https://www.facebook.com/116515431361036/

Drug & disease, Taq taq, Irbil (2025)

24/01/2025

VITAMIN D

ڤیتامین D کۆمەڵێک پێکهاتەی لە چەوری تواوەیە کە بەرپرسن لە هەڵمژینی ( کالسیۆم ـ مەگنسیۆم ـ فۆسفات) لە ریخۆڵەدا,
ڤیتامین D ڤیتامینێکی لە چەوری تواوەیە لە ئاودا ناتوێتەوە و بەباشترین شێوە لە خوێندا هەڵدەمژرێت کاتێک لەگەڵ خواردن تێکەڵ دەبێت بۆیە پێشنیار دەکرێت تەواوکەری ڤیتامین D لەگەڵ ژەمدا بخورێت بۆ باشترکردنی هەڵمژین.

دووجۆری ڤیتامین D لە تەواو کەرەکاندا هەیە (D3-D2)

هەردووکیان یارمەتیدەردەبن بۆ چاککردنەوەی کەمی ڤیتامین D بەڵام زۆربەی پزیشکەکان D3 پێشنیاردەکەن لەبەر ئەوەی زیاتر چالاکترەو کاریگەرترە
‏ D3 بە شێوەیەکی سروشتی لەلایەن ئاژەڵەکانەوە
بەرهەمدەهێنرێت بە مرۆڤیشەوە.

Cholecalciferol( D3)

بۆ تەندروستی ئێسک و ماسولکە و دەمارەکان و پاڵپشتی کردنی بەرگری لەش پێویستە یارمەتی جەستە دەدات بۆ بەکارهێنانی زیاتری ئەو کالسیۆمەی کەلە خواردن و تەواوکەری خۆراکیدا هەیە.

جیاوازی نێوان D & D3

ڤیتامین D ڤیتامینێکی لە چەوری تواوەیە و ئاستی کالسیۆم و فۆسفۆر لالەشدا رێک دەخات بەڵام D3 شێوەی سروشتی ڤیتامین D یە کە لەش لە تیشکی خۆرەوە بەرهەمی دێنێت .

کاتێک ڤیتامین D نزم دەبێتەوە جەستە ناتوانێت بەباشی کالسیۆم و فۆسفۆر بەباشی هەڵمژێت مەترسی ماسولکە و لاوازی ماسولکەکان زیاد دەکات.

نیشانەکانی کەمی ڤیتامین D

ئازاری ماسولکەکان ـ ئازاری ئێسک ـ زیادبونی هەستیاری بەرامبەر ئازارـ سربوونی دەست و قاچ ـ لاوازی ماسولکەکان بەتایبەت سەرەووی قۆڵ و رانەکان ـ تێکچون لەکاتی رۆیشتن بەهۆی لاوازی ماسولکەکانی ران یان قاچ .

ڤیتامین D3 لەوانەیە کارلێک لەگەڵ هەندێک دەرمان بکات
لەوانەش :

1- Aluminum
2- Anticonvulsants
3- Atorvastatin (lipitor)
4- calcipotrience ( dovonex , sorilux)
5- digoxin ( lanoxin)
6- diltiazem ( cardizem , tiazac )
7- cholestyramine ( prevalite)
8- rifampin ( rimactane , phenytoin)

باوترین کاریگەریە لاوەکیەکانی ڤیتامینD بریتییە لە :

دڵ تێکچوون ـ رشانەوە ـ قەبزی ـ تێکچوونی گەدە و زیادبونی تینوتی

هەندێک لە کاریگەریە خراپەکان

لاوازی ماسولکەکان ـ هەستکردن بە ماندوێتی ـ زیادبونی میزکردن ـ تێکچونی گورچیلە ـ شێوانی دەرونی.

