Γαστρεντερολογικό Ιατρείο Άγγελου Μαστραγγελή

06/07/2024

03/03/2024

https://www.facebook.com/share/v/6WQ2CKFdDysHi44r/

13/07/2023

24/06/2015

https://vimeo.com/131590787

This is "syntages230615" by DELTA TELEVISION on Vimeo, the home for high quality videos and the people who love them.

26/05/2015

03/04/2015

Θυρεοειδής, γλουτένη και κοιλιοκάκη Δεκεμβρίου 30, 2014Ιανουαρίου 2, 2015 evi Ένας σημαντικός αριθμός ασθενών με αυτοάνοση θυρεοειδική νόσο έχει επίσης κοιλιοκάκη. Η σύνδεση μεταξύ της κοιλιοκάκης και της αυτοανοσίας του θυρεοειδούς είναι επιστημονικά καλά εδραιωμένη. Τι είναι όμως η κοιλιοκάκη και…

13/02/2015

Γαστροσκόπηση

Ο θεράπων γιατρός σας συμβούλευσε να κάνετε μία ενδοσκόπηση ανωτέρου πεπτικού η οποία είναι γνωστή και σαν γαστροσκόπηση, με σκοπό να βρεθεί το αίτιο των συμπτωμάτων σας. Ο γιατρός που θα πραγματοποιήσει την εξέταση θα σας εξηγήσει την διαδικασία.
Τι είναι η γαστροσκόπηση ;
Η γαστροσκόπηση είναι μία εξέταση η οποία επιτρέπει τον γιατρό να δει απευθείας το εσωτερικό του οισοφάγου, του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου ( του αρχικού δηλαδή τμήματος του λεπτού εντέρου). Για να γίνει η εξέταση ένα ενδοσκόπιο θα περάσει μέσα από το στόμα σας στο στομάχι. Το ενδοσκόπιο είναι ένας μακρύς και εύκαμπτος σωλήνας, ο οποίος έχει περίπου το πάχος του μικρού δακτύλου του χεριού σας, με ένα δυνατό φως στην άκρη του. Κοιτώντας μέσω του σωλήνα ο γιατρός έχει μια πολύ καθαρή εικόνα του εσωτερικού του στομάχου και είναι σε θέση να εντοπίσει κάποια πάθηση, εάν υπάρχει. Μερικές φορές ο γιατρός θα χρειαστεί να πάρει βιοψίες, μικρά κομμάτια (συνήθως μικρότερα από 1 cm) για να αναλυθούν κάτω από το μικροσκόπιο. Τα μικρά αυτά κομμάτια παίρνονται ανώδυνα μέσω του ενδοσκοπίου με τη βοήθεια μιας πολύ μικρής λαβίδας βιοψίας.

Η προετοιμασία για την εξέταση.
Το στομάχι θα πρέπει να είναι άδειο έτσι ώστε να μπορέσει να δει ο γιατρός το εσωτερικό του. Γι’ αυτό το λόγο θα σας ζητηθεί να μην φάτε και να μην πιείτε τίποτα για τουλάχιστον 6 ώρες πριν την εξέταση. Όταν θα φτάσετε στο ιατρείο ο γιατρός θα σας εξηγήσει την διαδικασία, τον σκοπό και τις πιθανές επιπλοκές της εξέτασης. Σκοπός αυτής της διαδικασίας είναι να κατανοήσετε πλήρως τον σκοπό και τις συνέπειες της εξέτασης.
Παρακαλούμε να αναφέρετε στον γιατρό εάν είχατε υποβληθεί σε άλλες ενδοσκοπήσεις στο παρελθόν ή πιθανές αλλεργίες σας καθώς και παλαιότερες αντιδράσεις σας σε φάρμακα και φαρμακευτικές ουσίες. Εάν έχετε απορίες σε αυτή την φάση μην διστάσετε να τις εκφράσετε. Βασικός στόχος είναι η άνετη παραμονή σας και η ηρεμία σας κατά την διάρκεια της εξέτασης γι΄ αυτό και ο γιατρός δεν θα παρεξηγήσει τυχόν ερωτήσεις σας.
Ίσως σας ζητηθεί να βγάλετε το πουκάμισο ή την μπλούζα σας και να φορέσετε μια ρόμπα νοσοκομείου. Θα είναι επίσης απαραίτητο να αφαιρέσετε τεχνητές οδοντοστοιχίες, καθώς και γυαλιά οράσεως, τα οποία θα κρατηθούν ασφαλή μέχρι το τέλος της εξέτασης.

