Δημήτριος Μπόγδανος, Καθηγητής Παθολογίας και Αυτοάνοσων Νοσημάτων

07/08/2025

❓Τι ΄φταίει΄για το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης;: η μεγαλύτερη στο είδος της νέα γενετική μελέτη αποκαλύπτει το ¨προφανές¨και το "παράδοξο"
Μέχρι σήμερα είναι πολύ εκείνοι που πεισματικά δηλώνουν ότι το σύνδρομο της χρόνιας κόπωσης είναι ψυχολογικό ή τουλάχιστον νευρολογικό νόσημα και κάποιοι άλλοι ότι είναι νόσημα του ανοσοποιητικού (και γιατί όχι αυτοάνοσο)
📌Με ήπια φλεγμονή, χωρίς αυτοδραστικά λεμφοκύτταρα και τυπικά αυτοαντισώματα και με ελάχιστη ανταπόκριση στην ανασοκαταστολή, οι πρώτοι φαίνεται ότι "κέρδιζαν' την μάχη.
Μια νέα προδημοσιεύμενη γενετική έρευνα, μοναδίκή σε μέγεθος έρχεται να "ταράξει τα νερά" μια και φαίνεται η αλήθεια να είναι ¨καπου στη μέση"

🔍 Η έρευνα DecodeMe, η μεγαλύτερη γενετική ανάλυση που έχει γίνει μέχρι σήμερα, συνέκρινε δείγματα DNA από σχεδόν 16.000 ασθενείς με σύνδρομου χρόνιας κόπωσης (ME/CFS) και 260.000 υγιείς ανθρώπους. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπάρχουν τουλάχιστον 8 περιοχές του γονιδιώματος που διαφέρουν σημαντικά σε αυτούς με την ασθένεια.

🧠 Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι το σύνδρομο σχετίζεται με δυσλειτουργίες στο νευρικό🙏 και το ανοσοποιητικό σύστημα🆘. Συγκεκριμένα, τουλάχιστον δύο από τις περιοχές που εντοπίστηκαν εμπλέκονται στην άμυνα του οργανισμού έναντι λοιμώξεων, κάτι που συμφωνεί με το γεγονός ότι πολλοί ασθενείς εμφανίζουν συμπτώματα μετά από λοιμώξεις, όπως η λοιμώδης μονοπυρήνωση, ο COVID-19 και άλλα.

🤝 Επιπλέον, μια περιοχή του γονιδιώματος που βρέθηκε να επηρεάζεται έχει ήδη συνδεθεί με χρόνιο πόνο (ενδιαφέρει και όσους έχουν ινομυαλγία και κόπωση!!!), ένα από τα βασικά συμπτώματα του ME/CFS.

🧪 Αυτά τα ευρήματα αποτελούν τις πρώτες ισχυρές ενδείξεις ότι η γενετική προδιάθεση παίζει ρόλο στην εμφάνιση της νόσου. Αν και δεν υπάρχουν ακόμα διαγνωστικά τεστ ή θεραπείες, η έρευνα αυτή βοηθά στην κατανόηση ότι το ME/CFS είναι μάλλον μια οργανική πάθηση και όχι ψυχολογική!

🌐 Παρόλο που η μελέτη έρχεται με ενθαρρυντικά νέα, υπάρχουν περιορισμοί, όπως η έλλειψη διαγνωστικών τεστ και η ευρωπαϊκή εστίαση των συμμετεχόντων. Χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να μεταφραστούν αυτά τα ευρήματα σε θεραπείες, και φυσικά τα αποτελέσματα πρέπει να επιβεβαιωθούν.

Μπράβο στο Εδιμβούργο, τέτοιες μελέτες μας δίνουν την δυνατότητα να καταλάβουμει περισσότερο τι κρύβεται πίσω από αυτό το δύσκολο, ετερογενές και ανιάτο σύνδρομο που ταλαιπωρεί εκατομύρια στον πλανήτη

✨ Η επιστήμη προχωράει μπροστά και οι ελπίδες για καλύτερη κατανόηση και διαχείριση του ME/CFS μεγαλώνουν!