02/01/2025

Cancer شێرپەنجە

‎گروپێکە لە نەخۆشی کە گەشەی نا ئاسایی خانەکان لەخۆ دەگرێت لەگەڵ توانای شاراوەی داگیرکردن یان بڵاوبوونەوەی بەشەکانی تری جەستە وەکو لوو یاخود گرێ کە ئەمەش جیاوازە لەگەڵ گرێی بە سوود کە بڵاونابنەوە.
‎شێرپەنجە نەخۆشیەکە کاتێک دروست دەبێت کە خانەکان بەبێ کۆنترۆڵ دابەشدەبن و بڵاو دەبنەوە بۆ شانەی دەوروبەر ، شێرپەنجە بەهۆی گۆرانکاری لەDNA دروست دەبێت زۆربەی گۆرانکاریەکانی DNA کە دەبنە هۆی شێرپەنجە لە DNA رودەدەن کە پێیان دەوترێت جینات هەروەها پێیان دەوترێت گۆرانکاریە رەگەزیەکان .
‎کاتێک شێرپەنجە بڵاو دەبێتەوە و تەشەنە دەکات لەو شوێنەی کە یەکەم جار دروست بوون جیادەبنەوە بەناو خوێن و کۆئەندامی لیمفدا دەرۆن گرێی نوی لە بەشەکانی تری لەش دروست دەکەن و توانای هەیە لەهەموو شوێنێکی لەشدا بڵاوببێتەوە.

‎هۆکاری سەرەکی شێرپەنجە

‎بۆماوەیی (مێژووی خێزانی رۆڵێکی گرنگ دەگێرێت -1
‎لە هەندێ شێرپەنجەی منداڵاندا)
‎جۆری ژیانکردن (خواردنو خواردنەوەی ناتەندروست-2
هۆکاری کیمیای و فیزیای -3
‎( چارەسەری کیمیای و تیشک )
‎هۆرمۆن-4
‎5- هەوکردن (بەکتریاـ ڤایرۆس ـ مشەخۆر)
‎بەرکەوتەی ژینگەی-6
هۆکاری دەگمەن (گواستنەوەی ئەندام)-7

قۆناغەکانی شێرپەنجە

گرێکە بچوکە و لەدەرەوەی ئەو ئەندامەی تێیدا-1
دەستی پێکردووە گەشەی نەکردووە.

گرێکە گەورەتر بووە یان لەدەرەوەی ئەو ئەندامەی3-2
تێیدا دروست بووە گەشەی کردووە بۆ شانەی نزیک.

شێرپەنجەکە لەرێگەی خوێن یان کۆ ئەندامی -4
لیمفەوە بڵاوبۆتەوە.

پۆڵێنکردنیان بە پێی شوێن

شێرپەنجەی ( سیەکان ـ مەمک ـ پرۆستات ـ جگەر ـ گورچیلە ـ دەم ـ مێشک ـ قۆڵۆن ـ غودە ) هتد…

چارەسەر

چارەسەری شێرپەنجەی مرۆڤ بەندە بە جۆر و قۆناغی شێرپەنجەکە ، جۆری چارەسەر و هۆکارەکانی تر
هەنێکیان ئەگەری چاکبوونەوەی زیاترە لەوانیتر، هەریەکەیان پێویستی بە چارەسەری جیاواز هەیە یەک چارەسەر بۆ شێرپەنجە نییە .

باوترین چارەسەرەکان بریتین لە:

چارەسەری کیمیای -١
تیشکدان -٢
نەشتەرگەری -٣
لەیزەر -٤
چارەسەری بەرگری -٥
چارەسەری هۆرمۆنی -٦
چارەسەری دیاریکراو (هتد)… -٧

کام شێرپەنجە ئەتوانرێ ..١٪ چارەسەر بکرێ ؟

شێرپەنجەی پرۆستات -1
شێرپەنجەی غوده-2
شێرپەنجەی مەمک قۆناغی سەرەتای -3
میلانۆما -4

شێرپەنجەی سییەکان lung cancer توند ترین جۆری شێرپەنجەیە جگەرە کێشان و بەکارهێنانی تووتن هۆکاری
سەرەکی ئەو نەخۆشیەن .