Κατά την διάρκεια της εξέτασης.
Μέσα στην αίθουσα ενδοσκοπήσεων θα ξαπλώσετε αναπαυτικά, στο αριστερό σας πλευρό, σε ένα εξεταστικό κρεβάτι. Μία νοσηλεύτρια θα είναι μαζί σας καθ’ όλη τη διάρκεια της εξέτασης. Ο γιατρός στη συνέχεια θα ψεκάσει τον φάρυγγα σας με τοπικό αναισθητικό spray. Μπορεί ακόμα να σας χορηγήσει, ενδοφλέβια σε μία από τις φλέβες του χεριού σας, υπναγωγό φάρμακο για να είστε ήρεμος /η και ελαφρά ναρκωμένος /η, στη διάρκεια της εξέτασης, όμως πολλές φορές προτιμάται να γίνεται η εξέταση χωρίς υπνωτικά καθώς τα σύγχρονα ενδοσκόπια είναι πολύ μικρά σε πάχος και είναι εύκολο να προωθηθούν στο στομάχι. Για να κρατηθεί το στόμα σας ελαφρά ανοικτό, ένα πλαστικό επιστόμιο θα τοποθετηθεί μεταξύ των δοντιών σας. Όταν ο γιατρός προωθήσει το ενδοσκόπιο στο στομάχι σας δεν θα σας προκαλέσει πόνο ούτε θα σας εμποδίσει την αναπνοή.
Η εξέταση συνήθως διαρκεί από 5–10 λεπτά για να μπορέσει ο γιατρός να εξετάσει προσεκτικά όλα τα τμήματα του οισοφάγου του στομάχου και της αρχικής μοίρας του λεπτού εντέρου (δωδεκαδάκτυλο) και να πάρει βιοψίες εάν είναι απαραίτητο. Κατά τη διάρκεια της ενδοσκόπησης ο γιατρός θα βάζει αέρα στο στομάχι για να διατείνει τα τοιχώματα του και να μπορέσει να εντοπίσει κάποια πάθηση, εάν υπάρχει. Ο αέρας αυτός θα αναρροφηθεί μέσα από το ενδοσκόπιο στο τέλος της εξέτασης. Εάν το στόμα σας γεμίσει με σάλιο κατά τη διάρκεια της εξέτασης αφήστε το να κυλήσει προς τα έξω επάνω στον ειδικό χαρτοβάμβακα που έχει προσεκτικά τοποθετηθεί προηγουμένως κάτω από το κεφάλι σας. Με το τέλος της εξέτασης το ενδοσκόπιο αποσύρεται από το στομάχι γρήγορα και ανώδυνα.

Μετά την εξέταση
Θα παραμείνετε για τουλάχιστον 30 λεπτά στο ιατρείο. Θα μπορέσετε να πιείτε κάτι μόλις περάσει η δράση του τοπικού αναισθητικού με το οποίο ψεκάστηκε ο φάρυγγας σας στην αρχή της εξέτασης. Συνήθως αυτό παίρνει 30 λεπτά μέχρι 1 ώρα και στη συνέχεια μπορείτε να φάτε και να πιείτε κανονικά. Ο φάρυγγας σας μπορεί να είναι ερεθισμένος για το υπόλοιπο της ημέρας και επίσης μπορεί να αισθάνεστε το στομάχι σας «φουσκωμένο» εάν μικρή ποσότητα αέρα έχει παραμείνει σ’ αυτό. Και τα δύο αυτά ενοχλήματα θα περάσουν μόνα τους και δεν χρειάζονται ιδιαίτερη αγωγή.

Επιστρέφοντας στο σπίτι
Εάν επιστρέφετε στο σπίτι σας μετά την ενδοσκόπηση είναι απαραίτητο κάποιος να σας συνοδεύσει. Όταν θα φτάσετε στο σπίτι σας είναι σημαντικό να ξεκουραστείτε για το υπόλοιπο της ημέρας. Η επίδραση της νάρκωσης (εάν σας δόθηκε) στη διάρκεια της εξέτασης είναι πιο μακροχρόνια από ότι φαντάζεστε.
Για αυτό το λόγο θα πρέπει να : αποφύγετε να οδηγήσετε αυτοκίνητο αποφύγετε τον χειρισμό μηχανημάτων αποφύγετε να πιείτε αλκοόλ Οι επιδράσεις της νάρκωσης η οποία χορηγήθηκε κατά την ενδοσκόπηση, συνήθως έχουν περάσει την επομένη ημέρα και οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να επανέλθουν στις προ της εξέτασης συνηθισμένες τους δραστηριότητες.