#Βιοϊατρική #Επιστήμη #Υγεία #ΝέαΕυρήματα #Κόπωση #Γονιδίωμα

https://www.research.ed.ac.uk/en/publications/initial-findings-from-the-decodeme-genome-wide-association-study-

07/08/2025

"Δεν θα με χάλαγε αν ο χρόνος είχε τρεις εποχές" μου μαρτυρούσε στις αρχές του καλοκαιριού ασθενής μου με αυτοάνοσο από δεκαετίας.
Η αλήθεια είναι ότι η σχέση που έχουν οι ασθενείς με το καλοκαίρι είναι παράδοξη, σε άλλους ταιριάζει μια χαρά και το περιμένουν πως και πως και άλλοι το "μισούν"
"Δεν το αντέχω το καλοκαίρι, γιατρέ. Η ζέστη, ο καύσωνας, το κλιματιστικό, η αλλαγή περιβάλλοντος... όλα αυτά με κουράζουν και με αποσυντονίζουν. Η ανασφάλεια των διακοπών, η απομάκρυνση από το "ησυχαστήριό" μου, το σπίτι μου, με παίρνουν από κάτω. Η ταλαιπωρία στο ταξίδι για τον προορισμό που περιμένω όλο ανυπομονησία, η κούραση από την προετοιμασία, και μετά στη θάλασσα η έξτρα αυπνία, τα ξενύχτια, η ανάγκη να δείξω στα παιδιά μου και στους δικούς μου ότι περνάω καλά, ότι ξεκουράζομαι… όλα αυτά με αποδιοργανώνουν πραγματικά"
"Μια εβδομάδα διακοπές και μετά χρειάζομαι έναν ολόκληρο μήνα για να ξαναβρώ τα πατήματα μου. Σφίγγω τα δόντια, προχωράω και προσπαθώ να το διαχειριστώ. Απλά, το καλοκαίρι αυτό μου ζητάει πολλά και το νιώθω ότι με καταβάλει. Δεν θα με χάλαγε αν ο χρόνος είχε τρεις εποχές"
Και καπως έτσι είναι για κάποιους άλλους το φθινόπωρο και ειδικά ο Νοέμβριος που με την αλλάγή του καιρού και την υγρασία, τα συμπτώματα και ειδικά ο πόνος "δίνει και παίρνει"

Η εποχικότητα και η σχέση του ασθενή με τις καιρικές συνθήκες και ότι άλλο κρύβεται πίσω από αυτές (πχ καλοκαίρι, προετοιμασία για το ταξίδι" είναι κάτι προσωπικό, στο οποίο δεν χωράνε όλες και όλοι.

Ξέρω ασθενή μου, που δεν θα την χάλαγε καθόλου να είναι όλος ο χρόνος "καλοκαίρι". "Όποτε πάω στο παιδί μου στην Κρήτη, γιατρέ, γίνομαι μια χαρά, ούτε υγρασία, ούτε πόνοι, και δεν είναι ότι ξεκουράζομαι κιόλας, ποιό πολλές δουλειές κάνω".

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28624334/

05/08/2025

⁉️Και ιδού το αποτέλεσμα....!!!!???;;;
💯"Απεικόνισε μια γυναίκα στις τριάντα της με μια αυτοάνοση ασθένεια, με το πρόσωπό της να εκφράζει τα βαθύτερα συναισθήματά της"
Αυτή ηταν η εντολή που δώσαμε σε 5 διαφορετικές πλατφόρμες τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ). Κάθε μια δίνει 3 παραλλαγές.
📌Τα "πορίσματα'/συμπεράσματα δικά σας ... αν και θα ήθελα να έχω την άποψη σας για το αν κάποια και ποιά πλησιάζει στην πραγματικότητα (ελεύθερα ή με προσωπικό μήνυμα)🙏

04/08/2025

"Σκάβουμε ολοένα και πιο βαθιά μέσα σε μια τρύπα ...."

