12/08/2025
အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ-ဆဌသင်္ဂီ တိ ပုစ္ဆက
ကျေးဇူးရှင် မဟာစည် ဆရာတော်ဘုရားကြီး၏
ဥပနိသျအတိုင်း
ကိုယ်တိုင်တွေ့နှင့် တိုက်ဆိုင်၍ ကိုယ့်ဉာဏ်အဆင့်ကို
ကိုယ်တိုင်ပင် ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ရာ
အပြည့်အစုံ အားထုတ်ပြီးသော ယောဂီတို့အား
လှိုင်မဟာစည်ဆရာတော်ဘုရား ဟောကြားတော် မူသော
ဝိသုဒ္ဓိနှင့် ဉာဏ်စဥ် တရားတော်
🛎️🛎️🛎️🛎️🛎️🕯️🕯️🕯️🕯️🕯️🙏🙏🙏
ဓမ္မာဒါသသုတ်
သောတာပန်၏ ဂုဏ်အဂ်ါ ၄--ပါး
၁။ ဗုဒ္ဓစွမ်းရည်၊ တွေ့မြင်ပြီ၊ယုံ ကြည်မြဲလှစွာ။
မှန်၁ခု။
၂။ ဓမ္မစွမ်းရည်၊တွေ့မြင်ပြီ၊ ယုံကြည်မြဲလှစွာ။
မှန် ၁ခု။
၃။ သံဃစွမ်းရည်၊တွေ့ မြင်ပြီ၊ ယုံကြည်မြဲလှစွာ ။
မှန် ၁ ခု။
၄။ အရိကန္တ၊ ငါးသီလ ၊လုံး၀ပြည့်စုံရာ။
မှန် ၁-ခု။
၅။ မြတ်သောတာပန်၊ တရားမှန်၊
လေးတန်စုံလင်ရာ။
၆။ ကိုယ့်ဉာဏ် အဆင့်၊ ကိုယ်တိုင်ချင့်၊
အသင့်ဆုံးဖြတ်ရာ။
မျက်မှောက်သိအပ်သော နိဗ္ဗာန်၏
လက္ခဏ, ရသ, ပစ္စုပဋ္ဌာန်
ရုပ်နာမ်ဖြစ်ပျက် ပြတ်လျက်ငြိမ်းသည်၊
(သန္တိလက္ခဏံ နိဗ္ဗာနံ)
ရွှေ့လျောသေခြင်း ကင်းရှင်းပေသည်။
(အစ္စု တိရသံ)
သဏ္ဌ န် နိမိတ် ကင်းဆိတ်ထင်သည်။
( အနိမိတ္တ ပစ္စုပဋ္ဌာနံ )
နိဗ္ဗာန ရောက်က သိမြင်သည်။
( ၄ ) သစ္စာ ၄-ပါးသရုပ်
ဒုက္ခသစ္စာ
၁။ ဖြစ်ပျက်သမျှ၊ သင်္ခါရ၊ ဒုက္ခသစ္စာတည်း။
သမုဒယသစ္စာ
၂။ သင်္ခါရတွင်၊ အကောင်းထင်၊ ခင်မင် သမု တည်း။
နိရောသစ္စာ
၃။ ရုပ်နာမ်အားလုံး၊ ဖြစ်ပျက်သုဉ်း၊ ချုပ်ဆုံးနိဗ္ဗာန်တည်း။
မဂ္ဂသစ္စာ
၄။ ချုပ်ဆုံးမှုတွင်၊ ဉာဏ်သက်ဝင်၊ သိမြင်မဂ်ပေတည်း။
🙏သစ္စာ ၄-ပါးကို တပြိုင်နက် သိပုံ
၁။ သစ္စာ ၄-ချက်၊ တပြိုင်နက်၊ သိချက် ဘယ်သို့နည်း။
၂။ နိဗ္ဗာန်မြင်ကာ၊ ကြွင်းသစ္စာ၊ မှန်စွာ သိမှုပြီး။
(တီသု ကိစ္စတော ပဋိဝေဓော၊
နိရောဓေ အာရမ္မဏပ္ပဋိဝေဓော။)
✍️🙏 ၀ိသုဒ္ဓိနှင့် ဉာဏ်စဉ်
(က)* ။ ဆောက်တည် စောင့်ထိန်းထားတဲ့
(လူရှင် ရဟန်းတို့ ၏) သီလ၊
မပျက်မပြယ်၊ စင်ကြယ်တာက၊
သီလဝိသုဒျဓိ။ ။
(ခ)* အာရုံတခြားသို့မလွ့င်ပါးပဲ၊
ရှူမှတ်ရာ၌သာကပ်လျက် တည်ကာ၊
မှတ် စိတ် ချည်း စင်ကြယ်တာက
စိတ်တဝိသုဒ်ဓိ။ ။
🙏✍️ခရေပွင့်နှင့် အက္ခရာဖြင့် ဝိသုဒ္ဓိကို ပြသည်။
၁။ ရှု မှတ် ဆဲတွင်၊ နာမ်ရုပ် ၂-ပါးကို ပိုင်းခြား၍
သိတာက နာမရူပ ပရိစ္ဆေဒဉာဏ်။
( ဂ)* မှတ်ချက်ထဲမှာ၊
ရုပ်တခြား+အသိတခြား ကွဲပြား၍
“ရုပ်နာမ်မျှသာရှိသည်။
အသက်ကောင်, သတ္တဝါကောင်ကား မရှိ”ဟု
အသိအမြင် စင်ကြယ်တာက ဒိဋ္ဌိဝိသုဒ္ဓိ။
၂။ ရှုမှတ်ဆဲတွင်၊
အကြောင်း အကျိုး ၂-ပါးကို ပိုင်းခြား၍
သိတာက ပစ္စယ ပရိဂ္ဂဟဉာဏ်။
🙏✍️ဂဏန်းဖြင့် ဉာဏ်စဉ်ကိုပြသည်။
(ဃ)* ရှုမှတ်ဆဲတွင် အကြောင်း အကျိုး ကိုသာ
တွေ့ရ၍၊
“ရှေးကလဲ ဒီလိုအကြောင်း အကျိုး မျှသာရှိခဲ့
သည်၊
နောင်လဲ ဒီလိုအကြောင်း အကျိုး မျှသာရှိမည်"ဟု
သဘောကျကာ
ယုံမှားကင်းလောက်အောင် အသိရှင်းတာက
ကင်္ခါဝိတရဏဝိသုဒ္ဓိ။
၃။ ရှုမှတ်ဆဲတွင်
ပေါ်လာပြီးနောက် ပျောက်ပျောက် သွားတာကိုတွေ့ရ၍၊
“မမြဲ ဆင်းရဲ ငါကောင် မဟုတ်”ဟု သဘောကျကာ၊
သုံးသပ် ဆင်ခြင်မိတာက
သမ္မသနဉာဏ်။
၄-က။ မဆင်ခြင်တော့ပဲ၊
မှတ်ရုံမျှသာ မှတ်နေရာတွင်
အလင်းရောင်,
ပီတိ,
ပဿဒ္ဓိ,
သုခ,
သဒ္ဓါစသော အရသာထူးများကိုလဲ တွေ့လျက်၊
ပေါ်မူ+ ပျောက်မှု = ဖြစ်မှု + ပျက်မှုကို
လွယ်ကူစွာ မှတ်သိနေတာက နုသော ဥဒယဗ္ဗယဉာဏ်၊
(င)* “အလင်းရောင် စသော အထူးအထွေ များကို
စဉ်းစားအားရ သဘောကျနေတာက
လမ်းမှားပဲ
မှတ်ရုံမျှသာ မပြက် မှတ်နေတာမှ
လမ်းမှန် ပဲ
မပြတ် မှတ်နေမှ ဉာဏ်တက်မည်” ဟု
လမ်းမှန် လမ်းမှားကို ပိုင်းခြားဝေဖန်ကာ
ဉာဏ်အမြင် စင် ကြယ်တာက
