21/11/2023
ئاسن پێکهاتەیەکی سەرەکیە لە خڕۆکە سورەکانی خوێندا ، بەرپرسیارە لە گواستنەوەی ئۆکسجین بۆ هەموو ئەندامەکانی لەش، بەڵام ئەگەر ڕۆژانە بەڕێژەیەکی کەم ئاسن وەربگیرێت دەبێتە کەم خوێنی.
٭کەم خوێنی لە ئێستادا بووە بە یەکێک لە هەرە کێشە بڵاوەکان بەتایبەت لە مناڵان و ئافرەتانی دووگیان و ئەو ئافرەتانەی نەزیفن، کە دەتوانرێت لەڕێی فەحسی CBC و Ferritin و S.Iron دەستنیشان بکرێت ، هەندێک لەو نیشانانەی کە ئاماژەن بۆ کەمی خوێن :-
1. لاوازی و کەمی توانای جەستە.
2. هەڵوەران و وشک بوون و پچڕانی تاڵەکای قژ.
3. کەمی تەرکیز و بیرکردنەوە.
4. سەر ئێشە و گێژبوون و کەمی هاوسەنگی.
5. ناڕێکی و خێرا لێدانی دڵ.
6. ئازاری لەپڕ و ڕەق بوون و گرژ بوونی ماسولکەکانی قاچ بەتایبەت لە کاتی نوستنی شەواندا.
7. لاوازی و ناسکی نینۆکەکان.
8. بێڕەنگی و زەردووی و قڵیشانی لێو و برینی ناو دەم.
9. هەندێک لە نیشانەکانی تر وەکو ساردی دەست و قاچەکان ، قەلەقی وخەمباری ، زیاتر نەخۆش کەوتن بەهۆی لاوازی بەرگری لەشەوە..
دەرئەنجامی ئەم شیکارییە دەرخەری چییە ؟
ئەگەر لە ئەم فەحسەدا ڕێژەکەی نزمتر بوو لەڕێژەی ئاسایی ئەوا دەرخەری کەمخوێنییە بەهۆی کەمی ماددەی ئاسن کە ناسراوە بە (iron deficiency anemia) کە باوترینی جۆرەکانی کەمخوێنییە و تێیدا بەشێوەیەکی تەواوەتی و پێویست خڕۆکە سوورەکانی خوێن درووست نابن ، کەمخوێنی بەهۆی کەمی ماددەی ئاسن هۆکارە بۆ درووستبونی کێشە و ناتەواویەکانی دڵ .
بەڵام ئەگەر لە ئەنجامی ئەم فەحسەدا ڕێژەی فیریتین زیاتربوو لە ڕێژەی ئاسایی خۆی ئەوا دەرخەری ئەوەیە کە ڕێژەیی ئاسن لە لەشدا بەرزە .
* ئەو حاڵەتانەی کە دەبنە هۆی بەرزبوونەوەی ڕێژەی ئاسن بریتین لە :-
🔴- نەخۆشییەکانی جگەر..
🔴- حاڵەتی ( Hemochromatosis )کاتێک ڕوودەدات کە ڕێژەی ئاسنی خەزنکراو لە لەشدا بەشێوەیەکی نائاسایی بەرزبێتەوە (iron overload) ، ئەو ماددە ئاسنە زیادەیە کەڵەکەدەبێت لە شانەکانی جگەردا و دەبێیە هۆی هەوکردنی درێژخایەنی جگەر و نەخۆشی جگەر و عجزی جگەر ،هەروەها ئەم ماددە ئاسنە زیادەیەش زۆرجار لە پەنکریاس و دڵدیشدا کۆدەبێتەوە و دەبێیە هۆی درووستبونی گرفت.
تیمی شارەزامان هەیە بو سەردان کردنی نەخۆشەکانتان و وەرگرتنی پشکنینەکان لەناو ماڵەکانتاندا بێ بەرامبەر🚑
سلێمانی-ابراهیم احمد
☎️07501410604
☎️07730410604
