Health + Ayurved

31/10/2024

* ंख्या_वाढण्याची_कारणे *

पांढऱ्या रक्त पेशी (WBCs), किंवा ल्युकोसाइट्स, शरीराच्या रोगप्रतिकारक प्रणालीचा अविभाज्य भाग आहेत. ते जीवाणू, विषाणू आणि शरीरावर आक्रमण करणाऱ्या जंतूंवर हल्ला करून संक्रमणाशी लढण्यास मदत करतात. सामान्यतः, सरासरी डब्ल्यूबीसी संख्या 4,500 ते 11,000 पेशी प्रति मायक्रोलिटर रक्ताच्या दरम्यान असते.

तथापि, विविध घटकांमुळे WBC संख्या वाढू शकते, ही स्थिती ल्युकोसाइटोसिस म्हणून ओळखली जाते. अचूक निदान आणि प्रभावी उपचारांसाठी उच्च WBC पातळीची कारणे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. या लेखात, आम्ही WBC संख्या वाढण्याची प्राथमिक कारणे शोधू.

#संक्रमण
जिवाणू संक्रमण
डब्ल्यूबीसी पातळी वाढण्याचे सर्वात सामान्य कारणांपैकी एक म्हणजे जिवाणू संसर्ग. जेव्हा जीवाणू शरीरावर आक्रमण करतात तेव्हा रोगप्रतिकार प्रणाली रोगाचा सामना करण्यासाठी अधिक पांढऱ्या रक्त पेशी तयार करून प्रतिसाद देते. जीवाणूजन्य न्यूमोनियासारख्या परिस्थिती, सेप्सिसआणि मूत्रमार्गात संसर्ग अनेकदा ल्युकोसाइटोसिस होतो.

#व्हायरल इन्फेक्शन्स
व्हायरल इन्फेक्शन्स देखील WBC मध्ये वाढ उत्तेजित करू शकतात. जरी बॅक्टेरियाच्या संसर्गाप्रमाणे प्रतिसाद उच्चारला जाऊ शकत नाही, तरीही शरीरात विषाणूंशी लढण्यासाठी ल्युकोसाइट उत्पादन वाढवते जसे की शीतज्वर, हिपॅटायटीस, आणि एचआयव्ही.

#दाहक विकार
स्वयंप्रतिकार रोग
स्वयंप्रतिकार रोग, जिथे शरीर चुकून स्वतःच्या ऊतींवर हल्ला करते, ते WBC संख्या वाढवू शकतात. संधिवात आणि ल्युपस सारख्या स्थिती दीर्घकाळ जळजळ सुरू करण्यासाठी ओळखल्या जातात, ज्यामुळे ल्युकोसाइट पातळी वाढू शकते.

#असोशी प्रतिक्रिया
ऍलर्जीक प्रतिक्रिया देखील WBC संख्या वाढवू शकतात. जेव्हा शरीराला ऍलर्जीनचा सामना करावा लागतो तेव्हा ते हिस्टामाइन्स आणि इतर रसायने सोडते ज्यामुळे जळजळ होते आणि प्रतिक्रियेच्या ठिकाणी पांढर्या रक्त पेशी आकर्षित होतात.

#अस्थिमज्जा विकार
ल्युकेमिया
ल्युकेमिया, कर्करोगाचा एक प्रकार जो अस्थिमज्जा आणि रक्तावर परिणाम करतो, हे WBC संख्या वाढण्याचे महत्त्वपूर्ण कारण आहे. ल्युकेमियामध्ये, अस्थिमज्जा जास्त प्रमाणात असामान्य पांढऱ्या रक्त पेशी तयार करते ज्या योग्यरित्या कार्य करत नाहीत, ज्यामुळे विविध आरोग्य गुंतागुंत निर्माण होतात.

#मायलोप्रोलिफेरेटिव्ह डिसऑर्डर
मायलोप्रोलिफेरेटिव्ह डिसऑर्डर हा अशा स्थितींचा समूह आहे ज्यामुळे अस्थिमज्जा पांढऱ्या रक्त पेशींसह अनेक रक्तपेशी निर्माण करतात. पॉलीसिथेमिया व्हेरा आणि आवश्यक थ्रोम्बोसिथेमिया ही उदाहरणे आहेत. या विकारांमुळे अनेकदा WBC पातळी वाढते आणि वैद्यकीय हस्तक्षेप आवश्यक असतो.

#तणाव आणि शारीरिक घटक
शारीरिक ताण
शारीरिक ताण, जसे की शस्त्रक्रिया किंवा आघात, यामुळे WBC संख्येत तात्पुरती वाढ होऊ शकते. शारीरिक ताणाला शरीराच्या प्रतिसादामध्ये कॉर्टिसोल सारख्या तणाव संप्रेरकांचे प्रकाशन समाविष्ट असते, जे पांढऱ्या रक्त पेशींच्या उत्पादनास उत्तेजन देऊ शकते.

#भावनिक ताण
भावनिक ताण देखील WBC स्तरांवर परिणाम करू शकतो. दीर्घकालीन तणावामुळे ताणतणाव संप्रेरकांचे प्रकाशन होते जे रोगप्रतिकारक शक्तीवर परिणाम करू शकतात, संभाव्यतः ल्यूकोसाइट्सची संख्या वाढवू शकतात.

#औषधे
स्टेरॉइड
काही औषधे, विशेषत: कॉर्टिकोस्टिरॉईड्समुळे डब्ल्यूबीसीची संख्या वाढू शकते. स्टिरॉइड्स बहुतेकदा त्यांच्या दाहक-विरोधी प्रभावांसाठी लिहून दिली जातात, परंतु ते अधिक पांढर्या रक्त पेशी तयार करण्यासाठी अस्थिमज्जाला उत्तेजित करू शकतात.

#बीटा-अगोनिस्ट
बीटा-एगोनिस्ट, सामान्यत: दमा आणि इतर श्वसन रोगांवर उपचार करण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या, डब्ल्यूबीसीच्या संख्येत वाढ होऊ शकतात. ही औषधे सहानुभूतीशील मज्जासंस्थेला उत्तेजित करतात, ज्यामुळे ल्युकोसाइट पातळी जास्त होऊ शकते.

#धूम्रपान आणि पदार्थांचा वापर
तंबाखूचा वापर
धुम्रपान हे WBC संख्येत वाढ होण्याचे एक सुप्रसिद्ध कारण आहे. तंबाखूच्या धुरातील हानिकारक रसायने शरीरात जळजळ करतात, ज्यामुळे पांढऱ्या रक्त पेशींमध्ये वाढ होते कारण रोगप्रतिकारक शक्ती नुकसानास प्रतिसाद देते.

#औषधीचे दुरुपयोग
पदार्थांचा गैरवापर, विशेषत: कोकेनसारख्या उत्तेजकांचा वापर, यामुळे ल्युकोसाइटोसिस देखील होऊ शकतो. हे पदार्थ लक्षणीय शारीरिक ताण आणि जळजळ होऊ शकतात, ज्यामुळे WBC पातळी वाढू शकते.

#तीव्र आजार
तीव्र मूत्रपिंड
क्रॉनिक किडनी डिसीज (CKD) भारदस्त WBC संख्यांशी संबंधित आहे. CKD मध्ये दिसणारी सततची जळजळ आणि रोगप्रतिकारक प्रणाली बिघडल्याने ल्युकोसाइट्सच्या पातळीत वाढ होते.

