31/08/2025
ΔΕΡΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ : ΜΕΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΓΗΡΑΝΣΗ.
Charles Patrick Davis, MD, PhD 28/07/2025 1. Ακτινική κεράτωση : Η ακτινική κεράτωση προερχόμενη κυρίως από την έκθεση στον ήλιο, είναι μια συχνή εκδήλωση της γήρανσης του δέρματος.
Οι ακτινικές κερατώσεις είναι προκαρκινικές δερματικές εξογκώσεις που οφείλονται στην υπερβολική έκθεση στον ήλιο. Αυτές οι εξογκώσεις ονομάζονται επίσης ηλιακή κεράτωση. Οι εξογκώσεις μοιάζουν με ξηρές, ελαφρώς υπερυψωμένες κρούστες κηλιδωτές. Μπορεί να είναι κόκκινες, καφέ, σε απόχρωση δέρματος ή ροζ.
Μπορείτε να αναπτύξετε αυτές τις εκδηλώσεις οπουδήποτε εκτεθείτε σε υπερβολική υπεριώδη ακτινοβολία ή σε ανθρωπογενείς πηγές όπως τα κέντρα σολάριουμ. Οι άνθρωποι τις εμφανίζουν συχνότερα στο τριχωτό της κεφαλής, στα αυτιά, στον λαιμό, στο πρόσωπο, στα χείλη και στους ώμους. Οι βραχίονες και το πίσω μέρος των χεριών είναι άλλες περιοχές όπου εμφανίζεται συχνά η ακτινική κεράτωση.
Η ακτινική κεράτωση μπορεί να εξελιχθεί σε πλακώδες καρκίνωμα, έναν τύπο καρκίνου του δέρματος. Εάν αναπτύξετε αυτούς τους όγκους, επισκεφθείτε τον δερματολόγο σας. Μπορούν να αντιμετωπιστούν με τοπική κρέμα ή ο γιατρός μπορεί να τους αφαιρέσει χειρουργικά ή να τους καταψύξει ή να τους κάψει.
2. Σμηγματορροϊκή κεράτωση : Η σμηγματορροϊκή κεράτωση εμφανίζεται επίσης με τη γήρανση του δέρματος.
Μία από τις αλλαγές στο δέρμα με την ηλικία περιλαμβάνει την εμφάνιση σμηγματορροϊκών υπερκερατώσεων. Αυτές οι καλοήθεις αναπτύξεις είναι υποκάστανες, καφέ ή μαύρες και τείνουν να εμφανίζονται στο στήθος, το κεφάλι, την πλάτη και το στήθος. Μερικοί άνθρωποι περιγράφουν την εμφάνισή τους ως κηρώδη και ανυψωμένη. Η σμηγματορροϊκή υπερκεράτωση είναι πιο συχνή σε άτομα άνω των 50 ετών και τείνει να είναι κληρονομική.
Εάν έχετε την τάση να εμφανίζετε αυτούς τους όγκους, είναι πιθανό να εμφανίσετε πολλαπλούς. Δεν είναι επικίνδυνοι, αλλά μπορεί να είναι αντιαισθητικοί ή να σας ενοχλούν. Εάν ναι, επισκεφθείτε τον δερματολόγο για να τους αφαιρέσει. Ένας δερματολόγος μπορεί να διακρίνει εάν ένας όγκος είναι σμηγματορροϊκή κεράτωση ή κάτι πιο σοβαρό, όπως καρκίνος του δέρματος. Εάν δεν είναι σίγουρος, μπορεί να κάνει βιοψία για επιβεβαίωση.
3. Κηλίδες ήπατος : Οι ηλικιακές κηλίδες στο δέρμα εμφανίζονται συχνότερα μετά την ηλικία των 50 ετών.
