Suwa Lanka

24/09/2025

💛💛 කසුන් යනු සිහින් සිරුරක් ඇති, උස අවුරුදු 26ක් වයස ඇති තරුණයකි, ඔහු අවුරුදු 18 පටන් දිනපතා දුම් බීමට හුරුවූ අයෙකි, එක් දිනයක හවස් වරුවේ ඔහු තමන්ගේ යහලුවන් සමග චාරිකාවක් යනවිට හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතාවක් ඇති වූ නිසා ඔහුගේ යහලුවන් එකතු වී ඔහුව රෝහල් ගත කරන ලදී, පසුව කල X Ray පරීක්ෂණ මගින් තහවුරු වූයේ ඔහුට Pneumothorax නම් රෝගී තත්වය වැලදී ඇති බවයි.

🔆 මොකක්ද මේ Pneumothorax කියන්නේ ?

✅ Pneumothorax යනු උරස් කුහරය හා පෙනහැල්ල අතර ඇති ඉඩට වාතය පිරීමයි. එමගින් එම පෙනහැල්ල ඇකිලීම සිදුවෙයි, මෙය නිසි ප්‍රතිකාර නොලැබුණහොත් මරණය පවා ගෙන දිය හැකි තත්වයකි.

🔆 මෙම තත්වය ඇති වීමට හේතු මොනවාද ?

✅ හදිසි අනතුරු
✅ ක්ෂ්‍යරෝගය, ඇදුම, COPD වැනි රෝගී තත්‍ව
✅ කිසිම හේතුවක් නොමැතිව (Spontaneous)

🔆 Pneumothorax වර්ග මොනවද ?

✅ Spontaneous - කිසිම හේතුවක් නොමැතිව ඉබේම සිදුවේ. උස, සිහින් සිරුරක් ඇති පුද්ගලයන්ගේ දැකිය හැකිය
✅ Traumatic - හදිසි අනතුරු නිසා
✅ Tension Pneumothorax - ජීවිත අවධානම ඉතා ඉහල, හදිසි අනතුරු නිසා ඇති වන තත්වයකි.

🔆 Pneumothorax තත්වය හදුනාගත හැකි රෝග ලක්ෂණ මොනවාද ?

✅ තීව්‍ර පපුවේ කැක්කුම
✅ හුස්ම ගැනීමේ අපහසුව
✅ වේගයෙන් හුස්ම ගැනීම
✅ වේගයෙන් හදවතේ ගැස්ම

🔆 Pneumothorax තත්වයට ඇති ප්‍රතිකාර ක්‍රම මොනවද ?

✅ සිරවී ඇති වාතය කුඩා ප්‍රමාණයක් නම් ප්‍රතිකාර අවශ්‍ය නොවේ
✅ සිරවී ඇති වාතය විශාල ප්‍රමාණයක් නම්
IC tube නම් බටයක් දැමීම මගින් සිරවී ඇති වාතය ඉවත් කිරීම සිදු කල හැකියි.
✅ Tension Pneumothorax තත්වයට නම් හදිසි ප්‍රතිකාරයක් ලෙස Needle Decompression නම් ප්‍රතිකාරය සිදු කරයි.

🔆🔆🔆 ඔබ මතක තබා ගත යුත්තේ, ඔබටත් සිහින්, උස සිරුරක් ඇත්නම් හෝ දුම්බොන්නේ නම් හෝ පෙනහලු ආශ්‍රිත වෙනත් රෝගයක් ඇත්නම් හෝ ඔබ හදිසි අනතුරකට ලක් වූයේ නම් ඔබට ඉහත සදහන් කල රෝග ලක්ෂණ තිබෙන්නේ නම් හැකි ඉක්මනින් රෝහල් ගත වීමයි.

21/09/2025

🔆 කුමාරි මහත්මිය යනු මහනුවර ප්‍රදේශයේ ප්‍රසිද්ධ බැංකුවක සේවය කරන 58 හැවිරිදි පුද්ගලයෙක්. ඇය දියවැඩියාව රෝගයට වසර 16 ක් ප්‍රතිකාර ලබමින් සිටී. නමුත් ඇයගේ කාර්‍යබහුල ජීවිතය නිසා ඇයට සමහර බෙහෙත් වේලවල් මගහැරෙයි. ඇයගේ රුධිර සීනි මට්ටම පාලනයද ප්‍රශස්ත මට්ටමක නැත.

