Άρτεμις Μυτάκου Διαιτολογικό Γραφείο

27/04/2025

22/04/2025

Μεσογειακή Διατροφή VS Διαλειμματική Δίαιτα

Η διαλειμματική δίαιτα είναι μια δίαιτα για την οποία γίνονται πολλές συζητήσεις τον τελευταίο καιρό.

🤔 Πόσο κατάλληλη είναι όμως?

Η διαλειμματική είναι μια κετογονική δίαιτα, πράγμα που σημαίνει ότι κατά την εφαρμογή της δημιουργούνται κετονοσωματα στον οργανισμό.
👉 Πως γίνεται αυτό:
O οργανισμός χρησιμοποιεί ως κύριο καύσιμο τη γλυκόζη που προέρχεται από τους υδατάνθρακες. Όταν υπάρχει έλλειψη υδατανθράκων, συνεπώς και γλυκόζης, το σώμα μας για να καλύψει της ενεργειακές του ανάγκες χρησιμοποιεί τα λιπαρά οξέα τα οποία, από τη διάσπαση τους δημιουργούν κετονοσώματα.
Η 16ωρη νηστεία βασίζεται στην εξάντληση της γλυκόζης και των αποθεμάτων γλυκογόνου (αποθηκευμένα συμπιεσμένα μόρια γλυκόζης που βρίσκονται στο ήπαρ, για έκτακτες ενεργειακές ανάγκες), γεγονός που μπορεί να προκαλέσει υψηλότερα επίπεδα καύσης λιπαρών οξέων.

🎓 Σύμφωνα με έρευνες και την επίσημη παγκόσμια βιβλιογραφία, αυτή η μέθοδος απώλειας βάρους έχει κριθεί για πολλές κατηγορίες ανθρώπων ακατάλληλη, μη ισορροπημένη και προβληματική καθώς έχουν εντοπιστεί παρενέργειες ακόμα και στον γενικό πληθυσμό.

🥴 Η διαλειμματική δίαιτα μπορεί να προκαλέσει:
• Μυϊκή απώλεια (de Cabo et al.)
• Υπογλυκαιμία
• Ζάλη, αδυναμία, λήθαργο (Beshyah et al.)
• Αϋπνία, ευερεθιστότητα, πονοκεφάλους, ναυτία
• Δυσκοιλιότητα (mayoclinic .org).
• Ανεπιθύμητα καρδιαγγειακά συμπτώματα κατά τη διάρκεια επεισοδίων υπογλυκαιμίας (Miller et al.)
• Είναι ακατάλληλη για άτομα με ορμονικές διαταραχές, έγκυες, θηλάζουσες, μικρά παιδιά, ηλικιωμένους, άτομα με ανοσολογική ανεπάρκεια, άτομα με διαβήτη, άτομα που
υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση οργάνων, άτομα με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και άλλες παθήσεις του πεπτικού κτλ. (Malinowski et al.)
• Στους ηλικιωμένους συσχετίστηκε με αυξημένη αστάθεια οδηγώντας σε συχνές πτώσεις και κατάγματα (Dardano et al).
• Σε περίπτωση άνοιας, πιθανώς να την επιδεινώσει.

Έχει επίσης σχετιστεί με δημιουργία πέτρας στα νεφρά όταν εφαρμόζεται για καιρό, όπως και όλες οι κετογονικές δίαιτες άλλωστε.

Τέλος, η διαλειμματική δίαιτα δεν είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα καθώς δεν είναι πρακτική και από κοινωνικής απόψεως (.mayoclinic .org).

😍 Αντίθετα η Μεσογειακή Διατροφή είναι μια διατροφή που βοηθάει στην απώλεια βάρους, με πιο ήπιο τρόπο και χωρίς παρενέργειες. Έχει συσχετιστεί με τη μακροζωία, και είναι βιώσιμη και λειτουργική και ως προς το κοινωνικό κομμάτι. Βασίζεται στην ποικιλία, στην ισορροπία ⚖️ 🧘 και στα μικρά και συχνά γεύματα.

🎓 H βιβλιογραφία:

mayoclinic .org

Beshyah et.al. "Diabetic hypoglycaemia during Ramadan fasting: A trans-national observational real-world study." 2019 pp 150, 315–321.

Dardano et.al. "Optimal therapy of type 2 diabetes: A controversial challenge." 2014, pp 6,187–206.

De Cabo et.al. "Effects of Intermittent Fasting on Health, Aging, and Disease" 2019. pp 381, 2541–2551.

Malinowski et.al. "Intermittent Fasting in Cardiovascular Disorders-An Overview Nutrients" 2019, pp 11, 673.

Miller et.al. "Effects of randomization to intensive glucose control on adverse events, cardiovascular disease, and mortality in older versus younger adults in the ACCORD Trial. Diabetes Care" 2014, pp 37, 634–643.

04/12/2024

Γλυκαιμικός δείκτης: ο βοηθητικός του ρόλος στην ρύθμιση του σακχάρου

🥖 Όλες οι τροφές επηρεάζουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα κυρίως οι υδατάνθρακες.

👉 Ο γλυκαιμικός δείκτης είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο που αξιολογεί τους υδατάνθρακες με βάση τη ποιότητα τους.
Έτσι συνδράμει στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα κατά συνέπεια και στην στη διαχείριση του Σακχαρώδη Διαβήτη.

😏 Με απλά λόγια, ο γλυκαιμικός δείκτης είναι μία τιμή που αποδίδεται σε υδατανθρακούχα τρόφιμα και δείχνει κατά πόσο το τρόφιμο αυξάνει την γλυκόζη στο αίμα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

🍏🍌 Δύο τρόφιμα που μπορεί να περιέχουν την ίδια ποσότητα υδατανθράκων δε σημαίνει ότι ανεβάζουν με την ίδια ταχύτητα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.

Επομένως, τα τρόφιμα κατατάσσονται σε;

1️⃣ Χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη (70) 🍞🍦🥔🥞🍲🍝🍰🍧🍭🍬🍫
ανεβάζουν γρήγορα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα
(Augustin et al., 2002).

😁 Η προτίμηση των τροφίμων που έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη και η αποφυγή αυτών με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη σε άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη φαίνεται να βελτιώνει τη μεταγευματική γλυκαιμία και έχει ευεργετικές επιδράσεις στη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (Wang et al., 2015).

🎓 Η βιβλιογραφία

Augustin, L.S. et al. (2002). Glycemic index in chronic disease: a review. Eur Journal Clin Nutr, 56(11), 1049-71.

Jenkins D.J. et al., (2002). Glycemic index: overview of implications in health and disease. Am Journal Clin Nutr ,76(suppl), 266-73.

Wang, et al., (2015). Decrease in Glycemic Index Associated with improved Glykemic Control among Latinos with type 2 Diabetes. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics,115(6), 898-906.

19/11/2024

Μιας και θερίζουν οι ιώσεις, λίγα λόγια για τη βιταμίνη C!

😊 Η βιταμίνη C είναι μια βιταμίνη γνωστή για την αντιοξειδωτική της δράση και τη συμβολή της στην άμυνα του οργανισμού.

💦 Ανήκει στις υδατοδιαλυτές βιταμίνες, πράγμα που σημαίνει ότι διαλύεται μέσα στο νερό.

💪 Η παρουσία της είναι απαραίτητη για τη βιοσύνθεση του κολλαγόνου, επομένως και για την υγεία και την ανάπλαση-επούλωση του δέρματος και των ούλων. Σημαντικό ρολό επίσης παίζει στην διατήρηση καλής κατάστασης των αγγείων και των χόνδρων. Βοηθάει στην απορρόφηση του σιδήρου από τη διατροφή.

Η βιταμίνη C είναι ένα απαραίτητο συστατικό που δεν μπορεί να συντεθεί από τον άνθρωπο λόγω της απουσίας ενός βασικού ενζύμου στη βιοσυνθετική οδό (Burns, 1957), (Nishikimi et al 1994), επομένως λαμβάνεται μέσω της διατροφικής πρόσληψης (Fenech et al. 2018).

🍍 Την μεγαλύτερη περιεκτικότητα βιταμίνης C την έχουν τα τροπικά φρούτα.

Ας δούμε όμως τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C, τα οποία μπορούμε να τα βρούμε και στην Ελλάδα:

Παπάγια
🌶 Πιπεριές κυρίως κόκκινες
🥝 Ακτινίδιο
🍍 Ανανάς
🍓 Φράουλες
🍊 Εσπεριδοειδή
🫐 Μούρα
🥦 Μπρόκολο
Μαϊντανός
🍃 Σπανάκι
🫛 Αρακάς
🥔 Πατάτες

🍋 H βιταμίνη C αγαπά το όξινο περιβάλλον γι αυτό άλλωστε την βρίσκουμε συνήθως σε όξινα φρούτα, ενώ σε αλκαλικό ph καταστρέφεται. Είναι επίσης πολύ ευαίσθητη στην επαφή με το ατμοσφαιρικό οξυγόνο και σε υψηλές θερμοκρασίες (Κυρανάς, 2001).