#क्रॉनिक ऑब्स्ट्रक्टिव्ह पल्मनरी डिसीझ (सीओपीडी)
COPD, एक प्रगतीशील फुफ्फुसाचा रोग, अनेकदा दीर्घकाळ जळजळ आणि वारंवार संक्रमणास कारणीभूत ठरतो, या दोन्हीमुळे WBC संख्या वाढू शकते. फुफ्फुसांच्या नुकसानास शरीराच्या चालू असलेल्या दाहक प्रतिसादामुळे ल्युकोसाइट पातळी वाढते.

#गर्भधारणा
शारीरिक बदल
गर्भधारणेमुळे असंख्य शारीरिक बदल होतात, ज्यात WBC संख्येत नैसर्गिक वाढ होते. ही उंची सामान्य आहे आणि आई आणि विकसनशील गर्भ दोघांनाही संसर्गापासून वाचवण्यासाठी शरीराला तयार करण्यास मदत करते.

#प्रिक्लेम्प्शिया
प्रीक्लॅम्पसिया, उच्च रक्तदाब आणि इतर अवयव प्रणालींना नुकसान होण्याची चिन्हे द्वारे वैशिष्ट्यीकृत गर्भधारणा गुंतागुंत, देखील वाढीव WBC संख्या होऊ शकते. या स्थितीशी संबंधित जळजळ आणि तणाव उच्च ल्युकोसाइट पातळीमध्ये योगदान देतात.

वाढलेली WBC संख्या संक्रमण, दाहक परिस्थिती, अस्थिमज्जा विकार, किंवा यामुळे होऊ शकते ताण. ल्युकोसाइटोसिसचे मूळ कारण ओळखणे हे अचूक निदान आणि प्रभावी उपचार, रुग्णाचे परिणाम सुधारण्यासाठी महत्वाचे आहे.

#अस्पष्टीकृत ल्युकोसाइटोसिससाठी, वैद्यकीय मूल्यमापन शोधणे आणि नियमित निरीक्षण करणे ही स्थिती व्यवस्थापित करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहे. हेल्थकेअर प्रदात्यांसोबत जवळून काम केल्याने इष्टतम आरोग्य राखण्यात आणि WBC पातळीशी संबंधित समस्यांचे निराकरण करण्यात मदत होऊ शकते.
---------------------------
Appointment साठी कॉल करा.
डॉ.सदानंद परदेशी
सुधन हॉस्पिटल
आझाद चौक,
इस्लामपूर-415409
मो.70303 70404

★ Youtube.
चॅनेल like आणि subscribe करा.

https://www.youtube.com/channel/UCnhbr7ylktDhzkTUn7xJ7aA
_____

खालील social प्लॅटफॉर्म वर subscribe करा.

★ page-

◆ Health + Ayurved

https://www.facebook.com/Health-Ayurved-101397738279711/

◆ सुलभ आयुर्वेद व घरगुती उपचार
https://www.facebook.com/groups/241305297087935/

★ Whatsapp Group-



https://chat.whatsapp.com/CbkFHg84q24Ezq5YQxmFCh

★ टेलिग्राम-

+Ayurveda

https://t.me/HealthplusAyurveda

-

ोट_साफ_न _होणे)_पासून_कायमची_सुटका.
https://youtu.be/fN5KAb9P3HI

#आमवात/सांधेदुःखीवर_खात्रीशीर_आयुर्वेदिक_उपचार
भाग क्र.- १
https://youtu.be/uVYYQx9NC1I

#फंगल_इन्फेकॅशन(गजकर्ण)_पासून_मुक्ती-
https://youtu.be/zhKcgOQWAv0

#दमा_आयुर्वेदाने_पूर्ण_बरा_करा
https://youtu.be/B-CoryZcFY8

ाळीच्या_समस्याव_आयुर्वेदिक_उपचार
https://youtu.be/n67mCBTdeRM

#पित्ताशयातील_खडे-
https://youtu.be/Zpiq5A-BLgM

#मूळव्याध-
https://youtu.be/pvKuM--d1V4

#अर्धे_किंवा_पूर्णडोकेदुखी_पासून_कायमची_सुटका-
https://youtu.be/4WWMcsrXLzo

#रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवणे-
https://youtu.be/BEhFZsIf4w4

#मुतखडा-
https://youtu.be/xKOTwbFbCgc

#वांग-
https://youtu.be/X_b2mgLsJMA

#मानसिक_तणाव-
https://youtu.be/tffO5_Ey0QU

31/10/2024

*卐 शुभ दिपावली 卐*

🌹 *🙏सस्नेह नमस्कार🙏* 🌹

दिपावलीच्या आनंदमयी, उत्साही, मंगलमय पर्वानिमित्त आपणांस व आपल्या परिवारास मनःपूर्वक हार्दिक शुभेच्छा.!!!
🙏🏻🙏🏻🙏🏻
ही दिवाळी आपणांस,आपल्या परिवारास आनंदाची, सुख-समृध्दीची भरभराटीची, प्रगतीची व आरोग्यदायी जावो ही ईश्वर चरणी मनोकामना !!!

*卐 शुभ दिपावली 卐*

सुधन हॉस्पिटल
डॉ. सदानंद परदेशी
icici बँकेसमोर, आझाद चौक, इस्लामपूर
मो. 70303 70404
*▬▬▬▬▬ஜ۩۞۩ஜ▬▬▬▬▬

16/10/2024

01/08/2024

https://youtube.com/?si=5_Fp9gwc4jRvJbao

Basically Health related channel especially as per ayurveda perspectives Dr.Sadanand D. Pardeshi. Mo. 70303 70404 फेसबुक पेज- सुलभ आयुर्वेद व घरगुती उपचार. https://www.facebook.com/groups/241305297087935/

21/12/2023

#पोटफुगी(Bloating)

डॉ. सदानंद परदेशी
मो.70303 70404

पोटफुगी कशामुळे होते -

1)प्रक्रिया केलेले खाद्य

जंक किंवा फास्ट फूडमध्ये अनेक निरोगी घटक उदा. ट्रांसफॅट, संरक्षक पदार्थ, कृत्रिम एडिटिव्ह, साखर इ. असतात, ज्यामध्ये अधिक कॅलॉरी असते आणि संपूर्णपणें पचण्यासाठी खूप वेळ लागते आणि प्रणालीतून संपूर्णपणें फ्लश आउट होण्यासाठी दीर्घ काळ लागतो. म्हणून, पोटफुगी टाळण्यासाठी जंक फूडपासून शक्य तेवढे लांब रहावे.

2) अतिरिक्त प्रथीनयुक्त आहार घेणे

डाळी , मांसाहार, जंक फूड तसेच कार्बोहाइड्रेट्स आतड्यातील जिवाणूंसाठी अन्न किंवा सब्स्ट्रेट म्हणून कार्य करते. हे जिवाणू त्यांना फर्मेंट करतात आणि पोटफुगी निर्माण करणारी गॅस बनवतात. म्हणून, या उत्पादनांमध्ये कमी आहार घेतल्याने पोटफुगीपासून आराम मिळेल.

3) जिवाणूंच्या संख्येत अतिशय वाढ

काही वेळा, अमाशयातील जिवाणू तुमच्या आतडीत अधिक वाढायला लागतात आणि मोठ्या प्रमाणात वायू निर्माण करतात, ज्यामुळे पोटफुगी होऊ शकते.

