Testing HIV STI TB

Testing HIV STI TB Contact information, map and directions, contact form, opening hours, services, ratings, photos, videos and announcements from Testing HIV STI TB, Medical and health, 64street„Between105 and 106 streets, Mandalay.

16/06/2025

HIV ရှိသူများ အတွက် အားဆေးသောက်သုံးရာတွင် ခုခံအားစနစ်ကို မထိခိုက်စေဘဲ ကျန်းမာရေးကို ထောက်ပံ့ပေးနိုင်မည့် ဗီတာမင်၊ သတ္တုဓာတ်နှင့် ဖြည့်စွက်အာဟာရများကို ဦးစားပေးရွေးချယ်သင့်ပါသည်။

HIV ရှိသူများ သောက်သင့်သော အားဆေးများ
1. များသောအားဖြင့် လိုအပ်သော အာဟာရများ
- Vitamin D
HIV ရှိသူများတွင် ဗီတာမင် D ချို့တဲ့မှု များပြီး၊ ၎င်းသည် ခုခံအားစနစ်အတွက် အရေးကြီးသည်။
- Vitamin B Complex(အထူးသဖြင့် B12နှင့် B6အာရုံကြောစနစ်နှင့် စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်မှုအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေသည်။
- Zinc ခုခံအားစနစ်ကို မြှင့်တင်ပေးသော်လည်း အလွန်အကျွံမသုံးသင့်ပါ (တစ်နေ့လျှင် 15-30 mg ထက်မပိုသင့်)။
- Selenium ကိုယ်ခံအားကောင်းစေပြီး ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်မှုကို တိုက်ဖျက်နိုင်သည်။
- Omega-3 Fatty Acids နှလုံးကျန်းမာရေးနှင့် ရောင်ရမ်းမှုကို လျှော့ချပေးသည်။

2. အခြား အရေးကြီးသော ဖြည့်စွက်စာများ
- ပရိုတင်းဖြည့်စွက်စာ(Whey Protein သို့မဟုတ် Plant-based Protein) HIV ရှိသူများတွင် ကိုယ်အလေးချိန်ကျဆင်းမှုကို ကာကွယ်ရန်။
- Probiotics အူလမ်းကြောင်းကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကိုယ်ခံအားကို အားဖြည့်ပေးသည်။

သတိထားရမည့်အချက်များ
- ART (Antiretroviral Therapy) နှင့် ဓာတ်ပြုမှုရှိနိုင်သော အားဆေးများ
- ဥပမာ: St. John’s Wort(ဆေးဖက်ဝင်အပင်မှ ထုတ်လုပ်သောဆေး) သည် ART ဆေး၏အာနိသင်ကို လျော့နည်းစေနိုင်သဖြင့် ရှောင်ကြဉ်ရမည်။
- သံဓာတ် (Iron) ကို အလွန်အကျွံမသောက်သင့်ပါ (သွေးအတွင်းသံဓာတ်များပါက ရောဂါပိုးပွားမှုကို အားပေးနိုင်သည်)။

- ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ပါ
- HIV ရှိသူများအနေဖြင့် မည်သည့်ဖြည့်စွက်စာကိုမဆို မသောက်သုံးမီ ဆရာဝန် (သို့)ပညာရှင်နှင့် တိုင်ပင်သင့်သည်

HIV ရှိသူများသည် ဗီတာမင် D, B Complex, ဇင့်၊ ဆယ်လီနီယမ်နှင့် Omega-3 ကဲ့သို့သော အာဟာရများကို လိုအပ်ပါသည်။ သို့သော် ART ဆေးနှင့် ဓာတ်ပြုနိုင်ခြေရှိသောကြောင့် ဆရာဝန်ညွှန်ကြားချက်ဖြင့်သာ သောက်သုံးသင့်ပါသည်။

ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော အစားအစာ (အသီးအနှံ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ ပရိုတင်းဓာတ်၊ အဆီပါသောငါး) များကို မျှမျှတတစားသုံးခြင်းဖြင့်လည်း ကိုယ်ခံအားကို ထောက်ပံ့နိုင်ပါသည်။

အသေးစိတ်အတွက် မိမိဆေးထုတ်ရာ HIV ကုသရေးဌာနမှ ဆရာဝန်နှင့် ဆွေးနွေးပါ။
Crd

HIV မစစ်ခင် ဘာကြောင့် Counselling လုပ်သင့်တာလဲ?HIV စစ်ဆေးမှု မပြုလုပ်ခင် Counselling (အကြံပေးဆွေးနွေးခြင်း) ခံယူဖို့ အရေ...
16/06/2025

HIV မစစ်ခင် ဘာကြောင့် Counselling လုပ်သင့်တာလဲ?
HIV စစ်ဆေးမှု မပြုလုပ်ခင် Counselling (အကြံပေးဆွေးနွေးခြင်း) ခံယူဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ဒါမှသာ စိတ်ဖိစီးမှုလျော့နည်းပြီး အကောင်းဆုံးဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချနိုင်မှာပါ။

1️⃣ အချက်အလက်မှန်ရရှိဖို့
✔️ HIV နဲ့ပတ်သက်တဲ့ အယူအဆမှားတွေ၊ ကူးစက်နည်း၊ ကာကွယ်နည်းတွေ သိရှိစေဖို့
✔️ စစ်ဆေးမှုရဲ့ အားသာချက်/အားနည်းချက် သိရှိဖို့
2️⃣ စိတ်ဖိစီးမှုလျှော့ချဖို့
✔️ HIV စစ်ဆေးမှုက စိတ်လှုပ်ရှားစရာ ဖြစ်နိုင်တာကြောင့် Counselling နဲ့ စိတ်အခြေအနေကို ပြင်ဆင်နိုင်ပါတယ်။
3️⃣ ရလဒ်အတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်နိုင်ဖို့
✔️ အဖြေ(Positive/Negative) ထွက်ရင် ဘာလုပ်ရမလဲ?
✔️ ကုသမှုနဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ဘယ်လိုရင်ဆိုင်မလဲ?
4️⃣ လူမှုရေး အထောက်အပံ့ရှာဖို့
✔️ HIV ရှိရင် ဘယ်လိုကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုတွေ ရနိုင်မလဲ?
✔️ မိသားစု၊ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ဘယ်လိုမျှဝေမလဲ?
5️⃣ အခြားရွေးချယ်စရာတွေကို နားလည်ဖို့
✔️ PrEP (ကာကွယ်ဆေး)၊ PEP (အရေးပေါ်ဆေး) စတဲ့ နည်းလမ်းတွေကို သိရှိစေဖို့

HIV စစ်ဆေးမှုဟာ သင့်ကျန်းမာရေးအတွက် အရေးကြီးတဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်ပါ။ Counselling နဲ့အတူ စနစ်တကျ ပြင်ဆင်ပြီးမှ စစ်ဆေးတာက သင့်ရဲ့စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို လျော့နည်းစေဖို့ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းဖြစ်ပါတယ်။

#ကာလသား #ကျန်းမာရေး
Crd

HIV ရှိမှန်းသိရလို့ စိတ်မညစ်ပါနဲ့အာနိသင်ကောင်းတဲ့ ဆေးသုံးမျိုးအတွဲပါဝင်တဲ့ဆေးကို တစ်ရက် တစ်လုံး သို့မဟုတ် နှစ်လုံးသောက်ရ...
15/06/2025

HIV ရှိမှန်းသိရလို့ စိတ်မညစ်ပါနဲ့

အာနိသင်ကောင်းတဲ့ ဆေးသုံးမျိုးအတွဲပါဝင်တဲ့ဆေးကို တစ်ရက် တစ်လုံး သို့မဟုတ် နှစ်လုံးသောက်ရုံနဲ့ ပုံမှန်အတိုင်း နေနိုင်ပါတယ်။

Stem cell ကုသမှုနဲ့ HIV လုံးဝပျောက်သွားတဲ့ လူနာတွေ ရှိတယ် ဆိုတာတော့ ဟုတ်ပါတယ်။ ပျောက်သွားတာ (၄) ယောက်လောက်ပဲ ရှိပါသေးတယ်။ လူတိုင်းကို ကုပေးဖို့ စိတ်ချရတဲ့ နည်းစနစ်တော့ မဟုတ်သေးပါဘူး။

HIV သံသယ ရှိရင်/ ရှိမှန်းသိရင်

ကျွမ်းကျင်တဲ့ ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ပါ

HIV တိုက်ဖျက်ရေးဌာနတွေ၊ တစ်ချို့ NGO တွေမှာ ဆေးအခမဲ့ ပေးပါတယ် နီးစပ်ရာ ပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးတွေမှာ အရင်စစုံစမ်းကြည့်ပါ။

အခက်အခဲအမျိုးမျိုးကြောင့် အခမဲ့ ဆေးထုတ်ယူပြီး သောက်ဖို့အဆင်မပြေတဲ့ လူနာတွေအတွက် တရားဝင်တင်သွင်းထားတဲ့ ဆေးတွေကို ရောင်းချပေးနေတဲ့ ဆေးခန်း ဆေးဆိုင်တွေလည်း ရှိပါတယ်။ မိမိသဘောနဲ့ စပြီးဆေးဝယ်သောက်ဖို့မသင့်ပါ၊ ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ပြီး ညွှန်ကြားချက်နဲ့သာ သောက်ပါ၊ ပုံမှန် ပြန်တိုင်ပင်ပါ။ စမ်းသပ် စစ်ဆေးမှုတွေ လုပ်ပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရနိုင်တဲ့ Anti-Retroviral Therapy (ART) ဆေးအတွဲတွေထဲက ဦးစားပေးကတော့

