Sushruta Wellness Ayurveda Centre

09/07/2025

06/07/2025

06/07/2025

&

.

43rd 🤞

For Ayurvedic Practitioners / Doctors / Students / Interns

#2

11th & 12th


/
4pm to 7pm

as explained in the texts

Join this Course with all the details covered and explained.

@

Included are as below:

-Counselling/Ashwasan
-Low AMH & Infertility
-PCOD & Infertility
-Daivavyapashray chikitsa
-Fallopian Tubal Blockages-UB
-Annovulatory Cycles & management
-Stress & Infertility
-Obesity & Infertility
-Endometriosis & Infertility
-Beej Shuddhi
-Panchkarmas in Infertility
-Dietary Guidance
-Uttar Basti & Infertility
-Uttar Basti in Tubal blockage
-Uttar basti in Miscarriages
-Habitual Abortions TORCH +ve
-Failed IVF & Ayurveda
-Numerous Case Studies will be shared
-NLP for stress reduction
-Chakra Meditation Dhyan
-Hetu-Strotas-Dosha-Dhatu
-Vividh Aushadhi kalpana
-Role of hormones
-Rasayan / Vajikaran
-Genetic Chromosomal defects in miscarriages In , a case study.
- ( )
-U.B Vyapakata
-I.U.G.R.-Toxaemia chikitsa
-a detailed study to handle and treat infertility
-Atyartav Chikitsa - D.U.B
-Rajo Kshay Chikitsa
-Kashtartav Chikitsa
-Shwet Pradar Chikitsa
-SomRog Chikitsa
-Yoni dhawan- Yoni Pichu
-Thyroid and Infertility
-Infertile Diabetics
-Wide role of uttar basti in Various Stree Rogas
-Follicular Study importance and explanation

#15 treated IN DETAIL will be shared

for AYURVEDIC GYNAEC Practice
STUDY TAKING
GUIDANCE
Vaiyaktik Sadhana yojana
( वैद्य वैयक्तिक साधना प्रयोग )

Case studies for the above ailments shall be shared


. 3500 only.
75 USD

:
Vd.Sujata Pawar.
Pune.

Sushruta Learning & Education Pune.

☎️ 9168558767

087882 08767

03/07/2025

( ) Vs

👆

हल्ली डिलिव्हरी झाली रे झाली की तुमच्या हॉस्पिटल रूम मध्ये एक FORMULA Feed चा डब्बा आणून ठेवला जातो.
डिलिव्हरी होऊन दहा मिनिटेच झालीत, आणि आईला दूध काही येईना, बाळ राडतय...
मग काय एकमेव ठेवा बाहेर येतो तो म्हणजे TOP FEED ( FORMULA MILK ).

मग काय INSTANT अगदी, बाळ पण मटा मटा पितय / खातय, त्याचे पोट भरतय ( ? ), वजन वाढतंय.
मग काय पाहिजे नाही का?

✨एकीकडे बाळ FORMULA MILK पितय आणि दुसरीकडे आईचे स्तन्य किव्वा दूध मात्र कमी कमी होत जातंय.

असे का बरे होते?
आईचे दूध कमी पडतंय का?
की स्तनपान पुरेसे नाही बाळाला?

याची शास्त्रीय बाजु समजून घेऊयात.

〽️✨
मुळात FORMULA MILK किव्वा TOP FEED हे एक दिवसाच्या बाळासाठी आणि दोन वर्षांच्या बालकांसाठी सारखेच असते !

Top फीड तेव्हाच द्यावे जेव्हा बाळ अगदीच premature जन्मले आहे, किव्वा आईला काही दोष किव्वा post pregnancy काही complicatios निर्माण झाले आहेत.

अन्यथा उठ सूट सर्वांनाच अजिबातच देऊ नये. तसे ते घातक देखील आहे.

✨तसेच विविध multivitamins किव्वा vitamin D, किव्वा calcium supplements ची देखील प्रत्येक बाळाला गरज नाही. Premature असेल किव्वा इतर तत्सम complications निर्माण झाले तरच द्यावे.

