Ελένη Τσάνταλη-Ψυχολόγος MSc

22/09/2025

Ο όρος ad hominem σημαίνει «προς τον άνθρωπο» και περιγράφει μια λογική πλάνη: αντί να αντικρουστεί ένα επιχείρημα, στοχοποιείται το ίδιο το πρόσωπο που το εκφέρει.
Παράδειγμα: «Δεν έχεις δίκιο γιατί είσαι αδύναμος» αντί για «Δεν έχεις δίκιο γιατί τα στοιχεία δείχνουν το αντίθετο».

Στην ψυχοθεραπεία, το ad hominem αποκτά μια ιδιαίτερη διάσταση:

Εσωτερικό ad hominem: Πολλοί άνθρωποι κατηγορούν σκληρά τον εαυτό τους. «Απέτυχα → άρα είμαι άχρηστος». Αυτή η εσωτερική φωνή υπονομεύει την αυτοεκτίμηση και συντηρεί το άγχος ή την κατάθλιψη.

Διαπροσωπικό ad hominem: Όταν μεγαλώνουμε ή ζούμε σε περιβάλλοντα όπου δεχόμαστε τέτοιες επιθέσεις, οι φωνές αυτές εσωτερικεύονται και μας ακολουθούν.

🔹 Θεραπευτική προοπτική

Στην ψυχοθεραπεία, βοηθάμε να γίνει ο διαχωρισμός:
✔️ «Εγώ ως άτομο» ≠ «Η συμπεριφορά μου».
✔️ Από το «είμαι αποτυχημένος» → στο «δεν πέτυχα αυτή τη φορά, μπορώ να δοκιμάσω αλλιώς».

01/09/2025

Πολλές φορές μέσα από τη θεραπεία νιώθουμε την ανάγκη να πούμε πόσο λάθος μας έχουν φερθεί, πόσο τα πράγματα πήραν την αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που θέλαμε. Φυσικά και αυτό μπορεί να είναι αλήθεια. Φυσικά και κάποιος μπορεί να έχει ματαιωθεί, μπορεί να έχει απογοητευτεί και μπορεί οι συνθήκες στη ζωή του να μην ήταν και οι πιο ευνοϊκές. Σκοπός της ψυχοθεραπείας είναι να αποδεχτεί το άτομο ότι μέσα σε αυτό το πλαίσιο έπαιξε και το ίδιο σημαντικό ρόλο, ώστε να διαμορφωθεί η πραγματικότητά του. Τελικός στόχος είναι να βρει τον τρόπο να περάσει σε πράξεις και να μην επαναλάβει το ίδιο μοτίβο επιλογών που το οδήγησαν στην κατάσταση που το δυσκολεύει.

08/08/2025

24/06/2025

Οι σεξουαλικές διαταραχές (ή σεξουαλικές δυσλειτουργίες) είναι καταστάσεις που επηρεάζουν τη σεξουαλική λειτουργία και την ικανοποίηση. Σύμφωνα με το DSM-5 διακρίνονται στις εξής βασικές κατηγορίες:

🔹 1. Διαταραχές της σεξουαλικής επιθυμίας
Διαταραχή μειωμένης σεξουαλικής επιθυμίας (για γυναίκες) και ανδρική υποτονική διαταραχή σεξουαλικής επιθυμίας ( για άνδρες) : επίμονη έλλειψη ενδιαφέροντος ή σκέψεων για σεξ, με ενόχληση για την κατάσταση.

🔹 2. Διαταραχές της διέγερσης
Διαταραχή σεξουαλικής διέγερσης στις γυναίκες: δυσκολία στη φυσική ή ψυχολογική διέγερση (π.χ. λίπανση, ερεθισμός).
Στυτική δυσλειτουργία (στους άνδρες): αδυναμία επίτευξης ή διατήρησης στύσης επαρκούς για σεξουαλική δραστηριότητα.

🔹 3. Διαταραχές οργασμού
Γυναικεία διαταραχή οργασμού: καθυστέρηση ή απουσία οργασμού, ή σημαντικά μειωμένη ένταση του οργασμού.
Πρόωρη εκσπερμάτιση: εκσπερμάτιση μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα ή πολύ νωρίς από την έναρξη της επαφής.
Καθυστερημένη εκσπερμάτιση: σημαντική καθυστέρηση ή απουσία εκσπερμάτισης.

🔹 4. Διαταραχές πόνου
Διαταραχή γενετήσιου πόνου/διείσδυσης (vaginismus, δυσπαρευνία): πόνος, ένταση ή σπασμός κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.

