11/06/2024
ΚΑΡΔΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
Μερικά βασικά πράγματα για τους κινδύνους που κρύβει το καλοκαίρι....
Η Ελλάδα είναι μια καθαρά μεσογειακή χωρά, με τυπικό μεσογειακό κλίμα το οποίο χαρακτηρίζεται από ήπιους και υγρούς χειμώνες και θερμά και ξηρά καλοκαίρια. Έχοντας πλέον φτάσει στο αποκορύφωμα του καλοκαιριού, με τις θερμοκρασίες να σκαρφαλώνουν στα ύψη και την υγρασία να διαγράφει μια ανοδική πορεία, καλό θα ήταν να έχουμε στο μυαλό μας μερικά βασικά πράγματα για τους κινδύνους που κρύβει το καλοκαίρι. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δώσουν οι ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, στις οποίες ανήκουν και οι καρδιοπαθείς.
Σύμφωνα με διάφορες μελέτες που έχουν γίνει, έχει παρατηρηθεί πως η συχνότητα των καρδιαγγειακών επεισοδίων μειώνεται σημαντικά τους καλοκαιρινούς μήνες , καθώς οι παράγοντες κινδύνου, όπως είναι το στρες, το άγχος και οι εξοντωτικές ώρες εργασίας ελαχιστοποιούνται. Παρόλα αυτά όμως οι υψηλές θερμοκρασίες που σημειώνονται το καλοκαίρι καταβάλλουν την καρδιά. Ο οργανισμός όμως διαθέτει θερμορυθμιστικούς μηχανισμούς, τους οποίους ενεργοποιεί για να εμποδίσει την άνοδο της θερμοκρασίας του σώματος. Προκαλείται συνεπώς αγγειοδιαστολή για να μπορέσουν τα αγγεία που βρίσκονται κοντά στην επιφάνεια του δέρματος να αποβάλουν την περίσσεια θερμοκρασία ενώ παράλληλα σημειώνεται και εφίδρωση ώστε να καταφέρει το σώμα μας να «ψύξει» τον οργανισμό. Η αγγειοδιαστολή αυτή όμως οδηγεί σε πτώση της αρτηριακής πίεσης και ταχυκαρδία τα οποία επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό ένα καρδιακό σύστημα που ήδη νοσεί. Η καρδιά ενός ανθρώπου που έχει υποστεί κάποιο καρδιακό νόσημα δεν είναι πάντοτε σε θέση να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του σώματος και για αυτό το λόγω η διαδικασία αποβολής της θερμοκρασίας γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Συνεπώς οι καρδιοπαθείς κινδυνεύουν το διάστημα αυτό από την εμφάνιση θερμοπληξίας. Η θερμοπληξία ένα σοβαρό σύνδρομο που συνοδεύεται από υπερθερμία, από έντονη ζάλη, ναυτία, αίσθημα κόπωσης , εμετούς, πονοκεφάλους, ταχυκαρδία, δυσκολία στην αναπνοή και άλλα συμπτώματα.
Για να μπορέσουμε λοιπόν να αποφύγουμε την εμφάνιση ενός τέτοιου γεγονότος θα ήταν σκόπιμο να αναφέρουμε κάποιους βασικούς κανόνες που πρέπει να ακολουθούν οι καρδιοπαθείς αλλά και γενικότερα όλοι οι άνθρωποι.
• Να αποφεύγετε την έκθεση στον ήλιο τις ώρες που σημειώνονται υψηλές θερμοκρασίες (12- 4 μ.μ.)
• τις ώρες αυτές καλό θα ήταν να περιορίσετε τις μετακινήσεις και να βρίσκεται όσο είναι δυνατόν σε χώρους στους οποίους υπάρχουν ψυκτικά μηχανήματα(π.χ. ανεμιστήρες ή κλιματιστικά).
• χρήσιμο θα ήταν να φροντίσετε να εξοπλιστείτε με ελαφριά και δροσερά ρούχα καθώς και καπέλα.
• απαραίτητη είναι κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων νερού (1,5- 2 λίτρα το λιγότερο ) και η αποφυγή μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ και καφεΐνης
• να αποφεύγετε τα μεγάλα και βαριά γεύματα
• καλό είναι επίσης να περιορίσετε σημαντικά τις κουραστικές δραστηριότητες και να φροντίσετε η οποιαδήποτε μορφή άσκησης να γίνεται τις πρωινές ώρες 8- 11 π.μ ή μετά τις 5 μ.μ
• για την αποφυγή αύξησης της θερμοκρασίας του σώματος πολλοί γιατροί συνιστούν συχνά ντους με χλιαρό νερό κατά τη διάρκεια της ημέρας.
