22/08/2025
आगरी समाजातील पिठोरी चा सण
आगरी समाजात पिठोरी अमावस्या (भाद्रपद महिन्यातील अमावास्या) विशेष महत्वाची मानली जाते. हा सण प्रामुख्याने स्त्रिया आपल्या लेकरांच्या आयुष्याला आरोग्य, दीर्घायुष्य व समृद्धी लाभावी यासाठी करतात.
🌸 पूजेची तयारी
या दिवशी घर स्वच्छ करून अंगणात किंवा घरात रांगोळ्या काढल्या जातात.
पिठाचे लहान-मोठे गणेश, गौरी, देवी-देवतांचे प्रतीकात्मक रूपे तयार केली जातात.
पिठाचे ६५ वेगवेगळे प्रतिके बनवण्याची प्रथा काही ठिकाणी आहे, जी ६५ योगिनींचे प्रतीक मानली जाते.
🌸 पूजा विधी
स्त्रिया उपवास करून देवीची पूजा करतात.
पिठाच्या मूर्तींना फुले, दुर्वा, अक्षता वाहून नैवेद्य दाखवला जातो.
नैवेद्य प्रामुख्याने पुरणपोळी, खिरी, लाडू, तांदळाचे पदार्थ यांचा असतो.
आई आपल्या लेकरांच्या कपाळावर अक्षता व पिठीचा शिडकावा करून त्यांच्या आयुष्याला मंगलकामना करते.
🌸 आगरी परंपरेतील विशेषता
आगरी समाज समुद्रकिनाऱ्याशी जोडलेला असल्याने या दिवशी मासळीचे पदार्थ टाळले जातात व शाकाहारी जेवण केले जाते.
स्त्रिया एकत्र जमून ओव्या, गाणी म्हणत पिठोरी साजरी करतात.
मुलींना व सुना-नातवंडांना या दिवशी ओटी (साडीचा लोटा, हळद-कुंकू, मिठाई) दिली जाते.
गावागावांत सामूहिक पिठोरी पूजेचे आयोजनही केले जाते.
🌸 सांस्कृतिक महत्त्व
पिठोरीचा सण हा आई आणि लेकरांमधील नात्याचा सण आहे. लेकरांच्या कल्याणासाठी आई उपवास करून प्रार्थना करते. आगरी समाजात हा सण स्त्रियांच्या एकजुटीचा, परंपरेचा व मातृत्वाच्या जिव्हाळ्याचा प्रतीक मानला जातो.