20/07/2024

Ceftriaxone

بەکاردێت بۆ چارەسەرکردنی ئەو هەوکردنانەی کە بەهۆی میکڕۆبە هەستیارەکانەوە دروست دەبن بۆ نموونو :

Bacteremia
Meningitis

بەکاردێت بۆ چارەسەرکردنی بەکتریا لە زۆربەی بەشەکانی لەش وەک؛
هەوکردنی گوێ، لووت، خوارەوەی کۆئەندامی هەناسە، هەوکردنی ڕێرەوەی میز و گورچیلە ،
هەروەها پێش هەندێک جۆری نەشتەرگەری دەدرێت بۆ
ڕێگریکردن لە هەوکردن

‏Ceftriaxone

‏( third- generation cephalosporin antibiotic )ە

زۆر جار بەکاردێت بۆ چارەسەرکردنی هەوکردنە داگیرکەرەکان کە
بەهۆی Entero Bactreriaceae دروست دەبێ

لەوانەیە هێڵی یەکەم بێت بۆ هەندێک هەوکردنی ڕێڕەوی زاوزێ وەک ؛
Gonorr hoea-
( PID)نەخۆشی هەوکردنی قەڵەوی-
- هەروەها ئەزمونی گونجاوە بۆ گومانی هەوکردنی مێشک لەو کەسانەی هەستیاریان هەیە بۆ (penicillin)
وە لە دژەبەکتریایە سەلامەتەکانە بۆ ئەوکەسانەی نەخۆشی گورچیلەیان هەیە .

‏ Ceftriaxone
‎
لەگەڵ کۆمەڵێک دەرمان کارلێک دەکەن بۆیە نابێت لەیەک
‎کاتدا پێکەوە وەربگیرێن لەوانەش؛
-Argatroban
-BCG vaccine live
-biralirudin
-cholera vaccine
-enoxaparin
-heparin

باوترین کاریگەریە لاوەکانی بریتین لە.

-Eosinophilia زۆربوونی لە خوێندا
-leukopenia کەمبوونی خڕۆکە سپیەکانی خوێن
-thrombocytopenia. کەمبوونی پەڕەکانی خوێن
-diarrhea. سکچوون
-rash هەستیاری پێست
-increased hepatic enzymes زیادبوونی ئەنزایمەکانی هەوکردنی جگەر

ئەم دەرمانە نابێت تێکەڵ بکرێت لەگەڵ چارەسەرەکانی کالسیۆم کە کالسیۆمی تێدایە وەک Ringer lactate بەهۆی مەترسی نیشتنی سفتریاکزۆن و کالسیۆم .

11/06/2023

هۆکارەکانی دروستبوونی ئازار لە بەشی خوارەوەی پشت

بەپێی یەک لەسەرچاوەکان لەهەر 10کەسێک 6بۆ 7کەس دووچاری ئەم ئازارە دەبێت لە ژیانیدا بەتایبەت لەتەمەنی 35بۆ55ساڵیدا زۆر باوە.

:ئازاری پشت و فەقەرات سێجۆری هەیە

1-بۆ چەند ڕۆژێک یان هەفتەیەک بەردەوام دەبێت ئەکرێ خۆی نەمێنێت
2-جۆری دووەم ئەکرێ چەند هەفتەیەک تاوەکو سێ مانگ لەگەڵت بەردەوامێ
3-جۆری سێیەم سێمانگ تاکو ساڵو زیاتریش بگرە تاتەمەن تەواو ئەبێت ئەکرێ لە گەڵمان بەردەوام بێت.

جۆری یەکەم پێی ئەڵێین ئازاری پشتی تیژ کە ماوەکەی کورتە
جۆری دووم کە ماوەیەک ئەخایەنێت پێی ئەڵێین ئازاری پشتی ژێر تیژ
جۆری سێیەم کە درێژخایەنە پێی ئەڵێین موزمین بە پێی هەریەک لەحاڵەتەکان چارەسەری ئازارەکە دەکرێت وە بۆچارەسەرکردنی تەنها دەرمان بەس نییە بۆ چارەسەری ئازاری پشت و فەقەرات دوو ڕێگای تریش هەیە بەڵام
سەرەتا بۆئەوەی لە ئازارەکە تێبگەی و لە چارەسەرەکەش تێبگەی پێویستە ئەو هۆکارانە بزانی کە ئەبێتە هۆی دروست بوونی ئازاری پشت و فەقەرات .

فەقەرات لە 33 بڕبڕە پێک هاتووە زۆر بەی کات ئازاری پشت لەناوچەیەکا دا زۆرترە پێی ئەڵێن ناوچەی لەمبار کەلە 5بڕبڕە پێکهاتووە ئەکەوێتە بەشی خوارەوەی فەقەرات .

