05/07/2025
🌀 Αντιγόνη & Εμείς: Η Ψυχολογία του Σωστού
Είδα πρόσφατα για πρώτη φορά την Αντιγόνη του Σοφοκλή στην Επίδαυρο και δεν έμοιαζε με ΑΡΧΑΙΑ τραγωδία. Έμοιαζε με κάτι που συμβαίνει τώρα. Παντού.
Ζούμε σε εποχές όπου οι νόμοι ξαναγράφονται για να στερήσουν ελευθερίες. Στις ΗΠΑ, στην Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή, ακόμα και δίπλα μας, άνθρωποι διώκονται νόμιμα, επειδή αγαπούν διαφορετικά, επειδή διαδηλώνουν, επειδή υπερασπίζονται το σώμα ή την ταυτότητά τους.
Και τότε, η φωνή της Αντιγόνης γίνεται πιο επίκαιρη από ποτέ:
«Δεν γεννήθηκα για να μισώ, αλλά για ν’ αγαπώ.»
Ως ψυχολόγος, βλέπω στην Αντιγόνη μια καθολική εσωτερική μάχη:
📣 Από τη μία, οι εξωτερικοί νόμοι -οι κανόνες της πολιτείας, της οικογένειας, της κοινωνίας- και η ανάγκη για αποδοχή, συμμόρφωση, “καλή εικόνα”, που εκπροσωπεί ο Κρέοντας.
📣 Από την άλλη, η εσωτερική μας πυξίδα -αυτό που ξέρουμε, νιώθουμε, πιστεύουμε πως είναι σωστό- και η ανάγκη για ηθική συνέπεια, που εκπροσωπεί η Αντιγόνη.
Δεν είναι απλό. Δεν είναι θεωρία. Είναι ο κόμπος στον λαιμό μας κάθε φορά που ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε αλλά φοβόμαστε το τίμημα.
Οι άγραφοι νόμοι της κοινωνίας πολλές φορές είναι πιο σκληροί κι από τους επίσημους.
Μας λένε: “Μην ταράξεις τα νερά. Μην ενοχλείς. Μην εκτεθείς. Μην δείξεις ποιος είσαι στ’ αλήθεια.”
Και κάπου εκεί, σταματάμε να ακούμε τη φωνή μέσα μας. Μια φωνή που σιωπά, μόνο και μόνο για να χωρέσει.
Μέχρι που… έρχεται μια Αντιγόνη και μας θυμίζει πως το να είσαι πιστός στον εαυτό σου, είναι ίσως η πιο ριψοκίνδυνη αλλά και η πιο λυτρωτική πράξη που μπορείς να κάνεις.
💬 Η Αντιγόνη δεν μας καλεί να καταργήσουμε τους νόμους. Μας καλεί να μην καταργήσουμε τη φωνή μέσα μας. Να μην πνίγουμε αυτό που ξέρουμε, deep down, πως είναι αλήθεια μόνο και μόνο για να είμαστε “αρεστοί”.
💬 Η Αντιγόνη μάς θυμίζει πως η ηθική δεν παραδίδεται ποτέ πλήρως σε εξωτερικούς κανόνες. Και ότι υπάρχουν στιγμές που για να μείνεις αληθινός στον εαυτό σου, θα χρειαστεί να πας κόντρα στο ρεύμα.
Όχι από αλαζονεία. Αλλά από ευθύνη.
Γιατί κάποιες αξίες δεν διαπραγματεύονται. Απλώς υπερασπίζονται.
Ακόμα κι όταν στοιχίζουν.
#Αντιγόνη #Σοφοκλής #Επίδαυρος2025 #ΑρχαίοΘέατρο #ΘέατροΚαιΨυχολογία #ΨυχολογίαΤουΣωστού