Πότε θα μάθω το αποτέλεσμα της εξέτασης ;
Σε πολλές περιπτώσεις ο γιατρός θα μπορέσει να σας δώσει το αποτέλεσμα αμέσως μετά το τέλος της εξέτασης ή σε περίπτωση που είστε ναρκωμένος / ναρκωμένη, μόλις ξυπνήσετε. Σε περίπτωση που έχει ληφθεί βιοψία, το αποτέλεσμά της θα είναι έτοιμο σε μερικές ημέρες. Θα ήταν καλή ιδέα να συνοδεύεστε από κάποιον όταν μιλήσετε με τον γιατρό στο τέλος της εξέτασης, διότι εάν σας έχει χορηγηθεί ηρεμιστικό φάρμακο μπορεί να ξεχάσετε τι σας είπε ο γιατρός . Μερικοί ασθενείς δεν μπορούν να θυμηθούν καθόλου την ενδοσκόπηση. Λεπτομέρειες για το αποτέλεσμα της εξέτασης καθώς και την περαιτέρω αντιμετώπιση και θεραπεία εάν είναι απαραίτητη θα συζητήσετε με τον θεράποντα γιατρό σας.

Ποια είναι η χρησιμότητα της γαστροσκόπησης;
Η γαστροσκόπηση θεωρείται ως η σπουδαιότερη εξεταστική μέθοδος για την διάγνωση και θεραπεία των περισσότερων νοσημάτων του οισοφάγου, του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου. Και αυτό γιατί επιτρέπει την έμμεση επισκόπηση του εσωτερικού των οργάνων αυτών καταδεικνύοντας και την παραμικρή λεπτομέρεια, ακόμη και την μεταβολή του χρώματος της εσωτερικής επιφάνειας των οργάνων αυτών, δηλαδή του λεγόμενου βλεννογόνου. Επί πλέον επιτρέπει την λήψη μέσω μιας ειδικής λαβίδος που διέρχεται από το κανάλι βιοψίας του ενδοσκοπίου, μικρών τεμαχιδίων από τον βλεννογόνο του στομάχου, τα οποία αποστέλλονται για την λεγόμενη ιστολογική εξέταση («βιοψία»). Επί πλέον επιτρέπει την λήψη μικρού τεμαχιδίου για την διενέργεια αμέσως μετά το τέλος της εξέτασης του ειδικού Test (CLO Test) για την ανίχνευση τυχόν ύπαρξης λοίμωξης από Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, ενός βακτηριδίου που εγκαθίσταται στο βλεννογόνο του στομάχου και το οποίο είναι το αίτιο της γαστρίτιδος και του έλκους του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου και το οποίο ενέχεται επίσης στην αιτιολογία του καρκίνου του στομάχου.
Έτσι η γαστροσκόπηση προσφέρει την δυνατότητα γρήγορης και ασφαλούς διάγνωσης των παθήσεων του οισοφάγου (οισοφαγίτιδος και των διαβαθμίσεών της, του καρκίνου του οισοφάγου καθώς και καλοήθων όγκων του, των κιρσών του οισοφάγου κλπ), του στομάχου (γαστρίτιδος, έλκους, πολυπόδων, καρκίνου, κλπ) και του δωδεκαδακτύλου (κυρίως έλκους του βολβού του δωδεκαδακτύλου). Όμως η γαστροσκόπηση προσφέρει την δυνατότητα και θεραπευτικής παρέμβασης μέσω του ενδοσκοπίου. Για παράδειγμα αναφέρονται τα ακόλουθα:
Ι. Οισοφάγος Θεραπευτική αντιμετώπιση των αιμορραγούντων κιρσών οισοφάγου (Επείγουσα αιμορραγία ή πρόγραμμα χρόνιας σκληροθεραπείας κιρσών) Αντιμετώπιση στενώσεων (διαστολές οισοφάγου) Αποκατάσταση του αυλού του οισοφάγου που αποφράχθηκε από ξένο σώμα, βλωμό κλπ Τοποθέτηση ενδοπροθέσεων δηλαδή σωλήνων μεταλλικών ή πλαστικών για αποκατάσταση του συνέχειας του αυλού του οισοφάγου που αποφράχθηκε από καλοήθη ή κακοήθη αιτία (π.χ. καρκίνο οισοφάγου)
ΙΙ. Στόμαχος Αντιμετώπιση της αιμορραγίας που προέρχεται από έλκος στομάχου Τοποθέτηση διαστολέων σε περίπτωση απόφραξης της εξόδου του στομάχου προς το δωδεκαδάκτυλο Αντιμετώπιση των «αιμαγγειωμάτων» που υπάρχουν στο εσωτερικό του στομάχου σε ορισμένους ασθενείς και οι οποίες προκαλούν αιμορραγία. Αφαίρεση μέσω του γαστροσκοπίου των πολυπόδων που ενδέχεται να υπάρχουν στο εσωτερικό του στομάχου. Αφαίρεση ξένων σωμάτων που καταπόθηκαν σκοπίμως ή τυχαία.
ΙΙΙ. Δωδεκαδάκτυλο