لەناوەڕاستی هەموو بڕبڕەیەکی پشتدا بۆشایەک هەیە کاتێک فەقەراتەکان یەک لەسەر یەک ئەچنە سەر یەک ئەم بۆشاییانە تونێلێک دروستەکەن ئەم تونێلەش دڕکەپەتکی پیادا دەڕوات ئەم بڕبڕانەش کە ئەچنە سەریەک بۆ ئەوەی لەسەر یەک بمێنەوەو قایم بن و دەرنەچن پێویستیان بە بەستەرهەیە بەیەکیانەوە ببەستێتەوە وە بۆئەوەی بتوانین حەرەکە بکەین و فەقەراتمان بنوشتێتەوە پێویستمان بە ماسولکە هەیە،

کەواتە فەقەراتمان بەستەر و ماسولکەی پێوەبەستراوە کە یارمەتی توندی و مانەوەیان لەسەریەکدا دەدات وەیارمەتی جوڵەیەدات وەکاتێک ئەم ماسولکانە زیاد لە پێوویست ماندووەبن یاخود خولقەتی ئینسانەکە وایە ماسولکەکانی ناڕێکە یاخود ئیشی زۆرەکات و ماسولکەکانی ئازاریان پێ ئەگات هەموو ئەو شتانە دەبێتە هۆی ناڕێکی کاتێک ئەم ناڕێکیەش دروستەبێ پەستانێکی زیاد لە حەد و نا پێویست لەسەر بڕبڕەکان درووستەبێ

کاتێک ئەم پەستانەش دروستەبێ یان وا ئەکات بڕبڕەکان زۆر لێکتر نزیکبن و بچنەسەر یەکتر و زەختکەن یاخود لەیەکتریان دوورەخاتەوە لەهەردوو حاڵەتەکەشدا هەڵتۆقین و ئازار پێگەشتنی بەستەرەکان دروستەبێ کەلای خۆمان پێی ئەڵێن ئینزیلاق

وە کاتێک ئەم ئازارە چارەسەر ناکرێت و بۆماوەیەکی زۆر ئەمێنێتەوە درکەپەتکیش زیاد لە حەد ئازاری پێ ئەگات و کۆمەڵێ شتی تریش ڕووئەدات وەک سڕبوون و ئازاری پاشەوەو قاچەکان لەبەر ئەوەی لەمەنتیقەی لەمباردا وە لەژێرەوەی لەمباردا ئەو دەمارانە دروستەبێ کەئەچنەوە بۆ پاشەوەو بۆ قاچەکان بۆیە کاتێک دڕکە؛پەتک ئازاری پێئەگات ئەوانیش ئازاریان پێ ئەگات

بۆیە ئەو کەسانەی چارەسەری ئازاری پشتیان ناکەن بۆماوەیەکی زۆر
ئەبێ بە درێژخایەن پشتەوەیان ئازاری ئەبێت و سڕەبێت و ناڕەحەتیانەکات وە پاشەوەی قاچەکانیان ئازاریەبێت و مێروولە ئەکات سڕەبێت و نەیەڵێ بخەون و کۆمەڵێک ئەعرازیتر لەقاچەکانیان دەرەکەوێت.

چارەسەر

1- هەنگاوی یەکەم لەچارەسەر خاوکردنەوەو ڕێککردنەوەی ماسولکەکان و
باشترکردنی کارەکانیانە ئەمیش لەڕێگەی وەرزشکردن وەکۆمەڵێک جۆری وەرزش هەیە کە ئەتوانی ڕۆژانە لەماڵەکەی خۆتدا بیکەی بۆماوەی15 خولەک بەڵام پێویستە ئاگاداربیت کە بە هەفتەو دووان چارەسەر نابێت بەڵکو پێویستی بەماوەیەکی زیاترە لە بەردەوامبوون لەسەری تاوەکو ماسولکەکانی پشت بەهێزبن و ڕێکبن وئازاریان نەمێنێت و زەخت لەسەر دڕکەپەتک نەمێنێت و ئینزیلاق دروست نەبێت

2- هەنگاوی دووەم لەچارەسەرکردن دابەزاندنی کێشە چونکە تا کێش زیادبێت پەستان لەسەر فەقەرات زیادەبێت وسوود لەڕێگاکانی تری چارەسەریش وەرناگری هەروەها
خەوی باش گەر خەوت باشنەبێت جەستە شانسی ئەوەی کە تێکچوون وبرین وناڕێکی جەستەت کەمکاتەوە کەمە چونکە لەکاتی خەودا جەستە هەموو ناڕێکیەکانی چاکدەکاتەوە بۆیە خەوی باش باشترین ڕێگایە بۆ یارمەتیدان لەچارەسەرکردنی ئازاری پشت

3- هەنگاوی سێیەم کە یەکێکە لەڕێگا سروشتیەکان بریتیە لە کەمکردنەوەی قەلەقی و سترێس و خەمۆکی چونکە گواستنەوەی ئازار ئەگەر خەمۆکی و بێتاقەتی هەبێ زیادەکات لەبەر ئەوەی ئازار پێش ئەوەی بگات بە مێشک بە دڕکەپەتکدا ئەڕوات و بە کۆمەڵێک سەکتەدا تێدەپەرێت ئینجا ئەگاتە ئەو شوێنەی ئێمە هەستی پێئەکەین ئەگەر جەستەکە تەندروست بێت و کێشەی دەروونی نەبێ مێشکمان کۆمەڵێ ئیعازەنێرێ بۆکەمکردنەوەی ئەو ئازارە

4- هەنگاوی چوارەم لە چارەسەر بریتییە لەدەرمان ئەو درمانانەی کە پێویستە لەو حاڵەتەدا بخورێن ئەو دەرمانانەن کە دژە هەوکرنن وە ئەو دەرمانانەی کە ماسولکە خاو دەکەنەوە وە کۆمەڵێک دەرمانی تر کە دکتۆری تایبەت ئەینوسێ بەڵام ئەمانە بەتەنها کار ناکەن ئەگەر ڕێگاکانی تری چارەسەر ڕەچاو نەکرێن

07/06/2023

Disease نەخۆشی
دەوالی

دەوالی بریتییە لە بۆڕی خوێنهێنەری تێکچووی ئاوساو کە زۆر بەی کات لە قاچەکاندا دروستەبێ
ئەمەش ڕوودەدات بەهۆی زۆربوونی پەستان لەسەر بۆڕی خوێنهێنەر هەروەها هێزی ڕاکێشانی زەوی کەوادەکات خوێنەکە بە ئاسانی نەگەڕێتەوە و بمێنێتەوە کەلەئەنجامدا وادەکات بیان ئاوسێنێت و چرچولۆچ و پێچاوپێچیان بکات کە هەندێ کات دەبێتە هۆی ئازار و ناڕەحەتی.

لەوڵاتی ئەمریکا لەهەر پێنج کەس کەسێک دەوالی هەیە ئەم ئامارە بۆ وڵاتی خۆشمان ڕاستە گەر زیاتر نەبێت کەمتر نیە.

هۆکاری دروستبوونی دەوالی چییە؟
لەناو خوێنهێنەرەکاندا گوێچکەڵەهەیە کە ڕێگری دەکات خوێن بگەڕێتەوە بە ئاڕاستەی پێچەوانە ، بەڵام لەهەندێ کەسەکاندا بۆڕی خوێنهێنرەکە دەکشێت لەگەڵ کشاندا ئەم دەرگایانە لێک دوور دەکەونەوە لەئەنجامدا خوێن لەناو خوێنهێنەر ئەمێنێتەوە ئەمەیە پێی ئەڵێن دەوالی .هۆکاری کشانی خوێنهێنەرەکان و خراپبوونی ئەم دەرگایانە هێشتا زانست بەتەواوی دەرینەخستووە بۆچی ڕوودەدات
بەڵام لە هەندێ حاڵەت کەسەکە ئەگەری توشبوونی زیاترە ئەوانیش بریتین لە:

1- لەهەندێ کەس بۆماوەیە
2- بەهۆی شێوازکردنی ژیانەوە
(زۆر وەستان لەسەر قاچەکان یان نەجوڵانی زۆر ودانیشتنی سەر کورسی)
3- سک پڕبوونی خانمان
4- زیادبوونی تەمەن
5- ڕەگەز خانمان زیاتر توشئەبن بەهۆی هۆڕمۆناتەوە
6- زیادبونی کێشی جەستە چەوری زیاتر لەدیواری خوێنهێنەر کۆئەبێتەوە و زیاتر لێکدەکشێت

ڕێگری لە دروستبوونی

بەشێوەی زانستی و ئاسایی کاتێک دەوالی دەرەکەوێ ناتوانی ڕێگری لێبکەیت بەڵام پێش دەرکەوتنی دەوالی کاتی زۆری دەوێ بۆیە ئەتوانی
ڕێگری لە دروست بوونی بکەی بەم ڕێگایانە

1-وەرزش کردن سووڕی خوێن بەهێز دەکا
2-جوڵەی زۆر بەتایبەت ئەوانەی کارەکانیان دانیشتنی زۆری
تێدایەلە( 30بۆ40) خولەک با (5) خولەک جوڵە هەبێ
3-گۆڕانکاری لە خواردن دوورکەوتنەوە لە خوێی زۆر و زیادکردنی ئەو خۆراکانەی پۆتاسیۆمی تێدایە وەک( بادەم ، فستق ، فاسۆلیا، پەتاتە، سپێناغ ، ماسی ، .....)
4- دابەزاندنی کێش
5-لەبەرنەکردنی جلی زۆر تەسک دەبێتەهۆی پەستانی زۆر لەسەر قاچەکان
6-زوزوو بەرزکردنەوەی قاچەکان کەلە ئاستی دڵ بەرزتربێ
7-گۆرەوی تایبەت بە دەوالی

چارەسەر

1-دەرمان تائێستاچارەسەرێکی دیاریکراو نییە
2- نەشتەرگەری

10/05/2023

Ketoconazole

سەربە گروپی antifungal بەکاردێت بۆ
چارەسەری هەوکردن کە به هۆی کەڕووەوە دروست دەبێت .

Ketoconazole

دروستکردنی ergosterol بلۆک دەکات کە پێکهاتەیەکی سەرەکیە لە پەردەی خانەی کەڕوو لەڕێگەی ڕێگری کردن لە cytochrome ئەنزیمی پشت بەستوو بە lanosterol کە بەرپرسیارە لە گۆڕینی lanosterol بۆ ergosterol لە پەردەی خانەی کەڕوو .

ئەم دەرمانە نابێت بۆ ماوەیەکی درێژخایەن بەکار بهێنرێت بەتایبەت لە دوو حاڵەتدا دەبێ بە وریایەوە بەکاربهێنرێت

۱- ئەو کەسانەی بەرهەمهێنانانی ترشی گەدەیان کەمە
۲- ئەو کەسانەی نەخۆشی جگەر یان هەیە چونکە ئەبێتە هۆی بریندار بوونی جگەر تەنانەت لەهەندێ حاڵەت لەوایە پێویست بە گواستنەوەی جگەر بکات

Ketoconazole

بەشێوەیەکی فراوان بەکاردێ بەشێوەی شامپۆ بۆ ئەو کاسانەی کێشەیان هەیە لە پێستی سەر
عادەتەن دووجار لەهەفتەیەکدا بەکاردێت بۆ ئەوکەسانەی کڕێشی سەریان هەیە
وە سێجار لە هەفتەیەکدا بۆ وەرینی قژ
بەڵام بەشێوەی گشتی هەموو ڕۆژ دەتوانرێ بەکاربهێنرێت
لەگەڵ ئەوانەشدا ئەگەر هەیە ببێتە هۆی شێواندنی قژەکە وەک گۆڕانی ڕەنگ ،ووروژاندنی قژ ، شکانی قژەکە هەروەها لەوایە ببێتە هۆی ووشکی یان چەوری پێستی سەر لەهەر حاڵەتێکدا پێویست پێویستە بچیتەوە لای دکتۆر.

06/05/2023

ORS
Oral rehydration Solution

بەکاردێت بۆ چارەسەری ووشک بوونەوە کە بەهۆی سکچوونەوە دروست دەبێت,
بە پێچەوانەی شلەکانی تر ڕێژەی پێکهاتەکان لە ors هاوتایە لەگەڵ ئەوەی لەش پێویستی پێیەتی بۆ چاکبوونەوە لە نەخۆشی سکچوون.

