02/05/2025
ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΣΤΟΝ ΗΛΙΟ
ΟΜΑΔΑ ΕΦΗΒΩΝ
Γιατί λέει ψέματα το παιδί μου;
Μια πιο βαθιά ματιά στην εφηβεία.
*Ξαφνικά, το παιδί σας αρχίζει να αποκρύπτει πράγματα, να λέει "μισές αλήθειες" ή ακόμα και ψέματα. Μπορεί να νιώσετε προδοσία, ανησυχία, θυμό. Είναι φυσιολογικό. Όμως πίσω από κάθε ψέμα ενός εφήβου, υπάρχει συνήθως κάτι πιο βαθύ απ’ όσο φαίνεται. Δεν πρόκειται απαραιτήτως για έλλειψη σεβασμού ή για απόρριψη των αξιών σας. Αντίθετα, πρόκειται συχνά για φόβο, άγχος ή ανάγκη για ανεξαρτησία.
*Οι έφηβοι μπορεί να πουν ψέματα γιατί φοβούνται τις αντιδράσεις των γονιών τους. Άλλες φορές ντρέπονται για κάτι που έκαναν ή απλώς θέλουν να διατηρήσουν έναν "χώρο δικό τους" σε μια φάση που όλα μέσα τους αλλάζουν. Και όταν δεν αισθάνονται ότι θα ακουστούν με κατανόηση, προτιμούν να αποφύγουν τη σύγκρουση, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει να κρύψουν την αλήθεια.
*Είναι σημαντικό να δούμε το ψέμα όχι μόνο ως συμπεριφορά που πρέπει να "διορθωθεί", αλλά και ως ένα σήμα ότι κάτι χρειάζεται προσοχή. Αντί να αντιδράσουμε με τιμωρία, μπορούμε να σταθούμε με κατανόηση. Να ρωτήσουμε "τι τον/την ώθησε να μη μου πει την αλήθεια;" και όχι μόνο "τι μου είπε;". Η ανοιχτή επικοινωνία, η σταθερότητα στους κανόνες αλλά και η ελαστικότητα όταν χρειάζεται, δημιουργούν το πλαίσιο μέσα στο οποίο ο έφηβος θα νιώσει ασφάλεια για να είναι ειλικρινής.
*Κάπου εδώ, η ψυχοθεραπεία –και ιδιαίτερα η ομαδική ψυχοθεραπεία για εφήβους– μπορεί να κάνει τη διαφορά. Σε μια ομάδα, ο έφηβος έρχεται σε επαφή με συνομηλίκους που περνούν παρόμοιες δυσκολίες. Νιώθει ότι δεν είναι ο μόνος, τολμά να μιλήσει, να ακούσει και να δει τον εαυτό του μέσα από τα μάτια των άλλων. Είναι ένας ασφαλής χώρος, όπου η ειλικρίνεια καλλιεργείται, όχι με πίεση, αλλά με αποδοχή και κατανόηση.
*Για πολλούς εφήβους, αυτή η εμπειρία γίνεται η αρχή μιας πιο ουσιαστικής σχέσης με τον εαυτό τους και με τους γονείς τους. Και για τους γονείς, είναι η υπενθύμιση ότι πίσω από το "ψέμα", υπάρχει πάντα μια αλήθεια που ζητά να ακουστεί.