Αντιμετώπιση του αιμορραγούντος έλκους του βολβού του δωδεκαδακτύλου Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την εξέταση;
Οι κίνδυνοι από την διαγνωστική εξέταση είναι γενικώς ελάχιστοι. Περιλαμβάνουν δυσφορία από την διάταση του στομάχου λόγω του αέρα που εισάγει ο ενδοσκόπος για να διευκολύνει την εξέταση του στομάχου, τάση προς έμετο, και μερικές φορές καρδιακή αρρυθμία.
Οι κίνδυνοι αφορούν κυρίως άτομα με συνυπάρχοντα χρόνια νοσήματα όπως καρδιοαναπνευστικά, ηπατικά και νεφρικά νοσήματα. Σπανιότατα έχει περιγραφεί θάνατος από ανακοπή σε άτομα με σοβαρή υποκείμενη καρδιοπάθεια. Γενικώς η γαστροσκόπηση είναι μια πολύ ασφαλής εξέταση. Ποιες είναι οι αντενδείξεις για την διενέργεια της εξέτασης; Η εξέταση δεν πραγματοποιείται στις ακόλουθες περιπτώσεις: Όταν ο ασθενής αρνείται την διενέργειά της και δεν δίδει την συγκατάθεσή του εγγράφως ιδιαίτερα όταν η εξέταση είναι αναγκαίο να γίνει εκτάκτως (π.χ. σε περιπτώσεις ενεργού αιμορραγίας από κιρσούς οισοφάγου ή έλκος στομάχου ή δωδεκαδακτύλου) Όταν υπάρχει πρόσφατο έμφραγμα μυοκαρδίου. Όταν υπάρχει σοβαρή χρόνια πάθηση του αναπνευστικού συστήματος. Σε περίπτωση σοβαρής ψυχικής διαταραχής. Η εγκυμοσύνη δεν αποτελεί αντένδειξη συνιστάται όμως η διενέργειά της στις έγκυες με μεγάλη προσοχή και μόνον όταν υπάρχει απόλυτη ένδειξη για την πραγματοποίησή της.

12/05/2014

Μεσημέρι Σαββάτου στον ''Αγ. Λουκά" λίγο πριν την πολυπεκτομή...

13/01/2014

ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ (ΓΟΠ)
ΚΑΙ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ (ΓΟΠΝ)

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ταλαιπωρεί μεγάλο τμήμα του γενικού πληθυσμού , δηλαδή εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.
Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι το «κάψιμο» πίσω από το στέρνο και η
«ξινίλα» ή «πικρίλα» που ανεβαίνει από το στομάχι μέχρι το στόμα.
Υπάρχουν όμως και πολλά άλλα λιγότερο συχνά ή λιγότερο τυπικά συμπτώματα που βασανίζουν τους ασθενείς σε καθημερινή βάση και χρήζουν άμεσης διερεύνησης και αντιμετώπισης με τη βοήθεια φαρμακευτικής αγωγής , αλλά και με την τήρηση κανόνων διαβίωσης και διατροφής.

Ως γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ορίζεται η παλινδρόμηση γαστρικού περιεχομένου από το στομάχι στον οισοφάγο που έχει ως αποτέλεσμα τα παραπάνω συμπτώματα , αλλά και πολλές φορές και βλάβες στον οισοφάγο , δηλαδή την πρόκληση οισοφαγίτιδας. Χαρακτηρίζεται ως νόσος όταν γίνεται η αιτία βλαβών στον οισοφάγο ή επηρεάζει την ποιότητα ζωής, με δύο ή περισσότερα επεισόδια παλινδρόμησης εβδομαδιαίως.
Είναι η δεύτερη συνηθέστερη νόσος του πεπτικού μας συστήματος μετά το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Υπάρχει σχεδόν ίση αναλογία όσον αφορά την προσβολή ανδρών και γυναικών. Η παρόξυνση των συμπτωμάτων έχει συσχετιστεί με το κάπνισμα, την παχυσαρκία , το αλκοόλ , με φάρμακα (όπως αντιβιώσεις και αντιφλεγμονώδη) , με νοσήματα , αλλά και με κάποιες διατροφικές συνήθειες , με ορισμένα είδη τροφών και ποτών.
Στη συμβολή του οισοφάγου με το στομάχι υπάρχει ένας μυϊκός σφιγκτήρας (κατώτερος οισοφαγικός σφιγκτήρας), ο οποίος επιτρέπει τη διέλευση τροφής και υγρών από τον οισοφάγο στο στομάχι και παρεμποδίζει ταυτόχρονα την παλινδρόμηση της τροφής ή των υγρών από το στομάχι στον οισοφάγο. Αυτός ο μηχανισμός δεν λειτουργεί στην ΓΟΠ με αποτέλεσμα να επιστρέφει γαστρικό περιεχόμενο και να δημιουργεί τα παρακάτω συμπτώματα.

