14/07/2025
নিউম’নিয়া আৰু ইয়াৰ লক্ষণসমূহ
নিউম'নিয়াৰ নাম নুশুনা বা নজনা মানুহ হয়তো নায়েই। বছৰি বহুসংখ্যক লোকেই নিউম’নিয়া ৰোগত আক্রান্ত হয়। শিশুৰ পৰা বয়স্ক সকলো এই ৰোগৰ কবলত পৰে। মূলতঃ হাঁওফাঁও কেন্দ্রিক এই ৰোগবিধৰ বিষয়ে বিশদভাৱে আলোচনা এই লেখাত পঢ়িব পাৰিব।
নিউম'নিয়া ৰোগবিধ হৈছে এবিধ সংক্রমিত ৰোগ, যাৰ সংক্ৰমণৰ ফলত মানুহৰ হাঁওফাঁওৰ বায়ু জমা হোৱা ফোপালা অংশবোৰ ফুলিবলৈ ধৰে। সংক্ৰমণৰ ফলত আক্রান্ত ব্যক্তিজনৰ কাহ, কফ, জ্বৰ, কঁপনি উঠা আৰু উশাহ লোৱাত কষ্ট হয়। বেক্টৰীয়া বা ভাইৰাছ আক্ৰমণৰ ফলতেই মানুহ এজন নিউম’নিয়া ৰোগত আক্ৰান্ত হয়৷ নিউম’নিয়া ৰোগৰ প্রাবল্য বা মাত্ৰা মৃদু পৰ্যায়ৰ পৰা প্ৰাণঘাতী পৰ্যায় পর্যন্ত হ’ব পাৰে। এই ৰোগৰ ভয়াৱহতা আটাইতকৈ বেছি হয়, কেঁচুৱাৰ পৰা শিশু, লগতে বয়স্ক ব্যক্তি, যিসকলৰ বয়স ৬৫বছৰৰ উৰ্দ্ধত আৰু যিসকল লোকৰ দেহৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধী ক্ষমতা দুর্বল।
নিউম'নিয়া কেইবা প্ৰকাৰৰ আছে। এই প্ৰকাৰ কেইবিধ হৈছে
১. কমিউনিটি একুয়ার্ড নিউমনিয়া (Community acquired pneumonia)
আটাইতকৈ বেছিকৈ হোৱা নিউম’নিয়া হৈছে এইবিধ নিউম’নিয়া। ‘ষ্ট্রেপ্ট’কাছ নিউম’নিয়া', মাইক্ৰ'প্লাজমা, ছত্ৰক আদি বেক্টেৰীয়াৰ পৰা এইবিধ নিউম’নিয়া হয়। বা যিসকল লোকৰ দেহৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধী ব্যৱস্থা দুর্বল হয়, সেইসকল লোকো এইবিধ নিউম'নিয়াত আক্ৰান্ত হ'ব পাৰে।
২. হস্পিটেল একুয়ার্ড নিউমনিয়া (Hospital acquired pneumonia)
এইবিধ নিউম'নিয়া আকৌ চিকিৎসালয়ত ভৰ্তি হৈ থকাৰ ফলস্বৰূপে হয়। অর্থাৎ কোনো এজন ব্যক্তি যদিহে আন যিকোনো ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ হস্পাটলত ভৰ্তি হৈ আছে (বিশেষকৈ আই.চি.ইউ.), শ্বাস-প্ৰশ্বাসৰ বাবে যদিহে ৰোগীজনক ভেন্টিলেটৰত ৰখা হৈছে, তেনে ক্ষেত্ৰত সেই ৰোগীজন এইবিধ নিউম’নিয়াত আক্ৰান্ত হ'ব পাৰে। আন প্ৰকাৰৰ নিউম’নিয়াৰ তুলনাত এইবিধ বেছি জটিল আৰু গম্ভীৰ হয়। কাৰণ আক্ৰান্ত হোৱা ব্যক্তিজন ইতিমধ্যেই আন ৰোগত ভুগি দুৰ্বল, তেনেস্থলত পুনৰ নিউম’নিয়াত আক্ৰান্ত হ'লে নিশ্চয়কৈ তেওঁৰ অৱস্থা আৰু বেছি বেয়ালৈ ঢাল খাব৷ লগতেই এইবিধ নিউম'নিয়াৰ চিকিৎসাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা এন্টিবায়টিকৰ প্ৰতিৰোধী ক্ষমতাও বেছি হয়।