Dolutegravir (DTG) +

Tenofovir Alafenamide (TAF) or Tenofovir disoproxil fumarate (TDF) +

Emtricitabine (FTC) or Lamivudine (3TC)

ဖြစ်ပါတယ်။

(HIV ကူးစက်နိုင်ခြေများတဲ့ ထိတွေ့မှု ဖြစ်ပြီး ၇၂ နာရီအတွင်း ကာကွယ်ဖို့ Post-Exposure Prophylaxis (PEP) အနေနဲ့လည်း သုံးလို့ရပြီး အာနိသင် ကာကွယ်နိုင်စွမ်းကောင်းပါတယ်၊ ဆေးစမသောက်မီ ကျွမ်းကျင်တဲ့ ဆရာဝန်နဲ့တိုင်ပင်ဖို့ လိုပါတယ်)

အပေါ်က ဦးစားပေး ဆေးအတွဲသောက်ဖို့အဆင်မပြေရင်

Tenofovir (TDF/TAF) + Lamivudine (3TC) + Efavirenz (EFV) သို့မဟုတ်

Tenofovir (TDF/TAF) + Emtricitabine (FTC) + Efavirenz (EFV)

ဆေးအတွဲတွေ သောက်နိုင်ပါတယ်။

HIV RNA ပိုးကောင်ရေ 500000 copies/ml အောက် နည်းတယ်ဆိုရင်

Dolutegravir (DTG) + Lamivudine (3TC) ဆေးနှစ်မျိုးတည်း သောက်လို့လည်း ရပါတယ်။

ပိုးကောင်ရေကို ကောင်းကောင်းထိန်းနိုင်လာတဲ့အခါ Cabotegravir long acting (CAB­-LA) နဲ့ Rilpivirine (RPV) ဆေးနှစ်မျိုးကို (၁) လတစ်ခါ သို့မဟုတ် (၂) လတစ်ခါ အသားဆေးထိုးလို့ ရပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တရားဝင်သွင်းထားတာ မတွေ့ဖူးသေးပါ။

Efavirenz (EFV) ပါတဲ့ ဆေးအတွဲကို သောက်ရင် အစာနဲ့အနည်းဆုံး (၂) နာရီလောက် ခွါပြီး သောက်ပါ။

အသည်းရောင်အသားဝါဘီပိုးပါတွဲရှိနေရင် Tenofovir Alafenamide (TAF) or Tenofovir disoproxil fumarate (TDF) ပါတဲ့ ဆေးအတွဲကို ရွေးရပါမယ်။

ကျောက်ကပ်အားနည်းခြင်း၊ အရိုးပွခြင်း ရှိရင် Tenofovir disoproxil fumarate (TDF) ဆေးပါတဲ့အတွဲကို မသောက်သင့်ပါ။

စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာ (Psychiatric illness)၊ မှတ်ဉာဏ်အားနည်းရောဂါ (Dementia) ရှိဖူးရင် Efavirenz (EFV) ဆေးပါတဲ့အတွဲကို မသောက်သင့်ပါ။

ဆေးပုံမှန်သောက်နေဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ဆေးရပ်လိုက်ရင် ပိုးတွေပွားလာပါလိမ့်မယ်။ ကျွမ်းကျင်တဲ့ ဆရာဝန်နဲ့ ပုံမှန် တိုင်ပင်ကုသဖို့ လိုပါတယ်။

ဒေါက်တာငြိမ်းကိုဟိန်း

Happy & Healthy
မူရင်းCrd

🧠 CD4 ဆိုတာ သင့်ကို ကာကွယ်ပေးတဲ့ ကိုယ်ရံတော်လိုပါပဲ ။CD4 ဟာ သင့်ခန္ဓာကိုယ်ကို ဝင်ရောက်လာမယ့် အန္တရာယ်တွေကနေ တားဆီးကာကွယ်...
08/06/2025

🧠 CD4 ဆိုတာ သင့်ကို ကာကွယ်ပေးတဲ့ ကိုယ်ရံတော်လိုပါပဲ ။
CD4 ဟာ သင့်ခန္ဓာကိုယ်ကို ဝင်ရောက်လာမယ့် အန္တရာယ်တွေကနေ တားဆီးကာကွယ်ပေးတဲ့ ကိုယ်ခံအား (immune system) ဆဲလ်ပါ။

✅HIV ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးဟာ CD4 ဆဲလ်တွေကို အသုံးပြုပြီး HIV ပိုးတွေ ပိုမိုပွားများလာအောင်လုပ်တာ ဖြစ်တဲ့အတွက် HIVပိုးရှိသူတွေမှာ CD4 ဆဲလ်တွေ ပျက်ဆီးကုန်ပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်ထဲ CD4 အရေအတွက်လျော့နည်းလာပြီဆိုရင် ပြင်ပမှ အခွင့်ရေးယူရောဂါများ ဝင်ရောက်လာနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

✅HIV ကူးစက်ခံရတာကို သိသိခြင်း ART ဆေးကို စောစောစတင်ဖို့ လိုပါတယ်။
ART ဆေးကို စောစောစတင်ပြီး ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း စနစ်တကျသောက်ခြင်းအားဖြင့် HIV ပိုးကိုထိန်းချုပ်နိုင်ပြီး CD4 ပြန်လည် မြင့်တက်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။
အချိန်နှောင်းမှ ART ဆေးစသောက်မယ်ဆိုရင်တော့ ကိုယ်ခံအားစံနစ်ဟာ နလန်ပြန်မထူနိုင်တော့ပါဘူး။

✅CD4 အပြင် Viral Load(ပိုးကောင်ရေ) ကိုပါ သိထားသင့်ပါတယ်
CD4 နှင့် Viral Load(ပိုးကောင်ရေ) က ပြောင်းပြန်အချိုးကျမှာဖြစ်ပြီး CD4 များလေလေ HIV Viral Load (ပိုးကောင်ရေ) ပမာဏ လျော့နည်းလေပဲဖြစ်ပါတယ်။ ပိုးကောင်ရေ လျော့နည်းပြီး စစ်ဆေးလို့မတွေ့နိုင်တဲ့ပမာဏကို ရောက်ပြီဆိုရင် U=U အခြေအနေဖြစ်တာကြောင့် အခြားသူတွေကို လိင်မှတဆင့် မကူးစက်အောင် ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။

🔄ဒါ့ကြောင့် CD4 အရေအတွက်ဟာ ကျန်းမာတဲ့ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို ဖော်ညွှန်းတဲ့ လက္ခဏာ တစ်ခုဖြစ်ပြီး
CD4 များများရှိလေ ကိုယ်ခံစွမ်းအားစနစ်ခိုင်မာလေဖြစ်ပါတယ်။


Crd

31/05/2025

HIV နောက်ဆက်တွဲ P*P ရောဂါ

ခုခံအားကျဆင်းမူရောဂါပိုး(HIV)ကူးစက်ခံရပြီနောက် လူနာများသည် မိမိပတ်ဝန်းကျင်တွင် အထင်မြင်မှားအရှက်ရမည်ကိုစိုးရိမ်သောကြောင့် ဆေးဝါးကုသရန်ငြင်းဆန်ပြီးပုန်းေရှောင်နေတတ်ပါတယ်။ယခုခေတ်ကာလတွင် ART လို့ခေါ်တဲ့ဆေးဝါးဖြင့်အချိန်မီကုသမူခံယူလျှင် လူ့သက်တမ်းစေ့နေနိုင်သည်ကိုလည်း လစ်လျူရူထားတတ်ကြပါတယ်။ထိုအခါ ခုခံအားကျဆင်းသည့်ပိုးကူးစက်ခံရသူသည် နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးဆက်အနေဖြင့် ရောဂါပိုးများ(Oppotunistic infection)ကူးစက်ပြီး အသက်အန္တရာယ်ထိခိုက်သည်အထိ ခံစားရနိုင်ပါတယ်။

အထက်ဖော်ပြပါ ရောဂါများအနက် အဆုတ်ရောင်အဆုတ်ပွရောဂါလို့ခေါ်တဲ့ P*P ရောဂါသည်လည်းအဆိုးဝါးဆုံးသောဝေဒနာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။အဆုတ်ရောင်အဆုတ်ပွရောဂါသည်အဆုတ်ကိုပွစေပြီရေဖြင့်ပြည့်နေတတ်ပါတယ်။လေထဲမှတဆင့် ဝင်ရောက်လာသော Pneumocystis jiroveci မိူပိုးကူးစက်မူကြောင့်ဖြစ်စေပါတယ်။

P*Pရောဂါသည် ကုသရန်ခက်သလိုမကူးစက်အောင်ကာကွယ်ရန်လည်းခက်ခဲပါတယ်။ကိုယ်ခံအားကောင်းမွန်သောကျန်းမာသည့်လူအတွက် ရောဂါတိုက်ထုတ်ရန်လွယ်သော်လည်း ခုခံအားကျဆင်းသည့်ပိုူးရှိသူအတွက်က လုံးဝမလွယ်ကူသောရောဂါပါ။
ကိုယ်အင်္ဂါအစားထိုးကုသသူ။သွေးကင်ဆာခံစားရသူ။မွေးရာပါရောဂါဝေဒနာရှင်များတွင်ဖြစ်ပါကလည်း ကုသမူခက်ခဲပါတယ်။အဆ်ုပါရောဂါသည် အဆုတ်သာမကအကျိတ်။အသည်းနှင့်ရိုးတွင်းချဉ်ဆီတွင်လည်း အချို့လူနာများတွင် သက်ရောက်မူရှိပါတယ်။