Για να θεωρηθεί μια δυσκολία «διαταραχή», πρέπει να είναι επαναλαμβανόμενη, να διαρκεί τουλάχιστον 6 μήνες και να προκαλεί προσωπική ενόχληση ή πρόβλημα στη σχέση.Η θεραπεία των σεξουαλικών διαταραχών εξαρτάται από την αιτία και το είδος της δυσλειτουργίας, αλλά συνήθως περιλαμβάνει:

1. Ψυχοθεραπεία
Η πιο συνηθισμένη μορφή είναι η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT), που βοηθά να αλλάξουν αρνητικές σκέψεις και συμπεριφορές σχετικά με το σεξ.
2. Ιατρική αντιμετώπιση
Αν υπάρχει οργανική αιτία (π.χ. ορμονικές διαταραχές, προβλήματα κυκλοφορίας), μπορεί να χρειαστούν φάρμακα ή άλλες θεραπείες.
3. Εκπαίδευση και αλλαγή συνηθειών
Εκμάθηση τεχνικών χαλάρωσης, βελτίωση επικοινωνίας με τον σύντροφο, αποφυγή στρεσογόνων παραγόντων.
4. Χρήση τεχνολογίας
Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως με τη VR, μπορεί να γίνει σταδιακή απευαισθητοποίηση σε φοβίες ή άγχος που επηρεάζουν το άτομο.

22/05/2025

Άγχος Επίδοσης: Όταν η Προσπάθεια για το Καλύτερο Γίνεται Πίεση

Το άγχος επίδοσης είναι μια μορφή άγχους που εμφανίζεται όταν νιώθουμε ότι πρέπει να πετύχουμε κάτι σημαντικό—όπως σε μια παρουσίαση, μια εξέταση, έναν διαγωνισμό ή ακόμα και σε καθημερινές μας υποχρεώσεις. Είναι η εσωτερική πίεση που μας λέει ότι «πρέπει να τα καταφέρεις», «δεν επιτρέπεται να κάνεις λάθος», «όλοι περιμένουν κάτι από εσένα».

Γιατί συμβαίνει;

Πολλές φορές μεγαλώνουμε με την ιδέα ότι η αξία μας εξαρτάται από την απόδοσή μας. Έτσι, όταν έρχεται η στιγμή να "αποδείξουμε τον εαυτό μας", το σώμα και το μυαλό μας αντιδρούν με έντονο άγχος. Μπορεί να νιώσουμε ταχυκαρδία, ιδρώτα, δυσκολία στη συγκέντρωση ή φόβο για αποτυχία.

Τι μπορούμε να κάνουμε;

1. Αναγνώρισε το άγχος χωρίς να το κρίνεις. Δεν σημαίνει ότι δεν είσαι ικανός/ή. Σημαίνει ότι νοιάζεσαι.

2. Αντικατάστησε τη σκέψη «πρέπει να πετύχω» με τη σκέψη «θα κάνω το καλύτερο που μπορώ».

3. Δούλεψε με ρεαλιστικούς στόχους. Η τελειότητα δεν είναι απαραίτητη – η πρόοδος είναι αρκετή.

4. Ζήτα υποστήριξη. Η συζήτηση με έναν ειδικό ή ένα κοντινό πρόσωπο μπορεί να μειώσει σημαντικά την πίεση.

Το άγχος επίδοσης δεν είναι σημάδι αδυναμίας. Είναι ένα σήμα ότι χρειάζεσαι φροντίδα, ξεκούραση και επαναπροσδιορισμό της σχέσης σου με την επιτυχία.

05/05/2025

Ας δούμε γιατί μπορεί να δυσκολευόμαστε να πούμε «Όχι» με βάση 4 κύριες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις:

1. Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT)
Ένα άτομο που δυσκολεύεται να πει «όχι» πιθανότατα διακατέχεται από δυσλειτουργικές πεποιθήσεις, όπως: «Αν αρνηθώ, θα με απορρίψουν» ή «Η αξία μου εξαρτάται από το να ικανοποιώ τους άλλους». Αυτές οι σκέψεις οδηγούν σε συναισθήματα ενοχής ή άγχους και σε συμπεριφορές υποχωρητικότητας. Η θεραπεία εστιάζει στην αναγνώριση και αναδόμηση αυτών των σκέψεων, καθώς και στην ενίσχυση δεξιοτήτων διεκδικητικής συμπεριφοράς.