Για μένα, η Δευτέρα είναι η απόλυτη αντίθεση της εβδομάδας: η πιο απαιτητική ημέρα αν είσαι στη δουλειά, και ταυτόχρονα η πιο ευχάριστη αν βρίσκεσαι σε διακοπές. Από τις 52 Δευτέρες του χρόνου, χρόνια τώρα τέτοιες Δευτέρες ζω 2 ή 3 το χρόνο αν είμαι τυχερός (και όχι ολόκληρες). Οι υπόλοιπες 49 είναι από τις άλλες", αλλά δεν παραπονιέμαι. Θερίζεις ότι σπέρνεις.
Μόνο η σκέψη ότι ξεκινάς με έναν καφέ μπροστά στη θάλασσα, αντί να πέφτεις πάνω σε απρόβλεπτα του νοσοκομείου, του ιατρείου ή της σχολής αρκεί για να σε αναζωογονήσει. Και αυτό το τηλέφωνο...., η ιδέα ότι ούτε έσυ ούτε η γραμματέα σου χρειάζεται να το σηκώσουν είναι σχεδόν απελευθερωτικό!!!
Είναι μια μικρή, μαγική υπενθύμιση ότι η απόλαυση και η άνεση κρύβονται συχνά στη νοητή απόσταση ανάμεσα στην καθημερινή πίεση και την απόλυτη χαλάρωση όταν την ζωή την παίρνουμε λιγότερο σοβαρά και περισσότερο με χιούμορ και χαμόγελο.

Απόσπασμα από το βιβλίο (που εννοείται ότι σας συστήνω ανεπιφύλακτα)
"Λίγες από τις καθημερινές μας δραστηριότητες μας βοηθούν να γίνουμε πιο ανέμελοι ή πιο συμπονετικοί ή –Θεός φυλάξοι– πιο κοινωνικοί.
Στην ουσία, απομακρυνόμαστε αργά και σταθερά από την ευτυχία και την ευημερία μας. Χάσαμε την ισορροπία ανάμεσα στον αγώνα μας για βελτίωση και στο αίσθημα ευγνωμοσύνης για όσα ήδη έχουμε.
Χάσαμε επαφή με ό,τι κάνει τη ζωή μας πραγματικά πιο πλούσια και μας προσφέρει μια αίσθηση πληρότητας. Σκάβουμε ολοένα και πιο βαθιά μέσα σε μια τρύπα, στην οποία θα καταλήξουμε θαμμένοι, αν δε δώσουμε ένα τέλος. Το διακύβευμα δε θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερο. Πρόκειται για την απώλεια της ανθρωπιάς μας"

ΥΓ Οι συνεργάτιδες μου ¨φορτίζουν τις μπαταρίες τους"- η φόρτιση κράταει μέχρι τις 10 του μηνός.

03/08/2025

Είναι μια από τις πιο γενναίες, αποφασιστικές, παθιασμένες και αισιόδοξες γυναίκες με σκληρόδερμα που έχω γνωρίσει ποτέ. Και τέτοιες έιχα την ευλογία να συναντήσω πολλές ( μοιράζομαι τις φωτο της με την άδεια της)

02/08/2025

Της πάντα φιλόξενης Γιάννας Τριανταφύλλη... Με άλλους 9 πολύπειρους, εξαίρετους και άξιους συναδέλφους ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΜΕ την αξιολόγηση της εμπειρίας του ασθενούς (που μόνο αξιολόγηση ΔΕΝ είναι) και τα "ψιλά" γράμματα πίσω από αυτήν! https://dailypharmanews.gr/epikairotita/10-koryfaioi-ellines-giatroi-axiologoun-tin-axiologisi-kai-miloun-gia-ergaleiopoiisi-kai-apaxiosi-tis-dimosias-ygeias/?fbclid=IwY2xjawL6zY1leHRuA2FlbQIxMABicmlkETBCR1QzbTc5eXJvSWExRnNIAR5AFVpRsdzETipAOaVfB4lz_aaBIpXOYeVfvwut9Xm9oUVkySj7zX296fmBLA_aem_6kKqqG-WdHvprXy6LixRDA