එක් දිනක උදේ ඇය රැකියාවට යාමට සූදානම් වන විට, ඇයට කැරකිල්ල ගතියක් ඇති වී අධික ලෙස දහඩිය දෑමිමක්ද ඇතිවිය, මීට අමතරව ඇයට දින කිහිපයක සිට ශරීරයට මහන්සි ගතියක්ද තිබී ඇත, නමුත් ඇයට පපුවේ කිසිදු වේදනාවක් දැනී නැත, ටික වේලාවකට පසු ඇයට හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතාවක් ඇති වූ නිසා ඇයගේ සැමියා හා දියණිය විසින් මහනුවර ජාතික රෝහලේ හදිසි ප්‍රතිකාර ඒකකයට ඇයව රැගෙන එන ලදී. නමුත් අවාසනාවන්ත ලෙස රෝහලට පැමිණ විට වෙලාවකින් ඇය මරණයට පත් විය. මරණ පරීක්ෂණයෙක් තහවුරු වූයේ ඇයට හෘදයාබාධයක් ඇතිවී මරණයට පත්වූ බවයි.

💔💔 නිහඩ නමුත් මාරාන්තික මොනවද මේ Silent Heart Attacks ??

🔆 සාමාන්‍යයෙන් හාට් ඇටෑක් එකක් ඇති වූ විට පපුවේ අධික වේදනාවක්, දැවි ලෙස දහඩිය දැමීමක්, වමනය යාමට ඒම හා හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතාවක් ඇතිවේ.

🔆නමුත් සමහර හාට් ඇටෑක් පපුවේ වේදනාවක් නැතුව වුවන් ඇති විය හැකි බව ඔබ දැනුවත්ද ? මේවා Silent MI ලෙස හදුන්වයි.

🔆 Silent MI වල දැකිය හැකි රෝග ලක්ෂණ මොනවාද ?

✅ ශරීරයේ මහන්සි ගතිය
✅ විවේකීව සිටින විට හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතාව
✅ කැරකිල්ල
✅ හේතුවක් නැතිව දහඩිය පිටවීම
✅ වමනය ගතිය
✅ නින්ද නොයාම
✅ පපුවේ ගැස්ම අක්‍රමවත් බව දැනීම

🔆Silent MI ඇතිවීමේ වැඩි ප්‍රවණතාවක් ඇත්තේ කුමන රෝගීන්ටද ?

✅ දියවැඩියා රෝගීන්
✅ වැඩිහිටි පුද්ගලයන්
✅ කාන්තාවන්
✅ හදවත් රෝගීන්

🔆 ඔබත් මෙම රෝගී කාණ්ඩ වලට අයිති නම් හා ඉහත සදහන් කල රෝග ලක්ෂණ ඇත්නම් රෝහල් ගත් වන්න, Silent MI යනු හදුනා ගැනීමට අපහසු ඉතා භයානක රෝගී තත්වයකි, මෙම රෝග ලක්ෂණ නොසලකා හැරීම නිසා සැලකිය යුතු මරණ ගණනාවක් අපේ රටේ සිදුවී ඇත.

04/09/2025

ඇවිද ගැනීමට පවා අපහසුවන ලෙස අත පයේ දැඩි වේදනාවක් ඇති කරන චිකන්ගුන්යාව (Chikungunya)

✅Aedes aegypti / Aedes albopictus යන මදුරුවන් මගින් පැතිරෙන වෛරස් රෝගයකි.
✅ශ්‍රී ලංකාව ඇතුළු ආසියානු රටවල බහුලව දැකිය හැකි රෝගයකි.

🔆රෝග ලක්ෂණ (Signs & Symptoms)

✅අධික උණ(Sudden high fever)
✅ඇට,සන්ධි, මස්පිඩු වේදනාව (severe joint and muscle pain)
✅ශරීර වේදනාව (Bodyaches)
✅අත්, පාද දැඩිවීම (stiffness / swelling)
✅හිසරදය, මලබද්ධය, බඩ එලියේ යෑම
✅සමේ රතු පැහැති කුෂ්ඨ ඇතිවීම (rash)
✅සමහර විට ඇස් රතු වීම (conjunctivitis)

🔆පරීක්ෂණ (Investigations)

✅මෙම රෝගය හදුනාගැනීම ප්‍රධානවම රෝග ලක්ෂණ මත පදනම්ව සිදුවේ.

✅රුධිර පරීක්ෂණ ලෙස Full Blood Count, ESR, CRP, PCR පරීක්ෂණ ආදිය සිදු කල හැකිය.

🔆ප්‍රතිකාර (Management)

✅බොහොමයක් පුද්ගලයන් මෙම රෝගය ඇසූ සැනින් බියට පත් වී රෝහල් ගතවේ, නමුත් චිකන්ගුන්‍යා රෝගයට විශේෂ වූ ප්‍රතිකාරයන් අවශ්‍ය නොවේ.

✅මෙම රෝගයේදී රෝග ලක්ෂණ සදහා ප්‍රතිකාර කිරීමක් සිදුවේ. උණ සදහා Paracetamol, හංදිපත් වේදනාව සදහා වේදනා නාශක (Prednisolone, Hcq, Tramadol) ලබාදීම, ශරීරයට අවශ්‍ය තරම් ජලය පානය කිරීම, අවශ්‍ය නම් Physiotherapy සිදුකිරීම වැනි දේ ප්‍රතිකාර ලෙස දැක්විය හැකිය.

🔆🔆 රෝහල් ගත වීමට ප්‍රථම ඔබගේ පවුලේ වෛද්‍යවරයා හමුවීමෙන් ඔබට රෝහල් ගත වීමේ අවශ්‍යතාවක් ඇතිදැයි සැකහැර දැනගත හැකියි.

28/07/2025

සිරිසේන කියන්නේ, අවුරුදු 55ක් වයසැති රැකියාව ලෙස රියදුරු වෘත්තිය සිදුකරන මහනුවර ප්‍රදේශයේ පදිංචි පුද්ගලයෙක්.

මීට සතියකට පමණ පෙර මහනුවර ජාතික රෝහලෙන් නිවුමෝනියා රෝගයට දවස් 5ක් පමණ නේවාසිකව ප්‍රතිකාර ලැබූ ඔහු අද දිනයේ නැවත රෝහලට පැමිණියේ හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතාවක් නිසාය.

ඔහුව පරීක්ෂා කර බලා, X Ray පරීක්ෂණයක් ද කල පහු තහවුරු වූයේ ඔහුව "Plural Effusion" නම් රෝගය වැලදී ඇති බවයි.

✅මොකක්ද මේ Plural Effusion කියන රෝගය ?

🔆 Plural Effusion යනු සරලව පෙනහලු වලට පිටතින් ඇති Plural Space නම් ප්‍රදේශයට යම් දියරයක් එකතු වීමය.

🔆මෙහිදී එකතු වන දියරය අනුව Plural Effusion රෝගය වර්ග දෙකකට බෙදා දැක්විය හැකිය. එනම්,
1. Transudative Effusion
2. ⁠ Exudative Effusion

✅ මෙම රෝගයේ රෝග ලක්ෂණ මොනවාද ?

🔆 හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතාව
🔆 කැස්ස
🔆 පපුවේ වේදනාව
🔆 සමහර විට උණ

ප්‍රධාන රෝග ලක්ෂණ ලෙස දැක්විය හැකිය

✅ මෙම රෝගය හදුනාගැනීමට කලහැකි පරීක්ෂණ මොනවාද ?

🔆 රුධිර පරීක්ෂණ ලෙස Full Blood Count, CRP, ESR
🔆 Chest X Ray පරීක්ෂණය
🔆 පපුවේ ස්කෑන් පරීක්ෂණ
🔆 Plural Fluid පරීක්ෂණ

✅ මෙම රෝගයට ඇති ප්‍රතිකාර මොනවාද ?

🔆 Plural Fluid Aspiration එහෙමත් නැත්නම් තැන්පත් වී ඇති දියරය සිරින්ජ මගින් ඉවත් කිරීම
🔆 එම දියරය ආසාදනය වී ඇත්නම් අවශ්‍ය පරිදී Antibiotic ප්‍රතිකාර කිරීම

ප්‍රධානම ප්‍රතිකාර ක්‍රම වේ.

22/06/2025

⭕ඔයාගේ මොළයේ ගෙඩියක් ඇති වුණාම ඒක සීටී(CT) ඡායාරූපයක පෙනෙන ආකාරය තමයි අපි මේ දක්වලා තියෙන්නේ.

⭕රාජකාරී කටයුතුවල නිරත වෙලා ඉද්දී මා ළඟට පැමිණි රෝගියකුගේ CT ඡායාරූපයක් තමයි මෙහි දක්වලා තියෙන්නේ.

⭕මේ රෝගියා රෝහලට ආවේ හවස පහට විතර මට මතක විදිහට.එයා ඔළුව කැක්කුමක් කියලා තමයි ඇඩ්මිට් වෙන්න ආවේ.මට හොඳට මතකයි. එයාගේ හස්බනුත් එයා ළඟ හිටියා ඒ වෙලාවේ.එයා කිව්වේ එයාට දවස් තුනක ඉඳලා තද හිසේ කැක්කුමක් තියෙනවා කියලා.ඇත්තටම හිසරදයක් තරුණ කෙනෙක් ගනන් ගන්නෙත් නෑනේ.ආ ...මට කියන්න අමතක උනා. මෙයා වයස අවුරුදු තිස් පහක කාන්තාවක්.පොඩි ළමයි දෙන්නෙක්ගේ අම්මා කෙනෙක්.එයාල පොඩි කඩයක් කරනවා.ඒක කෑම කඩයක්.ඉතින් මේ වැඩ අස්සේ ඔලුව කැක්කුම කියන්නේ ආතතියට ආපු සාමාන්‍ය දෙයක් වෙන්නත් පුළුවන්.හැබැයි ඉතින් ඔලුව කැක්කුමක් හැදිලා ඉස්පිරිතාලේ ඇඩ්මිට් වෙනවා කියන්නේ දරාගන්නම බැරිම තැන නේ.