کاریگەری ORS پشت دەبەستێت بەتوانای گلوکۆز بۆ هاندانی سۆدیۆم و شلە لە ڕیخۆڵە باریکە لەڕێگەی پڕۆسەیەکی سووڕی
AMP -independent

ئاو و ئەلیکتڕۆلایت و گلوکۆز لە ڕێڕەوی ڕیخۆڵەی گەدەوە دەمژرێت بۆ سوڕانەوەی سیستماتیکی ، کە دابینکردنی ئاوی لەش پڕدەکاتەوە،
کاربۆهایدرات و ئەلیکتڕۆلایتەکان ڕێگری لە وشکبونەوە و تێکچونی کارکردنی گورچیلە دەکات.

جیاوازی نێوان electrolyte و ORS

چارەسەری ئەلیکتڕۆلایت بەشێوەیەکی فراوان بەکاردێت بۆ rehydration لە نەخۆشی سکچوون و بۆ پاراستنی شێداربوون لەکاتی وەرشکردنی بەهێز .
لە نەخۆشی سکچووندا چارەسەری ORS بەشێوەیەکی ئاسای باشترە لە شلەی ناو دەمارەکان جگە لەو نەخۆشانەی ووشکبوونەوەی سەختیان هەیە.

هەروەها خواردنەوەی ئاوی پاک ئەو توخمانەی تێدایە کەلەکاتی سکچوودا لەجەستە ون دەبن ، کاریگەرە لە چارەسەرکردنی ووشکبوونەوە لە ئەنجامی هەمووجۆرەکانی نەخۆشی سکچوون.

TB/
بە شێوەیەکی گشتی ORS نابێت لەماوەی 24کاتژمێر زیاتر بهێڵرێتەوە بەهۆی مەترسی تووشبوونی بەکتریۆلۆجی.

30/04/2023

Hyoscine butylbromide

ناسراو بە buscopan
دەرمانێکی (anticholinergic) ە بەکاردێت بۆ چارەسەری ئازاری سک (گەدە) بەیارمەتیدانی پشوودانی ماسولکەکانی گەدە ، یارمەتی کەمکردنەوەی هەڵئاوسان و ئازاری جۆری گرژبوون دەدات کەلەوانەیە ڕووبدات لەگەڵ نەخۆشی
( bowel syndromeirritable)
وە نەخۆشی
(diverticular)
هەروەها گرژبوونی سورێنچک ، ئازاری گورچیلە ، گرژبوونی میزڵدان هەروەها بۆ باشترکردنی دەردراوی هەناسەدان لەکۆتایەکانی ژیان.

هەروەها دەرزی
hyoscine butylbromide

دەتوانێت ببێتە هۆی کاریگەری نەرێنی گەورە لەوانە ( دڵە کووتە ، نزمبوونەوەی پەستان ، فرە هەستیاری ئەم کاریگەریە نەرێنیانە لەوانەیە ببێتە هۆی ئەنجامێکی کوشندە بۆ ئەو نەخۆشانەی کەنەخۆشی دڵیان هەیە وەک شکستی دڵ ، نەخۆشی تاجی دڵ ، ناڕێکی لێدانی دڵ ، بەرزی پەستانی خوێن هەروەها هەندێک لە ڕاپۆرتەکان ئاماژەیان بەوە کردووە توشبوون بە نەخۆشی دڵ زیاترە لەو نەخۆشانەی کە نەخۆشی دڵیان هەیە

28/02/2023

Tramadol

یەکێکە لە ئازار شکێنە بەهێزەکان وە بەبێ ڕاچێتەی دکتۆر نادرێ
بەڵام بەهۆی کاریگەری لاوەکیەوە کە دەبێتە هۆی هێڵنج و ڕشانەوە plasil ampul ی لەگەڵ ئەدرێ

ئایه ئەتوانین لەجێگای plasil

Ondansetron ampule
بەکار بهێنین؟؟

بەکارهێنانی tramadol لەگەڵ ondansetron گونجاو نییە
لەبەر ئەوەی هەردووکیان کاری گەری یەتر کەم ئەکەنەوە بارودۆخی نەخۆش خراپتر ئەبێ وەلەهەندێ حاڵەتی دەگمەن ئەبێتە هۆی
-Serotonin syndrom
- Irregular heart rhythm
هەردوو حاڵەت مەترسی لەسەر ژیان دروست ئەکات.

