08/09/2024
ΔΕΚΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ ΣΤΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΗΠΑΤΟΛΟΓΙΑ
Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα επιμένουν παρεξηγήσεις και εσφαλμένες αντιλήψεις στη Γαστρεντερολογία και Ηπατολογία, που ενίοτε ανακυκλώνονται από συναδέλφους.
1. "Παίρνω πολλά φάρμακα, πρέπει να παίρνω και κάτι για το στομάχι." Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων ("πραζόλες") έχουν σαφείς ενδείξεις όπως τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, τα πεπτικά έλκη (στομάχου και δωδεκαδακτύλου), την προστασία από τη χρήση φαρμάκων όπως τα αντιφλεγμονώδη, τα αντιαιμοπεταλιακά, αλλά σε καμία περίπτωση όταν λαμβάνει κάποιος πολλά φάρμακα. Εξάλλου, υπάρχουν και σαφείς κανόνες για τη διάρκεια χρήσης των πραζολών, αφού η χρόνια χρήση τους συνδέεται και με επιπλοκές, όπως διαταραχές στην απορρόφηση του ασβεστίου και B12.
2. "Παίρνω αντιβιοτικά, πρέπει να πάρω γαστροπροστασία." Ξεκάθαρα, δεν υφίσταται τέτοια ένδειξη για τις πραζόλες. Τα αντιβιοτικά δεν είναι υπεύθυνα για πεπτικά έλκη και γαστρίτιδα. Μάλιστα, τα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται για την εκρίζωση του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού (H.pylori), βασικού αιτίου των πεπτικών ελκών.
3. "Τα σπόρια, οι ξηροί καρποί απαγορεύονται για τα εκκολπώματα." Μέχρι τη δεκαετία του 1970 ίσχυε η λανθασμένη θεωρία ότι οι φυτικές ίνες, τα σπόρια και οι ξηροί καρποί θα πρέπει να αποφεύγονται από όσους έχουν εκκολπώματα παχέος εντέρου. Έκτοτε συνίσταται η διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες και σε καμία περίπτωση δεν απαγορεύονται τα σπόρια, ξηροί καρποί και ποπ κορν για την προστασία από την εκκολπωματίτιδα. Η εκκολπωματίτιδα θεωρείται ότι εκδηλώνεται από την ενσφήνωση κοπρόλιθων και όχι όταν εγκλωβίζονται σπόρια.
4. "Δεν πρέπει νηστικός να πίνω καφέ, θα τρυπήσει το στομάχι." Ο καφές δεν συγκαταλέγεται στις αιτίες πρόκλησης πεπτικών ελκών. Οι κύριες αιτίες για τα έλκη είναι το H.pylori και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη. Μάλιστα, ο καφές θεωρείται πλέον ένα είδος superfood με ευεργετικές ιδιότητες, όπως την προστασία από ηπατική ίνωση στα άτομα με λιπώδες ήπαρ.
5. "Τα πράσινα ερεθίζουν το έντερο." Αντίθετα, οι φυτικές ίνες είναι χρήσιμες για την καλή λειτουργία του εντέρου, αποτρέπουν τη δυσκοιλιότητα, λειτουργούν ως πρεβιοτικά, ουσίες που προάγουν την καλή σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου. Ο περιορισμός των φυτικών ινών πρέπει να γίνεται με καθοδήγηση γαστρεντερολόγου και διαιτολόγου σε κάποιες περιπτώσεις μετεωρισμού (φουσκώματος).
6."Η γλουτένη κάνει γενικά κακό στην υγεία." Υπάρχει μια δαιμονοποίηση της γλουτένης. Η γλουτένη, όμως, είναι βλαβερή μόνο σε άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη (δυσανεξία στη γλουτένη) και από ευαισθησία στη γλουτένη, που δεν συνδέεται με κοιλιοκάκη. Η αδιάκριτη και χωρίς καθοδήγηση αποχή από τη γλουτένη μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή έλλειψη θρεπτικών συστατικών.
7. "Βάζουμε παγάκια για τις αιμορροΐδες." Ίσα, ίσα για την αποσυμφόρηση των αιμορροΐδων βοηθάει το ζεστό νερό και όχι το ψυχρό νερό. Εξάλλου, το θερμό νερό προάγει την επούλωση της ραγάδας πρωκτού.
8. "Πρέπει να βάζουμε μέσα τις αιμορροΐδες." Παρόμοιοι χειρισμοί σε προπίπτουσες αιμορροΐδες κακό κάνουν, όχι καλό, επιτείνουν το οίδημα της περιοχής και επιδεινώνουν τον πόνο.
9. "Υπάρχουν βότανα, που σίγουρα αποτοξινώνουν το συκώτι." Μελέτες για την ωφέλιμη δράση βοτάνων στο ήπαρ δεν έχουν καταλήξει μέχρι τώρα σε ασφαλή συμπεράσματα. Μάλιστα, υπάρχουν πολλά βότανα που είναι ηπατοτοξικά, προκαλώντας ακόμη και οξεία ηπατική ανεπάρκεια.
10. "Η μπύρα δεν πειράζει το συκώτι, μονάχα τα σκληρά ποτά." Για την αλκοολική ηπατοπάθεια δεν παίζει ρόλο το είδος του αλκοολούχου ποτού, αλλά η ποσότητα του αλκοόλ, που καταναλώνεται.