• σε περίπτωση εμφάνισης κάποιων συμπτωμάτων θερμοπληξίας από αυτά που αναφέραμε παραπάνω ή κάποιου διαφορετικού συμπτώματος πρέπει να γίνει άμεση ενημέρωση του ιατρού ή μεταφορά στην πλησιέστερη ιατρική μονάδα.
• τέλος καλό θα ήταν οι καρδιοπαθείς να συμβουλεύονται τον ιατρό τους για τυχόν αλλαγή στην φαρμακευτική τους αγωγή εάν αυτό χρήζει απαραίτητο.
Κολύμπι
Κατά την διάρκεια των θερινών μηνών πολλοί γιατροί , διατροφολόγοι και γυμναστές απαγορεύουν ρητά την έντονη σωματική δραστηριότητα καθώς το θερμόμετρο φτάνει στα ύψη. Το κολύμπι όμως ενδείκνυται ως σωματική άσκηση για την περίοδο αυτή ακόμα και για τους καρδιοπαθείς. Βελτιώνει την σωματική κατάσταση και μειώνει το σωματικό βάρος εάν συνδυάζεται με μια σωστή διατροφή.
Πρέπει όμως να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή.
Οφείλουμε να αποφεύγουμε να κολυμπάμε τις ώρες αιχμής 12- 4 μ.μ.
Να φροντίσουμε να έχουν παρέλθει τουλάχιστον 2 ώρες από το τελευταίο γεύμα.
καθώς και η επαφή με το νερό να γίνεται σταδιακά για την αποφυγή οποιασδήποτε αύξησης της πίεσης από την απότομη εναλλαγή της θερμοκρασίας.
επιπλέον σκόπιμο θα ήταν να κολυμπάμε με παρέα και να μην απομακρυνόμαστε ιδιαιτέρα από την ακτή, να προτιμούμε να κολυμπάμε κατά μήκος.
Ασκηθείτε με ασφάλεια
Ασκείστε τακτικά , αλλά τώρα είναι καλοκαίρι .Μην αποφασίσετε ότι αυτή είναι η στιγμή για ένα μικρό καλοκαιρινό διάλειμμα από το πρόγραμμα άσκησης σας. Είναι σημαντικό να συνεχίσετε την άσκηση στη διάρκεια του καλοκαιριού, επειδή οι θετικές επιδράσεις της χάνονται πολύ γρήγορα μόλις σταματήσετε να ασκείστε. Οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι πολλά από τα βασικά οφέλη χάνονται σε τέσσερις έως έξι εβδομάδες μετά από τη διακοπή της άσκησης. Είναι όμως εξίσου σημαντικό να παραμείνετε ασφαλείς όταν η θερμοκρασία ανεβαίνει...
Να είστε πιο έξυπνοι από τη ζέστη
Δεν μπορείτε να αγνοήσετε τη ζέστη , γιατί αυτό μπορεί να καταλήξει στη θερμική καταπόνηση, θερμοπληξία ή άλλα προβλήματα. Δείτε παρακάτω μερικές συμβουλές για όλους:
Ενυδάτωση . Διατηρήστε την ισορροπία άλατος-νερού στον οργανισμό σας πίνοντας άφθονα υγρά (κατά προτίμηση νερό) πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη σωματική δραστηριότητα. Να αποφεύγετε τα αλκοολούχα και καφεϊνούχα ποτά.
Ασκηθείτε εξυπνότερα, όχι σκληρότερα.
Ασκηθείτε κατά τις πιο δροσερές ώρες της ημέρας, κατά προτίμηση όταν η ηλιακή ακτινοβολία του ήλιου είναι ελάχιστη - νωρίς το πρωί ή νωρίς το βράδυ.
Μειώστε την ένταση και τη διάρκεια της άσκησης σε υψηλές θερμοκρασίες ή σχετική υγρασία.
Κάντε τακτικά διαλείμματα. Βρείτε κάποια σκιά ή ένα δροσερό μέρος, σταματήστε για λίγα λεπτά, ενυδατωθείτε και αρχίστε ξανά.
