01/06/2025
🧏♀️🧏 Ξεκλειδώνοντας το παιδικό άγχος : Οδηγός αναγνώρισης και υποστήριξης
Ως γονείς, πολλές φορές νιώθουμε ότι μπορούμε να “διαβάσουμε” το παιδί μας — να καταλάβουμε πότε κάτι το προβληματίζει, πότε χαίρεται, πότε φοβάται. Υπάρχουν όμως στιγμές που η ανησυχία δεν είναι τόσο ξεκάθαρη. Το άγχος στα παιδιά, ειδικά όταν δεν εκφράζεται άμεσα με λόγια, μπορεί εύκολα να περάσει απαρατήρητο.
Το άγχος είναι κομμάτι της ζωής, ακόμη και της παιδικής. Σε πολλές περιπτώσεις είναι απολύτως φυσιολογικό — για παράδειγμα όταν το παιδί ξεκινά το σχολείο ή αλλάζει περιβάλλον. Συνήθως τέτοιες δυσκολίες υποχωρούν από μόνες τους. Όμως, όταν το άγχος επιμένει ή αρχίζει να επηρεάζει αρνητικά την καθημερινότητα του παιδιού, τότε χρειάζεται να σταθούμε δίπλα του πιο συνειδητά.
🤷 Πότε ανησυχούμε;
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις που, όταν εμφανίζονται συστηματικά, καλό είναι να μας κινητοποιήσουν. Μπορεί να παρατηρήσουμε ότι το παιδί:
* Δυσκολεύεται να κοιμηθεί ή ξυπνά συχνά μέσα στη νύχτα
* Αλλάζει διατροφικές συνήθειες — τρώει λιγότερο ή υπερβολικά πολύ
* Βλέπει εφιάλτες
* Είναι συνεχώς νευρικό ή ξεσπά εύκολα σε κλάματα
* Δείχνει έντονη προσκόλληση σε εμάς και δυσκολεύεται να απομακρυνθεί
* Δεν εμπιστεύεται ενήλικες εκτός του στενού οικογενειακού κύκλου
* Δεν μπορεί να συγκεντρωθεί
* Αποφεύγει το σχολείο ή δραστηριότητες που παλιότερα το ευχαριστούσαν
Αν τέτοιες συμπεριφορές κρατούν για καιρό και βλέπουμε ότι το παιδί δεν βρίσκει ανακούφιση, τότε ίσως χρειάζεται παραπάνω φροντίδα και στήριξη.
🙆 Πώς εκδηλώνεται το #άγχος στα #παιδιά;
Το άγχος δεν έχει μία όψη. Υπάρχουν διαφορετικές μορφές αγχωδών δυσκολιών που εμφανίζονται στην παιδική ηλικία. Οι πιο συχνές είναι:
* Επιλεκτική αλαλία: Το παιδί μιλά κανονικά στο σπίτι, αλλά “σιωπά” στο σχολείο ή σε κοινωνικές καταστάσεις.
* Άγχος αποχωρισμού: Δυσκολεύεται υπερβολικά όταν απομακρυνόμαστε, ακόμα και σε οικεία ή ασφαλή περιβάλλοντα.
* Ειδικές φοβίες: Χαρακτηρίζονται από έντονο άγχος και φόβο όταν το παιδί εκτίθεται σε ένα συγκεκριμένο αντικείμενο ή κατάσταση, καθώς και από την επιθυμία να τα αποφύγει. Μπορούν να προκαλέσουν κρίσεις πανικού σε μερικά παιδιά. Οι πιο συνηθισμένες ειδικές φοβίες στα παιδιά αφορούν ορισμένα ζώα (καρχαρίες, σκύλους κ.ά.), καταστάσεις (ύψη, καταιγίδες, νερό, σκοτάδι κ.ά.) ή φαντάσματα, τέρατα, μάγισσες κ.ά
👨👩👧👦 Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς ως γονείς;
Πάρα πολλά! 😊 Το πιο σημαντικό είναι να θυμόμαστε ότι το παιδί μας μαθαίνει από εμάς — όχι τόσο από αυτά που του λέμε, όσο από αυτά που βλέπει. Αν εμείς αντιδρούμε με έντονο άγχος σε κάθε δυσκολία, εκείνο καταγράφει αυτόν τον τρόπο αντίδρασης ως "φυσιολογικό" και θα μάθει ότι αυτός είναι ο σωστός τρόπος για να διαχειρίζεται τις δυσκολίες.