4) मासिक धर्मातील पोटफुगी

मासिक पोटफुगी तुमच्या शरिरातील परिवर्तनातील लैंगिक हार्मोंसचे स्तर वाढल्यावर होते आणि तुमचे पोट सपाट दिसते. प्रोजेस्टरॉन शरिरातील अतिरिक्त तरळ पदार्थ फ्लश करण्यास मदत करते. त्याचे स्तर तुमचे मासिक सुरू होण्यापूर्वी कमी होतात आणि म्हणून तरळ पदार्थ तुमच्या शरिरात साचतात व त्यांच्यामुळे पोटफुगी होते.

5) अमाशयातील दाह

अमाशयातील दाहामुळे (सूज) असामान्य शौच क्रिया होते आणि अमाशयाद्वारे सहज अन्नपदार्थ जाऊ शकत नाही. यामुळे पोट भरल्याची व घट्ट असल्याची जाणीव होते.

6) बद्धकोष्ठता

शरिरातील पचलेले खाद्यपदार्थ काढण्याच्या वारंवारतेत झालेल्या घटीला बद्धकोष्ठता म्हणतात. बद्धकोष्ठता झाल्यास तुमच्या शौचाची घनता कठिण व त्रासदायक होते.
यामुळे कोष्ट रिकामे होण्यात उशीर होते आणि अपचनामुळेही पोटफुगी होऊ शकते. थोडेथोडे जेवण घेणें हे एकाच वेळी अधिक जेवण करण्यापेक्षा बरे असते.

6) चरबी जमा होणे

अधिक प्रमाणात जंक फूड आणि ट्रांस फॅट नियमितपणें घेतल्याने तुमच्या पोटात वसा जमा होते आणि पोटफुगी होते.

7) धूम्रपान

तुमच्या सिगारेटीमधील धूर न केवळ तुमच्या फुफ्फुसांना हानीकारक असते, तर तुमच्या पचनतंत्रासाठीही हानीकारक असते.

7) अपचन

काही लोकांना विशिष्ट खाद्यपदार्थांची उदा. लॅक्टोझ ( दूध आणि इतर उत्पादने), ग्लूटेन, बीन्स इत्यादींना सहनशीलता नसते आणि पचणें फार अवघड असते. पचनतंत्रातील विकार उदा. क्रॉन्स डिसीझमुळेही होऊ शकतो. यामुळेही पोटफुगी होऊ शकते.

8) मद्यपान

अत्यधिक अल्कोहल घेतल्याने यकृत आणि स्वादुपिंडासारख्या पचनात्मक अंगांच्या सामान्य कार्यामध्ये हस्तक्षेप होते. परिणामी, अन्नाच्या पचनावर परिणाम होऊन पोटफुगी होते.

पोटफुगीसाठी घरगुती उपाय-

अंतर्निहित कारण काढण्यासह पोटफुगीपासून मुक्ती मिळण्यासाठी पुढील काही गोष्टी आपण करू शकता

€ पाणी पिणें

तुमच्या शरिरात पाणी साचून ठेवल्याने वसा कमा होणें कमी होऊन शरिरातून अतिरिक्त साखर व मीठ फ्लश होईल आणि अशाप्रकारे पोटफुगी कमी होईल.

€ ध्यानधारणा

पोटफुगी झालेल्या लोकांवर झालेल्या अभ्यासात त्याचे संबंध तणाव, चिंता आणि भावनात्मक समस्यांशी जोडले गेले आहे. तरीसुद्धा, ते पोटफुगीचे प्राथमिक कारण नसून अशा लोकांमध्ये खूप सामान्य आहेत. म्हणून, तुमचे तणाव काढळ्यास पोटफुगीमध्ये सुधारणा होऊ शकते. तुमचे तणाव काढण्यासाठी अनेक पद्धती आहेत उदा. ध्यानधारणा, योग, संगीत, रिलॅक्सॅशन थेरपी, समुपदेश इ.

€ मसाज

मसाजिंग केल्याने अन्न आतड्यातुन पुढे सरकते. तुमच्या पोटाच्या उजव्या भागाला मसाज करणें गोलाकार गतीमध्ये तुमच्या जांघेपासून खाली सुरू करू शकता आणि परत तुमच्या बरगड्यांपर्यंत आणू शकता.

€ योग

योगासन केल्याने तुमचे रक्ताभिसरण सुधारते आणि त्याद्वारे संक्रमण आणि दाहाशी झगडण्याच्या शरिराच्या क्षमता वाढते. पुढे वाकून, तुमच्या पाठीवर पडणें आणि तुमच्या छातीच्या जवळ तुमचे गुडघे आणणें किंवा त्यांना एका बाजूने दुमडून ठेवणें आणि उलट बाजूला तुमचे डोके वळवल्याने पोटाला रक्तप्रवाह सुधारण्यासाठी तुम्ही करू शकता आणि तुमचे पोट ( पोटातील स्नायू) बळकट करू शकता.

€ बेकिंग सोडा

बेकिंग सोडा एक प्रभावी एंटॅसिड आहे, जे तुमच्या पोटातील आम्लाशी झगडते आणि आम्लीयतेपासून आराम देते, जे पोटफुगीच्या एक कारणांपैकी एक आहे. एक कप गरम पाण्यामध्ये चहाचा चमचाभर बेकिंग सोडा टाका आणि ते लगेच प्या. दिवसातून ते एकदा करा.

€ खोबरेल तेल

खोबरेल तेल नैसर्गिक दाहशामक पदार्थापैकी एक आहे, जे तुमच्या अमाशयाला आराम देऊन पोटफुगी कमी करण्यात मदत करते. खाण्याच्या खोबरेल तेल एक चहाचा चमचाभर पिऊ शकता किंवा तुमच्या सॅलॅड किंवा फळाच्या रसामध्ये मिसळा.

€ एपल साइडर विनेगार

एपेल साइडर विनेगर मध्ये पचनामध्ये सुधार करण्यात मदत करणारे गुणधर्म असतात. पोटफुगी कमी करण्यासाठी, एक चहाचा चमचा मिश्रण एपल साइडर तुम्ही घेऊ शकता आणि दिवसातून एकदा पेलाभर गरम पाण्यासह घेऊ शकता.

€ एरंड तेल

इरिटेबल बॉवेल सिंड्रोमच्या उपचारावर गॅस्ट्रोएंटेरॉलॉजीचे जर्नल सुचवते की एरंड तेल तुमच्या अमाशयासाठी पाचक पदार्थ म्हणून कार्य करते आणि अमाशयातील घटक सहज बाहेर निघण्यात मदत करते. म्हणून, त्याने पोटफुगी टळते. तुम्ही कपभर फळाच्या रसात एक चहाचा चमचाभर एरंड तेल टाकून किंवा वेगळेच एक चहाचा चमचाभर एरंड तेल घेऊ शकता, जर ते तुम्हाला चविष्ट वाटत असेल.

पोटफुगी कमी करणारे अन्नपदार्थ-

>भोपळा

भोपळ्यामध्ये प्रचुर मात्रेत तंतू आणि पॉटॅशिअम असतो. भोपळ्यामधील तंतू पचनात साहाय्य करतात आणि पॉटॅशिअम तुमच्या शरिरातील अतिरिक्त सोडिअम काढून मिठाला संतुलन देण्यास साहाय्य करते.

