https://www.facebook.com/102920275610019/

Care by Heart

Home
Myanmar
Mandalay
Care by Heart

Mental Health Education and Knowledge Sharing (Psychoeducation)

03/08/2025

Autism ဆိုတာ လူသားတွေ နောက်ထက်သာလွန်တဲ့သက်ရှိအဖြစ် တိုးတက်လာဖို့ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲမှုဖြစ်စဥ်တစ်ခုပဲလား ... ... ...
🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻

🕐 အခုနောက်ပိုင်း ဒီအယူအဆကို တွင်တွင်ကျယ်ကျယ်ပြောလာကြပါတယ်။

🕑 အတိအကျထောက်ပြနိုင်ဖို့တော့ အထောက်အထားနည်းပါသေးတယ်။ အချို့ဆရာဝန်တွေကတော့ ASDရှိတဲ့ကလေးမိဘတွေ စိတ်ချမ်းသာအောင် နှစ်သိမ့်တဲ့စကားတစ်ခုအနေနဲ့သာ သဘောထားပါတယ်။

🕒 လူသားတွေက အတိတ်ကအဖြစ်တွေကို လေ့လာပြီး သင်ခန်းစာယူပြီး တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ဘက်ပေါင်းစုံက တိုးတက်လာခဲ့ကြပါတယ်။

🕓 ဒီလိုတိုးတက်လာတဲ့သမိုင်းတစ်လျှောက်မှာ သူများနဲ့မတူဘဲ ထူးထူးခြားခြား အပြောင်းအလဲအများစုက Autism trait ရှိနေတဲ့ ပညာရှင်တွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကြောင့်လို့ ဆိုလို့ရပါတယ်။
- ကမ္ဘာမြေဆွဲအားနဲ့ နာမည်ကျော်ခဲ့တဲ့ နယူတန်
- လျှပ်စစ်မီးကို စတင်တွေ့ရှိခဲ့တဲ့ အင်ဒီဆင်
- လျှပ်စစ်အသုံးအဆောင်တွေအများစုရဲ့ ဖန်တီးရှင် နီးကိုးလက် တက်စလာ
- Universe ဆိုင်ရာအသိပညာတွေကို လမ်းကြောင်းအသစ်တစ်ခုပေါ်ရောက်စေခဲ့တဲ့ အိုင်းစတိုင်း
ဆိုတဲ့ နာမည်ကြီးသိပ္ပံပညာရှင် ၄ဦးလုံးကို Autism trait ရှိခဲ့မယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။
((( သူတို့ဘဝဖြတ်သန်းခဲ့ရပုံတွေကိုကြည့်ပြီး မှတ်ချက်ပြုထားခြင်းသာဖြစ်ပါတယ်)))
- လက်ရှိနာမည်ကျော်ထဲကပြောရရင်တော့ အီလွန်မက်ဆိုသူပါ။

🕔 ဒီနာမည်ကျော်တွေအားလုံးမှာ တူညီတဲ့အချက်က ကိုယ်လုပ်ချင်တာကို မရ,ရအောင် တစိုက်မတ်မတ်လုပ်တတ်ပြီး၊ အခြားဘာဖြစ်နေနေစိတ်မဝင်စားဘူးဆိုတဲ့ အချက်ပဲဖြစ်ပါတယ်။

🕕 အထောက်အထားရှာဖွေသူတွေအဆိုအရတော့ သမိုင်းမှတ်တမ်းမတင်နိုင်ခဲ့တဲ့ ကျောက်ခေတ်က နံရံလက်ရေးပန်းချီတွေထဲမှာ အသေးစိတ်ရေးဆွဲထားတဲ့ ပန်းချီတွေတွေ့ရပြီး ဒီလက်ရာမျိုးကို Autism trait ရှိသူတစ်ဦးကသာ စွဲနိုင်လိမ့်မယ်လို့ ကောက်ချက်စွဲထားပါတယ်။ (ပိုပိုသာသာပြောတာလဲ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်)

🕖 အခုလူတွေအံ့သြနေရတဲ့ အီဂျစ်က ပိရမစ်ကြီးတွေ၊ အခြားသောကမ္ဘာအံ့ဖွယ်တွေကလဲ Autism Trait နဲ့ဆိုင်ချင်လဲဆိုင်နေမှာပေါ့။

🕗 အခုထိပြောခဲ့တာတွေကတော့ Autism trait ရှိခြင်းကြောင့် အတိတ်သမိုင်းမှာ ထင်ပေါ်ခဲ့တာတွေပါ။ မရောက်သေးတဲ့ အနာဂတ်မှာရော Autism trait က လူသားတွေကို ဆင့်ကဲပြောင်းလဲတိုးတက်မှု ဖြစ်ပါ့မလား၊ မှန်းဆကြည့်ရအောင်။

🕘 အခုခေတ်အနေအထားအရ ဘက်ပေါင်းစုံမှာ တိုးတက်သင့်သလောက်တိုးတက်ပြီးနေပါပြီ။ အသစ်ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုတွေမတွေ့နိုင်ခင် အရင်သိဖူးပြီးသားအချက်တွေ၊ ပညာတွေကို လေ့လာနေရတာကိုက လူ့သက်တမ်းနဲ့ မလောက်နိုင်ပါဘူး။

🕙 ဘက်ပေါင်းစုံမှာထူးချွန်အောင်ဆိုပြီး ဟိုစပ်စပ်ဒီစပ်စပ် အစုံလေ့လာနေရင်၊ အသေးစိတ်တွေကိုမနှံစပ်နိုင်တော့ပဲ ဟိုမရောက်ဒီမရောက် ဖြစ်ဖို့ ပိုများလာပါတယ်။

🕚 ပါတ်ဝန်းကျင်အနေအထားအရလဲ လူတစ်ယောက်ကို ဟိုစပ်စပ် ဒီစပ်စပ် စိတ်ဝင်စားချင်အောင် ဆွဲဆောင်နေပြန်ပါတယ်။
- Social Media အစုံ
- Game အစုံ
- Luxury Item တွေ
- အားကစား၊ လောင်းကစား၊ မူးယစ်ဆေးနဲ့ အပျော်အပါးတွေ
- တက်လမ်းလို့နာမည်တပ်ထားတဲ့ လုပ်စရာလမ်းစတွေမှာ - ဘာသာစကားအသစ်လေ့လာလိုက်၊ ပညာရပ်အသစ်လေ့လာလိုက်နဲ့
အမျိုးစုံသောအကြောင်းအရာတွေက လူငယ်တွေကို နည်းမျိုးစုံနဲ့ စွဲဆောင်နေကြတယ်။

🕛 ဒီလိုအခြေအနေကြီးထဲမှာ သူများယောင်တိုင်းလိုက်မယောင်ဘဲ ကိုယ်စိတ်ဝင်စားတဲ့အရာကိုပဲ တစိုက်မတ်မတ်လုပ်နိုင်တဲ့သူဖြစ်ဖို့၊ ကမ္ဘာကြီးပျက်သွားတော့မယ်ဆိုရင်တောင် ကိုယ်လျှောက်လက်စလမ်းကို အဆုံးထိဆက်လျှောက်မယ်ဆိုတဲ့ တည်ငြိမ်မှုမျိုးက Autism trait နည်းနည်းလောက်ပါရှိနေမှ အဆင်ပြေနိုင်ပါလိမ့်မယ်။

❓ ဘာဖြစ်မယ်မှန်းမသိတဲ့ အနာဂတ်ကြီးကို မှန်းဆပြောရရင် အများစုသောလူသာမန်တွေက စီးပွားရေးသမား၊ နိုင်ငံရေးသမား၊ ဘာသာရေးသမား၊ လူမျိုးရေးသမား၊ နည်းပညာသမားတွေအစုံက နည်းမျိုးစုံခြယ်လှယ်နေတဲ့၊ ခဏခဏပြောင်းနေတဲ့ trend နောက်ကိုလိုက်ရင်းနဲ့ ဟိုလဲမရောက် ဒီလဲမရောက်ဘဲ သာမန်ဆိုတဲ့အခြေအနေတစ်ခုမှာပဲ ကုန်ဆုံးသွားဖို့များပါတယ်။ Autism trait ရှိသူတွေကပဲ ကိုယ်ဦးတည်တဲ့လမ်းကို မှန်မှန်ဆက်လျှောက်ရင်း ကိုယ့်ရဲ့အမြင့်ဆုံး potential တစ်ခုကိုရောက်နိုင်မလား၊ ပညာရပ်ပိုင်းဆိုင်ရာမှာ အသစ်အသစ်တွေကိုရှာဖွေနိုင်မလား၊ သာမန်လူမတွေးနိုင်လောက်တဲ့ နည်းလမ်းသစ်တွေနဲ့ လူသားတွေကို ခေတ်သစ်တစ်ခုစီကိုခေါ်ဆောင်သွားလေမလား ... ... ...

