Drug & disease

Drug & disease 25 september

world pharmacist day💊💊

https://facebook.com/100090085856233

Thyroid drugs  رژێنی  دەرەقی  یەکێکە لە رژێنە سەرەکیەکانی لەش کە چەندین فەرمان جێبەجێ دەکات لەرێی دەردانی ئەو هۆرمۆنانەی...
26/09/2025

Thyroid drugs

رژێنی دەرەقی یەکێکە لە رژێنە سەرەکیەکانی لەش کە چەندین فەرمان جێبەجێ دەکات لەرێی دەردانی ئەو هۆرمۆنانەی کە دەری دەدات واتە( T3, T4) ، فرمانەکانی وەک
گەشەپێدانی ئێسک، رێکخستنی لێدانی دڵ، رێکخستنی کرداری هەرس ، رێکخستنی پلەی گەرمی لەش، رێکخستنی پرۆسەی فلتەرکردن لە گورچیلەکان ، گەشەپێدانی ماسولکە ، هتد..

Hypothyroidism
تەمبەڵی رژێنی دەرەقی لەو حاڵەتەدا رژێنی دەرەقی ناتوانێت هۆرمۆنەکانی (T3,T4)بە بری پێویست دەربدات ئەوەش دەبێتە هۆی چەندین نیشانە لەوانە ( بێتاقەتی، زیادبوونی کێشی لەش، سەرمابوون، خاوبوونەوەی لێدانی دڵ، قەبزی، کەمی ئارەقە کردن) …

Hyperthyroidism
رژێنی دەرەقی ژەهراوی لەو حالەتەدا رژێنی دەرەقی برێکی زۆر لە هۆرمۆنەکانی (T3,T4) دەردەدات ئەوەش دەبێتە هۆی چەندین نیشانە لەوانە ( زیادبوونی چالاکی لەش، کەمبوونی کێشی لەش، گەرمابوون، زیادبوونی لێدانی دڵ، سکچوون ، زیادبوونی
ئارەقکردن، هتد. )

دەرمانەکانی بەکاردێن بۆ حالەتی Hypothyroidism بریتین لە

-Levothyroxine
-Liothyronine
-Levothyroxine+Liothyronine

- پێویستە بەیانیان 30 خولەک پێش نان وەربگیردرێن

- ئەو خواردنانەی کە ماددەی ئاسن یان کالسیۆمیان تێدایە هەڵمژینی ئەم دەرمانانە کەم دەکەنەوە بۆیە دەبێت دوو کاتژمێر نێوانیان هەبێت

-دەرمانەکانی گروپی ppi لەوانەیە کاریگەری ئەم دەرمانانە کەم بکەنەوە بۆیە واباشترە لە هەمان ژەم وەرنەگیرێن

دەرمانەکانی بەکاردێن بۆ حاڵەتی Hyperthyroidism بریتین لە

-Carbimazole
-Methimazole, Thiamazole
-Propylthiouracil
-Potassium lodide

- جگە لەم دەرمانانە دەرمانی گروپی(b blockers) بەتایبەت
( propranolol)
بەکاردەهێنرێت بۆ کۆنترۆلکردنی نیشانەکانی رژێنی دەرەقی ژەهراوی

- ئەگەر رژێنی دەرەقی ژەهراوی بە دەرمان چارەسەر نەبوو دەکرێ لە رێگەی نەشتەر گەری یان تیشک چارەسەر بکرێت

Gout disease & drugsنەخۆشی پاشا (داء الملوک) بەهۆی کۆبوونەوەی کریستاڵەکانی  یوریک ئەسید لە جومگەکان روودەدات ، کە دەبێتە...
24/09/2025

Gout disease & drugs

نەخۆشی پاشا (داء الملوک)

بەهۆی کۆبوونەوەی کریستاڵەکانی یوریک ئەسید لە جومگەکان روودەدات ، کە دەبێتە هۆی دەرکەوتنی نیشانەکانی هەوکردن لەو جومگەیەی یوریک ئەسیدەکەی تێدا کۆبووەتەوە .

گرنگترین نیشانەکانی بریتین لە (سووربونەوە، هەلئاوسان، ژانێکی زۆری جومگەی توشبوو).
یوریک ئەسید بەهۆی دوو هۆکار کۆدەبێتەوە ، یان ئەوەتا لەش توانای فرێدانی نییە لە رێگەی میزەوە ،
یان لەش زیاد لە پێویست یوریک ئەسید دروست دەکات .
باوترین جومگە کە توشی دەبێت ئەویش جومگەی پەنجە گەورەیە.

Drugs

دەرمانەکانی کە بۆ چارەسەری نەخۆشی پاشا بەکاردێن بریتین لە؛

- Allopurinol

( كارلێکی دەرمانی هەیە لەگەڵ theophylline , azathioprine)

- Febuxostat

- كارلێکی دەرمانی هەیە لەگەڵ theophylline , azathioprine)

- Probenecid

- Pegloticase

- Anakinra

- Colchicine

کارلێکی دەرمانی هەیە لەگەڵ
(verapamil, clarithromycin, ranolazine, cyclosporine, ritonavir).

Funges           کەرووکەروو یەکێکە لەو نەخۆشیانەی دووچاری مرۆڤ دەبێتەوە وە چەند جۆرێکی هەیە ئەوانیش هەوکردنی ( کەرووی پێ...
30/08/2025

Funges کەروو

کەروو یەکێکە لەو نەخۆشیانەی دووچاری مرۆڤ دەبێتەوە وە چەند جۆرێکی هەیە ئەوانیش هەوکردنی ( کەرووی پێست ، تۆشکە، کەرووی پێ، کەرووی زێی ئافرەتان، کەرووی ناودەم، کەرووی ناو سک، کەرووی پەردەی مێشک، کەرووی سورێنچک، کەرووی نینۆک)

باسی دوو جۆری کەرووی باو دەکەین :

١- کەرووی پێیەکان کە هۆکارەکەی زیاتر ددگەرێتەوە بۆ
(شێ و گەرمی ، پێڵاوی تەسک، نەخۆشی شەکرە، گواستنەوە لە کەسی بەرامبەرەوە،هتد. …)

٢- کەرووی ئەندامی زاوزێی خانمان هۆکارەکانی بریتین لە ( بەکارهێنانی دژە بەکتریاکان، گۆرانی هۆرمۆنەکان، نەخۆشی شەکرە ، بەرزبونەوەی ph ی کۆئەندامی زاوزێ،هتد….)

نیشانەکانەشیان بریتین لە ؛

خوران ، بۆنی ناخۆش، پێست هەلدان ،سووربوونەوە،کزانەوەی کۆئەندامی زاوزێ ،دەردانی ماددەی لینج لە کۆئەندامی زاوزێی ئافرەتان بە رەنگی سپی یان روون

DRUG

ئەتوانین وەک و چارەسەر دەرمانەکانی گروپیAntifungals
بەکار بهێنین بە پێی جۆر و شوێنی کەرووەکە
بەشێک لەو دەرمانانەش بریتین لە
- clotrimazole
- Miconazole
- Econazole
- Ketoconazole
- Fluconazole
- Itraconazole
- Sertaconazole
- Voriconazole
- Nystatin
- Terbinafine

MACROLIDESگروپێکی تری (antibiotic)ە کاردەکات لە رێگەی رێگری کردن لە دروست بوونی پرۆتین لە رێگەی بلۆککردنی رایبۆسۆم بەبێ ...
28/08/2025

MACROLIDES

گروپێکی تری (antibiotic)ە کاردەکات لە رێگەی رێگری کردن لە دروست بوونی پرۆتین لە رێگەی بلۆککردنی رایبۆسۆم بەبێ پرۆتینیش بەکتریا لە هەموو کارو فرمانەکانی وتەنانەت لە زۆربوونیش دەوەستێت

دەرمانەکانی ئەم گروپە بە شێوەی گشتی بەکاردێن بۆ هەوکردنەکانی ( سیەکان ، گوێ، جیوب، گەروو، چاو، کۆکە رەشە، برینی گەدە(بەهۆی بەکتریای ئێچ پایلۆری) ، کۆئەندامی میزەرۆ ،. پەردەی دڵ.

ئەو دەرمانانە ئەگرێتەوە

- Azithromycin

- Clarithromycin

‎ـ بەکاردێت بۆ لەناوبردنی ئێچ پایلۆری

‎ـ ئەوانەی نەخۆشی گورچیلەیان هەیە یان نەخۆشی گاوتیان هەیەو دەرمانی
(colchicine ) بەکاردێنن
‎نابێت ئەم دەرمانە بەکاربێنن

- Erithromycin

ـ لۆشن و جێلەکەی بەکاردێت بۆ زیپکە
ـ کارلێکی هەیە لەگەل دەرمانەکانی چەوری بەتایبەتی (simvastatin)
ـ وە کارلێکی هەیە لەگەڵ دەرمانی تریش وەک( verapamil, miconazole, satolol)

- Spiramycin
ـ ئەوانەی نەخۆشی پاقلەیان هەیە(G6PD) وا پێویستە ئەم دەرمانە بەکار
نەهێنن

- Roxithromycin

Drug باسی گروپێکی دەرمان دەکەین لە Antibiotic ئەویش بریتییە لە Quinolones  ئەم گروپە ئیش لەسەر بەکتریا دەکات لە رێگەی رێ...
26/08/2025

Drug

باسی گروپێکی دەرمان دەکەین لە Antibiotic
ئەویش بریتییە لە Quinolones

ئەم گروپە ئیش لەسەر بەکتریا دەکات لە رێگەی رێگریکردن لە لەبەرگرتنەوەی DNA و RNA بەمەش بەکتریا لە زۆربوون دەوەستێت و هەوکردن کەمدەبێتەوە .

دەرمانەکانی ئەم گروپە بریتین لە

Ciprofloxacin
Levofloxacin
Norfloxacin
Moxifloxacin
Delafloxacin
Ofloxacin
Gemifloxacin

دەرمانەکانی ئەم گروپە بەشێوەی گشتی بەکاردێن بۆ هەوکردنەکانی

( بەشی خوارەوەی کۆئەندامی هەناسە ، جیوب، چاو، پێست، کۆئەندامی میزەرۆ ، ناوەوەی سک، گرانەتا ، حەمە مالتا ، پرۆستات)

پێویستە ئەم دەرمانانە دوو کاتژمێر نێوانی هەبێت لەگەڵ

بەرهەمە شیرەمەنیەکان

وە لەگەڵ حەب و کەپسول و شروبی ئاسن

وە دەرمانەکانی هاوسەنگ کردنەوەی ترشیەتی گەدە( rennie, gaviscon)
هەروەها دەرمانەکانی (ppi)

هەموو ئەمانە هەڵمژینی دەرمانەکانی ( quinolon )کەمدەکەنەوە.

VITAMIN D ڤیتامین D کۆمەڵێک پێکهاتەی لە چەوری تواوەیە کە بەرپرسن لە هەڵمژینی ( کالسیۆم ـ مەگنسیۆم ـ فۆسفات) لە ریخۆڵەدا,...
24/01/2025

VITAMIN D

ڤیتامین D کۆمەڵێک پێکهاتەی لە چەوری تواوەیە کە بەرپرسن لە هەڵمژینی ( کالسیۆم ـ مەگنسیۆم ـ فۆسفات) لە ریخۆڵەدا,
ڤیتامین D ڤیتامینێکی لە چەوری تواوەیە لە ئاودا ناتوێتەوە و بەباشترین شێوە لە خوێندا هەڵدەمژرێت کاتێک لەگەڵ خواردن تێکەڵ دەبێت بۆیە پێشنیار دەکرێت تەواوکەری ڤیتامین D لەگەڵ ژەمدا بخورێت بۆ باشترکردنی هەڵمژین.

دووجۆری ڤیتامین D لە تەواو کەرەکاندا هەیە (D3-D2)

هەردووکیان یارمەتیدەردەبن بۆ چاککردنەوەی کەمی ڤیتامین D بەڵام زۆربەی پزیشکەکان D3 پێشنیاردەکەن لەبەر ئەوەی زیاتر چالاکترەو کاریگەرترە
‏ D3 بە شێوەیەکی سروشتی لەلایەن ئاژەڵەکانەوە
بەرهەمدەهێنرێت بە مرۆڤیشەوە.

Cholecalciferol( D3)

بۆ تەندروستی ئێسک و ماسولکە و دەمارەکان و پاڵپشتی کردنی بەرگری لەش پێویستە یارمەتی جەستە دەدات بۆ بەکارهێنانی زیاتری ئەو کالسیۆمەی کەلە خواردن و تەواوکەری خۆراکیدا هەیە.

جیاوازی نێوان D & D3

ڤیتامین D ڤیتامینێکی لە چەوری تواوەیە و ئاستی کالسیۆم و فۆسفۆر لالەشدا رێک دەخات بەڵام D3 شێوەی سروشتی ڤیتامین D یە کە لەش لە تیشکی خۆرەوە بەرهەمی دێنێت .

کاتێک ڤیتامین D نزم دەبێتەوە جەستە ناتوانێت بەباشی کالسیۆم و فۆسفۆر بەباشی هەڵمژێت مەترسی ماسولکە و لاوازی ماسولکەکان زیاد دەکات.

نیشانەکانی کەمی ڤیتامین D

ئازاری ماسولکەکان ـ ئازاری ئێسک ـ زیادبونی هەستیاری بەرامبەر ئازارـ سربوونی دەست و قاچ ـ لاوازی ماسولکەکان بەتایبەت سەرەووی قۆڵ و رانەکان ـ تێکچون لەکاتی رۆیشتن بەهۆی لاوازی ماسولکەکانی ران یان قاچ .

ڤیتامین D3 لەوانەیە کارلێک لەگەڵ هەندێک دەرمان بکات
لەوانەش :

1- Aluminum
2- Anticonvulsants
3- Atorvastatin (lipitor)
4- calcipotrience ( dovonex , sorilux)
5- digoxin ( lanoxin)
6- diltiazem ( cardizem , tiazac )
7- cholestyramine ( prevalite)
8- rifampin ( rimactane , phenytoin)

باوترین کاریگەریە لاوەکیەکانی ڤیتامینD بریتییە لە :

دڵ تێکچوون ـ رشانەوە ـ قەبزی ـ تێکچوونی گەدە و زیادبونی تینوتی

هەندێک لە کاریگەریە خراپەکان

لاوازی ماسولکەکان ـ هەستکردن بە ماندوێتی ـ زیادبونی میزکردن ـ تێکچونی گورچیلە ـ شێوانی دەرونی.

Cancer               شێرپەنجە‎گروپێکە لە نەخۆشی کە گەشەی نا ئاسایی خانەکان لەخۆ دەگرێت لەگەڵ توانای شاراوەی داگیرکردن یا...
02/01/2025

Cancer شێرپەنجە

‎گروپێکە لە نەخۆشی کە گەشەی نا ئاسایی خانەکان لەخۆ دەگرێت لەگەڵ توانای شاراوەی داگیرکردن یان بڵاوبوونەوەی بەشەکانی تری جەستە وەکو لوو یاخود گرێ کە ئەمەش جیاوازە لەگەڵ گرێی بە سوود کە بڵاونابنەوە.
‎شێرپەنجە نەخۆشیەکە کاتێک دروست دەبێت کە خانەکان بەبێ کۆنترۆڵ دابەشدەبن و بڵاو دەبنەوە بۆ شانەی دەوروبەر ، شێرپەنجە بەهۆی گۆرانکاری لەDNA دروست دەبێت زۆربەی گۆرانکاریەکانی DNA کە دەبنە هۆی شێرپەنجە لە DNA رودەدەن کە پێیان دەوترێت جینات هەروەها پێیان دەوترێت گۆرانکاریە رەگەزیەکان .
‎کاتێک شێرپەنجە بڵاو دەبێتەوە و تەشەنە دەکات لەو شوێنەی کە یەکەم جار دروست بوون جیادەبنەوە بەناو خوێن و کۆئەندامی لیمفدا دەرۆن گرێی نوی لە بەشەکانی تری لەش دروست دەکەن و توانای هەیە لەهەموو شوێنێکی لەشدا بڵاوببێتەوە.

‎هۆکاری سەرەکی شێرپەنجە

‎بۆماوەیی (مێژووی خێزانی رۆڵێکی گرنگ دەگێرێت -1
‎لە هەندێ شێرپەنجەی منداڵاندا)
‎جۆری ژیانکردن (خواردنو خواردنەوەی ناتەندروست-2
هۆکاری کیمیای و فیزیای -3
‎( چارەسەری کیمیای و تیشک )
‎هۆرمۆن-4
‎5- هەوکردن (بەکتریاـ ڤایرۆس ـ مشەخۆر)
‎بەرکەوتەی ژینگەی-6
هۆکاری دەگمەن (گواستنەوەی ئەندام)-7

قۆناغەکانی شێرپەنجە

گرێکە بچوکە و لەدەرەوەی ئەو ئەندامەی تێیدا-1
دەستی پێکردووە گەشەی نەکردووە.

گرێکە گەورەتر بووە یان لەدەرەوەی ئەو ئەندامەی3-2
تێیدا دروست بووە گەشەی کردووە بۆ شانەی نزیک.

شێرپەنجەکە لەرێگەی خوێن یان کۆ ئەندامی -4
لیمفەوە بڵاوبۆتەوە.

پۆڵێنکردنیان بە پێی شوێن

شێرپەنجەی ( سیەکان ـ مەمک ـ پرۆستات ـ جگەر ـ گورچیلە ـ دەم ـ مێشک ـ قۆڵۆن ـ غودە ) هتد…

چارەسەر

چارەسەری شێرپەنجەی مرۆڤ بەندە بە جۆر و قۆناغی شێرپەنجەکە ، جۆری چارەسەر و هۆکارەکانی تر
هەنێکیان ئەگەری چاکبوونەوەی زیاترە لەوانیتر، هەریەکەیان پێویستی بە چارەسەری جیاواز هەیە یەک چارەسەر بۆ شێرپەنجە نییە .

باوترین چارەسەرەکان بریتین لە:

چارەسەری کیمیای -١
تیشکدان -٢
نەشتەرگەری -٣
لەیزەر -٤
چارەسەری بەرگری -٥
چارەسەری هۆرمۆنی -٦
چارەسەری دیاریکراو (هتد)… -٧

کام شێرپەنجە ئەتوانرێ ..١٪ چارەسەر بکرێ ؟

شێرپەنجەی پرۆستات -1
شێرپەنجەی غوده-2
شێرپەنجەی مەمک قۆناغی سەرەتای -3
میلانۆما -4

شێرپەنجەی سییەکان lung cancer توند ترین جۆری شێرپەنجەیە جگەرە کێشان و بەکارهێنانی تووتن هۆکاری
سەرەکی ئەو نەخۆشیەن .

Ceftriaxoneبەکاردێت بۆ چارەسەرکردنی ئەو هەوکردنانەی کە بەهۆی میکڕۆبە هەستیارەکانەوە دروست دەبن  بۆ نموونو :Bacteremia  M...
20/07/2024

Ceftriaxone

بەکاردێت بۆ چارەسەرکردنی ئەو هەوکردنانەی کە بەهۆی میکڕۆبە هەستیارەکانەوە دروست دەبن بۆ نموونو :

Bacteremia
Meningitis

بەکاردێت بۆ چارەسەرکردنی بەکتریا لە زۆربەی بەشەکانی لەش وەک؛
هەوکردنی گوێ، لووت، خوارەوەی کۆئەندامی هەناسە، هەوکردنی ڕێرەوەی میز و گورچیلە ،
هەروەها پێش هەندێک جۆری نەشتەرگەری دەدرێت بۆ
ڕێگریکردن لە هەوکردن

‏Ceftriaxone

‏( third- generation cephalosporin antibiotic )ە

زۆر جار بەکاردێت بۆ چارەسەرکردنی هەوکردنە داگیرکەرەکان کە
بەهۆی Entero Bactreriaceae دروست دەبێ

لەوانەیە هێڵی یەکەم بێت بۆ هەندێک هەوکردنی ڕێڕەوی زاوزێ وەک ؛
Gonorr hoea-
( PID)نەخۆشی هەوکردنی قەڵەوی-
- هەروەها ئەزمونی گونجاوە بۆ گومانی هەوکردنی مێشک لەو کەسانەی هەستیاریان هەیە بۆ (penicillin)
وە لە دژەبەکتریایە سەلامەتەکانە بۆ ئەوکەسانەی نەخۆشی گورچیلەیان هەیە .

‏ Ceftriaxone

لەگەڵ کۆمەڵێک دەرمان کارلێک دەکەن بۆیە نابێت لەیەک
‎کاتدا پێکەوە وەربگیرێن لەوانەش؛
-Argatroban
-BCG vaccine live
-biralirudin
-cholera vaccine
-enoxaparin
-heparin


باوترین کاریگەریە لاوەکانی بریتین لە.

-Eosinophilia زۆربوونی لە خوێندا
-leukopenia کەمبوونی خڕۆکە سپیەکانی خوێن
-thrombocytopenia. کەمبوونی پەڕەکانی خوێن
-diarrhea. سکچوون
-rash هەستیاری پێست
-increased hepatic enzymes زیادبوونی ئەنزایمەکانی هەوکردنی جگەر

ئەم دەرمانە نابێت تێکەڵ بکرێت لەگەڵ چارەسەرەکانی کالسیۆم کە کالسیۆمی تێدایە وەک Ringer lactate بەهۆی مەترسی نیشتنی سفتریاکزۆن و کالسیۆم .

هۆکارەکانی دروستبوونی ئازار لە بەشی خوارەوەی پشت بەپێی یەک لەسەرچاوەکان لەهەر  10کەسێک 6بۆ 7کەس دووچاری ئەم ئازارە دەبێت...
11/06/2023

هۆکارەکانی دروستبوونی ئازار لە بەشی خوارەوەی پشت

بەپێی یەک لەسەرچاوەکان لەهەر 10کەسێک 6بۆ 7کەس دووچاری ئەم ئازارە دەبێت لە ژیانیدا بەتایبەت لەتەمەنی 35بۆ55ساڵیدا زۆر باوە.

:ئازاری پشت و فەقەرات سێجۆری هەیە

1-بۆ چەند ڕۆژێک یان هەفتەیەک بەردەوام دەبێت ئەکرێ خۆی نەمێنێت
2-جۆری دووەم ئەکرێ چەند هەفتەیەک تاوەکو سێ مانگ لەگەڵت بەردەوامێ
3-جۆری سێیەم سێمانگ تاکو ساڵو زیاتریش بگرە تاتەمەن تەواو ئەبێت ئەکرێ لە گەڵمان بەردەوام بێت.

جۆری یەکەم پێی ئەڵێین ئازاری پشتی تیژ کە ماوەکەی کورتە
جۆری دووم کە ماوەیەک ئەخایەنێت پێی ئەڵێین ئازاری پشتی ژێر تیژ
جۆری سێیەم کە درێژخایەنە پێی ئەڵێین موزمین بە پێی هەریەک لەحاڵەتەکان چارەسەری ئازارەکە دەکرێت وە بۆچارەسەرکردنی تەنها دەرمان بەس نییە بۆ چارەسەری ئازاری پشت و فەقەرات دوو ڕێگای تریش هەیە بەڵام
سەرەتا بۆئەوەی لە ئازارەکە تێبگەی و لە چارەسەرەکەش تێبگەی پێویستە ئەو هۆکارانە بزانی کە ئەبێتە هۆی دروست بوونی ئازاری پشت و فەقەرات .

فەقەرات لە 33 بڕبڕە پێک هاتووە زۆر بەی کات ئازاری پشت لەناوچەیەکا دا زۆرترە پێی ئەڵێن ناوچەی لەمبار کەلە 5بڕبڕە پێکهاتووە ئەکەوێتە بەشی خوارەوەی فەقەرات .