✨डिलिव्हरी झाली ( नॉर्मल किव्वा C सेक्शन ) की मुळातच प्रत्येकिला पाहिले चार ते पाच दिवसांमध्ये स्तनपान सुरू होते.

✨मात्र तरी देखील जे सुरुवातीला घट्ट, जरा पिवळसर असा स्तनांमधुन जो दोन चार थेंब स्त्राव येतो, ज्याला COLUSTRUM म्हणतात, ते बाळाला नक्कीच पाजावे.
त्यामुळे बाळाची प्रतिकार क्षमता उत्तम होते.

✨त्याने पोट भरते, बाळ शांतपणे झोपते, आणि पुन्हा पुन्हा ते पाजले की बाळाचा Suckling Reflex develop व्ह्यायला सुरुवात होते.
LATCHING देखील सुरळीत होऊ लागते.

आणि तीन चार, जास्तीत जास्त पाचच दिवसात स्तनपान सुरळीत सुरू होते.

✨मात्र हे सर्व न करता जर लगेच बाळाला top feed सुरू केले, तर बाळाला suckling reflex develop होत नाही, कारण आयते टॉप feed जातंय, suckle करण्याची मेहनत टळते,आणि suckling न केल्याने पुढे brain ला सिग्नल जात नाही आणि त्यामुळे स्तनपान नियमित पणे स्त्रवत नाही, कालांतराने ते कमी कमी होऊन बंद होऊन जाते.

✨बाळाने SUCKLE केले तरच पुढे स्तन निर्मिती होते हे समजणे गरजेचे आहे.

✨जेव्हा बाळ दूध पिते, तेव्हा sensory impulses
आईच्या ni***es मधून ब्रेन कडे पोहोचतात.
ब्रेन त्या रिस्पॉन्स मध्ये prolactin hormone निर्माण करते, जे पुढे रक्तातून आईच्या स्तनांमध्ये पोहोचते व स्तन निर्मिती करते.

✨हेच Prolactin नंतर देखील अर्धा तास रक्तात राहते व पुढील फीड साठीची तयारी करत असते.
रात्री Prolactin secretion जास्त होते, त्यामुळे रात्री फीड करणे देखील उत्तम मानले जाते.

✨थोडक्यात आई जेव्हढे जास्त breast feed करते, तेव्हढेच ते पुढे वाढत जाते आणि नाहीच केले तर स्तन निर्मितीचे प्रमाण कमी होवू शकते.

✨सुरुवातीला Latching / Breastfeed करणे प्रत्येक नवीन आईला अवघड जाते. तसेच तुमच्या बाळाला देखील suckle करणे अवघड जाते.
मात्र सवयीने आई व बाळ दोघांनाही छान जमते.

☝️या साठी हॉस्पिटल मध्ये असतानाच योग्य सल्ला आणि सपोर्ट मिळणे फार महत्वाचे असते.

👆 ( ) चे #दुष्परिणाम

आपण किती सहजतेने बाळाला देतो आणि त्यामागचे त्याचे होणारे दुष्परिणाम देखील दुर्लक्षित करतो.

✨मुळात PACKAGED आहे. म्हणजेच त्यात preservatives आले.
शिवाय रोज रोज काही आपण ताजे बनवले असे देखील नाही.
तेच डब्यातून काढले आणि वापरले.

✨त्यामधील जीवन तत्वे हे मुळातच लॅब मध्ये unartificially बनविलेले आहेत. त्यामुळे नैसर्गिक अन्न पदार्थांमध्ये असलेली जीवनसत्वे यात मिळणार नाहीत.

✨सतत Top Feed घेणाऱ्या मुलांच्या प्रतिकार शक्तीवर प्रतिकूल परिणाम दिसून येतो.

✨ती मुले लवकर आजारी पडतात, त्यांची पचन शक्ती कमकुवत होते, दम्याचा, विविध allergies चा सतत त्रास होऊ शकतो.

✨आईच्या दूध या मधील जे ANTIBODIES असतात, ते बाळाला अनेकविध आजारांपासून दूर ठेवतात, प्रतिकार क्षमता उत्तम राहते.

☝️हे Antibodies तुम्हाला इतर कोणत्याही खाद्य पदार्थांमध्ये सापडणार नाहीत.

☝️त्यामुळेच दोन ते तीन वर्षे जमेल तेव्हढे स्तनपान करावे.

✨अनेक वेळ मूल सहा महिन्यांचे झाले, की अनेक आयांचे फोन येतात.
मॅडम, top feed चालू आहे माझ्या बाळाला, पण त्याला गहू, तांदूळ जड जाइल पचायला म्हणून देऊ नका म्हणाले लगेच आमचे डॉक्टर.
मग बाळाला काय देऊ वरचे?

✨जन्मतःच बाळाने FORMULA FEED पचवले आहे.
त्या पेक्षा अजून जड काय जाइल पचायला??
ते आधी बंद करा आणि घरातील खाद्य सुरू करा.

✨आपला सर्वांचाच कल दुसरीकडे असतोच. मुळात योग्य माहिती पोहोचतच नाही आपल्या पर्यंत.
नको ती भीती घालून ठेवली जाते.

✨✨✨✨
तर धीर सोडू नये.
IT TAKES PRACTISE TO THE MOTHER AND THE BABY TO ACHIEVE SUCCESSFUL LATCHING AND BREASTFEEDING.

पण प्रत्येक नवीन आईला आणि बाळाला जमतेच.😊

वैद्य सुजाता पवार
आयुर्वेदाचार्य
आहारतज्ञ
पुणे.

NIBM / Wanowrie / Salunke Vihaar

9168558767
087882 08767

01/07/2025

✨Useful in

✅Skin Disorders
✅Psoriasis
✅Acne
✅Hyperpigmentation
✅Local Joint Pain
✅Local Swelling
✅Heel Pain
✅Sciatica
✅Rakt dushti
✅Diabetic Neuropathy
✅Burning sensation at the feet etc.

Dr.Sujata Pawar
Ayurvedacharya
Nutritionist

NIBM/SALUNKE VIHAAR/WANOWRIE
PUNE.

087882 08767
9168558767

01/07/2025

5.9cm×5.8cm
2.85cm × 1.8cm
1.1cm×.0.9cm
🤞🧿👏
👆


as well

and , the Cyst size has reduced to more than half the previous size.

✨She had continuous for the past 15 days. Period flow was scanty to heavy. Had severe .
✨Had too.
✨Previous USG reports suggested Fatty liver changes. Which is now not seen in the current report.

👏After the treatment, the Cyst size has reduced, her menstruation is regularised, she has lost weight.

✨Overall she has lost the Cyst Size and Gained ultimate health.🤞🧿

✅Along with Internal Ayurvedic medications and Panchkarma treatment,
✅A planned dietary regime is advised
✅Certain Lifestyle corrections are recommended
✅Yogasana is advised ( we guide with the postures)

🙏

Dr.Sujata Pawar
Ayurvedacharya
Nutritionist
Wanowrie / NIBM
Pune.

9168558767
087882 08767

Sushruta Wellness Ayurveda Centre
Sushruta Learning & Education
DrSujata Pawar

29/06/2025

🔹 ?

🔸Are you looking forward with certain Fertility treatments?

🔹Have you underwent IUI or IVF cycles?

then this is for you.👇

✔️A Basic understanding towards initiating your Fertility journey.

✔️How to Proceed?

✅What Ayurveda recommends?

✅How BEEJSHUDDHI helps towards correcting certain genetically linked defects?

✔️What all investigations are required to achieve positive results?

✔️How the Male and Female parameters affect equally towards Conception?

✅Are the Fallopian tubes patent?

✅Is the Semen Analysis satisfactory?

✅Is there Varicocele?

✅Is the Testicular size small?

👇Let's understand 👇

Dr.Sujata Pawar
Ayurvedacharya
Nutritionist

Wanowrie/ Salunke Vihaar / NIBM
PUNE.

Sushruta Wellness Ayurveda Centre

Sushruta Learning & Education

9168558767
087882 08767

26/06/2025

#कि #अग्निमांद्य ???
( )

हल्ली उठ सुठ मला IBS चा त्रास होतोय अनेक वर्षांपासून...
असे सांगणारे अनेक व्यक्ती / पेशन्ट्स / लहान मुले संपर्कात येत आहेत.

〽️
अनेक वर्षांपासून विविध औषधांचे सेवन केले आहे, अगदी gastrologist कडे जाऊन सर्व तपासण्या केल्या आहेत. Colonoscopy झाली, upper Endoscopy / Gastroscopy झाली, sonography देखील झाली, अनेकविध रक्ताच्या तपासण्या देखील झाल्या. मात्र सर्व काही नॉर्मल आहे.
मग antacids म्हणू नका कि probiotics म्हणू नका. पाच पाच वेळा वेग वेगळे antibiotics चा कोर्स देखील केला.
तरीही काडी मात्राचा फरक नाही.

👇त्यांना लक्षणांमध्ये खालील पैकी एक किव्वा अनेक दिसून येऊ शकतात.
●मलबद्धता किव्वा
●जुलाब किव्वा
●जरा खाल्ले की लगेच शौचास होणे किव्वा
●सतत पोटात दुखतय किव्वा
●तोंडाला चव नाही किव्वा
●सतत जेवण गळ्याशी येतंय किव्वा
●सतत ऍसिडिटी वा
●घास घशात अडकून राहतो वा
●गिळताना त्रास होणे वा
●शरीराच्या कोणत्याही भागात दाबले की ढेकर येतात, किव्वा उगाचच चमका येतात,
●सतत मळमळ किव्वा
●सतत जेवण न करताही पोट फुगलेले,
●किव्वा एक घास खाल्ला की लगेच पोट फुगते,
●सतत ढेकर,
●सतत गॅस होतोय,
●काही खावेसे वाटत नाही,
●कालांतराने त्यामुळे
●अंग जड जड वाटतंय
●सतत थकवा किव्वा काहीही करावेसे वाटत नाही
●आळस वाढलाय
●वजन कमी झाले आहे...इ.

〽️
आमच्याकडे आल्यानंतर,
आयुर्वेदीय पद्धतीने डिटेल केस स्टडी, त्यातच हल्लीची त्यांची दिनचर्या, आहार सेवन काळ, प्रमाण इ. विचारणी आलीच.

हे सर्व झाल्यानंतर बऱ्याच गोष्टी उलगडतात, मूळ हेतू ( करण ) सापडते आणि मग चिकित्सा सोपी जाते, पेशन्ट बरे होतात.

〽️या पुढील गोष्टी पाळल्या, तर लगेच वरील लक्षणे जवळ जवळ साठ टक्के कमी होतील.

1️⃣ भूक लागल्या वरच खा
2️⃣ तहान असेल तेव्हाच पाणी प्या
3️⃣ पोट भरले की लगेच जेवायचे थांबवा.
4️⃣ खरे तर तीन घास कमीच खा
5️⃣ दर दोन ते तीन घासानंतर एक ते दोन घोट पाणी पीत राहा
6️⃣ जेवणानंतर ताक प्यावे. सोबत नाही.
7️⃣ सूर्यास्ता नंतर जेवण करू नये.
8️⃣ लंघन ( उपवास )
आयुर्वेदीय पद्धतीने बरे.
एकादशी किव्वा intermittent इ. नव्हे.

〽️या गोष्टींचे पालन केले की बराच फायदा दिसून येतो. आजार आटोक्यात लगेच येऊ शकतो.

〽️
मुळात हेच सगळ्यात अवघड आणि न पटण्यासारखे आहे नाही का?
कारण जेवणच नाही केले तर अजून वजन कमी होईल, थकवा येईल अशी शंका मनात येणे साहजिकच आहे.
मात्र तसेही त्रास होतोय, तर खाऊन पण वजन कमी होताना दिसत आहे.
मुळात जेवले की पोटात दुखते, पोट फुगते. त्यामुळे देखील जेवण बंद केलेले अनेक आहेतच कि.

〽️
तर समजून घेऊयात की मुळात सर्व रिपोर्ट्स नॉर्मल असूनही आपल्याला त्रास का होतोय आणि कसे काय थोडे आहाराचे नियम, पथ्य सांभाळले की जाठराग्नी ( पचन करणारा अग्नी ) पूर्ववत होऊन सर्व त्रास एक एक नाहीसे होतात.

〽️
हवन कुंडात अग्नी प्रज्वलित झाला की आपण थोडी थोडी आहुती वाहतो नाही का?
भस्कन आहे तेव्हढे तूप किव्वा आहुती एकदम वाहून टाकली तर अग्नी विझून जाईल ना? किव्वा पाणी ओतले तरी देखील विझून जाईल.
आणि ती आग जर का विझलीच तर आपण कागद, वही, पुठ्ठा घेऊन हवा (वायू) देतो, आणि पुन्हा अग्नी प्रज्वलित होतो.

〽️
तसेच काहीसे आपल्या उदरात ( जठर ) असलेल्या अग्नीसोबत होते.
आपल्या जाठराग्नीला कायम प्रज्वलित किव्वा सुरळीत ठेवण्यासाठी समान वायू ( हवा ) कारणीभूत असतो.

〽️
जर का आपण जेवणा आधी खूप जास्त पाणी पिलो ( २--३ घोट चालतील ) किव्वा जेवणा नंतर लगेचच १--२ ग्लास पाणी पिलो, किव्वा भूक नसताही आहार सेवन केला, किव्वा अति प्रमाणात सेवन केला, किव्वा अवेळी म्हणजेच रात्री ८--९--१० वाजता जेवलात, किव्वा सतत बाहेरचे जेवण, नॉन व्हेज, मैद्याचे पदार्थ सतत खाण्यात आले, तर आपला जाठराग्नी मंदावतो.

〽️
जाठराग्नीला प्रज्वलित ठेवणारा समान वायू याचे कार्य बिघडले तर मुळात वाताची / वायूची / हवेची शरीरातील गती किव्वा वाट हि जी अधोगामी असते, ती बिघडते.

थोडक्यात सांगायचे झाले तर गॅस झालाच तर तो खालच्या वाटेने शरीरातून बाहेर जाणे गरजेचे आहे.
तीच तर चुकीच्या आहार पद्धतीने बिघडली, तर उर्ध्वगामी होते, म्हणजेच वरच्या दिशेने म्हणजेच तोंडावाटे बाहेर पडते. ज्याला आपण उद्गार किव्वा ढेकर असे म्हणतो.

जेवणा नंतर ४--५ वेळा ढेकर येत असतील तर ते योग्यच आहे.
मात्र अनेकांना खाल्ले की, किव्वा न खाता देखील जास्त प्रमाणात ढेकर येत राहतात. किव्वा कुठे तरी तो ढेकर अडकतो व तिथे दाबले की ढेकर येतो. किव्वा शरीरात पोटामध्ये, किव्वा वेगवेगळ्या ठिकाणी सतत चमका निघत राहतात.

〽️
तर हा जो समान वायू आहे, मुळात त्याची गती आपण चुकवली आहे व तो खालून न जाता वरून बाहेर निघत आहे किव्वा अडकून राहत आहे.

〽️
मग आपण कितीही antacids घेतले, probiotics घेतले, किव्वा antibiotics खाल्ले किव्वा सतारा तपासण्या केल्या तरी काही फायदा होत नाही.
( जिथे गरज आहे तेथे विविध तपासण्या करणे गरजेचेच आहे ).

〽️
कुठे चूक होतीये आहार नियमांमध्ये हे समजून घेतले की त्रास आटोक्यात येतो.

〽️
तर हा जो वायू आहे, त्याचे कार्य तेव्हाच सुधारते जेव्हा आपण जेवताना ४--६ घास कमी खातो. त्यामुळे या वायूचे संचरण ( हालचाल ) व्यवस्थित होते, परिणामतः पचन शक्ती उत्तम राहते.
〽️〽️

✨तर मग सुरुवात कोठून करायची?✨

✅लंघन ( उपवास )
भूक नसेल तर जेवण बंद करा.
थोडे खाडे कोमट पाणी पीत राहावे. त्यात थोडा ओवा टाकला तरी चालेल.

〽️हाताला fracture झाला तर आपण काय करतो? तिथे प्लास्टर लावले जाते. थोडक्यात आपण तो हात काही ठराविक काळा साठी वापरात नाही, किव्वा त्याला आराम देतो. बरोबर ना?
मग आपल्या पोटाला / पचन संस्थेला देखील थोडा आराम द्यावा लागतो.
म्हणजे जो काही अग्नी मंद झाला आहे, तो पूर्ववत येईल.

जेव्हा जेव्हा भूक लागेल ( शरीराने तसे सिग्नल देणे गरजेचे आहे. मनाचे सिग्नल येतील..त्यांच्याकडे दुर्लक्ष करा ) तेव्हा,

〽️
थोडे थोडे मुगाचे पाणी, किव्वा तांदुळाचे पाणी, थोडे हिंग, हळद, सैंधव टाकून घ्या.
( मूग किव्वा भात शिवाजला की त्या वरचे पाणी ) किव्वा
मूठभर साळीच्या लाह्या २ कप कोमट पाण्यात १--२ तास भिजत घालून, ते पाणी गाळून प्या किव्वा
थोडा अर्धा कप भर डाळिंबाचा रस घेऊ शकता किव्वा
आवळ्याचा रस काढून प्या किव्वा पुदिना, आले, जिरे, हिंग टाकून बनवलेले ताक प्या.
किव्वा अर्धा कप गायीचे दूध कोमट करून त्यात अर्धा किव्वा एक चमचा गायीचे तूप टाकून घेऊ शकता.
( गायीच्या तुपाने cholesterol वाढत नाही )

सर्वच एक साथ नाही घ्यायचे.
भूक असेल तरच वरील एक पदार्थ घ्यावा.
ते जेव्हा कधी पचेल, तेव्हाच इतर पदार्थ खावेत.
नाहीच भूक लागली तर खाऊ नये.

〽️
हे किती दिवस घ्यावे?
तर कमीत कमी ४-५ दिवस किव्वा तुमच्या आयुर्वेदिक डॉक्टरांच्या सल्ल्याने घ्या.
〽️
हे वाचून घाम फुटला ना?
दवाखान्यात येणाऱ्या रुग्णांनाही पटवून द्यावे लागते.
पहिले २ एक आठवडे नाहीच जमत पथ्य सांभाळायला. मग परत येतात रुग्ण.
जाणार तरी कुठे? सगळीकडे जाऊन आलेले असतात. आयुर्वेदाकडे शेवटी आलेत. त्यामुळे पथ्य संभाळून बरे होण्या खेतर काही पर्याय उरलेलाच नसतो. तशी मानसिक तयारी होतेच तोवर.

आणि मग आयुर्वेदीय औषधांच्या जोडीला पथ्य नीट पाळले की बरे वाटू लागते आणि गोष्टी पटू लागतात.

✅लंघन म्हणजेच उपवास. नेहमीच्या जेवणापेक्षा जरा प्रमाण कमी केले तरी त्याला लंघना सारखे फायदे दिसून येतात.

✅इतर सर्व आहरिय पदार्थ सध्या पूर्ण बंद करावेत.
जरा अग्नी पूर्ववत आला की मग आहुती स्वरूप आहार सेवन करा.
यात ब्रेड, बिस्कीट, इतर कडधान्ये, पिझ्झा, बर्गर, भात, पोळी इ. सर्वच अन्न पदार्थ आलेच.

✅वर्षानुवर्षे जेव्हा हा आजार किव्वा त्रास आपण घेऊन जगत असतांना, त्याला बरे होण्यासाठी किमान १--२ महिने तरी द्यावेत.

✅

✨ || रोगा: सर्वे S पि मंदाग्नी || ✨

आयुर्वेदानुसार, अग्नी जर मंद असेल तर आपल्याला कोणताही आजार उद्भवु शकतो.
त्यामुळे मंदग्नीला एवढ्या हलक्यात घेता येत नाही.

✅आहार सेवनाच्या विधी नियमांना, आयुर्वेदशास्त्रा मध्ये सर्वाधिक महत्त्व आहे.
त्यामुळेच तर प्रत्येक रुग्णाला औषधांआधी आहार नियमावली किव्वा डाएट चार्ट प्लॅन करून देण्यात येतो.

✅हळू हळू वायूची गती प्राकृत होते, जाठराग्नी पूर्ववत होतो आणि एक एक तक्रारी कमी होत जातात व आपल्याला बरे वाटू लागते.

✅बरे वाटल्यावर वाट्टेल तसे खाऊ नये.
नाहीतर पुन्हा हा त्रास उद्भवू शकतो.

✅आयुर्वेद शास्त्राचा कल हा नेहमीच
स्वस्थ्य म्हणजेच निरोगी व्यक्तीला आजार कसा होऊ नये याकडे असतो.
व आजार उद्भवलाच तर तो बरा करणे याकडेही आहे.

✅पथ्य सांभाळले तरच बरे वाटणार आहे.

✅चला तर मग एक छोटीशी सुरुवात करून बघा.
व तुम्हाला दुसऱ्या किव्वा तिसऱ्या दिवशी कसे वाटते तेही कळवा.

वैद्य सुजाता पवार
आयुर्वेदाचार्य
आहारतज्ञ
पुणे.
9168558767
087882 08767

NIBM/WANOWRIE/SALUNKE VIHAAR
PUNE.

19/06/2025

Having White sticky / Curdly discharge per va**na (leucorrhoea)❓
Recurrent chronic Watery discharge per
va**na❓
Severe Itching ❓
Unbearable pain, discomfort and/or burning sensation❓

This condition is very commonly seen amongst most of the females these days.

are as below:

➿ Severe itching at the va**nal area
➿ Sticky or Curd like white discharge on a daily basis
➿ Watery discharge per va**na
➿ Swelling at the va**nal area, external p***c region
➿ Redness and burning sensation
➿ Burning micturation ocassionally
Sensitivity and severe pain
➿ Aggravation of the symptoms post in*******se
➿ The male partner may have local Pe**le fungal infection in some cases.
➿ bleeding between periods, or post in*******se, pain during in*******se, or during va**nal examination. Severe lower abdomen pain.

👆P.S.
You may suffer with one or more Symptoms mentioned above.

(Why does this happen❓ )

➿ Local hygeine is the biggest reason. If the male partner is having certain fungal infection, or not following a proper hygeine, that infection may pass to the female partner post in*******se.

➿ Tampons, certain va**nal devices, usage of certain chemicals, usage of foams, contraceptive creams may also lead to cervical erosion.

➿ Having too much of curd on a regular basis.
Curd aggravates the body heat and pitta dosha which may lead to imbalance/or alleviation leading to erosion.

➿ Having too much of leftover food.

➿ Consuming Non veg on a daily basis
(Fish, chicken, mutton etc.)

➿ Sleeping late at night and waking up late in the morning.

➿ Having late dinners (anything solid by mouth post sunset is considered late)

➿ Consuming maida / bakery products on a daily basis.
Like bread, biscuits, toast, khari, pav etc.

➿ Long-standing urine infection may further lead to the above symptoms if left untreated.

➿ Similarly long standing leucorrhea (white discharge) may lead to the above symptoms.

➿ Too much consumption of Pulses like chana, matki, rajma, chole, vatana, toor dal on a daily basis.
Pulses aggravate the bodily vata dosha, may lead to indigestion and bloatedness if consumed on a daily basis.

➿ Moong and Masoor are the pulses which are light on stomach and can be consumed regularly.

➿ Hyperacidity if left untreated for a longer duration may further lead to certain ailments.

➿ History of worm infestation, or any ailments like typhoid, dengue, malaria, covid etc. in the past.

➿ Consumption of oral contraceptive pills for a longer duration.

➿ Stress, Anxiety, over thinking, anger issues may aggravate the condition.

➿ Daily consumption of Spicy food, green chillies, garlic, pickles, salt, papad, tomatoes.

➿ Improper sleep may aggravate the condition.

➿ Over exertion, travelling daily for more then 10 kms, exercising beyond the body capacity may also lead to the above symptoms.


👆Let's understand various ways/remedies to get better.

👆 Ayurveda and Panchkarma along with Ayurvedic medications, helps wonderfully to treat the condition.

👆 Correcting all the above causative factors, if it's going wrong.

👆 Having home cooked freshly prepared food.

👆 Avoid too much of Fermented food items.

👆 Avoid bakery and pulses, non veg on a daily basis.
Once in a week is fine.

👆Avoid dinners post 7 pm.
If you work till late, carry extra food and have at the said timings.

👆Sleep maximum by 10 to the 10.30pm.

👆Daily consumption of curd is not recommended by Ayurveda.
Curd is hot in potency, may lead to the bodily dosha imbalances leading to certain ailments.

👆Have buttermilk prepared using fresh curd.
Make sure to prepare it more watery not a lassi consistency.
Buttermilk aids digestion, and helps balance the bodily doshas.

👆Regular Yoga practise benefits a lot.

👆If the male partner is infected, we need to treat him first.

👆Local application of cows ghee or medicated oil like Jatyadi tailam or Vran ropak tailam helps.

👆Pichu dharan in the cervical area helps to heal at the local level.
(Placing a sterile cotton gauze ball soaked in the Luke warm medicated oil inside the va**nal area, near the Cervix).
This aids local healing of any wound or inflammation and fastens the recovery.

👆In severe condition, Yoni dhavan (Vaginal wash), Yoni Dhoopam ( Vaginal medicinal fumigation), Basti, Uttar Basti(instillation of medicated ghee or oils in the Uterine cavity) etc. is advised.
Panchkarmas like Vaman, Virechan is advised as per the dosha prevalence.

👆Due to Cervicitis, or Cervical erosion, you may see the above symptoms.
So post per va**nal check up by your doctor, u may understand the condition.

👆In some cases PAP SMEAR is advised. In most of the cases there is severe NON CANCEROUS inflammation seen on smear.

👆Avoid consuming antibiotics on a regular basis.
Not at all recommended by Ayurveda.

👆Add lots of Cows ghee to your meals.

👆If you are constipated, have chronic bloatedness, flatulence or coated tongue regularly, then get it corrected firstly.

👆Avoid junk food on a daily basis, leftover food on a daily basis.

👆Avoid the following on a regular basis.

According to Ayurveda, these are the food combinations, which may lead to various ailments if consumed regularly.

👉The most famous milk and fruits combination

👉Honey with hot water

👉Heating curd, or adding curd while preparing various delicacies.

👉Milk and salt
(Hence again the famous Chai Chapati jodi...may get you in trouble)

👉Soft drinks or hard drinks consumption during meals.

👆Follow this basic Life Mantra👆

"Eat when hungry
Drink water when thirsty"

Don't count your food, your calories, the water quantity you consume.
Have only if your body (not your mind) demands.

✨Love and Light✨

Dr.Sujata Pawar

Ayurvedacharya
Nutritionist.
Wanowrie
Pune.

087882 08767
9168558767

Sushruta Wellness Ayurveda Centre