06/09/2025
တရားအားမထုတ်ခင်သိစေချင်(သို့)အဘိဓမ္မာနှင့် ဝိပဿနာအကြောင်းသိကောင်းစရာများ (၉)
ရုပ်တရားအကြောင်း သိကောင်းစရာများ(၂)
(ရှေ့အပိုင်းမှာ ရုပ်တရားက (၂၈)ပါးရှိကြောင်းနဲ့ အဲဒီ ရုပ်တရား(၂၈)ပါးတို့ရဲ့ အမည်နာမတွေကို ဖော်ပြခဲ့ပြီးဖြစ်လို့ အခုအပိုင်းကစပြီး ရုပ်(၁)ပါးချင်းစီတို့ရဲ့ သဘောသဘာဝတွေကို ဆက်လက်ဖော်ပြပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။)
ရုပ်တရား (၂၈)ပါးကို မဟာဘုတ်ရုပ်နှင့်ဥပါဒါရုပ်ခွဲကြပုံ
Ø ရုပ်တရား (၂၈)ပါးတို့မှာ -
အခြေခံကျပြီး၊ အရေးပါဆုံး(ကြီးကျယ်ထင်ရှားဆုံး)သော ရုပ်တရားများကို #မဟာဘုတ်ရုပ်(သို့)
#မဟာဘူတရုပ် လို့ဆိုပါတယ်။ မဟာဘုတ်ရုပ်က
(၄)ပါးရှိပြီး၊ အဲဒီ(၄)ပါးကတော့ (အများသိနေကျဖြစ်တဲ့)
၁။ ပထဝီ
၂။ အာပေါ
၃။ တေဇော
၄။ ဝါယော ဆိုတဲ့ ဓာတ်ကြီး(၄)ပါးတို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။
Ø မဟာဘုတ်(၄)ပါးဖြစ်တဲ့ အဆိုပါ
ဓာတ်ကြီး(၄)ပါးတို့ဟာ.....
တစ်ပါးနဲ့တစ်ပါး အပြန်အလှန် မှီ၍ ကျေးဇူးပြုပြီး
ဖြစ်တည်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။
တစ်ပါးစီ နှစ်ပါးစီ စသည်အားဖြင့် ခွဲထားလို့လည်း မရကောင်းပါဘူး။ တစ်ပါးဖြစ်ရင် ကျန်သုံးပါးပါ ပြိုင်တူဖြစ်ကြပြီး၊ တစ်ပါးပျက်ပြီဆိုရင်လည်း
ကျန်သုံးပါးပါ ပြိုင်တူပျက်ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
Ø (မဟာဘုတ်(၄)ပါးမှ အပ ဖြစ်တဲ့)
ကျန် ရုပ်တရား (၂၄)ပါးတို့ကတော့ မဟာဘုတ်(၄)ပါကို အမြဲ အမှီပြုပြီး ဖြစ်တည်လာကြတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် အဲဒီရုပ်တရားတွေကိုတော့ #ဥပါဒါရုပ် တွေလို့ဆိုပါတယ်။
ဓာတ်
Ø ဓာတ် ဆိုတာ...