> केळी

केळी पॉटेशिअमचे समॄद्ध स्त्रोत असून मीठसंबंधी पाणी साचण्यामध्ये आराम मिळण्यास खूप प्रभावी आहे, ज्यामुळे पोटफुगी होते. केळी खाल्ल्याने शरिरातील अतिरिक्त सोडिअम फ्लश होऊ निघते आणि पोटफुगी कमी करण्यास साहाय्य होते. दिवसातून 1-2 केळी खाव्यात. खूप अधिक केळी खाल्ल्याने बद्धकोष्ठता होऊ शकते.

> प्रोबॉयटिक्स

प्रोबॉयटिक्स सुपर जिवाणू म्हणून उदयास आले आहेत, जे तुमच्या पोटातील हानीकारक किड्यांना मारतात आणि तुमच्या अमाशयाला निरोगी ठेवतात. इरिटेबल बॉवेल सिंड्रोमच्या उपचारावरील गॅस्ट्रोएंट्रायटॉलॉजीवरील पत्रिका सुचवते की ती पोटाचे विकार बरे करण्यात प्रभावी आहेत. ते टमी गॅसचे विकास आणि संक्रमण टाळते. प्रोबॉयटिक पूरक तत्त्व पेय, कॅप्स्युल इ. म्हणून उपलब्ध आहेत. त्याच्या पॅकॅजिंगवरील सूचना वाचा किंवा मात्रेबद्दल काही संशय असल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.

> फळाचे रस

तुमच्या पोटाचे दाह कमी करण्यात नासपाती आणि संत्र्याचे रस यांसारखे फळाचे रस खूप उपयोगी आहे. कपभर रस घ्या आणि पाण्याच्या कपमध्ये पातळ करून दररोज प्या. आम्लीयता वाढत असल्याने ते रिकामे पोट पिऊ नका.

> ग्रीन टी

ग़्रीनटीमध्ये एंटीऑक्सिडेंट गुणधर्म असतात. ते लघवीची निष्पत्ती सुधारते आणि शरिरातील अतिरिक्त लवण फ्लश करते. अतिरिक्त लवण पाणी साचून ठेवण्यास आणि पोटफुगी होण्यास साहाय्यक आहे. ग्रीन टी दिवसातून तीनदा पिल्याने पोटफुगीमधून आराम मिळेल.

> किवी फ्रूट

गॅस्ट्रोएंटॅरोलॉजी आणि हॅपॅटॉलॉजीवरील जर्नल गॅस आणि पोटफुगीवर केंद्रित असून सांगते की पोटफुगीमधून आराम मिळण्यात किवी फ्रूट एस्ट्रॅक्टच्या सकारात्मक प्रभावाचे प्रमाण आहेत.

घरगुती उपाय -

√आले

पोटफुगीच्या उपचारावरील पत्रिका हेही सुचवते की आले अमाशयाचे दाह कमी करण्यात साहाय्य करते आणि पोटफुगीतून आराम देते. ती भारतात व्यापकरीत्या वापरला जाणारा वनस्पती आहे. त्याची चव तुम्हाला त्रासदायक नसल्यास, काही तुकडे आले खाल्ल्याने पोटफुगी कमी करण्यात साहाय्य होऊ शकतो. तुम्ही तुमच्यासाठी आल्याचा चहा बनवू शकता. त्यासाठी, तुम्ही कपभर चहामध्ये एक इंच आले टाकू शकता. त्याला 3-5 मिनिटे उकळा. तुम्ही चव सुधारण्यासाठी चहामध्ये मध आणि लिंबू टाकू शकता. ते थंड होण्यापूर्वी दिवसातून तीनदा प्या.

√ बडीशेप

पोटफुगी निवारणाठी चावून तसेच त्याचा चहासारखेही घेऊ शकता.

√ पुदीना

पुदीना चहावरील पचनाचे आजार बरे करण्यात आणि वायू उत्सर्जित करण्यास मदत करण्यासह स्नायूंमधील आकड्या कमी करतो. अमाशयातील घटक सहज निघण्यास मदत होते आणि पोटफुगी कमी होते. तुम्ही पुदीनाची पाने घेऊन पाण्यामध्ये उकळू शकता. 3-5 मिनिटे चहा ब्र्यू करा आणि दिवसातून तीनदा प्या.

√ काळेजिरे

काळेजिरे हे बद्धकोष्ठता, पोटफुगी, वायू, हार्टबर्न इ. मध्ये आराम देण्यात साहाय्य करतात.

√ चक्रफूल किंवा स्टार एनिस

स्टार एनिस अमाशयातील स्नायू सैल करण्यात साहाय्य करतो आणि पचनतंत्रामार्फत अन्न सहज निघण्यास साहाय्य होतो. गरम पाण्यामध्ये कपभर स्टार एनिस टाकू शकता आणि 5-10 मिनिटे उकळू शकता. दिवसातून तो चहा 2-3 वेळा घ्या. याने तुम्हाला पोटफुगीमधून आराम मिळेल.

√ कोरफडं

कोरफडमध्ये ज्ञात दाहशामक आणि सौम्य पाचक कार्य असतात. ते तुमच्या अमाशयाला आराम देण्यास व बद्धकोष्ठतेमधून आराम देण्यास साहाय्य करते.

अन्य काही वनस्पती उदा. कॅमोमाइल, तुळस, क्युमिन, पार्स्ले, स्पिअरमिंट इत्यादि पोटफुगीच्या उपचारामध्ये प्रभावी असल्याचे आढळून आले आहे. हे वनस्पती दही, ताक, सॅलॅड इ. सारखे अन्य अन्नघटकासोबत जोडून चहा बनवता येतो.

पोटफुगी टाळण्यासाठी तुम्ही अनेक आहारात्मक व जीवनशैली परिवर्तन अवलंब करू शकता

∆ धूम्रपान थांबवा

धूम्रपान आणि गॅस्ट्रोइंटेस्टिइनल विकारांवर त्याच्या प्रभावांबद्दल झालेले एक हल्लीचे अभ्यास सुचवते की धूम्रपान पोटफुगी आणि इतर संबंधित समस्या उदा. पोटदुखी आणि बद्धकोष्ठतेशी संबंधित आहे. म्हणून, तुम्ही सिगारेट सोडले पाहिजे आणि निरोगी जीवन व सुरेख पोट कमवले पाहिजे.

∆ मद्यपानाला मर्यादा करा

अल्कोहल शरिराच्या पचनात्मक व इतर चयापचय कार्यांमध्ये हस्तक्षेप करतो ज्यामध्ये स्वादुपिंड आणि यकृताचे कार्य सामील आहेत. परिणामी, अन्न योग्यरित्या पचत नाही आणि यकृताच्या आत व बाहेर वसा साचण्याचा धोका असतो, ज्याने पोटफुगी आणि इतर गंभीर वैद्यकीय गुंतागुंती उद्भवू शकतात. म्हणून, दुख करत बसण्यापेक्षा सुरक्षित राहिलेले आणि माफक मात्रेत मद्यपान केलेले बरे, ज्याने कोणत्याही शारीरिक विकारापासून तुमचे संरक्षण होईल.

∆ जंक फूड आणि वसायुक्त आहाराला मर्यादा करा

जंक फूडमध्ये अनेक रोगपूर्ण घटक उदा. ट्रांस-फॅट, प्रिझर्व्हेटिव्ह, कृत्रिम एडिटिव्ह, साखर इ. असतात ज्यामध्ये प्रचुर मात्रेत कॅलॉरी असतात. त्यांना पूर्णपणें पचण्यास खूप वेळ लागू शकतो आणि प्रणालीतून बाहेर निघण्यासाठी अजून जास्त वेळ लागू शकतो. म्हणून, शक्य तेवढे बाहेरील जंक फूडपासून लांब राहून पोटफुगी टाळलेले बरे.

