Παιδίατρος Μαρία Λιάρου

29/10/2022

26/10/2022

26/10/2022

❤️❤️❤️

26/06/2019

Αλλαγές στο προγράμματος εμβολιασμού παίδων και εφηβων

24/07/2018

Γιατί υπάρχει έξαρση των λοιμώξεων από σταφυλόκοκκο;

Ο σταφυλόκοκκος αποτελεί ένα από τα πιο συχνά αίτια λοιμώξεων σε βρέφη και παιδιά, ειδικά το καλοκαίρι. Είναι τόσο συχνός όσο και οι εντεροϊοί που προκαλούν αυτήν την εποχή γαστρεντερικές λοιμώξεις. Ο σταφυλόκοκκος βρίσκει αυτό το διάστημα περισσότερο πρόσφορο το πεδίο για να «εισβάλλει» στον οργανισμό των παιδιών από το δέρμα τους, το οποίο λόγω εποχής είναι περισσότερο εκτεθειμένο, χωρίς πολλά ρούχα, είτε στο πάρκο, στην παιδική χαρά, στον χώρο άθλησης, είτε στην πισίνα, στην παραλία, δηλαδή γενικά σε κοινόχρηστους χώρους. Τις δερματικές φλεγμονές και τις επιμολύνσεις τις ευνοούν η μεγαλύτερη εφίδρωση του δέρματος λόγω ζέστης, τα συχνά τσιμπήματα από έντομα, αλλά και η μεγαλύτερη κινητικότητα μικρών και μεγάλων σε δημόσιους χώρους και παραλίες.

Πού βρίσκεται συνήθως ο σταφυλόκοκκος;
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος βρίσκεται στη φυσιολογική χλωρίδα όλων μας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όλοι θα νοσήσουμε. Σε ποσοστό 80% ο γενικός πληθυσμός θα αποικιστεί σταδιακά με τον σταφυλόκοκκο. Τα περισσότερα βρέφη, μάλιστα, αποικίζονται αμέσως μετά τον τοκετό αλλά ο αποικισμός του μικροβίου μειώνεται όσο τα παιδιά μεγαλώνουν. Έτσι, σταφυλόκοκκος βρίσκεται φυσιολογικά επάνω στην επιδερμίδα μας ή εντός της ρινικής μας κοιλότητας ακόμη κι όταν είμαστε υγιείς. Ο σταφυλόκοκκος σπάνια βρίσκεται στον αέρα, κυρίως είναι σε αντικείμενα κι επιφάνειες. Είναι το πιο συχνό μικρόβιο που απαντάται στις παιδικές χαρές και τους χώρους άθλησης όπου συναθροίζονται παιδιά. Μπορεί να επιβιώνει επάνω σε διάφορα αντικείμενα, όπως μαξιλαροθήκες, πετσέτες, καρέκλες, ξαπλώστρες, ακόμη και στη θάλασσα ή στην πισίνα. Σταφυλόκοκκος μπορεί να βρεθεί και σε φαγητό που δεν έχει πλυθεί, απολυμανθεί ή συντηρηθεί σωστά. Το φαγητό που έχει μολυνθεί με σταφυλόκοκκο δεν παρουσιάζει καμία αλλοίωση ως προς την όψη ή τη γεύση του.

Πώς «εισβάλλει» συνήθως στον οργανισμό;
Το βακτήριο του σταφυλόκοκκου εισέρχεται συνήθως στον οργανισμό μέσω του δέρματος ή μέσω της αναπνευστικής οδού. Στα παιδιά ο πιο κοινός τρόπος μόλυνσης με σταφυλόκοκκο είναι από εκδορές που μπορεί να υπάρχουν στο δέρμα, αν αυτές έρθουν σε επαφή με κοινές πετσέτες ή με κάποιον άλλο που έχει νοσήσει από σταφυλόκοκκο. Οι σταφυλοκοκκικές δερματικές λοιμώξεις είναι αρκετά συχνές, ειδικά στα παιδιά και τα βρέφη.

Συνεπώς είναι επικίνδυνο μικρόβιο και προκαλεί σοβαρές λοιμώξεις;
Γνωρίζουμε πως το μικρόβιο του σταφυλόκοκκου είναι αρκετά ανθεκτικό και μπορεί να επιβιώσει στη χαμηλή υγρασία αλλά και στις ακραίες, πολύ χαμηλές και πολύ υψηλές, θερμοκρασίες. Ανάλογα με το όργανο που θα προσβάλει μπορεί να προκαλέσει:
Λοιμώξεις του δέρματος ( πχ μολυσματικό κηρίο, θυλακίτιδα κλπ)
Λοιμώξεις των μαλακών μορίων (πχ σηπτική αρθρίτιδα)
Σύνδρομο τοξικού σοκ
Κεραυνοβόλο πορφύρα
Οστεομυελίτιδα
Πνευμονία
Μηνιγγίτιδα
Τροφική δηλητηρίαση
Ουρολοίμωξη
Ναι, πρόκειται για ένα βακτήριο που μπορεί να αποδειχτεί ιδιαίτερο σοβαρό και επικίνδυνο. Όμως οι επικίνδυνες συστηματικές λοιμώξεις είναι αρκετά σπάνιες. Οι δερματικές όμως λοιμώξεις είναι μία από τις συχνότερες λοιμώξεις στον παιδικό πληθυσμό.Είναι επίσης σημαντικό να αναφέρουμε πως μπορούμε να προφυλαχθούμε από αυτό και να το αντιμετωπίσουμε εφόσον το διαγνώσουμε εγκαίρως.

Τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα στον σταφυλόκοκκο;
Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα επιρρεπή στις λοιμώξεις του σταφυλόκοκκου -ειδικά αν πρόσφατα έλαβαν θεραπεία με αντιβιοτικά- καθώς το μικρόβιο μεταδίδεται κυρίως με τα χέρια και με τις ρινικές εκκρίσεις. Επιπλέον, πολύ εύκολα εκδηλώνεται η λοίμωξη, ακόμα και έπειτα από μία μικρή γρατζουνιά στο δέρμα ή ένα τσίμπημα.

Και ποια είναι τα συμπτώματα της λοίμωξης από το δέρμα;
Ο σταφυλόκοκκος εμφανίζεται στο δέρμα με ερυθρό επίπονο πρήξιμο και φουσκάλες με υγρό, πολύ συχνά γύρω από το στόμα. Ωστόσο, μπορεί και να μολύνει τα εσωτερικά όργανα, τα γεννητικά όργανα, αλλά να προκαλέσει και τροφική δηλητηρίαση. Ενίοτε στα συμπτώματα περιλαμβάνεται και πυρετός. Το μολυσματικό κηρίο (impetigo) είναι από τις συχνότερες λοιμώξεις του δέρματος στα παιδιά. Μπορεί να εμφανίζεται στο δέρμα με φουσκάλες με υγρό ή και χωρίς φουσκάλες.Προσβάλει συνήθως το δέρμα στο πρόσωπο και στα άκρα, σε σημεία από τσιμπήματα εντόμων, κοψίματα, τραύματα κλπ. Οι δερματικές αυτές βλάβες πολύ σπάνια προκαλούν συστηματικές λοιμώξεις.Τα τελευταία λίγα χρόνια φαίνεται να έχουμε μια έξαρση του μολυσματικού κηρίου στα παιδιά. Η διάγνωση πολλές φορές καθυστερεί, αφού οι γονείς πιστεύουν ότι πρόκειται για τσίμπημα κουνουπιού, ή για πληγή που καθυστερεί να επουλωθεί. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το άρρωστο παιδί να έρχεται σε επαφή με άλλα υγιή παιδιά, να συνεχίσει να κολυμπάει σε πισίνες ή να συμμετέχει σε ομαδικά αθλήματα που έχουν κοντινή σωματική επαφή, προκαλώντας την μετάδοση του σταφυλόκοκκου και σε άλλους. Το θερμό και υγρό περιβάλλον υποβοηθούμενο από τα τσιμπήματα εντόμων ευνοεί την εμφάνιση του μολυσματικού κηρίου από σταφυλόκοκκο, με κυρίαρχες εποχές για τον λόγο αυτό, την Άνοιξη και το Καλοκαίρι.

Μιλώντας για τις σταφυλοκοκκικές δερματικές λοιμώξεις ας θυμόμαστε πως κάθε βλάβη του παιδικού δέρματος που δείχνει ρυπαρή, προκαλεί ενόχληση και έχει τάση εξάπλωσης πρέπει να αξιολογείται από τον γιατρό.

Πώς αντιμετωπίζεται μια δερματική λοίμωξη από σταφυλόκοκκο;

Ο δερματικός σταφυλόκοκκος μπορεί να θεραπευτεί με ειδικά φαρμακευτικά σκευάσματα, αλοιφές και επιθέματα. Για τις πιο σοβαρές περιπτώσεις, ο γιατρός θα συστήσει συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ιδίως στα μικρά παιδιά και στα βρέφη, μπορεί να χρειασθεί ακόμα και νοσοκομειακή περίθαλψη, ενώ ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται όταν η μολυσμένη πληγή βρίσκεται κοντά σε άρθρωση, διότι υπάρχει κίνδυνος για σηπτική αρθρίτιδα.

Πώς μπορούμε να προλάβουμε τη λοίμωξη;
Καθώς οι σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις μεταδίδονται κυρίως με τα χέρια, το αποτελεσματικότερο μέτρο πρόληψης είναι το πολύ καλό πλύσιμο των χεριών, αλλά και το κάλυμμα οποιασδήποτε πληγής στο δέρμα. Επιπλέον, φροντίστε να προστατεύετε τα παιδιά από τσιμπήματα εντόμων, αλλά και να αντιμετωπίζετε τα τσιμπήματα άμεσα.

Σημαντικό μέτρο πρόληψης είναι να αλλάζετε συχνά πετσέτες (το κάθε παιδί να έχει την δική του), ρούχα και μαγιό, και να τους θυμίζετε να κάνουν ντους πριν και μετά το κολύμπι στην θάλασσα ή την πισίνα. Είναι πολύ σημαντικό να εκπαιδεύσετε τα παιδιά σας στους σωστούς κανόνες υγιεινής (πλύσιμο χεριών, καθημερινό μπάνιο, αυστηρή χρήση προσωπικών αντικειμένων, τακτικό κόψιμο νυχιών, αλλά και στο να μην έρχονται σε επαφή με άλλα παιδιά που έχουν ανοιχτές πληγές και δερματικές βλάβες). Τέλος, ένα άτομο που έχει μολυνθεί με σταφυλόκοκκο δεν θα πρέπει να ακουμπά φαγητό που θα φάνε κι άλλοι, ενώ πολύ συχνά θα πρέπει να απολυμαίνονται και οι πάγκοι όπου ακουμπά αυτό το φαγητό.
Γιατί υπάρχει έξαρση των λοιμώξεων από σταφυλόκοκκο;
Ο σταφυλόκοκκος αποτελεί ένα από τα πιο συχνά αίτια λοιμώξεων σε βρέφη και παιδιά, ειδικά το καλοκαίρι. Είναι τόσο συχνός όσο και οι εντεροϊοί που προκαλούν αυτήν την εποχή γαστρεντερικές λοιμώξεις. Ο σταφυλόκοκκος βρίσκει αυτό το διάστημα περισσότερο πρόσφορο το πεδίο για να «εισβάλλει» στον οργανισμό των παιδιών από το δέρμα τους, το οποίο λόγω εποχής είναι περισσότερο εκτεθειμένο, χωρίς πολλά ρούχα, είτε στο πάρκο, στην παιδική χαρά, στον χώρο άθλησης, είτε στην πισίνα, στην παραλία, δηλαδή γενικά σε κοινόχρηστους χώρους. Τις δερματικές φλεγμονές και τις επιμολύνσεις τις ευνοούν η μεγαλύτερη εφίδρωση του δέρματος λόγω ζέστης, τα συχνά τσιμπήματα από έντομα, αλλά και η μεγαλύτερη κινητικότητα μικρών και μεγάλων σε δημόσιους χώρους και παραλίες.

Πού βρίσκεται συνήθως ο σταφυλόκοκκος;
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος βρίσκεται στη φυσιολογική χλωρίδα όλων μας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όλοι θα νοσήσουμε. Σε ποσοστό 80% ο γενικός πληθυσμός θα αποικιστεί σταδιακά με τον σταφυλόκοκκο. Τα περισσότερα βρέφη, μάλιστα, αποικίζονται αμέσως μετά τον τοκετό αλλά ο αποικισμός του μικροβίου μειώνεται όσο τα παιδιά μεγαλώνουν. Έτσι, σταφυλόκοκκος βρίσκεται φυσιολογικά επάνω στην επιδερμίδα μας ή εντός της ρινικής μας κοιλότητας ακόμη κι όταν είμαστε υγιείς. Ο σταφυλόκοκκος σπάνια βρίσκεται στον αέρα, κυρίως είναι σε αντικείμενα κι επιφάνειες. Είναι το πιο συχνό μικρόβιο που απαντάται στις παιδικές χαρές και τους χώρους άθλησης όπου συναθροίζονται παιδιά. Μπορεί να επιβιώνει επάνω σε διάφορα αντικείμενα, όπως μαξιλαροθήκες, πετσέτες, καρέκλες, ξαπλώστρες, ακόμη και στη θάλασσα ή στην πισίνα. Σταφυλόκοκκος μπορεί να βρεθεί και σε φαγητό που δεν έχει πλυθεί, απολυμανθεί ή συντηρηθεί σωστά. Το φαγητό που έχει μολυνθεί με σταφυλόκοκκο δεν παρουσιάζει καμία αλλοίωση ως προς την όψη ή τη γεύση του.

Πώς «εισβάλλει» συνήθως στον οργανισμό;
Το βακτήριο του σταφυλόκοκκου εισέρχεται συνήθως στον οργανισμό μέσω του δέρματος ή μέσω της αναπνευστικής οδού. Στα παιδιά ο πιο κοινός τρόπος μόλυνσης με σταφυλόκοκκο είναι από εκδορές που μπορεί να υπάρχουν στο δέρμα, αν αυτές έρθουν σε επαφή με κοινές πετσέτες ή με κάποιον άλλο που έχει νοσήσει από σταφυλόκοκκο. Οι σταφυλοκοκκικές δερματικές λοιμώξεις είναι αρκετά συχνές, ειδικά στα παιδιά και τα βρέφη.

Συνεπώς είναι επικίνδυνο μικρόβιο και προκαλεί σοβαρές λοιμώξεις;
Γνωρίζουμε πως το μικρόβιο του σταφυλόκοκκου είναι αρκετά ανθεκτικό και μπορεί να επιβιώσει στη χαμηλή υγρασία αλλά και στις ακραίες, πολύ χαμηλές και πολύ υψηλές, θερμοκρασίες. Ανάλογα με το όργανο που θα προσβάλει μπορεί να προκαλέσει:
Λοιμώξεις του δέρματος ( πχ μολυσματικό κηρίο, θυλακίτιδα κλπ)
Λοιμώξεις των μαλακών μορίων (πχ σηπτική αρθρίτιδα)
Σύνδρομο τοξικού σοκ
Κεραυνοβόλο πορφύρα
Οστεομυελίτιδα
Πνευμονία
Μηνιγγίτιδα
Τροφική δηλητηρίαση
Ουρολοίμωξη
Ναι, πρόκειται για ένα βακτήριο που μπορεί να αποδειχτεί ιδιαίτερο σοβαρό και επικίνδυνο. Όμως οι επικίνδυνες συστηματικές λοιμώξεις είναι αρκετά σπάνιες. Οι δερματικές όμως λοιμώξεις είναι μία από τις συχνότερες λοιμώξεις στον παιδικό πληθυσμό.Είναι επίσης σημαντικό να αναφέρουμε πως μπορούμε να προφυλαχθούμε από αυτό και να το αντιμετωπίσουμε εφόσον το διαγνώσουμε εγκαίρως.

Τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα στον σταφυλόκοκκο;
Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα επιρρεπή στις λοιμώξεις του σταφυλόκοκκου -ειδικά αν πρόσφατα έλαβαν θεραπεία με αντιβιοτικά- καθώς το μικρόβιο μεταδίδεται κυρίως με τα χέρια και με τις ρινικές εκκρίσεις. Επιπλέον, πολύ εύκολα εκδηλώνεται η λοίμωξη, ακόμα και έπειτα από μία μικρή γρατζουνιά στο δέρμα ή ένα τσίμπημα.

Και ποια είναι τα συμπτώματα της λοίμωξης από το δέρμα;
Ο σταφυλόκοκκος εμφανίζεται στο δέρμα με ερυθρό επίπονο πρήξιμο και φουσκάλες με υγρό, πολύ συχνά γύρω από το στόμα. Ωστόσο, μπορεί και να μολύνει τα εσωτερικά όργανα, τα γεννητικά όργανα, αλλά να προκαλέσει και τροφική δηλητηρίαση. Ενίοτε στα συμπτώματα περιλαμβάνεται και πυρετός. Το μολυσματικό κηρίο (impetigo) είναι από τις συχνότερες λοιμώξεις του δέρματος στα παιδιά. Μπορεί να εμφανίζεται στο δέρμα με φουσκάλες με υγρό ή και χωρίς φουσκάλες.Προσβάλει συνήθως το δέρμα στο πρόσωπο και στα άκρα, σε σημεία από τσιμπήματα εντόμων, κοψίματα, τραύματα κλπ. Οι δερματικές αυτές βλάβες πολύ σπάνια προκαλούν συστηματικές λοιμώξεις.Τα τελευταία λίγα χρόνια φαίνεται να έχουμε μια έξαρση του μολυσματικού κηρίου στα παιδιά. Η διάγνωση πολλές φορές καθυστερεί, αφού οι γονείς πιστεύουν ότι πρόκειται για τσίμπημα κουνουπιού, ή για πληγή που καθυστερεί να επουλωθεί. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το άρρωστο παιδί να έρχεται σε επαφή με άλλα υγιή παιδιά, να συνεχίσει να κολυμπάει σε πισίνες ή να συμμετέχει σε ομαδικά αθλήματα που έχουν κοντινή σωματική επαφή, προκαλώντας την μετάδοση του σταφυλόκοκκου και σε άλλους. Το θερμό και υγρό περιβάλλον υποβοηθούμενο από τα τσιμπήματα εντόμων ευνοεί την εμφάνιση του μολυσματικού κηρίου από σταφυλόκοκκο, με κυρίαρχες εποχές για τον λόγο αυτό, την Άνοιξη και το Καλοκαίρι.

Μιλώντας για τις σταφυλοκοκκικές δερματικές λοιμώξεις ας θυμόμαστε πως κάθε βλάβη του παιδικού δέρματος που δείχνει ρυπαρή, προκαλεί ενόχληση και έχει τάση εξάπλωσης πρέπει να αξιολογείται από τον γιατρό.

Πώς αντιμετωπίζεται μια δερματική λοίμωξη από σταφυλόκοκκο;

Ο δερματικός σταφυλόκοκκος μπορεί να θεραπευτεί με ειδικά φαρμακευτικά σκευάσματα, αλοιφές και επιθέματα. Για τις πιο σοβαρές περιπτώσεις, ο γιατρός θα συστήσει συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ιδίως στα μικρά παιδιά και στα βρέφη, μπορεί να χρειασθεί ακόμα και νοσοκομειακή περίθαλψη, ενώ ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται όταν η μολυσμένη πληγή βρίσκεται κοντά σε άρθρωση, διότι υπάρχει κίνδυνος για σηπτική αρθρίτιδα.


Πώς μπορούμε να προλάβουμε τη λοίμωξη;
Καθώς οι σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις μεταδίδονται κυρίως με τα χέρια, το αποτελεσματικότερο μέτρο πρόληψης είναι το πολύ καλό πλύσιμο των χεριών, αλλά και το κάλυμμα οποιασδήποτε πληγής στο δέρμα. Επιπλέον, φροντίστε να προστατεύετε τα παιδιά από τσιμπήματα εντόμων, αλλά και να αντιμετωπίζετε τα τσιμπήματα άμεσα.

Σημαντικό μέτρο πρόληψης είναι να αλλάζετε συχνά πετσέτες (το κάθε παιδί να έχει την δική του), ρούχα και μαγιό, και να τους θυμίζετε να κάνουν ντους πριν και μετά το κολύμπι στην θάλασσα ή την πισίνα. Είναι πολύ σημαντικό να εκπαιδεύσετε τα παιδιά σας στους σωστούς κανόνες υγιεινής (πλύσιμο χεριών, καθημερινό μπάνιο, αυστηρή χρήση προσωπικών αντικειμένων, τακτικό κόψιμο νυχιών, αλλά και στο να μην έρχονται σε επαφή με άλλα παιδιά που έχουν ανοιχτές πληγές και δερματικές βλάβες). Τέλος, ένα άτομο που έχει μολυνθεί με σταφυλόκοκκο δεν θα πρέπει να ακουμπά φαγητό που θα φάνε κι άλλοι, ενώ πολύ συχνά θα πρέπει να απολυμαίνονται και οι πάγκοι όπου ακουμπά αυτό το φαγητό.

Σημαντική σημείωση
Η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών έχει προκαλέσει την αντοχή του σταφυλόκοκκου στα αντιβιοτικά, καθιστώντας τα ανθεκτικά αυτά στελέχη μια σημαντική απειλή για την υγεία στο μέλλον, κυρίως για τα παιδιά.
Συμβουλευτείτε πάντοτε τον γιατρό σας όταν πρόκειται για κάποιο πρόβλημα που θα πρέπει να πάρετε αντιβίωση. Μην αγοράζετε και χρησιμοποιείτε αντιβιοτικά από μόνοι σας.

Σημαντική σημείωση
Η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών έχειπροκαλέσει την αντοχή του σταφυλόκοκκου στα αντιβιοτικά, καθιστώντας τα ανθεκτικά αυτά στελέχη μια σημαντική απειλή για την υγεία στο μέλλον, κυρίως για τα παιδιά.
Συμβουλευτείτε πάντοτε τον γιατρό σας όταν πρόκειται για κάποιο πρόβλημα που θα πρέπει να πάρετε αντιβίωση. Μην αγοράζετε και χρησιμοποιείτε αντιβιοτικά από μόνοι σας.

