Dr Sitheera Silva

06/11/2024

🌍නොවැම්බර් 4 සිට 9 දක්වා පැවැත්වෙන විශේෂ සරම්ප පිළිබද දැනුවත් කිරීමේ හා ප්‍රතිශක්තිකරණය කිරීමේ සතියට එක්වන්න! 🌍

2024 වයස 20-30 (1994-2004 උපන්) ඔබට කරනා විශේෂ ආරාධනාව🤵👰

ඔබේ වයස අවුරුදු 20-30 අතරද? සරම්ප එන්නතක් අතපසු වුණාද? එසේනම් මේ ඔබේ වාරයයි👍 මේ සතියේ, අපි සරම්ප සහ රුබෙල්ලා වැනි බෝවන රෝගවලින් සෑම කෙනෙකුම ආරක්ෂා කර ගැනීම සහතික කිරීම සඳහා අවදානම් ප්‍රදේශ වල නොමිලේ එන්නත් කිරීමේ වැඩසටහනක් ආරම්භ කර ඇත 🦠✨

👀ඔබ එක්විය යුත්තේ ඇයි?
ප්‍රජා සෞඛ්‍යයට තරුණ ඔබ අත්‍යවශ්‍ය වේ - ඔබව ආරක්ෂා කිරීම යනු සියලු දෙනා ආරක්ෂා කිරීමයි! අපගේ ඉලක්කය වන්නේ ප්‍රතිශක්තිකරණ හිඩැස් වසා මෙම බෝවන රෝග පැතිරීම අවම කිරීමයි. සංජානනීය රුබෙල්ලා දරුණු උපත් ආබාධ ඇති කරන අතර සරම්ප යනු අප විසින් වළක්වා ගත යුතු ඉතා භයානක බෝවන රෝගයකි.🗣

📌 එන්නත් වැඩසටහන සිදුවන ආකාරය!!!!!
🔹 නොවැ 4-8 දක්වා - ගෙයින් ගෙට දැනුවත් කිරීම හා එනනත් ලබානොගත් හෝ නියමිත මාත්‍රා සම්පූර්ණ නොකළ අය හඳුනා ගැනීම. එන්නත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභ ගැන ඔබගේ ගෙයි දොරකඩ සිටම දැන ගන්න!
🔹 නොවැම්බර් 9 වන දින MOH සායන වෙත පැමිණෙන්න - සරම්ප සහ රුබෙල්ලා එන්නත් සඳහා විශේෂයෙන් සායන විවෘත වේ. එදිනට අතපසු වුවහොත් මෙම මස ඇතුළත තෝරාගත් සෙනසුරාදා ඇතුළු දින වලදී ලබා ගත හැක.
🔹 ප්‍රජා ප්‍රතිශක්තිකරණ දින හා ස්ථාන පිළිබඳව ඔබේ සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරි කාර්යාලයෙන් විමසා දැනගන්න.
🔹 විශ්ව විද්‍යාල, සේවා ස්ථාන සහ තවත් ආයතන ආවරණය වන පරිදි ස්ථානීය එන්නත් කිරීම.

අවදානම් වැඩි දිස්ත්‍රික්ක පුරා. එම දිස්ත්‍රික්කවලට ඇතුළත් වන්නේ: කොළඹ, ගම්පහ, කළුතර, ගාල්ල, මාතර, කුරුණෑගල, මඩකලපුව, පුත්තලම, කල්මුණේ ,මහනුවර, යාපනය හා අම්පාර

මෙම ප්‍රතිශක්තිකරණ සතිය සාර්ථක කර ගනිමු!
පළමුව ඔබව ආරක්ෂා කරගන්න, එවිට ඔබේ ආදරණීයයන් ආරක්ෂා වනු නියතය. සැමට නිරෝගී අනාගතයක් ගොඩනැගීමට අප හා එක්වන්න!

💉 එන්නත් ලබා ගන්න. ආරක්ෂිතව සිටින්න. අන් අයටත් මෙම පණිවුඩය ලබා දෙන්න! 💉

වැඩි විස්තර සඳහා 1999 සුවසැරිය සෞඛ්‍ය තොරතුරු ක්ෂණික ඇමතුම් අංකය අමතන්න.