2. Συστημική Προσέγγιση
Η δυσκολία στο να πούμε «όχι» ενδέχεται να προέρχεται από έναν ρόλο που έχει καθιερωθεί μέσα στο σύστημα – π.χ., το άτομο έχει μάθει να λειτουργεί ως «ο φροντιστής» ή «ο ειρηνοποιός». Το να πει «όχι» σημαίνει να διαταράξει τη δυναμική του συστήματος, γεγονός που προκαλεί φόβο ή άγχος. Η θεραπεία διερευνά αυτούς τους ρόλους και επιδιώκει πιο ευέλικτες σχέσεις και ισορροπημένα όρια.

3. Ψυχαναλυτική/Ψυχοδυναμική Προσέγγιση
Από ψυχαναλυτική σκοπιά, η δυσκολία στο να πούμε «όχι» συχνά σχετίζεται με ασυνείδητες ενορμήσεις, συγκρούσεις και εμπειρίες πρώιμης παιδικής ηλικίας. Ένα παιδί που έμαθε πως η άρνηση οδηγεί σε αποδοκιμασία, απόρριψη ή τιμωρία, μπορεί ως ενήλικας να εσωτερικεύει φόβο εγκατάλειψης ή απώλειας αγάπης όταν θέτει όρια. Επιπλέον, το «όχι» μπορεί να συνδέεται ασυνείδητα με επιθετικότητα ή ενοχή. Στη θεραπεία, ο θεραπευτής βοηθά το άτομο να φέρει αυτές τις ασυνείδητες συγκρούσεις στη συνείδηση και να αναδομήσει την ταυτότητά του με μεγαλύτερη ελευθερία.

4. Υπαρξιακή Προσέγγιση
Εδώ τονίζεται η προσωπική ευθύνη, η ελευθερία και η αυθεντικότητα. Η δυσκολία στο να πούμε «όχι» μπορεί να ερμηνευτεί ως αποφυγή ανάληψης της ευθύνης των επιλογών μας, φόβος απέναντι στην ελευθερία (που συνεπάγεται και το ρίσκο της μοναξιάς) ή απώλεια αυθεντικότητας μέσα από τη συμμόρφωση. Ο άνθρωπος φοβάται να αντικρίσει την υπαρξιακή του μοναξιά και προτιμά να «προσαρμόζεται». Η θεραπεία στοχεύει στην ενίσχυση της αυθεντικής ύπαρξης και στη συνειδητή επιλογή στάσης απέναντι στη ζωή και τους άλλους.

23/04/2025

27/03/2025

Τι είναι οι φοβίες και πώς τις αντιμετωπίζουμε;

Οι φοβίες είναι έντονες, ανεξέλεγκτες και αδικαιολόγητες ανησυχίες ή φόβοι απέναντι σε συγκεκριμένα αντικείμενα, καταστάσεις ή δραστηριότητες. Βασικό χαρακτηριστικό τους είναι ότι το άτομο αντιδρά με υπερβολικό φόβο σε κάτι που, στην πραγματικότητα, δεν αποτελεί πραγματικό κίνδυνο για την ασφάλειά του. Συνήθως σχετίζονται με μια προηγούμενη αρνητική εμπειρία ή μια τραυματική κατάσταση που επαναλαμβάνεται στο μυαλό του ατόμου.
Παρακάτω παρατίθενται κάποια παραδείγματα φοβιών καθώς επίσης και η εξήγησή τους από ψυχαναλυτική οπτική:

1. Φόβος για τα ζώα (κυρίως τα σκυλιά)

Ψυχαναλυτική εξήγηση: Σύμφωνα με την ψυχαναλυτική θεωρία, ο φόβος αυτός μπορεί να προέρχεται από μια μορφή επιθετικότητας ή εξουσίας που το άτομο ένιωσε απειλητική στην παιδική του ηλικία (π.χ. γονιός ή δάσκαλος).

2. Φόβος για τα ύψη (υψοφοβία)
Ψυχαναλυτική εξήγηση: Ο φόβος για τα ύψη μπορεί να συνδέεται με το φόβο της απώλειας ελέγχου.

3. Φόβος για τις κοινωνικές καταστάσεις (κοινωνική φοβία)
Ψυχαναλυτική εξήγηση: Από ψυχαναλυτική άποψη, ο φόβος αυτός μπορεί να προέρχεται από φόβο απόρριψης και αποτυχίας. Ο φόβος της κοινωνικής αμηχανίας μπορεί να αποτελεί έναν τρόπο αποφυγής των καταπιεσμένων συναισθημάτων κατωτερότητας ή της αίσθησης ότι θα απογοητεύσει τους άλλους.

