03/08/2025
នេះជាបទអត្ថាធិប្បាយដ៏ល្បីមួយរបស់លោក Carl Sagan អ្នកប្រាជ្ញតារាសាស្ត្រដែលផ្ញើទៅកាន់មនុស្សជាតិ ជាពិសេសទៅកាន់មេដឹកនាំដែលល្មោភសង្រ្គាមអោយភ្ញាក់រលឹកពីការយល់ខុសរបស់ខ្លួន ក្នុងការល្មោភអំណាច ល្មោភទឹកដី បង្ករសង្គ្រាមគ្មានការអាណិតអាសូរដល់ជីវិតមនុស្ស និងមិនគិតដល់ភពផែនដី។
Carl Sagan
(រូបថតភពផែនដីដែលថតពីយាន្ត Voyager ចំងាយ 6ពាន់លានគីឡូម៉ែត្រ)
«មើលពីចម្ងាយនេះទៅ ផែនដីគឺគ្មានអ្វីអស្ចារ្យនោះទេ តែសម្រាប់យើងវាគឺជារឿងផ្សេង សញ្ជឹងគិតម្តងទៀតទៅលើចំណុចដ៏តូចមួុយនេះ នេះហើយជាផ្ទះរបស់យើង។ មនុស្សគ្រប់រូប អ្នកដែលយើងស្រលាញ់ អ្នកដែលយើងធ្លាប់ស្គាល់ អ្នកដែលយើងធ្លាប់លឺឈ្មោះ មនុស្សគ្រប់រូបតាំងពីគ្រប់ជំនាន់ គឺរស់នៅទីនេះ រាល់ការសប្បាយ និងការឈឺចាប់ គ្រប់សាសនា មនោគមន៍វិទ្យា ទ្រឹស្តីសេដ្ឋកិច្ច មនុស្សសម័យបុរាណដែលរស់នៅដោយការបរបាញ់ វីរៈជន កំសាកជន អ្នកបង្កើត និងអ្នកបំផ្លាញអរិយធម៍ ស្តេច និងរាស្រ្ត គូរស្នេហ៍វ័យក្មេង ឪពុកម្តាយវ័យចំណាស់ និងកូនក្មេងពេញដោយក្តីសង្ឃឹម អ្នកពូកែឆ្នៃប្រឌិតបង្កើតរបស់ថ្មី និងរបកគំឃើញថ្មី គ្រូបង្រៀន អ្នកនយោបាយពុករលួយ តារាល្បីៗ មេដឹកនាំផ្តាច់ការ បុព្វជិត និងវប្បជនគ្រប់រូបនៅក្នុងប្រវត្តមនុស្សជាតិយើងគឺរស់នៅទីនេះ នៅលើចំណុចដ៏តូចល្អិតជាល្អងធូលីអណ្តែតនៅក្នុងចំណាំងពន្លឺព្រះអាទិត្យ។ ផែនដីគ្រាន់តែជាចំណុចដ៏តូចល្អិតមួយប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងលំហរដ៏ល្វឹងល្វើយនៃចក្រវាល។ យើងសាកគិតទៅមើល អំពីមេទ័ព និងអធិរាជ ដែលសម្លាប់មនុស្សបង្ហូរឈាមគ្នាដើម្បីអាចបានធ្វើជាអ្នកត្រួតត្រាត្រឹមមួយរយៈពេលខ្លី ទៅលើផ្នែកដ៏តូចមួយ នៃចំណុចដ៏តូចល្អិតមួយ គិតអំពីទង្វើឃោរឃៅដែលរាប់មិនអស់មនុស្សមួយក្រុមធ្វើទៅលើមនុស្សមួយក្រុមទៀតដែលជាមនុស្សដូចគ្នារស់នៅលើចំណុចដ៏តូចល្អិតមួយនេះ យើងឃើញថាមនុស្សយើងគឺពោរពេញខ្លាំងណាស់ទៅដោយការមិនយល់គ្នា ស្រេកឃ្លានតែនឹងការកាប់សម្លាប់គ្នា ដុតរោលរាលទៅដោយការស្អប់គ្នាទៅវិញទៅមក ភាពក្រអឺតក្រទមរបស់យើងគិតស្មានថាយើងសំខាន់ជាងគេ ច្រឡំថាយើងមានលក្ខណៈពិសេសជាងគេនៅក្នុងចក្រវាលនេះ គឺគួរតែត្រូវភ្ញាក់ខ្លួនដោយរូបភាពនៃចំណុចភ្លឺដ៏តូចល្អិតមួយនេះ។ ផែនដីរបស់យើងគឺជាចំណុចភ្លឺដ៏តូចល្អិតឯកាមួយហុំព័ទ្ធទៅដោយភាពងងឹតនៃចក្រវាល។ នៅក្នុងដែនកំណត់នៃចំណេះដឹងរបស់យើង ក្នុងភាពល្វឹងល្វើយនៃចក្រវានេះគ្មានតម្រុយណាមួយនោះទេ ដែលថានឹងអាចមានជំនួយពីខាងក្រៅណាមួយ មកជួយសង្រ្គោះយើងពីទង្វើរបស់យើងខ្លួនឯង។ គិតមកទល់នឹងពេលនេះផែនដីគឺជាកន្លែងតែមួយគត់ដែលអាចទ្រទ្រង់ជីវិត គ្មានកន្លែងណាផ្សេងទៀតនោះទេ ឬយ៉ាងហោចណាស់គ្មានទេក្នុងរយៈពេលខ្លីខាងមុខនេះកន្លែងដែលអាចអោយមនុស្សយើងទៅរស់នៅបាន ត្រឹមតែមើលអាចបាន តែបើអោយទៅរស់នៅជាអចិន្ត្រៃយ៍គឺមិនទាន់បាននោះទេ ដូច្នេះទោះចង់ឬមិនចង់នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះផែនដីគឺជាជម្រកតែមួយគត់ដែលយើងត្រូវការពារ។ រូបភាពមួយនេះវាបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់អំពីការទទួលខុសត្រូវរបស់យើងដែលត្រូវមានចិត្តសប្បុរសចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយត្រូវចេះស្រលាញ់ និងថែរក្សាចំណុចដ៏តូចភ្លឺខៀវព្រាលមួយនេះដែលជាជម្រកតែមួយគត់របស់យើង។»
" Look again at that dot . That's here . That's home . That's us .
On it everyone you love , everyone you know , everyone you ever heard of , every human being who ever was , lived out their lives . The aggregate of our joy and suffering , thousands of confident religions , ideologies , and economic doctrines , every hunter and forager , every hero and coward , every cre - ator and destroyer of civilization , every king and peasant , every young couple in love , every mother and father , hopeful child , inventor and explorer , every teacher of morals , every corrupt politician , every " superstar , " every " supreme leader , " every saint and sinner in the history of our species lived there - on a mote of dust suspended in a sunbeam .
The Earth is a very small stage in a vast cosmic arena . Think of the rivers of blood spilled by all those generals and em - perors so that , in glory and triumph , they could become the momentary masters of a fraction of a dot . Think of the end - less cruelties visited by the inhabitants of one corner of this pixel on the scarcely distinguishable inhabitants of some other corner , how frequent their misunderstandings , how eager they are to kill one another , how fervent their hatreds .
Our posturings , our imagined self-importance , the delusion that we have some privileged position in the Universe , are challenged by this point of pale light . Our planet is a lonely speck in the great enveloping cosmic dark . In our obscurity , in all this vastness , there is no hint that help will come from elsewhere to save us from ourselves .
The Earth is the only world known so far to harbor life . There is nowhere else , at least in the near future , to which our spe - cies could migrate . Visit , yes . Settle , not yet . Like it or not , for the moment the Earth is where we make our stand .
