02/03/2023
کاسین چیە؟
شیر لە دوو جۆری پرۆتین پێک دێت، کەیسین و کەیس. کاسین نزیکەی 80٪ ی پرۆتینی شیر و کشک بۆ 20٪ی ماوە. ئه گه ر هه ر به رهه مه شیره ی که له شیر دروست ده که ن به کار ده که ی، تۆ له و دوو به رهه م ده ست ده که ی. بەڵام ئەوان هەروەها بە جیا لە ڕێگەی تەواوکارییەوە بەردەستن.
پرۆتینی ویی لەوانەیە باوترین پاودەری پرۆتین بێت لە بازاڕدا، بەڵام باودەری پرۆتینی کاسین کەمێک قورسترە بۆ هاتن. کاسین دەتوانرێت بە دوو شێوەی جیاواز وەربگیرێ: میسلار کاسین و کاسین هایدرۆلیزات.
میسلار کاسین
ئەمە سروشتیترین شێوەی پرۆتینی کاسینە کە لە نزیکەوە لە پێکهاتەی کیمیایی خۆی کە لە شیردا دۆزراوەتەوە. گروپەکانی کاسین پێکەوە بە تۆپە بچووکەکان پێیان دەوترێت میکلێس کە رێگە دەدات لە گەدەت داپۆشێت کاتێک هەرس دەکرێت - کە لەوانەیە بە نۆرەی خۆی هەڵمژینەکە هێواش بکاتەوە.
کاسین هایدرۆلیسات
پڕۆتینی هایدرۆلیز بە شێوەیەکی کەم شکاوە بۆ ڕێگەدان بە هەڵمژینی خێراتر و هەرسکردن. ئەم فۆرمە پێشوەختە و بە خێرایی هەڵمژراوە.
کاسین × وی
کەیسین بەرامبەر هەتیو
پرۆتینی وی خێرا هەرس دەکات، بۆیە پێشنیار دەکرێت ڕاستەوخۆ پاش ڕاهێنانێک پرۆتینێک بخۆنەوە. ماسولکەکانت لە ڕاستیدا برسین بۆ کارب و پرۆتین دوای دانیشتنێکی سەختی ڕاهێنان، بۆیە ئەوە زۆر بەسوودە بۆ بەکار هێنان لە ماوەی ئەم پەنجەرە چاکبوونەوە. ئەوە نزیکەی 20 خولەک دەخایەنێت بۆ ئەوەی پرۆتینی پیس هەرس بکرێت و هەڵمژێت، کە ڕێگە دەدات بۆ پشتگیری خێرا لە چاکبوونەوەی ماسولکەکان و کۆکردنەوە.
لە لایەکی ترەوە ئێمە کاسینمان هەیە کاسین هێواش هەرس دەکات [1]، ئەمەش مانای ئەوەیە کە کاتێک تۆ وەریدەگریت، ئەو ترشی ئامینە بە بڕی کەمتر دەگەیەنێت، بەڵام لە ماوەیێکی درێژتر لە کشک - بە نزیکەیی 2 بۆ 4 کاتژمێر. ئەمە مانای ئەوەیە کە تۆ چەمێکی جێگیری خۆراکیت دەست دەکەوێت بۆ ماسولکەکانت، کە لەوانەیە سوودێکی زیاتر بێت بۆ پاراستنی ھەندەڵی بێهۆشکەر، یان بە واتایەکی تر، وەک پرۆتینێکی دژە کاتابۆلیک هەڵسوکەوت دەکات.
وەک پڕۆتینەکانی تری گیانەوەر، هەردوو کەیسین و کحۆم بە پرۆتینی تەواو دادەنرێن - هەموو ئەو ترشی ئامینە گرنگانەی تێدایە کە پێویستت پێیە لە ڕێجیمەکەتدا. لە کاتێکدا هەردوو پڕۆتینەکە تەواوکەری گەورەن، ئامانجی جیاوازیان هەیە. وە تێکەڵکردنی هەردووک لە شێوازی ژیانت بۆ تۆمارکردنی ئەنجامە باشەکان لە ڕاهێنانەکانت.
5 هۆکاری سەرەوە بۆ تاقی کەرەوەی پرۆتینی کاسین
1. دروستکردنی ماسولکەی زیاتر
چەندین پلانی ڕێجیم، لەوانە ئاڕ پی، پێشنیاری بەکارهێنانی پرۆتینی کەیسین ڕاستەوخۆ پێش خەوتن دەکەن چونکە هێواش هەرس دەکات و لێشاوی جێگیری ترشەکانی ئامینە دابین دەکات لە کاتی خەوتندا. کاتێک دەچیتە سەر جێگا، جەستەت هۆرمۆنی گەشەی مرۆڤ ئازاد دەکات، کە گرنگە بۆ دروست کردنی ماسولکەی خاو، بەڵام ئەم پرۆسەیە پێویستی بە پرۆتینی بەردەستە بۆ سازکردن.