Γιατροί της πρώτης γραμμής καταθέτουν στο DailyPharmaNews την άποψή τους για την αξιολόγηση των δημόσιων νοσοκομείων από τους πολίτες

31/07/2025

Από την Ινδία με ....αγάπη για τον ασθενή. Πόσο "καθαρά" είναι τα εναλλακτικά φάρμακα και θεραπείες;
Έχω πει πολλές φορές ότι χρειάζεται ΠΟΛΥ προσοχή με "θεραπευτικά" σκευάσματα που δεν προσφέρονται με συμβουλή γιατρού και μακριά από φαρμακεία. Οι λόγοι είναι πολλοί και δύσκολα αναλύονται σε μια ανάρτηση.
Χτες μου έγραψε ένας Ινδός συνάδελφος από την Βομβάη που ασχολείται επισταμένα με τό θέμα
🚨 Κρυφά Στεροειδή σε διαφημιζόμενα ως “Αγιουρβεδικά” Φάρμακα — Μια επικίνδυνη αλήθεια

Σε έλεγχο που έκανε διαπίστωσε ότι μια λεγόμενη “Αγιουρβεδική” κάψουλα με το όνομα S.G. Tablet (από την Gaikwad Ayurvedic Clinic, Ahmednagar) περιείχε Βεταμεθαζόνη, ένα ισχυρό στεροειδές που χρησιμοποιείται στη σύγχρονη ιατρική.

📌 Τι διαπιστώθηκε;
Ότι η κάψουλα περιείχε 10,39 μικρογραμμάρια Βεταμεθαζόνης ανά mg — σαφώς δηλαδή περιείχε κορτιζόνη χωρίς να αναγράφεται πουθενά

🚫 Ποιο είναι το πρόβλημα;
• Το φάρμακο πωλείται ως “100% Αγιουρβεδικό”
• Οι ασθενείς δεν ενημερώνονται ότι λαμβάνουν στεροειδές
• Η μακροπρόθεσμη χρήση στεροειδών μπορεί να προκαλέσει:
• άύξηση βάρους, διαβήτη, αδύναμα οστά, λοιμώξεις
• Μπορεί επίσης να περιέχει άλλα κρυφά φάρμακα ή βαρέα μέταλλα

⚠️ Γιατί είναι σημαντικό:
Η κρυφή χορήγηση στεροειδών, χωρίς ενημέρωση των ασθενών, είναι ανήθικη και επικίνδυνη.
1. Τέτοιες πρακτικές παραβιάζουν την εμπιστοσύνη στην 2. Αγιουρβεδική ιατρική και της δίνουν κακή φήμη.
3. Χρησιμοποιούνται ως σύγχρονα, φάρμακα αλλά χωρίς ευθύνη, χωρίς παρακολούθηση και χωρίς ειλικρινή σχέση ιατρού-ασθενούς

🆘Προσοχή, χρειάζεται στις γενικότητες και στους αφορισμούς. κανείς δεν λέει ότι όλα αυτά τα σκευάσματα χρησιμοποιούν παρόμοιες πρακτικές. Εξάλλου, αν το έκαναν όλοι οι ασθενείς θα προσέτρεχαν σε αυτά με θεραπευτικό αποτέλεσμα και δεν θα έπαιρναν φάρμακα.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11338919/

30/07/2025

Τελείωσα το πρώτο (με αδικαιολόγητη καθυστέρηση) και πάω για το δεύτερο.
Το Sapiens σας το συστήνω ανεπιφύλακτα, θα σας "αλλάξει" και θα σας "μεταμορφώσει" ... χωρίς 'ανταλλακτικά" και ανταλλάγματα. Ένα σπάνιο βιβλίο!
Το ευχαριστώ σε εκείνους που μου τα χάρισαν με την (επίμονη) προτροπή να τα διαβάσω είναι λίγο. Ελένη, Γιάννη σας ευχαριστώ!!!