لەناوەڕاستی هەموو بڕبڕەیەکی پشتدا بۆشایەک هەیە کاتێک فەقەراتەکان یەک لەسەر یەک ئەچنە سەر یەک ئەم بۆشاییانە تونێلێک دروستەکەن ئەم تونێلەش دڕکەپەتکی پیادا دەڕوات ئەم بڕبڕانەش کە ئەچنە سەریەک بۆ ئەوەی لەسەر یەک بمێنەوەو قایم بن و دەرنەچن پێویستیان بە بەستەرهەیە بەیەکیانەوە ببەستێتەوە وە بۆئەوەی بتوانین حەرەکە بکەین و فەقەراتمان بنوشتێتەوە پێویستمان بە ماسولکە هەیە،

کەواتە فەقەراتمان بەستەر و ماسولکەی پێوەبەستراوە کە یارمەتی توندی و مانەوەیان لەسەریەکدا دەدات وەیارمەتی جوڵەیەدات وەکاتێک ئەم ماسولکانە زیاد لە پێوویست ماندووەبن یاخود خولقەتی ئینسانەکە وایە ماسولکەکانی ناڕێکە یاخود ئیشی زۆرەکات و ماسولکەکانی ئازاریان پێ ئەگات هەموو ئەو شتانە دەبێتە هۆی ناڕێکی کاتێک ئەم ناڕێکیەش دروستەبێ پەستانێکی زیاد لە حەد و نا پێویست لەسەر بڕبڕەکان درووستەبێ

کاتێک ئەم پەستانەش دروستەبێ یان وا ئەکات بڕبڕەکان زۆر لێکتر نزیکبن و بچنەسەر یەکتر و زەختکەن یاخود لەیەکتریان دوورەخاتەوە لەهەردوو حاڵەتەکەشدا هەڵتۆقین و ئازار پێگەشتنی بەستەرەکان دروستەبێ کەلای خۆمان پێی ئەڵێن ئینزیلاق

وە کاتێک ئەم ئازارە چارەسەر ناکرێت و بۆماوەیەکی زۆر ئەمێنێتەوە درکەپەتکیش زیاد لە حەد ئازاری پێ ئەگات و کۆمەڵێ شتی تریش ڕووئەدات وەک سڕبوون و ئازاری پاشەوەو قاچەکان لەبەر ئەوەی لەمەنتیقەی لەمباردا وە لەژێرەوەی لەمباردا ئەو دەمارانە دروستەبێ کەئەچنەوە بۆ پاشەوەو بۆ قاچەکان بۆیە کاتێک دڕکە؛پەتک ئازاری پێئەگات ئەوانیش ئازاریان پێ ئەگات

بۆیە ئەو کەسانەی چارەسەری ئازاری پشتیان ناکەن بۆماوەیەکی زۆر
ئەبێ بە درێژخایەن پشتەوەیان ئازاری ئەبێت و سڕەبێت و ناڕەحەتیانەکات وە پاشەوەی قاچەکانیان ئازاریەبێت و مێروولە ئەکات سڕەبێت و نەیەڵێ بخەون و کۆمەڵێک ئەعرازیتر لەقاچەکانیان دەرەکەوێت.

چارەسەر

1- هەنگاوی یەکەم لەچارەسەر خاوکردنەوەو ڕێککردنەوەی ماسولکەکان و
باشترکردنی کارەکانیانە ئەمیش لەڕێگەی وەرزشکردن وەکۆمەڵێک جۆری وەرزش هەیە کە ئەتوانی ڕۆژانە لەماڵەکەی خۆتدا بیکەی بۆماوەی15 خولەک بەڵام پێویستە ئاگاداربیت کە بە هەفتەو دووان چارەسەر نابێت بەڵکو پێویستی بەماوەیەکی زیاترە لە بەردەوامبوون لەسەری تاوەکو ماسولکەکانی پشت بەهێزبن و ڕێکبن وئازاریان نەمێنێت و زەخت لەسەر دڕکەپەتک نەمێنێت و ئینزیلاق دروست نەبێت

2- هەنگاوی دووەم لەچارەسەرکردن دابەزاندنی کێشە چونکە تا کێش زیادبێت پەستان لەسەر فەقەرات زیادەبێت وسوود لەڕێگاکانی تری چارەسەریش وەرناگری هەروەها
خەوی باش گەر خەوت باشنەبێت جەستە شانسی ئەوەی کە تێکچوون وبرین وناڕێکی جەستەت کەمکاتەوە کەمە چونکە لەکاتی خەودا جەستە هەموو ناڕێکیەکانی چاکدەکاتەوە بۆیە خەوی باش باشترین ڕێگایە بۆ یارمەتیدان لەچارەسەرکردنی ئازاری پشت

3- هەنگاوی سێیەم کە یەکێکە لەڕێگا سروشتیەکان بریتیە لە کەمکردنەوەی قەلەقی و سترێس و خەمۆکی چونکە گواستنەوەی ئازار ئەگەر خەمۆکی و بێتاقەتی هەبێ زیادەکات لەبەر ئەوەی ئازار پێش ئەوەی بگات بە مێشک بە دڕکەپەتکدا ئەڕوات و بە کۆمەڵێک سەکتەدا تێدەپەرێت ئینجا ئەگاتە ئەو شوێنەی ئێمە هەستی پێئەکەین ئەگەر جەستەکە تەندروست بێت و کێشەی دەروونی نەبێ مێشکمان کۆمەڵێ ئیعازەنێرێ بۆکەمکردنەوەی ئەو ئازارە

4- هەنگاوی چوارەم لە چارەسەر بریتییە لەدەرمان ئەو درمانانەی کە پێویستە لەو حاڵەتەدا بخورێن ئەو دەرمانانەن کە دژە هەوکرنن وە ئەو دەرمانانەی کە ماسولکە خاو دەکەنەوە وە کۆمەڵێک دەرمانی تر کە دکتۆری تایبەت ئەینوسێ بەڵام ئەمانە بەتەنها کار ناکەن ئەگەر ڕێگاکانی تری چارەسەر ڕەچاو نەکرێن

Disease           نەخۆشی                                                                                                ...
07/06/2023

Disease نەخۆشی
دەوالی

دەوالی بریتییە لە بۆڕی خوێنهێنەری تێکچووی ئاوساو کە زۆر بەی کات لە قاچەکاندا دروستەبێ
ئەمەش ڕوودەدات بەهۆی زۆربوونی پەستان لەسەر بۆڕی خوێنهێنەر هەروەها هێزی ڕاکێشانی زەوی کەوادەکات خوێنەکە بە ئاسانی نەگەڕێتەوە و بمێنێتەوە کەلەئەنجامدا وادەکات بیان ئاوسێنێت و چرچولۆچ و پێچاوپێچیان بکات کە هەندێ کات دەبێتە هۆی ئازار و ناڕەحەتی.

لەوڵاتی ئەمریکا لەهەر پێنج کەس کەسێک دەوالی هەیە ئەم ئامارە بۆ وڵاتی خۆشمان ڕاستە گەر زیاتر نەبێت کەمتر نیە.

هۆکاری دروستبوونی دەوالی چییە؟
لەناو خوێنهێنەرەکاندا گوێچکەڵەهەیە کە ڕێگری دەکات خوێن بگەڕێتەوە بە ئاڕاستەی پێچەوانە ، بەڵام لەهەندێ کەسەکاندا بۆڕی خوێنهێنرەکە دەکشێت لەگەڵ کشاندا ئەم دەرگایانە لێک دوور دەکەونەوە لەئەنجامدا خوێن لەناو خوێنهێنەر ئەمێنێتەوە ئەمەیە پێی ئەڵێن دەوالی .هۆکاری کشانی خوێنهێنەرەکان و خراپبوونی ئەم دەرگایانە هێشتا زانست بەتەواوی دەرینەخستووە بۆچی ڕوودەدات
بەڵام لە هەندێ حاڵەت کەسەکە ئەگەری توشبوونی زیاترە ئەوانیش بریتین لە:

1- لەهەندێ کەس بۆماوەیە
2- بەهۆی شێوازکردنی ژیانەوە
(زۆر وەستان لەسەر قاچەکان یان نەجوڵانی زۆر ودانیشتنی سەر کورسی)
3- سک پڕبوونی خانمان
4- زیادبوونی تەمەن
5- ڕەگەز خانمان زیاتر توشئەبن بەهۆی هۆڕمۆناتەوە
6- زیادبونی کێشی جەستە چەوری زیاتر لەدیواری خوێنهێنەر کۆئەبێتەوە و زیاتر لێکدەکشێت

ڕێگری لە دروستبوونی

بەشێوەی زانستی و ئاسایی کاتێک دەوالی دەرەکەوێ ناتوانی ڕێگری لێبکەیت بەڵام پێش دەرکەوتنی دەوالی کاتی زۆری دەوێ بۆیە ئەتوانی
ڕێگری لە دروست بوونی بکەی بەم ڕێگایانە

1-وەرزش کردن سووڕی خوێن بەهێز دەکا
2-جوڵەی زۆر بەتایبەت ئەوانەی کارەکانیان دانیشتنی زۆری
تێدایەلە( 30بۆ40) خولەک با (5) خولەک جوڵە هەبێ
3-گۆڕانکاری لە خواردن دوورکەوتنەوە لە خوێی زۆر و زیادکردنی ئەو خۆراکانەی پۆتاسیۆمی تێدایە وەک( بادەم ، فستق ، فاسۆلیا، پەتاتە، سپێناغ ، ماسی ، .....)
4- دابەزاندنی کێش
5-لەبەرنەکردنی جلی زۆر تەسک دەبێتەهۆی پەستانی زۆر لەسەر قاچەکان
6-زوزوو بەرزکردنەوەی قاچەکان کەلە ئاستی دڵ بەرزتربێ
7-گۆرەوی تایبەت بە دەوالی

چارەسەر

1-دەرمان تائێستاچارەسەرێکی دیاریکراو نییە
2- نەشتەرگەری

Ketoconazoleسەربە گروپی antifungal  بەکاردێت بۆچارەسەری هەوکردن کە به هۆی کەڕووەوە دروست دەبێت .                        ...
10/05/2023

Ketoconazole

سەربە گروپی antifungal بەکاردێت بۆ
چارەسەری هەوکردن کە به هۆی کەڕووەوە دروست دەبێت .