⭕මම ඉතින් එයාගෙන් විස්තර ඇහුවා.දවස් තුනක ඉඳලා තියෙන තද හිසරදයක් ඒක.එ හිසරදය තරම කොච්චරද කියනවනම් රෝගියා එයාගේ හස්බන්ට කියනවා එයාගේ ඔළුව තදින් අල්ලගෙන ඉන්න කියලා.ඇත්තටම අමාරු ගතියක් අපිටත් පිටින් බලපුවහම පෙනුනා.අනිත් වැදගත් කාරණය තමයි එයාට ඔළුව කැක්කුමත් එක්ක වමනෙ ගියා කියන එක.එයාට හැබැයි මේ වගේ ඔළුව කැක්කුමක් කවදාවත්ම හැදිලා නෑ කියලා කිව්වා.මේක කිව්ව ගමන් සමහර අයට මතක් වෙන්න ඉරුවාරදය .ඒකේ තියෙන ඔළුව කැක්කුමක් දරාගන්න බැරි එකක්.ඉතින් මේ සැක සහිත ඔලුවේ කැක්කුමට මට සිටි(CT)එකක් ගහන්නෙ නැතුව ඉන්න බැරි උනා.ඉතිං ඒ ගහපු සිටි එකේ ඡායාරූපය තමයි ඔයාලා දැක්කේ.
දැන් පේනවනේ ඔළුවේ කැක්කුම ඇවිල්ලා තියෙන්නේ මොකක් හින්දද කියල.ඇත්තටම මේක මොළය ආපු ගෙඩියක් හින්දා ආව ඔළුවේ කැක්කුමක්.මේක මෙයාලට කියන්නෙ කොහොමද කියලා මම කල්පනා කළා.වෛද්‍යවරු වන අපට අසතුටුදායක පුවත් රෝගීන්ට කියන්න වෙන අවස්ථා තියෙනවා.මේකත් ඒ වගේ එකක්.තව විස්තර අහල බලද්දි මේ කාන්තාවට මාසයක් වගේ ඇඟට අමාරු කමක් තිබිලා තියෙනවා.ඒව ගණන් ගන්නැතුව ඉතින් වැඩ කරලා.ඉතින් ටික ටික මේ මොළේ ගෙඩිය ලොකු වෙන්න ඇති.
අවසානයේ මම මේ අසතුටුදායක පුවත ඒ පවුලට දැනුම් දුන්නා.වැඩිදුර ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු කරා.

⭕මොලේ ගෙඩි භයානකද කියලා දැනගන්න මේ ලිපිය කියවල බලන්න.

🔆අද අපි කතා කරන්න යන්නේ මොලයේ ගෙඩි ගැනයි.

🔆ඇහෙද්දි බය හිතනවා නේද?මොනවද මේ මොලේ ගෙඩි කියන්නේ..

🔆කාන්තා පිරිමි වගේම ළමුන්ටත් මෙය එකසේ පොදුය.අසාමාන්‍ය සෛල වර්ධනය වීමක් මොළයේ ගෙඩි කියල හඳුන්වනවා.

🔆එය පිළිකා ගෙඩියක් හෝ පිළිකා නොවන ගෙඩියක් විය හැකියි.රෝගී පරීක්ෂාවේදී හඳුනාගන්නා ගෙඩි අතරින්1/3 පිළිකා ගෙඩි වන අතර 2/3 පිළිකා නොවන ගෙඩි වේ.

✳️මොළයේ ගෙඩියක් ඇති බවට අප හඳුනා ගන්නේ කොහොමද?

🔆ගෙඩියේ ඇති සෛල වර්ධනය වගේම එය මගින් ආසන්නව පිහිටි දේවල්වලට ඇතිවන තෙරපුම නිසා මෙම රෝග ලක්ෂණ මතුවෙයි.

🔆ඔබටත් උදෑසන ඇතිවන හිසේ කැක්කුමක් තියෙනවද,ඒ සමගම ඔක්කාරය සහ වමනය ඇති වෙනවද?එසේ නම් මෙය මොලයේ ගෙඩියක් විය හැකියි.

🔆විශේෂයෙන් උදේ කාලයේ හිසරදය ඇතිවුවද දවසේ ඕනෑම වෙලාවක මෙය ඇතිවිය හැකියි.වියායාම කරන විට,කැස්ස කිවිසුම ඇතිවන විට ආදි ඔළුව හෙළවන අවස්ථාවලදී මෙම හිසේ රදය උත්සන්න විය හැකිය.

