότητας προτιμά την identity first language, επειδή θεωρεί πως ο αυτισμός είναι κομμάτι του εαυτού και όχι κάτι ξεχωριστό που έχει. Βέβαια, πολλοί μπορεί να προτιμούν την person first language, δηλαδή άτομο με αυτισμό, και αυτό είναι σεβαστό. Πάντα ρωτάμε τον άνθρωπο πώς θέλει να αποκαλείται, ανεξάρτητα από την δική μας προσωπική πεποίθηση.