Madhuram ENT hospital

03/06/2022

16/02/2022

Successfully Completed 2 year of Madhuram ENT hospital
Thanks to all patients for trust in our services 👏

15/02/2022

Free camp on celebration of 2 year of Madhuram ENT hospital

15/02/2022

Free camp on celebration of 2 years completed of Madhuram ENT hospiatal

03/01/2022

Foreign body removal in 75 year old female 2 days old at madhuram ENT hospital.

17/11/2021

Large antrochonal polyp extending upto oral cavity in 12 year old male . Removed at madhudram ent hospital.

16/08/2021

Carcinoma of tongue operated at madhuram ent hospital.

29/07/2021

Right hemithyroidectomy @ Madhuram ENT hospital

08/06/2021

Left ac polyp removal

10/05/2021

કાન , નાક અને ગળાના રોગોના નિષ્ણાંત Dr. Kailas Patel:
મ્યુકોરમાયકોસિસ :

મ્યુકોરમાયકોસિસ તરીકે ઓળખાતો એક જૂનો રોગ નવા રૂપ ધારણ કરીને માનવ જાતને દાઝ્યા પર ડામ ની જેમ કોરોના ના ખપ્પરમાંથી બચી ગયેલા ડાયાબિટીસથી પીડાતા રોગીઓને હડફેટ માં લે છે . ગુજરાત માં મ્યુકોરમાયકોસિસ ના અનેક કેસ નોંધાઈ રહ્યા છે . આ રોગ અંગે જન જાગૃતિ માટે વિસ્તાર પૂર્વક માહિતી નીચે મુજબ છે .

1)આ મ્યુકોરમાયકોસિસ છે શું ?
મ્યુકોરમાયકોસિસ એ એક પ્રકારની ફૂગથી થતો ઘાતક રોગ છે. આ ફૂગ આપણાં પર્યાવરણમાં સામાન્ય રીતે જમીનમાં જોવા મળે છે, મોટા ભાગે જમીન પર પડેલા સડતા પાંદડા, છાણ કે કોહવાતા કાર્બનિક પદાર્થોમાં આ ફૂગ પેદા થાય છે. આ ફૂગના કણો અથવા ફંગલ સ્પોર હવામાં હોય પણ સામાન્ય રોગ પ્રતિકારકશક્તિ ધરાવતાં લોકોને આ ફૂગ બહુ અસર નથી કરતી. પણ જેમની રોગ પ્રતિકારક શક્તિ ઓછી થઈ ગઈ હોય અને અન્ય બીમારીઓ હોય તેમને એ ચેપ લગાડી શકે છે અને આ ચેપ ગંભીર હોય છે.
કોરોનાકાળમાં રોગપ્રતિકારક તંત્રની અતિ સક્રિયતાને ઓછી કરવા દરેક દર્દીને સ્ટેરોઈડ અને ગણ્યા ગાંઠ્યા દર્દીઓને ટોસિલીજુમાબ જેવી દવાઓ આપવાની ફરજ પડે છે. મૂળે આ દવાઓ રોગ પ્રતિકારક તંત્રને નિયંત્રિત કરી શરીરને સાઇટોકાઇન સ્ટ્રોમથી બચાવી લે છે. પણ આમ કરવા જતાં શરીરની ઇમ્યુનિટીને = રોગપ્રતિકારક શક્તિ થોડી ધીમી પડે છે. આ સ્થિતિનો લાભ આ ફૂગ ઝડપી લે છે.

2)કોરોના થયેલા કયા દર્દીઓને આ રોગ થઇ શકે છે ?

જેની રોગ પ્રતિકારકક્ષમતા નબળી હોય તેમને આ રોગ થવાની શક્યતા રહે છે. ખાસ કરીને ડાયાબિટીસ , કેન્સર, ઓર્ગન ટ્રાન્સપ્લાન્ટ , લોહીના સફેદ ક્ણનું ખૂબ જ ઓછુ પ્રમાણ હોય, સ્ટેરોઈડની દવા ખૂબ લાંબા સમયથી ચાલુ હોય , આ બધા કેસમાં આ ચેપ લાગવાનો ભય રહે છે.

3) આ ચેપ કેવી રીતે લાગે છે?
આગળ જણાવ્યુ તેમ ફૂગના સૂક્ષ્મ કણો વાતાવરણમાંથી , જે નાક વાટે શરીરની અંદર ઘૂસી શકે છે. જો કે સારી વાત એ છે કે આ રોગ એક માણસમાંથી બીજા માણસમાં ફેલાતો નથી.

4) કેવી રીતે બચવું?
- સદભાગ્યે આ ફૂગથી બચવા પણ માસ્કની જ સલાહ આપવામાં આવે છે. હયૂમીડીફાયર = ભીનાશ વાળો ઓક્સિજન માસ્ક નવો વાપરવો , ઓક્સિજન સિલિન્ડર ના હયૂમીડીફાયર માં પણ સાદું ઘરેલુ પાણી ના બદલે નોર્મલ સલાઈન નું પાણી ભરવું . દરેક દર્દી માટે ઓક્સિજન માસ્ક તદ્દન નવો જ વાપરવો = ડીસ્પોસેબલ . સૌથી અગત્યની વાત ડાયાબિટીસને કાબુમા રાખવો. અને નિષ્ણાત અને અનુભવી ડોક્ટરની સલાહ મુજબ વર્તવું .