❓ သက်ရှိတွေ unicellular organism အဆင့်မှာတုန်းက cell တစ်ခုတည်းကပဲ ရှိသမျှဇီဝကမ္မဖြစ်စဥ်တွေအားလုံးကို လုပ်ဆောင်ကြရတယ်။ Multicellular organism ဖြစ်လာတော့ cell တွေက တာဝန်တွေကို သီးခြားစီခွဲယူလာကြတယ်။ Cell တိုင်းမှာ ပါဝင်တဲ့ genetic information ကအတူတူပဲ၊ ဒါပေမယ့် အစာအိမ်ထဲက cell က သူ့အလုပ်သူပဲလုပ်တယ်၊ ကျောက်ကပ်က cell ကလဲ သူ့အလုပ်သူပဲလုပ်တယ်၊ မဆိုင်တာတွေကို စိတ်မဝင်စားဘူး။ ထိုနည်းအတူပဲ လူသားတစ်ယောက်ချင်းစီတိုင်းမှာလဲ အားလုံးကိုလုပ်နိုင်စွမ်းတွေပါလာတာချင်းအတူတူပဲ ဆိုပေမယ့် ကိုယ်နဲ့ဆိုင်တဲ့အလုပ်၊ ကိုယ်အားသာမယ့်အလုပ်ကိုပဲ တစ်စိုက်မတ်မတ်လုပ်တတ်ခြင်းက ပိုသာလွန်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းဆီကိုဦးတည်နိုင်လိမ့်မဟုတ်လား ... ... ...

~~~ Repost ~~~

(Photo from Google image)

03/08/2025

Autism ဘာကြောင့်ဖြစ်သလဲ
🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸

🔹ဒီတစ်ခုတည်းကြောင့်ဖြစ်တာလို့ လက်ညှိုးထိုးပြလို့ရတဲ့ အကြောင်းရင်းခံမျိုးမရှိပါဘူး။ အဆင်မပြေတာနည်းနည်းစီစုပေါင်းစုံပြီးမှ ဖြစ်လာတဲ့ ပြဿနာပါ။
- မျိုးရိုးလိုက်နိုင်ချေများလို့ နောက်ကလေးမှာ ထပ်ဖြစ်နိုင်ချေက ၂၅ဆအထိ ပိုပါတယ်။
- ကိုယ်ဝန်ဆောင်တုန်းမှာ အမေသောက်မိတဲ့ဆေးအချို့နဲ့ဆိုင်နိုင်တယ်။
- ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာ အမေနေမကောင်းဖြစ်တာ၊ မွေးစမှာ ကလေးနေမကောင်းဖြစ်တာတွေနဲ့လည်း သက်ဆိုင်နေပါတယ်။
- မွေးရာပါ Gene အချို့နဲ့လည်း ဆက်စပ်နေပါသေးတယ်။
***အခုထိပြောသွားတဲ့ ASDဖြစ်စေတဲ့အကြောင်းတွေက မထူးဆန်းပါဘူး ...

🔹 ASD ဖြစ်စေရတဲ့ အကြောင်းအရာတွေထဲမှာ ထူးဆန်းတာ ၂ခုရှိပါတယ်။

🔸🔸🔸ပထမတစ်ခုက - ကာကွယ်ဆေးတွေထိုးရင် ASD ပိုဖြစ်တယ် ! ❗️❗️❗️❗️❗️

🔸ဒီအချက်က အခုထိ ပညာရှင်တွေ အငြင်းပွားနေရစဲအချက်ပါ။

🔸ကလေးငယ်တွေမှာထိုးနှံတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေကြောင့် ASD ဖြစ်ရပါတယ်လို့ လက်ခံတဲ့ပညာရှင်တွေရှိပါတယ်။

🔸 အချို့သောသုတေသနရလဒ်တွေကလည်း သူတို့အဆိုကို အတည်ပြုပေးနေပြန်ပါတယ်။

🔸ဒီအချက်ကြောင့် အချို့ကလေးမိဘတွေက သူတို့ကလေးတွေကို ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ငြင်းဆန်ကြပါတယ်။

✅အခုလက်ရှိအချိန်အထိ ဆေးပညာရှင်တွေ စုပေါင်းအတည်ပြုပြီးလက်ခံထားတာက ကာကွယ်ဆေးတွေကြောင့် ASDဖြစ်နိုင်ချေ နည်းနည်းရှိပါတယ်။
✅ဒါပေမယ့် အလွန်နည်းတဲ့ပမာဏပါ။
✅ကာကွယ်ဆေးမထိုးလို့ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ နောက်ဆက်တွဲရောဂါတွေ၊ ဆိုးကျိုးတွေ၊ ကုသစရိတ်တွေက ASD ဖြစ်နိုင်ချေနဲ့ယှဥ်လိုက်ရင် အလွန်များတာကြောင့် ကာကွယ်ဆေးထိုးသင့်တယ်လို့ အတည်ပြုလက်ခံထားပါတယ်။
✅ကာကွယ်ဆေးတွေကို များများထိုးရင် များများပိုကာကွယ်မယ်အထင်နဲ့တော့ သူများထက်ပိုမထိုးသင့်ပါဘူး။
(((ဥပမာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးကို ကလေးတွေမှာ မထိုးသင့်ဘူးဆိုထားတာကို ကိုယ့်သဘောနဲ့ကိုယ် အစိုးရိမ်လွန်ပြီး ထိုးချင်တာမျိုးပေါ့)))
(((Risk - Benefit ချိန်ကြည့်ရတယ်ဆိုတဲ့သဘောကို နားမလည်တဲ့သူမျိုးကို ရှင်းပြရတာတော့ခက်ပါတယ်။ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးလုံးဝမရှိတဲ့အရာဆိုတာ မရှိပါဘူး)))

🔹🔹🔹ဒုတိယထူးဆန်းတဲ့အချက်က - ASDလေးတွေက ဦးနှောက်ပိုကြီးပါတယ်။

🔹 ဦးနှောက်အရွယ်အစား/ အလေးချိန်ချင်း ယှဥ်ကြည့်တဲ့အခါ ASD ကလေးတွေက သာမန်ကလေးတွေထက် 2.5%လောက် ပိုကြီးကြပါတယ်။

🔹 ဦးနှောက်ပိုကြီးတော့ ဥာဏ်ပိုကောင်းရမှာမဟုတ်ဘူးလား ??????????

🔹 ASD လေးတွေ ဦးနှောက်ပိုကြီးနေရတာက Synaptic Pruning ဆိုတဲ့ဖြစ်စဥ်မှာ မတူညီလွဲချော်ခဲ့လို့ပါ။

🔹 ကလေးဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုမှာ အာရုံကြောအဆက်အသွယ် Synapse လေးတွေကို မလိုတာတွေဖျက်ဆီးပြစ်ပြီး လိုတာတွေပိုအားကောင်းအောင် လုပ်ရပါတယ်။
- သာမန်ကလေးက Synaptic pruning အနေနဲ့ 50%လောက် မလိုတာတွေဖျက်ပြစ်လိုက်ပါတယ်။
- ASD ကလေးတွေကတော့ 20%လောက်ပဲ Pruning ဖြစ်တာတွေရပါတယ်။

🔹 Synapse တွေအဆမတန်များနေတဲ့အတွက် synapse တစ်ခုချင်းစီက ကောင်းကောင်းမွန်မွန်ဖွံ့ဖြိုးခိုင်မာလာဖို့ အာဟာရတွေမလုံလောက်တော့ပါဘူး။ တစ်ခိုင်တည်းမှာ အသီးတွေအများကြီးပြွတ်သိပ်သီးတဲ့အခါ တစ်ခုချင်းစီက အရွယ်အစားသေးသွားသလိုပါပဲ။

🔹 ဒါကြောင့် ASD တွေမှာ synapse တွေများနေပေမယ့် လုပ်ဆောင်ချက်တွေက ပုံမှန်ဖြစ်မနေပါဘူး။

🔹 Synapse တွေသာများနေပေမယ့် Neurone ဆိုတဲ့ အာရုံကြောဆဲလ်တွေက မများပါဘူး။ ပုံမှန်ပဲရှိတဲ့ Neurone တွေကို Synapse တွေအများကြီးက ချိတ်ဆက်နေတာပါ။

🔹 ဒီလိုအခြေအနေဖြစ်တာကြောင့် ASD လေးတွေရဲ့ဦးနှောက်က တစ်ခုခုတွေးတော့မယ်၊ ကြံတော့မယ်၊ လုပ်တော့မယ်ဆိုရင် အလွန့်အလွန်ကို အလုပ်ရှုပ်ရပါတယ်။
- သူတို့ဦးနှောက်ထဲက Neurone တွေက မဆိုင်တဲ့လမ်းကြောင်းတွေနဲ့ပါချိတ်ဆက်နေပြီး မဆိုင်တဲ့အလုပ်တွေမှာပါဝင်ပါနေရတာကြောင့် အလွန်ကိုမှ အလုပ်တွေရှုပ်ပြီး မနိုင်မနင်းဖြစ်နေရပါတယ်။
- ချိတ်ဆက်နေတဲ့ synapse တွေက များသာ,မျာနေတာ သိပ်မကောင်းကြတာကြောင့် အလုပ်တွေသာပိုရှုပ်နေရပေမယ့် အသုံးမတည့်ပါဘူး။
- သာမန်လူတစ်ယောက်ရဲ့ဦးနှောက်က 1+1=2 ဆိုတဲ့တွက်ချက်မှုကို အလွယ်လေးလုပ်လိုက်ပေမယ့် ASDတွေရဲ့ဦးနှောက်ကတော့ ထပ်တူတွက်ချက်မှုလေးလုပ်ဖို့ကို အဆပေါင်းများစွာ ပိုအလုပ်ရှုပ်ပါတယ်။

🔹 ဒါကြောင့်ပဲ ASDလေးတွေက အပြောင်းအလဲမကြိုက်တာပါ။ သူတို့ရဲ့ဦးနှောက်က အလိုလိုနေရင်းအလုပ်ရှုပ်နေတာဖြစ်တဲ့အတွက် အပြောင်းအလဲသေးသေးလေးကို ဖြေရှင်ဖို့ နားလည်ဖို့ဆိုတာ ခက်ခဲနေတာပါ။

🔹 Synapse တွေများနေတာမှာ ကောင်းတဲ့အချက်တော့ နည်းနည်းရှိပါတယ်။ စနစ်တကျသင်ကြားပေးထားမယ်ဆိုရင်တော့ သူတို့ပါရမီပါတဲ့နေရာမှာ ဘယ်သူနဲ့မှမတူအောင် ထူးချွန်ပြီးတော်နေပါလိမ့်မယ်။ ဒီလိုလေ့ကျင့်ပေးတာမျိုးက ငယ်တဲ့အချိန်မှာကတည်းက အစပြုခဲ့မှရပါမယ်။ (((ဒီသဘောကို Synaptic Pruning and Early Childhood Learning ဆိုတဲ့ post မှာသေချာရှင်းလင်းထားပါတယ်)))

~~~ Repost ~~~

(Photo from Google image)

02/08/2025

Autism Spectrum Disorder (ASD) ကိုသတိထားမိနိုင်ဖို့
🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸

🔶 ကလေးတစ်ယောက်မှာ ASD ရှိနေမလားဆိုပြီး စောစောသတိထားမိနိုင်တဲ့ အချက်လေးတွေရှိပါတယ်။

🔶 အသက်၃နှစ်မတိုင်ခင်မှာတော့ ASD ဖြစ်နေတယ် မဖြစ်နေတယ်လို့ ယတိပြတ်ပြောဖို့ခက်ပါတယ်။ (အချို့လဲ ၂နှစ်မတိုင်ခင်လို့ ဆိုပါတယ်)

🔶 ရောဂါရှိမရှိသတ်မှတ်ရခက်နေသေးပေမယ့် ASD ဖြစ်နိုင်တဲ့လက္ခဏာတွေကို ကလေးအသက်၁နှစ်ကျော်ကတည်းက စတင်သတိထားမိနိုင်ပါတယ်။

🔷🔷🔷 ၁နှစ်နှင့် ၃နှစ်အကြား 🔷🔷🔷

🔷 သာမန်ကလေးငယ်တွေက အမေ့မျက်နှာကိုကြည့်နေရတာ သဘောကျပါတယ်။ ASD ကလေးတွေကတော့ မျက်နှာချင်းမဆိုင်ချင်ကြပါဘူး၊ အထူးသဖြင့် မျက်လုံးချင်းမဆုံကြည့်ကြပါဘူး။

🔷 အခြားသူတစ်ယောက်ရဲ့ အာရုံစိုက်မှုကိုရဖို့ အသံပြုတာမျိုး၊ နှုတ်ဆက်တာမျိုး မလုပ်ပါဘူး။

🔷 သူတို့လေးတွေကိုချော့မြူရင် မကြိုက်ပါဘူး၊ သူတို့ဖာသာ သက်တောင့်သက်သာရှိတဲ့ပုံစံမှာ လုပ်ချင်ရာလုပ်နေရတာကို ပိုကြိုက်ကြပါတယ်။

🔷 အလားတူပဲ လူကြီးနဲ့တူတူဆော့ရတာမျိုးတွေကို မကြိုက်ကြပါဘူး။ (တူတူရေး ... ဝါးလုပ်ရင်လဲ တုန့်ပြန်မှုမရှိတတ်တာမျိုးပေါ့)

🔷 သက်မဲ့ပစ္စည်း (ကစားစရာအရုပ်) တစ်ခုကို မပျင်းမရိ မညည်းမငွေ့ဘဲ အကြာကြီးဆော့တတ်ကြပါတယ်။

🔷 စကားပြောနောက်ကျပါတယ်။

🔶🔶🔶 3နှစ်ကနေ အတန်းကျောင်းမနေခင်အထိ 🔶🔶🔶

🔶 တခြားသူတွေရဲ့ခံစားချက်ကို နားမလည်တတ်ပါဘူး - သာမန်ကလေးဆိုရင် အမေငိုနေရင် အမေ့ကိုဖက်ထားပေးတာ လုပ်တတ်ပါတယ်၊ လိုက်ငိုချင်လဲငိုပါလိမ့်မယ်။ သာမန်ကလေးတစ်ယောက်ရှေ့မှာ သီချင်းဖွင့်ပြီး လူကြီးက ကခုန်နေတဲ့အခါ သူတို့လဲ လိုက်ကချင်လာပါတယ်၊ ပျော်လာတတ်ပါတယ်။ ASD လေးတွေကတော့ အမေငိုနေလဲ သူတို့နဲ့မဆိုင်သလို ထိုင်ကြည့်နေပါလိမ့်မယ်။ လူကြီးတွေကနေရင် သူတို့က မျက်စိနောက်ပြီး စိတ်ရှုပ်လာတတ်ပါတယ်။

