16/06/2025
Mankasitraka an'i Professeur ANDRIANASOLO Radonirina, amin'ity resaka momban'ny ity.
Fety ny andro ka matetim-pitranga ity aretina ity, ka ho fisorohana izany no hizarana amintsika ny fampahafantarana ny aretina sy ireo tokony ho atao.
INONA ILAY HOE « TOXIINFECTION ALIMENTAIRE » ?
Aretina avy amin’ny sakafo, afaka zaraina roa fa matetika miaraka
- intoxication alimentaire: vokatry ny fisian’ny tsiranoka izay mamparary (poizina) vokarin’ny zava-maniry fihinanana (indrindra ny holatra/champignons) na biby mihinana ireo zava-maniry ireo (hazan-drano)
- infection alimentaire: vokatry ny fihinanana sakafo na fisotroana rano misy an’ireo mikraoba (bactéries, virus, parasites et champignons) izay mety mamokatra ihany koa poizina (toy ny mikraoba Staphylocoques, Clostridium botulinum)
INONA NO ANTONY METY MAHATONGA AN’NY OLONA HO VOAN’IO ARETINA IO?
Ireto no antony:
1- Fisotroana rano tsy azo antoka
2- Fihinanana sakafo (indrindra ireo sakafo proteinika: ny hena,ny zavatra vita amin’ny atody toy ny mayonnaise, ny ronono sy ireo zavatra vita avy aminy toy ny yaourt, crème fraiche)
- tsy ara-dalàna ara-pahadiovana (na ny fikarakarana ilay sakafo, ny fitehirizana azy na koa ny mpikarakara azy)
- tsy masaka tsara (amin’ny ankapobeny tokony hampangotrahina ny sakafo mandritra ny minitra maromaro)
- tsy voatahiry araka ny tokony ho izy (indrindra ireo sakafo tokony hatao anaty vata fampangatsiahana)
- efa lany daty
Amin’ny fotoana mafana sy mandomando (fotoanan’ny orana) no tena mampirongatra ny toxiinfection alimentaire satria feno ireo fepetra manamora ny fitombon’ireo zava-maniry na mikraoba mahatonga toxiinfection alimentaire
MANAO AHOANA NY FISEHON’NY SORITR’ARETINA NA TRANGAN’ARETINA?
- satria moa any amin’ny taova fandevonan-kanina no misy ilay fahavoazana; ny tena trangan’aretina fahita izany dia ireto manaraka ireto: te handoa na mandoa matetika, fenofeno na mavesatra na marary ny vavony, manotika ny kibo, mivalana. Mety hisy fanaviana na tsia
- ireo tranga ireo dia hiseho fotoana vitsy (minitra na ora vitsy) aorian’ny fihinana ilay sakafo tsy ara-dalàna
- matetika dia olona maromaro no mampiseho an’ireo tranga ireo (iray trano, niaraka namonjy lanonana)
AHOANA NY FISOROHANA IZANY ?
- rano sy sakafo azo antoka ary ara-pahasalamana no tokony ho hanina: avy nangotraka na voadio araka ny tokony ho izy
- mila madio koa ny mpikarakara: fahadiovana ara-batana indrindra ny tanana, toy izany koa ny akanjo, asiana pansement na manao gants, manao aro-vava orona raha voan’ny sery
- mila madio sy voakojakoja tsara ny vata fampagantsiahana sakafo
- mila mailo tsara sao lany daty ny sakafo ho hanina
- tandremana tsara ny fitahirizana sakafo: tsy azon’ny vovoka, ny sakafo décongélé tsy tokony haverina ao anaty congélateur, hajaina tsara ny hatsiaka tokony hitehirizana ny sakafo (araka ny toro-marika voasoratra ami’ny fonon’ilay sakafo)
- tandremo fa ny fahatapahan’ny herin’aratra dia mety tsy hahatomombana ny fitehirizana sakafo anaty vata fampangatsiahana
INONA NO TOKONY HATAO ?
- na dia matetika tsy atahorana ny ho fihombon’ny aretina, misy ireo karazana toxiinfection alimentaire mety hahafaty na hampitondra takaitra. Ao koa ireo lazaina hoe marefo ka mety hampihitatra ny aretina toy ny vehivavy bevohoka, ny ankizy, ny antitra ary ireo manana aretina mitaiza
- mila misotro rano (tsy latsaky ny 1,5l/j, sotroina tsikelikely) satria ny tsy fahampiandrano (déshydratation) no tena anisan’ny atahorana rehefa mafana, mandoa sy mivalana
- raha vao misy tranga mampiahiahy dia tsy misalasala mamonjy mpitsabo na tobim-pahasalamana
- tsy hadino ireo fisorohana voalaza etsy ambony mba tsy hahatonga ny toxiinfection alimentaire
Professeur ANDRIANASOLO Radonirina
Infectiologue