P*Pနှင့်HIV လူနာ

ခုခံအားကျဆင်းသောရောဂါပိုးကူးစက်ခံရသူလူနာများရဲ့၄ပုံ၃ပုံသည် ARTဆေးနှင့်ကုသမူမခံယူမှီကပင် P*Pရောဂါပိုးကူးစက်ခံရပြီးဖြစ်နေတတ်တယ်။ARTဆေးနှင့်အခြားကာကွယ်ဆေးများပေါ်ထွက်လာသော်လည်း ခုခံအားနည်းသူများအတွက် ကူးစက်ရောဂါနောက်ဆက်တွဲရောဂါများဖြစ်နေဆဲဖြစ်ပါတယ်။
P*Pရောဂါသည် CD4 count 200အောက်လူနာများတွင် ပိုမိုဖြစ်ပွားမူလွယ်ပါတယ်။ဆေးရုံတက်နေရသောခုခံအားကျဆင်းသည့်ရောဂါရှိသူ ၁၀ယောက်မှာ ၁ယောက်သည်အဆိုပါရောဂါကြောင့်ဆေးရုံတက်ရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ကောင်းမွန်သောကုသမူကိုခံယူရရှိသည့်တ်ုင် လူနာသည်အသက်အန္တရာယ်ထိခိုက်နိုင်ချေအများဆုံးနှင့်ရင်ဆိုင်ရပါတယ်။

(1)လက္ခဏာများ
အစပိုင်းကူးစက်မူလက္ခဏာများမှာ
-အဖျားငွေ့ငွေ့ရှိခြင်း
-ချောင်းခြောက်ဆိုးခြင်း
-အသက်ရှုမဝခြင်း
-အားအင်ကုန်ခမ်းခြင်း
-ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်းစသည်တို့ကိုခံစားရနိုင်ပါတယ်။

(2)ရောဂါရှာဖွေမူ
ရောဂါပိုးကူးစက်မူကိုရှာဖွေရန် အဆုတ်ကိုဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း။သွေးဖောက်စစ်ခြင်းစသည်တို့ကိုပြုလုပ်လေ့ရှိပါတယ်။အဆုတ်ထဲမှရေကိုဖောက်ရျ် ဓာတ်ခွဲခန်းပို့စစ်ရောဂါပိုးရှာခြင်း။လိုအပ်လျှင်မှန်ပြောင်းဖြင့်အသားစယူစစ်ဆေးခြင်းစသည်တို့ကိုပြုလုပ်ရောဂါရှာဖွေနိုင်ပါတယ်။

(3)ကုသမူ
ရောဂါကုသမူခံယူရန် ဆေးရုံတက်ရောက်မူခံယူရပါတယ်။လိုအပ်သောပိုးသတ်ဆေးများ ထိုးခြင်း။သောက်ခြင်းအပြင်ကိုယ်ခံအားမြင့်တက်စေရန် ဆေးသွင်းခြင်းများပြုလုပ်ကုသမူခံယူရပါတယ်။အခြားသောရောဂါများကူးစက်မူမခံရစေရန် အစားအသောက်အနေထိုင်ဆင်ခြင်ရျ် ကိုယ်ခံအားတက်စေသောအပြုအမူများကိုအထူးဂရုပြုလိုက်နာဆောင်ရွက်သင့်ပါတယ်။

ထို့ကြောင့် ခုခံအားကျဆင်းသောရောဂါရှိသူများအနေဖြင့် ရောဂါနောက်ဆက်တွဲရောဂါဆိုးဖြစ်သည့် P*P အဆုတ်ရောင်အဆုတ်ပွရောဂါမဖြစ်အောင်ကြိုတင်ရျ် ကိုယ်ခံအားတက်စေသောအပြုအမူနေထိုင်မူနှင့်နားလည်တတ်ကျွမ်းသောဆရာဝန်နှင့်သေချာတိုင်ပင်ကုသသင့်ပါတယ်။

Crd

25/05/2025

( HIV ) အိတ်ခ်ျအိုင်ဗွီ / AIDS အကြောင်း သိကောင်းစရာ
😴😴😴😴😴😴🙄🙄🙄🙄🙄🙄

HIV -- အိတ်ခ်ျအိုင်ဗွီ ပိုး ကူးစက် ခြင်းရဲ့
အစောပိုင်း ရောဂါ လက္ခဏာ တွေက စစခြင်း ကူးစက်သူ အများစုမှာတော့ ခံစားရလိမ့် မရှိတတ် ပါဘူး။
တချို့တလေ မှာတော့ အိတ်ခ်ျအိုင်ဗွီ ပိုး ကူးစက် ခံရပြီး ၃ ပါတ်ကနေ ၆ ပါတ်
အတွင်းမှာ တုပ်ကွေး ရောဂါနဲ့ ပုံစံတူတဲ့ ရောဂါ လက္ခဏာ တွေ ခံစားရ တတ် ပါတယ်။
အဲဒါကိုတော့ Acute HIV Syndrome လို့ခေါ်ပါတယ်။ သူရဲ့လက္ခဏာ တွေကတော့

- ကိုယ်ပူခြင်း

- ခေါင်းကိုက်ခြင်း

- လူနုံးနေတတ်ခြင်း

- ပျို့အန် ခြင်း

- ၀မ်းလျောခြင်း

- လည်းပင် ၊ ချိုင်း ၊ပေါင်ခြံ တို့တွင်
အကျိတ်များ ကြီးခြင်းစသည်တို့ ဖြစ်နိုင် ပါတယ်။

ဒီလက္ခဏာတွေ ဟာအခြား Virus တွေ့ကြောင့် ဖြစ်တဲ့
လက္ခဏာ တွေနဲ့ ဆင်တူ ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အိတ်ခ်ျအိုင်ဗွီ ပိုးကြောင့် ဟုတ် မဟုတ်
ဆိုတာကိုတော့ HIV test စစ်မှပဲ သိရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ (ပိုးကူးစက် ခံရသူ အများစု ကတော့
ဖေါ်ပြပါ လက္ခဏာတွေ ခံစားရခြင်း မရှိပါဘူး) ဖေါ်ပြပါ လက္ခဏာတွေ ဟာ တစ်ပါတ် ကနေ တစ်လ
အတွင်းမှာ ပျောက် ကင်း သွားလေ့ ရှိပါတယ်။ ဒီလိုခံ စားနေရတဲ့ ကာလ အတွင်းမှာ ခန္ဓာ
ကိုယ်ထဲမှာ ဗိုင်းရပ်စ် ပိုး အရေအတွက် ပမာဏ မြင့်မား နေပြီး အခြားသူတွေ ကို
ပိုမိုကူး စက်နိုင်ပါတယ်။


၎င်း နောက် ခန္ဓာကိုယ် ရဲ့ကိုယ်ခံ စွမ်းအားစနစ် က
ဗိုင်းရပ်စ် ပိုးတွေကို စတင် တိုက်ခိုက် တဲ့အတွက် ကြောင့် ဗိုင်းရပ်စ် ပိုးပမာဏ
လျော့နည်း လာပါတယ်။ အိတ်ခ်ျအိုင်ဗွီ ပိုးဟာ သွေးဖြူဥ တွေကို ဖြည်းဖြည်း ခြင်း
ဖျက်ဆီး ပြစ်ပါတယ်။ တဖြည်ဖြည်း နဲ့ သွေးဖြူဥ အရေအတွက် အလွန် ကျဆင်း လာတဲ့ အခါမှာ
ကူးဆက်ရော ဂါတွေ နဲ့ အခြားသော ရောဂါတွေ ခံစားရပြီး အေအိုင်ဒီအက်စ် ဖြစ်သွား ပါတယ်။
ဒီလိုမျိုး ပိုမိုဆိုးရွား ပြင်းထန်တဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေ ကတော့ လူကြီးတွေမှာ
ရောဂါပိုး ကူးဆက်ခံ ရတဲ့အချိန်မှ စပြီး နှစ် အတော် ကြာအောင် (တစ်ချို့တွင် ၁၀ နှစ်
(သို့) ထိုထက်ပိုကြာ၍) ပေါ်လာခြင်း မရှိ တတ် ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် မိမိကိုယ်ထဲ
ကိုပိုးရောက် ပြီး တဲ့ အချိန် ကစလို့ ကာလ တစ်လျောက်လုံး ဗိုင်းရပ်စ် ပိုး တွေ ဟာ
ပွား နေပြီး ခန္ဓာ ကိုယ်ရဲ့ ကိုယ်ခံ စွမ်း အား စနစ် ကို ဖျက်ဆီး နေပါ တော့တယ်။
ပုံမှန် ကျန်းမာတဲ့ လူ တစ်ယောက်ပုံ ပေါက်နေ ပေမယ့် မိမိဆီ ကနေတဆင့် အခြား သူတွေ
ဆီကို ကူးစက် နိုင်ပါတယ်။

အိတ်ခ်ျအိုင်ဗွီ ပိုး ကူးစက်ခံထားရပြီး သူ ၆၀% ကနေ
၈၀% ဟာ ၅ နှစ် ကနေ ၁၀ နှစ် အတွင်းမှာ ဆိုးရွား အေအိုင်ဒီအက်စ် ရောဂါ
ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

အေအိုင်ဒီအက်စ် ရောဂါရဲ့ အဓိက လက္ခဏာ များမှာ
😗😗😗😗😗😗😗😗😗😗😗😗😗

- မိမိရှိရင်း ကိုယ်အလေးချိန်ရဲ့ ၁၀% ထက်ပိုပြီး
လျော့ကျသွားခြင်း (ဥပမာ။ ။ အစက ကိုယ်အလေးချိန် ပေါင် ၁၀၀ ရှိတဲ့သူက အခု ပေါင် ၉၀
အောက်ကို လျော့နည်း သွား ခြင်း)