🔶 စိတ်ကူးယဥ်ပြီး မဆော့တတ်ပါဘူး - ဘိုမရုပ်လေးကို အင်္ကျီလဲပေးတာ၊ အစာကျွေးတာ၊ စကားတွေပြောနေတာမျိုး မလုပ်ပါဘူး။ စစ်သားရုပ်တွေနဲ့ စစ်တိုက်တာမျိုး စိတ်ကူးမယဥ်တတ်ကြပါဘူး။

🔶 ထူးထူးဆန်းဆန်းမကြိုက်တဲ့အချက်တွေ များတတ်ပါတယ် - ဖလပ်ဖလပ်ထနေတဲ့ မှိတ်တုပ်မှိတ်တုပ် မီးရောင် (Party Flash light) ကိုမကြိုက်တာမျိုး၊ အသံစူးစူးကျယ်ကျယ်တွေကို ကြောက်တာမျိုး (ကားဟွန်းသံ၊ ခွေးဟောင်သံ) ရှိတတ်ပါတယ်။

🔶 သူတို့ရဲ့ခံစားချက်ကို မျှဝေပေးတာမျိုး မလုပ်တတ်တာကြောင့် သူတို့တစ်ခုခုကိုစိတ်ဝင်စားနေရင်တောင် ဘေးကတခြားသူတစ်ယောက်ကို ကြည့်ခိုင်းတာမျိုးမရှိပါဘူး။ သူတို့လုပ်တတ်ကြောင်းကိုလဲ လူကြီးကိုလုပ်ပြပြီး အသိအမှတ်ပြုမှုမယူတတ်ပါဘူး။
- သာမန်ကလေး ၃နှစ်ကျော်ဆိုတာ အလွန်အမေးအမြန်းထူးတဲ့အရွယ်ပါ။ သိချင်တာတွေများလွန်းတာကြောင့် မေးခွန်းတွေကို လူကြီးမဖြေတတ်တဲ့အထိ မေးတတ်ပါတယ်။ လက်ညှိုးတထိုးထိုးအလွန်လုပ်တဲ့အရွယ်ပါ။ ASD ကလေးတွေက အဲ့လိုမျိုးမရှိဘဲ သူတို့ဖာသာ ကြည့်ချင်ရာကြည့်၊ လုပ်ချင်ရာလုပ်နေတတ်ပါတယ်။

🔶 ပုံမှန်နဲ့မတူတဲ့ ခြေလက်လှုပ်ရှားမှုပုံစံမျိုးတွေလဲ သတိထားမိတတ်ပါတယ်။

🔷🔷🔷 အတန်းကျောင်းတက်ခါစအရွယ် 🔷🔷🔷

🔷 သူများပြောတဲ့အတိုင်း သံယောင်ပြန်လိုက်တတ်တယ်။
- နေကောင်းလားလို့မေးတာကို နေကောင်းလားလို့ မေးခွန်းကိုပဲ ပြန်ပြောတတ်တယ်၊ ဖြေချင်မှဖြေလိမ့်မယ်။ ဖြေခဲ့ရင်တောင် 'နေကောင်းလား' ဆိုတဲ့စကားကို ထပ်ခါထပ်ခါအစချီပြောကြည့်ပြီးမှ အဖြေတစ်ခုပေးတယ်။

🔷 သူတို့သဘောကျတဲ့ စာကြောင်း/ နာမည်/ စကားလုံးတစ်ခုကိုကို တစ်နေကုန်ရွတ်နေတတ်တယ်။ ခဏခဏပြန်ရွတ်တတ်တယ်။

🔷 ကိုယ့်ကိုကိုယ် ငါ၊ ကျွန်တော်၊ ကျွန်မ၊ သားသား၊ မီးမီးလို့ နာမ်စားမသုံးတတ်ဘဲ 'သူက' 'သူမက' ဆိုပြီး သုံးတတ်တယ်။

🔷 စကားပြောပုံက အခြားကလေးနဲ့မတူဘဲ တမျိုးလေးဖြစ်နေတတ်တယ်။ အဖြစ်များတာက ပုံပြင်ပြောသလိုပုံစံဖြစ်နေတာ၊ စကားပြေဖတ်ပြသလိုဖြစ်နေတာ များပါတယ်။
- "ရေချိုးတယ်၊ ပြီးတော့ထမင်းစားတယ်" လို့စကားလိုမပြောတတ်ဘဲ "ရေချိုးပါသည်၊ ထို့နောက် ထမင်းစားပါသည်"လို့ စကားပြေရေးသလိုပြောချင်ပြောမယ်၊ "ရေချိုးပြီးသောအခါ ထမင်းစားကြလေသည်"လို့ ပုံပြင်ဖတ်ပြသလိုပြောချင်ပြောနေပါလိမ့်မယ်။

🔷 အခြားကလေးတွေနဲ့ အတူတူမဆော့တတ်ဘူး၊ အပေးအယူမတည့်ဘူး၊ တူတူဆော့ရရင် အဆင်မပြေအမြဲဖြစ်တယ်။

🔷 သူတို့ကို နီးနီးကပ်ကပ်အရောဝင်တာဆိုမကြိုက်ဘူး။ သူငယ်ချင်းမရှိတတ်ဘူး။

🔷 အပြောင်းအလဲတွေကို လက်မခံနိုင်ဘူး။ အတန်းအသစ်ကိုတက်ရမှာ၊ ထိုင်နေကျနေရာမှာ မထိုင်ရမှာ၊ ထိုင်နေကျသူငယ်ချင်းနဲ့မထိုင်ရမှာ ...

🔶🔶🔶 ဆယ်ကျော်သက်အရွယ် 🔶🔶🔶

🔶 သူများတွေလို ပေါင်းသင်းဆက်ဆံတတ်ခြင်းမရှိဘူး။

🔶 စကားပြောပုံစံက တစ်မျိုးလေးဖြစ်နေသေးတယ်။

🔶 စိတ်ဝင်စားတဲ့အရာ နည်းနည်းပဲရှိပြီးကျန်တာအများစုကို အာရုံလုံးဝမစိုက်တတ်ဘူး။

🔶 စိတ်ကူးပုံဖော်တတ်တဲ့ဥာဏ်နည်းတယ်။

🔶 ကိုယ်ဘက်ကစနှုတ်ဆက်တာမျိုးမလုပ်တတ်ဘူး။ သူငယ်ချင်းအသစ်မထားတတ်ဘူး။
~~~

ASD ကလေးကို စောစောသတိမထားမိတာက မိဘတွေ ဆရာတွေက သတိမထားမိတာကြောင့်များပါတယ်။

စောစောသိမှ လိုအပ်တဲ့သင်ကြားမှုတွေပိုပေးနိုင်မယ်၊ တိုးတက်နိုင်ချေပိုမျာပါလိမ့်မယ်။

(((အချို့သူတွေမှာတော့ ASD လက္ခဏာတွေသိပ်မဆိုးတာကြောင့် နောက်ကျမှ သိရတာမျိုးလဲ ရှိတတ်ပါတယ်)))

~~~ ~Repost~ ~~~

(Photo from Google image)

02/08/2025

Autism နဲ့ Autism Spectrum Disorder (ASD) ဘာကွာတာလဲ
〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️

〰️ တူတူပဲလို့ပြောလဲရတယ်၊ မတူဘူးလို့ပြောလဲရတယ်။

〰️ တူတာကတော့ - အရင်တုန်းက Autism လို့သတ်မှတ်ထားတဲ့ကလေးအားလုံးကို အခု ASD လို့ပြောင်းခေါ်လို့ရတယ်၊ အတူတူပဲ။

〰️ မတူတာက အရင်က Asperger ဆိုတဲ့သတ်မှတ်ချက်တစ်ခုရှိခဲ့တယ်၊ အခုတော့ Asperger လို့ခွဲခြားသတ်မှတ်တာမျိုးမရှိတော့ဘဲ ASD လို့ပေါင်းခေါ်လိုက်ကြတယ်။