Πώς αντιμετωπίζονται;
Αν και κάθε προσέγγιση μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση φοβιών η πιο διαδεδομένη προσέγγιση είναι η γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία (CBT). Μέσω αυτής, το άτομο μαθαίνει να αναγνωρίζει τις διαστρεβλωμένες σκέψεις του και να τις αντικαθιστά με πιο ρεαλιστικές και προσαρμοσμένες στην πραγματικότητα σκέψεις. Παράλληλα, μέσα από τη θεραπεία το άτομο περνάει στην έκθεση στο στρεσσογόνο ερέθισμα και στην σταδιακή απευαισθητοποίηση ώστε να μάθει να διαχειρίζεται το άγχος που του προκαλεί η συνθήκη. Άλλες προσεγγίσεις που βοηθούν είναι η ψυχανάλυση, η EMDR ή η κλινική ύπνωση.

07/03/2025

Ας εξηγήσουμε με απλά λόγια πώς λειτουργεί το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου!!

Φαντάσου τον εγκέφαλό σου σαν μια ομάδα υπερηρώων που συνεργάζονται για να σου χαρίσουν ευχαρίστηση! Η ευχαρίστηση θα έρθει μέσω ενός μαγικού επισκέπτη που λέγεται ΝΤΟΠΑΜΙΝΗ.
Η Κοιλιακή καλυπτήρια περιοχή (VTA) είναι ο DJ της ντοπαμίνης! Όταν κάνεις κάτι ωραίο, στέλνει ντοπαμίνη για να ξεκινήσει το πάρτι. Ο Επικλινής πυρήνας είναι ο φίλος που λέει: «Αυτό ήταν τέλειο! Ξανά!» και σε παρακινεί να επαναλάβεις την εμπειρία. Ο Υποθάλαμος είναι ο μάνατζερ που σου θυμίζει πότε πεινάς ή διψάς. Η Αμυγδαλή είναι ο αφηγητής που συνδέει τις ανταμοιβές με συναισθήματα και αναμνήσεις.Ο Προμετωπιαίος φλοιός ειναι ο λογικός αρχηγός που σκέφτεται πριν δράσεις («Όχι όλο το παγωτό!»).Η Ωχρά σφαίρα είναι η δύναμη που σε βοηθά να κινηθείς προς την ανταμοιβή. Η Υπόφυση είναι ο αλχημιστής που εκκρίνει ορμόνες για ευεξία.
Πώς λειτουργεί σε διάφορες καταστάσεις της ζωής σου;
🍔 Φαγητό – Όταν τρως κάτι νόστιμο, η VTA στέλνει ντοπαμίνη στον επικλινή πυρήνα, κάνοντάς σε να νιώθεις ικανοποίηση. Ο υποθάλαμος σε ωθεί να φας όταν πεινάς, και η αμυγδαλή θυμάται ποια φαγητά σου άρεσαν περισσότερο!
💬 Κοινωνικές σχέσεις – Όταν παίρνεις μια αγκαλιά ή λαμβάνεις ένα κομπλιμέντο, ενεργοποιείται το σύστημα ανταμοιβής. Η υπόφυση εκκρίνει οξυτοκίνη, την "ορμόνη της αγάπης", που σε κάνει να νιώθεις δεμένος με τους άλλους.
🏆 Μάθηση & Επιτυχία – Όταν λύνεις ένα δύσκολο πρόβλημα ή πετυχαίνεις έναν στόχο, ο προμετωπιαίος φλοιός αναγνωρίζει την επιτυχία και ενισχύει τη συμπεριφορά, κάνοντας τη μάθηση πιο αποδοτική.
🎮 Ψυχαγωγία & Social Media – Κάθε φορά που βλέπεις ένα αστείο βίντεο ή λαμβάνεις likes, ενεργοποιείται η ντοπαμίνη, ενισχύοντας τη συνήθεια.
😴 Ύπνος & Χαλάρωση – Η ωχρά σφαίρα ρυθμίζει τη χαλάρωση μετά από δραστηριότητες, ενώ η υπόφυση εκκρίνει μελατονίνη για ποιοτικό ύπνο.

Το σύστημα ανταμοιβής όμως μερικές φορές γίνεται άπληστο!
Π.χ. Η ντοπαμίνη φωνάζει «Φάε κι άλλο!», ακόμα κι αν έχεις χορτάσει / Κάθε like στέλνει μικρές δόσεις ντοπαμίνης, κάνοντάς σε να σκρολάρεις ατελείωτα./Ο Τζόγος, υπερβολικά video games ή ουσίες μπορούν να "πειράξουν" το σύστημα, κάνοντάς σε να τις θες ξανά και ξανά.

06/02/2025

27/01/2025

Επισκεφτείτε τη νέα ανανεωμένη ιστοσελίδα μου!!