👉 Για την κάλυψη αντιοξειδωτικής προστασίας, ορίζεται μια Συνιστώμενη Διατροφική Δόση (RDA) 90 mg/ημέρα για ενήλικες άνδρες, ενώ για τις ενήλικες γυναίκες η δόση είναι 75 mg/ημέρα.

Σε περίπτωση καπνιστών συνιστάται 35mg/ημέρα επιπλέον, στις παραπάνω δόσεις. Προσοχή, σε υπερβολική δόση γίνεται τοξική (Institute of Medicine (US) Panel, 2000).

🎓 Η βιβλιογραφία:

Burns J.J. Missing step in man, monkey and guinea pig required for the biosynthesis of l-ascorbic acid. Nature. 1957;180:553. doi: 10.1038/180553a0

Fenech M, Amaya I, Valpuesta V, Botella MA. Vitamin C Content in Fruits: Biosynthesis and Regulation. Front Plant Sci. 2018;9:2006

Nishikimi M., Fukuyama R., Minoshima S., Shimizu N., Yagi K. Cloning and chromosomal mapping of the human nonfunctional gene for l-gulono-gamma-lactone oxidase, the enzyme for l-ascorbic acid biosynthesis missing in man. J. Biol. Chem. 1994;269:13685–13688.

Institute of Medicine (US) Panel on Dietary Antioxidants and Related Compounds. ''Dietary Reference Intakes for Vitamin C, Vitamin E, Selenium, and Carotenoids''
Washington (DC): National Academies Press (US); 2000.

Κυρανάς, 2001, ''Επιστήμη τροφίμων 1''.

13/11/2024

Ο ρόλος της παχυσαρκίας στην εκδήλωση του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2

👉 Ο λιπώδης ιστός δεν αποτελείται απλά από λιποκύτταρα που αποθηκεύουν την περίσσεια της ενεργείας των τροφών που καταναλώθηκαν, αλλά πλέον αναγνωρίζεται ως ένα ενδοκρινικό όργανο με πολλές λειτουργίες, μια εκ των οποίων είναι η παράγωγη ουσιών που επηρεάζουν τον μεταβολισμό.

🤔 Όταν έχουμε λοιπόν αύξηση του λιπώδους ιστού πέρα από τα φυσιολογικά όρια, ο λιπώδης ιστός παράγει ουσίες οι οποίες που ελαττώνουν την ευαισθησία των κυττάρων στην δράση της ινσουλίνης.

🍭 Έτσι δημιουργείται ινσουλινοαντοχή κατά συνέπεια εκδήλωση του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2.

🎅 Στα παχύσαρκα άτομα, τα λιποκύτταρα κυρίως του σπλαχνικού λίπους, κατέχουν κεντρικό ρόλο στην παθογένεια και στους μηχανισμούς της ινσουλινοαντίστασης και της λιποτοξικοτητας (Kahn et al., 2006).

👉 Σε παχύσαρκα και διαβητικά άτομα παρατηρείται επίσης ότι η αδιπονεκτινη, ορμόνη με ικανότητα να ευαισθητοποιεί τους ιστούς στη δράση της ινσουλίνης, έχει τα επίπεδα της μειωμένα (Day et al., 2011).

🍔🍰 Συμπερασματικά:
Η κατανάλωση αυξημένων ημερήσιων θερμίδων, υψηλών σε κορεσμένα λιπαρά και σε απλά σάκχαρα, είναι από τις διατροφικές συνήθειες που οδηγούν στη παχυσαρκία και σχετίζονται με την εκδήλωση Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 (ΔΕΒΕ, 2013).

🎓 H βιβλιογραφία:

Day C. and Bailey C.J. (2011). Obesity in the pathogenesis of type 2 diabetes. British Journal of Diabetes and Vascular Disease, 11(2), 55-61.

Kahn S.E., Hull R.L., Utzschneider K.M. (2006). Mechanisms linking obesity to insulin resistance and type 2 diabetes. Nature, 444, 840-6.

Διαβητολογική Εταιρία Βόρειας Ελλάδος (ΔΕΒΕ) (2013). Οδηγός για άτομα με σακχαρώδη διαβήτη. Θεσσαλονίκη 13-31