မဂ္ဂါမဂ္ဂဉာဏဒဿန ဝိသုဒ္ဓိ။
၄-ခ။ အလင်းရောင်စသော အထူးအထွေများကို
မစဉ်း စားတော့ပဲ
မှတ်ရုံမျှသာ မပြတ် မှတ်နေသော အခါ၌
ပေါ်မှု + ပျောက်မှု = ဖြစ်မှု+ပျက်မှုကို
မှတ်ချက် တိုင်း၌
ပိုင်းပိုင်းခြားခြား ပြတ်သားစွာ သိတာက
ရင့်သော ဥဒယဗ္ဗယဉာဏ်။
(စ) * ရင့်သော ဥဒယဗ္ဗယဉာဏ်မှစ၍၊
အနုလောမဉာဏ် တိုင်အောင်
အကျင့် လမ်းစဉ် အသိ အမြင် စင်ကြယ်တာက
ပဋိပဒါဉာဏ ဒဿန ဝိသုဒ္ဓိ။
၅။ မှတ်တိုင်း မှတ်တိုင်း၊
အာရုံရော + မှတ်စိတ်ပါ၊
ပျောက်ပျက် သွားတာကို သိတာက ဘင်္ဂဉာဏ်။
၆။ မှတ်တိုင်း မှတ်တိုင်း၊
အပျက်ကိုသာ တွေ့ရ၍
ကြောက်ဖွယ်တင်တာက ဘယဉာဏ်။
၇။ မှတ်တိုင်း မှတ်တိုင်း၊
အပျက်ကိုသာ တွေ့ရ၍၊
မကောင်းဘူး ထင်တာက အာဒီနဝဉာဏ်။
၈။ မှတ်တိုင်း မှတ်တိုင်း၊
အပျက်ကိုသာ တွေ့ရ၍
ပျင်းရှိ ခြောက်သွေ့
ငြီးငွေ့ တာက နိဗ္ဗိဒါဉာဏ်၊
၉။ အပျက်နှင့် ဆင်းရဲကို၊
မှတ်ဆဲမှာ တွေ့ရ၍ လွတ် မြောက်ချင်တာက
မုဉ္စိတုကမျတာဉာဏ်။
၁၀။ လွတ်မြောက်စေရန် အထူးကြောင့်ကြပြု၍၊
တဖန်ရှုတာက ပဋိသင်္ခါဉာဏ်။( ၉ )
၁၁။ အထူးကြောင့်ကြမှု မပြုရတော့ပဲ၊
အလိုလို ထင်ပေါ်သော သင်္ခါရတို့ကို
အညီအမျှရှု တာက သင်္ခါရုပေက္ခာဉာဏ်။
🕯️🕯️🕯️🕯️🕯️
သင်္ခါရုပေက္ခာ၏ ဂုဏ် ( ၆ )’ပါး
(အ) ကြောက်-- နှစ်သက်ခြင်း၊ ကင်းရှင်းပေသည်၊
(ဘယဉ္စ နန္ဒိဉ္စ ဝိပ္ပဟာယ
သဗ္ဗေသင်္ခါရေသု ဥဒါသိနော)
ချမ်းသာ--ဆင်းရဲ၊ ရှုမြဲတူညီ၊
(နေဝ သုမနော ဟောတိ န ဒုမ္မနော)
ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ သတော သမ္မဇာနော။
ကြောင့်ကြမပြု၊ မှတ်ရှုလွယ်သည်၊
(သင်္ခါရ ဝိစိနနေ မဇ္ဈတ္တံ ဟုတွာ
သင်္ခါရေသု ဝိယ
တေသံ ဝိစိနနေ ပိ ဥဒါသိနံ ဟုတွာ)
သင်္ခါရု၊ ညီမှု ဂုဏ်သုံးမည်။
(အာ) ကြာရှည်စွာလဲ၊ တည်မြဲ သူတည် ၊
(သန်တိဌနာပညာ။
ဉာဏဿ သန်တာနဝသနေ ပဝတ်တိမာဟ)
ကြာလေ သာ၍၊ သိမ်မွေ့ လေသည်။
( သုပ္ပဂ္ဂ ပိဋ္ဌံ ဝန္ဒိယမာနံ ဝိယ)
အာရုံတခြား၊ ပြန့်သွားကင်းသည်၊
(ပဋိလီယတိ ပဋိကုဋတိ န သမ္မသာ
ရိယဘိ)
သင်္ခါရု ထူးမှု ဂုဏ်သုံးမည်။
🕯️🕯️🕯️🕯️🕯️
၁၂။ သူ့အရှိန်နှင့်သူ အမှတ်ကောင်းနေရာမှ၊
သွက်လက် ထင်ရှား ထူးခြားစွာဖြစ်သော
မှတ်သိမှုက ၀ုဌာနဂါမိနီ ဝိပဿနာဉာဏ်။
(မဂ်ဆီသို့ တရှိန်တည်း တက်သွားသော မှတ်သိ
မှုဉာဏ်)
၁၃။ ဤအသိထူးတို့တွင်၊
နောက်ဆုံးအသိက
အနုလောမဉာဏ်။
၁၄။ နောက်ဆုံး အသိပြတ်သည်နှင့် တပြိုင်နက်၊
မှတ်စိတ်နှင့် တကွ
သင်္ခါရခပ်သိမ်း ၏ ချုပ်ငြိမ်းရာသို့
ကျရောက် သွားတာက ဂေါတြဘူဉာဏ်၊
၁၅။ သင်္ခါရခပ်သိမ်း၏ ချုပ်ငြိမ်းရာသဘောတွင်
သက်ဝင်၍ တည်နေတာက
မဂ်ဉာဏ်-ဖိုလ်ဉာဏ်။
(ဆ) *ဤဉာဏ် ၂-ပါးတို့တွင်၊
မဂ်ဉာဏ်က ဉာဏဒဿန ဝိသုဒ္ဓိ။
(သစ္စာလေးပါးကို စင်ကြယ်စွာ
ပိုင်ပိုင်နိုင်နိုင်သိမြင်မှု)
၁၆။ ချုပ်ငြိမ်းရာသို့ ရောက်သွားပုံ ,ချုပ်ငြိမ်း ပုံများ
ကို ပြန်လှည့်၍ ဆင်ခြင်မိတာက
ပစ္စဝေက္ခဏာဉာဏ်။
၁၇။ အမှတ် ကောင်း မြဲကောင်းပြန်လျှင်
ချုပ် ငြိမ်း ရာသို့
ထပ်ကာ ထပ်ကာ ပြန်ရောက် နေတာက
ဖလသမာပတ်- ဖိုလ်ဉာဏ်။
🙏 သောတာပန်ပယ်သော သံယောဇဉ် ၅-ပါး
၁။ ရုပ်နာမ်အစု၊ ငါကောင်ဟု၊ ထင်မှုမရှိပါ။
(ဒိဋ္ဌိကင်းသည်)
၂။ ဘုရားတရား၊ သံဃာအား ယုံမှားမရှိပါ။
(ဝိစိကိစ္ဆာ ကင်းသည်)
၃။ သစ္စာမမြင်၊ မဂ္ဂင်မပါ၊ လေ့ကျင့်ကာဖြင့်
ချမ်းသာမြဲ မည်၊ မယုံကြည်၊
ကုန်ပြီ သီလဗ္ဗတာ။
(သီလဗ္ဗတပရာမာသ ကင်းသည်)
၄။ ဣဿာခေါ်ဆို၊ မနာလို၊ ဖြစ်ကို မဖြစ်လာ။
(ဣဿာ ကင်းသည်)
၅။ သူများကိုယ်လို၊ ကောင်းမည်ကို၊ ဝန်တိုမရှိပါ။
(မစ္ဆရိယ ကင်းသည်)
၆။ ဒိ-ဝိ-သီ-ဣ၊ မစ္ဆရိ၊ မရှိမြတ်သောတာ။
ဝိသုဒ္ဓိနှင့် ဉာဏ်စဉ်အကျဉ်းဆောင်ပုဒ်များပြီး၏။
🙏🙏🙏
လှိုင်-စည် ပဋိ-ပြန်ကြား ၃-၈၄ ၁၀၀၀