Έχετε κηλίδες του συκωτιού σε περιοχές του δέρματός σας που εκτίθενται στον ήλιο; Αν ναι, δεν είστε οι μόνοι. Οι κηλίδες απ' το συκώτι, ή κηλίδες ηλικίας, είναι συχνές μετά την ηλικία των 50 ετών, αν και μερικοί άνθρωποι τις εμφανίζουν νωρίτερα. Μια άλλη ονομασία για αυτές τις κηλίδες είναι οι ηλιακές φακές. Οι κηλίδες είναι καφέ, μαύρες ή μπεζ. Εμφανίζονται συχνότερα στα χέρια, τα μπράτσα, το πρόσωπο και τους ώμους σας.
Οι κηλίδες του συκωτιού δεν είναι επικίνδυνες, αλλά μπορεί να μην σας αρέσει η εμφάνισή τους. Ο γιατρός ή ο δερματολόγος σας μπορεί να σας συστήσει θεραπείες λεύκανσης, θεραπεία με λέιζερ ή χημικά peeling για να μειώσετε την εμφάνιση των κηλίδων συκωτιού. Υπάρχουν επίσης κρέμες λεύκανσης χωρίς ιατρική συνταγή που μπορείτε να δοκιμάσετε πρώτα.
Οι κηλίδες συκωτιού μπορούν να προληφθούν. Μείνετε μακριά από τον ήλιο και φοράτε αντηλιακό όταν βγαίνετε έξω. Πώς διακρίνετε τον καρκίνο του δέρματος από τις κηλίδες γήρανσης; Επισκεφθείτε τον δερματολόγο σας, ο οποίος θα κάνει βιοψία εάν υποψιαστεί ότι μια κηλίδα είναι καρκίνος του δέρματος.
4. Αγγειώματα κερασιού : Οι κηλίδες γήρανσης του δέρματος, γνωστές ως αγγειώματα κερασιού, είναι μικρές κόκκινες εξογκώσεις.
Τα αγγειώματα κερασιάς είναι καλοήθεις κόκκινες αναπτύξεις που εμφανίζονται λόγω πολλαπλασιασμού των κυττάρων που βρίσκονται μέσα στο εσωτερικό των αιμοφόρων αγγείων (ενδοθηλιακά κύτταρα). Εμφανίζονται συχνότερα σε άτομα άνω των 40 ετών. Τα αγγειώματα κερασιάς τείνουν να είναι κληρονομικά. Μπορείτε να τα εμφανίσετε οπουδήποτε, αλλά το πρόσωπο, το τριχωτό της κεφαλής, ο κορμός και τα χείλη είναι οι πιο συνηθισμένες περιοχές όπου εμφανίζονται.
Τα αγγειώματα κερασιάς είναι καλοήθη, αλλά μπορεί να μοιάζουν με άλλες δερματικές παθήσεις που είναι καλοήθεις ή καρκινικές. Επισκεφθείτε τον δερματολόγο σας, ο οποίος μπορεί να διαγνώσει δερματικές αναπτύξεις. Δεν χρειάζεται να αφαιρέσετε τα αγγειώματα κερασιάς, αλλά αν σας ενοχλούν, ο γιατρός μπορεί να τα αφαιρέσει με κρυοθεραπεία (κατάψυξη), θεραπεία με λέιζερ ή ηλεκτροχειρουργική (κάψιμο).
5. Δερματικές εκβλαστήσεις : Η ρουτίνα περιποίησης του δέρματός σας κατά της γήρανσης μπορεί να περιλαμβάνει την αφαίρεση των δερματικών εκβλαστήσεων.
Οι δερματικές εκβλαστήσεις είναι καλοήθεις δερματικές αναπτύξεις που μοιάζουν με μικροσκοπικά πτερύγια σε ένα μίσχο και είναι πολύ συχνές. Περίπου οι μισοί ενήλικες έχουν τουλάχιστον μία. Είναι πιο συχνές σε άτομα που πάσχουν από διαβήτη ή παχυσαρκία και τείνουν να είναι κληρονομικές.
Οι δερματικές εκβλαστήσεις εμφανίζονται σε σημεία όπου υπάρχουν πτυχές του δέρματος, όπως ο λαιμός, οι μασχάλες, τα βλέφαρα και η βουβωνική χώρα. Δεν είναι επικίνδυνες, αλλά μπορεί να ερεθιστούν όταν τρίβονται στα ρούχα. Εάν σας είναι ενοχλητικές, επισκεφθείτε τον δερματολόγο σας, ο οποίος μπορεί να τις αφαιρέσει χειρουργικά ή να τις καταψύξει, να τις κάψει ή να τις αφαιρέσει με λέιζερ.
