02/10/2025
Термините здрава исхрана
и правилна исхрана често се користат како синоними,
но може да имаат суптилни,
но важни разлики.
Во суштина, правилната исхрана го вклучува концептот на здрава исхрана, но го проширува со вклучување на индивидуалниот пристап и целосниот начин на кој се храниме.
Здрава исхрана (Healthy Diet)
-Фокус:
Најчесто се однесува на квалитетот на храната.
-Што подразбира:
Конзумирање на храна
која е богата со неопходни хранливи материи
(витамини, минерали, протеини, здрави масти, сложени јаглехидрати)
и која е минимално обработена.
-Се нагласува внесувањето
на свежо овошје и зеленчук, интегрални житарици,
растителни протеини и здрави масти.
-Се избегнуваат или ограничуваат штетни состојки како што се вештачки адитиви, конзерванси, прекумерни количини сол,
шеќер и нездрави масти.
-Цел:
Да се поддржи општото здравје и да се спречат болести.
Правилна исхрана (Balanced/Adequate Diet)
-Фокус:
-Најчесто се однесува на рамнотежата, разновидноста и квантитетот на хранливите материи, прилагодени на индивидуалните потреби.
-Што подразбира:
Внесување на сите потребни хранливи состојки во соодветни количини и пропорции за да се задоволат енергетските потреби на организмот и да се поддржат сите телесни функции.
-Овој концепт вклучува разновидност на храна од сите групи и
ги зема предвид индивидуалните потреби
(возраст, пол, ниво на физичка активност, здравствена состојба, бременост, итн.).
-Може да се однесува и на режимот на јадење
(редовни оброци, бавно јадење).
-Правилната исхрана е
фокусирана на
„Што“, „Колку“, „Кога“ и „Како“ јадеме.
Тоа е сеопфатен начин на живот- (животен стил)
-Персонализирана исхрана
е специфичен, прилагоден пристап кој ги зема предвид индивидуалните потреби на личноста за да се оптимизира здравјето и благосостојбата на телото каде главен
фокус се дава на прилагодување на внесот на храна и хранливи материи врз основа на уникатните карактеристики на поединецот.
-Она што е "здраво" за една личност, можеби не е оптимално
(или дури и безбедно) за друга.
На пример, некој со целијакија мора целосно да го исфрли глутенот, додека за друг тој може да биде дел од здрава исхрана.
-Цел:
Да се обезбеди оптимален внес за нормален развој и функционирање на организмот и да се одржи посакуваната телесна тежина.
-Заклучок:
Иако во пракса најчесто се поистоветуваат,
ако треба да се издвои разлика, таа е следната:
-Здрава исхрана повеќе се фокусира на тоа ШТО јадете
(да е квалитетна,не преработена,свежа храна...)
-Правилна исхрана повеќе се фокусира на тоа КАКО јадете
(индивидуален пристап со фокус на тоа кои намирници вашето тело ги препознава како свои,
да е разновидна, урамнотежена и во соодветна количина за вашите потреби).