- တစ်လထက် ပိုပြီး ဆက်တိုက် ၀မ်းလျှောခြင်း

- တစ်လထက်ပိုပြီး အဖျားဆက်တိုက်တက်ခြင်း
(ကိုယ်ပူနေခြင်း)

တို့ဖြစ်ပါတယ်။

အေအိုင်ဒီအက်စ် ရဲ့ သာမညလက္ခဏာတွေ ကတော့ -
😁😗😗😗😗😗😗😗😗😗😗😗😗

- တစ်လထက်ပို ပြီးချောင်းဆိုးနေခြင်း

- ခန္ဓာကိုယ်အနှံ့ ရေယုန်များ (ဆင်ရေယုံများ)
ပေါက်နေခြင်း ၊

- အကျိတ်များ တစ်ကိုယ်လုံး အနှံ့မပြား ထွက်နေခြင်း

- လျှာ ၊ ပါးစပ် လည်ချောင်း ထဲတွင် မှက္ခရု များ
ထွက်နေခြင်း

- တစ်ကိုယ်လုံး အရေပြား ယားယံ ယောင်ယား ခြင်း

- အရေပြား ပေါ်နှင့် အရေပြား အောက် ၊ပါးစပ်
နှာခေါင်း အတွင်း တို့တွင် အနီရောင် ၊အညိုရောင် ၊ပန်းရောင် ၊ ခရမ်းရောင် စတဲ့ အစက်
များ ပေါ်နေခြင်း

- မှတ်ဥာဏ် ချို့ယွင်းအားနည်း လာခြင်း ၊ စိတ်ဓာတ်
ကျဆင်းခြင်း နှင့် အခြားသော ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြော ဆိုင်ရာ ရောဂါများ ခံစားရခြင်းစသည်တို့ တို့ဖြစ်ပါတယ်။


ဒါအပြင် အေအိုင်ဒီအက်စ် ရောဂါ ဖြစ်ပွားနေတဲ့
သူတွေမှာ ခုခံစွမ်းအား ကျ ဆင်း လာတဲ့ အတွက် ( HIV / AIDS 1 မှာ ပြောထားပြီး
ဖြစ်တဲ့) ကိုယ်ခံစွမ်း အားနိမ့် ကျနေမှ သာ ကူးနိုင်တဲ့ ကူးစက်ရောဂါ (Opportunistic
Infections) တွေ ရရှိ ခံစား ရပါ တော့တယ်။


Opportunistic infections တွေဟာ ရောဂါပိုးမွှား
မျိုးစုံ ( bacteria ,virus ,fungi ,parasites) ကြောင့် ဖြစ်တော့ တာပါပဲ။ ဥပမာ
အနေနဲ့ ပြောရရင် ဒီ opportunistic infections တွေ ထဲမှာ bacteria ကြောင့် ဖြစ်တဲ့
တီဘီ ရောဂါဟာ အဓိက ကျန်းမာရေး ပြဿနာ တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့မှာ ဖြစ်တဲ့ တီဘီ
ရောဂါ ကလည်း သာမန် ထက် ပိုပြီး ပြင်းထန် ပါတယ်။ virus ကြောင့် ဖြစ်တဲ့ ရေယုံတွေ ၊
အသည်း ရောင်တာတွေ ၊ fungi မှို ကြောင့် ဖြစ်တဲ့ ဦးနှောက် အမြှေးပါးရောင်တာ ၊
မှက္ခရု စတာတွေ ၊ parasites ကပ်ပါး ပိုးတွေ ကြောင့် ဖြစ်တဲ့ နမိုးနီးယား (အဆုပ်
အမြှေးပါး ရောင်ခြင်း) ရောဂါ အစရှိတဲ့ ရောဂါတွေ ရရှိ ခံစား ရပါတယ်။

ကလေးများ တွင် တွေ့ရသော ရောဂါ လက္ခဏာ များ မှာ
အများအား ဖြင့် ကလေးအသက် ၈ လခန့်မှာ ရောဂါလက္ခဏာ များ စတင် ပေါ်လာ တတ်ပါတယ်။
တစ်ခါတစ်လေလဲ မွေးစ အချိန်က တိုင် စပေါ် နိုင်ပါတယ်။
လက္ခဏာ များမှာ -
- ကလေးကြီးထွား မှုမရှိခြင်း ၊
ကြီးထွားမှုနှေးကွေးခြင်း
- အသည်း ၊ ဘေလုံး ၊အကျိတ်များ ကြီးထွားနေတတ်ခြင်း
- မကြာခဏဖျား ခြင်း၊ ကူးစက် ရောဂါများ
ခံစားရခြင်းစတဲ့ လက္ခဏာ တွေတွေ့ရတတ်ပါတယ်။

( HIV ပိုး ကူးစက်ခံ ရပြီး မှန်ကန်တဲ့ ကုသမူ ခံယူရင် သက်တမ်းစေ့ နေလို့ ရသလို AIDS ဆိုတဲ့ ရောဂါ လခကာစု ဖြစ်လာရင် လည်း စနစ်တကျ နဲ့ မှန်ကန်တဲ့ ကုသမူထံယူ ယင် ဖြစ်လာတဲ့ ရောဂါ မှန်သမျှကို န်ြလည်ပျောက်ကင်းပြီး HIV ပိုး ရှိသူ အဖြစ် ပြန်လည် ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ် ××××
မိမိ ကိုယ် မိ မိ မှန်ကန်သော ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မူ များ ခံယူ ပြီး ပုံမှန် လူနေထိုင်မူ ဘ၀ ရရှိပိုင်ဆိုင်ကြပါစေ )

ကျန်းမာပျော်ရွင် အေးချမ်းမူ ရရှိပိုင်ဆိုင်နိူင်ပါစေ
💞💞

19/05/2025

ဆစ်ဖလစ်ပိုးသည် လိင်ဆက်ဆံရာမှကူးစက်သည့် ကာလသားရောဂါအမျိုးအစားများထဲမှ အဖြစ်များဆုံး ကာလသားရောဂါအမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

ကူးစက်နိုင်သည့်အခြေအနေများ

ဆစ်ဖလစ်ပိုးရှိသူနှင့် အကာကွယ်မဲ့လိင်ဆက်ဆံခြင်း၊ ဆစ်ဖလစ်အနာများကို ကိုင်တွယ်ရာမှတဆင့်ကူးစက်ခြင်း၊ ဆစ်ဖလစ်ပိုးပါသည့်သွေးသွင်းခြင်း

ရောဂါလက္ခဏာများ

ကူးစက်ခံရသည့်ပထမအဆင့်တွင် လိင်အင်္ဂါ၌ အဝိုင်းပုံအနာလေးများ ဖြစ်လေ့ရှိပြီး အရွယ်အစားသေးငယ်ခြင်း နာကျင်မှုမရှိခြင်းတို့ကြောင့် လက္ခဏာကိုသတိမထားမိပဲ ရှိတတ်ပါသည်။

ဒုတိယအဆင့်တွင် လက်ဖဝါး၊ခြေဖဝါး တွေမှာ အမဲစက်များထွက်ခြင်း၊ အကျိတ်ရောင်ခြင်း၊ ဖျားနာခြင်းများဖြစ်တတ်ပါသည်။ လက္ခဏာပြင်းထန်ခြင်းမရှိသည့်အတွက် ဒုတိယအဆင့်တွင်လည်း သတိမထားမိတာတွေရှိပါသည်။

ကြားထဲတွင် လက္ခဏာမပြပဲ အချိန်အတော်ကြာသည့်အထိရှိနေတတ်ပြီး တတိယအဆင့်ရောက်သွားသည့်အခါ အဓိကအင်္ဂါတွေ ဖြစ်တဲ့ နှလုံး၊ ဦးနှောက်၊ သွေးကြော၊ အသဲ နှင့် အရိုးအဆစ်တွေပါ ထိခိုက်နိုင်ပါသည်။

ရောဂါစစ်ဆေးခြင်း

လိင်ဆက်ဆံပြီးနောက်ပိုင်းတွင် အထက်ပါလက္ခဏာများရှိပါက ဆရာဝန်ဖြင့်ပြပြီး သွေးစစ်ရပါသည်။

အဓိကအချက်မှာ လက္ခဏာပြသည်ဖြစ်စေ မပြသည်ဖြစ်စေ သွေးစစ်ခြင်းဖြင့်သိနိုင်သည့်အတွက် အကာကွယ်မဲ့ဆက်ဆံမှုရှိသူတိုင်း HIV နှင့်အတူ ဆစ်ဖလစ်ကိုပါ စစ်ဆေးသင့်ပါသည်။
Crd

18/05/2025

HIV ပိုး ကူးစက်ခံရတာ သိနိုင်မယ့် ရှေ့ပြေးလက္ခဏာတွေ

HIV ဟာ ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို တိုက်ခိုက်တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ဖြစ်ပါတယ်။ ခန်ဓါကိုယျကို ကျန်းမာစေဖို့နဲ့ ရောဂါတွေ အလြယ္တကူ ဖြစ်မလာအောင် ခုခံတားဆီးပေးနိုင်တဲ့ CD4 ဆဲလ်တွေကို အဓိက ဖျက်ဆီးပါတယ်။ တခြားသော ရောဂါပိုးတွေနဲ့ မတူပဲ HIV ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကို ကိုယ္ခံအားစနစ္က တိုက်ဖျက်လို့ မရပါဘူး။
HIV ပိုးဟာ သွေးကနေ တစ်ဆင့် ကူးစက်နိုင်သလို၊ ရောဂါပိုးရှိတဲ့ မိခင်ကနေလည်း ကေလးကို ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ အမ်ားဆုံး ကူးစက်နိုင်တဲ့ နည်းလမ်းကတော့ ရောဂါပိုးရှိသူနဲ့ အကာအကွယ်မဲ့ လိင်ဆက်ဆံရာကနေ သုက်၊ သွေးတွေဟာ ကိုယ်ခန္ဓာထဲ ဝင်ရောက်ပြီး ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။
HIV ပိုးကူးစက်ခံရပြီဆိုတာ ဘယ်လိုသိနိုင်မလဲ။
ပိုးကူးစက်ခံရတဲ့ လက္ခဏာတွေဟာ လူတစ်ဦးနဲ့ တစ်ဦး မတူညီနိုင်ပါဘူး။ တချို့တွေမှာ ရောဂါလက္ခဏာတွေ အမျိုးမျိုး ပြနိုင်သလို လက္ခဏာလုံးဝမပြတဲ့ သူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကိုယ္က လိင်အပျော်အပါး လိုက်စားတတ်တဲ့သူ၊ တစ်ဦးထက်ပိုတဲ့ လိင်ဆက်ဆံဖော်တွေ ရှိတယ်ဆိုရင် ၃လ တစ်ကြိမ် သွေးစစ်ပါ။ လိင်ဆက်ဆံတဲ့အခါမှာလည်း အကာအကြယ္ကို အမြဲသုံးပေးပါ။
HIV ပိုး ကူးစက်ခံရပြီးနောက် ပထမအဆင့် လက္ခဏာတွေက ဘာတွေလဲ။
HIV ပိုး ကူးစက်ခံရပြီး ၂ပတ္ကေန ၄ပတ်အတွင်းမှာ အအေးမိတုပ်ကွေးနဲ့ ရောဂါလက္ခဏာချင်း ဆင်တူတဲ့ ရှေ့ပြေးလက္ခဏာတွေကို တွေ့ရပါတယ်။ HIV ပိုး ကူးစက်ခံရတဲ့ ပထမအဆင့်မှာ အမ်ားဆုံး တွေ့ရတဲ့ လက္ခဏာတွေကတော့
ကိုယျခန်ဓါမှာ အဖုအပိမ့်ထွက်တာ၊
အပြင်းဖျားတာ၊
လည်ချောင်းနာတာ၊
ပြင်းပြင်းထန်ထန် ခေါင်းမူးတာတို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလို လက္ခဏာတွေအပြင် တွေ့နိုင်ခြေနည်းတဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့
အလွန်အမင်းမောပန်းတာ၊
ခံတွင်း ဒါမှမဟုတ် လိင်အင်္ဂါပတ်လည်မှာ ulcer လို အနာပေါက်တာ၊
ကြွက်သား နာကျင်ကိုက်ခဲတာ၊
အရိုးအဆစ်ကိုက်တာ၊
မူးဝေအော့အန်တာ၊
ညအိပ်နေရင်း ချွေးထွက်တာတို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
HIV ပိုး ကူးစက်ခံရပြီး ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ဒီရှေ့ပြေးလက္ခဏာတွေဟာ တစ္ပတ္ကေန ၂ပတ်အထိ ကြာနိုင်ပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့် တုပ်ကွေး၊ အေအးမိတဲ့ ရောဂါလက္ခဏာနဲ့ ဆင်တူပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပိုးကူးစက်ခံရပြီလို့ သံသယရှိရင်တော့ ဆရာဝန်နဲ့ သေချာပြသပြီး စစ်ဆေးမှုခံယူရပါမယ်။
HIV ပိုး ကူးစက်ခံရပြီး ဒုတိယအဆင့်
ပိုးကူးစက်ခံရပြီး ပျမ်းမျှအားဖြင့် တစ်လအတွင်းမှာ ရှေ့ပြေးလက္ခဏာတွေ တွေ့ရတတ်ပါတယ်။ ဒီလက္ခဏာတွေ ပျောက်ကင်းသက်သာပြီး နောက် လေတြ နှစ်တွေနဲ့ ချီပြီး တခြားသော လက္ခဏာတွေ ထပ်ပြီး မျဖစ္လာပါဘူး။ ဒီအဆင့်မှာ တခြားသော ရောဂါလက္ခဏာတွေ မပြသေးပေမဲ့ HIV ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးဟာ ကိုယ်ခန္ဓာထဲမှာ အလျင်အမြန် ပွားများနေပါတယ်။ ဒါ့အပြင် တခြားသော ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးတွေ ခန္ဓာကိုယ်တွင်း အလြယ္တကူ ဝင်လာစေနိုင်ဖို့အတွက် CD4 လို့ ခေါ်တဲ့ ကိုယ်ခံအားစနစ်ထဲက ဆဲလ်တွေကို တိုက်ခိုက်နေပါပြီ။ ဒါကြောင့် ကိုယ့်မှာ ဘယ်လိုရောဂါလက္ခဏာမှ မပြသည့်တိုင်အောင် ကျန်းမာရေးကို အမြဲစစ်ဆေးနေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
HIV ပိုး ကူးစက်ခံရပြီး တတိယအဆင့်
ကုသမှုမရှိတဲ့ သူတွေမှာ HIV ပိုးက အနှေးနဲ့ အမြန် ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို ဖျက်ဆီးပစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၃လတစ်ကြိမ် သွေးစစ်ဖို့ လိုအပ်ပြီး ကိုယ့်မှာ ရောဂါပိုးရှိလာရင်လည်း HIV ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကို မပြန့်ပွားအောင် ထိန်းပေးနိုင်မယ့် ဆေးတွေကို နေ့စဉ် အချိန်မှန် မပျက်မကွက် သောက်ပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
ဒီလိုမျိုးကုသမှုမခံယူတဲ့သူတွေမှာ တတိယအဆင့်အနေနဲ့ HIV ရဲ့ နောက်ဆုံးအဆင့် တစ်နည်းအားဖြင့် ခုခံအားကျဆင်းမှုရောဂါဖစ်တဲ့ AIDS ရောဂါအခြေအနေကို ရောက်ရှိလို့လာပါပြီ။ ဒီအဆင့်ကိုရောက်နေတဲ့ ပိုးကူးစက်ခံရသူတွေမှာ ကိုယ်ခံအားစနစ်ဟာ ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်နေမှာဖြစ်ပြီး တခြားသော ရောဂါတွေ ဝင်လာနိုင်ခြေ အလွန်မြင့်လာပါတယ်။ သာမန်လူတွေမှာ အလြယ္တကူ တိုက်ခိုက်နိုင်တဲ့ ရောဂါပိုးတွေတောင်မှ HIV ပိုးကြောင့် ကိုယ်ခံအားနည်းနေတဲ့ သူတွေအတွက် အလွန်အန္တရာယ်ရှိပါတယ်။
ဒီအဆင့်မှာ မကြာခဏ အေအးမိ၊ ဖျားနာမယ်၊ မှိုရောဂါတွေ ဖြစ်လွယ်မယ်။ တခြားသော လက္ခဏာတွေအနေနဲ့
မူးဝေအော့အန်တာ၊
ဆက်တိုက် ဝမ်းလျှောတာ၊
နာတာရှည် ဖ်ားနာတာ၊
ကိုယ်အလေးချိန် အလျင်အမြန်ကျဆင်းတာ၊
ချောင်းမကြာခဏဆိုးတာ၊
အသက်ရှူမဝတာ၊
ဖျားနေချိန် ကိုယ်လက်ချမ်းတုန်တာ၊ ညဘက်တွေမှာ ချွေးထွက်တာ၊
ကိုယ်ခန္ဓာအနှံ့၊ ခံတွင်း၊ နှာခေါင်း၊ လိင်အင်္ဂါမှာ အဖုအပိမ့်တွေ၊ အနာတွေ ဖြစ်တာ၊
မှတ်ဉာဏ်ချို့ယွင်းတာ၊ မကြာခဏမေ့တတ်တာ၊ ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြော ထိခိုက္တာ အစရွိတဲ့ လက္ခဏာတွေကို HIV ရဲ့ နောက်ဆုံးအဆင့်မှာ တွေ့နိုင်ပါတယ်။
HIV နဲ့ ပတ်သက်ပြီး သိထားသင့်တဲ့ အရာတွေ။
HIV ရောဂါပိုးဟာ အသက်အရွယ်မရွေး၊ က်ား၊ မ မရွေး ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ သွေး၊ သုက်ရည်၊ မိန်းမကိုယ်က ထွက်တဲ့ အရည်တွေကို ထိတွေ့မိရာကနေ ကူးစက်နိုင်တယ်။ ကြန္ဒုံးမသုံးပဲ အကာအကွယ်မဲ့လိင်ဆက်ဆံခြင်း၊ ဆေးထိုးအပ်ကို တစ်ဦးထက်ပိုပြီး ဝေမျှသုံးစွဲရာကနေ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ အသားချင်းထိတာ၊ ပွေ့ဖက်နမ်းရှုပ်တာ၊ တံတွေးကနေတစ်ဆင့် HIV ပိုး မကူးစက်နိုင်ပါဘူး။
ကိုယ်ဟာ လိင်မှုကိစ္စမှာ တက်ကြွတဲ့သူဆိုရင် HIV ရောဂါပိုး ကူးစက်နိုင်ပုံ၊ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ လက္ခဏာတွေ၊ ရောဂါပိုးကို ထိန်းပေးထားနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းတွေကို သိထားဖို့ လိုအပ်သလို ၃လတစ်ကြိမ် သွေးပုံမှန်စစ်ပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ပိုးကူးစက်ခံရတဲ့အခါမှာလည်း ဆရာဝန္က ပေးတဲ့ ပိုးထိန်းဆေးတွေကို နေ့စဉ်အချိန်မှန် သောက်ပေးပါ။ ကျန်းမာပြီး အာဟာရဖြစ်စေတဲ့ အစားအစာတွေကို ရွေးချယ်စားသုံးပေးပါ။ ကိုယ်လက်လေ့ကျင့်ခန်း အားကစားလုပ်ပါ။ မှန်ကန်တဲ့ စားသောက်နေထိုင်မှုပုံစံနဲ့ ဆေးကိုသာ ဂရုတစိုက် သောက်မယ်ဆိုရင်တော့ HIV ပိုးရှိနေတဲ့သူ ဖြစ်နေရင်တောင် သာမန်လူတွေလို ကျန်းကျန်းမာမာနဲ့ အသက်ရှည်ရှည်နေထိုင်သွားနိုင်ပါတယ်။
Health Group
crd health group