21/05/2018

Η νόσος χειρός-ποδός-στόματος είναι μια κοινή παιδική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από την παρουσία ελκών στο στόμα, εξανθήματος στις παλάμες και στις πατούσες και μερικές φορές πυρετό.
Η νόσος χεριού-ποδιού-στόματος συνήθως προκαλείται από έναν ιό που ονομάζεται coxsackie virus A16. Ωστόσο, πολλά παιδιά με λοίμωξη από coxsackie A16 δεν έχουν όλα τα χαρακτηριστικά της νόσου του χεριού-ποδιού-στόματος. Ορισμένα δεν έχουν εξάνθημα, άλλα δεν έχουν έλκη στο στόμα, και κάποια μάλιστα δεν παρουσιάζουν πυρετό. Εκτός από τους coxsackie και κάποιοι άλλοι εντεροιοί μπορούν να εκδηλωθούν με παρόμοια συμπτώματα.
Αυτή η ασθένεια είναι κοινή μεταξύ των μικρών παιδιών, αλλά εμφανίζεται με κάποια συχνότητα μέχρι και την εφηβεία. Οι ενήλικες μπορούν κι αυτοί να κολλήσουν, αλλά συνήθως έχουν ήδη αντισώματα. Οι περισσότερες λοιμώξεις συμβαίνουν το καλοκαίρι ή νωρίς το φθινόπωρο, συχνότερα από Αύγουστο ως Οκτώβριο.
Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου του χεριού-ποδιού-στόματος;
Τα παιδιά με τη νόσο του χεριού-ποδιού-στόματος συνήθως αρχίζουν να αισθάνονται αδυναμία 3 έως 7 ημέρες αφού έχουν εκτεθεί στον ιό. Συχνά, η πρώτη ειδοποίηση για τους γονείς είναι η μειωμένη όρεξη των παιδιών τους για τις στερεές τροφές λόγω των άφθων που παρουσιάζονται στο στόμα. Τα παιδιά μπορεί επίσης να έχουν πυρετό και πονόλαιμο. Μια ή δύο ημέρες αργότερα, αναπτύσσονται πληγές στο στόμα (μικρές κόκκινες κηλίδες στην γλώσσα, τα ούλα, ή τους βλεννογόνους). Επίσης πολλά παιδιά παρουσιάζουν ερυθρότητα των τυμπανικών υμένων, ένα είδος ιογενούς ωτίτιδας.
Ένα δερματικό εξάνθημα μπορεί επίσης να εμφανιστεί μέσα σε μια ημέρα ή δύο, με επίπεδες ή προεξέχουσες κόκκινες κηλίδες. Σε αντίθεση με άλλα εξανθήματα, τα σημεία που συχνά βρίσκονται είναι οι παλάμες και τα πέλματα, επίσης, είναι σύνηθες να υπάρχουν και στους γλουτούς. Το εξάνθημα υποχωρεί μετά από περίπου 1 εβδομάδα.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Συνήθως η διάγνωση γίνεται με βάση το ιστορικό και τη φυσική εξέταση. Εργαστηριακές εξετάσεις είναι διαθέσιμες για τους coxsackie και άλλους εντεροϊούς, αλλά δεν είναι συνήθως απαραίτητες.
Πώς αντιμετωπίζεται η νόσος;
Τα αντιβιοτικά δεν βοηθούν με τη νόσο του χεριού-ποδιού-στόματος. Η αντιμετώπιση είναι η ανακούφιση από τον πόνο και η λήψη άφθονων δροσερών υγρών. Η νόσος αυτοπεριορίζεται σε λίγες μέρες.
Πώς μπορεί να προληφθεί;
Οι ιοί που προκαλούν την νόσο χεριού-ποδιού-στόματος υπάρχουν στο σάλιο και τις αναπνευστικές εκκρίσεις. Επίσης απεκκρίνονται στα κόπρανα. Τα παιδιά που πάσχουν είναι καλό ν’απέχουν από το σχολείο ή τον παιδικό σταθμό για αρκετές ημέρες, αλλά δεν είναι σαφές αν αυτό αποτρέπει από τη μόλυνση. Άλλα παιδιά στην τάξη είναι πιθανότατα μεταδοτικά ακόμα κι αν ποτέ δεν αναπτύξουν συμπτώματα.
Γενικά η αποφυγή του συγχρωτισμού σε περιόδους έξαρσης της νόσου, καλό πλύσιμο των χεριών και τήρηση των κανόνων υγιεινής είναι μέτρα που μπορούν να μειώσουν την εξάπλωση.

07/03/2018

ΜΙΚΡΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Προσπαθήστε να κάνετε πιο ελκυστικά τα γεύματα, κόβοντας τις τροφές σε περίεργα σχήματα και βάζοντας περισσότερα χρώματα.

• Μην δίνετε όλες τις νέες τροφές μαζί. Αφήνετε το παιδί να συνηθίσει πρώτα τη μία τροφή και προσθέστε αργότερα την άλλη. Αν δεν τη δέχεται, αποσύρετέ τη για 1-2 βδομάδες και ξαναδοκιμάστε.

• Δώστε στο παιδί σας μία τροφή που του αρέσει μαζί με κάποια που είχε αρνηθεί να φάει στο παρελθόν.

• Δίνετε μικρές ποσότητες από κάθε νέα τροφή και αυξήστε τις σταδιακά. Μην αναγκάζετε το παιδί να τρώει περισσότερο απ’ όσο πραγματικά χρειάζεται.

• Το παιδί μαθαίνει σιγά-σιγά να καταπίνει, κάντε υπομονή! Το νήπιο χρειάζεται χρόνο να εξερευνήσει το φαγητό.

• Αφήστε τα μεγαλύτερα παιδιά να σάς βοηθήσουν στην προετοιμασία των γευμάτων. Αυτό κάνει τα γεύματα πιο ευχάριστα.

• Παίξτε με μαγειρικά σκεύη και κουτάλια με το παιδί.

• Μην αποσπάτε την προσοχή του απ’ το φαγητό με ραδιόφωνο, TV ή φασαρία.

• Για να δώσετε το καλό παράδειγμα στα παιδιά σας, τρώτε πολλά φρούτα και λαχανικά. Mην τρώτε σνακς και τσιπς μπροστά στην TV.

• Μην προσθέτετε ζάχαρη στα ροφήματα του παιδιού σας. Χρησιμοποιείτε αποβουτυρωμένο γάλα ή με 1% λιπαρά και γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά μετά την ηλικία των 2 ετών. Επίσης επιλέξτε τυριά με χαμηλά λιπαρά.

• Μην εκδηλώνετε τις δικές σας προτιμήσεις ή απέχθειες για κάποια είδη τροφών, γιατί υπάρχει η πιθανότητα το παιδί να σάς μιμηθεί.

• Προσπαθήστε να έχετε καθορισμένες ώρες γευμάτων.

• Κάθεστε όλη η οικογένεια στο τραπέζι και δώστε στο παιδί να φάει μαζί σας στο ίδιο τραπέζι και χρόνο από μικρή ηλικία. Μην κάνετε διαφορετικό φαγητό για το παιδί.

• Μην προσθέτετε άγχος στη διαδικασία του φαγητού και μην μετατρέπετε αυτό το χρόνο σε πεδίο μάχης. Επιβραβεύστε την καλή συμπεριφορά.

• Κάθε φορά που δεν τρώει κάτι, δώστε του μία ακόμα επιλογή προετοιμασμένη από πριν.

• Θυμηθείτε πως το νήπιο είναι φυσιολογικό να τρώει επιλεκτικά και να τρώει τη μια μέρα περισσότερο ή λιγότερο από την άλλη. Αν το βάρος του αυξάνει, δεν πειράζει αν χάσει ένα γεύμα.

• Είναι αναγκαίο κακό να λερώνεται το νήπιο και τα πάντα γύρω του στο φαγητό. Είναι πιο σημαντικό να πειραματίζεται με το κουτάλι και το κράτημα της τροφής από ένα πλυντήριο που θα βάλετε λιγότερο!

• Αποφεύγετε αναψυκτικά, τσιπς και ζαχαρώδη για σνακς. Προτιμάτε φρούτα, δημητριακά.

• Πλήρες πρωινό πριν το σχολείο είναι απαραίτητο.

09/02/2018

ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΕΧΕΙ ΓΡΙΠΗ ,ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΩ

Η γρίπη είναι μια παλαιά ιογενής λοίμωξη που οφείλεται στον ιό της γρίπης και μας αποσχολεί κάθε χρόνο από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη. Η εκδήλωση κάθε χειμώνα αρκετών κρουσμάτων ή μικροεπιδημιών γρίπης είναι αναπόφευκτη, αλλά αυτό το «φυσιολογικό» φαινόμενο δεν δημιουργεί συνήθως καμία απειλή για τη δημόσια υγεία. Ο θόρυβος που δημιουργείται αρκετά συχνά από τα μέσα ενημέρωσης, οφείλεται στη δυνατότητα αυτής της συνηθισμένης λοίμωξης να προκαλεί μεγάλες επιδημίες ή πανδημίες. Κατά την διάρκεια των μεγάλων επιδημιών προσβάλλεται μεγάλο μέρος του πληθυσμού όλων των ηλικιών, με λογικό επακόλουθο την αυξημένη εμφάνιση επιπλοκών. Οι επιπλοκές της γρίπης μερικές φορές είναι σοβαρές, ιδίως στους ηλικιωμένους και στα άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα. Τα παιδιά, παρότι θεωρούνται ευαίσθητος πληθυσμός, στη πραγματικότητα τα καταφέρνουν καλύτερα, αλλά ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τη μετάδοση της νόσου.



ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ;

Υ πάρχουν τρεις μορφές (αντιγονικοί τύποι) του ιού της γρίπης ο Α, ο Β και ο C. Οι τύποι Α και Β του ιού προκαλούν μικρές ή μεγάλες επιδημίες ενώ ο τύπος C δημιουργεί ήπια λοίμωξη του αναπνευστικού που δεν εξελίσσεται ποτέ σε επιδημία. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των ιών της γρίπης Α και Β είναι η μοναδική τους ικανότητα να μεταμορφώνονται πολύ συχνά, να αλλάζουν δηλαδή τα αντιγονικά τους χαρακτηριστικά. Αυτό έχει σαν συνέπεια να αδυνατεί ο ανθρώπινος οργανισμός να αναπτύξει ανοσία μετά από λοίμωξη, αφού την επόμενη χρονιά θα υπάρχει κατά πάσαν πιθανότητα ένας καινούργιος ιός. Ο τύπος Α του ιού της γρίππης είναι πιό επικίνδυνος γιά τη δημιουργία μεγάλων επιδημιών ή πανδημιών γιά δύο λόγους. Πρώτον γιατί έχει την ικανότητα να μεταλλάσεται πιό ριζικά από τον ιό Β. Δεύτερον γιατί προσβάλλει και άλλα ζωικά είδη όπως τους χοίρους και τα πτηνά. Ο ιός από τα άλλα ζωικά είδη μπορεί να προσβάλλει τον άνθρωπο ή να "συζευχθεί" με τον ιό που προσβάλλει τους ανθρώπους με αποτέλεσμα την δημιουργία ενός εντελώς καινούργιου ιού.



ΠΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ Η ΓΡΙΠΗ;

Η γρίπη μεταδίδεται πολύ εύκολα από άτομο σε άτομο μέσω των εκκριμάτων του ανώτερου αναπνευστικού, δηλαδή της μύτης και του στοματοφάρυγγα. Ο ιός μεταδίδεται κυρίως με μικρά σταγονίδια τα οποία ίπτανται σε αρκετή απόσταση. Ο τρόπος αυτός ευνοεί την εύκολη μετάδοση στα άτομα που ευρίσκονται αρκετές ώρες στον ίδιο χώρο με τον πάσχοντα, όπως τα άλλα μέλη της οικογένειας και οι συμμαθητές. Η μετάδοση του ιού αρχίζει μία ημέρα πρίν από την έναρξη των συμπτωμάτων και συνεχίζεται για 3-7 ημέρες. Τα παιδιά σχολικής ηλικίας παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξαπλωση της γρίπης και στη δημιουργία επιδημιών. Στίς ηλικίες αυτές λόγω της παραμονής για πολλές ώρες στο σχολείο μολύνεται μεγάλος αριθμός παιδιών, τα οποία στη συνέχεια μεταδίδουν την νόσο στους ενήλικες.



ΕΙΝΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ;

Τα συμπτώματα της γρίπης μοιάζουν με τα συμπτώματα άλλων συνηθισμένων ιογενών λοιμώξεων. Πολλές φορές μάλιστα όλες οι ιώσεις του ανώτερου αναπνευστικού χαρακτηρίζονται σαν γρίπη. Η γρίπη εκδηλώνεται με αιφνίδιο υψηλό πυρετό ο οποίος συνοδεύεται συχνά από πονοκέφαλο, μυαλγίες και ξηρό βήχα. Στη συνέχεια εμφανίζονται πόνος στο λαιμό, καταρροή ενώ ο βήχας επιδεινώνεται. Μερικά παιδιά εμφανίζουν κόκκινα μάτια, κοιλιακούς πόνους και εμετούς. Τα μικρά παιδιά δεν είναι σπάνιο να εμφανίζουν υψηλό πυρετό με ελάχιστα άλλα συμπτώματα. Ο πυρετός διαρκεί 3-5 ημέρες ενώ ο βήχας και η ρινίτιδα επιμένουν για αρκετές ημέρες



ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΗ ΓΡΙΠΗ;

Τα παιδιά, αν και προσβάλλονται πολύ εύκολα από τη γρίπη, νοσούν πιό ελαφρά από τους ενήλικες. Μπορούμε να πούμε ότι τα περισσότερα παιδιά "περνούν τη γρίππη στο πόδι" αφού οι σοβαρές επιπλοκές είναι σπάνιες.

Οι ενήλικες αντίθετα παρουσιάζουν σε σημαντικό βαθμό επιπλοκές οι οποίες πολλές φορές έχουν δυσάρεστες συνέπειες. Περισσότερο κινδυνεύουν τα μεγαλύτερα των 60 ετών άτομα και οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού και του καρδιαγγειακού συστήματος.



ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ;

Επιπλοκές εμφανίζει ένα μικρό ποσοστό των φυσιολογικών παιδιών που προσβάλλονται από τον ιό της γρίπης. Τις περισσότερες φορές οι επιπλοκές είναι ήπιες, όπως ωτίτιδα, λαρυγγίτιδα, βρογχιολίτιδα και μικροβιακή πνευμονία. Οι σοβαρές επιπλοκές της γρίπης που μπορούν να δημιουργήσουν κινδύνους για τη ζωή του παιδιού είναι εξαιρετικά σπάνιες. Πιο πολύ κινδυνεύουν τα παιδιά που πάσχουν από χρόνια νοσήματα, όπως πνευμονοπάθειες, συγγενείς καρδιοπάθειες, μεταβολικά νοσήματα, ανοσοανεπάρκειες καθώς και τα παιδιά που παίρνουν χρονίως ασπιρίνη. Η χορήγηση ασπιρίνης στα παιδιά που πάσχουν από γρίππη πρέπει να αποφεύγεται γιατί έχει συσχετισθεί με το εξαιρετικά επικίνδυνο σύνδρομο Reye.



ΠΩΣ ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΜΕ ΟΤΙ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΜΕ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΓΡΙΠΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΚΑΠΟΙΑ ΕΠΙΠΛΟΚΗ;

Η γρίπη στη φυσιολογική της πορεία δεν επηρεάζει την γενική κατάσταση του παιδιού. Παρά τον υψηλό πυρετό και τον βήχα τα περισσότερα παιδιά είναι ζωηρά, ιδίως όταν υποχωρεί ο πυρετός. Τα συμπτώματα που θα μας ανησυχήσουν είναι τα εξής: αλλαγή στη διάθεση του παιδιού, υπνηλία, σπασμοί, δυσκολία στην αναπνοή, μυική αδυναμία, σκούρα ούρα, επιμονή του πυρετου περισσότερο από 5-6 ημέρες, επανεμφάνιση ή έξαρση του πυρετού μετά από παροδική ύφεση. Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να ζητήσουμε άμεσα ιατρική συμβουλή.



ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΓΡΙΠΗ;

Η γρίπη είναι ιογενής λοίμωξη και η πορεία της δεν επηρεάζεται από την χορήγηση αντιβίωσης. Είναι λάθος να χορηγούμε στα παιδιά αντιβιοτικά με την έναρξη του πυρετού, του βήχα και του πονόλαιμου. Τα αντιβιοτικά είναι απαραίτητα μόνο στις περιπτώσεις μικροβιακών επιπλοκών, όπως η ωτίτιδα και η πνευμονία.