🔆මෙම හිසේ රදය සමග නින්දෙන් අවදිවීමද වෙන්න පුළුවන්.ඒ වගේම ඇස් පෙනීමේ යම් යම් ගැටලු ඇතිවිය හැකිය.රූප බොඳවී පෙනීම,රූපයක් දෙක දෙක පෙනීම,යම් පැත්තක් නොපෙනී යාම ආදිය පුද්ගලයන්ට ඇතිවිය හැකිය.කතා කිරීමේ අපහසුතාවයක්,වචන පැටලීම,කෙනෙක් කියන දෙයක් තේරුම් ගැනීමට නොහැකි වීම,කෙටිකාලින මතකය නැතිවීම ආදිය ද වෙන්න පුළුවන්.අතපය පණ නැති නැති වීම,හිරිවැටීම,කලන්තය, කැරකිරීම, සිහි නැතිවීම ආදියට සමහර පුද්ගලයන්ගේ දැකගත හැකි වේ.කුඩා කල සිට අපස්මාරය නොමැති පුද්ගලයෙකුට වැඩිහිටි අවධියේදී අපස්මාරය වැනි රෝග ලක්ෂණ පහළ වුවහොත් වහා අවධානය යොමු කළ යුතුවේ.ළඟකදී සිට පැවතෙන හැසිරීමේ වෙනස්කමක් පවතිනවාද.ඒ කියන්නේ ඉක්මනින් කේන්ති යනවද,මානසික අව පීඩනයක් පවතිනවා ද,සමාජය ඉදිරියේ නොකළ යුතු දේවල් ලෙස සම්මත දේවල් ,නොහොබිනා දේවල් කරනවද...එසේ නම් මෙය මොලයේ ගෙඩියක් විය හැකියි.මෙම රෝග ලක්ෂණ නිසා ඇතැම් විට ඉරුවාරදය,මානසික රෝග යැයි වරදවා වටහා ගැනීමට ද පුළුවන.

🔆මොළයේ ගෙඩි ඇතිවන හේතු හරියටම පැහැදිලි නොවුවද පරීක්ෂණ මගින් දැනට සොයාගෙන ඇත්තේ ජානමය වෙනස් වීම්,පරම්පරාගතව පැවතෙන ගෙඩි, වගේම විකිරණවලට නිරාවරණය වීම මෙයට හේතු ලෙසයි.

🔆ඔබට ඉහත ආකාරයේ රෝග ලක්ෂණ පහළ වී ඇත්නම් බලා නොසිට හැකි ඉක්මනින් සුදුසුකම් ලත් වෛද්‍යවරයකු හමුවන්න.

🔆මෙයට ප්‍රතිකාර ඇත.ඖෂධ මගින්(chemotherapy ),විකිරණ මගින්(radiotherapy) මගින් සුව කිරීම හෝ ඔපරේෂන් මගින් ඉවත් කිරීම සිදුකළ හැකිය.

🔆ඔබගේ ආදරණීයන් හට මෙවැනි රෝග ලක්ෂණ පහළ වුවහොත් වෛද්‍ය උපදෙස් පතන්න.

~කායික රෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය ලක්නාත් වෙලගෙදර

07/02/2025

03/02/2025

❌❌ඔබ දන්නවාද ? කටහඩ පැටලීමත් අංශභාග තත්වයක් ඇති වීමේ ලක්ෂණයක් බව ?

✅කුඩා මොලයේ අංශභාගය යනු ශරීරයේ සමබරතාව, Coordination හා සියුම් ක්‍රියාවන් පාලනය කරන කුඩා මොලයේ රුධිර සැපයුම ලේ කැටියක් හිරවීම මගින් අඩාල වීමයි, මෙමගින් ක්‍රමක්‍රමයෙන් කුඩා මොලය මරණයට පත්වීම සිදුවේ.

✅සාමන්‍ය අංශභාග තත්වයක් මෙන් නොව මෙම අංශභාග තත්වයක් කලින් හදුනාගැනීමට රෝගී ඔබට ඉතා අපහසුවේ, මන්ද මෙහි රෝග ලක්ෂණ සාමාන්‍ය අංශභාග තත්වයකට වඩා හාත්පසින් වෙනස් වීමයි.

✅සාමාන්‍ය අංශභාග තත්වයකදී, ශරීරයේ පැත්තක් පණ නැති වීම, කට එක් පැත්තකට බරවීම වැනි හදුනා ගැනීමට පහසු රෝග ලක්ෂණ තිබේ.