ဓာတု ဆိုတဲ့ ပါဠိစကားက လာတာပဲဖြစ်ပြီး၊
ဘယ်လို ပုဂ္ဂိုလ်၊ ဘယ်လို တန်ခိုးရှင်
တို့ရဲ့အလိုကိုမှ လိုက်ပါကြခြင်းမရှိဘဲ၊
သူ့သဘောသူဆောင်ပြီး သူ့သဘာဝအတိုင်း
ဖြစ်တည်နေကြတဲ့ သဘောတရားတွေကို
#ဓာတ် လို့ဆိုခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။
Ø ပရမတ်တရားတွေဖြစ်ကြတဲ့ ရုပ်တရား
နာမ်တရားတွေဟာလည်း သူ့သဘောသူဆောင်ပြီး
သူ့သဘာဝအတိုင်း ဖြစ်နေ ပျက်နေကြတဲ့ သဘောတရားတွေမျှသာပဲဖြစ်တဲ့အတွက်
သူတို့ကိုလည်း ရုပ်ဓာတ်၊ နာမ်ဓာတ်၊ ပထဝီဓာတ်၊ အာပေါဓာတ်၊ မနောဓာတ် စသည်အားဖြင့်
ဓာတ် ဆိုတဲ့ စကားလုံးနဲ့တွဲပြီး သုံးတတ်ကြတာကို
တရားစာပေတွေ လေ့လာကြတဲ့အခါမှာ
တွေ့ကြရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ပထဝီဓာတ်
Ø ပထဝီဓာတ်ဆိုတာ... ဓာတ်ကြီး(၄)ပါးမှာ-
အခြေခံအကျဆုံးနဲ့ အရေးအပါဆုံးသော ရုပ်ဓာတ်တစ်ပါးပဲဖြစ်ပြီး၊
ကျန်ရုပ်ဓာတ်မှန်သမျှတွေက သူ့ကို မှီတည်ပြီးမှ ဖြစ်တည်လာကြရတာဖြစ်ပါတယ်။ (တနည်းအားဖြင့်) ရုပ်တရားမှန်သမျှဟာ ပထဝီဓာတ်နဲ့ကင်းပြီး ဖြစ်ရိုးထုံးစံ မရှိတဲ့ သဘောပဲဖြစ်ပါတယ်။
အဲဒီလို အခြေခံကျပြီး အရေးပါဆုံးဖြစ်တဲ့
ပထဝီဓာတ်အကြောင်းကို လေ့လာကြမယ်ဆိုရင်....(အရင်ဆုံး) ပညတ်နဲ့ပရမတ် အကြောင်းကို(အကျဉ်းချုပ်အနေနဲ့) နည်းနည်းလေးပြန်နွေးကြဖို့တော့လိုပါတယ်။
မရှိ ပညတ်၊ ရှိ ပရမတ်
Ø ပညတ်တရားတွေဟာ.....
လောကမှာ အမှန်တကယ်အားဖြင့် ထင်ရှားတည်ရှိနေခြင်း မရှိတဲ့ တရားတွေသာဖြစ်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် လောက လူသားတွေကတော့ ထင်ရှားတည်ရှိနေကြတဲ့ တရားတွေပါလို့သာ ထင်မှတ် စွဲယူနေမိကြပါတယ်။
Ø ပရမတ်တရားတွေကတော့..... ပညတ်တရား
တွေလို မဟုတ်ကြ။ လောကမှာ အမှန်တကယ် ထင်ရှားတည်ရှိနေကြတဲ့ တရားတွေဖြစ်ကြပေမယ့်၊ လောက လူသားတွေကတော့ (ထိုတရားတွေက်ို)
ရှိမှန်းပင် မသိခဲ့ကြ။
မြတ်စွာဘုရားရှင်ကိုယ်တော်မြတ်ကြီး ပွင့်တော်မူလာပြီး ဟောကြားပြသပေးမှသာ သိခွင့်ရလာကြရတဲ့ တရားတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။
အဲဒါကြောင့် (ပညတ်နဲ့ပရမတ်ဆိုတဲ့)အဲဒီတရား(၂)ပါးကို ရှေး ရှေး သော ဆရာသမားတစ်ချို့က #မရှိ #ပညတ်၊ #ရှိ #ပရမတ် ဆိုပြီး (အကျဉ်းအားဖြင့်) အလွယ် မှတ်သားခိုင်းတတ်ကြခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။
Ø တကယ်တော့....
ပရမတ်တရားတွေဟာ.......ပညတ်တရားတွေနဲ့
ကင်းပြီး သီးခြားတည်ရှိနေကြတဲ့ တရားတွေမဟုတ်ကြပါဘူး။ ပညတ်တရားတွေထဲမှာပဲ တည်ရှိနေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပညတ်တရားတွေရဲ့ဖုံးအုပ် ကွယ်ကာထားခြင်းကိုခံထားကြရတဲ့အတွက်ကြောင့်သာ သာမာန်အားဖြင့် သိနိုင်မြင်နိုင်ဖို့ မလွယ်ကူရခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။
ဖုံးအုပ် ကွယ်ကာထားကြတဲ့ ပညတ်တရားတွေကို
ပညာမျက်စိ၊ ဉာဏ်မျက်စိတို့နဲ့ စနစ်တကျ
ဖယ်ခွာကြည့်နိုင်ပါမှသာ သိနိုင်မြင်နိုင်လာကြမှာဖြစ်ပါတယ်။
ပထဝီဓာတ်အကြောင်းကို ပြန်ဆက်ရမယ်ဆိုရင်....