17/05/2025

PEP ဆိုတာ အိပ်ချ်အိုင်ဗွီပိုး ကူးစက်ခံရနိုင်သောအခြေအနေနှင့် ထိတွေ့ပြီးနောက် အိပ်ချ်အိုင်ဗွီပိုးကူးစက်ခြင်းမှ ကာကွယ်ရန်အတွက်သောက်သုံးရသော အရေးပေါ်ကာကွယ်ဆေးဖြစ်ပါတယ် ။

PEP က အိပ်ချ်အိုင်ဗွီကူးစက်ခံရနိုင်သောအခြေအနေနှင့်ထိတွေ့ပြီး နာရီနဲ့ဆို (၇၂) နာရီ ၊ ရက်နဲ့ဆို (၃) ရက်အတွင်းသောက်ရပါတယ် ။

PEP မသောက်ခင်မှာ အိပ်ချ်အိုင်ဗွီ ရှိ ၊ မရှိ အရင်စစ်ဆေးရပါတယ် ။ အိပ်ချ်အိုင်ဗွီပိုးမရှိမှသာ PEP ဆေးကိုသောက်လို့ရမှာပါ ။ PEPက (၂၈) ရက်သောက်ရပါတယ် ။ PEPသောက်နေသည့်အတောအတွင်းမှာ အိပ်ချ်အိုင်ဗွီပိုးကူးစက်ခံရနိုင်သော အခြေအနေထပ်မရှိဖို့လိုအပ်ပါတယ် ။

သတိထားရမယ့်အချက်ကတော့ PEPကို မိမိသဘောနဲ့သောက်လို့မရပါဘူး ။ PEP သောက်မယ်ဆိုရင် အရင်ဆုံး တက်ကျွမ်းနားလည်တဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းနဲ့တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပြီး ဆရာဝန်လမ်းညွှန်ချက်နဲ့သောက်သုံးရမှာဖြစ်ပါတယ် ။

မှတ်ချက် ။ ။ PEPက အိပ်ချ်အိုင်ဗွီအရေးပေါ်ကာကွယ်ဆေးဖြစ်တဲ့အတွက် မကြာခဏမသောက်သင့်ပါဘူး ။ တကယ်အရေးပေါ်အခြေအနေမှသာ သောက်သင့်ပါတယ်။


#အရေးပေါ်ကာကွယ်ဆေး

Crd

15/05/2025

❣❣❣🙄🙄HIV/AIDS 🙄🙄❣❣❣
( ကူးစက်နည်း ကာကွယ်နည်း.. CD4 ..condom.. self care)

HIV
ပိုးကို ၁၉၈၁ ခုနှစ်က စတွေ့ခဲ့ပြီး၊ HIV/AIDS ဟာ တစ်ကမ္ဘာလုံးကို ခြိမ်းခြောက်
အန္တရာယ် ပြုနေဆဲ ကပ်ရောဂါ Pandemic diseases တွေထဲက တစ်မျိုး ဖြစ်တယ်။ HIV
ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ Retroviridae အုပ်စုဝင် ဖြစ်ပြီး HIV-1 နဲ့ HIV-2 ဆိုပြီး
နှစ်မျိုးရှိတယ်။ HIV-1 ဟာ ပိုမို ပြင်းထန်တယ်၊ ကူးစက်လွယ်တယ်။ ကူးစက်ခံရရင်
လူ့ခန္ဓာကိုယ်တွင်းက ခုခံမှုစနစ် Immune System မှာရှိတဲ့ CD4 Cell (Helper T Cells)
ကို အဓိက ကူးစက် ဖျက်ဆီးတယ်။ ကူးစက်ခံရတဲ့ CD4 Cell တွေကို CD8 Cell တွေက
ရန်သူပိုးမွှားလို့ ထင်မှတ်ပြီး မှားယွင်း တိုက်ခိုက်လို့ CD4 Cell တွေ
လျော့နည်းစေတယ်။ ကျန်းမာတဲ့လူမှာ CD4 Cell အရေအတွက် 1200 cells/μl ရှိတယ်။

HIV ဆိုတာ ဘာလဲ
😁😁😁😁😁

HIV(Human Immunodeficiency Virus) ဆိုတာ လူ့ရဲ့ ကိုယ်ခံစွမ်းအားကို ကျဆင်းစေတဲ့
Virus ပိုး ဖြစ်တယ်။

AIDS ဆိုတာ ဘာလဲ
😁😁😁😁😁

AIDS
(Acquired Immune Deficiency Syndrome) ခုခံအား ကျဆင်းမှုရောဂါ ဆိုတာ HIV ပိုး
ကူးစက်ခံရလို့ ရလာရတဲ့ “ရောဂါလက္ခဏာ အစုအပေါင်း” ဖြစ်တယ်။ လက္ခဏာ သတ်သတ်မှတ်မှတ်
မရှိဘူး။ Opportunistic infections အခွင့်သာလို့ ၀င်လာတဲ့ ကူးစက်ရောဂါတွေကြောင့်
အသက် အန္တရာယ်ကို စိုးရိမ်ရတဲ့အထိ ဖြစ်စေတယ်။

ဘယ်တော့ AIDS ဖြစ်လာသလဲ

HIV
ပိုးဝင်ပြီးနောက် ဆေးမကုသူတွေမှာ ၈-၁၀ နှစ်ကြာမှ AIDS ဖြစ်လာတယ်။

HIVကူးစက်နိုင်တဲ့ နည်းလမ်းများ
😁😁😁😁😁😁😁😁

1.
ပိုးရှိသူ နှင့် လိင်တူ-လိင်ကွဲ ဆက်ဆံခြင်း၊ လူနာ ၉၀% က လိင်ဆက်ဆံရာက ကူးတယ်။ ၆၀-၇၀%
က လိင်တူဆက်ဆံလို့ ကူးတယ်။

2.
ပိုးပါတဲ့ သွေးသွင်းခြင်း (၉၀% ကျော် ကူးနိုင်စွမ်းရှိတယ်)၊ ပိုးရှိသူနဲ့
ဆေးထိုးအပ် ဆေးထိုးပြွန် မျှဝေသုံးစွဲခြင်း၊ တကတူး ဆေးမင်ကြောင် ထိုးခြင်း၊
ဓါတ်အပ် စိုက်ခြင်း၊ ကွင်းတွေတပ်ဆင် အလှပြင်ခြင်း၊

3.
ကိုယ်ဝန်ဆောင် မိခင်က ကလေးကို ကူးစက်ခြင်း (၁၅-၃၀%) တို့ ဖြစ်တယ်။

အဆင့်များ

Stage I
ဘာ ရောဂါလက္ခဏာမှ မရှိသေးတာ။

Stage II
Iသာမန်အရေပြား၊ အရေပြားနု၊ အသက်ရှူလမ်း အပေါ်ပိုင်းတွေမှာ ရောဂါလက္ခဏာတွေ ရှိလာတာ။

StageIII
၀မ်းခဏခဏ၊ အကြာကြီး (၁ လ) လျှောတာ၊ ဆိုးဝါးတဲ့ ဗက်တီးရီးယားပိုးဝင်တာ၊

နူမိုးနီးယား၊
အဆုပ်တီဘီ ဖြစ်လာတာ။

Stage VI

ဦးနှောက်မှာoplasmosis ရောဂါ၊ အစာမြိုပြွန်-လေပြွန်-အဆုပ်ာ Candidiasisမှိုရောဂါ၊ Kaposi's Sarcoma ရောဂါ ၀င်လာတာ။ ဒီလိုရောဂါတွေက လူကောင်းတွေဆိုရင်ကုသရတာလွယ်တယ်။ CD4 positive T cell count အရေအတွက်က 200 per mm3 of blood
ထက်နည်းမယ်။ WHO ကနေ Antiretroviral (ARV) therapy ဆေးကုဘို့ ညွှန်းတယ်။

ဆေးကုသခြင်း
😁😁😁

•
HIV ကို လုံး၀ ပျောက်ကင်း စေနိုင်တဲ့ ဆေးဝါး ယခုအချိန်ထိ မပေါ်သေးပါ။

•
ဗိုင်းရပ်စ် ပေါက်ပွားတာကို ထိန်းချုပ်ပေးပြီး၊ CD4 Cell အရေအတွက် ဆက်မလျော့ကျစေလို့ ရောဂါ ရှေ့ဆက် တိုးမှာကို ဟန့်တားပေးတဲ့ ART ပိုးထိန်းဆေးတွေသာ ရှိတယ်။