Συμπτώματα
Το πιο συχνό και χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ΓΟΠ είναι ο οπισθοστερνικός καύσος. Περιγράφεται από τους ασθενείς ως καυστικό άλγος ή αίσθημα δυσφορίας πίσω από το στέρνο, που εμφανίζεται συνήθως μισή ώρα μετά τα γεύματα, ιδίως αν επακολουθήσει άσκηση, σκύψιμο ή κατάκλιση.
Το καυστικό αυτό άλγος μπορεί να είναι ελαφρύ ή πολύ έντονο και συχνά συνοδεύεται με επιστροφή όξινου γαστρικού περιεχομένου στο στόμα. Σε μικρή ομάδα ασθενών υπάρχει θωρακικός πόνος, ο οποίος μπορεί να μιμηθεί τον πόνο του εμφράγματος και συχνά δημιουργεί σύγχυση και άγχος στους ασθενείς αλλά αποτελεί και διαγνωστικό πρόβλημα στον γιατρό που καλείται να το διαγνώσει. Μερικές φορές η παλινδρόμηση μπορεί να προκαλέσει αίσθηση κόμπου στο λαιμό, βήχα, αλλοίωση της φωνής (βράγχος φωνής), λαρυγγίτιδα.
Η εξέταση που θέτει τη διάγνωση και θέτει τις βάσεις για την σωστή αντιμετώπιση της νόσου είναι η ενδοσκόπηση του ανώτερου πεπτικού συστήματος (γαστροσκόπηση).
Όταν τα συμπτώματα είναι καθημερινά και μακροχρόνια τόσο ώστε να επηρεάζουν την ποιότητα ζωής, είναι άκρως απαραίτητη η εξέταση με γαστροσκόπηση για την διάγνωση της νόσου , αλλά και την ανεύρεση πιθανού αιτίου και πιθανών βλαβών του οισοφάγου (οισοφαγίτιδα) ώστε να ακολουθήσει η κατάλληλη αντιμετώπιση και θεραπεία της νόσου.
Στις δυτικές κοινωνίες τα συμπτώματα της ΓΟΠ παρουσιάζονται στο 1/3 του γενικού πληθυσμού. Στους ασθενείς όμως που υποβλήθηκαν σε γαστροσκόπηση μόνο στο 1/3 βρέθηκαν ορατές βλάβες στον οισοφάγο τους και είναι σοβαρότερες σε ασθενείς ηλικίας>50 ετών.

Πρόληψη-τρόποι αντιμετώπισης
Οι στόχοι θεραπείας της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης είναι η υποχώρηση των συμπτωμάτων. Υπάρχουν μη φαρμακευτικά μέσα όπως η αλλαγή τρόπου ζωής η οποία είναι πολύ σημαντική για την αποφυγή της παλινδρόμησης. Τέτοια μέτρα είναι τα εξής:
• Κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων
• Αποφυγή κατάκλισης μετά το γεύμα για 2-3 ώρες
• Αποφυγή γευμάτων αργά το βράδυ
• Αποφυγή κάποιων τροφών όπως: τηγανήτά, λιπαρά γεύματα, χυμοί φρούτων (πορτοκάλι, κίτρο, λεμόνι), καρυκεύματα, σιροπιαστά γλυκά, σοκολάτα, μέντα, δυόσμος, σκόρδο, κρεμμύδι.
• Μείωση κατανάλωσης καφέ, τσαγιού, αεριούχων και αλκοολούχων ποτών (κυρίως μπύρας). Μετά τα γεύματα να γίνεται χρήση μαστίχας με σκοπό την διέγερση και την κατάποση σιέλου που δρα προστατευτικά.
• Καταπολέμηση της παχυσαρκίας και του άγχους
• Ανύψωση της κλίνης από την πλευρά της κεφαλής κατά 20 cm
• Αποφυγή στενών ενδυμάτων, σφικτών ζωνών
• Αποφυγή επικύψεων και ανύψωση βαρέων αντικειμένων
• Διακοπή καπνίσματος
• Αποφυγή αλόγιστης χρήσης αντιβιώσεων , ασπιρίνης και άλλων αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ)
Η φαρμακευτική αντιμετώπιση για τα ήπια συμπτώματα της ΓΟΠ μπορεί να γίνει με λήψη ρανιτιδίνης ( π.χ Zantac , Lumaren κλπ) έως και 2 φορές την ημέρα και ενδιάμεσα επιπλέον λήψη αντιόξινων (π.χ. Maalox , Simeco , Gaviscon κλπ). Καταλληλότερη όμως είναι πλέον η θεραπεία με τους λεγόμενους αναστολείς αντλίας πρωτονίων δηλαδή ομεπραζόλη , παντοπραζόλη , λανσοπραζόλη ή ραμπεπραζόλη (Losec , Zurcazol , Laprazol , Pariet κλπ) Ιδιαίτερα όταν τα συμπτώματα είναι πιο έντονα και μεγαλύτερης διάρκειας γίνεται θεραπεία απαραιτήτως με αυτά τα φάρμακα σε εξατομικευμένες δόσεις από τον θεράποντα ιατρό. Η θεραπεία απαιτεί συνήθως 4-8 εβδομάδες και η λήψη αυτών των φαρμάκων γίνεται το πρωί, 20 λεπτά πριν το πρωινό.
Σε ασθενείς με οισοφαγίτιδα (και ανάλογα το βαθμό της οισοφαγίτιδος που διακρίνεται σε 4 βαθμούς) χρειάζεται διπλή δόση φαρμάκου τις πρώτες 4 εβδομάδες ( πρωί – βράδυ ) σαν θεραπεία εφόδου και μετά για ακόμη 4 εβδομάδες μόνο με την πρωινή δόση σαν θεραπεία συντήρησης. Πολλές φορές η ΓΟΠ μπορεί να υποτροπιάσει οπότε η χορήγηση εξατομικεύεται για μακρύ χρονικό διάστημα αναλόγως την ποιότητα και τη διάρκεια των συμπτωμάτων.