Χρειάζεται, λοιπόν, να προσπαθήσουμε να σταθούμε με ψυχραιμία, ακόμη και όταν μέσα μας νιώθουμε ανασφάλεια. Δύσκολο; Ναι. Όμως όταν το παιδί μας βλέπει να χειριζόμαστε τις δυσκολίες με ηρεμία, του δίνουμε το μήνυμα ότι μπορεί να τα καταφέρει. Κι αυτό είναι ένα δώρο ανεκτίμητο!
Αν ωστόσο νιώθουμε πως κάτι πιο βαθύ απασχολεί το παιδί, είναι σημαντικό να αναζητήσουμε τη βοήθεια ενός ειδικού. Η ψυχοθεραπευτική στήριξη δεν αφορά μόνο στο παιδί. Η συνεργασία και η δουλειά με τους #γονείς είναι εξίσου κρίσιμη. Μαθαίνουμε να κατανοούμε τις οικογενειακές (και όχι μόνο) δυναμικές, να αναγνωρίζουμε τις πηγές άγχους και πώς να διαμορφώσουμε ένα περιβάλλον που υποστηρίζει το παιδί χωρίς να το πιέζει.
🚸Πρακτικοί τρόποι να στηρίξουμε το #παιδί μας:
* Το βοηθάμε να δίνει όνομά στα συναισθήματά του: Άγχος, φόβος, λύπη, θυμός. Όσο πιο καλά τα αναγνωρίζει, τόσο πιο εύκολα τα διαχειρίζεται.
* Χρησιμοποιούμε παραδείγματα από βιβλία, ιστορίες ή ταινίες για να μιλήσουμε για δύσκολα συναισθήματα με πιο φυσικό τρόπο.
* Αποφεύγουμε την υπερπροστασία. Όταν του δίνουμε χώρο να δοκιμάσει, να αποτύχει, να ξαναπροσπαθήσει, το βοηθάμε να χτίσει αυτοπεποίθηση.
* Δεν του φορτώνουμε βάρη που δεν του ανήκουν. Εμείς είμαστε οι ενήλικες — εκείνο έχει δικαίωμα να είναι παιδί.
* Φροντίζουμε για σταθερές ρουτίνες: το πρωινό ξύπνημα, τα γεύματα, ο ύπνος. Αυτή η επαναληψιμότητα καθησυχάζει, κατά κάποιον τρόπο, το παιδί και δίνει αίσθημα ασφάλειας.
* Το ενθαρρύνουμε να δοκιμάζει καινούργια πράγματα, πάντα με σταδιακά και με μικρά βήματα.
Το ταξίδι της αντιμετώπισης του άγχους στα παιδιά είναι γεμάτο προκλήσεις, αλλά και μεγάλες νίκες. Κάθε βήμα που κάνουμε μαζί τους, με υπομονή και κατανόηση, χτίζει την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια που χρειάζονται για να μεγαλώσουν ευτυχισμένα και δυνατά. Η παρουσία μας, η ηρεμία μας και η #αγάπη μας είναι τα καλύτερα εργαλεία για να τα βοηθήσουμε να ξεπεράσουν τις δυσκολίες. Ας είμαστε λοιπόν ο σταθερός τους σύμμαχος σε κάθε στιγμή.👨👩👦
#Καβάλα #ψυχολόγος #λογοθεραπεία #ψυχικήυγεία #συμβουλευτική #οικογένεια #γονείς #παιδικόάγχος #παιδιά #έφηβοι #εξετάσεις #συμβουλευτική