13/04/2024

🔹 ALWAYS: seek the advice of a qualified health care professional before taking antibiotics.
🔹 REMEMBER: Antibiotics do not treat viral infections, like colds and flu.

02/04/2024

සාමාන්‍ය හිසරදය සහ ඉරුවාරදය අතර ඇති වෙනස...

02/04/2024

30/03/2024

අධික තාපයට නිරාවරණය වීම නිසා ඇතිවන රෝගී තත්වයන්..
Heat Related Illnesses

(1) තාප ආඝාතය (Heat Stroke)
(2)තාප විඩාව (Heat Exhaution)
(3)මාංශපේශී බිද වැටීම (Rhabdomyolysis )
(4) තාප ක්ලාන්තය (Heat Syncope)
(5) තාපය නිසා සිදුවන උලුක්කුවීම් (Heat Cramps)
(6) සමේ ඇතිවන දද.. (Heat Rash)

(1) තාප ආඝාතය (Heat Stroke)
තාප ආඝාතය යනු අධික තාපය හා සම්බන්ධ බරපතලම රෝගයයි. ශරීරයට එහි උෂ්ණත්වය පාලනය කිරීමට නොහැකි වූ විට එය සිදු වේ: ශරීරයේ උෂ්ණත්වය වේගයෙන් ඉහළ යයි. දහඩිය දැමීමේ යාන්ත්‍රණය අසමත් වන අතර ශරීරය සිසිල් කිරීමට නොහැකි වේ. තාප ආඝාතය සිදු වූ විට, ශරීර උෂ්ණත්වය විනාඩි 10 සිට 15 දක්වා කාලය තුළ 106 ° F හෝ ඊට වැඩි විය හැක. පුද්ගලයා හදිසි ප්‍රතිකාර ලබා නොගන්නේ නම් තාප ආඝාතය ස්ථිර ආබාධිත තත්වයට හෝ මරණයට පත්වීමට හෝ හේතු විය හැක.

රෝග ලක්ෂණ
තාප ආඝාතයේ රෝග ලක්ෂණ.
ව්‍යාකූලත්වය.
වෙනස් වූ මානසික තත්ත්වය
නොපැහැදිලි කථාව. (Slurred speech)
සිහිය නැතිවීම (coma)
උණුසුම්, වියළි සම හෝ අධික ලෙස දහඩිය දැමීම.
වලිප්පුව .
ඉතා ඉහළ ශරීර උෂ්ණත්වය

ප්‍රතිකාර ප්‍රමාද වුවහොත් මාරාන්තිකයි

ප්‍රථමාධාර
තාප ආඝාතය සහිත පුද්ගලයෙකුට ප්‍රථමාධාර කිරීම සඳහා පහත පියවර ගන්න:

හදිසි වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර සඳහා රෝහල් ගතකිරීමට 1990 අමතන්න.
හදිසි ගිලන්රථය පැමිණෙන තුරු රෝගියා සමඟ සිටින්න.
රෝගියා සෙවන සහිත සිසිල් ස්ථානයකට ගෙන ගොස් පිටත ඇඳුම් ඉවත් කරන්න.

පහත සඳහන් ක්‍රම භාවිතා කරමින් රෝගියා ඉක්මනින් සිසිල් කරන්න:
හැකි නම් සීතල වතුර හෝ අයිස් වතුරෙන් නාවන්න.
සම තෙත් කරන්න.
සම මත සීතල තෙත් රෙදි තබන්න.
සිසිල් ජලය සමග ඇඳුම් පොඟවා ගන්න.
සිසිලනය වේගවත් කිරීම සඳහා රෝගියා වටා වාතය සංසරණය කරන්න.(පවන් ගසන්න)
හිස, බෙල්ල, කිහිලි සහ ඉකිලි මත සීතල තෙත් රෙදි හෝ අයිස් තබන්න.
සිසිල් ජලයෙන් ඇඳුම් පොඟවන්න.

(2) තාප විඩාව ( Heat Exhaution)
තාප විඩාව යනු අධික ලෙස දහඩිය දැමීම හරහා ජලය සහ ලුණු අධික ලෙස අහිමි වීමට ශරීරය දක්වන ප්‍රතිචාරයයි.