प्रचुर मात्रेत वसा असलेल्या खाद्यपदार्थांमुळे पोटात वसा विशेष करून ट्रांस फॅट जमा होण्यास कारण होतात, जे वनस्पती खाद्य तेलामध्ये असतातच. म्हणून, शक्य तेवढे वसायुक्त आहारापासून लांब राहून पोटफुगी टाळलेले बरे

∆ जेवणाबरोबर पाणी पिणें टाळा

जेवणाबरोबर घोटभर पाणी एक ते दोन वेळा पिणें काही मोठी समस्या नाही, पण एक किंवा दोन पेले पाणी पिल्याने वास्तविक पचन प्रक्रियेस अडथळा निर्माण होऊन पोटफुगी होऊ शकते. म्हणून, तुमच्या पोटातील पचनात्मक रस विरळ होणें टाळण्यासाठी पाणी पिणें टाळलेले बरे.

∆ दुग्ध उत्पादने टाळा

काही लोकांना माहीत नसूनही ते लॅक्टोझला संवेदनशील असतात म्हणजेच दूध आणि दुधाची उत्पादने पचवण्यास त्यांना कठिन जाऊ शकते, जे पोटफुगीचे कारण असू शकते. म्हणून, दुधाची उत्पादने घेतल्यानंतर पोटात कसे वाटते याकडे लक्ष द्या. तुम्ही काही आठवड्यांनंतर त्यांना आहारातून कमी करू शकता आणि तुम्हाला त्यातील अंतर स्वतः कळेल.

∆ तणाव टाळा

जसे की आम्ही आधीच नमूद केलेले आहे, तणाव अमाशयाच्या अनेक समस्यांशी संबंधित असल्याचे आढळून आले आहे, ज्यामध्ये पोटफुगी सामील आहे. म्हणून, तुमच्यासाठी थोडा वेळ काढा आणि तुमच्या मनाला विश्रांती द्या. एक निरोगी मन निरोगी शरीर आणि एक शक्तिशाली प्रतिकार प्रणाली असण्यात खूप मोठी भूमिका बजावते. खूष रहा आणि पोटफुगीला सामोरे जा.

∆ नियमित व्यायाम करा

हे सांगण्यची गरज नाही की नियमित व्यायाम केल्याने तुम्ही वजन निरोगी राखून ठेवू शकता आणि तुमच्या रक्ताभिसरणातही सुधारणा करू शकता. म्हणून, पोटफुगीपासून लांब राहण्यासाठी, तुम्ही शारीरिकरीत्या सक्रिय राहावे आणि त्या स्नायूंना नियमितपणें ताण द्यावा व एब्स करावेत.

∆ भरपूर पाणी प्या

आम्ही आधीच सांगितल्याप्रमाणें, पाणी विषारी पदार्थ, अतिरिक्त साखर, अतिरिक्त मीठ आपल्या शरिरातून बाहेर काढतो आणि पोटात वसा संचय होणेंही टाळतो. म्हणून, पाण्याबरोबर मित्रता करावी आणि निरोगी पोट व चकाकदार त्वचा असण्यासाठी न चुकता प्रचुर मात्रेत पाणी प्यावे.

∆ साखर व मीठ वापरण्यावर मर्यादा आणा

साखर व मीठ वापरण्यावर मर्यादा आणल्यास न केवळ जलसंचय टाळले जाऊन पोटफुगीच्या निवारणास मदत होईल, तर दीर्घकाळाच्या दृष्टीने, तुमच्या शरिराच्या एकूण आरोग्यासाठी ते एक चांगले निर्णय असेल.

∆ कार्बोनेटेड पेय टाळा

फ्लेवर सोडा आणि बिअरसारख्या कार्बोनेटेड पेय यांमध्ये कार्बन डाइऑक्साइड असतो, जे तुमच्या आतड्यांमध्ये व कॉलॉनमध्ये जमा होतो आणि तुमच्या पोटातील ताणास कारण होतो. त्यामध्ये साखर व अल्कोहलही असते (बिअरमध्ये) , जे पोटफुगी टाळण्यासाठी माफक मात्रेत घेतले पाहिजे.

∆ निरोगी जेवण घ्या

निरोगी जेवणामुळे निरोगी व प्रफुल्लित अमाशय राखला जातो. प्रचुर तंतू असलेल्या भाज्या आणि फळे खा, जंक फूड टाळा, फळ आणि भाज्यांचे रस प्या, हिरव्या पालेदार भाज्या खा, दुधापेक्षा अधिक दुधाची उत्पादने विशेषकरून ताक घ्या, कारण त्यामध्ये निरोगी जिवाणू असतात. याने तुमचे सर्वांगीण आरोग्य राखले जाईल.

∆ अधिक जेवणें टाळा

कधी कधी आपण मन भरून जेवतो, जे आपल्या पोटाच्या क्षमतेच्या पलीकडे जाते. यालाच आपण अधिक जेवणें म्हणतो. अधिक जेवल्याने तुम्हाला आरामशीर वाटणार नाही, आणि थोडा वेळ असेच चालू राहिल्यास, त्याच्या परिणामी पोटावर ताण पडेल. म्हणून, तुम्ही थोडे आणि वारंवार जेवले पाहिजे.

---------------------------
Appointment साठी कॉल करा.
डॉ.सदानंद परदेशी
सुधन हॉस्पिटल
आझाद चौक,
इस्लामपूर-415409
मो.70303 70404

★ Youtube.
चॅनेल like आणि subscribe करा.

https://www.youtube.com/channel/UCnhbr7ylktDhzkTUn7xJ7aA
_____

खालील social प्लॅटफॉर्म वर subscribe करा.

★ page-

◆ Health + Ayurved

https://www.facebook.com/Health-Ayurved-101397738279711/

◆ सुलभ आयुर्वेद व घरगुती उपचार
https://www.facebook.com/groups/241305297087935/

★ Whatsapp Group-



https://chat.whatsapp.com/CbkFHg84q24Ezq5YQxmFCh

★ टेलिग्राम-

+Ayurveda

https://t.me/HealthplusAyurveda

-

ोट_साफ_न _होणे)_पासून_कायमची_सुटका.
https://youtu.be/fN5KAb9P3HI

#आमवात/सांधेदुःखीवर_खात्रीशीर_आयुर्वेदिक_उपचार
भाग क्र.- १
https://youtu.be/uVYYQx9NC1I

#फंगल_इन्फेकॅशन(गजकर्ण)_पासून_मुक्ती-
https://youtu.be/zhKcgOQWAv0

#दमा_आयुर्वेदाने_पूर्ण_बरा_करा
https://youtu.be/B-CoryZcFY8

ाळीच्या_समस्याव_आयुर्वेदिक_उपचार
https://youtu.be/n67mCBTdeRM

#पित्ताशयातील_खडे-
https://youtu.be/Zpiq5A-BLgM

#मूळव्याध-
https://youtu.be/pvKuM--d1V4

#अर्धे_किंवा_पूर्णडोकेदुखी_पासून_कायमची_सुटका-
https://youtu.be/4WWMcsrXLzo

#रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवणे-
https://youtu.be/BEhFZsIf4w4

#मुतखडा-
https://youtu.be/xKOTwbFbCgc

#वांग-
https://youtu.be/X_b2mgLsJMA

#मानसिक_तणाव-
https://youtu.be/tffO5_Ey0QU

15/12/2023

#हिवाळ्यात्_त्वचेची_काळजी_कशी_घ्याल....

