14/07/2025
ਉਹ ਦਿਨ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਨਪਸੰਦ ਚਾਹ ਨਾਲ ਬਿਸਕੁਟ, ਸਮੋਸਾ ਜਾਂ ਜਲੇਬੀ ਖਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਯਾਦ ਆਵੇਗੀ! ਜਲਦੀ ਹੀ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਸ਼ਤੇ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ 'ਚੇਤਾਵਨੀ ਬੋਰਡ' ਲੱਗੇਗਾ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਨਾਗਪੁਰ ਦੇ ਏਮਜ਼ ਸਮੇਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ 'ਤੇਲ ਅਤੇ ਖੰਡ ਬੋਰਡ' ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਛੁਪੀ ਹੋਈ ਚਰਬੀ ਅਤੇ ਖੰਡ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੋਰਡਾਂ 'ਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਿਖੀ ਹੋਵੇਗੀ।
ਇਸ ਨਵੀਂ ਪਹਿਲ ਨੂੰ ਜੰਕ ਫੂਡ ਨੂੰ ਤੰਬਾਕੂ ਵਰਗੇ ਗੰਭੀਰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਣ ਵੱਲ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਬੋਰਡ ਸਰਕਾਰੀ ਅਦਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੁੱਪ ਪਰ ਸਹੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਛੁਪੀ ਹੋਈ ਚਰਬੀ ਅਤੇ ਖੰਡ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਏਮਜ਼ ਨਾਗਪੁਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਜਿਹੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਬੋਰਡ ਕੈਫੇਟੇਰੀਆ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਏ ਜਾਣਗੇ।
ਇਸ ਪਹਿਲ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਾਰਡੀਓਲੋਜੀਕਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਨਾਗਪੁਰ ਚੈਪਟਰ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਡਾ. ਅਮਰ ਅਮਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਯੁੱਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ ਜਦੋਂ ਫੂਡ ਲੇਬਲਿੰਗ ਸਿਗਰਟ ਸੰਬੰਧੀ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਜਿੰਨੀ ਹੀ ਗੰਭੀਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਖੰਡ ਅਤੇ ਟ੍ਰਾਂਸ ਫੈਟ ਹੁਣ ਨਵਾਂ ਤੰਬਾਕੂ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੀ ਖਾ ਰਹੇ ਹਨ।" ਇਹ ਬਿਆਨ ਜੰਕ ਫੂਡ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਿਹਤ ਖਤਰਿਆਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਮੋਟਾਪੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਲ 2050 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 44.9 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਮੋਟਾਪੇ ਜਾਂ ਵੱਧ ਭਾਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਦੇਸ਼ ਬਣਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਵੇਲੇ, ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਰ ਪੰਜ ਸ਼ਹਿਰੀ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੋਟਾਪੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਧਦਾ ਮੋਟਾਪਾ, ਗਲਤ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਅਤੇ ਘਟਦੀ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਇਸ ਚਿੰਤਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਸੀਨੀਅਰ ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਸੁਨੀਲ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ "ਇਹ ਖਾਣੇ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਪਰ ਜੇ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਗੁਲਾਬ ਜਾਮੁਨ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਚਮਚੇ ਖੰਡ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਸ਼ਾਇਦ ਦੋ ਵਾਰ ਸੋਚਣਗੇ।" ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਕਦਮ ਸ਼ੂਗਰ, ਦਿਲ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਅਤੇ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵਰਗੀਆਂ ਗੈਰ-ਸੰਚਾਰੀ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਨਾਗਪੁਰ ਇਸ ਪਹਿਲ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਇੱਥੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਭੋਜਨ 'ਤੇ ਕੋਈ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਪਰ ਹਰ ਲੁਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਨੈਕਸ 'ਤੇ ਇੱਕ ਰੰਗੀਨ ਸਾਈਨ ਬੋਰਡ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸ 'ਤੇ ਨਾਮ ਲਿਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਪਹਿਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਵਿਕਲਪਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਵੱਲ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ।
