19/09/2025
👇 Waxaan Ku Dhex Nool nahay Khatar! Soomaalidu Maxay Ugu Dhintaan Cudurro Laga hortagi Karo? 📉🆘
🩺 Daraasad Cusub oo Kashifaysa Xaaladda Dhabta ah ee Adeegyada Daryeelka Degdegga ah iyo ICU-yada ee Soomaaliya (2025)
Soomaaliya waxaa laga sameeyay qiimeyn qaran oo baaxad leh oo lagu baaray adeegyada degdegga ah iyo kuwa daryeelka adag (Emergency & Critical Care - ECC). Daraasaddan, oo lagu sameeyay 43 isbitaal oo dalka ku yaal, waxay si cad u muujisay:
🚨 In bukaanno badan ay u dhintaan xaalado la badbaadin karay – haddii ay helaan daryeel caafimaad degdeg ah.
📉 Celceliska ahaan cimriga dadka Soomaaliyeed: waa 56 sano – mid ka mid ah kuwa ugu hooseeya caalamka!
⚠️ Hooyooyin, dhallaanka cusub, iyo bukaanada ku jira xaaladaha degdegga ah ayaa ah kuwa ugu nugul.
Qodobada Muhiimka ah ee Daraasadda Lagu ogaaday:
❌ Qalab la’aan: Ventilators, oxygen la isku haleyn karo, ECG machines – inta badan isbitaallada ma haystaan.
❌ Shaqaale aan ku filnayn: Tirada iyo tababarka xirfadlayaasha caafimaad aad ayuu u hooseeyaa.
❌ Nidaam kala daadsan: Isbitaalladu ma isla wadaagaan xogta, mana jiro nidaam degdeg u shaqeeya oo isku xira.
❌ Kalsooni darro bulsho: Dadku waxay u leexdaan oo raadiyaan dawo dhaqameedyo ama dalal dibadda ah si ay daryeel u helaan.
🔍 Maxaa Sababa Dhimashada?
Xanuunka wadnaha 🫀
Caabuqyada neefmareenka 😤
Dhiig oo ku furma maskaxda 🧠
Shuban iyo oof-wareen 💦
Shilalka iyo dhaawacyada waddooyinka 🚑
Waxaa ka sii daran:
80% dhimashada dhallaanka cusub waxaa sabab u ah xaalado la daaweyn karo, sida neef-qabatin iyo infekshano!
🎯 Maxaa Laga xallin Karaa?
✅ Dhismaha nidaam qaran oo ECC ah – 24/7 shaqeeya
✅ Qalabeyn casri ah oo isbitaallada lagu sameeyo
✅ Tababaro joogto ah oo shaqaalaha la siiyo
✅ In ECC lagu daro dhammaan isbitaallada
🛑 Gunaanad: Mala Badbaadin Karaa? Haa – Laakiin Waqtigu Wuu Socdaa!
Soomaaliya waxay halis ugu jirtaa in kumannaan qof ay u dhintaan cudurro ama shilal si fudud looga hortagi karo, loona badbaadin karo. Haddii aan la helin qorshe qaran, maalgelin, iyo ka go’naansho, dhibaatadu way kasii dari doontaa.
👇 Hoos ka akhri warbixinta oo dhammeystiran – una faafi dadka kale!
📲 La wadaag si dadku u baraarugaan – Daryeel degdeg ah waa xaq in lahelo!
🔗 Xigasho: Njiru et al., 2025 - Emergency and Critical Care in Somalia
📎 Link: https://bmcemergmed.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12873-025-01234-8 BMC Emergency Medicine (2025)