- Asperger တွေမှာတွေ့ရတဲ့ အားနည်းချက်တွေက Autism မှာတွေရတာတွေနဲ့ အတူတူပဲ၊ Asperger တွေက သိပ်မဆိုးဘူး။
- Asperger တွေမှာ သူများထက်သာလွန်တဲ့ ပါရမီတစ်ခုခုရှိကြတယ်။
- သင်္ချာအရမ်းတော်တာ၊ မှတ်သားဥာဏ်အရမ်းကောင်းတာ၊ အသံကြားနိုင်စွမ်းအရမ်းမြင့်တာ စသဖြင့် သူတို့ထူးချွန်တဲ့အပိုင်းမှာ ဘယ်သူမှလိုက်မမီနိုင်တဲ့အထိ ထူးချွန်နေတတ်တယ်။
- ဇာတ်လမ်းတွေ ရုပ်ရှင်တွေထဲမှာ ရိုက်ပြလေ့ရှိတဲ့ အလွန်တော်တဲ့ပါရမီရှိပြီး လူမှုဆက်ဆံရေးမှာ အူကြောင်းကြောင်ဖြစ်နေတဲ့ပုံစံတွေကို အရင်တုန်းက Asperger လို့သတ်မှတ်တယ်။
- အခု ASD လို့ခေါ်တဲ့အထဲမှာတော့ Autism ရော၊ Asperger ရော၊ နှစ်ခုလုံးနဲ့မကိုက်တဲ့ ကြားအခြေအနေတွေရော အားလုံးပါဝင်တယ်။
~~~

〰️ နာမည်သီးခြားစီရှိပြီးသားအခြေအနေတွေကို ဘာလို့များ ASDလို့ပြန်ပေါင်းလိုက်ကြတာလဲ ? - သီးခြားစီခွဲသတ်မှတ်တာမကောင်းဘူးလား
- Autism ဆိုရင် ဆိုးတယ်၊
- Asperger ဆိုရင် ပါရမီရှင်လေးတွေ၊
- နာမည်ကြည့်လိုက်တာနဲ့ ခွဲခြားသိတာပိုမကောင်းဘူးလား။

〰️ အကြောင်းအရင်းကတော့ ဒီအခြေအနေတွေဟာ ခွဲခြားဖို့ကြိုးစားနေတာထက်စာရင် ပေါင်းစုထားလိုက်တာက ပိုကောင်းတဲ့ ကုသမှုနဲ့ တိုးတက်မှုကို ရစေနိုင်လို့ပါ။

〰️ ASD တွေအတွက် သေချာသင်ကြားပေးခြင်းရှိမရှိက အလွန်အရေးပါပါတယ်။ သူတို့တွေက ပါတ်ဝန်းကျင်ကအချက်အလက်တွေကို အလိုလိုလေ့လာနိုင်ဖို့ ခက်ခဲတဲ့အတွက် သင်ကြားမှုလိုပါတယ်။ သူတို့ရဲ့အချို့ပါရမီတွေက သင်ကြားပေးလို့ပေါ်လာတာတွေပါ။

〰️ ကလေးလေးတစ်ယောက်က ASD ဖြစ်နေကြောင်း ၂နှစ် ၃နှစ်ကတည်းက သိလိုက်ပြီဆိုပါတော့။
- ဒီအရွယ်ကလေးကို ထူးခြားတဲ့ပါရမီပါလား မပါဘူးလား ဘယ်လိုစမ်းကြမလဲ။
- Autism လို့သာစောစောစီးစီး နာမည်တပ်လိုက်ရင် ကလေးမိဘတွေလဲ စိတ်ဆင်းရဲသွားမယ်၊ ကလေးကိုလဲ ဂရုစိုက်သင်ကြားပေးတာမလုပ်မိဘူးဆိုရင် ကလေးမှာပါရမီတစ်ခုခုပါနေရင်တောင် သိနိုင်တော့မှာမဟုတ်ပါဘူး။

〰️ သင်္ချာအတွက်အချက်မှာ အရမ်းတော်တဲ့ Asperger ကလေးတစ်ယောက်ဟာ သူပါရမီပါလာတဲ့ သင်္ချာစွမ်းရည်တွေကိုထုတ်မပြနိုင်ခင် အခြေခံကျတဲ့သင်္ချာဆိုင်ရာအချက်အလက်တွေကို ခက်ခက်ခဲခဲသင်ယူရပါတယ်။
- '၁'ဆိုတာဘာလဲ၊ '၂'ဆိုတာဘာလဲ၊ '၃'ဆိုတာဘာလဲ၊ '+' '-' '×' '÷'ဆိုတာတွေက ဘယ်လိုတွက်ရတာလဲ အစရှိတဲ့ အခြေခံလေးတွေကို စိတ်ရှည်ရှည်သင်ပေးလိုက်မှ၊ သူတို့ကစိတ်ဝင်စားသွားမှ နောက်ပိုင်းပါရမီအနေနဲ့ ပေါ်လာတာပါ။
- ASD လေးတွေက တစ်ခုခုကိုစိတ်ဝင်စားသွားရင်မပျင်းမရိလုပ်တတ်တယ်ဆိုတာမှတ်မိမယ်ထင်ပါတယ်၊ အခြေခံသင်္ချာသဘောတွေကို အကြိုက်တွေ့သွားတဲ့ကလေးက မပျင်းမရိဘဲ ထပ်ခါထပ်ခါလေ့ကျင့်တွက်ချက်နေရင်းကနေ သူတို့ရဲ့ သင်္ချာပါရမီဆိုတာ ဖြစ်လာတာပါ။

〰️ ပြန်ချုပ်ပြီးပြောရရင် အလွန်ငယ်သေးတဲ့အချိန်မှာ Autism လား Asperger လားခွဲလို့မရနိုင်ပါဘူး။
- စောစောသိ၊ စနစ်တကျလေ့ကျင့်၊ ဂရုတစိုက်သင်ကြားပေးမှသာ သူတို့ပါရမီလေးတွေ ပေါ်ချင်ပေါ်လာမှာပါ။
- ဒါကြောင့် Autismလား Asperger လားခွဲခြားခွဲခြားမလုပ်နေဘဲ ASD လိုတစ်ပေါင်းတစ်စည်းတည်း သတ်မှတ်လိုက်ခြင်းက သူတို့လေးတွေအားလုံးအတွက် စောစောသင်နိုင်ဖို့၊ ပိုဂရုစိုက်ခံရဖို့၊ ပိုတိုးတက်ဖို့ အခွင့်အရေးတွေပိုလာစေပါတယ်။

〰️ အချို့အာရုံခံနိုင်စွမ်းတွေက မွေးကတည်းကထူးခြားပြီးပါလာတာဖြစ်ပေမယ့် စနစ်တကျပြုပြင်တည့်မတ်မှုနဲ့ မကြုံခဲ့ရရင် ပါရမီအနေနဲ့ ဖြစ်မလာပါဘူး။

- နားအလွန်ပါးတဲ့ ASD လေးတစ်ယောက်ဆိုပါတော့ ...
- အကြားအာရုံအရမ်းကောင်းလွန်းတာကြောင့် လူတစ်ယောက်ရဲ့အသက်ရှုသံကို မုန်းတိုင်းတိုက်တဲ့လေသံလို အကျယ်ကြီးကြားနေရမယ်၊ နာရီသံ တချက်ချက်က သူ့အနေနဲ့ Beat Boxကြီးကို အနီးကပ်ဖွင့်ထားတဲ့အသံလို အကျယ်ကြီးကြားနေရနိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုကလေးဆိုရင် သူနားထဲမှအသံတွေရှုပ်ထွေးနေတာကြောင့် ဘာမှသင်လို့မရသလိုအထိ ထင်မှတ်မိနိုင်ပါတယ်။
~~~~~

✅ အခုထိပြောပြီးမျှတွေထဲမှာ အဓိကအကျဆုံးက ASDဖြစ်နေခြင်းကို စောစောသတိထားမိခြင်းက အလွန်အရေးကြီးတယ်ဆိုတာပါပဲ

~~~ Repost ~~~

(Photo from google image)

01/08/2025

Autism Spectrum Disorder (ASD)
〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️

〰️ Autism ဆိုတာအတွက် မြန်မာလိုသီးသန့်နာမည်မရှိပါဘူး။ "အော်တစ်ဆန်"ဆိုပြီး အသံထွက်ကိုတိုက်ရိုက်ပဲ ပြောလေ့ရှိပါတယ်။

〰️ ASD ဆိုတာ ကလေးရဲ့ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးတဲ့အချိန်မှာရှိတဲ့ အဆင်မပြေမှုတွေကြောင့်ဖြစ်လာရတဲ့ ရောဂါအခြေအနေတစ်ခုပါ။

〰️ ASD မှာတွေ့ရတဲ့လက္ခဏာတွေကို အုပ်စု၂ခုခွဲခြားရှုမြင်လို့ရပါတယ်။

1... လူမှုဆက်ဆံရေးနဲ့ဆိုင်တဲ့ပြဿနာ (social issue)
2... အပြုအမူနှင့် စိတ်ဝင်စားမှုဆိုင်ရာပြဿနာ
ဆိုပြီး ခွဲခြားပါတယ်။
~~~

Deficits in social communication and interaction
➰➰➰➰➰➰➰➰➰➰
လူမှုဆက်ဆံရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာ

➰ သာမန်ကလေးတွေဟာ လူကြီးတွေအချင်းချင်း ပြုမူဆက်ဆံပုံကိုကြည့်ရင်းနဲ့ ဘယ်လိုပြုမူပြောဆိုဆက်ဆံရမယ်ဆိုတာ အလိုလိုသင်ယူနိုင်စွမ်းရှိပါတယ်။
ထွေထွေထူးထူးသင်စရာမလိုဘဲ အတုခိုးပြီး ပြောတတ်၊ ပြုမူတတ်ကြပါတယ်၊ ပါတ်ဝန်းကျင်နဲ့ အလိုက်အထိုက် နေတတ်ကြပါတယ်။

➰ ASD ကလေးတွေမှာတော့ သူများတွေကိုကြည့်တာနဲ့ အလိုလိုနားလည်နိုင်တဲ့ လူမှုဆက်ဆံရေးအသိ အားနည်းကြပါတယ်။
- ဥပမာ တစ်စုံတစ်ယောက်က သူတို့ကိုပြုံးပြနေတာ/မဲ့ပြနေတာကိုမြင်ပေမယ့် သူတို့အသိထဲမှာ မျက်နှာအမူအရာတစ်ခုခုလုပ်ပြနေတယ်လို့ပဲသိပါတယ်။
- ပြုံးတယ်ဆိုတာ ပျော်လို့၊ ဝမ်းသာလို့၊ နှုတ်ဆက်ချင်လို့ဆိုတဲ့အကြောင်း မသိပါဘူး။
- မဲ့ပြတာက မကြိုက်လို့၊ ဝမ်းနည်းလို့ဆိုတဲ့ နောက်ကွယ်ကခံစားချက်ကို အလိုလိုနားမလည်နိုင်ကြပါဘူး။
--- အပြန်ပြန်အလှန်လှန်မျက်နှာပုံစံတွေပြပြီးသင်ပေးဖို့လိုပါတယ် -
• နှုတ်ခမ်းထောင့်လေးအပေါ်ကိုကွေးနေရင် ပြုံးတာလို့ခေါ်တယ်။ ပြုံးတယ်ဆိုတာ ပျော်တာ၊ ကြိုက်တာလို့သင်ပေးမှ ASD လေးတွေက နားလည်နိုင်တာပါ။
• ဒါတောင်ခံစားသိပြီးနားလည်ဖို့ မလွယ်ပါဘူး၊ သင်ထားတာကိုမှတ်သားပြီးသိတဲ့ မှတ်သားအသိအနေနဲ့သာ သိနိုင်တာပါ။

➰ သူများခံစားချက်ကိုနားမလည်သလို သူတို့ခံစားချက်ကိုလဲ သူတို့ဖာသာနားမလည်တတ်ပါဘူး။ ခံစားနေရရင်လဲ ဘယ်လိုပုံစံထုတ်ပြရမလဲ မသိကြပါဘူး။
- ပျော်စရာကောင်းတဲ့အချိန်လဲ မျက်နှာသေလေးတွေပဲ၊ ဝမ်းနည်းစရာကောင်းရင်လဲ ဒီမျက်နှာပုံပဲ ဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။
--- သူတို့စိတ်ထဲမှာခံစားနေရတဲ့ခံစားချက်ကို နားလည်အောင် သေချာသင်ပြဖို့လိုအပ်နိုင်ပါတယ်။ သင်ပေးမထားရင်အခြားသူတွေနဲ့ အံဝင်ခွင်ကျဖြစ်ဖို့ ခက်တတ်ပါတယ်။

➰ သာမန်ကလေးအနေနဲ့ အလိုလိုနားလည်နိုင်တဲ့ လူမှုရေးအသိတွေကို တစ်ခုချင်းစီသင်ပေးဖို့လိုနေတဲ့အတွက် ASD ကလေးတွေကိုပြုစုပျိုးထောင်ရတာ အတော်ခက်ခဲပါတယ်။

➰ ASD လေးတွေက ပုံသေကားချပ်ပဲ မှတ်တတ်ကြပါတယ်။
- လူတစ်ယောက်ကအသံအကျယ်ကြီးနဲ့အော်ပြောနေရင် စိတ်ဆိုးနေတာ၊ ဒေါသထွက်နေတာလို့ သင်ပေးထားတယ်ဆိုပါတော့ - ကလေးကဒါကိုအသေမှတ်ထားပြီး မူကြိုဆရာမက အတန်းထဲကကလေးတွေအားလုံးကြားအောင် ပုံပြင်ကိုအကျယ်ကြီးအော်ဖတ်နေရင် ဆရာမစိတ်ဆိုးနေတာ၊ ဆရာမဒေါသထွက်နေတာလို့ မှားပြီးယူဆမိတတ်ကြပါတယ်။

➰ သာမန်ကလေးတစ်ယောက်က ပါတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေ၊ မျက်နှာအမူအရာ ကိုယ်နေဟန်ထားတွေကိုကြည့်ပြီး သင်စရာမလိုဘဲအလိုလိုနားလည်နိုင်တာတွေကို ASDကလေးတွေက မလုပ်နိုင်ရှာပါဘူး။
- အသုဘမှာလူတွေငိုတာ ဝမ်းနည်းလို့ဖြစ်ပြီး၊ မင်္ဂလာဆောင်မှာ သတို့သမီးနဲ့သတို့သား မျက်ရည်ကျတာက ပျော်လွန်းလို့ဖြစ်တယ်ဆိုတာ ASD ကလေးတွေတော်တော်ကြီးတဲ့အထိကို အလိုလိုနားမလည်နိုင်ကြပါဘူး။