डॉ. सदानंद परदेशी
मो. 70303 70404

"शिशिरः शीतलोऽतीव रुक्षः वाताग्निवर्धनः।"

शिशिर ऋतूत हवा फार थंड व कोरडी होते, त्यामुळे वातदोष वाढतो, अग्नी सुद्धा प्रदीप्त होतो. शिवाय हवेतील गारव्यामुळे घाम येण्याचे प्रमाण कमी होते, त्यामुळे त्वचा फुटणे, कोरडी पडणे, खरखरीत होणे ही लक्षणे दिसू लागतात. म्हणून हिवाळ्यात त्वचेची विशेष काळजी घेणे गरजेचे असते. सप्तधातूंपैकी रसधातूचा त्वचेवर मोठा प्रभाव असतो. रसरशीत त्वचा आकर्षक ठरते ती संपन्न रसधातूमुळे. निरोगी, नितळ व सतेज कांतीसाठी रक्तधातू शुद्ध असणे गरजेचे असते आणि त्वचा घट्ट राहावी, अकाली सुरकुत्या पडू नयेत यासाठी मांसधातू जबाबदार असतो. त्यामुळे त्वचेची काळजी घेण्यासाठी रस, रक्त व मांस या तिन्ही धातूंच्या पोषणासाठी प्रयत्न करावे लागतात.

यासाठी सर्वोत्तम व घरच्याघरी करता येणारा उपाय म्हणजे अभ्यंग. रोज रात्री झोपण्यापूर्वी पाच मिनिटे वेळ काढून संपूर्ण अंगाला अभ्यंग तेलासारखे त्वचेला स्निग्धता देणारे, शिवाय त्वचेमार्फत आत जिरून रस, रक्त, मांस या धातूंपर्यंत काम करणारे तेल लावले तर त्वचेला आतून-बाहेरून आवश्‍यक ते सर्व पोषण मिळते, नियमित अभ्यंगाइतकाच दुसरा प्रभावी उपाय म्हणजे उटण्याचा वापर. उटण्यामध्ये अनंतमूळ, ज्येष्ठमध, वाळा, हळद, दारुहळद अशा अनेक उत्तमोत्तम वनस्पतींचे मिश्रण असते, ज्या त्वचेला स्वच्छ तर करतातच, पण त्वचेवरील दोष दूर करण्यासही समर्थ असतात. उटण्याचा अजून एक फायदा म्हणजे यामुळे त्वचेला उचित स्निग्धता मिळते, वातावरणातील कोरडेपणामुळे त्वचा कोरडी होण्यास प्रतिबंध होतो. सॅन मसाज पावडरसारखे उटणे या दृष्टीने उत्तम होय. दीपावलीपासून जर नियमाने अभ्यंग-उटण्याचा वापर चालू ठेवला तर हिवाळ्यात त्वचा अभंग व तेजःपुंज राहते. स्नानानंतर चेहऱ्याला संतुलनचे क्रेम रोझ हे क्रीम लावण्याचाही चांगला उपयोग होतो.

हिवाळ्यात वाढणारा वातदोष संतुलनात येण्यासाठी आहाराचे नियोजन सुद्धा महत्त्वाचे असते. आयुर्वेदानुसार हिवाळ्यात मधुर अर्थातच गोड चवीचे तसेच स्निग्ध गुणाचे अन्न सेवन करण्यावर भर द्यायचा असतो. हिवाळ्यातील थंडीमुळे प्रदीप्त झालेल्या अग्नीला पुरेसे इंधन मिळणे आवश्‍यक असते, त्या दृष्टीनेही आहारात मधुर, स्निग्ध, पौष्टिक पदार्थांचा समावेश असावा लागतो. त्वचेशी संबंधित रसधातू, मांसधातू यांचे पोषण यातून होते. पर्यायाने त्वचाही निरोगी, स्निग्ध राहते. कोरड्या त्वचेमुळे होऊ शकणाऱ्या त्रासांना प्रतिबंधकोरड्या त्वचेमुळे होऊ शकणाऱ्या त्रासांना प्रतिबंध होतो. हिवाळ्यात दूध, लोणी, साजूक तूप, खोबऱ्याची वडी, डिंकाचा लाडू, दुधी हलवा वगैरे पदार्थ आहारात असणे चांगले. हिवाळ्यामध्ये तळपाय विशेषतः टाचांना भेगा पडणे, शरीरात अतिरुक्षता वाढल्याने भेगांमधून रक्त येणे या सुद्धा तक्रारी आढळतात. यावर नियमित पादाभ्यंग उत्तम असतो. त्यातही पादाभ्यंगासाठी शतधौतघृत किंवा औषधांनी युक्त संतुलन पादाभ्यंग घृतासारखे शतधौत घृत वापरण्याचा अजून चांगला गुण येताना दिसतो. तळपायांना कोकमाचे तेल लावणे, फरशीच्या थंडपणापासून संरक्षण करण्याच्या हेतूने पायात मोजे घालणे किंवा घरातही पादत्राणे घालणे हे सुद्धा उपयोगी ठरते. तळपायाच्या तुलनेत तळहाताला भेगा पडण्याचे प्रमाण कमी असते. मात्र, हे सर्व उपाय तळहातालाही करता येतात.
होतो. हिवाळ्यात दूध, लोणी, साजूक तूप, खोबऱ्याची वडी, डिंकाचा लाडू, दुधी हलवा वगैरे पदार्थ आहारात असणे चांगले. हिवाळ्यामध्ये तळपाय विशेषतः टाचांना भेगा पडणे, शरीरात अतिरुक्षता वाढल्याने भेगांमधून रक्त येणे या सुद्धा तक्रारी आढळतात. यावर नियमित पादाभ्यंग उत्तम असतो. त्यातही पादाभ्यंगासाठी शतधौतघृत किंवा औषधांनी युक्त संतुलन पादाभ्यंग घृतासारखे शतधौत घृत वापरण्याचा अजून चांगला गुण येताना दिसतो. तळपायांना कोकमाचे तेल लावणे, फरशीच्या थंडपणापासून संरक्षण करण्याच्या हेतूने पायात मोजे घालणे किंवा घरातही पादत्राणे घालणे हे सुद्धा उपयोगी ठरते. तळपायाच्या तुलनेत तळहाताला भेगा पडण्याचे प्रमाण कमी असते. मात्र, हे सर्व उपाय तळहातालाही करता येतात.