16/12/2013

16/12/2013

16/12/2013

Άγγελος Γ. Μαστραγγελής
Γαστρεντερολόγος


ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΥΕΡΕΘΙΣΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ

Τι είναι το σύνδρομο ευερεθίστου εντέρου; (ΣΕΕ)
Το σύνδρομο ευερεθίστου εντέρου είναι ευρύτερα γνωστό στο μη ιατρικό κοινό ως «σπαστική κολίτιδα» αν και ο όρος είναι λανθασμένος διότι στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για κάποιου είδους κολίτιδα. Αντιθέτως η κλινική εξέταση και οι διάφορες εργαστηριακές εξετάσεις συμπεριλαμβανομένης και της κολονοσκόπησης δε δείχνουν παθολογικά ευρήματα από το έντερο.
Τα δύο κύρια συμπτώματα του συνδρόμου είναι τα εξής:
• Κοιλιακός πόνος
• Αλλαγές στις κενώσεις.
Ο πόνος συχνά είναι διάχυτος σε όλη την κοιλιά αν και συχνότερα εντοπίζεται χαμηλά πάνω από την ουροδόχο κύστη ή στο κάτω και αριστερό μέρος της κοιλιάς. Χαρακτηριστικό του πόνου είναι ότι η ένταση του δεν είναι σταθερή (αυξομειώνεται) και υποχωρεί ή βελτιώνεται σε μεγάλο βαθμό μετά την κένωση. Οι διαταραχές των κενώσεων μπορεί να είναι είτε τύπου διάρροιας είτε δυσκοιλιότητας ή μπορεί να υπάρχει συνδυασμός και των δύο (εναλλαγές άλλοτε περιόδων διάρροιας και άλλοτε δυσκοιλιότητας). Άλλα συμπτώματα για τα οποία παραπονούνται ασθενείς με ευερέθιστο έντερο είναι φούσκωμα (τυμπανισμός) και «γουργουρίσματα» στην κοιλιά, αλλά συχνά και συμπτώματα από το στομάχι (πόνος, φουσκώματα, δυσπεψία, ρεψίματα). Ο λόγος είναι ότι πολύ συχνά το σύνδρομο ευερεθίστου εντέρου συνυπάρχει με μια παρόμοια κατάσταση που αφορά όμως το ανώτερο πεπτικό και ονομάζεται «δυσπεψία χωρίς έλκος» ή κοινώς « νεύρωση στομάχου».

Πόσο συχνό είναι;
Πολύ συχνό αν σκεφτούμε ότι πάσχει από αυτό το 12% του πληθυσμού, δηλαδή περίπου 1 στους 8 ανθρώπους. Συναντάται συχνότερα σε νεαρούς ενήλικες και φαίνεται να «προτιμάει» περισσότερο τις γυναίκες. Αν και πρόκειται για καλόηθες νόσημα, εντούτοις μπορεί να ευθύνεται για κακή ποιότητα ζωής λόγω ενοχλητικών συμπτωμάτων. Οι περισσότεροι ασθενείς δεν αναζητούν ιατρική βοήθεια. Είναι εντυπωσιακό ότι η νόσος αυτή επιβαρύνει σημαντικά τις οικονομίες των πολιτισμένων κοινωνιών (απουσία από την εργασία, αυξημένο κόστος ιατροφαρμακευτικής περίθαλψη).