Ketoconazole

دروستکردنی ergosterol بلۆک دەکات کە پێکهاتەیەکی سەرەکیە لە پەردەی خانەی کەڕوو لەڕێگەی ڕێگری کردن لە cytochrome ئەنزیمی پشت بەستوو بە lanosterol کە بەرپرسیارە لە گۆڕینی lanosterol بۆ ergosterol لە پەردەی خانەی کەڕوو .

ئەم دەرمانە نابێت بۆ ماوەیەکی درێژخایەن بەکار بهێنرێت بەتایبەت لە دوو حاڵەتدا دەبێ بە وریایەوە بەکاربهێنرێت

۱- ئەو کەسانەی بەرهەمهێنانانی ترشی گەدەیان کەمە
۲- ئەو کەسانەی نەخۆشی جگەر یان هەیە چونکە ئەبێتە هۆی بریندار بوونی جگەر تەنانەت لەهەندێ حاڵەت لەوایە پێویست بە گواستنەوەی جگەر بکات

Ketoconazole

بەشێوەیەکی فراوان بەکاردێ بەشێوەی شامپۆ بۆ ئەو کاسانەی کێشەیان هەیە لە پێستی سەر
عادەتەن دووجار لەهەفتەیەکدا بەکاردێت بۆ ئەوکەسانەی کڕێشی سەریان هەیە
وە سێجار لە هەفتەیەکدا بۆ وەرینی قژ
بەڵام بەشێوەی گشتی هەموو ڕۆژ دەتوانرێ بەکاربهێنرێت
لەگەڵ ئەوانەشدا ئەگەر هەیە ببێتە هۆی شێواندنی قژەکە وەک گۆڕانی ڕەنگ ،ووروژاندنی قژ ، شکانی قژەکە هەروەها لەوایە ببێتە هۆی ووشکی یان چەوری پێستی سەر لەهەر حاڵەتێکدا پێویست پێویستە بچیتەوە لای دکتۆر.

ORSOral rehydration  Solutionبەکاردێت بۆ چارەسەری ووشک بوونەوە کە بەهۆی سکچوونەوە دروست دەبێت, بە پێچەوانەی شلەکانی تر ڕ...
06/05/2023

ORS
Oral rehydration Solution

بەکاردێت بۆ چارەسەری ووشک بوونەوە کە بەهۆی سکچوونەوە دروست دەبێت,
بە پێچەوانەی شلەکانی تر ڕێژەی پێکهاتەکان لە ors هاوتایە لەگەڵ ئەوەی لەش پێویستی پێیەتی بۆ چاکبوونەوە لە نەخۆشی سکچوون.

کاریگەری ORS پشت دەبەستێت بەتوانای گلوکۆز بۆ هاندانی سۆدیۆم و شلە لە ڕیخۆڵە باریکە لەڕێگەی پڕۆسەیەکی سووڕی
AMP -independent

ئاو و ئەلیکتڕۆلایت و گلوکۆز لە ڕێڕەوی ڕیخۆڵەی گەدەوە دەمژرێت بۆ سوڕانەوەی سیستماتیکی ، کە دابینکردنی ئاوی لەش پڕدەکاتەوە،
کاربۆهایدرات و ئەلیکتڕۆلایتەکان ڕێگری لە وشکبونەوە و تێکچونی کارکردنی گورچیلە دەکات.

جیاوازی نێوان electrolyte و ORS

چارەسەری ئەلیکتڕۆلایت بەشێوەیەکی فراوان بەکاردێت بۆ rehydration لە نەخۆشی سکچوون و بۆ پاراستنی شێداربوون لەکاتی وەرشکردنی بەهێز .
لە نەخۆشی سکچووندا چارەسەری ORS بەشێوەیەکی ئاسای باشترە لە شلەی ناو دەمارەکان جگە لەو نەخۆشانەی ووشکبوونەوەی سەختیان هەیە.

هەروەها خواردنەوەی ئاوی پاک ئەو توخمانەی تێدایە کەلەکاتی سکچوودا لەجەستە ون دەبن ، کاریگەرە لە چارەسەرکردنی ووشکبوونەوە لە ئەنجامی هەمووجۆرەکانی نەخۆشی سکچوون.

TB/
بە شێوەیەکی گشتی ORS نابێت لەماوەی 24کاتژمێر زیاتر بهێڵرێتەوە بەهۆی مەترسی تووشبوونی بەکتریۆلۆجی.

Address

Taq Taq
Irbil

Website

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Drug & disease posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Practice

Send a message to Drug & disease:

Share

Share on Facebook Share on Twitter Share on LinkedIn
Share on Pinterest Share on Reddit Share via Email
Share on WhatsApp Share on Instagram Share on Telegram