हिवाळ्याचा परिणाम ओठांवरही होतो. ओठ फुटणे, दोन ओठ कडेला मिळतात त्या ठिकाणी बारीकशी चीर जाणे असे त्रास हिवाळ्यात होताना दिसतात. ओठ फुटू नये यासाठी ओठांवर दुधावरची साय लावणे उत्तम असते. ओठांच्या कडेला चीर पडणे हा प्रकार खूप वेदनामय असू शकतो. बोलताना, खाता-पिताना ओठाची हालचाल झाली की त्या ठिकाणी वेदना होतात. यावर घरचे ताजे लोणी किंवा घरचे साजूक तूप लावून ठेवण्याचा फायदा होतो. रात्री झोपण्यापूर्वी नाभीवर २-३ थेंब तूप लावण्यानेही ओठांना चीर जाण्याची प्रवृत्ती कमी होते असा अनुभव आहे. एकंदर त्वचा कोरडी झाली तर त्याचा परिणाम गुदाच्या आसपासच्या त्वचेवरही होतो.
विशेषतः फिशर म्हणजे गुदाला भेगा पडून शौचाच्या वेळेला आग होणे, वेदना होणे असा त्रास होऊ शकतो. यावर गुदभागी व्रणरोपण तेल किंवा सॅन हील मलम सारखे औषधी तुपापासून बनविलेले मलम लावण्याचा उपयोग होतो. हिवाळ्याची सुरुवात झाल्यावर लगेचच रोज रात्री झोपण्यापू्‌र्वी गुदभागी दोन थेंब एरंडेल तेल लावण्यानेही या प्रकारचा त्रास होण्यास प्रतिबंध होतो. हिवाळा हा शरीरशक्ती कमावण्याचा ऋतू असतो. हिवाळ्यात या प्रकारे त्वचेची आतून व बाहेरून काळजी घेतली तर संपूर्ण वर्षभर त्वचा उत्तम राहायला मदत मिळू शकते. सुरकुत्या, निबरता, निस्तेजता ही सर्व म्हातारपणाची लक्षणे समजली जातात, पण आयुर्वेदाप्रमाणे त्वचेची काळजी घेतली तर वाढत्या वयातही त्वचा तरुण व निरोगी राहू शकते. श्रीगुरु डॉ. बालाजी तांबे म्हणतात त्याप्रमाणे तेजस्वी त्वचा हे यशासाठी आवश्यक अंग असते, त्यामुळे आरोग्य आणि सौंदर्याचा आरसा असणाऱ्या त्वचेची हिवाळ्यात निगा राखली तर जीवनाचा आनंद अनुभवता येईल, यशाच्या वाटचालीतील एक पैलू साध्य करता येईल.
---------------------------
Appointment साठी कॉल करा.
डॉ.सदानंद परदेशी
सुधन हॉस्पिटल
आझाद चौक,
इस्लामपूर-415409
मो.70303 70404

★ Youtube.
चॅनेल like आणि subscribe करा.

https://www.youtube.com/channel/UCnhbr7ylktDhzkTUn7xJ7aA
_____

खालील social प्लॅटफॉर्म वर subscribe करा.

★ page-

◆ Health + Ayurved

https://www.facebook.com/Health-Ayurved-101397738279711/

◆ सुलभ आयुर्वेद व घरगुती उपचार
https://www.facebook.com/groups/241305297087935/

★ Whatsapp Group-



https://chat.whatsapp.com/CbkFHg84q24Ezq5YQxmFCh

★ टेलिग्राम-

+Ayurveda

https://t.me/HealthplusAyurveda

-

ोट_साफ_न _होणे)_पासून_कायमची_सुटका.
https://youtu.be/fN5KAb9P3HI

#आमवात/सांधेदुःखीवर_खात्रीशीर_आयुर्वेदिक_उपचार
भाग क्र.- १
https://youtu.be/uVYYQx9NC1I

#फंगल_इन्फेकॅशन(गजकर्ण)_पासून_मुक्ती-
https://youtu.be/zhKcgOQWAv0

#दमा_आयुर्वेदाने_पूर्ण_बरा_करा
https://youtu.be/B-CoryZcFY8

ाळीच्या_समस्याव_आयुर्वेदिक_उपचार
https://youtu.be/n67mCBTdeRM

#पित्ताशयातील_खडे-
https://youtu.be/Zpiq5A-BLgM

#मूळव्याध-
https://youtu.be/pvKuM--d1V4

#अर्धे_किंवा_पूर्णडोकेदुखी_पासून_कायमची_सुटका-
https://youtu.be/4WWMcsrXLzo

#रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवणे-
https://youtu.be/BEhFZsIf4w4

#मुतखडा-
https://youtu.be/xKOTwbFbCgc

#वांग-
https://youtu.be/X_b2mgLsJMA

#मानसिक_तणाव-
https://youtu.be/tffO5_Ey0QU

19/06/2023

* #टाचदुखीची_सखोल_माहिती_व_उपचार*

डॉ.सदानंद परदेशी
मो.70303 70404

टाचा दुखतात म्हणजे टाचेचा खालचा भाग, कडा किंवा पाठीमागचा घोट्याजवळचा भाग दुखतो, तिथे वेदना होतात.

टाचा दुखण्याची अनेक कारणे आहेत, पण अगदी कॉमन कारण आहे ते म्हणजे आरामदायक चप्पल किंवा बूट न वापरणे.
तसेच संधिवात, इन्फेक्शन किंवा एखादी दुखापत झाली तरी ही टाचा दुखू शकतात.टाच हा आपल्या शरीराचा असा महत्वाचा अवयव आहे ज्यावर आपण चालत असताना आपल्या शरीराचा संपूर्ण भार तोलला जातो.त्यामुळे जर टाचेत वेदना होत असतील तर काही पावले चालणे देखील मुश्किल होऊन जाते.

* #टाचदुखीची_कारणे*
१. प्लांटर फसायटीस (plantar fasciitis)
प्लांटर फसायटीस हा टाचदुखीचा एक कॉमन प्रकार आहे.
प्लांटर फॅसिया नावाचा एक जाड टिशू पायाच्या तळव्यात असतो.हा एका बाणासारखा असतो आणि तळव्याच्या गोल भागाला आधार देतो.त्याला सूज येऊन वेदना होतात, ह्या आजारास प्लांटर फसायटीस असे म्हणतात.
सकाळी उठल्यावर पहिलं पाऊल टेकवून उभं राहताना तीव्र वेदना होतात अशी ह्या आजारात प्रमुख तक्रार असते.शिवाय दिवसभर टाच दुखत राहते.प्लांटर फसायटीस अनेक कारणांमुळे होऊ शकतो, त्यापैकी काही खालीलप्रमाणे
अ) वय– ४० ते ६० वर्षे वयाच्या व्यक्तींना हा त्रास जाणवतो, वयामुळे हा त्रास उद्भवतो. परंतु योग्य व आरामदायक चप्पल अथवा बूट न वापरण्यामुळे हल्ली हे वय कमी होत चालले आहे.

ब) स्थूलता– स्थूल व्यक्तींमध्ये प्लांटर फसायटीस चे प्रमाण जास्त आढळते. जास्त वजनामुळे पायावर भार येऊन हा त्रास उद्भवतो.

क) कामाचे स्वरूप– ज्या व्यक्तींना त्यांच्या कामाकरिता खूप जास्त वेळ उभे राहावे लागते अशांना हा त्रास होऊ शकतो. शिक्षक, फॅक्टरीत काम करणारे कामगार किंवा सुरक्षा रक्षक म्हणून काम करणारे ह्यांना प्लांटर फसायटीस होण्याचे प्रमाण जास्त असते कारण त्यांना खूप वेळ उभे राहून काम करावे लागते व त्यामुळे टाचेवर ताण येतो.

ड) तळव्याची रचना– काही लोकांमध्ये जन्मतःच पायाचा तळवा सपाट असतो किंवा जास्त गोलाकार असतो. अश्या लोकांना प्लांटर फसायटीस हा आजार होऊ शकतो कारण त्यांच्या तळव्याच्या रचनेमुळे चालताना त्यांच्या टाचांवर भार येतो.

