श्री ब्रह्मांडनायक - आयुर्वेदीय व पंचकर्म चिकित्सालय

03/06/2024

" तस्माचिच्चकित्सार्ध इति प्रदिष्टः कृत्स्ना चिकित्सापि च बस्तिरेकैः

आयुर्वेद चिकित्सा मध्ये बस्तीला कोण कोणी अर्धी वैद्यक्रिया असे म्हणतात ,
व कित्येकांच्या मते तर सर्वच चिकित्सा "बस्ती " मध्ये येते

तथा निजागन्तुविकारकारिरक्तौषधत्वेन शिराव्यधोऽपि :

हाच सिद्धान्त निजागंतु विकाराला कारणीभूत जे रक्त " त्याचे शोधन करणारा जो " शिराव्यध " त्यालाहि लागू आहे .

संपृक्ताद्दुष्टशुद्धास्राज्जलौका दुष्टशोणितम् ।
आदत्ते प्रथमं हंसः क्षीरं क्षीरोदकादिब ।।

मिसळलेल्या, शुद्ध व दुष्ट रक्तांतून जळू पहिल्याने दुष्ट रक्त पिते,
जसे पाणी घातलेल्या दुधातून हंसपक्षी दूधच पितो.

।।
' जलौका " ला विष्णूरूप आदीवैद्य भगवान धन्वंतरी आपल्या हस्ती धारण केले आहे .

22/05/2023

बृहये__ग्रीष्मेअपरानपि।

ग्रीष्म ऋतूमध्ये सर्वांना बृंहण योग्य आहे.

Persons eligible for बृंहण_nourishing therapy:

* During convalescence period.
* Become weak due to the treatments.
* Alcohol consumption, excessive copulation, grief etc.
* Carrying heavy loads, long walks, injury to chest.
* Thin and debilitated.
* Suffering with rate disorders.
* Pregnant, postnatal period, children, aged and everybody during summer.

Daily use of milk, sugar, ghee, e***a with unctuous substances, comfortable
sleeping and sitting, massage, bath, inducing happiness etc. gives nourishment to the body.

kindly be in contact with your vaidya As during treatment or new intakes in food like above , digestive power needs to be strong.

मांसक्षीरसितासर्पिर्मधुरस्निग्धबस्तिभिः ।। स्वप्नशय्यासुखाभ्यङ्गस्नाननिर्वृतिहर्षणैः ।

बृंहण करणे ते पुढील साधनांनी करावे:-
मांस, दूध, साखर, तूप,
मधुर व स्निग्ध औषधांच्या पिचकाऱ्या,
निद्रा घेणे,
बिछान्यावर यथेच्छ पडून राहणे,
अभ्यंगस्नान,
चित्ताचे समाधान व रंजन.
(वैद्यांच्या मार्गदर्शनाखाली उपाय करावेत )

बृंहण चिकित्सेस जे योग्य आहेत ते येणेप्रमाणे:-
व्याधि, औषधे, लंघनार्ह स्त्रीसेवन व शोक यांच्या योगाने कृश झालेले,
ओझे वाहणे, मद्य, मार्गक्रमण व उरःक्षत यांनी थकलेले
व रूक्ष,
अशक्त,
वातप्रकृति,
गर्भिणी, बाळंतीण, बाल व वृद्ध,
आणि ग्रीष्म ऋतूमध्ये तर सर्वांना बृहण करावे; किंवा बृंहण योग्य आहे.