තාප විඩාව බොහෝ විට ඇතිවන්නේ:

මහලු පුද්ගලයින්
අධි රුධිර පීඩනය ඇති පුද්ගලයින්
උණුසුම් පරිසරයක වැඩ කරන පුදගලයින්

රෝග ලක්ෂණ
තාප විඩාවෙහි රෝග ලක්ෂණ ලෙස
හිසරදය
ඔක්කාරය
කරකැවිල්ල
දුර්වලකම
නුරුස්නා බව (Irritability)
පිපාසය
අධික දහඩිය
ශරීර උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම
මුත්‍රා පිටවීම අඩු වීම.

ප්‍රථමාධාරය
තාප විඩාව ඇති පුද්ගලයෙකුට පහත සඳහන් දෑ සිදු කරන්න:

වෛද්‍ය ඇගයීම සහ ප්‍රතිකාර සඳහා රෝහලකට රැගෙන යන්න.
උදව් ලැබෙන තුරු රෝගියා සමඟ යමෙකු රැඳී සිටින්න.
උණුසුම් ප්‍රදේශයෙන් රෝගියා ඉවත් කර බීමට දියර ලබා දෙන්න.
සපත්තු, මේස් ඇතුළු අනවශ්‍ය ඇඳුම් ඉවත් කරන්න.
රෝගියා සීතල රෙදිකැබැල්ලකින් සිසිල් කරන්න. රෝගියාගේ හිස, මුහුණ සහ බෙල්ල සීතල වතුරෙන් සෝදා හරින්න.
නිතර සිසිල් ජලය පානය කිරීමට උනන්දු කරන්න.

(3) Rhabdomyolysis (මාංශපේශී බිදවැටීම)

Rhabdomyolysis යනු තාප ආතතිය හා දිගුකාලීන ශාරීරික වෙහෙස සමඟ සම්බන්ධ වූ රෝගී තත්වයකි. මෙමගින් මාංශපේශි වේගයෙන් බිඳවැටීම, මාංශපේශී ඉරීයෑම (Rupture) සහ මාංශපේශී සෛල මරණයට පත් වීම සිදුවේ. මාංශ පේශි පටක මිය ගිය විට අධික ලවණ සහ විශාල ප්‍රෝටීන ප්‍රමාණයක් රුධිරයට මුදා හරිනු ලැබේ. එම නිසා අක්‍රමවත් හෘද රිද්මයක් ඇතිවීම (Arrythmia), වලිප්පුව ඇතිවීම සහ වකුගඩු වලට හානි වීම සිදුවිය හැක.

රෝග ලක්ෂණ
මාංශ පේශි කැක්කුම / වේදනාව
අසාමාන්‍ය ලෙස අඳුරු (තේ හෝ කොකාකෝලා පාට) මුත්‍රා පිටවීම.
දුර්වලකම.
නොඉවසීම
වැඩපලකරීමේ නොහැකියාව.(Exercise Intolerance)
ඇතැම් විට කිසිදු රෝග ලක්ශණයක් නොපෙන්වයි.

ප්‍රථමාධාරය
ක්‍රියාකාරකම් නවත්වන්න
වැඩිපුර දියර බොන්න (ජලය වඩාත් සුදුසුයි)
ළඟම ඇති රෝහලෙන් වහාම ප්‍රතිකාර ලබාගන්න.
එහිදී rhabdomyolysis තිබේදයි පරීක්ෂා කිරීමට Creatine Kinase නැමැති සංඝටකයේ ප්‍රමාණය මැනීම සඳහා රුධිර සාම්පල විශ්ලේෂණය කරනු ඇත.

(4) තාප ක්ලාන්තය (Heat syncope )

Heat Syncope යනු ක්ලාන්ත වීම (syncope) හෝ කරකැවිල්ලක් වන අතර එය සාමාන්‍යයෙන් බොහෝ වේලාවක් සිටගෙන සිටින විට හෝ බොහෝ වේලා වාඩි වී සිටීමෙන් හෝ හාන්සි වී සිටීමෙන් පසු හදිසියේම නැගී සිටින විට සිදු වේ. තාප ක්ලාන්තය ඇති වීමට විජලනය සහ අධික තාපයට හුරුපුරුදු නොවීම හේතු වේ.

