03/02/2024
අන්තර් ගර්භාෂිත තැන්පතුව හෙවත් ලූපය ගැන දැනගනිමු.
බොහොමයක් කාන්තාවන් සඳහා, අන්තර් ගර්භාෂිත තැන්පතුව හෙවත් ලූපය (Intrauterine device or IUD), ආරක්ෂිත සහ ඵලදායී පවුල් සැලසුම් ක්රමයක් ලෙස හැඳින්විය හැක. එය සෙන්ටිමීටර් 2.5 කට ආසන්න ප්රමාණයේ, T අකුරේ හැඩය ගත් තඹ සහ ප්ලාස්ටික් මිශ්ර නැවෙන සුළු, කුඩා උපකරණයකි. ලූපය තුළ හෝමෝන කිසිවක් අඩංගු නොවේ. වෛද්යවරයෙක් විසින්, එය ගර්භාෂය තුළ තැන්පත් කෙරේ. මෙම ලූපය තැන්පත් කිරීමේ ක්රියාවලිය මද අපහසුතාවයක් ඇතිකල හැක. ගර්භාෂයේ තැන්පත් කල පසු, ලූපය ගර්භාෂ කුහරය තුළ සිරවී පවතින අතර, අඟල් 1-2 ක් පමණ දිගට, ගර්භාෂයේ සිට යෝනි මාර්ගය තුළට සිහින් නූල්පට දෙකක් එල්ලී පවතිනු ඇත.
🎇ලූපය තැන්පත් කල යුතු කාලය කුමක්ද?
ඔසප්වීම ආරම්භ වී, මුල් දින 12 ඇතුලත ලූපය තැන්පත් කල යුතුවේ. නැතහොත්, දරු ප්රසූතියකින් සති 6 කට පසුව ලූපය තැන්පත් කරගැනීම සුදුසු වේ.
🎇ලූපය ක්රියාකාරී වන්නේ කෙසේද?
ලූපය මගින්, ශුක්රාණු ඩිම්බය වෙත ලඟාවීම වළක්වන බැවින්, සංසේචනය වීම (Fertilisation) වැළකේ. යම් හෙයකින්, ඩිම්බයක් සංසේචනය වුවහොත්, එය ගර්භාෂය තුළ අධිරෝපණය (Implantation) වීමද වළකයි. එයට අමතරව, ලූපයේ අඩංගු තඹ මගින්, ශරීරයේ ප්රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය, ගැබ් ගැනීමක් වැළැක්වීමට උත්තේජනය කෙරේ. ලූපය භාවිතා කරන විට, ගැබ් ගැනීමට ඇති හැකියාව 2% ක් පමණ වේ. එක් ලූපයක් වසර 10 ක කාලයක් භාවිතා කල හැකි අතර, වසර 10 ක කාලය අවසානයේදී, නැවත අලුත් ලූපයක් තැන්පත් කරගත යුතුවේ. ලූපය ඉවත්කල විගස, නැවත සාඵල්යතාවය ඇතිවේ.
🎇ලූපය භාවිතා කිරීමේ ඇති වාසි මොනවාද?
* මින් පෙර, ගර්භණී නොවුන කාන්තාවකට පවා භාවිතා කලහැකි වීම.
* ලිංගිකව එක්වීමට බාධාවක් නොමැත.
* එක් වරක් තැන්පත් කිරීමෙන් පසු, වසර 10 ක කාලයක් ක්රියාකාරීව පවතී.
* තැන්පත් කල වහාම ක්රියාකාරී වන සහ ඵලදායී පවුල් සැලසුම් ක්රමයක් වීම.
* දිනපතා පවුල් සැලසුම් පෙත්තක් ගැනීමට අපහසු අයට, පහසුවෙන් භාවිතා කල හැක.
* මව්කිරි දෙන අතරතුර වුවද භාවිතා කල හැක.
* ඉවත් කල වහාම, සාඵල්යතාවය නැවත ඇතිවීම.
* වෙනත් ඖෂධ සමග අන්තර්ක්රියා (Interaction) නොකිරීම.
🎇ලූපය භාවිතා කිරීමේ ඇති අවාසි සහ අතුරු ආබාධ මොනවාද?
* ලූපය තැන්පත් කිරීමට සහ ඉවත් කිරීමට වෛද්යවරයෙකුගේ සහාය අවශ්ය වීම.
* ලිංගිකව සම්ප්රේෂණය වන රෝග (Sexually transmitted diseases or STDs) වලින් ආරක්ෂාවක් නොලැබීම.