৩. হেলথ্ কেয়াৰ একুয়ার্ড নিউম'নিয়া (Health care acquired pneumonia)
বহু মানুহৰে এনে কিছুমান ৰোগ থাকে, যাৰ বাবে তেওঁ সঘনাই কোনো বাহ্যিক ৰোগীক চিকিৎসা সেৱা আগবঢ়োৱা চিকিৎসা সেৱা প্ৰতিষ্ঠানলৈ সঘনাই যাব লগা হয়। যেনে ধৰক— বৃক্কৰ সমস্যাৰ বাবে ডায়েলাইছিছ আদি কৰোৱা৷ এনেবোৰ প্ৰতিষ্ঠানলৈ সঘনাই কৰা আহ-যাহৰ ফলতো এজন ৰোগী নিউম’নিয়াত আক্ৰান্ত হ'ব পাৰে। এইক্ষেত্ৰতো নিউম’নিয়াই জটিল ৰূপ ল'ব পাৰে৷
৪. এছপিৰেচন নিউ'নিয়া (Aspiration pneumonia)
কোনো বিশেষ খাদ্য, পানীয় আদিৰ গোন্ধ উশাহত উজাই লোৱাৰ ফলত, বমি বা দূর্ঘটনা আদিত পতিত হৈ হাঁওফাঁওক প্ৰভাৱান্বিত কৰাৰ ফলত এইবিধ নিউম'নিয়া হয়।
নিউম’নিয়াত আক্রান্ত ৰোগী এজনৰ শাৰীৰিক লক্ষণসমূহ। অর্থাৎ যিকোনো এজন ব্যক্তি নিউম’নিয়াত আক্ৰান্ত হ'লে তেওঁৰ দেহত কি কি লক্ষণে দেখা দিয়ে৷ অৱশ্যেই ৰোগীজনৰ বয়স আৰু সামগ্রিক স্বাস্থ্যৱস্থাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি এই লক্ষণসমূহৰ প্রাবল্য মৃদুৰ পৰা জটিল হ'ব পাৰে।
উশাহ লওঁতে বা কাহিলে বুকুৰ বিষ অনুভৱ কৰা। ৬৫ বছৰ বয়সৰ উৰ্দ্ধৰ ব্যক্তিৰ ক্ষেত্ৰত মানসিক সমস্যাৰ সৃষ্টি হোৱা, যেনে— বিমোৰত পৰা বা মানসিক সতর্কতাৰ দিশত খেলিমেলি লগা। কফৰ সৃষ্টি হোৱাকৈ কাহ হোৱা। সকলো সময়তে অৱসাদ বা ভাগৰুৱা অনুভৱ কৰা। জ্বৰ, ঘমা আৰু কঁপনি উঠা ধৰণৰ ঠাণ্ডা লগা।
বয়স্ক ব্যক্তিসকল আৰু দেহৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা দুর্বল ব্যক্তিসকলৰ ক্ষেত্ৰত দেহৰ স্বাভাৱিক তাপমাত্ৰাতকৈ কমকৈ থকা। ওকালি ভাব, বমি বা ডায়েৰিয়া হোৱা। উশাহ চুটি হোৱা বা উশাহ লোৱাত সমস্যা।
এই লক্ষণসমূহ দেখা দিলেই চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাটো দৰকাৰী। আৰু লগতেই বুকুৰ বিষ, উশাহৰ সমস্যা, একেলেথাৰিয়ে হৈ থকা আৰু ১০২ ডিগ্ৰীতকৈ বেছি জ্বৰ, কাহ আৰু কাহত খেকাৰ বাহিৰ হোৱা অব্যাহত থাকে। তেন্তে আপুনি তাৎক্ষণিকভাৱে চিকিৎসকৰ কাষ চাপক৷ লগতেই বয়সস্থ ব্যক্তি বা যাৰ হৃদপিণ্ড অথবা হাঁওফাঁণ্ডৰ সমস্যা আছে, তেনে ব্যক্তিৰ ক্ষেত্ৰত নিউম'নিয়া অতি সহজেই প্রাণঘাতী হ’ব পাৰে।
আন কি কি জটিলতা আহি পৰিব পাৰে?
