02/12/2022
දියවැඩියාව
දියවැඩියාව යනු කුමක්ද?
රැධිරයේ සීනි පාලනයට ශරීරයට ඇති නොහැකියාව දියවැඩියාව ලෙස සරලවම හැඳින්විය හැකිය.
මෙහි ප්‍රධාන ප්‍රභේද තුනක් හඳුනාගත හැකිය.
පළමු වර්ගය (Type 1)
ලාබාල වයසේදීම ආරම්භ වේ. සීනි පාලනය සඳහා වැදගත් වන ඉන්සියුලින් හෝර්මෝනය ශ්‍රාවයවීමේ ඌණතාවයක් නිසා ඇති වේ.
දෙවන වර්ගය (Type 2)
සීනි පාලනය සඳහා වැදගත් වන ඉන්සියුලින් හෝර්මෝනයට ශරීරයේ අනෙකුත් පටක දක්වා සංවේදීතාව අඩු වීම නිසා ඇති වේ. වැඩිහිටි වයසේදී ආරම්භ වේ.
තෙවන වර්ගය (Type 3)
ගර්භනී සමයේ ඇතිවන හෝර්මෝන වෙනස්කම් නිසා ඇති වේ. සාමාන්‍යයෙන් ගර්භනී සමයෙන් පසුව යතා තත්වයට පත් වුවද පසු කාලීන වශයෙන් දෙවන වර්ගයේ (Type 2) දියවැඩියාව ඇති වීමේ නැඹුරැතාවයක් පෙන්වයි.
රෝග ලක්ෂණ
පළමු වර්ගයේ දියවැඩියාව මූලික අවස්ථාවේදීම රෝග ලක්ෂණ පෙන්වන අතර, තුන්වන වර්ගයේ දියවැඩියාව ගර්භනී සමයේ සිදුකරන රැධිර පරීක්ෂණ වලින් හඳුනා ගනී. දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාව රෝග ලක්ෂණ පෙන්වන්නේ රෝගය ආරම්භ වී වසර 6-7 කාලයක් ගත වූ විටය.
රෝග ලක්ෂණ
1🔘 අධික පිපාසය
🔘 අධික ලෙස මුත්‍රා පිටවීම
🔘 ශරීරය කෙට්ටු වීම
මූලික ලක්ෂණ වන අතර, අනෙකුත් රෝග ලක්ෂණ දියවැඩියාව නිසා ඇතිවන සංකූලතා වේ. ඒවා නම්,
🔘අංශභාගය
🔘හෘදයාබාධ
🔘ඇස් පෙනීම දුර්වලවීම හා ඇසේ සුද මතු
වීම.
🔘වකුගඩු අකර්මන්‍යවීම.
🔘ලිංගික බෙලහීනතාවය.
🔘තුවාල සුව නොවීම.
🔘ප්‍රතිශක්තිය හීන වීම නිසා නිතර නිතර
ඇතිවන ආසාදන
(මුත්‍රා ආසාදන, නියුමෝනියාව)
දියවැඩියාව පාලනය කළ යුත්තේ ඇයි?
ඉහත කී සංකූලතා රැධිරයේ සීනි පාලනය අක්‍රමවත්වීම ආරම්භ වීමත් සමග ආරම්භ වන අතර, ඒවාට අදාල රෝග ලක්ෂණ පෙන්වීම වසර කීපයකට පසුව ආරම්භ විය හැක. වසර 15-25 කාලයකට පසුව සියලුම සංකූලතාවල ලක්ෂණ පාහේ පෙන්වයි. සීනි පාලනය දුර්වල නම් එම කාලය තව දුරටත් කෙටිවීම සිදු වේ.
දියවැඩියාව පාලනය කරන්නේ කෙසේද?
මේ සඳහා ආහාර, ව්‍යායාම, සහ ඔෟෂධ සමග ව්‍යායාම කිරීමත්, ආහාර පාලනයත් අවශ්‍ය වේ.
ආහාර
ශ්‍රී ලාංකිකයන් වන අපගේ ප්‍රධාන ආහාරය බත්වන අතර, බත් මගින් විශාල සීනි ප්‍රමාණයක් එකවර ශරීරයට එකතු වේ. එම නිසා බත් නිසා ශරීරයට එකතුවන සීනි ප්‍රමාණය පාලනය කිරීම අත්‍යාවශ්‍ය සාධකයකි.
බත් වර්ගය් තෝරා ගැනීම.
අඩුම වේගයකින් ශරීරයට සීනි නිදහස් කරනු ලබන්නේ බාස්මතී සහල් බත් වලින් නිසා දියවැඩියා රෝගීන්ට සුදුසුම බත් වර්ගය බාස්මතී වේ. නමුත් එහි මිල අධික බව නිසා දිනපතා පාවිච්චිය අපහසු බැවින්, සීනි නිදහස් කිරීම අතින් ඊලගට අවම නාඩු බත් (තැම්බූ සහල් බත්) වන අතර, කැකුළු බත් (සුදු සහ රතු) වල සීනි නිදහස් කිරීම ඉතා වැඩිය. ඒ අතරින්ද නිවුඩ්ඩ ඉවත් කරන ලද (පාහින ලද) සහල් වල සීනි නිදහස් කිරීම ඉතාම වැඩිය. ඒ අනුව සහල් වර්ග ගුණදායක අනුපිළිවෙල පහත පරිදි වේ.
✅බාස්මතී
✅ නාඩු
✅ සමබා
✅ නිවුඩ්ඩ සහිත රතු/සුදු කැකුළු
✅ නිවුඩ්ඩ රහිත රතු/සුදු කැකුළු
මීට අමතරව කුරහන්, මුං ඇට ආදී ධාන්‍ය වර්ගද දියවැඩියා රෝගීන්ගේ ආහාර සඳහා සුදුසු වන අතර,අල වර්ග, පාන්, බනිස් ඇතුළු බේකරි නිෂ්පාදන දියවැඩියා රෝගීන් සඳහා කෙහෙත්ම සුදුසු නොවේ. එළවළු, මස්, මාළු ආදිය සාමාන්‍ය ලෙස ආහාරයට එකතු කර ගෙන පෝෂණ ඌණතා ඇති වීම වලකා ගත යුතුය.
ගත යුතු ආහාර ප්‍රමාණය
ඔබ ශරීරය එතරම් වෙහෙසවා වැඩ කරනු ලබන අයෙකු නොවේ නම්, වේලකට බත හැඳි 1-2 අතර ප්‍රමාණයක් සෑහේ. ව්‍යාංජන ලෙස හොදි වර්ග වලට වඩා කොළ, එළවළු සහ කෙඳි සහිත එළවළු අවශ්‍ය පමණට ගැනීම ගැටළුවක් නොවේ.
අමතර ආහාර හා පළතුරු
අමතර ආහාර වේල් දෙකක් හෝ තුනක් ලබා ගැනීමෙන් ප්‍රධාන ආහාර වේලකට ගන්නා ආහාර ප්‍රමාණය අඩු කර ගැනීමටත් සීනි පාලනය යහපත් කර ගැනීමටත් හැකි වේ. සීනි රහිත බිස්කට් 2-3 සමග කිරි කහට කෝප්පයක් දියවැඩියා රෝගීන්ට වඩාත් ගුණදායක අමතර ආහාරයකි.
බොහෝමයක් පළතුරැ වල අධික ලෙස සීනි අඩංගු වන බැවින් පළතුරැ වැඩි වශයෙන් භාවිත කිරීම දියවැඩියා රෝගීන්ට ගුණදායක නොවේ. නමුත් පේර, කෙසෙල් ආදියෙහි අඩංගු සීනි ප්‍රමාණය සාපේක්ෂව අඩු වේ.
නමුත් ආහාර යනු ජීවිතයේ ගුණාත්මක භාවය (Quality of life) සම්බන්ධයෙන් වැදගත් සාධකයක් වන බැවින්, ඔබ මුල සිට අධික ලෙස ආහාර පාලනයට ගියහොත් ජීවිතයේ ගුණාත්මක භාවය (Quality of life) වැඩි ප්‍රමාණයක් අහිමි වී යයි. එබැවින් ඔබගේ රැධිරගත සීනි පාලනයට වැදගත් වන අනෙකුත් සාධකයන්ගේ හැසිරීම අනුව වෛද්‍යවරයා සමග ආහාර පාලනය පිළිබඳ සාකච්ජා කර ගත හැක. නමුත් ඔබ ඉන්සියුලින් ලබා ගන්නේ නම් හෝ දියවැඩියාව පාලනයට ඖෂධ 02ක හෝ 03ක් ලබා ග්නේ නම් අනිවාර්ය වශයෙන් ආහාර පාලනය පිළබඳ දැඩි ලෙස සැලකිලිමත් විය යුතුය.