6. Ηλιακή Ελάστωση : Το κιτρίνισμα του δέρματος και οι βαθιές ραβδώσεις είναι χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ηλιακής ελάστωσης, μιας πάθησης που προκαλεί γήρανση του δέρματος.
Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο για μεγάλα χρονικά διαστήματα μπορεί να προκαλέσει φυσικές αλλαγές στις ελαστικές ίνες του δέρματος, οδηγώντας σε μια πάθηση που ονομάζεται ηλιακή ελάστωση. Αυτό προκαλεί βαθιές ρυτίδες, ραβδώσεις και εξογκώματα στο δέρμα και κάνει το δέρμα να έχει κιτρινωπή εμφάνιση. Οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίσει ηλιακή ελάστωση, αλλά είναι πιο εμφανής σε όσους έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα.
Το κάπνισμα βλάπτει το δέρμα με παρόμοιο τρόπο, οδηγώντας σε ηλιακή ελάστωση. Ο συνδυασμός μακροχρόνιας έκθεσης στον ήλιο και καπνίσματος προκαλεί χάος στο δέρμα. Η καλύτερη ρουτίνα περιποίησης του δέρματος και αντιγήρανσης περιλαμβάνει την αποφυγή του ήλιου και τη χρήση αντηλιακού όταν βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους. Και προστατέψτε την υγεία και το δέρμα σας μη καπνίζοντας.
Επισκεφθείτε τον δερματολόγο σας για θεραπείες ηλιακής ελάστωσης, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν θεραπεία με λέιζερ, fillers, ενέσεις Botox και άλλες προσεγγίσεις.
7. Κιρσοί : Οι κιρσοί είναι ένα χαρακτηριστικό της γήρανσης του δέρματος.
Οι κιρσοί είναι διευρυμένες φλέβες που μπορεί να φαίνονται στριμμένες. Προεξέχουν από το δέρμα. Η υψηλή αρτηριακή πίεση προκαλεί κιρσούς που εμφανίζονται συχνότερα στα πόδια και τα πέλματα. Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης κιρσών περιλαμβάνουν το υπερβολικό βάρος, την εγκυμοσύνη, το γυναικείο φύλο, την αδράνεια, την προχωρημένη ηλικία, το κάπνισμα, τον τραυματισμό στο πόδι, την ορμονική υποκατάσταση ή τη λήψη από του στόματος αντισυλληπτικών.
Οι κιρσοί μπορεί να σας προκαλέσουν πόνο ή να οδηγήσουν σε πληγές, αλλαγές στο χρώμα του δέρματος ή εξάνθημα. Εάν σας ενοχλούν, μπορείτε να δοκιμάσετε πράγματα όπως να σηκώνετε τα πόδια σας πάνω από το επίπεδο της καρδιάς 3 έως 4 φορές την ημέρα για 15 λεπτά κάθε φορά. Ένας γιατρός μπορεί να σας συστήσει να φοράτε κάλτσες συμπίεσης. Εάν εξακολουθείτε να αντιμετωπίζετε προβλήματα αφού δοκιμάσετε αυτά τα μέτρα, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει ένεση στις προβληματικές φλέβες (σκληροθεραπεία), θερμική αφαίρεση ή χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεσή τους.
8. Ευρυαγγείες : Οι ευρυαγγείες είναι σαν τις κιρσούς αλλά είναι μικρότερες.
Οι ευρυαγγείες είναι λιγότερο σοβαρές εκδοχές των κιρσών. Είναι μικρότερες και έχουν εμφάνιση που μοιάζει με ιστό αράχνης. Οι ευρυαγγείες εμφανίζονται συχνά στα πόδια, το πρόσωπο, τα πέλματα και τους αστραγάλους. Είναι επιφανειακές και βρίσκονται ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του δέρματος.