28/07/2025

Και είναι μόνο μια!!! Καλοκαιριάτικες αμπελο(φίλο)σοφίες στην απαρχή της ανατολής...
Έρχεται το καλοκαίρι για να συνειδητοποιήσουμε ότι καταβροχθίζουμε τη ζωή νομίζοντας ότι τη ζούμε. Όπως λέει και ο ποιητής, η επιβίωση και η ανάγκη μας για ανέλιξη γίνεται τέχνη, η τέχνη γίνεται συνήθεια, και η συνήθεια γίνεται ο προσωπικός μας "τάφος" πριν καν θαφτούμε.
Δεν ζούμε λάθος ζωή, ζούμε σωστά το λάθος του να ζούμε όπως ζούμε!
Το καλοκαίρι δεν έρχεται να μας διδάξει - έρχεται να μας θυμίσει τι ήδη ξέραμε πριν μάθουμε να ξεχνάμε. Επιβιώνουμε από μια ζωή που δεν έχουμε ζήσει. Και είναι μόλις μια!!!
Κι όμως: κάθε λάθος είναι η σκιά ενός σωστού που έρχεται.
Κάθε ανατολή αποδεικνύει ότι το σκοτάδι δεν είχε το τελευταίο λόγο!
"Μακάρι να σε βρει το καλοκαίρι χωρίς να το ψάχνεις. Να πεινάσεις από ύπαρξη. Να γίνεις μπλε πριν το όνομα. Να ξεχάσεις ότι νομίζεις. Να ζήσεις το λάθος τόσο σωστά που να γίνει πόρτα. Κι όταν τελειώσει το καλοκαίρι, να μην το έχεις καταβροχθίσει - να το έχεις χορέψει".
Μακάρι να μην τελείωνε ποτέ. Βουτιά τώρα...

Το ιατρείο και η γραμματεία του θα παραμείνουν κλειστά μέχρι τις 8/8.

26/07/2025

🌟 Νέα Επιστημονική Ανακάλυψη στη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα: Αισιόδοξοι για την απαρχή εξατομικευμένης ιατρικής! 🌟

Η επιστήμη προχωράει και μας φέρνει πιο κοντά στην κατανόηση της πολύπλοκης φύσης της ρευματοειδούς αρθρίτιδας!
🧬 Με τη βοήθεια της πρωτεoμικής ανάλυσης χιλιάδων πρωτεϊνών που κυκλοφορούν στον ασθενή στην αρχή και κατά την εξέλιξη της νόσου με ή χωρίς θεραπεία, αποκαλύπτουμε μοριακές υπογραφές και μηχανισμούς που θα αλλάξουν τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε αυτή την αυτοάνοση ασθένεια.

🔍 Τι ανακαλύφτηκε;
✅ Μοναδικά μοριακά προφίλ για κάθε τύπο RA, που μπορεί να βοηθήσουν στην έγκαιρη διάγνωση και στην εξατομικευμένη θεραπεία.
✅ Πρωτεΐνες που αλλάζουν με τη δραστηριότητα της νόσου, δίνοντάς μας πολύτιμες ενδείξεις για την εξέλιξη και την ύφεση μ
✅ Πώς οι συντηρητικές θεραπείες, όπως η μεθοτρεξάτη, η υδροξυχλωροκίνη και λεφλουνομίδη.επηρεάζουν το ανοσοποιητικό, βοηθώντας στην πρόβλεψη της ανταπόκρισης κάθε ασθενούς και την σωστή επιλογή πριν ξεκινήσουμε την θεραπεία.