(((အခြား social ပြဿနာတွေအများကြီး ရှိကြသေးပေမယ့်၊ အခုလောက်ရှင်းပြချက်နဲ့ဆိုရင် အထိုက်အလျှောက်နားလည်မယ်လို့ယူဆပါတယ်)))
~~~

Restricted and repeated pattern of interest and behavior
➿➿➿➿➿➿➿➿➿➿

➿ ASDကလေးတွေရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုနဲ့ ပြုမူတတ်တဲ့ပုံစံတွေက အခြားကလေးတွေနဲ့မတူပါဘူး
- တစ်ခုဆိုတစ်ခုပဲစိတ်ဝင်စားပြုမူတတ်ပြီး (restricted)
- ပုံစံတူတွေကိုပဲ ထပ်ခါထပ်ခါ ပြုမူတတ်ပါတယ် (repetated)

➿ ဒီလိုဖြစ်ရတာက ASDလေးတွေက ထပ်တူကျတူညီနေတာကို အလွန်သဘောကျလို့ပါ။

➿ မတူညီကွဲပြားခြားနားတာတွေကို အလိုလိုနားလည်နိုင်စွမ်းနည်းတဲ့အတွက် အဖြစ်အပျက်အသစ်ဆိုရင် နားလည်ဖို့တော်တော်ကြိုးစားရပါတယ်။ တစ်ခုခုကို သူတို့နားလည်ပြီးကြိုက်သွားပြီဆိုရင်တော့ အဲ့တစ်ခုကို မပျင်းမရိဘဲ ထပ်ခါထပ်ခါလုပ်တတ်ကြပါတယ်။

- သူတို့စိတ်ထဲမှာသဘောကျတဲ့ ရွတ်လို့ကောင်းတယ်ထင်တဲ့ စကားလုံးတစ်လုံး/ စာကြောင်းတစ်ကြောင်းကို တစ်နေကုန်ခဏခဏပြန်ရွတ်နေတတ်ပါတယ်။ တချို့ဆို လနဲ့ချီပြီး သတိရတိုင်းရွတ်ဆိုနေတတ်ပါတယ်။

- တူညီမှုကိုကြိုက်တဲ့အတွက် ချိန်သီးလှုပ်သလို direction တစ်ခုတည်းမှာ အသွားအပြန်လှုပ်ရှားမှုမျိုး၊ စည်းချက်ကျကျ လှည့်ပါတ်နေတဲ့ ပစ္စည်းမျိုးဆိုရင် ကြိုက်ကြပါတယ်။ အချိန်အကြာကြီး မပျင်းမရိဘဲ အဆိုပါလှုပ်ရှားမှုတွေကို ကြည့်နေတတ်ကြတယ်။

- အာရုံမလွင့်တတ်တဲ့အတွက် အရုပ်တစ်ခုကိုသူတို့သဘောကျပြီဆိုရင် အဲ့တစ်ခုတည်းနဲ့ နေ့တိုင်းဆော့ဆိုလဲ ဆော့နိုင်တယ်။ 'ဝ'လုံးရေးရတာကို သဘောကျသွားပြီဆိုရင် စာအုပ်၂အုပ် ၃အုပ်ဆက်တိုင် 'ဝ'လုံးထိုင်ရေးနေဖို့လဲမပျင်းကြပါဘူး။
(((သူတို့စိတ်ဝင်စားတဲ့အရာတစ်ခုတည်းကို ထပ်ခါထပ်ခါလုပ်နေလို့ တချို့နေရာတွေမှာ ဘယ်သူနဲ့မှမတူအောင် ထူးချွန်နေတတ်ကြတယ်။)))

- တူညီတာကိုအလွန်ကြိုက်တာမို့ မတူညီမှုသေးသေးလေးကိုတောင် လုံးဝမခံစားချင်ကြဘူး။
••• ထမင်းစားရင် စားနေကျပန်းကန်နဲ့မှ
••• အင်္ကျီဝတ်ရင်လဲ အရောင်တူ ပုံစံတူတစ်ထည်ကိုပဲနေ့တိုင်းဝတ်ရမှ ကြိုက်ကြတယ်
- အကြောင်းတစ်ခုခုကြောင့် အပြောင်းအလဲသေးသေးလေးဖြစ်ရင် ကမ္ဘာပျက်မတတ် ပြဿနာဖြစ်တယ်။

- တူညီတဲ့အပြုအမူကိုကြိုက်တဲ့အတွက် ဘယ်လိုအခြေအနေဖြစ်ဖြစ် သူလုပ်နေကျအတိုင်းပဲ လုပ်ရမှကြိုက်တယ်။
••• လူတစ်ယောက်ကိုနှုတ်ဆက်တဲ့အခါ မတ်တပ်ရပ်၊ လက်ပိုက်၊ ဦးညွှတ်ပြီးမှ မင်္ဂလာပါလို့ အကျယ်ကြီးအော်နှုတ်ဆက်တတ်တယ်ဆိုပါတော့-
ဆရာမကိုနှုတ်ဆက်ရင်လဲ ဒီလိုပဲ
အိမ်မှာမေမေဖေဖေကိုနှုတ်ဆက်ရင်လဲဒီလိုပဲ
သူငယ်ချင်းအချင်းချင်းနှုတ်ဆက်ရင်လဲ ဒီလိုပဲ။
ဘုန်းကြီးနဲ့တွေ့တဲ့အခါ လက်အုပ်ချီပြီးနှုတ်ဆက်ရမယ်ဆို သူတို့တွေကမကြိုက်တော့ဘူး။

➿ အမြင်၊ အကြား၊ အရသာ၊ အနံ၊ အထိအတွေ့ စတဲ့အာရုံတွေမှာ သူများနဲ့မတူဘဲ ထူးခြားပြီးအာရုံခံနိုင်နေတာမျိုး ရှိတတ်တယ်။
- အရက်ပြန်နံ့ကိုမကြိုက်ဘူးဆိုပါတော့၊ သာမန်လူဘယ်သူမှမရတဲ့ အရက်ပြန်နံ့နည်းနည်းလေးကို အာရုံခံနိုင်ပြီး၊ သူမကြိုက်တဲ့အနံ့ကြီးရှိနေတယ်လို့ ပြောနိုင်တာမျိုးရှိတယ်။
- တချို့လဲ သာမန်လူမကြားနိုင်တဲ့ အလွန်တိုးတဲ့အသံလေးတွေကိုကြားနိုင်တတ်တယ်၊ အလွန်အဝေးကလာတဲ့အသံကို ကြားနိုင်တတ်တယ်။

➿ ဒီလိုမျိုး အာရုံတစ်ခုခုမှာ သူများထက်သာလွန်နေတာက ASD ကလေးတွေကို အားသာချက်ဖြစ်စေတာထက် စိတ်အနှောက်အယှက်ဖြစ်စေတာပိုများတယ်။
- အသံတိုးတိုးလေးတွေကို ကြားနိုင်နေသူက ပါတ်ဝန်းကျင်က ပုံမှန်လောက်ဖြစ်တဲ့အသံတွေကို အလွန်နားညည်းတယ်လို့ခံစားရတဲ့အတွက် တစ်ချိန်လုံးနားပိတ်ထားရတာမျိုး၊
- အနံခံအရမ်းကောင်းသူက အနံမျိုးစုံကိုအမြဲတမ်းရှုရှိုက်မိနေတဲ့အတွက် စိတ်ရှုပ်လာတာမျိုး၊
- အရောင်တွေကို ပိုပြီးစူးစိုက်ခွဲခြားမြင်နိုင်သူက ပုံမှန်အလင်းရောင်ကိုတောင် မျက်စိစူးနေပြီး မကြည့်နိုင်တာမျိုး ဖြစ်နေတတ်တယ်။
(((သူတို့ရဲ့ထူးခြားတဲ့အာရုံတွေကို ရှာဖွေပြီး အသုံးချတတ်ဖို့၊ သူတို့ကိုအနှောက်အယှက်မဖြစ်စေဖို့ လေ့ကျင့်ပေးဖို့လိုတယ်)))
~~~