It has been said that astronomy is a humbling and charac - ter-building experience . There is perhaps no better demon - stration of the folly of human conceits than this distant image of our tiny world . To me , it underscores our responsi - bility to deal more kindly with one another , and to preserve and cherish the pale blue dot , the only home we've ever known . "
May 11 , 1996 - Carl Sagan
มองดูจุดนั้นอีกครั้ง นั่นคือที่นี่ นั่นคือบ้าน นั่นคือเรา
บนนั้น ทุกๆ คนที่คุณรัก ทุกๆ คนที่คุณรู้จัก ทุกๆ คนที่คุณเคยได้ยินชื่อ ทุกๆ มนุษย์ที่เคยมีชีวิตอยู่ ล้วนใช้ชีวิตของพวกเขา มวลรวมแห่งความสุขและความทุกข์ของเรา ศาสนา อุดมการณ์ และหลักคำสอนทางเศรษฐกิจที่เชื่อมั่นนับพัน นักล่าและผู้หาอาหารทุกคน วีรบุรุษและคนขี้ขลาดทุกคน ผู้สร้างและผู้ทำลายอารยธรรมทุกคน กษัตริย์และชาวนาทุกคน คู่รักหนุ่มสาวทุกคู่ พ่อและแม่ทุกคน ลูกที่เต็มไปด้วยความหวัง นักประดิษฐ์และนักสำรวจ ครูสอนศีลธรรมทุกคน นักการเมืองที่ฉ้อฉลทุกคน "ซูเปอร์สตาร์" "ผู้นำสูงสุดทุกคน" นักบุญและคนบาปทุกคนในประวัติศาสตร์ของเผ่าพันธุ์เรา อาศัยอยู่ที่นั่น บนละอองฝุ่นที่ลอยอยู่ในแสงแดด
โลกเป็นเพียงเวทีเล็กๆ ในเวทีจักรวาลอันกว้างใหญ่ ลองนึกภาพสายเลือดที่หลั่งไหลมาจากเหล่าผู้คนเหล่านั้น นายพลและจักรพรรดิ เพื่อว่าด้วยเกียรติยศและชัยชนะ พวกเขาจะสามารถเป็นเจ้าแห่งเศษเสี้ยวเล็กๆ ได้ชั่วขณะ ลองนึกถึงจุดจบ - ความโหดร้ายที่ชาวเมืองมุมหนึ่งของพิกเซลนี้ต้องเผชิญ ต่อชาวเมืองอีกมุมหนึ่งที่แทบแยกแยะไม่ออก น้อยลงเพียงใด ความเข้าใจผิดของพวกเขาถี่เพียงใด ความกระตือรือร้นที่จะฆ่ากันเองเพียงใด และความเกลียดชังของพวกเขารุนแรงเพียงใด
การวางท่าของเรา ความสำคัญของตนเองที่เราจินตนาการไว้ ความหลงผิดที่ว่าเรามีตำแหน่งอันมีสิทธิพิเศษในจักรวาล กำลังถูกท้าทายด้วยจุดแสงสลัวนี้ โลกของเราเป็นเพียงจุดเล็กๆ อันโดดเดี่ยวในความมืดมิดของจักรวาลอันกว้างใหญ่ ในความมืดมิดของเรา ในความเวิ้งว้างทั้งหมดนี้ ไม่มีวี่แววว่าจะมีความช่วยเหลือจากที่อื่นมาช่วยเราจากตัวเราเอง
โลกเป็นโลกเดียวที่รู้จักจนถึงปัจจุบันว่าเป็นแหล่งอาศัยของสิ่งมีชีวิต ไม่มีที่ไหนอีกแล้ว อย่างน้อยก็ในอนาคตอันใกล้ ที่เผ่าพันธุ์ของเราจะสามารถอพยพไป เยี่ยมเยียน ใช่ ยังไม่ถึงเวลาตั้งหลักปักฐาน จะชอบหรือไม่ก็ตาม ในขณะนี้โลกคือที่ที่เรายืนหยัด
มีคนกล่าวไว้ว่าดาราศาสตร์เป็นประสบการณ์ที่ทำให้เราถ่อมตนและเสริมสร้างคุณลักษณะ อาจไม่มีสิ่งใดที่แสดงให้เห็นถึงความโง่เขลาของความคิดมนุษย์ได้ดีไปกว่าภาพอันไกลโพ้นของโลกใบเล็กของเรา สำหรับผม มันเน้นย้ำถึงความรับผิดชอบของเราที่จะปฏิบัติต่อกันด้วยความเมตตากรุณามากขึ้น และอนุรักษ์และทะนุถนอมจุดสีฟ้าอ่อน ซึ่งเป็นบ้านหลังเดียวที่เราเคยรู้จัก
11 พฤษภาคม 1996 - คาร์ล เซแกน
