19/12/2024
💥 නිතර වද දෙන කොන්දේ වේදනාවේ සැඟවුණු කාරණාව
🚩 Quadratus lumborum යනු කොඳු ඇටපෙලේ පහළ කොටසට ආසන්නව, ගැඹුරින්ම පිහිටා ඇති මාංශ පේශීයක් වේ. එය උකුල් අස්ථියේ (ශ්රෝණිය) පිටුපස සිට අවසන් පර්ශුව (12 වැනි පර්ශුව) දක්වා විහිදේ. අපි වාඩි වී සිටින විටත්, ඇවිදින විටත් සහ හිටගෙන සිටින විටත් මෙම මාංශපේශිය ක්රියාකාරී වෙයි. එම නිසා මෙම මාංශපේශිය නිසා ඇතිවන කොන්දේ වේදනාවන් ඉතා සුලබය. නමුත් එය බොහෝ අවස්ථා වලදී නිසියාකාරව හඳුනා නොගනී. එම පේශිය නිරන්තරයෙන් භාවිතා වීම නිසා හෝ එහි ඇතිවන දුර්වලතාවයක් නිසා හෝ පේශිය මත ඇතිවන අධික ආතතිය නිසා හෝ කොන්දේ වේදනාව හටගනී. කොඳු ඇටපෙලේ දෙපස ඇති අනිකුත් මාංශපේශී (back extensor muscles) දුර්වල වූ විටද QL පේශීය මත ඇතිවන ආතතිය වැඩි වී කොන්දේ වේදනාව උග්ර අතට පත්වේ. අද බොහෝ දෙනා අතර දක්නට ලැබෙන තුනටිය වේදනාවන් වලට සැඟවුණු හේතුව වන්නේ QL මාංශපේශියේ විරූපණයයි.
🔴 එක් එක් පුද්ගලයාට කොන්දේ වේදනාව දැනෙන ආකාරය සහ එහි තීව්රතාව වෙනස් වේ.ඇතැම්විට එය කොඳු ඇටපෙලේ අභ්යන්තරයෙන්ම හටගන්නා අධික වේදනාවක් ලෙසත් තවත් සමහරවිටකදී එය තියුණු උලකින් අනිනවා වැනි වේදනාවක් ලෙසත් ඇතිවේ. විවේකීව සිටින විටදී පවා QL මාංශපේශියෙන් ඇතිවන වේදනාව පවතින අවස්ථා ඇත. කොන්ද චලනය කිරීමේදී එම වේදනාව වැඩි වේ. ඇවිදීමේදී, හිටගෙන සිටීමේදී, නිදාගෙන සිටීමේදී සහ ඇඳමත පෙරලීමේදීද වේදනාව තව තවත් වැඩිවිය හැකිය. තවද කිවිසුම් යාමේදී සහ කහින විටද එම ප්රදේශයේ වේදනාව වැඩිවේ. QL මාංශපේශි ආශ්රිතව ඇතිවන කොන්දේ වේදනාව එදිනෙදා වැඩකටයුතු වලට විශාල ලෙස බාධා ඇති කරවයි.
🔴 දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ මෙම වේදනාව පැවතීම නිසා ශරීරයේ අනෙකුත් සන්ධි සහ මාංශපේශි වල වේදනාවන් ඇතිවේ. උදාහරණයක් ලෙස QL පේශියේ වේදනාව සහිත පුද්ගලයින් ඇවිදීමේදී වේදනාව අවම කරගනිමින් ඇවිදීමට උත්සහා කිරීම නිසා කඳ කොටස සුළු වශයෙන් හරවා අඩිය ඔසවා තබයි. මෙය දිගින් දිගටම වීමේදී එම පුද්ගලයන්ගේ ඇවිදින රටාව වෙනස් වී එය ශරීරයේ අනිත් කොටස් මතට (උකුල් සන්ධිය වැනි) අමතර ආතතියක් ඇතිකරවයි. එම නිසා කොන්දේ වේදනාව කල් යත්ම කකුල් දක්වා පැතිරී යයි.
🚩 වැරදි ඉරියව් පවත්වාගෙන යාම, දිගු වේලාවක් වාඩි වී හෝ සිටගෙන සිටීම, ව්යායාම අඩුවීම, තරබාරුකම, මාංශපේශි වල තදගතිය සහ ගර්භණී කාලයේදී සිදුවන කොදු ඇටපෙලේ වක්රතාවල වෙනස්කම් QL පේශිය දුර්වල වීමට සහ ඒ මත ඇති වන ආතතිය වැඩිවීමට තවදුරටත් හේතු සාධක වේ.
👉 මෙම තත්වය සුව කිරීමට සුදුසුම ප්රතිකාර ක්රමය ලෙස භෞතචිකිත්සක ප්රතිකාර ක්රම අපට යොදාගත හැකිය.
පළපුරුදු ලත් භෞතචිකිත්සකවරුන්ට ඔබගේ දුර්වල වී, විරූපණය වී ඇති මාංශපේශිය නැවත යථා තත්වයට පත්කිරීමට අවශ්ය ව්යායාම් ප්රතිකාර නිර්දේශ කරනු ලබයි. තවද, භෞතචිකිත්සකවරයා විසින් QL මාංශපේශියේ ඇතිවී ඇති උත්ප්රේරක ලක්ෂ්ය නම් වූ ගැටිති (trigger points) හඳුනාගෙන ඒවා ඉවත් කිරීමට අවශ්ය ප්රතිකාර (manual therapy treatments) ලබාදෙයි. මාංශපේශිය යළි යථා තත්වයට පත් කර නැවත නැවතත් කොන්දේ වේදනාව ඇතිවීම වැළැක්වීමට මෙම manual therapy treatments වැදගත් වේ. වේදනාව සමනය කිරීම සඳහා අධෝරක්ත කිරණ, TENS, Dry needling , Ultrasound සහ Taping වැනි ප්රතිකාර ක්රමද යොදාගනු ලැබේ.
වැඩිදුර විස්තර දැනගැනීමට,
☎️ 0712620334 / 0763434098
R.A.P.Sandakelum
B.Sc. (Hons)in physiotherapy
SLMC Reg No- 1323
Faculty of Allied Health Sciences
University of Peradeniya