Όταν η ζέστη αφόρητη, δοκιμάστε δραστηριότητες σε εσωτερικούς, δροσερούς και κλιματιζόμενους χώρους
Προσαρμογή το καλοκαίρι. Αφήστε το σώμα σας να προσαρμοστεί στη ζέστη μέσα από σταδιακή επαναλαμβανόμενη ημερήσια έκθεση. Η αύξηση της κυκλοφορικής επάρκειας του σώματος και της αποτελεσματικότητα της ψύξης, διαδικασία που ονομάζεται εγκλιματισμός, συνήθως συμβαίνει σε 8 ως 14 ημέρες.
Ντυθείτε κατάλληλα. Θυμηθείτε, δεν είναι η εφίδρωση που δροσίζει το σώμα αλλά η εξάτμιση του ιδρώτα στην ατμόσφαιρα. Να φοράτε ελαφριά, ανοιχτόχρωμα ρούχα με υφάσματα που αναπνέουν όπως το βαμβάκι. Προσθέστε ένα καπέλο ή / και γυαλιά ηλίου.
Συνεργαστείτε. Εάν μπορείτε, ασκηθείτε με ένα φίλο ή μέλος της οικογένειας σας. Είναι ασφαλέστερο, και θα μπορούσε να είναι πιο διασκεδαστικό να έχετε κάποιον στο πλευρό σας.
Συμβουλές για τους καρδιοπαθείς
Εάν είστε καρδιοπαθής, ηλικίας άνω των 50 ή υπέρβαροι, μπορεί να χρειαστεί να λάβετε ειδικές προφυλάξεις στη ζέστη.
Φάρμακα :
- Συζητείστε με το γιατρό σας πριν ξεκινήσετε ένα πρόγραμμα άσκησης. Ορισμένα φάρμακα για την καρδιά, όπως β-αποκλειστές, αναστολείς του ΜΕΑ, αναστολείς των διαύλων ασβεστίου και τα διουρητικά, μπορούν να επιτείνουν την αντίδραση του οργανισμού στη ζέστη.
- Ωστόσο είναι σημαντικό να συνεχίσετε να παίρνετε τα φάρμακα σας. Για τυχόν μεταβολές συνεννοηθείτε με το γιατρό σας.
- Ακόμα κι αν δεν είναι σε φαρμακευτική αγωγή, οι ηλικιωμένοι πρέπει επίσης να λαμβάνουν προφυλάξεις στη ζέστη. Αν είστε άνω των 50 ετών, μπορεί να μην αντιλαμβάνεστε ότι είστε διψασμένοι, και αν πρόκειται να είστε έξω, είναι σημαντικό να πίνετε νερό, ακόμη και αν νομίζετε ότι δεν το χρειάζεστε.
Να γνωρίζετε τι συμβαίνει
Επειδή η έντονη άσκηση σε θερμό και υγρό περιβάλλον μπορεί να οδηγήσει σε θερμική καταπόνηση, θερμοπληξία και τις συναφείς επιπλοκές , θα πρέπει να γνωρίζετε τα σημάδια του κινδύνου για να μπορείτε να προφυλαχθείτε.
Τα συμπτώματα της θερμικής εξάντλησης:
πονοκέφαλος
έντονη εφίδρωση
κρύο, υγρό δέρμα, ρίγη
ζάλη ή λιποθυμία (συγκοπή)
αδύναμος και γρήγορος σφυγμός
μυϊκές κράμπες
γρήγορη, ρηχή αναπνοή
ναυτία, έμετο ή και τα δύο
Εάν εμφανίσετε αυτά τα συμπτώματα, μετακινηθείτε σε ένα δροσερό μέρος, σταματήστε την άσκηση και να κάνετε ένα ντους με κρύο νερό και να πιείτε άφθονα υγρά. Μπορεί να χρειαστεί να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια.
Τα συμπτώματα της θερμοπληξίας :
ζεστό, ξηρό δέρμα χωρίς εφίδρωση
δυνατό και γρήγορο σφυγμό
σύγχυσης ή / και απώλεια των αισθήσεων
υψηλό πυρετό
σφύζον πονοκέφαλο
ναυτία, έμετο ή και τα δύο
Εάν εμφανίσετε αυτά τα συμπτώματα, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια.
ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ !
Dr. ΨΗΦΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ MD, MSc
ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ
