Bhagini Children Hospital

05/09/2025

❤️

03/09/2025

(𝗛𝗮𝗻𝗱, 𝗙𝗼𝗼𝘁, 𝗮𝗻𝗱 𝗠𝗼𝘂𝘁𝗵 𝗗𝗶𝘀𝗲𝗮𝘀𝗲 - HFMD)
હસ્ત-પદ-મુખ રોગ:

હસ્ત-પદ-મુખ રોગ એ એક સામાન્ય, હલકી અને ચેપી વાયરલ બીમારી છે જે મુખ્યત્વે નાના બાળકોમાં (5 વર્ષથી નીચે) જોવા મળે છે. તે કોક્સસેકીવાયરસ (𝗖𝗼𝘅𝘀𝗮𝗰𝗸𝗶𝗲𝘃𝗶𝗿𝘂𝘀) નામના વાયરસથી થાય છે.

▶️ લક્ષણો (Symptoms)

બીમારી શરૂ થવાના 3-6 દિવસ બાદ નીચેના લક્ષણો જોવા મળે છે:
1. તાવ (Fever): હલકો થી મધ્યમ તાવ (101°F - 103°F) આવે છે.
2. ભૂખ ના લાગવી (Loss of Appetite): બાળકને ખાવામાં અરુચિ થાય છે.
3. ગળાનો દુખાવો (Sore Throat): ગળું દુખવા લાગે છે.
4. કંટાળો અને થકવણ (Malaise & Tiredness): બાળક ચિડચિડું અને થાકેલું લાગે છે.
5. ફોલ્લા અને ચકત્તા (Blisters & Rash):
· મુખ (Mouth): જીભ, મસૂડા અને ગાલની અંદરના ભાગે દુખાવો થાય તેવા લાલ ફોલ્લા અને ઘા (mouth ulcers) થાય છે.
· હાથ (Hands): હથેળી, આંગળીઓ અને તેની પાછળના ભાગે ફોલ્લા થાય છે.
· પગ (Feet): તળિયા, આંગળીઓ અને તેની પાછળના ભાગે ફોલ્લા થાય છે.
· ક્યારેક ગાંડ્ય, ઘૂંટણ અને નિતંબ પર પણ ચકત્તા દેખાય છે.

ફોલ્લા દરદરાયા હોય છે અને તેમની આસપાસ લાલી હોય છે. તેઓ સામાન્ય રીતે 7-10 દિવસમાં સર્જાયા વિના ખુશખુશાય છે.

▶️ કારણો અને ચેપ (Causes & Transmission)

· વાયરસ (Virus): આ રોગ મુખ્યત્વે કોક્સસેકીવાયરસ A16 અને એન્ટરોવાયરસ 71 (Enterovirus 71) થી થાય છે.
· ચેપ ફેલાવાની રીત (How it Spreads):
· છીંક અને ખોંખારો (Droplets): ચેપી વ્યક્તિની છીંક અથવા ખોંખારોથી.
· લાળ (Saliva): ચેપી બાળકની લાળ અથવા નાકના સ્રાવથી.
· દૂષિત વસ્તુઓ (Contaminated Objects): ખેલવુઓ, ફર્નિચર, દોરીનાં હત્થા, ડાયપર વગેરેને સ્પર્શ કરવાથી.
· ફોલ્લાના પ્રવાહી (Fluid from Blisters): ફોલ્લામાંથી નીકળતા પ્રવાહીના સંપર્કમાં આવવાથી.

બાળકને સૌથી વધુ ચેપ ફેલાવાનું જોખમ બીમારીના પહેલા સપ્તાહમાં હોય છે, પણ વાયરસ શરીરમાં ઘણા અઠવાડિયા સુધી રહી શકે છે.

▶️ નીચેના લક્ષણો જણાય તો તરત જ ડોક્ટરને ચેક અપ કરાવો:

· તાવ 3 દિવસથી વધુ રહેતો હોય.
· બાળક પાણી પીતું નથી અથવા ખૂબ નબળું લાગે છે. (નિ:શબ્દ રડવું, આંસુ ન આવવા જેવું, 6-8 કલાક સુધી પેશાબ ન થયો હોય)
· ગળાનો દુખાવો એટલો તીવ્ર હોય કે બાળક કંઈપણ પી અથવા ખાઈ ના શકે.
· ફોલ્લા ખૂબ જ દુખતા હોય અથવા તેમાં પૂય (pus) ભરાયેલો હોય.
· મગજ સંબંધિત લક્ષણો જેવા કે, ચિડચિડાપણું, સતત ઊંઘ આવવી, અચાનક ચીકણું થઈ જવું.

16/08/2025

🙏

15/08/2025

🇮🇳

12/08/2025

09/08/2025

10/07/2025

🙏 Happy Guru Purnima 🙏

01/07/2025

Happy Doctor's Day 🧑‍⚕️

11/05/2025

🙏Happy Mother's Day 🙏

26/04/2025

બાળકો માટે ઉનાળામાં બહાર રમવા જવા માટેની સૂચનાઓ :

▶️ સુરક્ષાને પ્રાથમિકતા આપો :
સનસ્ક્રીન, ટોપીઓ અને જંતુ ભગાડનારનો ઉપયોગ કરો અને હાઇડ્રેટેડ રહો.

▶️ સલામત પ્રવૃત્તિઓ પસંદ કરો :
ઘરે રહીને પ્રવૃત્તિઓ, ઉખાણાં અને પ્રકૃતિની શોધખોળમાં વ્યસ્ત રહો.

▶️ સમયનું ધ્યાન રાખો :
સૂર્યના સૌથી વધુ ગરમ કલાકો (સવારે 11 થી બપોરે 4 વાગ્યા સુધી) દરમિયાન બહાર રમવાનું ટાળો. તેના બદલે વહેલી સવારે અથવા મોડી બપોરે રમવાનું પસંદ કરો.

▶️ આરામદાયક રહો : ​
હળવા કપડાં, આરામદાયક પગરખાં પહેરો અને આરામ કરવા અને હાઇડ્રેટ કરવા માટે નિયમિત વિરામ લો.

Love ❤️ & Respect 🙏

17/04/2025

પરિસ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરો
1. *ઈજાઓ તપાસો*: ઈજાના ચિહ્નો જુઓ, જેમ કે રક્તસ્ત્રાવ, સોજો અથવા ઉઝરડો.
2. *બાળકના વર્તનનું મૂલ્યાંકન કરો*: તપાસો કે બાળક રડી રહ્યું છે, કોઈ ચોક્કસ વિસ્તારને પકડી રહ્યું છે, અથવા તકલીફના ચિહ્નો બતાવી રહ્યું છે.

પ્રાથમિક સારવાર પૂરી પાડો
1. *કોઈપણ રક્તસ્ત્રાવ બંધ કરો*: કોઈપણ રક્તસ્ત્રાવ વિસ્તાર પર સ્વચ્છ કપડા અથવા પાટો વડે હળવો દબાણ કરો.
2. *ઘા સાફ કરો અને પાટો બાંધો*: કોઈપણ ઘાને સાબુ અને પાણીથી સાફ કરો, અને વિસ્તારને સુરક્ષિત રાખવા માટે પાટો અથવા ડ્રેસિંગ લગાવો.
3. *બરફ લગાવો*: બળતરા ઘટાડવામાં મદદ કરવા માટે કોઈપણ સોજોવાળા વિસ્તારોમાં બરફ લગાવો.

ઈજાની ગંભીરતા નક્કી કરો
1. *હળવી ઈજાઓ*: જો ઈજા નાની હોય, જેમ કે નાનો કટ અથવા ઉઝરડો, તો તમે મૂળભૂત પ્રાથમિક સારવાર આપી શકો છો અને બાળકની સ્થિતિનું નિરીક્ષણ કરી શકો છો.

2. *મધ્યમ ઇજાઓ*: જો ઇજા વધુ ગંભીર હોય, જેમ કે મચકોડ અથવા ખેંચાણ, તો તમારે તબીબી સહાય લેવાની જરૂર પડી શકે છે.
3. *ગંભીર ઇજાઓ*: જો ઇજા ગંભીર હોય, જેમ કે તૂટેલું હાડકું અથવા માથામાં ઇજા, તો તાત્કાલિક તબીબી સહાય મેળવો.

તબીબી સહાય ક્યારે લેવી
1. *માથામાં ઇજાઓ*: જો બાળક માથામાં અથડાતું હોય, તો ઉશ્કેરાટ અથવા અન્ય માથાની ઇજાઓ, જેમ કે ચક્કર, મૂંઝવણ અથવા ઉલટીના ચિહ્નો માટે દેખરેખ રાખો.
2. *ગંભીર પીડા*: જો બાળક ગંભીર પીડા અનુભવી રહ્યું હોય અથવા કોઈ અંગ ખસેડી શકતું ન હોય, તો તબીબી સહાય મેળવો.
3. *વિકૃતિ*: જો બાળકને ખોડ અથવા સોજો હોય જે સુધરી રહ્યો ન હોય, તો તબીબી સહાય મેળવો.

નિવારણ
1. *રમવાના સમયનું નિરીક્ષણ કરો*: બાળકોને રમતના સમય દરમિયાન દેખરેખ રાખો જેથી તેમની સલામતી સુનિશ્ચિત કરી શકાય.
2. *સુરક્ષા કૌશલ્યો શીખવો*: બાળકોને સલામતી કૌશલ્યો શીખવો, જેમ કે સુરક્ષિત રીતે કેવી રીતે પડવું અને સુરક્ષિત રીતે કેવી રીતે રમવું.
૩. *સુરક્ષિત વાતાવરણ પૂરું પાડો*: ખાતરી કરો કે રમતનું ક્ષેત્ર સલામત અને જોખમોથી મુક્ત છે.

16/04/2025

પરિસ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરો
1. *કારણ નક્કી કરો*: પગમાં દુખાવો થવાનું કારણ નક્કી કરવાનો પ્રયાસ કરો, જેમ કે ઈજા, વધુ પડતો ઉપયોગ, અથવા વૃદ્ધિમાં વધારો.
2. *તીવ્રતાનું મૂલ્યાંકન કરો*: દુખાવાની તીવ્રતાનું મૂલ્યાંકન કરો અને તે તમારા બાળકની દૈનિક પ્રવૃત્તિઓને અસર કરી રહ્યું છે કે કેમ.

આરામ અને રાહત આપો
1. *ગરમી કે ઠંડી લગાવો*: પીડામાં રાહત મેળવવા અને બળતરા ઘટાડવા માટે અસરગ્રસ્ત વિસ્તારમાં ગરમી કે ઠંડા પેક લગાવો.
2. *માલિશ*: સ્નાયુઓને આરામ આપવા અને રક્ત પ્રવાહ સુધારવા માટે અસરગ્રસ્ત વિસ્તારને હળવા હાથે માલિશ કરો.
3. *આરામ*: તમારા બાળકને આરામ કરવા અને પીડાને વધારી શકે તેવી પ્રવૃત્તિઓ ટાળવા માટે પ્રોત્સાહિત કરો.

તબીબી ધ્યાન રાખો અને જુઓ
1. *ચેપના ચિહ્નો પર નજર રાખો*: ચેપના ચિહ્નો પર નજર રાખો, જેમ કે લાલાશ, સોજો અથવા વધેલો દુખાવો.
2. *તબીબી સહાય મેળવો*: જો દુખાવો ચાલુ રહે, વધુ ખરાબ થાય, અથવા અન્ય ચિંતાજનક લક્ષણો સાથે હોય, તો તબીબી સહાય મેળવો.
3. *બાળરોગ ચિકિત્સકની સલાહ લો*: પગમાં દુખાવો થવાના કારણોને નકારી કાઢવા માટે બાળરોગ ચિકિત્સકની સલાહ લો.

બાળકોમાં પગમાં દુખાવો થવાના સામાન્ય કારણો
1. *વૃદ્ધિમાં વધારો*: વૃદ્ધિમાં વધારો બાળકોમાં પગમાં દુખાવો પેદા કરી શકે છે, ખાસ કરીને તરુણાવસ્થા દરમિયાન.
2. *વધુ પડતો ઉપયોગ*: વધુ પડતો ઉપયોગ અથવા વારંવાર તાણની ઇજાઓ બાળકોમાં, ખાસ કરીને રમતવીરોમાં પગમાં દુખાવો પેદા કરી શકે છે.
3. *ઇજાઓ*: મચકોડ અથવા તાણ જેવી ઇજાઓ બાળકોમાં પગમાં દુખાવો પેદા કરી શકે છે.
4. *તબીબી પરિસ્થિતિઓ*: કેટલીક તબીબી પરિસ્થિતિઓ, જેમ કે કિશોર આઇડિયોપેથિક સંધિવા અથવા ઓસગુડ-શ્લેટર રોગ, બાળકોમાં પગમાં દુખાવો પેદા કરી શકે છે.
5. *ચેપના ચિહ્નો*: જો તમારા બાળકને ચેપના ચિહ્નો દેખાય છે, જેમ કે લાલાશ, સોજો, અથવા વધેલો દુખાવો, તો તાત્કાલિક સંભાળ મેળવો.