ΥΠΑΡΧ​ΕΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΓΡΙΠΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΗΜΕΡΑ;

Στη χώρα μας, όπως σε όλο το κόσμο, εμφανίζονται κάθε χρόνο περιπτώσεις γρίπης. Τα τελευταία δύο χρόνια παρατηρήθηκε μικροεπιδημία γρίπης τους ανοιξιάτικες μήνες. Η κλινική βαρύτητα της νόσου στα παιδιά ήταν ήπια και δεν δημιουργήθηκαν προβλήματα στη δημόσια υγεία.



ΤΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ;

Το εμβόλιο της γρίπης περιέχει αδρανοποιημένους ιούς ή τμήματα των ιών, τόσο Α όσο Β. Στα υγιή παιδιά και στους ενήλικες προφυλλάσει από την εκδήλωση γρίπης σε ποσοστό 60%-90%, υπό την προυπόθεση ότι περιέχει τους τύπους των ιών που «κυκλοφορούν». Το εμβόλιο πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο γιατί δεν προκαλεί μακροχρόνια ανοσία. Επίσης η συχνή μεταμόρφωση των ιών της γρίπης δημιουργεί την ανάγκη να αναθεωρούνται κάθε χρόνο οι τύποι των ιών που περιέχονται στο εμβόλιο.



ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗ ΓΡΙΠΗ;



Με τα σημερινά επιδημιολογικά δεδομένα δεν είναι απαραίτητος ο μαζικός εμβολιασμός του παιδικού πληθυσμού. Η γρίπη στα παιδιά είναι ήπια νόσος και δεν δικαιολογείται η χορήγηση μιάς ένεσης κάθε χρόνο. Σε περίπτωση όμως μεγάλων επιδημιών ο εμβολιασμός των παιδιών μπορεί να κριθεί απαραίτητος από τις υγειονομικές αρχές, για να μειωθεί η εξάπλωση της νόσου. Κάθε φθινόπωρο πρέπει να εμβολιάζονται μόνο τα παιδιά με χρόνια νοσήματα που έχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών.

08/02/2018

8 απλοι τροποι να ενισχύσεις και να βοηθήσεις την ψυχοκινητική αναπτυξη του παιδιού σου
1. Aνταποκρινόμαστε στο κλάμα και προσφέρουμε αγκαλιά όταν χρειάζεται

Tα ανθρώπινα βρέφη γεννιούνται νευρολογικά ανώριμα. Ο εγκέφαλος τριπλασιάζει το βάρος του από την γέννηση έως το τέλος του πρώτου χρόνου της ζωής. Τα νευρικά κύτταρα υπάρχουν από την γέννηση, αλλά ο πλούτος και η ποιότητα των ερεθισμάτων του περιβάλλοντος είναι που οδηγεί στην συναπτογένεση, στις συνδέσεις δηλαδή των κυττάρων μεταξύ τους, ώστε να δημιουργηθούν νευρωνικά κυκλώματα που ωριμάζουν την λειτουργία του εγκεφάλου. Τα ερεθίσματα αφορούν τις αισθήσεις του μωρού, με προεξάρχουσες από την γέννηση την όσφρηση, την αφή και την ακοή και μόνο αρκετά αργότερα την όραση. Το χάδι, η αγκαλιά μεγαλώνει τα παιδιά, θρέφει τον εγκέφαλό τους, την ψυχή τους. Τα βρέφη ωριμάζουν ψυχοκινητικά με ομαλό τρόπο όταν οι γονείς τους, οι βασικοί φροντιστές τους, δημιουργούν ένα περιβάλλον γύρω του που παρέχει ασφάλεια, ανταπόκριση στις ανάγκες του, απάντηση στις εκφράσεις του. Δεν υπάρχει μωρό από μόνο του, αλλά πάντα σε σχέση με την μητέρα του ή το άτομο που το φροντίζει. Οι γονείς πρέπει να καθοδηγούνται από την αρχή να αφουγκράζονται τα μωρά τους, μακριά από επιβαλλόμενα πρέπει και επιταγές του άμεσου περιβάλλοντος ή πολιτισμικές επιταγές που έχουν την ρίζα τους σε παρωχημένες επιστημονικές θεωρίες που εδραιώθηκαν στους γονείς έναν αιώνα πριν. Η ανταπόκριση και η αγκαλιά τους εννοείται βέβαια ότι δεν πρέπει να είναι συνεχής και καταπιεστική, αλλά απλά συντονισμένη με τα εκάστοτε σημάδια του μωρού τους. Δεν χρειάζεται να παίρνουμε συνεχώς αγκαλιά ένα μωρό που φαίνεται ευχαριστημένο στο ριλάξ του, αλλά όταν δείχνει σημάδια ότι θέλει ανθρώπινη επαφή, απαντάμε. Κάθε παιδί είναι μοναδικό με ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία και δεν πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας συγκρίσεις με το «πως θα έπρεπε να είναι» το παιδί μας. Ο μέσος όρος δεν υπάρχει σε πολύπλοκα συστήματα όπως είναι οι άνθρωποι.

2. Δεν αποτρέπουμε φυσιολογικές συμπεριφορές

Η ψυχοκινητική ωρίμανση του βρέφους έρχεται σε ώσεις, κατά στάδια. Μετά τους πρώτους δύο μήνες της ζωής το μωρό αρχίζει να αποκτά έλεγχο στις κινήσεις των χεριών του και έχει ως αγαπημένη ασχολία την εξερεύνηση της περιοχής του στόματος με τα χέρια του. Δεν υπάρχει τίποτε πιο φυσιολογικό την περίοδο αυτή από το να βάζει το μωρό τα χεράκια του στο στόμα, πράγμα που του προσφέρει πλήθος απτικών, γευστικών και οσφρητικών ερεθισμάτων που το βοηθά να γνωρίσει τον εαυτό του και τον κόσμο γύρω του. Η κινητική περιοχή του εγκεφάλου την περίοδο αυτή που ασχολείται με το στόμα και τα χέρια είναι τόσο μεγάλη και εκτεταμένη, που ξεπερνά σε μέγεθος όλες μαζί τις περιοχές που ελέγχουν τις κινήσεις του υπόλοιπου σώματος, των ποδιών κλπ. Οδηγία να αποτρέπεται το μωρό να φέρνει τα χέρια του στο στόμα του είναι παράλογη και ανάλογη με οδηγία μην αφήνεται να περπατάει ή να είναι όρθιο όταν χρονίζει. Το ίδιο ισχύει με την φυσιολογική εξερεύνηση των παιχνιδιών και αντικειμένων μέσω των χεριών και του στόματος που ακολουθεί, πράγμα που εκτός από απαραίτητη και ζωογόνο αισθητηριακή εξερεύνηση του περιβάλλοντος προσφέρει στο βρέφος και ισορροπημένη, τακτική έκθεση σε ουσίες του περιβάλλοντος και μικροοργανισμούς, απαραίτητος μηχανισμός για να χτιστεί η άμυνα του βρέφους μέσω της σταδιακής έκθεσης με τον κόσμο, που όταν λείπει ή την αποτρέπουμε με υπερβολική αποφυγή ή αποστείρωση μόνο προβλήματα υγείας θα δημιουργήσουμε (θεωρία της υγειινής).
Στην διάρκεια των αιώνων και ανά πολιτισμούς η ανθρωπότητα δυστυχώς έχει εφαρμόσει αρκετές πρακτικές στην φροντίδα των βρεφών που βλάπτουν την ανάπτυξή τους. Για παράδειγμα, παλιά ήταν συχνή το από το πρωί ως το βράδυ φάσκιωμα του βρέφους «για να είναι ήρεμο», πράγμα που στην υπερβολή του οδηγεί φυσικά σε καθυστερημένη ψυχοκινητική ανάπτυξη και αισθητηριακή αποστέρηση. Παλιά πρακτική στην Κίνα επέβαλλε στα κορίτσια δέσιμο των ποδιών, έτσι ώστε να μην μπορούν να περπατήσουν στην ηλικία που το έχουν ανάγκη, γύρω στον χρόνο.
Οι κανόνες στην ανατροφή των παιδιών μας είναι πολύ απλοί: όταν το παιδί δείχνει ενδιαφέρον να κάνει κάτι, θέλει να το κάνει συχνά, τότε έχει δίκιο, μας δείχνει ότι είναι έτοιμο και δημιουργούμε γύρω του περιβάλλον που ευοδώνει αυτήν την συμπεριφορά. Αν δείχνει να θέλει να βάλει πράγματα στο στόμα, του παίρνουμε κατάλληλες κουδουνίστρες για να το κάνει. Αν δείχνει να είναι έτοιμο να καθίσει, το βοηθάμε στηρίζοντας την πλάτη του, και δεν το ξαπλώνουμε καταναγκαστικά επειδή μας είπαν ότι δεν είναι σε ηλικία που πρέπει να κάθεται. Η ψυχοκινητική ανάπτυξη κάθε παιδιού είναι εξατομικευμένη υπόθεση, το εύρος του φυσιολογικού είναι μεγάλο, και η ηλικία στην οποία κατακτώνται συγκεκριμένα developmental milestones δεν έχει ακρίβεια ούτε ημερών ούτε μηνών. Όλα τα μωρά που κάθονται ανεξάρτητα στους 5 μήνες μέχρι και τους 8 μήνες είναι φυσιολογικά. Όλα τα μωρά που περπατούν ανεξάρτητα στους 9 μήνες ή και στους 18 μήνες είναι φυσιολογικά. Μόνο οι ακραίες αποκλίσεις μας ενδιαφέρουν και μας ανησυχούν.

3. Χρησιμοποιούμε την ρουτίνα χωρίς να φτάνουμε σε έμμονη προσκόλληση σε αυτήν

Ανάλογα πάντα και με την ιδιοσυγκρασία του κάθε παιδιού, η εγκατάσταση κάποιων καθημερινών συνηθειών σε βασικές ασχολίες του παιδιού, όπως το φαγητό, η ρουτίνα ύπνου, το μπάνιο, η βόλτα κλπ μπορεί να βοηθήσει την ισορροπία της οικογένειας. Ωστόσο, η ρουτίνα είναι για τα βρέφη – και για μεγαλύτερους ανθρώπους – τόσο χρήσιμη όσο και η εξαίρεσή της. Τα βρέφη είναι καλό που και που να σπάνε την ρουτίνα στην καθημερινότητά τους, να βλέπουν και διαφορετικούς ανθρώπους, και διαφορετικές παραστάσεις. Το βρέφος εφόσον έχει μαζί την μητέρα του μπορεί να ακολουθήσει μια χαρά την ζωή της οικογένειας, και δεν θα έπρεπε να μεγαλώσει ούτε μέσα σε εκκλησία ούτε να φοβόμαστε να κάνουμε κάτι διαφορετικό μια μέρα, να δούμε περισσότερους ανθρώπους ή να πάμε μαζί του ταξίδι.

4. Βάζουμε το παιδί να συμμετέχει στην ζωή της οικογένειας και της κοινότητας

Συχνό λάθος είναι κάποιοι γονείς να προσαρμόζουν εντελώς την ζωή τους σε αυτήν του βρέφους και μικρού τους παιδιού. Το βρέφος χρειάζεται σταδιακά να ανοιχτεί στον κόσμο, μέσα από τα μάτια και την δραστηριότητα των γονιών του. Μη δυτικές κοινωνίες όπου τα βρέφη τα κουβαλούν από μηνών οι μητέρες στις εργασίες τους και στην κοινωνική δραστηριότητα μεγαλώνουν ήρεμα, χαρούμενα και ωριμάζουν στην συμπεριφορά τους. Οι γονείς φυσικά θα περάσουν και στιγμές που θα συμπεριφερθούν και πάλι ως παιδιά, ή που θα μπουν στον κόσμο του παιδιού τους, αλλά και το αντίστροφο είναι απόλυτα αναγκαίο. Το μικρό παιδί χρειάζεται να ανοιχτεί σε βόλτα, σε ταξίδι, σε ανθρώπους, σε μεγάλες και προχωρημένες εμπειρίες, συμμετέχοντας μαζί με τους γονείς του. Δεν πρέπει να αποκλείεται από την δραστηριότητα των μεγάλων «επειδή είναι παιδί». Το παιδί γίνεται μικρό, μωρουδίζει όταν το κλείνουμε σε μικρό καλούπι, μεγαλώνει, ανθίζει όταν το ανοίγουμε σε μεγάλο καλούπι.

5. Προσέχουμε να μην χρησιμοποιούμε ακατάλληλα ή υπερβολικά για την ηλικία του μικρού παιδιού παιχνίδια, εργαλεία και δραστηριότητες

Συχνά στην προσπάθειά μας να ωθήσουμε την ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού καταφεύγουμε σε εργαλεία και μέσα που είτε είναι ακατάλληλα για την αναπτυξιακή του ηλικία είτε το συγκεκριμένο παιδί δεν είναι ακόμα έτοιμο να τα δεχτεί. Υπάρχουν γονείς που διαβάζουν ολόκληρα παραμύθια και συγγράμματα στο μερικών μηνών βρέφος του, πράγμα άσκοπο και αποπροσανατολιστικό, αφού σε αυτήν την ηλικία πρέπει να ωθήσουν την έκφραση, την μη λεκτική επικοινωνία, το ηχόχρωμα και το περίβλημα της ομιλίας. Υπάρχουν ακόμα παιχνίδια και βοηθήματα για τους γονείς που δυστυχώς κυκλοφορούν στο εμπόριο και αγοράζονται αλλά επιβεβαιωμένα βλάπτουν αντί να ωφελούν την ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού. Μερικά έλκουν τους γονείς γιατί προσφέρουν ευκολία, όπως για παράδειγμα οι στράτες, όπου βρέφη συνηθίζουν να περνούν ώρες αυξάνοντας τον κίνδυνο για ατυχήματα και «κακομαθαίνοντας» να μην κάνουν αυτά που πρέπει κινητικά για την ηλικία τους.
Στα μη κατάλληλα ερεθίσματα περιλαμβάνεται επίσης η τηλεόραση. Οι επιστημονικές εταιρίες συνιστούν το παιδί να μην βλέπει καθόλου τηλεόραση έως την ηλικία των 2 ετών. Άλλο παράδειγμα υπερβολικών ερεθισμάτων είναι οπτικο-ακουστικό υλικό που κυκλοφορεί σε dvd και στοχεύει σε βρέφη μερικών μηνών (baby Einstein κλπ). Η συχνή χρήση τους όχι μόνο δεν προσφέρει στην εξυπνάδα του παιδιού αλλά και έχει συνδεθεί με απώτερη διάσπαση προσοχής και προβλήματα συμπεριφοράς.
Για να αποφύγουν οι γονείς να βομβαρδίσουν το παιδί με ακατάλληλα ερεθίσματα πρέπει να έχουν στο νου τους μερικές βασικές αρχές: να ακούνε το δικό τους παιδί και τις ανάγκες του, να συντονίζονται με την πρωτοβουλία του και το ενδιαφέρον του κάθε στιγμή και όχι με αυτά με τα οποία «θα έπρεπε» να ασχολείται για την ηλικία του.

