01/06/2025
Frozen Shoulder යනු නූතන වෛද්‍ය විද්‍යාවේදී උරහිස් සන්ධියේ වේදනාව සහ චලනය සීමා වන තත්ත්වයකි. ආයුර්වේදයට අනුව මෙය "අවබාහුක" ලෙස හැඳින්වේ.
ආයුර්වේදයට අනුව අවබාහුක යනු කුමක්ද?**
අවබාහුක යනු ප්‍රධාන වශයෙන් **වාත දෝෂයේ** විෂමතාවය නිසා ඇතිවන රෝගී තත්ත්වයකි. "අවබාහුක" යන වචනයෙන් අදහස් වන්නේ "බාහුව පහළට වැටීම" හෝ "බාහුවේ ක්‍රියාකාරිත්වය සීමා වීම" යන්නයි.
අවබාහුක ඇතිවීමට ආයුර්වේදීය හේතු:
වාත දෝෂය උත්සන්න වන ඕනෑම හේතුවක් අවබාහුක ඇති කිරීමට දායක විය හැක. ප්‍රධාන වශයෙන්:
*ආහාරමය හේතු (Dietary Factors):
* අධික ලෙස වියළි, සැර, තිත්ත, කෂාය රසැති ආහාර ගැනීම.
* සීතල, සැහැල්ලු, රළු ආහාර අධිකව ගැනීම.
* අනිසි ආහාර රටා.
* **විහරණ හේතු (Lifestyle Factors):**
* අධික ලෙස ශාරීරික ක්‍රියාකාරකම්වල (විශේෂයෙන් උරහිසට පීඩනයක් ඇතිවන) නිරත වීම.
* දිගු වේලාවක් සීතල පරිසරයක සිටීම.
* නිසි ඉරියව්වෙන් තොරව වැඩ කිරීම හෝ නිදාගැනීම.
* අධික ලෙස බර ඉසිලීම.
* අධික ලෙස මානසික ආතතිය.
* ස්වභාවික වේග (මල, මුත්‍රා, පිපාසය, නිදිමත ආදිය) දරා සිටීම.
*අභිඝාතජ (Trauma):** උරහිසට සිදුවන අනතුරු හෝ තැලීම්.
*ධාතු ක්ෂය (Tissue Degeneration):** වයස්ගත වීම හෝ වෙනත් රෝගී තත්ත්වයන් නිසා ශරීරයේ ධාතු (විශේෂයෙන් මාංස, අස්ථි, ස්නායු) දුර්වල වීම.
*ව්‍යාධිජ (Secondary to other diseases):** දියවැඩියාව වැනි නිදන්ගත රෝග නිසා සන්ධි ආශ්‍රිතව ඇතිවන සංකූලතා.
**අවබාහුක රෝග තත්ත්වයේදී ඇතිවන ලක්ෂණ (Frozen Shoulder Symptoms):
නූතන වෛද්‍ය විද්‍යාවේදී Frozen Shoulder රෝගයට "Freezing" (වේදනාකාරී), "Frozen" (තද ගතිය) සහ "Thawing" (සුවය ලබන) යන අවධි තුනක් තිබෙන ලෙසම, ආයුර්වේදයේද මෙම රෝගයේ ප්‍රගතිය විවිධ අවධිවලින් දැක්විය හැක.
* වේදනාව (Shoola):
උරහිස් සන්ධියේ තද, විදිනසුළු හෝ කැක්කුම් සහගත වේදනාව. විශේෂයෙන් චලනය කරන විට හෝ රාත්‍රී කාලයේදී වේදනාව වැඩිවේ.
* තද ගතිය/හිරි ගතිය (Sthambha):
උරහිස් සන්ධියේ චලනය සීමා වීම සහ තද ගතිය දැනීම.
*චලනය සීමා වීම:
අත ඉහළට එසවීමට, පිටුපසට කරකැවීමට හෝ වෙනත් සාමාන්‍ය ක්‍රියාකාරකම් කිරීමට අපහසු වීම. (හිස පීරීම, ඇඳුම් ඇඳීම වැනි).
*මාංශ පේශි වියළීම:** දිගුකාලීනව චලනය සීමා වීම නිසා උරහිස් ආශ්‍රිත මාංශ පේශි ක්ෂය වීම.
**ආයුර්වේද ප්‍රතිකාර ක්‍රම:**
1. **බාහිර ප්‍රතිකාර (External Treatments):
අභ්‍යංග (තෙල් ගැල්වීම):
ඖෂධීය තෙල් වර්ග උරහිස් ප්‍රදේශයේ ආලේප කර සම්බාහනය කිරීම. මෙය මාංශ පේශි ලිහිල් කිරීමට, වේදනාව අඩු කිරීමට සහ රුධිර සංසරණය වැඩි දියුණු කිරීමට උපකාරී වේ.
*ස්වේදන (දහදිය දැමීම):
තෙල් ගැල්වීමෙන් පසු ඖෂධීය පත්තු, පොට්ටනි ස්වේදනය (Patra Pinda Sweda - ඖෂධීය කොළ හෝ කුඩු යොදා සකස් කරන පොට්ටනි මගින් දහදිය දැමීම), නාඩි ස්වේදනය (Nadi Sweda) හෝ සර්වාංග ස්වේදනය මගින් උණුසුම් වාෂ්ප යෙදීම. මෙය තද ගතිය අඩු කිරීමට සහ සන්ධි ලිහිල් කිරීමට උපකාරී වේ.
* උපනාහ (ආලේප/පත්තු):
ඖෂධීය අලෙප උරහිස මත ආලේප කිරීම.
*ධාරා (Dhara - තෙල් ගලා යැවීම):
ඖෂධීය තෙල් හෝ කෂාය වර්ග උරහිස් ප්‍රදේශය මත ගැල්වීම.
* බස්ති ( Basti):
උරහිස් සන්ධිය වටා පිටි බැම්මක් සාදා ඖෂධීය තෙල් රඳවා තබා ගැනීම.
2. අභ්‍යන්තර ඖෂධ (Internal Medications):**
රෝගය සහ රෝගියාගේ තත්ත්වය අනුව අභ්‍යන්තර ඖෂධ ලබා දීම.
3. පංචකර්ම චිකිත්සා (Panchakarma Therapies):**
නස්‍ය (Nasya)
වස්ති (Vasti - ඖෂධීය බස්ති)
ස්නේහපාන (Snehapana)
4. **ආහාර සහ විහරණ (Diet and Lifestyle Modifications):**
* වාතය වර්ධනය කරන ආහාර (වියළි, සීතල, රළු, තිත්ත, සැර) ගැනීමෙන් වැළකීම.
* උණුසුම්, ස්නිග්ධ (ස්වභාවයෙන් තෙල් සහිත), පහසුවෙන් ජීර්ණය වන ආහාර ගැනීම
* නිසි ඉරියව් පවත්වා ගැනීම.
* උරහිසට අධික පීඩනයක් ඇතිවන ක්‍රියාකාරකම් වලින් වැළකීම.
* නිත්‍ය වශයෙන් සන්ධි චලනය වන සුළු ව්‍යායාම සහ භාවනා ක්‍රම මගින් මානසික ආතතිය අඩු කර ගැනීම.
නවෝදා ආයුර්වේද වෛද්‍ය මධ්‍යස්ථානය
මාතම්මන ,මිනුවන්ගොඩ
071 54 393 54