Μπορεί ασθενείς με σύνδρομο ευερεθίστου εντέρου να πάσχουν από σοβαρότερα νοσήματα;
Ναι και αυτό διότι τα συμπτώματα που περιγράφτηκαν μπορεί να οφείλονται και σε άλλες σοβαρότερες διαταραχές οι οποίες εάν παραμείνουν αδιάγνωστες μπορεί να έχουν κακές συνέπειες για την υγεία ή ακόμα και τη ζωή του αρρώστου. Για το λόγο αυτό πριν τεθεί η διάγνωση «ευερέθιστο έντερο» πρέπει να αποκλειστούν άλλες παθολογικές καταστάσεις και κυρίως ο καρκίνος του παχέος εντέρου, ιδιαίτερα εάν πρόκειται για άτομα μεγαλύτερα των 40 ετών με ανησυχητικά συμπτώματα όπως:
• Παρουσία αίματος στις κενώσεις
• Ξαφνική αλλαγή στις εντερικές συνήθειες (κυρίως δυσκοιλιότητα)
• Αναιμία
• Απώλεια βάρους
• Κληρονομικό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι περισσότεροι ασθενείς που επισκέπτονται τον ιατρό διακατέχονται από το φόβο ότι μπορεί να πάσχουν από καρκίνο. Κάτι πολύ σημαντικό που πρέπει να γνωρίζει τόσο ο ιατρός όσο και ο ασθενής είναι ότι συνήθως το σύνδρομο αρχίζει στην εφηβεία ή το πολύ μέχρι την 4η δεκαετία της ζωής και πολύ σπάνια μετά την ηλικία των 50 ετών. Νοσήματα που μπορεί να μιμούνται τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερεθίστου εντέρου είναι τα εξής:
• Ο καρκίνος του παχέος εντέρου
• Φλεγμονές του εντέρου (κολίτιδες) όπως η νόσος Crohn
• Νοσήματα που χαρακτηρίζονται από ελαττωματική απορρόφηση θρεπτικών ουσιών από το έντερο (σύνδρομα δυσαπορρόφησης) όπως η κοιλιοκάκη

Ποια είναι η αιτιολογία του συνδρόμου;
Το βασικό αίτιο παραμένει άγνωστο. Συχνά αποτελεί συνδυασμό παραγόντων όπως είναι η ελαττωματική κινητικότητα του εντέρου (αυξημένη στη διάρροια, ελαττωμένη στη δυσκοιλιότητα) αλλά και η διαταραχή στο μηχανισμό της αντίληψης του σπλαχνικού πόνου. Με άλλα λόγια, το «κατώφλι» του πόνου σε αυτούς τους ασθενείς είναι χαμηλώτερο, με αποτέλεσμα ο εγκέφαλός τους να παρερμηνεύει ως επώδυνα, ερεθίσματα από τον εντερικό σωλήνα των οποίων η ένταση δεν είναι ικανή να προκαλέσει πόνο σε «φυσιολογικά» άτομα. Επίσης για τη δημιουργία του πόνου μπορεί να ευθύνονται και αυξημένες συσπάσεις τόσο του λεπτού όσο και του παχέος εντέρου. Πολλές φορές ένα επεισόδιο οξείας γαστρεντερίτιδας (συνήθως από σαλμονέλλα, καμπυλοβακτηρίδιο ή παράσιτα) μπορεί να πυροδοτήσει τη διαταραχή. Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για «μεταλοιμώδες σύνδρομο ευερεθίστου εντέρου» και φαίνεται να αποτελεί το 25% των περιπτώσεων. Ο ρόλος της κληρονομικότητας αμφισβητείται παρ’όλο που 1 στους 5 ασθενείς αναφέρει ιστορικό συνδρόμου ευερεθίστου συνδρόμου στην οικογένεια. Αν και το 20% των περιπτώσεων παρουσιάζουν συμπτώματα αγχώδους διαταραχής εντούτοις ο ρόλος του άγχους και των ψυχολογικών διαταραχών στην πρόκληση του συνδρόμου παραμένει αμφίβολος.

Πως θα βρω αν πάσχω από ΣΕΕ;
Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη εξέταση για τη διάγνωση του ΣΕΕ. Η διάγνωση στηρίζεται στην αναγνώριση των συμπτωμάτων που πληρούν τα κριτήρια της νόσου, στην κλινική εξέταση και σε εξετάσεις που γίνονται με σκοπό τον αποκλεισμό της πιθανότητας ύπαρξης άλλων νόσων με παρόμοια συμπτώματα όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου , η ελκώδης κολίτιδα ή η νόσος του Crohn

Για τη σωστή διάγνωση είναι επομένως απαραίτητο μια σειρά εξετάσεων, όπως η εξέταση κοπράνων, η ακτινογραφία ή το υπερηχογράφημα κοιλίας, η σιγμοειδοσκόπηση ή ο βαριούχος υποκλυσμός. Εάν, παρά τα παραπάνω, η διάγνωση παραμένει αβέβαιη τότε συμπληρωματικά μπορεί να γίνουν αξονική τομογραφία ή βιοψία του εντέρου.