රෝග ලක්ෂණ

ක්ලාන්ත වීම (කෙටි කාලය)
කරකැවිල්ල
දිගු වේලාවක් සිටගෙන සිටීමෙන් හෝ වාඩි වී සිටින හෝ වැතිර සිටින ඉරියව්වෙන් හදිසියේ නැඟී සිටීමෙන් ඇතිවන කරකැවිල්ල

ප්‍රථමාධාරය
සිසිල් ස්ථානයක වාඩි වී හෝ වැතිර සිටින්න.
සෙමින් ජලය, පිරිසිදු යුෂ හෝ ක්‍රීඩා පානයක් පානය කරන්න.

(5) තාප කැක්කුම (Heat Cramps)
දැඩි ක්‍රියාකාරකම් වලදී අධික ලෙස දහඩිය දමන පුද්ගලයන්ට heat cramps සාමාන්‍යයෙන් ඇති වේ. මෙම දහඩිය ශරීරයේ ලුණු හා ජලය මට්ටම අඩු කරයි. මාංශ පේශිවල අඩු ලුණු මට්ටම වේදනාකාරී කැක්කුම (muscle cramps) ඇති කරයි. උෂ්ණාධික කැක්කුම ද උෂ්ණ විඩාවෙහි රෝග ලක්ෂණයක් විය හැකිය.

රෝග ලක්ෂණ
උදරයේ, අත්වල හෝ පාදවල මාංශ පේශි කැක්කුම, වේදනාව හෝ cramps ඇති වේ.

ප්‍රථමාධාරය
තාප කැක්කුම ඇති පුද්ගලයින් පහත සඳහන් දෑ කළ යුතුය:

සෑම විනාඩි 15-20 කට වරක් ජලය පානය කරන්න. ග්ලුකොස් සහ ලවණ ඇති සුලු කෑමක් හෝ පානයක් ගන්න.
ලුණු ගැනීමෙන් වළකින්න.

පහත සදහන් රෝග ලක්ශන ඇත්නම් වෛද්‍ය උපකාර ලබා ගන්න.

හෘදය වස්තුව ආශ්‍රිත රොග ඇති අය.
සෝඩියම් අඩු ආහාර වේලක් ලබා ගන්නා අය.
පැය 1 ක් ඇතුළත අඩු නොවන කැක්කුම ඇති විට.

(6) තාපය කුෂ්ඨය. (Heat Rash)
හීට් රෑෂ් යනු උණුසුම්, තෙතමනය සහිත කාලගුණය තුළ අධික ලෙස දහඩිය දැමීම නිසා ඇතිවන සමේ රෝගයකි.

රෝග ලක්ෂණ

කුරුලෑ හෝ කුඩා බිබිලි වල රතු පොකුරු
සාමාන්‍යයෙන් බෙල්ලේ, ඉහළ පපුවේ, ඉඟටිය, පියයුරු යට සහ වැලමිට රැලි වල දක්නට ලැබේ.

ප්‍රථමධාර
හැකි නම් සිසිල්, අඩු තෙතමනය සහිත පරිසරයක වැඩ කරන්න.
කුෂ්ඨ පෙදෙස වියළිව තබා ගන්න.
සුවපහසුව වැඩි කිරීම සඳහා powder යොදන්න.
ආලේපන සහ ක්‍රීම් භාවිතා නොකරන්න.
උපුටා ගැනීම :-
The National Institute for Occupational safety and Health. (NIOSH) - U.S.A

26/03/2024

Measles is not just a rash. Of those children who get measles, about 1-in-1000 will die, and up to 3 in 100 in low-income countries.

To protect your child, make sure their vaccines are up to date.

20/03/2024

ඔබත් වන්නකු මෙතඩ් අනුගමනය කලාද? මේ ඔබේ අවධානය පිණිසයි...

දිනකට පැය 8ක කාල රාමුවක් තුළ පමණක් ආහාර ගැනීම ශරීර ස්ථූලතාවය අඩු කර ගැනීම සදහා ලොව පුරා ප්‍රචලිත ක්‍රමයක් වී තිබෙනවා.උදාහරණයක් ලෙස තම උදෑසන ආහාරය පෙරවරු 11ටත් රාත්‍රී ආහාරය රාත්‍රී 7ට පෙරත් ලබා ගන්නේ නම් (අතරතුර කාලය පැය 8යි) ඔබ මෙම කාලරාමුවට අයත් වෙනවා.

නමුත් මෑතකදී සිදු කල දත්ත විශ්ලේෂණ පර්‍යේශණයක දත්ත අනුව පෙනීයන්නේ මෙලෙස දිනකට පැය 8ක කාලරාමුවක් තුළ ආහාර ලබා ගන්නා පුද්ගලයින් දිනකට සාමාන්‍යලෙස පැය 12-16ක කාලරාමුවක් ඇතුලත ආහාර ලබා ගන්නා පුද්ගලයින්ට (උදාහරණයක් ලෙස උදේ ආහාරය උදෑසන 7ටත් රාත්‍රී ආහාරය පස්වරු 9ට) වඩා හර්ද රෝග( Coronary Artery Disease), අඝාතය (stroke) වැනි රෝගවලින් මරණයට පත් වීමේ හැකියාව 91%කින් වැඩි බවයි. වැඩි දුර කියවීම සදහා පළමු comment එක බලන්න...

15/03/2024

මීට වසර ගණනාවකට කලින් බරවා රෝගය ලංකාව තුළ බහුලව දකින්න ලැබුණු රෝගයක්. නිසි ප්‍රතිකාර ලබාදීම සහ රෝගය පැතිරීම වැළැක්වීම සඳහා සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ බරවා මර්දන ව්‍යාපාරය මගින් සිදුකරගෙන යන ක්‍රියාකාරකම් නිසා මේ වන විට ලංකාවේ බරවා රෝගීන් වාර්තා වීම අඩුවී තිබෙනවා. නමුත් බරවා රෝගය තවමත් අප අතර පැතිරෙමින් පවතින බව ඔබ දන්නවද?

කෙනෙකුගේ බාහිර ස්වරූපය මුළුමනින්ම වෙනස් කරන, විරූපි රෝග ලක්ෂණ බරවා රෝගය නිසා ඇති විය හැකියි. අත් පා ඉදිමුම සහ වෘෂණ කෝෂ ඉදිමීම මේ අතුරින් ප්‍රධාන තැනක් ගන්නවා. නමුත් බරවා රෝගයට නිසි ප්‍රතිකාර නිසි වේලාවට ලබාදීම මගින් බාහිර පෙනුමේ ඇතිවන විකෘති තත්ත්වයන් අවම කර, රෝගී තත්ත්වය ඉතා සාර්ථකව පාලනය කළ හැකියි. 2030 වර්ෂය වන විට ශ්‍රී ලංකාවේ බරවා රෝගය මුළුමනින්ම තුරන් කිරීමට සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය බලාපොරොත්තු වෙනවා.

බරවා රෝග ව්‍යාප්තිය බහුලව සිදුවන්නේ දකුණු, බටහිර සහ වයඹ පළාතට අයත් හම්බන්තොට, මාතර,ගාල්ල, කළුතර, කොළඹ, ගම්පහ, කුරුණෑගල සහ පුත්තලම යන දිස්ත්‍රික්කයන්හි ඇති නගර සහ ගම්මාන තුළයි.

බරවා රෝගය තුරන් කිරීම සාර්ථකව සිදුකිරීමට නම් ප්‍රධාන වශයෙන්ම කාරනා තුනක් සිදු කළ යුතුව තිබෙනවා.

1. හදුනාගෙන ඇති අවදානම් ප්‍රදේශ වල විද්‍යාත්මක ක්‍රමවේදයකට අනුව සිදු කරන රාත්‍රී රුධිර පරීක්ෂාව මගින් බරව රෝගීන් හඳුනා ගැනීම සහ එම රෝගීන්ට ප්‍රතිකාර කිරීම.