Οι κοκκινωπές και μπλε ευρυαγγείες μπορεί να προκαλέσουν κάψιμο, κνησμό ή άλλη ενόχληση. Όπως στην περίπτωση των κιρσών, μπορείτε να δοκιμάσετε να φορέσετε κάλτσες συμπίεσης και να σηκώσετε τα πόδια σας για να δείτε αν αυτό βοηθά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων σας. Εάν όχι, επισκεφθείτε τον γιατρό σας για να συζητήσετε τις επιλογές θεραπείας σας.
9. Κνησμός στο δέρμα : Η φαγούρα στο δέρμα είναι συχνή με τη γήρανση και μερικές φορές μπορεί να είναι σύμπτωμα κάτι πιο σοβαρό.
Οι σμηγματογόνοι αδένες παράγουν λιγότερο σμήγμα καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την φαγούρα στο δέρμα. Παράγοντες όπως το στρες, το κάπνισμα, η αφυδάτωση, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο και ο ξηρός αέρας μπορούν να επιδεινώσουν το πρόβλημα. Απλώστε ενυδατική κρέμα για να καταπραΰνετε το ξηρό δέρμα και πίνετε άφθονο νερό για να παραμένετε ενυδατωμένοι. Κάντε μπάνιο λιγότερο συχνά και χρησιμοποιήστε ήπιο καθαριστικό δέρματος αντί για σαπούνι. Η χρήση υγραντήρα μπορεί να βοηθήσει το δέρμα σας να αισθάνεται ενυδατωμένο και να ανακουφίσει από τον κνησμό. Αποφύγετε το άρωμα, το οποίο μπορεί επίσης να προκαλέσει κνησμό.
Εάν έχετε φαγούρα σε όλο σας το σώμα ή εάν υποφέρετε από φαγούρα για περισσότερο από δύο εβδομάδες, επισκεφθείτε τον γιατρό σας. Η φαγούρα μπορεί να είναι σημάδι κάτι πιο σοβαρού, όπως νεφρική νόσο, διαβήτη, αναιμία, προβλήματα στο ήπαρ ή προβλήματα με τον θυρεοειδή.
10. Έλκη ποδιών : Επισκεφθείτε το γιατρό σας εάν εμφανίσετε έλκη στα πόδια, τα οποία μπορεί να μολυνθούν.
Έχετε πληγές στα πόδια που εκκρίνουν υγρό; Μην τις αγνοείτε. Οι ανοιχτές πληγές μπορεί να μολυνθούν με βακτήρια και να οδηγήσουν σε μεγαλύτερα προβλήματα υγείας. Παθήσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ελκών στα πόδια περιλαμβάνουν τον διαβήτη, τις κιρσούς, το κάπνισμα, την εγκυμοσύνη και την παχυσαρκία, για να αναφέρουμε μερικές. Επισκεφθείτε τον γιατρό σας εάν εμφανίσετε έλκος στα πόδια. Μπορεί να σας παραπέμψει σε κλινική φροντίδας τραυμάτων.
Η θεραπεία για ένα έλκος στα πόδια εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς, τη γενική υγεία και την υποκείμενη αιτία του έλκους. Γενικά, πρέπει να διατηρείτε την πληγή καθαρή και υπερυψωμένη. Είναι σημαντικό να κινείστε για να διατηρείται η ροή του αίματος. Ο γιατρός μπορεί να συστήσει την άσκηση πίεσης στην περιοχή, όπως φορώντας κάλτσες συμπίεσης. Μερικά άτομα με έλκη στα πόδια χρειάζονται χειρουργική επέμβαση.
11. Δερματίτιδα εξ επαφής : Η δερματίτιδα εξ επαφής συμβαίνει όταν το δέρμα σας έρχεται σε επαφή με κάτι αλλεργιογόνο ή ερεθιστικό.