✅ කුඩා මොලයේ අංශභාග තත්වයේ රෝග ලක්ෂණ වන්නේ,
1. ක්ලාන්ත ගතිය හා කැරකිල්ල
2. හිසරදය
3. ⁠කතා කිරීමේ අපහසුතාව
4. ⁠වමනය
5. ⁠සමබරතාව නැති වීම
6. ⁠ඇස් නැටවීම (Nystagmus)
7. ⁠Double Vision නොහොත් රූප දෙක-දෙක පෙනීම

✅ මෙම රෝග ලක්ෂණ එකක් හෝ කිහිපයක් ඔබටත් තිබේ නම්, වහාම වෛද්‍යවරයෙකු හමුවීම හෝ රෝහල් ගත වීම නුවණට හුරුයි.

✅අංශභාග තත්වයක් ඇතිවී පැය 4.5ක් ඇතුලත රෝහල් ගත වීමේන් ඔබට වියහැකි හානිය අවම කරගත හැකියි.

✅කුඩාමොලයේ අංශභාගය (Cerebellar stroke) හදුනාගැනීමට අපහසු වුවත් හදුනාගත් පසු එයට ප්‍රතිකාර සිදුකිරීම සාමාන්‍ය අංශභාග තත්වයක් ලෙසම සිදුකල හැකිය.

✅ප්‍රතිකාර කර ලෙස Thrombolysis, Thrombectomy, Antiplatelet Therapy වැනි ප්‍රතිකාර ක්‍රම දැක්විය හැකිය.

☢️☢️ තව කෙනෙක් දැනුවත් කිරීම සදහා Share කරන්න.

~කායික රෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය ලක්නාත් වෙලගෙදර

25/01/2025

හයිපකැලීමියාව භයානකද ?

✅හයිපකැලීමියාව ලෙස හදුන්වන්නේ ශරීරයේ පොටෑසියම් වැඩි වීමයි, සාමාන්‍ය පුද්ගලයෙකුගේ ශරීරයේ පොටෑසියම් තිබිය යුතු ප්‍රමාණය 3.5-5.5 mmol/l වේ. මෙම මට්ටම 5.5 ට වඩා වැඩි වීම හයිපකැලීමියාව ලෙස හදුන්වයි

මෙම තත්වයට හේතු ලෙස, වකුගඩු අකර්මන්‍ය වීම, සමහර බෙහෙත් වර්ග (ACE Inhibitors, Potassium Sparing Diuretics), පොටෑසියම් අධික ආහාර ගැනීම, දියවැඩියාව, විජලනය, හදිසි අනතුරු දැක්විය හැකියි

✅මෙම තත්වය ඉතාමත් භයානක වන්නේ ක්ෂණිකව හදවත අකර්මන්‍ය වීමක් සිදුවී මෙමගින් මරණය පවා අත්විය හැකි නිසායි.

✅හයිපකැලීමියා තත්වය හදුනාගත හැකි රෝග ලක්ෂණ මොනවාද ?
1. හදවතේ ගැස්ම දැනීම
2. ⁠මස්පිඩු වල අකර්මන්‍යතා ඇති වීම
3. ⁠ශරීරයේ කොටස් හිරිවැටීම
4. ⁠අධික මහන්සිය
5. ⁠හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතා

✅ඔබටත් මෙවැනි රෝග ලක්ෂණ ඇති නම් සුදුසුකම් ලත් වෛද්‍යවරයෙකු හමුවී Serum Electrolytes පරීක්ෂණක් කරගෙන ඔබගේ පොටෑසියම් මට්ටම පරීක්ෂා කර බලා අවශ්‍ය ප්‍රතිකාර කර ගැනීම ඉතා වැදගත් වේ.

කායික රෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය ලක්නාත් වෙලගෙදර

17/01/2025

මොනවද මේ ECG ?

✅ECG යනු අප හැමෝම ඉතාම හොදින් දන්න වෛද්‍ය පර්‍යේෂණයකි, එහි දිගු නම Electro Cardiogram නම් වේ. නමුත් ECG යනු කුමක්ද යැයි ඔබ හරියටම දැන සිටියාද ?

✅ ECG යනු හදවතේ ඇති විද්‍යුත් තරංග මැනීමට භාවිතා කල හැකි ඉතාමත් පහසු හා රෝගියාට වඩාත් හිතකර පරීක්ෂණයකි

✅මිනිස් හදවතේ විද්‍යුත් ශක්තිය එහි ඇති SA Node, AV Node, Bundle of His හා Purkinje Fibers නම් විශේෂිත වූ සෛල මගින් ජනනය වී විද්‍යුත් තරංග ලෙස හදවත පුරා ප්‍රචාරය වීම සිදු වේ,

✅මෙම විද්‍යුත් තරංග වල ඇති වෙනස්කම් මගින් හදවතේ එක් එක් ස්ථාන වල ඇති වෙනස්කම් හදුනාගත හැකිය.