2. මේ වන විට දේහ විරූප වීම් වැනි සංකූලතා සහිත රෝගීන්ට අවශ්‍ය නිසි ප්‍රතිකාර ලබාදීම.

3. බරවා රෝගය පතුරවන මදුරුවන් පාලනය කිරීම .

මෙම ක්‍රම තුන මගින් බරවා රෝග ව්‍යාප්තිය ලංකාව තුළ වැළැක්වීමට අපට හැකියාව තියෙනවා.


ඊළඟ වැදගත් කාරණාව නම් රෝගය හඳුනා ගැනීම සඳහා සිදු කරන පරීක්ෂණයි. මෙම පරීක්ෂණය සිදු කරන විට බරවා රෝග ක්ශේත්‍ර නිලධාරීන් සාමාන්‍යයෙන් නිවෙස් වලට පැමිණෙන්නේ රාත්‍රී කාලයේදී ය. රුධිරය පරීක්ෂා කිරීම සඳහා රාත්‍රී කාලයේ නිවෙස් වලට පැමිණීම බොහෝ දෙනෙක්ට ගැටලුවක් වන කාරණාවක්. මේ සඳහා පැහැදිලි කළ හැකි ඉතාමත් විද්‍යාත්මක පසුබිමක් පවතිනවා. එම විද්‍යාත්මක පසුබිම නිසියාකාරව තේරුම් ගැනීම අපගේ දැනුම වර්ධනය සඳහා පමණක් නොව මතගැටුම් ඇති නොවී බරවා රෝග මර්ධන මෙහෙයුම සාර්ථකව සිදුකරගෙන යෑමට සියලු දෙනාගේ සහයෝගය ලබා ගැනීමටත් ඉතා වැදගත්.

බරවා රෝගය ඇති කරන ක්ෂුද්‍ර පණුවන් (මයික්‍රෝ ෆයිලේරියා, microfilaria) දහවල් කාලයේදී රෝගී පුද්ගලයින්ගේ පෙනහළු ආශ්‍රිතව තරමක වැඩි ඔක්සිජන් සාන්ද්‍රණය සහිත ලේවල ගැවසෙමින් සිටීනවා. මේ හේතුව නිසා බරවා රෝගය වැළඳී ඇති පුද්ගලයින් හට කල් පවතින කැස්සක් සහ රාත්‍රී කාලයේදී උත්සන්න වන ස්වසන අපහසුතා ඇතිවීමට ඉඩ තිබෙනවා. නමුත් රාත්‍රී කාලයේදී පුද්ගලයින් විවේකීව ගත කරන කාලය තුළදී ඔක්සිජන් සඳහා ඉල්ලුම ශරීරයේ අනෙක් අවයව වලද අඩු වන නිසා ඉතා හොඳ ඔක්සිජන් සාන්ද්‍රණයක් පර්යන්ත රුධිර සංසරණ පද්ධතිය තුල පවතිනවා. මේ හේතුව නිසා දහවල් කාලයේදී පෙනහළු වලට පමණක් සීමා වී සිටින ක්ෂුද්‍ර පණුවන් (microfilaria) ශරීරයේ මතුපිට ලේ නහර වලද දකින්නට ලැබෙනවා. මේ හේතුව නිසා කෙනකුගේ ශරීරය තුළ බරවා පණුවන් සිටීදැයි පරීක්ෂා කර බැලීම රාත්‍රී 8 ත් 11 ත් අතර වේලාවේදී සිදු කරනු ලබයි. මෙන්න මේ හේතුව නිසා බරවා රෝග මර්දන ඒකකයේ මහජන සෞඛ්‍ය ක්ෂේත්‍ර නිලධාරීන් ඔබේ නිවසට පැමිණ, ඔබගේ ඇඟිල්ලෙන් ලේ බිදු කිහිපයක් ගෙන පරීක්ෂා කිරීම සිදු කරන්නේ මෙන්න මේ කාල පරාසය තුළදීයි. මහජන සෞඛ්‍ය ක්ෂේත්‍ර නිලධාරීන් ඔබගේ නිවසේ සාමාජිකයන්ගේ රුධිර පටක පරීක්ෂා කිරීම සඳහා රාත්‍රී කාලයේදී පැමිණීමට බලාපොරොත්තු වන්නේ නම් ඊට ප්‍රථමයෙන් දහවල් කාලයේදී පැමිණ ඔබගේ නිවසේ සාමාජිකයන්ගේ විස්තර සටහන් කර, රුධිර පරීක්ෂාව සදහා රාත්‍රී කාලයේදී පැමිණීම ගැන ඔබව දැනුවත් කර, ඒ සම්බන්ධයෙන් ඔබ දැන ගතයුතු තොරතුරු සියල්ල ඔබට ලබා දෙනවා.

තවත් ඔබ දැනගත යුතු වැදගත්ම කාරණයක් වන්නේ බරවා රෝගය ඇති කරන ක්ෂුද්‍ර පණුවන්ගෙන් ආසාදනය වුණු පුද්ගලයන් කිසිම රෝග ලක්ෂණයක් නොපෙන්වා අප අතරම සිටිය හැකි බවයි. රෝග ලක්ෂණ පෙන්වීම පටන් ගැනීමට පෙර පුද්ගලයින් හඳුනාගෙන නිසි ප්‍රතිකාර සිදුකිරීම මගින් අප මුලින් පැවසූ විකෘති විරූපී භාවයන් ඇතිවීම සම්පූර්ණයෙන්ම වළක්වා ගත හැක. මෙවැනි ආසාදිත පුද්ගලයින් හඳුනා ගැනීමට ඇති සාර්ථකම ක්‍රමවේදය වන්නේ රාත්‍රී කාලයේදී ලබා ගන්නා රුධිර පටක පරීක්ෂණය බව හොඳින් තේරුම් ගත යුතුය.

බරවාරෝග මර්ධනය පිළිබඳව ඔබත් දැනුවත් වී අන් අයවත් මේ පිළිබඳව දැනුවත් කර බරවා රෝගය ලංකාවෙන් තුරන් කිරීම සඳහා වන මෙම ප්‍රයත්නයට ඔබේ සහයෝගය ලබා දෙන්න.

13/03/2024

🔴 මෙට්ෆෝමින් බොනවද?

📌 Metformin මෙට්ෆෝමින් ගන්නාවිට මෙම සුළු අතුරු ආබාධ (common /Minor Side Effects ) පුද්ගලයන් 100 න් 1 කට වඩා සිදු වේ.

1.ඔක්කාරය (Nausea)
2.වමනය (Vomiting )
3. පාචනය (Diarrhoea )
4. බඩේ කැක්කුම (Abdominal Pain)
5. ආහාර රුචිය නැති වීම (Loss of appetite )
6. මුඛයේ ලෝහමය (Metalic Taste ) රසයක්

7. මෙට්ෆෝමින් සාමාන්‍යයෙන් රුධිරයේ සීනි මට්ටම අඩු කිරීම (හයිපොග්ලිසිමියාව/ Hypoglycemia හෝ "හයිපෝස්" / "Hypos" ලෙස හැඳින්වේ)එය තනිවම ගන්නා විට ඇති නොකරයි. නමුත් ඔබ ඉන්සියුලින් (Insulin)හෝ ග්ලික්ලසයිඩ්(Gliclazide) වැනි අනෙකුත් දියවැඩියා ඖෂධ සමඟ මෙට්ෆෝමින් ගන්නා විට හයිපොස් ඇතිවිය හැක.

8. මෙට්ෆෝමින් කුඩා ප්‍රමාණවලින් මව්කිරි වලට ඇතුල් (Secrets in Minor amounts )වන අතර මව්කිරි දෙන ළදරුවෙකුගේ අතුරු ආබාධ සමඟ සම්බන්ධ වී නොමැත.

🔴 දිගු කාලීන අතුරු ආබාධ (Long Term side effects)

📌 මෙට්ෆෝමින්, ඔබ දිගු කාලයක් එක දිගටම ගතහොත් විටමින් බී 12 ඌනතාවය ඇති විය හැක. මෙය ඔබට දැඩි තෙහෙට්ටුවක් (Fatigue) හුස්ම හිරවීමක්(Difficulty or discomfort in Breathing ) සහ ක්ලාන්තයක් (Faintishness)ඇති කරයි.

