វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេស រោគកុមារ

18/11/2024

=>ទំនិញលក់ដាច់

• ម៉ាសុីនឆ្ពុងច្រមុះគុណភាពល្អ កំលាំងខ្លាំង
• តំលៃពិសេសសំរាប់ម៉ាក់ៗ 8$❤️
• សំរាប់ម៉ាក់ៗមិនទាន់មាន អាចទិញទុកមួយសំរាប់កូនតូចៗ🥰

29/06/2024

📍បញ្ហាស្បែករបស់ទារកដែលតែងតែកើតមានញឹកញាប់ ដែលម៉ាក់ៗគួរតែដឹង

១- កន្ទួល​ពណ៌​ស​នៅ​ចុង​ច្រមុះ ​ឬ​ត្របក​ភ្នែក
• បណ្ដាល​មក​ពី​ក្រពេញ​ខ្លាញ់​នៅ​លើ​ស្បែក សម្បូរ​ជាតិ​ខ្លាញ់​
ដែល​ផ្ទុក​សារជាតិ Keratin និង Sebum ដែលបង្ក​ទៅ​ជា​
ពង​បែក​តូចៗ​ពណ៌​ស ឬលឿង​​លើ​​មុខ
• តែ​ម៉ាក់ៗមិន​បាច់​បារម្ភ​ទេ ជា​ធម្មតា​អាការៈ​នេះ​នឹង​ត្រូវ​ជា​
សះស្បើយ​ដោយ​ឯក​ឯងពី ៨-១០ ថ្ងៃ មិន​ចាំបាច់​​ការ
ព្យាបាល​អ្វី​ទាំង​អស់

២- ចំហាយ​ក្តៅ ឬចែងថ្ងៃ
• ជាកន្ទួល​ខ្ទុះ​តូចៗ ពណ៌​ក្រហម
• ច្រើន​កើត​មាន​នៅ​លើ​ខ្នង ថ្ងាស ឬ​​​បរិវេណ​ដើម​ទ្រូង​​ទារក
• បង្ក​ឡើង​ដោយ​​​ការ​កក​ស្ទះ​រន្ធញើស ជា​ពិសេស​​កើត​​ពេល​​
អាកាស​ធាតុ​ក្តៅ​ខ្លាំង​ ឬ​សើម​ខ្លាំង

៣- មុន​ ឬ​ស្រែង​ទឹកដោះ
• ជា​ការ​រលាក​ក្រហមៗ​​ ហើយ​មាន​ខ្ទុះ​សៗ​នៅ​លើមុខ ឬ​ថ្ពាល់​
ទារក​
• កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​ការ​វិវត្តន៍នៃ​ការ​បញ្ជូន​អ័រម៉ូន​ពី​​ម្ដាយ​
ទៅ​រាង​កាយ​ទារក ឬ​មក​ការ​ពី​ហៀរ​ទឹក​ដោះ និង​ទឹកដោះ​
គោ​ទៅ​លើ​មុខ​ទារក
• បើ​រលាក​តិចតួច វា​នឹងបាត់​ទៅ​វិញ​ដោយ​ខ្លួនឯង តែ​បើ
រលាក​ខ្លាំង​ ម៉ាក់ៗចាំបាច់​ត្រូវ​ទៅ​ជួប​គ្រូពេទ្យ​

៤- ស្នាម​សៗ
• ជា​ស្នាម​សៗ សែ្តង​ចេញ​ជា​បន្ទះ​ស​ដូច​ជា​ជំងឺ​ភ្លឺ​នៅ​លើ​
មនុស្ស​ធំ
• ភាគ​ច្រើន​កើត​នៅ​លើមុខ ជា​ពិសេស​ថ្ពាល់​ទារក
• អាច​បាត់ដោយ​មិន​បាច់​ព្យាបាល គ្រាន់​តែ​ចៀស​វាង​ការ​ត្រូវ​
កម្តៅ​ថ្ងៃ តែ​បើ​ករណី​ធ្ងន់ធ្ងរ​ត្រូវ​ប្រើ​ក្រែម​ដើម្បី​ព្យាបាល

៥- កន្ទួល​ក្រហម
• ជា​ការ​រីក​រាល​ដាល​នៃ​ការ​រលាក​ក្រហម (ខ្លះ​មាន​ខ្ទុះ​ពណ៌ស
ឬ​លឿង​នៅ​ចំ​កណ្ដាល)
• ច្រើន​កើត​នៅ​លើ​ខ្នង​ មុខ​​ ដើមទ្រូង​ ឬ​ដៃ​របស់​ទារក
• វា​នឹង​បាត់​ទៅ​វិញ​ដោយ​ឯកឯង​បន្តិច​ម្តងៗ​ ២-៣ខែ ​ដំបូង

31/05/2024

📍ម៉ាក់ៗមួយចំនួនតែងតែបារម្មណ៍អំពីការថយការបៅរបស់កូនៗ
👉🏻មកដឹងពី 6 ចំណុចដែលធ្វើអោយថយការបៅរបស់កូនៗ

1. កូនមានច្រាំងអណ្ដាត
=> ម៉ាក់ៗគួរតែសំអាតអណ្ដាតកូនដោយការគៀរជាមួយ
កំប្រេះ&សេរ៉ូមប្រៃ រឺក៏ទឹកក្ដៅអ៊ុនៗ ក្នុង1អាទិត្យ
យ៉ាងតិច2ដង

2. កូនឈ្លោះជាមួយក្បាលមឹម
=> អាចមកពីក្បាលមឹមចេញលឿនពេក រឺក៏រឹងពេក

3. កូនតឹងច្រមុះ
=> ព្រោះរាល់ពេលកូនមឹមគឺត្រូវដកដង្ហើមតាមច្រមុះ
=> ដូច្នេះម៉ាក់ៗអាច :
- ស្ពង់ច្រមុះកូនជាមួយសេរ៉ូមប្រៃ
- រឺក៏បន្ដក់សេរ៉ូមប្រៃ1-2ដំណក់ក្នុងច្រមុះកូន
- ប៉ុន្ដែបើនៅតែមិនបាត់ទៀត គួរយកកូនទៅលាង
ច្រមុះជាមួយគ្រូពេទ្យ

4. កូនមានស្លេសនៅក
=> ម៉ាក់ៗគួរយកកូនទៅធ្វើចលនាផ្លូវដង្ហើម ដើម្បីយក
ស្លេសចេញ

5. រលាកបំពង់ក
=> គួរយកកូនទៅជួបគ្រូពេទ្យដើម្បីព្យាបាល

6. កូនទ្បើងផ្សិតនៅក្រអោមមាត់
=> គួរយកកូនទៅជួបគ្រូពេទ្យដើម្បីព្យាបាល

14/05/2024

📍ទម្លាប់ពីបុរាណដែលធ្វើហើយអាចប៉ះពាល់លើទារកទើបនឹងកើតដែលម៉ាក់ៗត្រូវតែដឹង នឹងជៀសវាង :

I. ហាម​បន្តក់​ទឹកដោះ​លើ​ភ្នែក​កូន
• ម៉ាក់​ៗ​ដែល​កើត​កូន​តាម​ធម្មជាតិ កូនអាចមាន​បញ្ហា​ភ្នែក​ច្រើន​
ជាង​សម្រាល​ដោយ​វះកាត់ តែ​ទោះ​យ៉ាង​ណាយើង​មិន​ត្រូវ​បន្តក់​
ទឹកដោះ​លើ​ភ្នែក​កូន​នោះ​ទេ ព្រោះ​វារឹតតែ​ធ្វើ​ឲ្យ​ភ្នែកទៅជា :
- ស្អិត
- ហើម
- និង​រលាក​ភ្នែក និងកញ្ចក់ភ្នែក
=> ទារកដែលឈឺភ្នែក​ គឺគ្រូពេទ្យ​ណែនាំ​ឲ្យ​បន្តក់​សេរ៉ូម​ប្រៃ

II. កុំ​បំបៅ​កូន​ទាំងដែលម៉ាក់ៗ​ផឹក​ថ្នាំ​ឫស​ឈើ(ថ្នាំខ្មែរ) និង​ស្រា
• ម៉ាក់​ៗ​តែងតែយល់ថាការផឹក​ស្រា​ថ្នាំ ឬឱសថបុរាណគឺដើម្បី​ឲ្យ​
សម្បូរ​ទឹកដោះ និង​ឆាប់​រឹង​សរសៃ​ប៉ុន្ដែវាអាច​ប៉ះពាល់​ដល់​
សុខភាព​ខ្លួនឯងទៅវិញទេ ហើយ​ជាតិ​អាកុល​&ថ្នាំខ្មែរទាំងនោះ
ក៏​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ខ្លួន​កូន​តាមរយៈ​ទឹកដោះ​ដែលធ្វើឲ្យ​កូនទៅជា :
- ហើមពោះ​
- ប៉ោងពោះ
- និង​រាគរូស
=> គ្រូពេទ្យមិនណែនាំអោយម៉ាក់ៗផឹកថ្នាំខ្មែរ រឺស្រាទេ

III. ច្របាច់​ដោះ​កូន
• ជំនឿ​របស់​ចាស់​ៗ​សម័យ​មុន គឺ​ឲ្យ​តែ​ទារក​ទើប​នឹង​កើតត្រូវ​
ច្របាច់​ក្បាល​ដោះកូន​ឲ្យ​ចេញ​គ្រាប់​ ដើម្បីជៀសវាង​ពេល​ធំ​
ទៅ​ដោះ​ប្រែ​ជា​ធំ​រយីករយាក ឬ​កើត​ជំងឺ​ផ្សេង​ៗ​នៅ​កន្លែង​នោះ
ទាំងកូន​ប្រុស និងកូនស្រី​ឲ្យតែ​កើត​មក​ ​
=> វាមិនមែនជា​រឿង​ត្រឹមត្រូវ​ទេ ព្រោះ​វាអាច​ធ្វើឲ្យ​ទារក​មាន​ឆ្លង​
មេរោគ និង​បង្ក​ទៅ​ជា​ដំបៅ​ធ្ងន់ធ្ងរ​បានហើយ​ឈាន​រហូត​ដល់​
វះកាត់​ជាដើម

IV. ហាម​លាប​ប្រេង​កូឡា​លើ​បង្ហើយ​កូន
• ចាស់ៗ​តែង​លាប​ប្រេងកូឡានៅបង្ហើយ​​កូន​ង៉ែត ដើម្បី​ឲ្យ​
បង្ហើយ​ឆាប់​រឹង មិន​ផើតផត ប៉ុន្តែការធ្វើបែប​នេះ​គឺមិន​ត្រឹមត្រូវ​
ឡើយ ហើយ​ថែម​ទាំង​អាចបង្ក​ផល​ប៉ះពាល់​ដល់​ :
- ខួរក្បាល​កូន
- ផ្លូវដង្ហើមកូន
- និង​មាន​អាចម៍​ក្របី​លើ​ក្បាល

V. ទំពាំចំណី​បញ្ចុក​កូន
• ​ចាស់ៗមួយចំនួន​គាត់តែង​តែទំពា​អាហារ​ក្នុង​មាត់​ខ្លួន​រួច បាន​ខ្ជាក់​
ដាក់​ស្លាបព្រា​ទៅ​បញ្ចុក​ចៅ ទង្វើ​បែប​នេះ​គឺត្រូវហាម​ដាច់​ខាត
ព្រោះ​ក្នុង​មាត់​យើង​ :
- សម្បូរ​ទៅ​ដោយ​មេរោគជាច្រើន​ប្រភេទ
- មួយ​វិញ​ទៀត​មាន​ជំងឺ​ខ្លះ​អាច​ឆ្លង​តាម​រយៈ​ទឹក​មាត់​ផងដែរ

VI. ហាម​រោយ​ម្សៅ​លើ​ផ្ចិត​កូន
• មិន​ត្រូវ​យក​ដីដំបូក, សំបុក​ពីពាង-ឆ្កែញ៉ាំង, ផេះ, ម្សៅហុយ​មក​
បិទ ឬ​រោយ​ពី​លើ​ផ្ចិត​នោះ​ទេព្រោះវាអាចបណ្តាលឲ្យកូនកើត
តេតាណូសបាន
=> ផ្ចិតកូន​ក្មេង​នឹង​ក្រៀមជ្រុះ​ដោយ​ឯកឯង​ក្នុង​អំឡុង ៥-១៥ ថ្ងៃ​
ក្រោយ​សម្រាល

24/04/2024

📍ជំងឺខ្សោយប្រាជ្ញាពីកំណើត ( Down Syndrome )
ឬ ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនហៅថា “ជំងឺមិនគ្រប់ទឹក”

👉🏻 អ្វីទៅជាជំងឺ Down syndrome?
- ជាជំងឺដែលកើតចេញមកពីបញ្ហាហ្ស៊ែន(Genetics)ដែល
បណ្តាលឲ្យកុមារមានបញ្ហាក្នុងការលូតលាស់ផ្នែករាងកាយ
និងសតិបញ្ញាមិនប្រក្រតី
- អាចហៅបានម្យ៉ាងទៀតថាជំងឺ “Trisomy 21”
ដោយសារជំងឺនេះកើតឡើងដោយសារតែក្រូម៉ូសូមទី២១
លើសចំនួន
(នៅក្នុងខ្លួនមនុស្សធម្មតាមានក្រូម៉ូសូមចំនួន២៣គូរ ឬ ៤៦ ចំណែកឯកុមារដែលមានជំងឺ Down Syndrome នេះមានក្រូម៉ូសូមចំនួន៤៧ ដោយសារតែក្រូម៉ូសូមទី២១លើសចំនួន១)

👉🏻 មាន 3ទំរង់ :
- Trisomy 21
- Mosaic Down Syndrome
- Translocation Down Syndrome

👉🏻 អាចធ្វើតេស្តដើម្បីស្វែងរកជំងឺ Down Syndrome បាន :
I. ធ្វើអេកូផ្ទៃពោះចន្លោះពី11 សប្ដាហ៍ទៅដល់13សប្ដាហ៍6ថ្ងៃ
- ទឹកដក់កញ្ចឹងក រឺ កំរាស់កញ្ចឹងកធំជាង 3 មីលីម៉ែត្រ
(ផ្អែកលើការសិក្សាតាមអ៉ឺរ៉ុប>3.5 មម=>ទើបមានជម្ងឺ)
- ខ្ទង់ច្រមុះខ្លី រឺ គ្មានខ្ទង់ច្រមុះ
- បេះដូងលោតញាប់ខុសពីធម្មតា
- មានដងខ្លួនវែង ប៉ុន្តែដៃជើងខ្លីៗ
II. បូមឈាមម្តាយចន្លោះពី11សប្ដាហ៍ទៅដល់17សប្ដាហ៍6ថ្ងៃ
- ជាជម្រើសបន្ទាប់ពីដឹងថាទារកក្នុងផ្ទៃមានហានិភ័យជា
ជំងឺ Down Syndrome ត្រូវធ្វេីតេស្តបន្តរដេីម្បីបញ្ជាក់
(បូមទឹកភ្លោះ ឬ បូមឈាមម្ដាយដេីម្បីបញ្ជាក់)

👉🏻 រោគសញ្ញានៃជំងឺ Down Syndrome :
- ការលូតលាស់យឺតយ៉ាវនៃសតិបញ្ញា និងរូបរាងកាយ
សម្បទាដូចជា
• កំពស់ទាប, ទំហំកខ្លី
• ភ្នែកស្រលៀង, ច្រមុះសំប៉ែត
• មាត់បិតមិនជិត
• ដៃជើងតូចៗ & ខ្លី
• មុខរាងមូលតូច
• សាច់ដុំទន់ខ្សោយ, សន្លាក់ទន់ . . . ។ល។
• ភាពមិនធម្មតានៃសរីរាង្គផ្សេងៗទៀតដូចជា
+ បេះដូង
+ ភ្នែក
+ ប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ . . . ។ល។

⭕️ ជំងឺ Down Syndrome នេះមិនមានថ្នាំក្នុងការព្យាបាល
នោះទេ ដូច្នោះគ្រូពេទ្យតែងផ្តល់ការណែនាំ ២ ជម្រើសដល់
ម្ដាយ និងក្រុមគ្រួសារ :
- ជម្រើសទី១
• ធ្វើការបញ្ចប់គភ៌ ( រំលូត )
- ជម្រើសទី២
• ស្រ្តីអាចទុកកូនបាន ប៉ុន្តែត្រូវទទួលស្គាល់ថាកូនរបស់ខ្លួន
អាចមានហានិភ័យមានជំងឺនេះ ហើយត្រូវទទួលយកនូវ
រាល់ផលវិបាក និងផលប៉ះពាល់ផ្សេងៗដែលអាកើតឡើង
តាមក្រោយបន្ទាប់ពីទារកក្នុងផ្ទៃសម្រាលមក

21/04/2024

20/04/2024

🤱ម៉ាក់ៗប៉ាៗត្រូវតែយល់ដឹងអំពីការថែរក្សាទងផ្ចិតរបស់កូនៗដែលទើបនឹងកើតឲ្យបានត្រឹមត្រូវ

👉🏻 ជាធម្មតាទងផ្ចិតនឹងក្រៀមហើយជ្រុះនៅរយះពេល 7-10ថ្ងៃ
=> ប៉ុន្ដែបើវាឆាប់ជ្រុះលឿន ឬយូរជាងនេះ គឺមិនមែនជារឿង
ល្អនោះទេ
👉🏻 វិធីថែទាំទងផ្ចិតគឺមានដូចជា :
- ត្រូវបើកចំហរ និងមិនត្រូវលាបអ្វីផ្តេសផ្តាសលើវានោះទេ
ប៉ុន្ដែអាចលាងសំអាតជាមួយ Antiseptic មួយចំនួនបាន
ដូចជាថ្នាំពណ៌ស្វាយ ឬថ្នាំពណ៌ក្រហម ជាដើម
- មិនត្រូវយកអ្វីផ្សេងមករោយ ឬលាបពីលើទងផ្ចិតទេដូចជា
• ផេះ
• សំបុកឆ្កែញាំង
• ឫដីដំបូកនោះទេ
=> ព្រោះវាអាចបង្កជាការឆ្លងរោគ
- កុំទាញ ឬបេះទងផ្ចិតចេញ ព្រោះវាបណ្ដាលឱ្យទងផ្ចិត
ចេញឈាម និងបង្កជាបញ្ហាទៅវិញទេ
- ជូតសម្អាតទងផ្ចិតឱ្យស្ងួតក្រោយងូតទឹកដោយផ្ដិតថ្នមៗ
ជាមួយនឹងកំប្រេះ
- មិនត្រូវស្លៀកខោទឹកនោមពីលើទងផ្ចិតទេ
- ឧស្សាហ៍សង្កេតមើលទងផ្ចិត បើសិនជាមាន
• ក្លិនស្អុយខ្លាំង
• ខ្ទុះហូរចេញ
• ឈាមហូរ
• ឬមានដុំសាច់ក្រហម
=> ត្រូវនាំកូនមកជួបពេទ្យជំនាញជាបន្ទាន់

19/04/2024

=>តើគួរចោះក្រវិលកូនស្រីពេលណាទើបល្អ?

👉🏻 កុំទាន់ប្រញាប់ពេក បើអាចចាំបានគួរចាំរហូតដល់កូនចេះស្រលាញ់ និងថែទាំត្រចៀកដោយខ្លួនឯងគឺល្អបំផុត
👉🏻 ការចោះត្រចៀកគឺមិនមានកំណត់អាយុនោះទេ ហើយវាក៏មិនមានគ្រោះថ្នាក់ដែរ បើសិនជាធ្វើនៅកន្លែងត្រឹមត្រូវ និងមានការថែទាំល្អ
👉🏻 អាយុ ២ឆ្នាំ គឺជាអាយុសមរម្យសម្រាប់ការចោះត្រចៀក ដោយសារតែកត្តាមួយចំនួនដូចជា :
🔹 កុមារអាចយល់ពីការណែនាំ ហើយស្បែកងាយជាសះល្អបន្ទាប់ពីចោះរួច
🔹 លើសពីនោះកុមារអាចទទួលបានការចាក់វាក់សាំងការពាររួចរាល់ដូចជា វាក់សាំងតេតាណូសជាដើម
🔹 តាមការសិក្សាមួយចំនួនបានបង្ហាញថាកុមារមិនសូវមានបញ្ហាផ្លែស្លឹកត្រចៀក រឺរហែកស្លឹកត្រចៀកទេ
=> បើសិនគេចោះត្រចៀកនៅអាយុពី ១ឆ្នាំ ទៅ ១០ឆ្នាំ
🔴 ប្រការសំខាន់មួយទៀតគឺគួរយកកូនៗទៅធ្វើការចោះត្រចៀកនៅកន្លែងត្រឹមត្រូវ

07/11/2023

📍ការវិវត្តន៍របស់ទារកទៅតាមអាយុនីមួយៗដែលម៉ាក់ប៉ាគួរដឹង🥰🥰🥰

04/11/2023

🎯 ជំងឺពងបែកមាត់ដៃជេីង (Hand Foot Mouth Disease)

+ គឺជាជំងឺពងបែកមួយប្រភេទ
- ដែលកើតលើបាតដៃ បាតជើង និងនៅក្នុងមាត់
- ហើយអាចវិវត្តនៅលើដងខ្លួនកុមារតែម្តង
- ច្រើនជួបញឹកញាប់លើកុមារអាយុក្រោម 5ឆ្នាំ

+ មូលហេតុ
👉🏻ជំងឺនេះបង្កឡើងដោយវីរុស 2ប្រភេទ
- Coxsackievirus A16 (~98%)
• ដែលកើតមានញឹកញាប់
• មានលក្ខណះស្រាល
👉🏻Enterovirus 71 (~2%)
- មានអត្រាកើតតិចតួច
- ប៉ុន្តែអាចវិវត្តធ្ងន់ធ្ងរនិងប៉ះពាល់អាយុជីវិតកុមារបាន

+ ការចម្លង
- ឆ្លងតាមរយះ
• ការក្អកកណ្តាស់
• ការប៉ះផ្ទាល់ជាមួយនឹងដំបៅ,ទឹករងៃ…របស់អ្នកជំងឺ

+ រោគសញ្ញា
- ចាប់ផ្តេីមដំបូង
• ក្តៅខ្លួន
• ឈឺសន្លាក់
• ឈឺសាច់ដុំ
• ឈឺបំពង់ក
• ពិបាកលេប
- បន្ទាប់មកចាប់ផ្តេីមមានពងទឹកថ្លានៅលេី
• បាតដៃ
• គូទ
• បាតជេីង
• ក្នុងមាត់

📍គេសំគាល់ថា Coxsackievirus A16
> វាមានរោគសញ្ញាត្រឹមនេះ រួចវិវត្តន៌មកជាវិញ
📍ដោយឡែក EV71 វាចេញរោគសញ្ញាដូចខាងលេី តែដោយស្ងៀមស្ងាត់ និងឆាប់រហ័សវិវត្តន៌ទៅរកដំណាក់កាលធ្ងន់ធ្ងរគឺ
> កុមារមានរោគសញ្ញារលាកសួត
( ហត់ ដង្ហក់ ដកដង្ហេីមញាប់...)
> រួចចូលដំណាក់កាលប្រកាច់ភ្លាមៗ និងចុងក្រោយគឺស្លាប់
> តែបេីកុមារអាចរួចពីការស្លាប់ក៏កុមារ និងពិការភាព មិនប្រក្រតីសតិបញ្ញា និងការលូតលាស់ដល់រាងកាយដែរ

❗️ ជំងឺនេះអាចវិវត្តទៅជា
- រលាកខួរក្បាល(Encephalitis)
- រលាកស្រោមខួរក្បាល(Aseptic meningitis)
>>>ដែលអាចធ្វើឲកុមារស្លាប់បានដោយសារតែពពួកមេរោគ EV-71


+ ការព្យាបាល
- មិនមានការព្យាបាលជាក់លាក់នៅឡើយទេ
- ការព្យាបាលគឺទៅលើរោគសញ្ញាដែលកុមារមានដូចជា
• បន្ថយកំដៅរាងកាយ
• បន្ថយការឈឺចាប់(Pain relief)
• ការប្រើថ្នាំលាបសម្លាប់មេរោគលើស្បែកដំបៅ
• កាត់បន្ថយការបាត់បង់ជាតិទឹកលើកុមារ

+ វិធានការការពារ
- ឧស្សាហ៍លាងសម្អាតដៃកុមារ
- ចៀសវាងការប៉ះផ្ទាល់ជាមួយអ្នកជំងឺ
- គប្បីឲកុមារមានជំងឺនេះសម្រាកព្យាបាលនៅផ្ទះ រឺមន្ទីរពេទ្យដើម្បីចៀសវាងការចម្លងពីកុមារម្នាក់ទៅម្នាក់ទៀត

⛔️ ត្រូវបញ្ជូនកុមារទៅមន្ទីរពេទ្យឯកទេសកុមារ បេីរកឃេីញថាកុមារមានសញ្ញាផ្លូវដង្ហេីមរួមជាមួយ ឬប្រកាច់

✍🏻 សរុបមកវិញ វាមិនមែនជាជំងឺទេីបនឹងមានថ្មីៗនេះទេ ហេីយក៏មិនមែនសុទ្ឋតែធ្ងន់ធ្ងរដែរ 98%នៃជំងឺនេះនឹងវិវត្តន៍មកធម្មតាវិញ

20/10/2023

📍យល់ដឹងពីការឆ្លង និងការព្យាបាលថែទាំជំងឺភ្នែកក្រហម

👉🏻របៀបនៃការឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់តាមរយៈ
• ប៉ះពាល់ផ្ទាល រឺចាប់ដៃគ្នាជាមួយអ្នកជំងឺភ្នែកក្រហម
• តាមរយៈខ្យល់ដោយការក្អក រឺកណ្តាស់
• ប៉ះពាល់របស់ រឺផ្ទៃវត្ថុដែលមានផ្ទុកមេរោគ ហើយយកមកប៉ះភ្នែក

👉🏻 វិធីការពារការឆ្លងជំងឺភ្នែកក្រហម
• លាងដៃឲ្យបានញឹកញាប់ជាមួយសាប៊ូ
• ជៀសវាងប៉ះ រឺញីភ្នែក
• ជៀសវាងការប្រើប្រាស់របស់របររួមគ្នា
• ជៀសវាងការប៉ះ រឺប្រើថ្នាំភ្នែកខាងភ្នែកដែលឈឺ ទៅប្រើភ្នែកដែលមិនឈឺ រឺប្រើថ្នាំភ្នែករួមគ្នា

👉🏻 ករណីភាគច្រើននៃជំងឺភ្នែកក្រហមគឺស្រាល
ជាធម្មតាការឆ្លងនឹងជាសះស្បើយក្នុងរយៈពេលពី ៧-១៤ថ្ងៃ

👉🏻 ការព្យាបាលរួមមាន
• ថ្នាំបន្តក់ភ្នែក ឬថ្នាំក្រែមដាក់ភ្នែក
- ជួយបន្ថយរយៈពេលនៃការឆ្លង
- កាត់បន្ថយផលវិបាក
- កាត់បន្ថយការរីករាលដាលដល់អ្នកដទៃ

❗️ សូមបងប្អូនទៅពិគ្រោះជំងឺជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញ និងសូមរាយការណ៍ជាបន្ទាន់បេីឃេីញកេីតជាច្រេីនក្នុងកន្លែងធ្វេីការ សាលារៀនក្នុងសហគមន៍

06/10/2023

❗️ ហេតុអ្វីទារកទើបនឹងកើតចេញលឿង?

👉🏻 ខាន់លឿងលើទារក
- គឺជាការប្រែពណ៌ទៅជាលឿងនៃស្បែក និងភ្នែករបស់ទារកទើបនឹងកើត
- កើតឡើងដោយសារតែឈាមរបស់ទារកមានផ្ទុកលើសសារធាតុពណ៌លឿង(bilirubin)
* Bilirubin
• ជាជាតិលឿង ហើយពុលដល់កោសិកាខួរក្បាល
• Bilirubin អាចចូលទៅក្នុងខួរក្បាល ដែលជាស្ថានភាពមួយហៅថា Acute bilirubin encephalopathy

👉🏻 ភាគច្រើនកើតលើទារក
- ដែលកើតមុនគភ៌ 37 សប្តាហ៍ (ទារកមិនគ្រប់ខែ)
• ដោយសារតែថ្លើមរបស់ទារកមិនទាន់ពេញវ័យគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីកម្ចាត់ bilirubin នៅក្នុងចរន្តឈាម
- ទារកដែលបៅទឹកដោះម្តាយមួយចំនួន

👉🏻 មូលហេតុ
- មូលហេតុទូទៅនៃខាន់លឿង (Physiology Jaundice)
• ទារកទើបនឹងកើតផលិតBilirubinច្រើនជាងមនុស្សពេញវ័យដោយសារតែ
~ ការផលិតកាន់តែច្រើន និងការបែកកោសិកាឈាមក្រហមលឿនជាងធម្មតាក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃដំបូងនៃជីវិត
~ ជាធម្មតាថ្លើមច្រោះ bilirubin ពីចរន្តឈាម ហើយបញ្ចេញវាទៅក្នុងពោះវៀន ប៉ុន្តែដោយសារថ្លើមមិនទាន់ពេញវ័យរបស់ទារកទើបនឹងកើត ជារឿយៗមិនអាចយក bilirubin ចេញបានលឿនគ្រប់គ្រាន់ទេ ដែលបណ្តាលឱ្យមាន bilirubin លើស
>>> ជាធម្មតាវាលេចឡើងនៅថ្ងៃទី2 ឬទី3នៃជីវិត

- មូលហេតុទាក់ទងនឹងជំងឺដែលបង្កអោយមានខាន់លឿង (Pathology Jaundice)
• ករណីនេះ ជម្ងឺខាន់លឿងច្រើនតែលេចឡើងមុន(14ថ្ងៃបន្ទាប់ពីកើត) នៃជម្ងឺខាន់លឿងរបស់ទារក
• អាច​បណ្តាល​មកពី
~ ការហូរឈាមខាងក្នុង (ហូរឈាម)
~ ការឆ្លងមេរោគនៅក្នុងឈាមរបស់កូន (sepsis)
~ ការឆ្លងមេរោគ ឬបាក់តេរីផ្សេងៗ
~ ភាពមិនស៊ីគ្នារវាងឈាមម្តាយ និងឈាមរបស់ទារក
~ ដំណើរការខុសប្រក្រតីនៃថ្លើម
» Biliary atresia : ស្ថានភាពដែលបំពង់ទឹកប្រមាត់របស់ទារកត្រូវបានស្ទះ ឬមានស្លាកស្នាមកង្វះអង់ស៊ីម
~ ភាពមិនធម្មតានៃកោសិកាឈាមក្រហមរបស់កូន ដែលបណ្តាលឱ្យពួកវាបំបែកយ៉ាងឆាប់រហ័ស

👉🏻 រោគសញ្ញា
- ការឡើងពណ៌លឿងនៃស្បែក និងភ្នែក
- ជាធម្មតាលេចឡើងនៅចន្លោះថ្ងៃទី 2 និងទី 4 បន្ទាប់ពីកើត

👉🏻 ដើម្បីពិនិត្យរកមើលជំងឺខាន់លឿងរបស់ទារក
- សូមចុចថ្នមៗលើថ្ងាស ឬច្រមុះរបស់កូន
• ប្រសិនបើស្បែកមើលទៅមានពណ៌លឿងនៅកន្លែងដែលចុច វាទំនងជាកូនរបស់អ្នកមានជម្ងឺខាន់លឿងស្រាល
• ប្រសិនបើកូនមិនមានជម្ងឺខាន់លឿងទេ ពណ៌ស្បែកគួរតែមើលទៅស្រាលជាងពណ៌ធម្មតារបស់វាមួយភ្លែត

👉🏻 ផលវិបាក
- កម្រិតខ្ពស់នៃ bilirubin ដែលបណ្តាលឱ្យកើតជម្ងឺខាន់លឿងធ្ងន់ធ្ងរអាចបណ្តាលឱ្យមានផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរប្រសិនបើមិនព្យាបាល
• ជំងឺរលាកខួរក្បាល bilirubin ស្រួចស្រាវ
> រោគសញ្ញានៃជម្ងឺរលាកខួរក្បាល bilirubin ស្រួចស្រាវ
▪️ ពិបាកក្នុងការភ្ញាក់យំខ្លាំងៗ
▪️ការជញ្ជក់ឬការបំបៅមិនល្អ
▪️ ការកោងថយក្រោយនៃក និងដងខ្លួន
▪️ គ្រុន

• Kernicterus
> គឺជារោគសញ្ញាដែលកើតឡើងប្រសិនបើជំងឺ bilirubin encephalopathy ស្រួចស្រាវបណ្តាលឱ្យខូចខួរក្បាលជារៀងរហូត
▪️ ចលនាដោយអចេតនា និងមិនអាចគ្រប់គ្រងបាន (ពិការខួរក្បាល) : កន្រ្ទាក់ដៃជើង, ប្រកាច់…
▪️ ការសម្លឹងមើលទៅខាងលើអចិន្ត្រៃយ៍
▪️ ការបាត់បង់ការស្តាប់
▪️ ការអភិវឌ្ឍមិនត្រឹមត្រូវនៃ enamel ធ្មេញ

👉🏻 ពេលណាត្រូវទៅជួបគ្រូពេទ្យ
- រោគសញ្ញាខាងក្រោមអាចបង្ហាញពីជំងឺខាន់លឿងធ្ងន់ធ្ងរ ឬផលវិបាកពី bilirubin លើស
• ស្បែក និងភ្នែករបស់កូនកាន់តែលឿង
• កន្រ្ទាក់ដៃជើង, ប្រកាច់, ភ្នែកក្រទ្បាប់ទ្បើងលើ
• មានសញ្ញាមិនប្រក្រតីណាមួយកើតទ្បើង

👉🏻 ការព្យាបាល
- ប្រសិនកំរិតជាតិលឿងតិចតួច
• ហាលថ្ងៃនៅពេលព្រឹកចន្លោះម៉ោង 6:30-7:30am និង ពេលល្ងាចចាប់ពីម៉ោង 16:00pm ទៅ (ពាក់មួកដោយគ្របដល់ភ្នែក និងពាក់ខោទឹកនោម)
- ប្រសិនកំរិតជាតិលឿងខ្លាំង
• Phototherapy
• Exchange transfusion