Η δερματίτιδα εξ επαφής είναι ένα κόκκινο, κνησμώδες, επώδυνο εξάνθημα που προκύπτει όταν έρχεστε σε επαφή με μια ουσία που είναι αλλεργική ή ερεθιστική για το δέρμα. Υπάρχουν δύο μορφές δερματίτιδας εξ επαφής - αλλεργική και ερεθιστική.
Η ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής είναι η πιο συχνή μορφή. Το εξάνθημα εμφανίζεται όταν έρχεστε σε επαφή με ορισμένα φυτά, σαμπουάν, οινόπνευμα, χλωρίνη, απορρυπαντικά και άλλες ουσίες. Η δερματική αντίδραση δεν είναι αλλεργική.
Η αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής είναι η λιγότερο συχνή μορφή της δερματικής πάθησης. Συνήθεις παράγοντες που την προκαλούν περιλαμβάνουν δηλητηριώδη φυτά, προϊόντα προσωπικής φροντίδας, νικέλιο που βρίσκεται σε κοσμήματα και άλλες ουσίες.
Η θεραπεία για την δερματίτιδα εξ επαφής μπορεί να περιλαμβάνει την αποφυγή των ερεθιστικών παραγόντων, το πλύσιμο και την ενυδάτωση του δέρματος και την εφαρμογή μιας κρέμας ή λοσιόν φραγμού για την προστασία του δέρματός σας, ειδικά όταν βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους.
12. Μώλωπες : Οι ηλικιωμένοι μπορεί να παρατηρήσουν ότι μωλωπίζονται πιο εύκολα.
Είναι φυσιολογικό να έχετε μώλωπες όταν χτυπάτε σε ένα τραπέζι ή όταν τραυματίζεστε. Οι μώλωπες εμφανίζονται όταν τα αιμοφόρα αγγεία κάτω από το δέρμα έχουν υποστεί βλάβη και διαρρέουν αίμα, με αποτέλεσμα ένα κόκκινο, μπλε, καφέ ή μαύρο σημάδι. Οι ηλικιωμένοι τείνουν να μωλωπίζονται πιο εύκολα από τους νεότερους. Αυτό οφείλεται στη λέπτυνση του δέρματος με την ηλικία και στην απώλεια λίπους, δύο παράγοντες που κάνουν τους ανθρώπους να μωλωπίζονται πιο εύκολα.
Οι περισσότεροι μώλωπες είναι μικροί τραυματισμοί και δεν αποτελούν λόγο ανησυχίας. Ωστόσο, μερικές φορές οι μώλωπες μπορεί να υποδηλώνουν κάτι πιο σοβαρό. Ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντιπηκτικά, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης μώλωπα. Εάν εμφανίσετε μεγάλους μώλωπες, πολλούς μώλωπες ή αρχίσετε να αιμορραγείτε περισσότερο από το συνηθισμένο, ενημερώστε τον γιατρό σας.
13. Ρυτίδες : Η καλύτερη αντιγηραντική περιποίηση δέρματος αντιμετωπίζει τις ρυτίδες που εμφανίζονται με τη γήρανση του δέρματος.
Όλοι οι άνθρωποι εμφανίζουν ρυτίδες καθώς μεγαλώνουν. Οι ρυτίδες εμφανίζονται επειδή το δέρμα λεπταίνει με την ηλικία. Επίσης, το δέρμα έχει λιγότερη ικανότητα να διατηρεί την υγρασία, εκκρίνει λιγότερο λάδι και επουλώνεται αργά από τραυματισμούς. Οι επαναλαμβανόμενες εκφράσεις του προσώπου από τις μυϊκές συσπάσεις βοηθούν στη δημιουργία και την εμβάθυνση των ρυτίδων. Το κάπνισμα και η ηλιακή ακτινοβολία επίσης προάγουν τις ρυτίδες.