•
HIV ပိုးကြောင့် ခံစားရတဲ့ ဝေဒနာတွေကို သက်သာစေဘို့၊

•
ရောဂါပိုး အရေအတွက်ကို လျှော့ချပေးဘို့၊

•
လူနာရဲ့ သက်တမ်းကို ဆွဲဆန့်ပေးဘို့၊

•
လူနာရဲ့ ကျန်းမာရေး ကောင်းမွန်စေပြီး အလုပ် ပြန်လုပ်နိုင်စေဘို့သာ ဖြစ်တယ်။

HIV ကူးစက်မှု ရှိ-မရှိ၊အကောင်း-အဆိုး စစ်ဆေးခြင်း

😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅

HIVantibody ကို အလျှင်အမြန် စစ်ဆေးပေးတဲ့ ကိရိယာ (Rapid HIV test) ကို အလွယ်တကူရနိုင်တယ်။အခြား စစ်ဆေးနိုင်တဲ့ စမ်းသပ်နည်းတွေကတော့ ELISA, Western Blot နည်းတွေ ဖြစ်တယ်။ ပိုးဝင် ပြီးချိန်က HIV antibody စစ်ဆေး တွေ့ရှိချိန်ထိ ကာလကို Window period လို့ ခေါ်တယ်။ ဒီကာလမှာ HIV ကူးစက်ခံရမှန်း မသိနိုင်တဲ့အချိန် ဖြစ်ပြီးအခြားသူတွေကိုတော့ ကူးစက်နိုင်စွမ်း ရှိတယ်။ ၉၉% သော HIV ကူးစက် ခံရသူများဟာ ၃ လအကြာမှာ HIV antibody စစ်ဆေး တွေ့ရှိနိုင်တယ်။

ရောဂါပိုး၀င်ခါစမှာ သွေးစစ်ရင် ချက်ချင်း မပေါ်ဘူး။ HIV antibody test ကို စစ်ရင် လွန်ခဲ့တဲ့(၃) လ မတိုင်ခင်က အခြေအနေကိုပဲ ပြတယ်။ အမျိုးသား နဲ့ အမျိုးသမီး အိမ်ထောင်မပြုမီမှာလဲပဲ နှစ်ယောက်လုံးက သွေးစစ် သင့်ကြတယ်။

HIV/AIDS ရောဂါ အကောင်း-အဆိုး သိချင်ရင် စမ်းသပ်တဲ့ နည်းတခုကို CD4 (Cluster of differentiation 4) လို့ ခေါ်တယ်။ အလွယ်ခေါ် T4 count; T-helper cells; T-suppressorcells; Cytotoxic T-cells နဲ့ တရားဝင် အခေါ်က CD4 lymphocyte count; CD8 lymphocyte count; CD4/CD8 ratio; CD4 percent ဖြစ်တယ်။

CD4 Countလူတိုင်းမှာခုခံနိုင်စွမ်း ရှိအောင် လုပ်ပေးနေတဲ့ (ဆဲလ်) တွေ အမျိုးမျိုးရှိတဲ့ထဲမှာLymphocyte ခေါ်တဲ့ သွေးဖြူဥတမျိုး ပါတယ်။ HIV ပိုးဝင်လာရင် T-cells ကိုတိုက်ခိုက်တယ်။ CD4 က T cells ထဲကို HIV-1 ၀င်လာစေဘို့ “ဧည့်ကြို” တာဝန် ယူသလိုဖြစ်တယ်။ အဲဒီ (ဆဲလ်) တွေကို အသုံးချပြီး၊ ပုံတူပွါးတာမို့ ခုခံအားစနစ်ကိုဖျက်ဆီးရာ ရောက်စေတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဒီ (ဆဲလ်) တွေ နည်းနေတာဟာ ခုခံစွမ်းအားတွေကျဆင်းတယ်လို့ သွယ်ဝှိုက်ပြီး ပြောတယ်။

ရောဂါဖြစ်စပိုင်းမှာတော့ လူဟာ ပျက်စီး-ပြောင်းသွားတဲ့ CD4 cells ကို အစားထိုးပေးနိုင်သေးတယ်။ နောက်ပိုင်းကြ ဒီလို မလုပ်နိုင်တော့ဘူး။ CD4 cells တွေ နည်းလာလေလေ
ခုခံအားကျလေဘဲ။ နောက်ဆုံး ဘာဆိုဘာမှ မခုခံနိုင်တော့ပါ။

CD4Count ကို တခါထဲ စမ်းရတာ မဟုတ်ပါ။ နောက်စမ်းရင် အဖြေ မတူတာတွေ ထွက်မယ်။ယှဉ်ကြည့်ရတယ်။ တယောက်ထဲမှာတောင် မနက်ခင်းမှာ ညနေထက် နည်းတတ်တယ်။ HIV မဟုတ်ဘဲ
နူမိုးနီးယား၊ ရေယုံ၊ တုပ်ကွေးတို့လို ရောဂါ တခုခု ရနေရင်လည်း CD4 count ခဏတဖြုတ်နည်းတယ်။ ကင်ဆာဆေး သောက်နေရရင်လည်း နည်းတယ်။

ပုံမှန်CD4 counts 500-1500/mm3 အတွင်းရှိတယ်။ ဓါတ်ခွဲခမ်း တခုနှင့်တခု မတူပါ။ 500-1200 x106/L လို့ သတ်မှတ်တာလဲ ရှိတယ်။ CD4 Count 200 cells/mm3 ရှိတာတွေ့ရင် AIDSရောဂါသည်လို့ ပြောတယ်။ ARV ဆေးကို တချို့ ဆေးရုံတွေက 350 cells/mm3 ရှိကတည်းကရောဂါလက္ခဏာ ရှိရှိ-မရှိရှိ ဆေးပေးတယ်။ CD4 နည်းပေမဲ့ ကျန်းမာနေသူလဲ ရှိတယ်။မနည်းပေမဲ့ နေမကောင်း ဖြစ်နေသူလဲ ရှိပြန်သေးတယ်။

HIV viral load test ခေါ်တဲ့ သွေးထဲမှာ ဒီဗိုင်းရပ်စ်တွေ ဘယ်လောက်ရှိနေသလဲ သိတဲ့စမ်းသပ်မှုနဲ့ပါ တွဲမှ ရောဂါ ဆိုးလာတာ၊ ဆေးထိရောက်တာ ဆိုတာ ပိုသေခြာတယ်။ CD4 ဟာ HIV
ပိုးက ဘယ်လောက် ဖျက်ဆီးထားပြီလဲ ဆိုတာကို သိစေနိုင်ပြီး၊ Viral load ကတော့သွေးထဲမှာ HIV ပိုး ဘယ်လောက် များများ ရှိနေသလဲကို သိစေတယ်။ Viral load များနေတာ
မကောင်းဘူး။ 100,000 ကျော်ရင် ဆေးကုပါ။

HIVရှိရင် CD4 အရေအတွက် ကျဆင်းတယ်။ ARV ဆေးပေးပြီးနောက် နလံထမှာ တခါ ပြန်တက်လာတယ်။
CD4 နဲ့ Viral load (VL) ဆက်စပ်နေတာ ရှိသလို တခါတလေ အဲလို မဟုတ်တာလဲ တွေ့နေရတယ်။၁၀% လောက်မှာ VL ကျနေပေမဲ့ CD4 မတက်ဘူး။ ဒါ့ကြောင့် CD4 တုံ့ပြန်မှု မရှိတာနဲ့ဆေးကုတာ မထိရောက်ဘူးလို့ မပြောနိုင်ပါ။ Viral load (VL) က CD4 လောက်တော့ မတိကျပါ။

အခြေခံအကျဆုံးအချက်ကို ပြောရရင် “ဆေးစစ်နည်းတွေဆိုတာ လူတွေလိုဘဲ Perfect မဖြစ်ကြပါ။”

Condom (ကွန်ဒွမ်)

လိင်ဆက်ဆံမှုပြုတိုင်း Latex condom (ကွန်ဒွမ်) ကို စနစ်တကျ သုံးခြင်းဟာ HIV ကိုကာကွယ်နိုင်တဲ့ တခုထဲသော အကောင်းဆုံးနည်း ဖြစ်တယ်လို့ UNAIDS, WHO, UNFPA ဆိုတဲ့နိုင်ငံတကာ အမြင့်ဆုံး ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ အစည်းတွေက ထောက်ခံချက် ပေးထားတယ်။ ၉၈%ထိရောက်တယ်။ (ကွန်ဒွမ်) ကို ရည်ရွယ်ချက် ၂ ခုအတွက် သုံးရတယ်။

1.
ကိုယ်ဝန်ရမှာကို တားဘို့နဲ့

2.
HIV အပါအဝင် STD လိင်ကတဆင့် ကူးစက်မဲ့ (ဆစ်ဖလစ်၊ ရေယုံ၊ ကလာမိုင်ဒီးယား၊ဂနိုရီးယား၊)ရောဂါ မှန်သမျှတွေကို ကူးစက်မလာအောင် ကာကွယ်ဘို့ ဖြစ်တယ်။

ဒါပေမဲ့Ge***al warts လိင်လမ်း ကြွက်နို့ နဲ့ Ge***al herpes လိင်လမ်း ရေယုံတွေကိုတော့
မကာကွယ်နိုင်ဘူး။

(ကွန်ဒွမ်)ကို သုံးတာလဲ စဉ်ဆက် မပြတ်စေရဘူး။ အသုံးပြုနည်းလဲ မှန်ရမယ်။ နည်းအမှန်ဆိုတာ ဘာလဲ။
လိင်တခါ ဆက်ဆံတိုင်း (ကွန်ဒွမ်) အသစ်ဖြစ်ရမယ်။ (ကွန်ဒွမ်) ကို
(ဗဂျိုင်းနား-ပါးစပ်-စအို) နဲ့ ထိစပ်မှု မရှိသေးခင် ကျားအင်္ဂါ သန်မာတာနဲ့ စွပ်ရမယ်။
စွပ်တဲ့အခါ၊ (ကွန်ဒွမ်) ရဲ့ အရင်းကို လက်နဲ့ ကိုင်ပြီး၊ လိင်တံတခုလုံးအပေါ်ဖုံးပေးပါ၊ လေ မခိုစေအောင် ဂရုစိုက်ပါ၊ အဖျားမှာတော့ ထွက်လာမဲ့ သုတ်ရည်အတွက် နေရာ ရှိနေပါစေ။ ဒီနေရာက လွဲရင် လိင်တံ တခုလုံးပေါ်မှာ သပ်သပ်ရပ်ရပ် ကပ်နေအောင် ရှိပါစေ။