Ø ပထဝီဓာတ်ဟာ ရုပ်ဓာတ်(၁)ပါးပဲဖြစ်တဲ့အတွက်
သူသည် ပညတ် မဟုတ်။ ပရမတ်တရားသာ
ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ပထဝီဓာတ်ဆိုတာဟာ..... လောကမှာ အမှန်တကယ် ထင်ရှားတည်ရှိနေမှာလည်းဖြစ်တယ်လို့..... (ဒီလို) အရင်ဆုံး မှတ်သားနားလည်ထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ပထဝီဓာတ် အမှန်တကယ် ထင်ရှားတည်ရှိနေကြောင်းကို....ဘယ်လိုများသိနိုင်ပါမလဲ ဆိုတော့......
Ø မာသော သဘော၊ ကြမ်းသော သဘော၊ ရှသော သဘော၊ ပျော့သော သဘော၊ နူးညံ့သော သဘော၊ ချောမွတ်သော သဘောဆိုတဲ့ သဘောသဘာဝတွေကို (မိမိတို့ကိုယ်တိုင်)တွေ့သိလာလို့ရှိရင်........
(အဲဒီ သဘော အဲဒီ သဘာဝ၊ အဲဒီ လက္ခဏာတွေဟာ......ပထဝီဓာတ်ရဲ့သဘော၊ ပထဝီဓာတ်ရဲ့
သဘာဝ၊ ပထဝီဓာတ်ရဲ့လက္ခဏာတွေပဲဖြစ်တဲ့အတွက်)......အဲဒါဟာ ပထဝီဓာတ်ကို တွေ့သိလိုက်ခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်တဲ့........။
ဟုတ်ပါပြီ........။ အဲဒါဆိုရင် ပညတ်တရားတွေဖုံးအုပ်ကွယ်ကာထားတဲ့ကြားက ပရမတ်သဘောစစ်စစ်ဖြစ်တဲ့ ပထဝီဓာတ်ကို ဘယ်လိုများ ဖွေရှာကြည့်လို့ရနိုင်မလဲ ဆိုပြန်တော့.........။
ဥပမာ။ ။ မြေအိုးတစ်လုံး..........။
မြေအိုး....ဆိုတာ...... (တကယ်တော့) ပညတ်တစ်ခုပဲဖြစ်ပါတယ်။
(ပရမတ်တရားတွဟာ.......ပညတ်တရားတွေနဲ့ကင်းပြီး သီးခြားတည်ရှိနေကြတဲ့ တရားတွေ မဟုတ်ကြ။ ပညတ်တရားတွေထဲမှာပဲ တည်ရှိနေကြခြင်းဖြစ်၏......လို့ ဆိုထားတာဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်......)
ပညတ်တစ်ခုဖြစ်တဲ့မြေအိုးမှာလည်း ....... ပရမတ်တရားဖြစ်တဲ့ ပထဝီဓာတ်ကတော့ ထင်ရှားတည်ရှိနေမှာပဲဖြစ်ပါတယ်......။
ထင်ရှားတည်ရှိနေကြောင်းကို ဘယ်လိုများ
သိနိုင်မလဲဆိုတော့....။
စောစောက မြေအိုးကို လက်ကလေးနဲ့ကိုင်တွယ်
ပွတ်သပ်ကြည့်လိုက်ရမှာဖြစ်ပါတယ်.....။
အဲဒီလို ကိုင်တွယ် ပွတ်သပ်ကြည့်လိုက်တဲ့အခါမှာ...အဲဒီမြေအိုးမှာ......မာသော၊ ကြမ်းသောဆိုတဲ့
သဘောတရားတစ်ခု ထင်ရှားတည်ရှိနေတာကို
(မိမိတို့ရဲ့အသိဉာဏ်ထဲမှာ) တွေ့သိလာကြရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ပထဝီဓာတ်ဆိုတာ ဘာလဲလို့ဆိုရင်......
စောစောက မြေအိုးကို ကိုင်တွယ်ပွတ်သပ်ကြည့်ပြီး (မိမိတို့ရဲ့အသိဉာဏ်ထဲမှာ) သိလာရတဲ့....
မာသော ကြမ်းသောဆိုတဲ့ သဘောတရားကလေး
ကိုပဲ ပထဝီဓာတ်လို့ ဆိုတာဖြစ်ပါတယ်။
(ဒီနေရာမှာ တစ်ခုသတိထားရမှာက......
မာသော သဘော၊ ကြမ်းသော သဘောတွေ
ကို သိနေတာဟာ.....လက်ကသိနေတာ မဟုတ်။ အသိဉာဏ် (သို့) စိတ်ကသာ သိနေတာဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကိုပဲဖြစ်ပါတယ်။)
မသိတာက ရုပ်၊ သိတာက နာမ်
Ø ရုပ်တရားမှန်သမျှဟာ သိတတ်တဲ့သဘော မရှိကြပါဘူးတဲ့.....။ စိတ်နဲ့ စေတသိက် ဆိုတဲ့ နာမ်တရားတွေကသာလျှင် သိတတ်တဲ့သဘော ရှိကြတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့်လည်း ရှေးဆရာသမားတို့က ရုပ်နဲ့ နာမ်ကို ခွဲခြားမှတ်သားမိလွယ်ဖို့အတွက်...... #မသိတာက #ရုပ်၊ #သိတာက #နာမ် ဆိုပြီး........
အလွယ် မှတ်သားခိုင်းခဲ့ကြခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။
မြေအိုးနဲ့ ပထဝီဓာတ်အကြောင်းကို ပြန်ဆက်ရမယ်ဆိုရင်....
မြေအိုးတစ်ခုလုံး(နေရာအနှံ့)ကို သေသေခြာခြာလေး ကိုင်တွယ်ပွတ်သပ်ကြည့်လိုက်ပြီး....သမာဓိကလေးထားကာ.....ဆင်ခြင်ကြည့်လိုက်ပါ......။
မြေအိုးတစ်ခုလုံးရဲ့ ဘယ်နေရာမှာများ......
မာသော ကြမ်းသောဆိုတဲ့ သဘောတရားနဲ့ လွတ်ကင်းနေတာကို...တွေ့လိုက်ရသလဲလို့.....။
ဘယ်နေရာမှာမှ.....လွတ်ကင်းမနေတာကိုသာ.... တွေ့ကြရမှာဖြစ်ပါတယ်။
(မြေအိုးတစ်ခုလုံးမှာ... ပထဝီဓာတ်နဲ့လွတ်ကင်းနေတဲ့နေရာဆိုတာ .....အပ်ဖျားတစ်ထောက်စာလောက်တောင်ရှိမနေတဲ့ သဘောပဲဖြစ်ပါတယ်။)
တနည်းအားဖြင့်....
မြေအိုးတစ်ခုလုံးကို....(သမာဓိကလေးကောင်းကောင်းထားပြီး) ပထဝီဓာတ်နဲ့သာ
သေသေခြာခြာ ဆင်ခြင်ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင်.......(ဆင်ခြင်နေဆဲ အခိုက်အတန့်တိုင်းမှာ) မြေအိုးဆိုတာကို တွေ့ကြရတော့မှာ မဟုတ်ပါဘဲ.......မာသော သဘော၊ ကြမ်းသော သဘောဆိုတဲ့.....ပထဝီဓာတ်တွေကိုသာလျှင် တွေ့ကြရတော့မယ့်သဘောပဲဖြစ်ပါတယ်လို့ ပြောကြားရင်းဖြင့် အခုအပိုင်းကို
ဒီမှာတင် နိဂုံးချုပ်လိုက်ပါတယ်.......။
(နောက်အပိုင်းမှာတော့- မြေအိုးတစ်လုံးမှာပင်
မြေအိုးဆိုတဲ့ ပညတ် ဘယ်လို ထင်ရှား မရှိပုံ၊ ပထဝီဓာတ်ဆိုတဲ့ ပရမတ် ဘယ်လို ထင်ရှားတည်ရှိနေကြပုံတို့ကို ပညတ်နဲ့ပရမတ်ခွဲခြားပြီး ဆက်လက်ဖော်ပြပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။)