وەرگرتنی کەیسین لەشەودا پێش خەوتن وا بیردەکرێتەوە کە بەدرێژایی شەو پشتگیری ئەم میکانیزمە بکات و دەبێتە هۆی گەشەکردنی زیاتری ماسولکەکان بەگشتی (گۆڵ!) (2,3).
2. زیادکردنی لەدەستدانی چەوری
لێکۆڵینەوە بچووکەکان پێشنیاری ئەوە دەکەن کە هەردوو کەرە و پرۆتینی کەیسین، کاتێک لە جیمێکی کالۆری کۆنترۆلکراو لەگەڵ ڕاهێنانی بەرگریدا، لەوانەیە یارمەتی پاراستنی کۆمەڵی کاڵ بدەن و لەدەستدانی چەوری زیاتر بەرزبکەنەوە (4). بەڵام بە دڵنیاییەوە لێکۆڵینەوەی زیاتر پێویستە.
بە بێ گوێدانە، توێژینەوەکان ئەوە دەردەخەن کە بەکارهێنانی پرۆتینی زیاتر بە گشتی لەوانەیە هەندێک ئیستحقاقی هەبێت کاتێک دەبێتە هۆی پاراستنی کێش و زیادکردنی خواردنی پرۆتین لەوانەیە سوودبەخش بێت بۆ دابەزاندنی پاوەند کاتێک کالۆری کۆنترۆڵ دەکرێت (5).
3. چاککردنەوەی خۆت باشتر بکە
تۆ وا بیر دەکەیتەوە کە ڕۆیشتن بۆ هۆڵی وەرزش خێرا ماسولکەکانت گەورەتر و بەهێزتر دەکات، بەڵام ڕەنگە جەستەت نەتوانێت ئەو کارە بکات بەبێ خۆراکی گونجاو. ئەو دووانە بە دەستەوە دەڕۆن
ئەوە پیشان دراوە کە تەواوکاری دەتوانێت یارمەتی چاککردنەوەی ماسولکەکان، چاککردنەوە و گەشەکردن بدات. وە کاسین ئامرازێکی گرنگە بۆ پشتگیری کردنی ئەم پرۆسەیە. دوای ڕاهێنان، فایبەرەکەی ماسولکەکە تێکچووە. لەشی ئێمە پڕۆتین و ترشی ئامینە بەکاردێنن بۆ چاککردنەوە و دروست کردنی ماسولکە گەورەتر و بەهێزتر لە جاران.
ئەوەی دەربارەی کەیسین بێ هاوتایە توانای دابین کردنی پرۆتینە لە ماوەی چەند کاتژمێرێک دوای ڕاهێنان، پاراستنی پرۆتینی جەستەت بە ئەرێنی، و لە بەرامبەردا، پاراستنی ماسولکەکان و بە ئەگەری شاراوە پشتگیری گەشەی ماسولکە (6,7) دەکات.
4. بەرزکردنەوەی تەندروستی ددان
وەک سەرچاوە شیرەمەنیەکانی تر، کەیسین لەوانەیە تەندروستی ددان باشتر بکات. توێژینەوەکان پێشنیاریان کردووە کە ناوەڕۆکی کالسیۆم و فۆسفات و هایدرۆکسین توانای بەهێزکردنی مینای ددان لە دژی فرۆسینی ترش و زیانەکانی (8,9,10) هەیە. وە ئەو کەیسە لەوانەیە ڕێگری بکات لە بەکتریای لەناوچوونی ددان لە لکاندنی ددان، یارمەتی دەدات بۆ هێشتنەوەی ئەشکەوتەکان لە کەنداو.
5. کۆکیزەکانی کاسین
کاسین پاودەرێکی فرەجۆرە کە دەکرێت چێژ لە چەند ڕێگایەک وەربگریت. ئەگەر بە دوای بڕێکی خێرای کەیسیندا دەگەڕێیت، دەتوانیت لەگەڵ شیر یان ئاو تێکەڵی بکەیت وەک لەرزین. یان ئەگەر هەواداری لەرزین نەبوویت، دەتوانیت کەیسین بخەیت بۆ چەند شتێکی جیاواز، وەک مەیخانە، موفین، کۆکیز، بۆ چارەسەرێکی تەندروست پێش خەوتن.