💡 Τα θετικά;

1. Προσφέρει νέες ελπίδες για έγκαιρη διάγνωση και εξατομικευμένη θεραπεία.

2. Βοηθά στην κατανόηση των μηχανισμών της νόσου σε διαφορετικά στάδια.

Επιτρέπει την ανάπτυξη καλύτερων προγνωστικών μοντέλων.

⚠️ Ωστόσο, υπάρχουν και προκλήσεις:

1. Η έρευνα επικεντρώνεται στο αίμα, ενώ το αρθρικό υγρό και ο ιστός παραμένουν παράμετροι που χρειάζονται περαιτέρω μελέτη.

2. Χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα και να μεταφραστούν σε κλινική πρακτική.

Παρόλα αυτά, κάθε βήμα μας φέρνει πιο κοντά σε μια ζωή χωρίς πόνο και περιορισμούς και πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι! 💪

Αν με ρωτάται για τους απαισιόδοξους, σε λιγότερο από 10 έτη (εδώ θα είμαστε) αυτά τα τεστ θα μπούνε στην ρουτίνα ή τουλάχιστον θα είναι διαθέσιμα για κλινικούς σκοπούς σε εξειδικευμένα εργαστήρια
#ΡευματοειδήςΑρθρίτιδα #Επιστήμη #ΠροσωπικήΙατρική #ΝέεςΕξελίξεις #Υγεία #Καινοτομία

https://www.nature.com/articles/s41467-025-62032-1

23/07/2025

-Ευχήσου κάτι γιατρέ, "βγαίνω¨στον φούρνο, μου είπε χτες ασθενής μου λίγο πριν με αφήσει για να γυρίσει μέσα στον καύσωνα στο 3ωρο ταξίδι της επιστροφής

- Κλιματιστικό στο αυτοκίνητο και στο σπίτι έχεις; Πρόσεχε τον αυχένα σου και όλα τα άλλα διορθώνονται!
- Εύχομαι να βρείςτην εξυπνάδα να μην πολεμήσεις τη ζέστη, και τον καύσωνα αλλά να "χορέψεις βαλς" μαζί τους: με αργές κινήσεις, άφθονα διαλείμματα και σεβασμό στα όριά σου. Η νίκη δεν είναι η σύγκρουση, αλλά η αρμονία (η πιο φιλοσοφημένη άποψη).
Προσέξτε, είναι κρίμα ....🙏🙏🙏

21/07/2025

Αγαπητές μου φίλες και αγαπητοί μου φίλοι,
Πρώτα από όλα, καλή εβδομάδα σε όλους! Χαίρομαι που οι περισσότεροι προσπαθούν να μείνουν μέσα και να κρατηθούν δροσεροί.
Ωστόσο, διαπιστώνω ότι κάποιοι συνεχίζουν την άσκοπη έκθεση στον καύσωνα και στις υψηλές θερμοκρασίες.
Βλέπω ότι παρά τις εκκλήσεις, ο αριθμός των ανθρώπων που καταφεύγουν στο νοσοκομείο με θερμοπληξία και αφυδάτωση αυξάνει εκθετικά και ανησυχώ. Ας απολαύσουμε τη δροσιά, όσοι μπορούμε και ασ προφυλαχτούμε🙏 Είναι κρίμα!
🆘Προσοχή, από την επόμενη Δευτέρα 28 Ιουλίου μέχρι και τις 10 Αυγούστου δεν θα δέχομαι επισκέψεις ούτε θα μπορώ να συνταγογραφώ. Η Γραμματεία μου τόσο στο νοσοκομείο όσο και στο ιατρείο πάει διακοπές.
Για τους ξεχασιάρηδες της τελευταίας στιγμής το αναφέρω αυτό που θα με ψάχνουν για συνταγές και παραπεμπτικά👏