28/02/2023

Lipid_lowering Agent

دەرمانە دژە چەوریەکان
بەکاردێن بۆ چارەسەرکردنی کۆلیستڕۆلی بەرز یان نزم کردنەوەی مەترسی نەخۆشی دڵ.

بۆچی واباشترە لەشەواندا
وەربگیرێن؟؟

زۆر لە ستاتینەکان بەشێوەیەکی باشتر کاردەکەن کاتێک لە شەواندا بەکاردێن،
چونکە ئەو ئەنزیمەی کۆلیستڕۆڵ دروست دەکات چالاکترە لە شەواندا وە ڕێژەیەکی زیاتر بەرهەم دێنێت،
وە بەشێک لە ستاتینەکان لەوەیە شەو بەبێداری بتهێڵنەوە بەتایبەت

Fat_soluble statins

کە ئەمانە دەگرێتەوە

-Atorvastatin(lipitor)
- lovastatin(mevacor)
-Ezitimibe and simvastatin(vytorin)
-simvastatin(zocor)

زیاتر دەبنە هۆی بێداری لەبەر ئەوەی زۆر بەئاسانی دەتوانن پەردەی مێشک تێپەڕێنن و ڕێگا بۆخۆیان دروستکەن تا بپەڕنەوە بە
Blood-brain barrier
کە مێشک دەپارێزێ لە ماددە کیمیایەکانی خوێن.

28/02/2023

INTRACTION

OMEGA 3 & ASPIRIN

omega 3/ lipid- lowering agents
aspiriN/ anti coagulants

ئایە ئەکرێ بەیەکەوە بەکار بهێنرێن؟؟

Omega 3
وەک دژە خوێن مەینێکی سروشتی کاردەکات واتا دەتوانێت ڕێ لە خوێن مەین بگرێت ئەم تایبەتمەندییە لەوانەیە یارمەتی ڕوونکردنەوەی هەندێک لە تایبەتمەندییە تەندروستیەکانی دڵ بدات .
لەبەر ئەوە omega3 لەوانەیە مەترسی خوێن بەربوون زیاد بکات کاتێک کەسەکە دەرمانی دژەخوێن مەین بەکاردێنێت وەک ئەسپرین.

ئێوەش هەر پرسیارێکتان هەیە یان بابەتێکی گرنگ ئەتوانن لە کۆمێنت بینوسن انشااللە بەپێی توانا وەڵام ئەدرێنەوە یان پۆستی لەسەر ئەکەین بۆ ئەوەی زۆر ترین سوود بگەیەنین پشت بەخوا.

26/02/2023

کارلێکی Metronidazoe لەگەڵ هەریەک لە دەرمانەکانی
(warfarin , mebendazole)

-Metronidazole & warfarin

بۆچی نابێت ئەم دوو دەرمانە پێکەوە وەربگیرێن؟؟

میتڕۆنیدازۆڵ ڕێگری دەکات لە ئەنزیمی
PCY2C9
کە بەرپرسیارە لە میتابۆلیزمی وارفارین،
میتابۆلیزمی دواکەوتوی وارفارین کاریگەری دژە مەین بەرزدەکاتەوە و ئەگەری ئاڵۆزییەکانی خوێن بەربوون زیاد دەکات .

- Metronidazole & mebendazole

دوورکەوتنە لە پێکەوە بەکار هێنان و تێکەڵ کردنی ئەم دوو دەرمانە بەهۆی ئەگەری زیادبوونی مەترسیەکانی نەخۆشی
stevens_jihnson syndrome or
Toxic epidermal necrolysis

Drug & disease

24/01/2025

02/01/2025

20/07/2024

11/06/2023

07/06/2023

10/05/2023

06/05/2023

30/04/2023

28/02/2023

28/02/2023

28/02/2023

26/02/2023

Address

Website

Alerts

Contact The Practice

Shortcuts

Share

Category