Τι μπορείτε να κάνετε για τις ρυτίδες; Ενυδατώνετε τακτικά και χρησιμοποιείτε απαλά καθαριστικά στο δέρμα σας. Μην καπνίζετε και σταματήστε το αν καπνίζετε. Μείνετε μακριά από τον ήλιο και χρησιμοποιείτε αντηλιακό όταν βγαίνετε έξω. Μπορεί να αναρωτιέστε ποια είναι η καλύτερη ενυδατική κρέμα για το γερασμένο δέρμα; Ποια είναι η καλύτερη βάση για το γερασμένο δέρμα; Ποια είναι η καλύτερη ρουτίνα περιποίησης κατά της γήρανσης του δέρματος; Χρησιμοποιήστε προϊόντα σχεδιασμένα για ώριμο δέρμα ή ρωτήστε τον δερματολόγο ή το φαρμακοποιό σας εάν χρειάζεστε συστάσεις.
Οι ρυτίδες εμφανίζονται όπως και να 'χει. Αν θέλετε πιο ισχυρές παρεμβάσεις για την καταπολέμησή τους, επισκεφθείτε τον δερματολόγο σας για να συζητήσετε για fillers, Botox, χημικά peeling, resurfacing με λέιζερ και χειρουργική επέμβαση.
14. Χαλαρό δέρμα : Το χαλαρό δέρμα είναι ένα κοινό χαρακτηριστικό που σχετίζεται με τη γήρανση.
Η χαλάρωση του δέρματος γύρω από τον λαιμό και τη γραμμή του σαγονιού είναι συχνή με τη γήρανση. Μερικοί άνθρωποι το αποκαλούν αστειευόμενοι ως «λαιμός γαλοπούλας». Το γερασμένο δέρμα χάνει την ελαστικότητά του, γεγονός που συμβάλλει στη χαλάρωση. Το λίπος τείνει να συσσωρεύεται κάτω από το πηγούνι, γεγονός που επηρεάζει επίσης την εμφάνιση αυτής της περιοχής. Και οι μύες του λαιμού γίνονται πιο αδύναμοι, με αποτέλεσμα να αρχίζουν να γίνονται ορατές οι ορατές κάθετες λωρίδες.
Βοηθήστε στη διατήρηση της εμφάνισης του λαιμού σας μένοντας μακριά από τον ήλιο και χρησιμοποιώντας αντηλιακό. Ενυδατώστε το δέρμα σας. Κάντε ασκήσεις για τον αυχένα, τη γνάθο και τον λαιμό για να διατηρήσετε τους μύες σε αυτήν την περιοχή δυνατούς. Εάν το χαλαρό δέρμα εξακολουθεί να σας ενοχλεί, επισκεφθείτε τον δερματολόγο ή τον πλαστικό χειρουργό σας για να συζητήσετε μη χειρουργικές και χειρουργικές επιλογές για την αντιμετώπισή του.
15. Καρκίνος του δέρματος : Η έκθεση στον ήλιο αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος, ο οποίος επηρεάζει έναν στους πέντε Αμερικανούς μέχρι την ηλικία των 70 ετών.
Ο καρκίνος του δέρματος είναι μια συχνή πάθηση που επιδεινώνεται με την ηλικία. Μέχρι την ηλικία των 70 ετών, ένας στους πέντε ανθρώπους στις ΗΠΑ θα αναπτύξει καρκίνο του δέρματος. Η κύρια αιτία καρκίνου του δέρματος είναι η έκθεση στον ήλιο. Τα άτομα που έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα, ανοιχτόχρωμα μάτια και ξανθά ή κόκκινα μαλλιά διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο. Μερικοί άνθρωποι αναπτύσσουν καρκίνο του δέρματος σε περιοχές που δεν εκτίθενται στον ήλιο, όπως η βουβωνική χώρα και τα πέλματα των ποδιών. Γι' αυτό οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η γενετική και οι τοξίνες παίζουν επίσης ρόλο στην ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος.
Προλάβετε τον καρκίνο του δέρματος μένοντας μακριά από τον ήλιο και φορώντας αντηλιακό όταν βρίσκεστε έξω, ακόμα και τις συννεφιασμένες μέρες. Μην χρησιμοποιείτε σολάριουμ. Οι γιατροί αντιμετωπίζουν τον καρκίνο του δέρματος με μια ποικιλία διαφορετικών θεραπειών, ανάλογα με το μέγεθος και το στάδιο της βλάβης.