✅ECG පරීක්ෂණයක් සිදු කිරීමේදි ඉලෙක්ට්‍රෝඩ තබන ප්‍රධාන ස්ථාන 12ක් පවතී, මෙමගින් හදවතේ විවිධ තැන් වල විද්‍යුත් තරංග මැන ගැනීමට හැකිය.මේවා ලීඩ්ස් ලෙඩ හදුන්වයි. ඒවා නම්,
1. Limb Leads - Leads I, II, III, aVR, aVL and aVF මේවා මගින් හදවතේ Frontal plane විද්‍යුත් තරංග මැන දෙයි.
2. ⁠Chest Leads - V1-V6, මෙමගින් හදවතේ Horizontal plane විද්‍යුත් තරංග මැන දෙයි.

✅මෙම විවිධ Leads මගින් හදවතේ විවිධ බිත්‍ති වල විද්‍යුත් තරංග වෙන වෙනම මැනිය හැකියි,
Inferior Wall - Leads II,III and aVF
Anterior Wall - Leads V1-V4
Lateral Wall - Leads I, aVL, V5, V6
Right Atrium - aVR

✅අද ලෝකයේ සුලභව දක්නට ලැබෙන Heart Attacks හදවතේ විවිධ බිත්‍ති වල ඇති විද්‍යුත් තරංග විෂමතා මගින් හදුනාගත හැකියි, තවද Heart Attacks හදුනා ගැනීමට භාවිතා කරන ප්‍රධාන පරීක්ෂණයත් ECG වේ.

✅මීට අමතරව, හදවතේ Arrhythmia තත්වයන්, පොටෑසියම් වැනි මූලද්‍රවය වල විශමතා, පෙරිකාඩයිටිස්, Cardiomyopathy තත්වයන් හදුනාගැනීමටත් ECG භාවිතා කල හැකියි.

~ වෛද්‍ය ගනිත් සංචිත

15/01/2025

✳️වෝෆරීන් ( Wafarin) ප්‍රතිකාරය පිළිබඳව ඔබ දැනුවත්ද?

✳️වෝෆරීන් ඖෂධය ලබාගන්නා ජනතාව දැනුවත් කිරීමට මෙම ලිපිය වෙන් කරනවා.

✳️ඔබේ ශරීරය තුල රුධිරය කැටි නොගැසී පවත්වා ගැනීමට ස්වභාවික ආරක්ෂණ යාන්ත්‍රණයක් ක්‍රියාත්මක වෙනවා.යම් රෝගී තත්ත්වයක් නිසා රුධිරය කැටි ගැසීමේ හැකියාව ඉහළ ගියහොත් එමගින් ඇතිවන ලේ කැටි ශරීරයේ කොතැනක හෝ රුධිර නාලයක සිරවීම නිසා අංශභාගය ,හෘදයාබාධ ,පෙනහළු වල ලේ කැටි හිරවීම,ප්‍රධාන ශිරාවල රුධිර කැටි ඇතිවීම, මරණය ආදී බරපතල තත්ත්ව ඇතිවිය හැකියි.

✳️ඔබ ලබාගන්නා වෝෆරින් පෙත්ත මගින් එවැනි අහිතකර රුධිරකැටි ඇතිවීම වළක්වාලයි.

✳️ වෝෆරින් පෙතිවල අඩංගු වන්නේ වෝෆරින් සෝඩියම් නැමැති රසායනික ද්‍රව්‍යයි.

✳️වෝෆරින් පෙත්තේ මාත්‍රාව INR නම් විශේෂ පරීක්ෂණය මත තීරණය වේ.

✳️මෙය ගබඩා කිරීමේදී තෙතමනයට හෝ අධික තාපයට නිරාවරණය නොවන පරිදි සිසිල් වියළි ස්ථානයක ළමයින්ගෙන් ඈත් වන සේ ගබඩා කරන්න.

✳️වෝෆරින් පෙත්ත නිවැරදිව ලබා ගන්නේ කෙසේද?

💊සෑම දිනයකම එකම වේලාවට ගත යුතුයි .සුදුසුම වේලාව සවස පහයි.

💊ඖෂධය ශරීරයට හොඳින් අවශෝෂණය වන්නේ ආහාර නොමැතිව ගත්විටය.

💊සාමාන්‍යයෙන් වෝෆරින් ගැනීමට පැයකට පෙර හෝ වෝෆරින් ගෙන පැයක් යනතුරු වෙනත් ආහාර ගැනීමෙන් වලකින්න.

💊නියමිත ඖෂධ මාත්‍රාව පමණක් ලබා ගන්න.නිර්දේශ ප්‍රමාණයට අඩුවෙන හෝ වැඩිවෙන ලෙස ලබා ගැනීමෙන් වලකින්න.

💊බෙහෙත් වල හැඩය පැහැය මාත්‍රාව කලින් කලට වෙනස් වන විටදී එය ඖෂධ වේදියාගෙන් විමසන්න.