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές;
Η θεραπεία του ΣΕΕ βασίζεται στη φύση και τη βαρύτητα των συμπτωμάτων κάθε ατόμου καθώς και στην παρουσία της επίδρασης ψυχολογικών παραγόντων στην πορεία της νόσου. Επομένως η θεραπεία προσαρμόζεται στις προσωπικές ανάγκες και μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα: δίαιτα, φαρμακευτική αγωγή και ψυχολογική θεραπεία.

Δεν υπάρχει πάντως μία και μοναδική αποτελεσματική θεραπεία για το ΣΕΕ. Για το λόγο αυτό οι πάσχοντες πρέπει να προσπαθήσουν να ανακαλύψουν τους παράγοντες που κάνουν τα συμπτώματα χειρότερα και να δοκιμάσουν, σε συνεργασία με το γιατρό τους, διάφορες θεραπευτικές επιλογές μέχρι να βρουν την κατάλληλη για την ύφεση των συμπτωμάτων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους.

Η δίαιτα για το ΣΕΕ βασίζεται στην αποφυγή τροφίμων που υπερδιεγείρουν ή ερεθίζουν το έντερο. Αυτό γενικά επιτυγχάνεται με τον περιορισμό της ποσότητας του λίπους, τη διατροφή εμπλουτισμένη με διαλυτές φυτικές ίνες, την αύξηση της πρόσληψης υδατανθράκων και τη λήψη τροφής σε έξι μικρά γεύματα την ημέρα αντί των συνήθων τριών μεγάλων γευμάτων.

- Για να ανακαλύψετε ποιες τροφές πυροδοτούν τα συμπτώματα πρέπει να αρχίσετε με μια ήπια δίαιτα και σταδιακά να προσθέτετε μία νέα τροφή κάθε μέρα καταγράφοντας ταυτόχρονα οποιοδήποτε σύμπτωμα σχετίζεται με την συγκεκριμένη τροφή. Αν λοιπόν ανακαλύψετε για παράδειγμα ότι τα τηγανιτά φαγητά ή τα άβραστα λαχανικά επιδεινώνουν τα συμπτώματα σας, προσπαθήστε να τα αποφύγετε.

- Διαλυτές φυτικές ίνες βρίσκονται σε τροφές όπως: η βρώμη, το κριθάρι, τα μπιζέλια και τα φασόλια. Αυτές μαζί με τους υδατάνθρακες (όπως πατάτες, ρύζι και μακαρόνια) δρουν καταπραϋντικά στο γαστρεντερικό σωλήνα, απορροφούν την περίσσεια νερού στο έντερο και σταθεροποιούν τις συσπάσεις του. Έτσι ανακουφίζουν από τους κωλικοειδείς πόνους, τη διάρροια και τη δυσκοιλιότητα.

Με τη βοήθεια των φαρμάκων μπορεί συχνά να περιορισθούν τα διάφορα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου, ωστόσο δεν επιτυγχάνεται η ίαση της νόσου. Αν έχετε έντονο πόνο μπορεί ο γιατρός να σας συστήσει αγωγή με σπασμολυτικά φάρμακα. Αν η δυσκοιλιότητα είναι το κύριο σύμπτωμα τότε ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει κάποιο ήπιο καθαρτικό (υπακτικό). Αντίθετα αν το κύριο σύμπτωμα είναι η διάρροια τότε μπορεί να σας δώσει φάρμακα (αντιδιαρροϊκά) για την αντιμετώπιση της.

Οι ψυχολογικές θεραπείες συνήθως απευθύνονται σε ασθενείς με μεγάλης έντασης συμπτώματα, αποβλέπουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους και ιδιαίτερα στη μείωση του άγχους και της υπερέντασης που φαίνεται να παίζουν ρόλο στην νόσο.

Τέτοιες είναι: η αναλυτική ψυχοθεραπεία, η γνωσιακή/συμπεριφορική ψυχοθεραπεία, οι μέθοδοι χαλάρωσης, η γιόγκα και η υπνοθεραπεία. Επιπλέον βοήθεια μπορεί να προσφέρει η θεραπεία με αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Το θεραπευτικό όμως αποτέλεσμα φαίνεται μετά από τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες.

Εν κατακλείδι, το ΣΕΕ είναι μια χρόνια κατάσταση με συμπτώματα ποικίλου βαθμού και διάρκειας. Αρκετές φορές αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες και με τη μείωση του άγχους. Όταν αυτό δεν είναι αρκετό τότε ο ασθενής μπορεί να δοκιμάσει, κατόπιν ιατρικής συμβουλής, διάφορα φάρμακα. Αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι ότι από την πάθηση αυτή δεν κινδυνεύει η ζωή σας και ότι δεν αυξάνει τον κίνδυνο για την εμφάνιση κάποιας άλλης σοβαρότερης νόσου.