ව්‍යායාම
දිනකට විනාඩි 30ක් හෝ වැඩි කාලයක් දහඩිය දමන ලෙස සතියකට දින 05ක් ව්‍යායාම කිරීම වෛද්‍ය නිර්දේශයයි. මෙහිදී ඇවිදීම , දිවීම, බයිසිකල් පැදීම නිර්දේශ කළ හැක. නමුත් ඔබට එම ව්‍යායාම කිරීම අපහසු නම් හෝ ලැජ්ජාශීලී නම් වේගයෙන් මිලුල අතුගෑම ඉතා හොඳ ව්‍යායාමයක් ලෙස හඳුන්වා දිය හැක.
ඖෂධ
ආහාර පාලනයත්, ව්‍යායාමත් සමග ඖෂධ භාවිත කිරීම මගින් දියවැඩියාව පාලනය කිරීම වෛද්‍ය නිර්දේශයයි. මෙහිදී භාවිත කරන ඖෂධ ගිලින පෙති වඒග සහ ඉන්සියුලින් නික්ෂේපන ලෙස ප්‍රධාන කොටස් දෙකකට වෙන්කර ගත හැකිය. පළමු වර්ගයේ දියවැඩියාව (Type 1) සඳහා සෘජුවම ඉන්සියුලින් භාවිත කිරීමට සිදුවන අතර අතර, දෙවන හා තුන්වන වර්ගයේ (Type 2&3) සඳහා ගිලින පෙති වර්ග මගින් දියවැඩියාව පාලනය කළ හැක. නමුත් දෙවන තුන්වන වර්ගයේ දියවැඩියාවටද අවසන් අදියරේ දී ඉන්සියුලින් විදීමට සිදු වේ.
ගිලින පෙති වර්ග කාණ්ඩ කිහිපක් පවතින අතර, ඒවා තෝරා ගැනීම හා මාත්‍රාව නියම කිරීම ඔබගේ රැධිරගත සීනි ප්‍රමාණය, ඔබගේ වයස, ශරීර සිවාභාවය, පවතින අනෙකුත් රෝගාබාධ ආදිය ගැන සැලකිලිමත් වෙමින් වෛද්‍යවරයා විසින් කරනු ලබයි. වෙනත් රෝගාබාධ නොමැති අවස්ථාවල දී කාණ්ඩ 03ක ඖෂධවල උපරිම මාත්‍රාව දක්වා යොදාගෙන සීනි පාලනයට උත්සහ කළ හැකි අතර, එසේ නොහැකි විට අවසන් විසඳුම ලෙස ඉන්සියුලින් විදීමට සිදු වේ.
මිත්‍යා මත
දියවැඩියාව රෝගය නිසා වකුගඩු ආබාධ ඇතිවීම.
දියවැඩියාව නිසා ඇතිවන සංකූලතාවයක් ලෙස වකුගඩු දුර්වලවීම ඇති වේ. එම වකුගඩු ආබාධිත රෝගීන්ගේ වකුගඩු ක්‍රියාකාරීත්වයේ ප්‍රමාණය මත බෙහෙත් වර්ග වෙනස් කිරීමට සිදුවනවා විනා දියවැඩියා බෙහෙත් නිසා වකුගඩු ආබාධ ඇති නොවේ.
නිට්ටාවට සුව කිරීම
මේ සඳහා ශෛල්‍ය කර්ම ක්‍රම පවතින නමුත්, එවා තරමක් සංකීර්ණය. මී පැණි, රට ඉඳි ආදිය යොදා ගනිමින් සාදා ගනු ලබන ඖෂධ / සංයෝග කෙසේවත් ගුණදායක නොවේ.
සැකසුම-වෛද්‍ය ධනුෂ්ක ගම්ලත්