যদিহে ৰোগ সংক্ৰমণকাৰী বেক্টেৰীয়াবিধ তেজত মিহলি হৈ পৰে, তেতিয়া ৰোগৰ সংক্ৰমণ দেহৰ আন আন অংগলৈয়ো বিয়পিব পাৰে, ফলত আন অংগ বিকল হোৱাৰ ভয় থাকে৷ উশাহ লোৱাত জটিলতা ইত্যাদি।
নিউম'নিয়া নহ'বৰ বাবে আপুনি নিউম’নিয়া প্ৰতিৰোধী ছিটা ল'ব পাৰে। পাৰ্যমানে চাফ-চিকুনতা বজাই চলিব লাগে, ধূম্ৰপানৰ অভ্যাস বৰ্জন কৰা আৰু নিজৰ দেহৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধী ব্যৱস্থাক যিমান পাৰি শক্তিশালী কৰি ৰখাৰ দিশত গুৰুত্ব দিব লাগে।
নিউম'নিয়াৰ প্ৰকাৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি চিকিৎসকে চিকিৎসাৰ ব্যৱস্থা কৰে। ৰোগীজন কিমান বেছি ৰোগগ্রস্ত, ৰোগীৰ বয়স, আন কিবা বেলেগ ৰোগ আছে নেকি এইবোৰ দিশলৈ লক্ষ্য ৰাখি চিকিৎসকে পর্যাপ্ত চিকিৎসা আগবঢ়ায়। এই ৰোগৰ চিকিৎসাৰ মূল লক্ষ্য হৈছে, ৰোগৰ সংক্ৰমণ ৰোধ কৰি জটিলতাসমূহক বাধা প্ৰদান কৰা।
জনহিতাৰ্থে প্ৰচাৰিত
বিঃ দ্ৰঃ– আপুনি যদি আমাৰ স্বাস্থ্য সম্বন্ধীয় লিখনিসমূহৰ দ্বাৰা উপকৃত হৈছে তেন্তে পেজটো লাইক, শ্বেয়াৰ কৰিবলৈ নাপাহৰিব। পেজলৈ আহি লাইক, কমেন্ট, শ্বেয়াৰ কৰক। আশা কৰো এই লিখনিৰ দ্বাৰা আপোনালোক উপকৃত হ’ব৷ লগতে নিজৰ পৰিয়াল, বন্ধুবৰ্গলৈ লিখনিটো Share কৰক যাতে তেওঁলোকেও ইয়াৰ সুফল লাভ কৰিব পাৰে৷
আপোনাৰ এই উদগনিয়ে আমাক স্বাস্থ্য সম্বন্ধীয় লিখনিসমূহ ভৱিষ্যতলৈও আপোনালোকৰ মাজলৈ কঢিয়াই আনিবলৈ উৎসাহ, উদগনি যোগাব, ধন্যবাদ।
Follow MEDICITY GUWAHATI:
Facebook: https://www.facebook.com/medicityguwahati/
Twitter: https://twitter.com/MedicityGuwaha3
Instagram: https://www.instagram.com/medicityguwahatiaditya/?hl=en
Visit: https://www.medicityguwahati.com/