5)પોસ્ટ કોવિડ અથવા કોવિડ પછીના મ્યુકોરમાયકોસિસ ના લક્ષણો
-અનિયંત્રિત ડાયાબિટીસ
-નાક બંધ
-નાકમાંથી ડિસ્ચાર્જ = ડહોળાયેલું અથવા ગંદુ પાણી નીકળે
-માથાનો દુખાવો
-આંખો આસપાસ દુખાવો
-આંખોમાં સોજો
- મોં અને નાકની ત્વચાના રંગમાં ફેરફાર = કાળી પડી જાય

6) કેવી રીતે પકડી શકાય?

- નેસલ ( નાક ની) એન્ડોસ્કોપી (દૂરબીન ) દ્વારા નાક અને સાયનસનું પરીક્ષણ થાય, નાકમાંથી ગંદી વાસ આવતી હોય , નાકની અંદર વિચિત્ર રંગનું લીલાશ પડતું ડિસ્ચાર્જ હોય = ગંદુ પાણી નીકળે તો મ્યુકરમાયકોસિસની હાજરી હોવાની શક્યતા વધી જાય
-લાળ, ગળફાં વગેરેનું લેબ ટેસ્ટિંગ થઈ શકે અથવા ટીશ્યૂ બાયોપ્સી દ્વારા પણ આ ફૂગની હાજરી જાણી શકાય.
- અત્યારે હાલ અત્યાધુનિક સી. ટી. સ્કેન / એમ. આર . આઈ . દ્વારા આ ફૂગની અસર ક્યાં અને કેટલા ભાગમાં થઈ છે તે શોધી કાઢવામાં આવે છે અને ત્યારબાદ સર્જરી કેવી રીતે કરવી એ નક્કી કરી શકાય છે.

7)સારવાર:
સર્જીકલ સારવાર : -
સર્જિકલ ઉપચાર ખૂબ મહત્વનો ભાગ ભજવે છે . સર્જિકલ ઉપચાર ખૂબ સખત હોઈ શકે છે. આ રોગ નાકમાંથી પ્રવેશતો હોવાથી નાક, કાન અને ગળા ના ડોક્ટર ફ્રન્ટ લાઈન વોરિયર = મુખ્ય સર્જન તરીકે અગ્ર ભાગ ભજવે છે . નાક દ્વારા દૂરબીન નાખીને સાયનસ માં જામી ગયેલ કાળી ફુગને નિપુણતાથી એટલે કે કાળજીપૂર્વક સંપૂર્ણ પણે કાઢવી પડે છે , જેની માટે વિશેષ અભ્યાસ અને ઉચ્ચ તાલીમ પામેલા નાક , કાન અને ગળા ના ડોક્ટર જ સક્ષમ હોય છે. ઘણી વખત મ્યુકોરમાર્ઇકોસિસનો રોગ આગળ વધી ગયૌ હોય , જેમાં આંખ , તાળવું પણ હોમાઈ ગયું હોય તો આ સડી ગયેલી આંખ અને તાળવું કાઢવા માટે નિષ્ણાત પ્લાસ્ટિક સર્જન અને આંખના સર્જન ના સહયોગ જરૂરી છે . જો દર્દી અને સગાં સાવચેત ન રહે , અને ઓપરેશન માટે ઢીલ કરે તો રોગ મગજમાં ઘુસી જઈને દર્દીના મોતનું કારણ બને છે .
મેડિકલ સારવાર : -
ICMRના ગાઇડલાઇન્સ મુજબ લાઈપોસોમલ એમપ્ફોટેરિસીન બી (Liposomal Amphotericin B ) (Injection)આપવામાં આવે છે. જો આ દવા પણ કામ ના કરે તો કેસપોફંગીન (Caspofungin) તેની સાથે આપી શકાય. સર્જરી સાથે દવા તો ચાલુ જ રખાય છે.

મ્યુકરમાયકોસિસના કિસ્સા જૂજ જોવા મળે છે પણ તેમાં મૃત્યુદર ખૂબ જ ઊંચો છે. આ રોગ નવો નથી પણ છેલ્લા થોડા દિવસોમાં કોરોનામાંથી સાજા થયેલા દર્દીઓમાં આ રોગનું અસ્વાભાવિક પ્રમાણ જોવા મળ્યું એટલે આ રોગ ચર્ચામાં આવ્યો છે પણ સાચી જાણકારી વડે આ રોગથી પણ લડી જ શકાય છે.
(નોંધ: આ લેખ માત્ર મેડિકલ જાણકારી સામાન્ય લોકોને મળે અને ખોટો ભય દૂર થાય તે માટે છે.
તમારી નજીકની ઇ. એન. ટી. સર્જનની મુલાકાત લો
મ્યુકોરમાર્ઇકોસિસ ખૂબ જ ગંભીર અને જીવલેણ સ્થિતિ છે અને તેના માટે સમયસર અને આક્રમક વ્યવસ્થાપન જરૂરી છે. તે એક ડોકટરના બસની વાત નથી !! ડોકટર ટીમની જરૂર છે.
-) ઇએનટી સર્જન
-) પ્લાસ્ટિક સર્જન
-) ઓક્યુલોપ્લાસ્ટિક સર્જન =આંખના સર્જન
-) એનેસ્થેસ્ટિસ્ટ
-) ઇન્ટેન્સિવિસ્ટ
-) ચિકિત્સક =એમ.ડી. ફિઝિશિયન
-) માઇક્રોબાયોલોજિસ્ટ
સાથે મળીને આપણે મ્યુકોરમાઈકોસીસ જેવી કોરોના પછીં (પોસ્ટ કોવિડ) આફતને હરાવી શકીએ છીએ !!
Dr. Kailas Patel(ઇ. એન. ટી સર્જન) M- 8200126606.
Madhuram ENT Hospital Godhra

16/02/2021

Successfully completed 1 yr of Madhuram ENT Hospital Godhra Thanks to all staff and Patienst who visited our hospital 👏💐