इ) विशिष्ट प्रकारचे व्यायाम– खूप जास्त अंतर पळणे किंवा aerobics वगैरे सारख्या व्यायाम प्रकारांमुळे देखील टाचेवर ताण येऊन प्लांटर फसायटीस हा आजार होऊ शकतो. त्यामुळे कोणतेही व्यायाम प्रकार करताना काळजी घ्यावी.

२. काल्कानीयल बोन लिजन्स (Calcaneal Bone Lesions)
टाचेच्या हाडाला (heel bone) calcaneus असे म्हणतात. त्या हाडाला झालेल्या दुखापतीमुळे जसे की फ्रॅक्चर, तिथल्या हाडाची वाढ ह्यामुळे टाचेत तीव्र वेदना होऊ शकतात.

३. काल्कानीयल बरसिटीस ( Calcaneal Bursitis )
टाचेच्या मागच्या भागात एक फ्लूइड नी भरलेली पिशवी असते. तिला bursa असे म्हणतात.
Bursa ला जर सूज आली त टाचेच्या मागच्या भागात तीव्र वेदना होतात. अयोग्य आकाराचे चप्पल, बूट घालण्यामुळे असा त्रास होऊ शकतो. तसेच थंडीत ह्या त्रासाची तीव्रता वाढते.

४. दुखरे fat pad
टाचेच्या सर्वात खालच्या भागात एक fat pad म्हणजेच चरबीचे आवरण असते ज्यामुळे जमिनीवर टाच टेकवल्यावर होणाऱ्या आघातांची तीव्रता कमी होते. जर काही कारणामुळे ह्या आवरणास सूज आली तर टाचेत तीव्र वेदना होतात.

५. हील spur (टाचेच्या हाडाची वाढ)
हाडांजवळ कॅल्शियम साठून टाचेच्या हाडाची वाढ होते त्यास heel spur असे म्हणतात. त्यामुळे देखील टाच दुखी होऊ शकते.

६. इतर कारणे
संधिवात, गाऊट, स्नायूंना दुखापत होणे ह्या कारणांमुळे देखील टाच दुखू शकते.

* #टाचदुखीवरचे_घरगुती_उपाय*
१. काँट्रास्ट बाथ– दोन बादल्या घेऊन एकात पायाला सोसवेल इतपत गरम आणि दुसऱ्या बादलीत गार पाणी घ्यावे. आधी गरम पाण्यात ३ मिनिटे पाय बुडवून मग लगेच गार पाण्यात एक मिनिट पाय बुडवावा.

असे दिवसातून दोनदा १५ मिनिटे करावे. ह्यामुळे टाच दुखी कमी होते.

२. बॉल मसाज– टेनिसचा बॉल घेऊन तो पायाच्या तळव्याखाली ठेवावा. नंतर टाचेकडून अंगठयापर्यंत तो बॉल पायाखाली दाब देऊन फिरवावा. ह्यामुळे तळव्यास आराम मिळून टाच दुखी कमी होते.

३. बाटली फिरवणे– एक पाण्याने भरलेली बाटली तळव्याखाली ठेवून त्यावर टाचेपासून अंगठयापर्यंत तळवा फिरवला की दुखऱ्या भागाला मसाज होऊन आराम मिळतो.

४. गरम पाण्यात पाय बुडवणे– पायाला सोसवेल इतपत गरम पाण्यात मीठ घालून त्यात पाय बुडवून बसल्यामुळे पायाला चांगला शेक मिळतो व टाच दुखी कमी होते.

५. फुट मसाज– तळपायाला मसाज केल्यामुळे देखील वेदना कमी होतात. मसाजसाठीचे तेल वापरुन पायावर दाब देऊन हळूहळू मसाज केल्यामुळे आराम मिळतो. चवड्यांवर उभे राहून चालण्यामुळे देखील फरक पडतो.

६. योग्य पादत्राणे वापरणे– उंच टाचांचे बूट किंवा चप्पल न वापरता सपाट, आरामदाई बूट वापरण्यामुळे टाच दुखणे कमी होते. तसेच पादत्राणे योग्य मापाची असणे आवश्यक आहे, खूप घट्ट किंवा खूप सैल पादत्राणे वापरू नयेत.

* #औषधोपचार*
१. औषधे– टाच दुखीवर डॉक्टरांच्या सल्ल्याने वेदनाशामक औषधे घेतली जाऊ शकतात.

२. आराम– तीव्र स्वरूपाची टाच दुखी असताना विश्रांती घेणे आवश्यक आहे. अश्या वेळी कोणतेही व्यायाम प्रकार किंवा पायावर ताण येईल असे काही करू नये.

३. आहार– कॅल्शियम युक्त आहार असणे हे पायांच्या आरोग्यासाठी चांगले आहे. तसेच सर्व प्रकारची vitamins आणि minerals आहारातून मिळतील ह्याकडे लक्ष दिले पाहिजे.
विटामीन ‘डी’ च्या कमतरतेमुळे हाडांशी संबंधित आजार होतात. त्यामुळे त्याकडे विशेष लक्ष दिले पाहिजे.

४. फिजिओथेरेपी– टाचदुखी वर तज्ञांच्या सल्ल्याने विशिष्ट प्रकारचे व्यायाम केले असता आराम मिळतो. ह्यामध्ये पायाचे stretching तसेच स्नायूंचे बळकटीकरण समाविष्ट आहे.
फिजिओथेरेपी मुळे सर्व प्रकारच्या वेदानांवर आराम मिळतो.

---------------------------
Appointment साठी कॉल करा.
डॉ.सदानंद परदेशी
सुधन हॉस्पिटल
आझाद चौक,
इस्लामपूर-415409
मो.70303 70404

★ Youtube.
चॅनेल like आणि subscribe करा.

https://www.youtube.com/channel/UCnhbr7ylktDhzkTUn7xJ7aA
_____

खालील social प्लॅटफॉर्म वर subscribe करा.

★ page-

◆ Health + Ayurved

https://www.facebook.com/Health-Ayurved-101397738279711/

◆ सुलभ आयुर्वेद व घरगुती उपचार
https://www.facebook.com/groups/241305297087935/

★ Whatsapp Group-



https://chat.whatsapp.com/CbkFHg84q24Ezq5YQxmFCh

★ टेलिग्राम-

+Ayurveda

https://t.me/HealthplusAyurveda

-

ोट_साफ_न _होणे)_पासून_कायमची_सुटका.
https://youtu.be/fN5KAb9P3HI

#आमवात/सांधेदुःखीवर_खात्रीशीर_आयुर्वेदिक_उपचार
भाग क्र.- १
https://youtu.be/uVYYQx9NC1I

#फंगल_इन्फेकॅशन(गजकर्ण)_पासून_मुक्ती-
https://youtu.be/zhKcgOQWAv0

#दमा_आयुर्वेदाने_पूर्ण_बरा_करा
https://youtu.be/B-CoryZcFY8

ाळीच्या_समस्याव_आयुर्वेदिक_उपचार
https://youtu.be/n67mCBTdeRM

#पित्ताशयातील_खडे-
https://youtu.be/Zpiq5A-BLgM

#मूळव्याध-
https://youtu.be/pvKuM--d1V4

#अर्धे_किंवा_पूर्णडोकेदुखी_पासून_कायमची_सुटका-
https://youtu.be/4WWMcsrXLzo

#रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवणे-
https://youtu.be/BEhFZsIf4w4

#मुतखडा-
https://youtu.be/xKOTwbFbCgc

#वांग-
https://youtu.be/X_b2mgLsJMA

#मानसिक_तणाव-
https://youtu.be/tffO5_Ey0QU