6. Εισάγουμε το βρέφος στο περίβλημα της γλώσσας από νωρίς

Ακόμα και το νεογέννητο έχει ικανότητα επικοινωνίας. Τα ανθρώπινα βρέφη μαθαίνουν εντατικά, ενδιαφέρονται για το καινούργιο ερέθισμα, συνηθίζουν και δεν ενδιαφέρονται στο παλιό και γνωστό ερέθισμα, ξεχωρίζουν ανθρώπινα πρόσωπα, μελετούν εκφράσεις, κινήσεις και ήχους. Μιλάμε στο βρέφος μας από την αρχή, σε απόσταση που μας βλέπει, αρχικά στους 30 πόντους από το πρόσωπο. Συντονιζόμαστε με τις καταστάσεις εγρήγορσής του, επιλέγουμε τις στιγμές που είναι δεκτικό, σε ήρεμη εγρήγορση, με τις κεραίες του στραμμένες προς τον κόσμο, και προσφέρουμε πλούτο ερεθισμάτων. Δεν πρόκειται για μονόλογο δικό μας, αλλά τις απλές, χαριτωμένες, φυσικές πρώτες κουβέντες που κάνει κάθε μητέρα με το βρέφος της, με αλληλεπίδραση, με ερώτηση και απάντηση, με ερέθισμα δικό μας που ακολουθείται από παύση για να απαντήσει το μωρό. Πρώτα μαθαίνει το μωρό την μη λεκτική επικοινωνία, το ηχόχρωμα, την βλεμματική επαφή, την έκφραση του προσώπου, την ιεροτελεστία του διαλόγου, τα σκαμπανεβάσματα της φωνής. Αναγνωρίζουμε την προσπάθεια του μωρού να μιλήσει επαναλαμβάνοντας τους ήχους του. Το μωρό κατανοεί το μη λεκτικό περίβλημα της γλώσσας πριν κατανοήσει τις ίδιες τις λέξεις.
Αργότερα μετά τα πρώτα γενέθλια το παιδί ξεκινά να εκφράζεται με λέξεις, ενώ η κατανόηση είναι πολύ πιο προχωρημένη. Σε αυτό το στάδιο είναι σημαντικό να ντύσουμε όσο γίνεται την εκάστοτε εμπειρία του παιδιού με λεκτικό περίβλημα, με κουβέντα. Όπως ένας καλός σπίκερ ποδοσφαιρικού αγώνα, εστιάζουμε στην δράση της στιγμής, που έχει στραμμένο το παιδί το βλέμμα και το ενδιαφέρον του, και εμπλουτίζουμε την στιγμή με κατάλληλη κουβέντα. Και πάλι η μη λεκτική έκφραση έχει τεράστια σημασία, οι χειρονομίες, τα επιφωνήματα, η επαφή βλέμμα με βλέμμα στο ίδιο ύψος με το παιδί.

7. Ενθαρρύνουμε την πρωτοβουλία του παιδιού μας

Συχνό λάθος των γονιών, στην προσπάθειά τους να δώσουν όσα μπορούν περισσότερα στο μικρό παιδί, είναι ο βομβαρδισμός του με «στημένες» εμπειρίες. Από την αρχή είναι καλό να σεβόμαστε και να ενθαρρύνουμε την πρωτοβουλία του μικρού μας παιδιού, την αυτενέργεια. Ο ρόλος μας δεν είναι να υπαγορεύουμε το τι θα κάνει, σκεφτεί ή δει το παιδί μας κάθε στιγμή, αλλά, σαν να είμαστε ένα αόρατο πλαίσιο ασφαλείας, να ακολουθούμε την προσοχή του και το ενδιαφέρον του, εμπλουτίζοντας και επεκτείνοντας την εκάστοτε εμπειρία του. Δεν ρωτάμε καταπιεστικά, ακολουθούμε, δεν οριοθετούμε συνεχώς το παιχνίδι που θα κάνει, αλλά το αφήνουμε να το καθορίσει ελεύθερα, «άσκοπα» για εμάς. Έχει μεγάλη σημασία να αφεθεί το μικρό παιδί να κάνει παιχνίδι χωρίς εμφανή τελικό σκοπό ή συγκεκριμένο για εμάς νόημα, να αφεθεί να περιπλανηθεί, να πειραματιστεί, να γνωρίσει από δική του ανάγκη και κίνητρο, χωρίς πρέπει και εξωτερικό στήσιμο από εμάς. Δικός μας ρόλος είναι να φτιάξουμε ένα αόρατο δίχτυ γύρω από το μικρό μας παιδί μέσα στο οποίο θα ανθίσει η πρωτοβουλία του. Αυτό για μένα είναι ο ορισμός της παιδικότητας, και ένας σημαντικός λόγος που καταλήγουμε άρρωστοι, μικρόνοοι ενήλικες. Το μικρό παιδί είναι απαραίτητο να αφεθεί να ζήσει το άπειρο, να ανοιχτεί στο άπειρο του κόσμου, να περιπλανηθεί σε όλες τις δυνατότητες και πιθανότητες και να ορίσει τον δικό του τρόπο να ορίζει τον δρόμο του, και όχι να περιορίζεται από νωρίς στις επιταγές των μεγάλων. Το χαοτικό παιχνίδι στις αλάνες περιορίστηκε στο οργανωμένο παιχνίδι των παιδότοπων. Το κομμάτι πλαστικού ή εφημερίδας και το χώμα με τις άπειρες δυνατότητες περιορίστηκαν σε φτηνά περιοριστικά πλαστικά παιχνίδια με συγκεκριμένη χρήση. Το οξυγόνο του παιδιού είναι να σκεφτεί και να δράσει έξω από το πλαίσιο, έξω από το κουτί, και τα περισσότερα υγιή παιδιά αυτό προσπαθούν απεγνωσμένα να κάνουν μέσα σε διαμερίσματα – κλουβιά, προκαλώντας απόγνωση συχνά στους γονείς του: «Μα γιατί δεν παίζει με τα παιχνίδια που του αγοράζω; Γιατί προτιμά τα παπούτσια στην αποθήκη ή τις κατσαρόλες στο ντουλάπι;». Θυμηθείτε μια από τις πολλές μέρες τις παιδικής σας ηλικίας, όσο πιο παλιότερη γενιά τόσο πιο έντονη και πλούσια, όπου περιπλανηθήκατε χωρίς σκοπό σε γειτονιές με φίλους σε μια μέρα απέραντη, χωρίς αρχή μέση και τέλος; Πόσα παιδιά νηπιαγωγείου ή δημοτικού ζουν πια τέτοιες μέρες; Έχουν αντικατασταθεί με καταναγκαστικές δραστηριότητες μάθησης, οριοθετημένο παιχνίδι στον υπολογιστή, τηλεόραση και επιτραπέζια παιχνίδια.

8. Εστιάζουμε κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής περισσότερο στον συναισθηματική πλούτο και την ψυχική ωρίμανση, παρά στην γνωστική μάθηση

«Να πάει στον παιδικό σταθμό να κοινωνικοποιηθεί, να μάθει πράγματα». 18 μηνών, πολλές φορές και 12 μηνών. Πλήρης αποπροσανατολισμός από τις πραγματικές ανάγκες αυτής της ηλικίας. Τα βρέφη και τα μικρά παιδιά δεν χρειάζονται παρέες, φιλίες με συνομίληκους, συμμετοχή σε ομάδα, απρόσωπη ή πολυπρόσωπη χαοτική φροντίδα, παραμέληση, αλλά χρειάζονται φροντίδα ένα προς ένα, να μάθουν να αναγνωρίζουν και να κατανοούν συναισθήματα στα οικεία τους πρόσωπα, να μάθουν να εκφράζουν συναισθήματα. Κατά την βρεφική και προσχολική ηλικία εστιάζουμε περισσότερο στην αδιαπραγμάτευτη αγάπη, το χτίσιμο ισχυρού δεσμού με τα βασικά πρόσωπα, στην θωράκιση της ψυχής με συναισθηματική ασφάλεια, στον συναισθηματικό πλούτο και την ψυχική ωρίμανση, παρά στην γνωστική μάθηση ή στην πρόωρη ανεξαρτητοποίηση. Τα μικρά παιδιά γονείς χρειάζονται, όχι μαθήματα και δασκάλους. Ας προστατεύσουμε αυτά τα κρίσιμα, γεμάτα, ελεύθερα, πραγματικά ευτυχισμένα πρώτα χρόνια, πριν έρθουν τα πραγματικά χρόνια της – υπερβολικής και τότε και καταναγκαστικής – μάθησης που θα «κάψουν» πολλές από τις δυνατότητες του παιδιού, θα μικρύνουν τον κόσμο του στο καλούπι του κόσμου των μεγάλων. Πριν από κάθε σχολείο, θεμελιώδους σημασίας είναι το παιχνίδι και η οικογένεια.