💊නියම කර ඇති පරිදි INR පරීක්ෂණ සිදුකර සායනයට වාර්තාව රැගෙන යන්න.

💊සායන වලට සහභාගී නොවී ඖෂධ පාමසි වලින් ගෙන භාවිතා කිරීමෙන් වළකින්න.

💊වෛද්‍ය නියමයකින් තොරව හිතුමතේට මෙම පෙත්ත නතර කිරීම සිදු නොකළ යුතුයි.

💊යම් හෙයකින් ඔබට එක් මාත්‍රාවක් අතපසු වුවහොත් මතක් වූ සැණින් ලබා ගන්න.පසු දින වන තෙක් අතපසුවීම සිහිපත් නොවුනහොත් පසුදා මාත්‍රාව පමණක් ලබාගන්න.

✳️ වෝෆරින් පෙත්ත ලබා ගන්නා ඔබ යම් රෝගයකට බෙහෙතක් ලබා ගැනීමට වෛද්‍යවරයෙකු වෙත යන මොහොතේදී ඔබ වෝෆරින් ලබාගන්නා බව පැවසිය යුතුයි.ශල්‍ය කර්මයකට ප්‍රථම හෝ දතක් ගැලවීම වැනි අවස්ථාවලදී ඔබ වෝෆරින් ගන්නා බව පැවසීම වැදගත්ය.

✳️වෝෆරින් පෙති භාවිතයෙන් ඇති විය හැකි ගැටලු මොනවාද?

🔅ප්‍රධානතම අතුරු ආබාධය නම් අධික ලෙස රුධිර වහනය වීම ඇතිවිය හැකිවීමයි.

🔅නාසයෙන් ලේ ගැලීම
🔅තද දුඹුරු හෝ රතු පැහැයෙන් මුත්‍ර පිටවීම
🔅රතු හෝ කළු පැහැති මළ පිටවීම
🔅දත් මදින විට විදුරු මසින් ලේ වහනය වීම
🔅කැපුම් තුවාල සිදුවූ විට නොනැවතී රුධිර වහනය වීම

මීට අමතරව,

🔅තදබල හිසරදය, ක්ලාන්තය,අත පය පණ නැති වීම ,ඔක්කාරය, වමනය
🔅මුහුණ කකුල් ඉදිමීම ඇස් කහ වීම
🔅ඔසප් කාලයේදී අධික ලෙස රුධිර වහනය
🔅සම මතුපිට ඇතිවන නිල් හෝ කළු පැහැති ලේ පැල්ලම්
🔅අර්ශස් තුවාල වලින් දිගටම ලේ ගැලීම

ආදිය ඇති විය හැකියි.

✳️ඉහත සඳහන් අවස්ථාවක් මතුවුවහොත් වෝෆරින් පෙත්ත නවත්තා වහාම වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු විය යුතුයි.

✳️වෝෆරින් පෙත්ත ලබා ගන්නා ඔබ දැනුවත් වී සිටිය යුතු තවත් වැදගත් කරුණු මොනවාද?

🌼 විටමින් K බහුලව අඩංගු ආහාර( ගෝවා, බ්‍රොකලි ,නිවිතියා, සලාද කොළ,පලාවර්ග ,හරිත තේ, කොළ බෝංචි,කොල ඇපල්, අලිපේර ,කොළ මිදී) වැනි තද කොළ පැහැති ආහාර වැඩිපුර ගැනීමෙන් වලකින්න.🥬🥦🫛🥑🍏

🌼මස් වර්ග හා කිරි සීමා සහිතව ආහාරයට ගන්න

🌼මත්පැන් භාවිතය නිසාද මෙම ඖෂධය ක්‍රියාකාරීත්වයට බාධා ඇති විය හැකියි

🌼විශේෂයෙන් පාරම්පරික ඖෂධ වර්ග,විටමින් වර්ග, වේදනා නාශක වැනි දේ හිතුමතේට ලබා ගැනීමෙන් වලකින්න.

🌼ඔබ වෝෆරින් පෙත්ත ලබාගන්නා බවට සඳහන් කරන හැඳුනුම්පතක් හෝ කාඩ් පතක් ළඟ තබා ගැනීම හදිසි අවස්ථාවකදී බෙහෙවින් ප්‍රයෝජනවත් වේ.

✳️වෝෆරින් ඖෂධය ලබා ගන්නා ඔබ ඉහත සඳහන් කරුණු පිළිබඳ දැනුවත් වී අන් අයවත් දැනුවත් කරන්න.

කායික රෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය
ලක්නාත් වෙලගෙදර

12/01/2025

පෝෂණ ඌනතාවයක් යැයි දැනගන්නේ කෙසේද ?