22/05/2025
*ਭਾਰਤੀ ਲੇਖਿਕਾ, ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਕਾਰਕੁਨ ਬਾਨੂ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ 'ਹਾਰਟ ਲੈਂਪ' ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੁੱਕਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ।* ਹਾਰਟ ਲੈਂਪ ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਬੁੱਕਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ। ਦੀਪਾ ਭਸ਼ਠੀ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਹਾਰਟ ਲੈਂਪ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਛੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬੁੱਕਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੁੱਕਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਲਘੂ-ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ। ਦੀਪਾ ਭਸ਼ਠੀ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਲਈ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਅਨੁਵਾਦਕ ਹੈ।
ਬਾਨੂ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਤੇ ਦੀਪਾ ਭਸ਼ਠੀ ਨੂੰ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਲੰਡਨ ਦੇ ਟੇਟ ਮਾਡਰਨ ਵਿਖੇ ਆਯੋਜਿਤ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ 50,000 ਪੌਂਡ (52.95 ਲੱਖ ਰੁਪਏ) ਦੀ ਇਨਾਮੀ ਰਾਸ਼ੀ ਵੀ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਜੋ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦਕ ਵਿਚਕਾਰ ਬਰਾਬਰ ਵੰਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
*ਹਾਰਟ ਲੈਂਪ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ*
"ਹਾਰਟ ਲੈਂਪ" ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ, ਬਾਨੂ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁਰਸ਼-ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੁਸਲਿਮ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ 1990 ਤੋਂ 2023 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਅਜਿਹੀਆਂ 50 ਕਹਾਣੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ। ਦੀਪਾ ਭਸ਼ਠੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 12 ਕਹਾਣੀਆਂ ਚੁਣੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ।
ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਕਹਾਣੀ ਕਦੇ ਛੋਟੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।' ਮਨੁੱਖੀ ਅਨੁਭਵ ਦੇ ਤਾਣੇ-ਬਾਣੇ ਵਿੱਚ ਹਰ ਧਾਗਾ ਮਾਇਨੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਅਕਸਰ ਸਾਨੂੰ ਵੰਡਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਸਾਹਿਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗੁਆਚੀਆਂ ਪਵਿੱਤਰ ਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਭਾਵੇਂ ਕੁਝ ਪੰਨਿਆਂ ਲਈ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ।
*ਗੁਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬੜਾਣਾ*