https://www.facebook.com/584094712263792/

LORN Sarath, MD - ឡន សារាត់, 5C, Phnom Penh (2025)

14/01/2024

🪥 🦷 មិនដុសធ្មេញអំឡុងពេលគេងពេទ្យ អាចបន្ថែមហានិភ័យឆ្លងជំងឺរលាកសួតក្នុងមន្ទីរពេទ្យ។ 🫦ក្នុងមាត់មានមេរោគ(Oral Microbiota) ដល់ទៅជាង ៧០០ប្រភេទ។ Internal Medicine

04/01/2024

#ជំងឺគ្រុនឈាមកើនឡើងលើមនុស្សចាស់

អត្រាជំងឺគ្រុនឈាមលើមនុស្សចាស់មានការកើនឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ហើយមនុស្សចាស់ក៏មានអត្រាឈឺធ្ងន់ខ្ពស់ និងសម្រាកពេទ្យយូរជាងកុមារផងដែរ។

អត្រាឈឺធ្ងន់ និងមរណៈខ្ពស់ចំពោះមនុស្សចាស់ដែលមានជំងឺគ្រុនឈាម អមមកជាមួយជំងឺរ៉ាំរ៉ៃប្រចាំកាយដូចជា ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជំងឺបេះដូង និងសរសៃឈាម។

ឈប់យល់ច្រឡំថាមានតែកុមារទេដែលមានជំងឺគ្រុនឈាម។
រៀងរាល់ឆ្នាំមនុស្សប្រមាណ ៣៩០លាននាក់មានជំងឺគ្រុនឈាមទូទាំងពិភពលោក និងមនុស្ស ៣៩០០លាននាក់កំពុងប្រឈមនឹងការឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាម។

Ref:
1- Pang J, et al. Sci Rep. 2017;7:39872
2- WHO. 2022. Accssesed January 3, 2023. https:/www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dengue-and-severe dengue

Pic:
1- AARP
2- CDC

01/01/2024

#ថ្នាំផ្សះសម្រាប់ក្មេងរលាកផ្លូវទឹកនោមមានគ្រុនក្ដៅ
for Pediatric Uncomplicated Febrile UTIs

ការស្រាវជ្រាវថ្មីបានបង្ហាញថា ការប្រើប្រាស់ Augmentin រយៈពេលខ្លី០៥ថ្ងៃ មានប្រសិទ្ធិភាពមិនខុសគ្នាទៅនឹងការប្រើរយៈពេល១០ថ្ងៃទេ (standard course) និងមានអត្រាលាប់ឡើងវិញក្នុងរយៈពេល ៣០ថ្ងៃត្រឹមតែ ២.៨% បើធៀបទៅនឹងការប្រើ Augmentin រយៈពេលវែង (១០ថ្ងៃ) មានរហូតដល់ ១៤.៣%។

ចំពោះការស៊ាំថ្នាំរវាងការប្រើប្រាស់ ០៥ថ្ងៃ និង១០ថ្ងៃ មានអត្រាប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។

កម្រិតប្រើប្រាស់គឺ 50mg/kg/d
ការស្រាវជ្រាវលើក្រុមកុមារចន្លោះអាយុ ៣ខែ ដល់ ០៥ឆ្នាំ។

Reference: Montini G, Tessitore A, Console K, et al. Short oral antibiotic therapy for pediatric febrile urinary tract infections: a randomized trial. Pediatrics.

Pic: everydayhealth.com

18/11/2023

#ពិសោធន៍ទឹកដោះដើម្បីរកជំងឺមហារីកដោះ

ការសិក្សាដែលបានបោះពុម្ពផ្សាយនៅ Cancer Discovery ដោយវិទ្យាស្ថាន VHIO អាល្លឺម៉ង់ បានរកឃើញថាទឹកដោះអាចធ្វើជាសំណាកវិភាគរកមហារីកដោះបាន ហើយអាចរកឃើញ Mutation DNA មុនពេលដែលដុំសាច់លេចឡើង ឬ Mutation DNA ក្នុងឈាមថែមទៀតផង។

ការពិសោធន៍បានយកសំណាកទឹកដោះ(ស្រ្តីមានមហារីក) ទៅវិភាគ ឃើញថាមាន Mutation DNA ដូចទៅនឹង Mutation នៅនឹងដុំសាច់ដែរ។ ជាហេតុដែលអាចសន្និដ្ឋានបានថាទឹកដោះអាចប្រើជាសំណាកវិភាគរកមហារីកដោះបាន។

គួរបញ្ជាក់ថាមហារីកដោះមិនឆ្លងពីម្ដាយទៅកូនតាមរយះការបំបៅដោះទេ។

ដកស្រង់ពី: https://www.medscape.com/viewarticle/998608
រូបភាព: University of Cambridge

- Mutation DNA: ការប្រែប្រួលរចនាសម្ព័ន្ធនៃសែន/DNA 🧬

04/08/2023

ដកដង្ហើមផតទ្រូង (ទាញសាច់ដុំជំនួយដកដង្ហើមផតចូលក្នុង)

- ការដកដង្ហើមទាញសាច់ដុំផតចូលក្នុងបណ្ដាលមកពី ការស្ទះបំពង់ខ្យល់ ស្ទះទងសួតតូច-ធំ និង/ឬថង់សួតតូចៗ
- ការស្ទះនេះកើតឡើងដោយសារមានការរលាក ហើម និងឡើងស្លេះនៅនឹងសិរីរាង្គខាងលើ

មានជំងឺមួយចំនួនដែលបណ្ដាលឱ្យមានផតទ្រូងដូចជា៖
- Bronchiolitis (រលាកទងសួត)
- Asthma (ហឺត)
- Pneumonia (រលាកសួត)
- Croup
- Epiglottis
- Respiratory Distress/Newborn in Distress […]

បើឃើញសភាពកូនដកដង្ហើមផតទ្រូង ត្រូវបញ្ជូនកូនទៅជួបគ្រូពេទ្យឱ្យបានឆាប់រហ័ស ព្រោះវាជាសភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃជំងឺ។

យោង៖
១- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK519506/
២- https://med.stanford.edu/newborns/professional-education/photo-gallery/lungs-chest.html

21/03/2023

អេកូផ្ទៃពោះ-គភ៌អាយុ ៣ខែ (១១-១៣សប្តាហ៍៦ថ្ងៃ) សំខាន់ និងចំបាច់ ក្នុងការវាយតម្លៃរកមើលភាពមិនប្រក្រតីនៃគភ៌។
កុំចាំដល់មើលភេទច្បាស់ទើបមកពិនិត្យ វាអាចយឺតយ៉ាវក្នុងការវាយតម្លៃភាពមិនប្រក្រតីនៃគភ៌

15/10/2022

#រលាកបំពង់ក #ក្ដៅប្រកាច់

រលាកបំពង់ក កើតឡើងញឹកញាប់លើក្មេងអាយុលើសពី ២ឆ្នាំ។
ចំពោះក្មេងភាគច្រើននៃការរលាកបំពង់ក បង្កឡើងដោយវីរុស (Adenovirus) និងបាក់តេរី (Group A Streptococcus)។

#វីរុស (Viral Pharyngitis)
ជំងឺនេះដែលបង្កដោយវីរុសជាប្រភេទមេរោគមានដែនកំណត់ (Self-limited) សំដៅដល់រយៈពេលឈឺមានកំណត់ និងស្ទើរតែមិនបន្សល់ផលវិបាក។ រោគសញ្ញាដែលស្ដែងឡើង មានភាពធូរស្រាលជាងបាក់តេរី ។ បំពង់កឡើងក្រហម (គ្មានខ្ទុះ) ឈឺក ក្ដៅខ្លួន (ភាគច្រើនកម្ដៅខ្លួនទាបជាងបាក់តេរី) ហៀរសំបោរ ក្អក… ។

#បាក់តេរី (Strep Throat/Bacterial Pharyngitis)
ដោយឡែកការបង្កជំងឺដោយបាក់តេរី មានសភាពស្រួចស្រាល និងធ្ងន់ធ្ងរជាង ព្រមទាំងបន្សល់នូវផលវិបាកថែមទៀតផង។ បំពង់កក្រហម (ហើម មានខ្ទុះ) ឈឺក 🥵 ក្ដៅខ្លួនខ្លាំង (High Fever > ៣៩ អង្សារ) … ។ ផលវិបាកដែលគួរឱ្យបារម្មណ៍ក្រោយរលាកបំពង់កនោះគឺ Rheumatic Fever ដែលប៉ះពាល់ដល់សរីរាង្គសំខាន់ៗជាអាទិ៍ បេះដូង តម្រងនោម សន្លាក់…។

#ក្ដៅប្រកាច់ (Febrile Seizure)
ចំណុចរួមនៃការបង្ករោគគឺក្ដៅខ្លួន មិនថាតែជំងឺរលាកបំពង់កទេ ប៉ុន្តែជំងឺដែលបង្កឡើងដោយមេរោគលើក្មេងចន្លោះអាយុពី ៦ខែ-៣ឆ្នាំ ងាយនឹងបណ្ដាលឱ្យប្រកាច់ កាលណាក្ដៅខ្លួនខ្លាំង។

ចំណុចទាំងអស់នោះចង់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ថា មិនត្រូវធ្វេសប្រហែសនឹងជំងឺដែលយើងគិតថាវាមិនធ្ងន់ធ្ងរឱ្យសោះ។
ជាក់ស្ដែងរលាកបំពង់ក អាចបណ្ដាលឱ្យក្មេងប្រកាច់ ឬអាចបន្សល់ទុកនូវជំងឺរ៉ាំរ៉ៃផ្សេងៗ។

ការលើកឡើងខាងលើមិនលម្អិត មិនទាំងអស់នោះទេ។

យោង៖
1- CDC: www.cdc.gov/groupastrep/index.html
2- Canada Family Medicine: www.cfp.ca/content/66/4/251

11/08/2022

#ក្មេងយំអាចបង្ករគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត

ភ័យខ្លាច/តក់ស្លុត ចំពោះក្មេងអាចយំរហូតដល់ស្ទះទងសួត (ឡើងស្លេស) បើស្ទះខ្លាំងអាចបណ្ដាលឱ្យកម្រិតអុកស៊ីសែនថយចុះមួយរំពេច ហើយចង្វាក់បេះដូងលោតញាប់ឡើងៗដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការថយចុះនៃកម្រិតអុកស៊ីែនផង និងសភាពភ័យខ្លាចផង។

⚠️ ដល់កម្រិតគ្រោះថ្នាក់ គឺក្មេងឈប់យំ បញ្ឈរភ្នែក ឡើងស្វាយ(កង្វះអុកស៊ីសែន) ចង្វាក់បេះដូងចុះទាបពេក(30 bpm) រួចហក់ឡើងវិញរហ័ស (>190 bpm) ដដែលៗ! (ត្រង់ការប្រែប្រួលនៃចង្វាក់បេះដូងនេះអាចនឹងមិនស្របតាមទ្រឹស្ដី ប៉ុន្ដែជាបទពិសោធន៍ជាក់ស្ដែង) ។

ជាពិសេសប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ លើក្មេងដែលមានហឺត ព្រោះភាពភ័យខ្លាច/តក់ស្លុត ជាកកត្តាជម្រុញឱ្យក្មេងត្បៀតទងសួត ដែលនាំឱ្យមាន Asthma Attack.

រូបភាព: តំណាងតែប៉ុណ្ណោះ

18/05/2022

អ្នកសង្គ្រោះបឋមទាំងឡាយកុំបារម្ភអី រសតិជានៃការបឺតមាត់គឺរសជាតិ Royal ( Royal មានរសជាតិផ្អែម លាយប្រៃតិចៗ 😆)

conventional CPR using chest compressions and mouth-to-mouth breathing at a ratio of 30:2 compressions-to-breaths. In adult victims of cardiac arrest, it is reasonable for rescuers to perform chest compressions at a rate of 100 to 120/min and to a depth of at least 2 inches (5 cm) for an average adult, while avoiding excessive chest compression depths (greater than 2.4 inches [6 cm])._______Ref. AHA

25/04/2022

#អេកូផ្ទៃពោះ

សំណួរតំបូងបង្អស់របស់អ្នកម្ដាយតែងតែសួរថា តើកូនខ្ញុំប្រុស ឬស្រី?

បើអ្នកយល់អំពីប្រយោជន៍នៃអេកូសាស្រ្តផ្ទៃពោះ នោះយ៉ាងហោចណាស់អ្នកនឹងប្រើសំណួរតំបូងយ៉ាងមានន័យថា តើសុខភាពកូនរបស់ខ្ញុំយ៉ាងម៉េចដែរ? ឬមួយថា តើកូនរបស់ខ្ញុំនៅទីតាំងត្រឹមត្រូវដែរទេ?

និងមានសំណួរដ៏សំខាន់មួយទៀតដែលអ្នកត្រូវសួរ នោះគឺថា តើមានសុកបាំង/ពាំងមាត់ស្បូនរបស់ខ្ញុំទេ (placenta previa) ?

សំណួរចុងក្រោយ តើក្នុងរូបនេះទារកភេទប្រុស ឬស្រី? 😀

16/03/2022

#ក្អកក្រៅសួត និង #ក្អករ៉ាំរ៉ៃ

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុជាកកត្តាអំណោយផលនៃជំងឺផ្ដាសាយ។ ផ្ដាសាយតែងតែមានសញ្ញាក្អក ។

ស្ទើរគ្រប់ជំងឺផ្លូវដង្ហើម និងសួត មានសញ្ញាក្អកអមមកជាមួយជានិច្ចកាល ។

ដោយឡែក! បន្ទាប់ពីវាយតម្លៃជំងឺ ដោយពុំរកឃើញការពាក់ព័ន្ធណាមួយនៃផ្លូវដង្ហើមដែលបណ្ដាលឱ្យក្អក នោះគួរគប្បីគិតទៅដល់ជំងឺផ្លូវអាហារផ្នែកខាងលើដូចជា GERD/GER (ច្រាលអាស៊ីតពីក្រពះមកលើ) និង Esophagitis (រលាកបំពង់អាហារ) -ល- ។

LORN Sarath, MD - ឡន សារាត់

14/01/2024

04/01/2024

01/01/2024

18/11/2023

04/08/2023

21/03/2023

15/10/2022

11/08/2022

18/05/2022

25/04/2022

16/03/2022

Address

Telephone

Website

Alerts

Shortcuts

Share

Category