အခြားလက္ခဏာတွေကတော့
- အိပ်ပျော်ရခက်တာ၊
- ထူးခြားတဲ့ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပုံစံတွေလုပ်တတ်တာ (ခန္တာကိုယ်ကို ရှေ့တိုးနောက်ဆုတ် တစ်ချိန်လုံးလှုပ်နေတတ်တာမျိုး၊ လမ်းလျှောက်ချိန် ခြေဖျားထောက်ပြီး လျှောက်တာမျိုး)
- စကားပြောနောက်ကျတာမျိုး
- အရမ်းဂဏာမငြိမ်ဖြစ်တတ်တာမျိုး တွေရှိပါတယ်။

~~~ Repost ~~~

01/08/2025

စိတ်ကျန်းမာရေး ပြဿနာတွေက ကလေးတွေမှာရော ဖြစ်တတ်သလား?
❔❔❔❔❔
စိတ်နဲ့ ခန္တာဆိုတာ မွေးကတည်းကပါလာတာဖြစ်တဲ့အတွက်၊ စိတ်နဲ့ဆိုင်တဲ့ ပြဿနာတွေဟာလဲ ကလေးဘဝကတည်းက ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

လူကြီးတွေမှာဖြစ်သလို စိုးရိမ်စိတ်လွန်ကဲတာ၊ စိတ်အားငယ်တာ၊ ဒေါသကြီးတာ အစရှိတာတွေက ကလေးငယ်ငယ်လေးတွေမှာလဲ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုပြဿနာတွေအပြင် ကလေးငယ်ဘဝမှာကတည်းက အစပျိုးပြီးဖြစ်တတ်တဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးရောဂါတွေလဲ ရှိကြပါတယ်။

စိတ်မကောင်းစရာဖြစ်ရတာက ကလေးငယ်လေးတွေဟာ သူတို့ဖြစ်နေတဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာပြဿနာတွေအတွက် မှန်ကန်တဲ့ကုသမှုတွေ၊ အကူအညီတွေမရဖြစ်နေကြရပါတယ်။ 😞

ဒီလိုဖြစ်ရတဲ့ အကြောင်းတွေထဲက အတွေ့ရများတဲ့ ကိစ္စတွေကို ဖော်ပြပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

၁။ ကလေးတွေက သူတို့ခံစားနေရတာကို ပြောမပြတတ်ကြပါဘူး။
1️⃣1️⃣1️⃣1️⃣1️⃣

လူကြီးတွေလို ‘စိတ်ညစ်လိုက်တာ’လို့ ကလေးတွေက မပြောပြတတ်ပါဘူး။ အစားနည်းသွားတာ၊ ညဘက်တွေကောင်းကောင်းမအိပ်တော့တာ၊ ခဏခဏဂျီကျနေတာ အစရှိတဲ့ သူလုပ်နေကျ အမူအကျင့်တွေ ရုတ်တရက်ပြောင်းလဲသွားတာနဲ့သာ လက္ခဏာပြတာပါ။

စစ်ဘေးရှောင်ကလေးတစ်ယောက်က သူစာအုပ်ထဲမှာ လေယာဉ်ပျံကြီးနဲ့ ဗုံးတွေလာကျဲနေတဲ့ပုံတွေချည်း အများကြီးဆွဲထားတယ်၊ အရုပ်လေးတွေနဲ့ ကစားရင်လဲ စစ်တိုက်တဲ့ အကြောင်းချည်းပဲ ကစားနေမယ်ဆိုရင် အဲ့ကလေးက Post Traumatic Stress Disorder (PTSD) လို့ခေါ်တဲ့ စိတ်ဒဏ်ရာရောဂါရနေတာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ လူကြီးတွေမှာလို အိပ်မက်ဆိုးတွေမက်တာ၊ ရုတ်တရက် အကြောက်ကြီးပြီးလန့်တတ်၊ စစ်ပြေးတုန်းကပုံရိပ်တွေ ပြန်ပြန်မြင်ရတာ ဆိုတဲ့အကြောင်းတွေကို ကလေးတွေက ပြောမပြတတ်ပါဘူး။

၂။ ကလေးရဲ့ဖွံ့ဖြိုးမှုအဆင့်တွေကို ကြည့်ပြီး ရောဂါဟုတ်မဟုတ် သုံးသပ်ကြည့်ရပါတယ်။
2️⃣2️⃣2️⃣2️⃣2️⃣

၂ နှစ်ကလေး အိပ်ယာထဲ ဝမ်းသွားမိတာ ပုံမှန်ပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ၅နှစ်ကလေး အိပ်ယာထဲ ခဏခဏဝမ်းသွားချတတ်နေပြီဆိုတာကိုတော့ Encopresis ဆိုတဲ့ ပြဿနာအနေနဲ့ ကုသဖို့လိုအပ်ပါတယ်။

နောက်ထပ်အတွေ့ရများတာက ကလေးက တက်မြောက်ပြီးသား / ရရှိပြီးသား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအဆင့်တွေကနေ နောက်ပြန်ဆုတ်သွားတာပါ။ အဲ့လိုအခြေအနေကို ငယ်မူပြန်ခြင်း (Regression) လို့ခေါ်ပါတယ်။
ဥပမာ -
- စကားကောင်းကောင်း ပြောတတ်ပြီးသားကလေးက အဖေနဲ့ အမေအကြီးအကျယ် စကားများရန်ဖြစ်ပြီးနောက်မှာ ‘ဖေဖေ’၊ ‘မေမေ’ ဆိုတဲ့ စကားလုံးကလွဲပြီး တခြားစကားတွေမပြောတတ်တော့တာမျိုး၊
- အိပ်ယာထဲမှာ ဆီးသွား၊ ဝမ်းသွား မဖြစ်အောင် ထိန်းနိုင်ပြီးသားကလေးက ကျောင်းစထားပြီးမှ မကြာမကြာဆိုသလို အိပ်ယာထဲ ဆီးပေါက်ချမိနေတတ်တာမျိုး၊
- ၃-၄ နှစ်အရွယ် သွက်သွက်လက်လက် ကလေးတစ်ယောက်က အမေက နောက်ကလေးလေးမွေးလာပြီးနောက်မှ သူ၁နှစ်-၂နှစ်အရွယ်တုန်းကလို လူကြောက်တတ်လာတာ၊ အမေ့နားချည်းကပ်နေတာ၊ ခဏခဏဂျီကျတာမျိုးတွေ ပြန်ဖြစ်လာတတ်တာမျိုး
စတာတွေဟာ ကလေးရဲ့ စိတ်ထဲမှာ အဆင်မပြေဖြစ်နေတာကိုပြတဲ့ လက္ခဏာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

၃။ ကလေးတွေ လိုအပ်တဲ့ကုသမှုခံယူနိုင်ဖို့ဆိုတာ လူကြီးတွေအပေါ်ကိုပဲ မှီခိုနေရပါတယ်။
3️⃣3️⃣3️⃣3️⃣3️⃣

ကလေးကို အနီးကပ်ပြုစုနေရတဲ့သူဆိုရင် ကလေးပြောင်းလဲလာတာကို သတိထားမိလွယ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် ဆင်းရဲတဲ့နိုင်ငံအများစုကတော့ ကလေးကို တစ်ယောက်တည်းက အရိပ်တကြည့်ကြည့်နဲ့ ပြုစုဖို့ဆိုတာမလွယ်ပါဘူး။
- ကလေးကို သူ့အထက်က ကလေးကြီးတွေကပဲပြန်ထိန်းရတာများပါတယ်။
- နှစ်ဖက်မိဘအိမ်ကို အလှည့်နဲ့ ပို့ထိန်းနေတဲ့ကလေးဆိုရင် ကလေးရဲ့ ပြောင်းလဲတာတွေကို သတိထားမိဖို့ မလွယ်ပါဘူး (ဥပမာ တစ်အိမ်မှာ စကားတီတီတာတာပြောပေမယ့် နောက်အိမ်မှာ ခပ်ကုပ်ကုပ်လေးဖြစ်နေတာမျိုးပေါ့)
- ကလေးထိန်းကျောင်းတွေပို့ထားတာ - ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံတွေမှာတော့ မူကြိုကျောင်းနဲ့ မူလတန်းကျောင်းဆရာ/ဆရာမလုပ်ဖို့ဆိုရင် ကလေးတွေရဲ့ဖွံ့ဖြိုးမှုအကြောင်း၊ အတွေ့ရများတဲ့ စိတ်နဲ့ ခန္တာကိုယ်ရောဂါလက္ခဏာတွေကို သင်ထား/တက်ထားပြီးမှ ဆရာ/ဆရာမဖြစ်တာပါ။ ဒီမှာကတော့ သိတဲ့အတိုင်းပါပဲ (စျေးကြီးပေးရတဲ့ ကျောင်းတွေမှာလဲ ပြဿနာကိုယ်စီနဲ့ပါ)
ကလေးရဲ့ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ လက္ခဏာတွေကို သတိထားမိဖို့လိုသလို၊ သတိထားမိလာရင်လဲ မှန်ကန်တဲ့ ဖြေရှင်းနည်းတွေနဲ့ အဖြေရှာဖို့လိုပါတယ်။
“ကလေးပဲ ဆိုးချင်ဆိုးမှာပေါ့၊ ဆိုးနေတဲ့ကလေး နာနာရိုက်၊ မင်းငယ်ငယ်ကလဲ ဆိုးသလားမမေးနဲ့၊ ဒုတ်ကျိုးအောင်ရိုက်ရတာ” ဆိုတဲ့ ရှေးရိုးစွဲ ကလေးထိန်းနည်းတွေက အဖြေမှန်မဟုတ်ပါဘူး။

၄။ ကလေးထိန်းသူရဲ့ အတွေ့အကြုံနဲ့ ခံယူချက်။
4️⃣4️⃣4️⃣4️⃣4️⃣

ကလေးကျန်းမာရေးဗဟုသုတတွေ အများကြီးလိုက်ဖတ်ထားပြီး စိုးရိမ်စိတ်လွန်ကဲတတ်တဲ့ အမေက သူ့ကလေးရဲ့ ပုံမှန်ဖြစ်စဉ်တွေကို စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာဖြစ်နေပြီလို့ ထင်မိတတ်ပါတယ်။
- အမေ့နားကပ်လွန်း၊ အမေ့မတွေ့တာနဲ့ ဂျီကျတတ်တိုင်း Separation Anxiety Disorder များဖြစ်နေပြီလားထင်တာမျိုး
- အမေ့စကားနားမထောင်ဘဲ နေတာနဲ့ ‘ကန့်လန့်တိုက်တတ်သောရောဂါ’ Oppositional Defiant Disorder ဖြစ်မှာစိုးရိမ်တာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

တစ်ချို့ရောဂါတွေမှာ ကလေးကငယ်စဉ်ကတည်းက ရောဂါလက္ခဏာပြနေပေမယ့် ပုံမှန်မဟုတ်ဘူးဆိုတာ သတိမထားမိတာမျိုးဖြစ်တတ်ပါတယ်။
- “ကလေးက အရမ်းသဘောကောင်းတာ၊ လူကြီးမရှိလဲ တစ်ယောက်တည်းနေတယ်၊ အရုပ်လေးတစ်ခုပဲပေးထားလိုက် တစ်နေကုန် အဲ့အရုပ်ဆော့နေတာပဲ၊ ဂျီမကျဘူး” ဆိုတဲ့အခြေအနေမှာ အမေသက်သာရင်ပြီးရောဆိုပြီး နေကြတာတွေများပါတယ်။ ဖော်ပြပါ အခြေအနေက အမြဲတမ်းအဲ့လိုသာဖြစ်နေမယ်ဆိုရင် Autism Spectrum Disorder / Asperger Syndrome များဖြစ်နေသလားဆိုတာ စိုးရိမ်ရမယ့်အခြေအနေမှာရှိပါတယ်။
- Dyslexia ဖြစ်နေတဲ့ ကလေးကိုသေချာမသိတဲ့အခြေအနေမှာ ကျောင်းစာသင်မရဘူးဆိုပြီး ခိုင်းလို့ရတဲ့အလုပ်ပဲခိုင်းစားသလိုဖြစ်နေတာတွေ များပါတယ်။ အဲ့လို dyslexia ဖြစ်နေသူတွေကို စောစောစီးစီး သတိထားမိပြီး သေချာသင်ကြားပေးနိုင်တဲ့စနစ်သာရှိရင် ထူးချွန်တဲ့သူတွေဖြစ်လာမှာပါ။ (အိန္ဒိယဇာတ်ကား ‘Like Stars on Earth’ (Taare Zameen Par) က dyslexia ကလေးအကြောင်းရိုက်ပြထားတဲ့ ဇာတ်ကားပါ။)

၅။ တချို့ ကလေးစိတ်ရောဂါတွေက ဘေးကလူကြီးတွေကြောင့်ဖြစ်လာတာပါ။
5️⃣5️⃣5️⃣5️⃣5️⃣

ကလေးမှာ စိတ်ကျန်းမာရေး လက္ခဏာတွေဖြစ်လာပြီဆိုရင် ကုသဖို့ဆိုတာ လူကြီးတွေလို ‘ဒီဆေးသောက်’ ဆိုပြီးဆေးပေးလို့မရပါဘူး။
ဘာကြောင့်ဖြစ်တာလဲဆိုတဲ့ အဖြေကိုရှာပြီး ဖြေရှင်းရတာပါ။
- အဖေနဲ့ အမေစကားများပြီးမှ စကားမပြောတတ်ဖြစ်သွားတဲ့ ကလေးကိစ္စမှာ စကားများနေတဲ့ လူကြီးနှစ်ယောက်က အဓိကပြင်ရမယ့်ပြဿနာအရင်းခံပါ။ (နံပါတ် ‘၂’အကြောင်းအရာထဲကဥပမာ)
- အိမ်မှာ နေမကောင်းဖြစ်နေတဲ့သူ ရှိနေရင်လဲ (အထူးသဖြင့် ကလေးကို အဓိကထိန်းသူ) ကလေးမှာ စိတ်ကျန်းမာရေးလက္ခဏာတွေ ပေါ်လာတတ်ပါတယ်။ အစားနည်းသွားတာ၊ ညမအိပ်ဘဲ ဂျီကျနေတာ၊ ငယ်မူပြန်တဲ့ လက္ခဏာတွေပေါ်တာတာ (Regression) စတာတွေဟာ လူကြီးနေပြန်ကောင်းသွားတာနဲ့ သူ့ဖာသာ ကောင်းသွားတတ်ပါတယ်။

ဖော်ပြခဲ့တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို ပြန်ချုပ်ရရင် -

ကလေးမှာလဲ ‘စိတ်’ ရှိပါတယ်၊ အဲ့‘စိတ်’က ဆင်မပြေရင် စိတ်ရောဂါဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ကလေးတွေရဲ့ စိတ်အခြေအနေကို သူတို့လေးတွေရဲ့ အပြုအမူလေးတွေကနေတဆင့် သိရတာဖြစ်လို့ ကလေးကိုအနီးကပ်ပြုစုရသူက အရေးကြီးကြောင်း၊ အဆင်မပြေတာ / မူမမှန်တာဖြစ်လာခဲ့ရင် မှန်ကန်တဲ့ အဖြေရှာဖို့လိုကြောင်း သတိထားမိဖို့လိုပါမယ်။

~~~ Repost ~~~

31/07/2025

တို့ဆေးနှင့် သိစိတ်လွတ်ခြင်း
~~~ ~~~ ~~~

ဒီ Post မှာ အဓိကရှင်းပြချင်တာက တို့ဆေး အကြောင်းပေါ့ .....

တို့ဆေးအကြောင်းစပြောရမယ်ဆိုရင် " တို့ဆေးဆိုတာ တကယ်ရောရှိရဲ့လား? " ဆိုတာကစပြောရလိမ့်မယ်။

အခုပါတ်ဝန်းကျင်မှာ ကြားရမြင်ရတဲ့ တို့ဆေးအလုပ်လုပ်ပုံကတော့
- ထူးထူးဆန်းဆန်းလူတစ်ယောက်ယောက်နဲ့ တွေ့လိုက်ရုံ၊ စကားခဏပြောလိုက်ရရုံ
- လိပ်စာကဒ်၊ ပန်း၊ ရေမွှေး၊ ဆပ်ပြာ စတဲ့တစ်ခုခုကနေ ထူးခြားတဲ့အနံ့တစ်ခုခုရလိုက်ရုံ
- သွားရင်းလာရင်း စူးခနဲ့ တစ်ခုခုနဲ့စူးစိုက်တာခံလိုက်ရသလိုဖြစ်သွားတာ ဖြစ်ပြီးနောက်.... နောက်ပိုင်းဘာဖြစ်မှန်းမသိတော့တာ.... မူးနောက်ရီဝေဝေဖြစ်ပြီးနောက် ဘာမှမသိတော့တာ ဆိုတဲ့ပုံစံတွေ ဖော်ပြကြတယ်။

အခုဖော်ပြပါပုံစံမျိုး အာနိသင်အစွမ်းပြနိုင်တဲ့ ဆေးမရှိဘူးလို့ ငြင်းဆိုထားတဲ့ တက်သိနားလည်တဲ့သူ၊ ဆေးပညာရှင်တွေ ရှင်းပြချက်တွေလဲ အများအပြားရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လူထုထဲမှာ သိထား၊ နားလည်ထားတာက ဒီမဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတဲ့ တို့ဆေးကိုပဲ တကယ်ဖြစ်နိုင်သရောင် ထင်မှတ်နေသေးတာပါ။

❗️
ပါတ်ဝန်းကျင်မှာလဲ တို့ဆေးတို့ခံရတယ်ဆိုတဲ့သူတွေ တကယ်ကြီးရှိနေတယ်
❗️
တို့ဆေးဆိုတာကလဲ တကယ်မရှိဘူးဆိုတော့
❓
ဘာတွေလဲ?
ဘာဖြစ်တာလဲ?
ဘယ်လိုအဖြစ်တွေကို တို့ဆေးနဲ့ မှားစေတာလဲ?
ဆိုတဲ့အကြောင်းတွေကို ဟိုနည်းနည်း ဒီနည်းနည်း ဖော်ပြပေးသွားမှာပါ။
~~~

Date R**e Drug / ဆေးခပ်ခြင်း
~~~ ~~~ ~~~

လူတစ်ယောက်ကို တို့လိုက်ရုံနဲ့ အသိလွတ်သွားစေတဲ့ ဆေးမရှိပေမယ့် အစားအသောက်ထဲကိုထည့်ကျွေးပြီး ခပ်လို့ရတဲ့ ဆေးတွေကတော့ရှိပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၂၀-၃၀ လောက်ကတည်းက ခရီးသွားရင်း သူများကျွေးတာတွေ မစားနဲ့ မသောက်နဲ့ ဆေးခပ်ခံရလိမ့်မယ်လို့ လူကြီးသူမတွေ မှာလေ့ရှိပါတယ်။
အစားအစာ၊ အချိုရည် စတာတွေထဲကိုထည့်ထားပြီး စားသောက်မိသူကို မူးဝေအိပ်ပျော်၊ သတိလစ်သွားစေတာပါ။

- အဲ့လိုခပ်ဆေးမျိုးက တို့ရုံနဲ့တော့ အသိလွတ်မသွားနိုင်ပါဘူး။
- ချက်ချင်းအာနိသင်မပြပါဘူး၊ နာရီပိုင်းလောက်ကြာမှ မူးဝေလာမယ်၊ အိပ်ချင်လာမယ်၊ ပြီးမှ အိပ်ပျော် / အသိလွတ်သွားတာပါ။
- အဲ့လို ခပ်ဆေးမျိုးမိထားတာကိုမှ တို့ဆေးလို့ အထင်မှားတာ ပိုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

- အပြင်ဆိုင်တစ်ခုခုမှာ အစားအသောက်ဝယ်စားတုန်းမှာ ဆေးခပ်ခံရတာ
- လမ်းဘေးမှာ sample လေးမြည်းကြည့်ပါဦးဆိုပြီး တိုက်လိုက်တဲ့ အချိုရည်ထဲမှာ အခပ်ခံရတာ
- အစရှိတဲ့ မည်သို့မည်ပုံလုပ်လိုက်မှန်းမသိတဲ့ နည်းလမ်းနဲ့ သင့်ကိုဆေးခပ်ခံလိုက်ရပါပြီ။
- အဲ့နောက်မှ ဆေးခပ်ထားတဲ့သူနဲ့ အပေါင်းအပါတစ်ယောက်ယောက်က သင့်နောက်ကို နောက်ရောင်ခံလိုက်လာပြီး ဆေးရှိန်ပြလောက်မယ့်အခြေအနေကို စောင့်ပြီး ချဥ်းကပ်မှာပါ။
- ဒါကြောင့် သင်မှတ်မှတ်ရရဖြစ်နေတဲ့ သူစိမ်း၊ တစ်ခုခုနဲ့အတို့ခံရတာ၊ အနံတစ်ခုခုရှူမိတာ၊ တစ်ခုခုစူးသွားတာဆိုတာ ဆေးမိတာနဲ့ ဘာမှမဆိုင်ဘဲ ကြားထဲမှာ သင်ထင်ချင်ရာထင်၊ မှတ်မိချင်ရာမှတ်မိနေတဲ့ အဖြစ်တစ်ခုသာဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။
- အချို့လဲ Busကားဂိတ်မှာစောင့်နေရင်း အဖွားကြီးတစ်ယောက်က စကားပြောအကူအညီတောင်းတယ်၊ ပြီးတော့ ကိုယ်ကမူးဝေလာပြီး သူတောင်းဆိုတာတွေကိုလိုက်လုပ်ပေးနေလိုက်မိတယ်၊ ပြီးရင်မသိတော့ဘူးဆိုတာ အဲ့အဖွားကြီးနဲ့ တွေ့ချိန်မှာမှ ဆေးမိတာမဟုတ်ဘဲ အဲ့မတိုင်ခင် နာရီပိုင်းလောက်အလိုကတည်းက သင့်ကိုတစ်နည်းနည်းနဲ့ ဆေးခပ်လိုက်ပြီးဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။

- ဒီလို ဆေးခပ်ခံရတဲ့အဖြစ်မျိုးမှာ ကိုယ်နောက်ဆုံးမှတ်မိတဲ့အကြောင်းအရာက ကိုယ်ထင်သလိုမဟုတ်ဘဲလဲ ဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။
- အထက်ကဥပမာကိုပဲဆက်ပြောရရင် Busကားဂိတ်မှာ စကားလာပြောတဲ့ အဖွားကြီးတစ်ယောက်က ကိုယ်နောက်ဆုံးမှတ်မိလိုက်တာဆိုပေမယ့် တကယ်အဖြစ်အပျက်မှာ အဲ့အဖွားကြီးက ဘာမှမသက်ဆိုင်တာလဲ ဖြစ်နေနိုင်ပါတယ်။
- အဖွားကြီးနဲ့တွေ့လိုက်တယ်၊ ပြီးတော့ Busကားရောက်လာပြီး ကိုယ်ကတက်လိုက်သွားလိုက်တယ်၊ ကားပေါ်ရောက်မှမူးဝေလာပြီး အခြေအနေမကောင်းတော့ဘူး၊ ဒီတော့မှ သင့်ကိုနောက်ရောင်ခံလိုက်နေတဲ့သူတစ်ယောက်ယောက်က ကူညီသလိုလို၊ ဆေးခန်းပို့ပေးမလိုလို၊ သင်နဲ့အသိလိုလိုဝင်ရောပြီး မူးဝေနေတဲ့သင့်ကိုခေါ်ထုတ်သွားတာဖြစ်လိုက်တယ်ပေါ့ ..... ဒါပေမယ့် ဒီအဖြစ်အပျက်တစ်ခုလုံးကိုလုံးဝပြန်ဖော်လို့မရဘဲ Busကားဂိတ်ကအဖွားကြီးကိုပဲ စိတ်ထဲမှနောက်ဆုံးမှတ်မိသူအဖြစ်မှတ်မိနေတတ်ပါတယ်။
- ဒီလိုအဖြစ်ကို Retrograde amnesia လို့ခေါ်ပါတယ်။ ဆေးအာနိသင်တကယ်စပေါ်တဲ့ အချိန်မတိုင်ခင်က ကိစ္စအချို့ကိုပါ ပြန်ဖော်မရဘဲ မေ့နေတာပါ။ (Dissociative Amnesia ကိုရှင်းပြတဲ့ post မှာ Party Drug သုံးပြီးဖြစ်တတ်ပုံနဲ့ ရှင်းပြထားဖူးပါသေးတယ်)
~~~

လိမ်ပြောခြင်း
~~~ ~~~ ~~~

ငါးပစ်ဂိမ်း၊ စလော့ဂိမ်း အပါအဝင် လောင်းကစားနည်းမျိုးစုံဟာ Online ကနေအလွယ်တကူ ကစားလို့ရလာတယ်၊ စီးပွားရေးကြပ်တည်းလာတော့ အလွယ်ငွေရမယ်ထင်ပြီး ကစားလာကြတယ်၊ အကြွေးတင်ပြီး ဒုက္ခရောက်သူတွေ အလွန်များပြားလာတာကိုတွေ့ရတယ်။

ဒီလိုအဖြစ်တွေနဲ့အတူ တို့ဆေးတို့ခံရတယ်ဆိုတဲ့ အဖြစ်တွေ၊ သတင်းတွေလဲ များလာပါတော့တယ်။

အထက်မှာပြောခဲ့သလိုပဲ တို့ဆေးဆိုတာမရှိပါဘူး၊ ဆေးခပ်တာပဲဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဆေးခပ်ဖို့ဆိုတာကလဲ အဲ့လိုဆေးတွေက အလွယ်တကူဝယ်လို့ရတာမဟုတ်ပါဘူး၊ ပြီးတော့ တစ်ယောက်တည်းလှုပ်ရှားလို့ရတာမျိုးမဟုတ်ပါဘူး၊ အဖွဲ့လိုက် အုပ်စုလိုက်လုပ်ရတာဖြစ်လို့ အလွန်လွယ်ကူတဲ့ကိစ္စမဟုတ်ပါဘူး။
- သတင်းတွေအရမ်းထွက်နေတဲ့ တို့ဆေးကိုပဲ ကိုယ့်ဖာသာကိုယ်ဇာတ်လမ်းဆင်ပြီး လိမ်လိုက်တာဖြစ်ဖို့ပိုများပါတယ်။
- အကြွေးမဆပ်နိုင်လို့ ဆွဲကြိုးနဲ့ဖုန်းကိုရောင်းလိုက်ရတယ်လို့ မိဘကိုပြန်ပြောလို့ မကောင်းဘူးလေ၊ တို့ဆေးတို့ခံရပြီး ဆွဲကြိုးရော ဖုန်းရော ပျောက်သွားတယ်ဆိုတာ ပြောလို့ကောင်းတယ်လေ။
- အကြွေးရှင်တွေ ဝိုင်းနေတဲ့အခါ မဖြစ်မနေဆပ်ရမယ့် အကြွေးရှင်ကို ရောင်းစရာရှိတာရောင်းပြီး ဆပ်၊ ပြီးတော့ တို့ဆေးတို့ခံရပါတယ်လို့ သတင်းလွှင့်ပြီး ကျန်တဲ့အကြွေးရှင်တွေကို အသနားခံလို့ရသွားတာပေါ့။

(((🚨🚨🚨 အခုဖော်ပြချက်က တကယ်ဆေးခပ်ခံရတဲ့သူ၊ အမှန်တကယ်ပစ္စည်းဆုံးရှုံးလိုက်ရတဲ့သူတွေကို လိမ်ပြောတယ်လို့စွပ်စွဲသလိုဖြစ်နေတဲ့အတွက် တောင်းပန်ပါတယ်၊ လက်တွေ့မှာ လိမ်ပြောတဲ့သူတွေက တကယ်ဖြစ်တဲ့သူတွေထက် ပိုများနေတာအမှန်ပါပဲ၊ လိမ်ပြောတဲ့သူတွေ ဖော်ပြတဲ့ စိတ်ကူးယဥ်ဇာတ်လမ်းတွေကြောင့် "တို့ဆေး" ဆိုတာက နာမည်ကြီးနေတာပါ။)))

အချို့သောတို့ဆေးဇာတ်ကြောင်းတွေက စိတ်ကူးယဥ်လွန်းသွားတော့ လိမ်မှန်းပေါ်သွားကြပါတယ်
~~~ ဥပမာ အချိန်ခဏလေးအတွင်းမှာ ဖြစ်ပျက်သွားခြင်း။ အိမ်က ညနေ၅နာရီလောက်ထွက်သွားတယ်၊ ၆နာရီလောက်ကျတော့ အခြားသူတစ်ယောက်ဖုန်းနဲ့ အိမ်ကိုဆက်လာပြီး အမေလာခေါ်ပေးပါဦး တို့ဆေးမိပြီး ကားရော ဖုန်းရော ပါသမျှအကုန် ဘယ်ရောက်သွားမှန်းမသိဘူး၊ ဘာမှလဲမမှတ်မိတော့ဘူး၊ သူအခုရောက်နေတဲ့နေရာက ကားစီးသွားရင်တောင် နာရီဝက်လောက်သွားရတဲ့နေရာဆိုပါတော့။ တစ်နာရီလောက်အတွင်းမှာ ဘာမှမသိတာလဲဖြစ်သွားတယ်၊ အခုလဲလူကောင်းကြီးတစ်ယောက်လို အကုန်ကောင်းနေပြီ၊ သူမိတဲ့ဆေးက အာနိသင်အလွန်မြန်ပြီး ဆေးစွမ်းကုန်တာလဲ အလွန်မြန်သလိုဖြစ်နေတာပေါ့။ လူတစ်ယောက်ကို ဘာမှမသိအောင် မေ့သွားစေနိုင်တဲ့ဆေးက သူအာနိသင်ကုန်ဖို့ အဲ့လောက်မမြန်နိုင်ပါဘူး။
~~~ အချို့ဖော်ပြချက်တွေမှာ သူ့ကိုအပ်သေးသေးလေးနဲ့ ထိုးသွားတယ်ဆိုပြီး အပ်ပုံလေးတွေပြလေ့ရှိတယ်၊ ဆီးချိုစစ်ရင်ဖောက်တဲ့ အပ်လေးတွေ၊ ဆေးထိုးပိုက်မပါတဲ့ အပ်ခေါင်းလေးပဲတွေ ဖြစ်နေတတ်တယ်။
~~~ အချို့တွေက တို့ဆေးတို့ခံရတယ် ဒါပေမယ့် ရဲစခန်းမှာ တိုင်ချက်မဖွင့်ရဲဘူး၊ မဖွင့်ချင်ဘူး၊ ထားလိုက်ပါတော့ဆိုပြီး ဒီတိုင်းထားလိုက်တယ်။

ပြီးတော့ တို့ဆေးမိတယ်လို့ လိမ်ရတာကလဲ လွယ်တာကိုး၊ မသိလိုက်ဘူး၊ ဘာဖြစ်သွားလဲမမှတ်မိဘူး၊ ဘာမှပြန်ဖော်လို့ မရဘူးပဲ ပြောရုံပဲလေ။
~~~

သိစိတ်လွတ်ခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နိုင်မှု
~~~ ~~~ ~~~

စိတ်ကြောင့်ဖြစ်တဲ့ပြဿနာကိုမှ တို့ဆေးမိတယ်လို့ မှားယွင်းယူဆနိုင်တာတွေကို ဆိုလိုပါတယ် ...

~~~ အချို့သူတွေက ခါးတို့လိုက်တာနဲ့ မကြားဝံ့မနာသူဆဲဆိုတဲ့စကားတွေကို ထိန်းမရဘဲ ဆဲမိတတ်တယ် (သိစိတ်လွတ်ခြင်း-၁ မှာဖော်ပြထားသည်)။ အချို့သော သိစိတ်လွတ်ခြင်းပြဿနာရှိသူမှာ ခါးတို့ပြီးခိုင်းရင် အကုန်လိုက်လျှောပြီး လုပ်ပေးတတ်တာမျိုးတွေရှိသည်။ ဘာတို့ဆေးမှမလိုဘဲ လက်နဲ့တို့ပြီး ခိုင်းလို့ရနေတာ။

~~~ နောက်ဖြစ်စဥ်တစ်မျိုးက လမ်းမှာ အုပ်စုဖွဲ့ပြီး လုယက်တာခံလိုက်ရတယ်၊ လူကိုတော့ အန္တရာယ်ပြုမသွားဘူး၊ ဒါပေမယ့် အလွန်စိုးရိမ်ထိတ်လန့်သွားတာရဲ့နောက်ဆက်တွဲအနေနဲ့ Generalized Dissociative Amnesia ဖြစ်ပြီး သူ့ကိုယ်သူလဲမသိတော့ဘဲ ခြေဦးတည်ရာလျှောက်သွားမိနေတော့တယ်။ ပြန်သတိရတဲ့အခါ တို့ဆေးပဲမိသလိုလို၊ ဆေးပဲခပ်ခံရသိလိုလိုတွေဖြစ်ကုန်တယ်၊ တကယ်ကတော့ ဘာတို့ဆေးမှမပါဘူး။ (သိစိတ်လွတ်ခြင်း-၂ မှာ ဖော်ပြထားသည်)

~~~ နောက်ထပ်ဖြစ်နိုင်ချေက Dissociative Identity Disorder ဆိုတဲ့ လူတစ်ကိုယ် သိစိတ်၂မျိုး ကွဲနေတဲ့သူတွေမှာ နောက်ထပ်သိစိတ်တစ်ခုက လက်ဖွာပြီးအသုံးကြမ်းတဲ့ သိစိတ်ဖြစ်နေတဲ့အခါ ... လက်ဖွာတဲ့သိစိတ်ပြောင်းပြီး ပိုက်ဆံတွေအများကြီးသုံးဖြုန်းလိုက်မိတယ်၊ နောက်နေ့မှာ ပုံမှန်သိစိတ်ပြန်ဖြစ်သွားချိန် လက်ဖွာတဲ့အသိစိတ်နဲ့ သုံးထားဖြုန်းထားတာတွေကို မမှတ်မိတတ်ဘူး ... ဒီလိုမျိုးနဲ့ ကိုယ့်ပစ္စည်းတွေ ပျောက်နေတတ်ပါတယ်။ (သိစိတ်လွတ်ခြင်း-၃ မှာဖော်ပြထားသည်)

!!! ဘယ်အချိန်မှာ စိတ်ရောဂါနဲ့ဆိုင်နိုင်တယ်လို့ ယူဆမှာလဲ ???
- သိစိတ်လွတ်ခြင်းဖြစ်တတ်သူတွေက တစ်ခါတည်းဖြစ်တာမဟုတ်ပါဘူး၊ ခဏခဏဖြစ်တတ်ပါတယ်။
- သိစိတ်လွတ်ခြင်း-၁ post မှာဖော်ပြဖူးခဲ့သလို Ego အားနည်းတဲ့ လက္ခဏာရှိသူတွေမှာ ဖြစ်လေ့ရှိတာပါ။
• ကိုယ့်ကိုကိုယ်ယုံကြည်မှုနည်းတတ်တယ်
• ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းမပြောတတ်ဘူး
• သူများအလိုလိုက်နေတတ်ကြတယ်
• ကိုယ့်ကိုကိုယ်ခံယူထားတဲ့ အားနည်းချက် တစ်ခုခုရှိနေတတ်တယ်
• ငယ်ဘဝစိတ်ဒဏ်ရာတွေများတတ်တယ်
• ခက်ခဲကြပ်တည်းတဲ့ ဘဝအခြေအနေတွေရှိနေတတ်တယ်
အစရှိတဲ့ အချက်တွေပေါ့။
~~~

အခု Post ကိုပြန်ချုပ်ပြောရရင်
- တို့ဆေးဆိုတာ မရှိပါဘူး။
- ဆေးခပ်ခံရတာတော့ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
- တို့ဆေးလို့ပြောပြတဲ့ဖြစ်စဥ်အများစုက အလိမ်အညာတွေပါ။
- စိတ်ရောဂါကြောင့်ဖြစ်တဲ့အဖြစ်အပျက်ကို တို့ဆေးလို့ မှားယွင်းထင်မိတတ်ပါတယ်။

~~~ Repost ~~~

Edit July 2025

တို့ဆေးဆိုတာ တကယ်ရှိတယ်၊ မရှိဘူး အခုထိ ငြင်းကြခုန်ကြတုန်းပါပဲ။

လက်ရှိသုံးလို့ရတဲ့ ဆေးတွေ၊ ဓါတုပစ္စည်းတွေကို လက်လှမ်းမှီတဲ့အထိ လိုက်လေ့လာကြည့်သလောက်တော့ အထက်မှာဖော်ပြထားတဲ့အချက်တွေဟာ မှန်ပါသေးတယ်။ တို့ဆေးဆိုတာ မရှိပါဘူး။

ဒါပေမယ့် လူဆိုတာ ကြံရည်ဖန်ရည်ရှိတယ်၊ ဥာဏ်နီဥာဏ်နက်အလွန်များတဲ့ သဘောမှာရှိတော့ မဖြစ်ဖြစ်အောင် ကြံဖန်လုပ်မယ်ဆိုရင် မရှိဘူးထင်တာတွေလည်း ရှိနေနိုင်တာပဲလေ . . .

- ဆေးပမာဏအများကြီးထိုးမှ သိစိတ်လွတ်မှာဖြစ်လို့ အပ်သေးသေးလေးနဲ့ထိုးသွားတာ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ သုံးသပ်ပြထားပေမယ့် အဲ့ပမာဏအများကြီးဆေးကို နည်းနည်းလေးနဲ့ အာနိသင်ပြင်းပြင်းရအောင် ကြံဖန်ထားတာလဲ ဖြစ်နိုင်တာပဲ !

- အခုဆို အပ်နဲ့ထိုးမှတောင် မဟုတ်တော့ဘူး အပ်မပါဘဲ ဆေးကိုခန္တာကိုယ်ထဲရောက်အောင် ထိုးထည့်လို့ရတဲ့ ပစ္စည်းတွေပေါ်နေပြီ (အချို့ကာကွယ်ဆေးတွေဆို အဲ့လို အပ်မပါဘဲ ထိုးနေကြတာပဲ) Needle-free injectionလို့ခေါ်တယ်။

- ကိုယ့်ဖာသာချင့်ချိန်ကြည့်ကြပေါ့။

#တို့ဆေး

Address

51st
Mandalay
05041

Website

facebook.com

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Care by Heart posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Care by Heart

03/08/2025

03/08/2025

02/08/2025

02/08/2025

01/08/2025

01/08/2025

31/07/2025

Address

Website

Alerts

Shortcuts

Share

Category