📌 ඔබේ වෛද්‍යවරයාට ඔබේ රුධිරයේ විටමින් B12 මට්ටම පරීක්ෂා කළ හැකිය, ඔබේ විටමින් B12 මට්ටම ඉතා අඩු නම්, විටමින් B12 අතිරේක (Vit B12Supplemets )උපකාර වනු ඇත.

📌 මෙට්ෆෝමින් දිගුකාලීනව ගැනීමෙන් පිරිමින් හෝ කාන්තාවන්ගේ සාරවත් (Female and Male Fertility) බව අඩු කරන බවට කිසිදු සාක්ෂියක් නොමැත.

📌 මෙට්ෆෝමින් දිගු කාලයක් ගැනීම ආරක්ෂිතයි. එය ඔබව බර අඩු කර ගැනීමට පවා උපකාරී වේ.

📌 එය ඔබේ කොලෙස්ටරෝල් සෞඛ්‍ය සම්පන්න මට්ටමක තබා ගැනීමටද උපකාරී වේ.

📌 අවම වශයෙන් වසරකට වරක්වත් ඔබේ වකුගඩු ක්‍රියා කරන ආකාරය ඔබේ වෛද්‍යවරයා විසින් පරීක්ෂා කරනු ඇත. ඔබ වැඩිහිටි පුද්ගලයෙක් නම් හෝ ඔබේ වකුගඩු සාමාන්‍යයෙන් ක්‍රියා නොකරන්නේ නම් ඔබට තවත් පරීක්ෂණ (Check Ups) අවශ්‍ය විය හැක.

🔴 Metformin සහ මත්පැන්

📌 ඔව්, මෙට්ෆෝමින් ගන්නා අතරතුර ඔබට මත්පැන් නිර්දේශිත මට්ටමකින් (දිනකට ඒකක 2 (2Units) පානය කළ හැකිය. ඒත් මත්පැන් පානය නොකර සිටීම ඔබගේ සෞඛ්‍යය ඉතාමත්ම හිතකර වේ.

📌 නිර්දේශිත නිසි මට්ටමට වඩා පානය කිරීමෙන් රුධිරයේ සීනි අඩු වීමේ අවදානම වැඩි විය හැක.

- Dr.Namal Wijesinghe MBBS (SL)/CCA(Col)
Pg Dip in Sports Medicine (Col)

Medical officer in Anaesthesia and Sports Medicine, DGH Negombo.

National Director Health and Sports Lanka Fundermenatl Rights Oraganization.

Consultant Head of Clinical Operations for Remediumone.

Executive Committee Member for Global GoodWill Ambassadors Sri Lanka.
--------------------------------------------------------------------

05/03/2024

Obesity affects people of all ages in both developed & developing countries.

We all have a role to play in prevention:

Restrict marketing of food/ drinks high in fats, sugar & salt
⬆️ tax for sugary drinks
encourage physical activity
provide affordable & healthy food options.

16/02/2024

04/02/2024

අද පෙබරවාරි 4 ලෝක පිළිකා දිනයයි.

2022-2024 වසර සඳහා ලෝක පිළිකා දිනයේ තේමාව වන්නේ " සත්කාරයේ හිඩැස පුරවමු" ("Close the Care Gap'') යන්නයි.

"එක්ව හඬ නගමු - ක්‍රියාත්මක වෙමු " ("Uniting our voices and taking action'') යන්න 2024 වසර සඳහා වූ විශේෂිත තේමාවයි.

එබැවින්, මෙම වසරේ ලෝක පිළිකා දිනය සැමරීමේ මුලික අරමුණ වන්නේ පිළිකා සත්කාරයේ අඩු ලුනුඬුකම්‌ හදුනා ගෙන අදාළ පරිදි ඒ සඳහා නිසි පියවර ගැනීම සහ පිළිකා පිළිබදව දැනුවත් භාවය වැඩි කිරීම තුලින් පිළිකා මුල් අවධිය තුලදීම හදුනා ගැනීම සඳහා යොමු කිරීමය.