Latex condoms ဆိုရင် ချောဆီ မလိုပါ။ မဟုတ်ရင် Water-based lubricantsရေအခြေခံ-ချောဆီကိုသာ သုံးပါ။ K-Y Jelly က အကောင်းဆုံး ဖြစ်တယ်။ ဆီအခြေခံOil-based lubricants, Petroleum jelly, Vaseline (ဗက်ဆလင်း)၊ Hand lotion, Babyoil ကအစ တခြား ဘယ်ဆီ အမျိုးအစားကိုမှ မသုံးရပါ။ Silicone lubricant က အဝတ်အစားကိုစွန်းထင်းစေတယ်။

Ejaculationသုတ်ရည် ထွက်ပြီးတာနဲ့ ကျားအင်္ဂါ နဂိုအနေ ပြန်မကျခင်မှာ (ကွန်ဒွမ်) ကို ချွတ်ပါ။ချွတ်တဲ့အခါ အထဲက သုတ်ရည်တွေ တစက်မှ ဖိတ်မကျစေပါနဲ့။ မ-အင်္ဂါထဲ ကျွတ်ကျန်မနေစေပါနဲ့။ စနစ်တကျ ချွတ်ပါ။
၊ ရောဂါ မတားနိုင်တာ ဘယ်လောက် ရှိတယ်ဆိုတာ သုတေသန ရလဒ်တွေ (ကွန်ဒွမ်) အမျိုးအစား၊ အရည်အသွေး၊ စွပ်နည်း-ချွတ်နည်း၊ အချိန်၊ စဉ်ဆက်မပြတ်သုံးတာဟုတ်-မဟုတ်၊ (ကွန်ဒွမ်) မသုံးခင် ကတည်းက ရောဂါ-ကိုယ်ဝန် ရှိနေ-မနေ၊ စတာတွေပါထည့်စဉ်းစားရတယ်။

(ကွန်ဒွမ်) အရည်အသွေး

ခပ်ညံ့ညံ့ နိုင်ငံတွေမှာ မတော်တဲ့လူတွေ နဲ့ ခပ်ပေါပေါ ပစ္စည်းတွေသာ များတယ်။ အမေရိကားမှာ Food and Drug Administration (FDA) က အသိအမှတ်ပြုမှ ရောင်းခွင့်ရှိတယ်။ ဥရောပ မှာတော့ CE Mark ပါရတယ်။ တကမ္ဘာလုံးမှာ ဆိုရင် International Organization for Standardization (ISO) အမှတ်ပါမှ စိတ်ချနိုင်တယ်။ UK မှာ ဒါမျိုးတွေ မပါပေမဲ့ Kitemark, British Standard Kite Mark BS EN 600 ဆိုရင် ကောင်းတယ်။ WHO ကလဲ ဘယ်လို စမ်းသပ်မှုတွေကို ခံနိုင်ရည်ရှိရမယ် ဆိုတာ သတ်မှတ် ပေးထားတယ်။ အပိုလုပ်ပေးထားတဲ့အရောင်၊ အနံ့ စတာတွေက ကျန်းမာရေးအတွက် သက်ရောက်မှု မရှိပါ။ Latex condom ကိုအများဆုံး သုံးတယ်။ သူနဲ့ မတည့်သူတွေက Polyurethane Condom သုံးရတယ်။ Female Condom အမျိုးသမီး သုံးလဲ ရှိတယ်။ Polyurethane နဲ့ လုပ်ထားတာပါ။ ကွင်း ၂ ခုပါတယ်။Invisible Condom မမြင်နိုင်တဲ့ (ကွန်ဒွမ်) ဆိုတာ ကနေဒါမှာ ထုတ်လုပ်ဘို့ကြိုးစားနေတယ်။ အရည်တမျိုးကနေ Barrier gel ဖြစ်လာစေပြီး အကာကွယ် လုပ်ပေးမှာမျိုးဖြစ်တယ်။ ရောဂါပိုးတွေကိုရော သုတ်ပိုးကိုပါ သေစေမယ်။ Spray on Condom ဆေးပန်း(ကွန်ဒွမ်) ကို ဂျာမနီမှာ စမ်းနေတယ်။ တချို့ (ကွန်ဒွမ်) တွေမှာ Spermicideသုတ်ပိုးသေဆေး ပါတယ်။ Foam ဒါမှမဟုတ် Cream အနေနဲ့ သုတ်ထား ပေးတာမျိုး။ ကိုယ်ဝန်မရမှာကို ပိုသေခြာအောင် လုပ်တာပါ။

သုံးနေရင်းနဲ့ (ကွန်ဒွမ်)ပေါက်သွားရင်
😟😟😟😟😟😟😟😟😩

ရောဂါကာကွယ်ဘို့သုံးသူက (ကွန်ဒွမ်) အသစ်လဲရမယ်။ ကိုယ်ဝန်တားဘို့ သုံးသူဆိုရင် အရေးပေါ်တားနည်းEmergency contraceptive (EC) လုပ်ရမယ်။ ကိုယ်ဝန်တားဆေး တခုခု သုံးနေသူတွေလဲတကယ်လို့ ကိုယ့်အဖေါ်ရဲ့ အကြောင်း မသိရင် ရောဂါတွေ ကာကွယ်ဘို့ (ကွန်ဒွမ်) ကိုပါသုံးရပါမယ်။ တကယ်လို့ HIV ပိုးရှိနေသူနဲ့ ဆက်ဆံနေရင်း (ကွန်ဒွမ်) ပေါက်ပြဲသွားရင် Risk ရှိသူနဲ့ အကာအကွယ်မဲ့ လိင်ဆက်ဆံမိယင် PEP ဆေး သောက်ရပါမယ်။

လိင်လမ်းတမျိုး(ဗဂျိုင်းနား) မှာ သုံးပြီးသားကို နောက်တလမ်း (စအို) အတွက် (ကွန်ဒွမ်)အသစ်သုံးဘို့နဲ့ Group အုပ်စုလို အဆန်းအပြား ကစားကြရာမှာလဲ တယောက်အတွက်သုံးထားတာကို နောက်တယောက်အတွက် အသစ် ဖြစ်ရပါမယ်။ သုံးပြီးသားကို စွန့်ပြစ်တဲ့အခါတစ်ရှူးနဲ့ပတ်ပြီး၊ အမှိုက်ပုံးထဲ ပြစ်ပါ။ Toilet ထဲ မပြစ်ရပါ။ Biodegradableမဟုတ်ပါ။

HIV ပိုးရှိတဲ့ သူနဲ့အတူနေခြင်း

☺☺☺☺☺☺☺☺

HIVပိုးရှိတဲ့သူနဲ့ တအိမ်ထဲ နေရတာဟာ ပိုးမရှိသူနဲ့ နေရတာနဲ့က ဘာမှ သိပ်မထူးလှပါ။
ပုံမှန်-သာမန် ထိတွေ့မှုတွေ ကြောင့်တော့ ဒီရောဂါပိုး ကူးတယ်ဆိုတာ မရှိဘူး။

•
အိမ်မွေး တိရစ္ဆာန်တွေ၊ ခြင်၊ ယင်၊ ပိုးဟပ်၊ ကြမ်းပိုးတွေကနေတဆင့် မကူးစက်နိုင်ပါ။

•
ပိုးရှိသူရဲ့ သွေးနဲ့ ထိတွေ့မိတဲ့ အရေပြားမှာ ပွန်းပဲ့တာ မရှိရင်တော့ အရေပြားကိုဖောက်ပြီး မဝင်နိုင်ဘူး။

•
Social kiss သာမန် နမ်းရုံနဲ့တော့ မကူးပါ။ Lip kiss ပါးစပ်ခြင်းနမ်းတဲ့အခါပါးစပ်မှာ အနာရှိနေရင်၊ သွားဖုံးသွေး ယိုနေရင်၊ ကြမ်းကြမ်းတမ်းတမ်း နမ်းလို့ပွန်းပဲ့ပြီး သွေးထွက်လာရင် ကူးစက် နိုင်တယ်။

•
ဒဏ်ရာ အနာတရ၊ ပွန်းပဲ့နာမျိုးရှိနေသူမှာ အဲဒီနေရာကို ရောဂါပိုးရှိသူရဲ့ သွေးနဲ့ထိတွေ့မိရင် ကူးစက်နိုင်တယ်။

•
ရောဂါရှိတဲ့ လူမမာကို ပြုစုတဲ့အခါ လူနာရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်က ထွက်တဲ့ အရည်တွေ (ဥပမာ အနာက
ထွက်တဲ့ အရည်၊ ချွဲ၊ သလိပ်) တွေထဲမှာ ရောဂါပိုး အနည်းအကျဉ်း ပါနိုင်လို့
ကိုင်တွယ်တဲ့အခါမှာ လက်အိတ်နဲ့ ကိုင်တွယ်ပါ။ ပြီးရင်လဲ လက်ကို ချက်ချင်း ဆေးပါ။

•
ဒဏ်ရာတွေ အနာတွေ ရှိရင် လုံအောင် ပတ်တီး စီးထားပါ။

•
သွားတိုက်တံ၊ လက်သည်းညှပ်၊ နဲ့ မုတ်ဆိတ်ရိတ် ကိရိယာတွေကို မျှပြီး မသုံးပါနဲ့။

•
ဆေးထိုးအပ်တွေကို ဖြုတ်ခြင်း တပ်ခြင်း မပြုလုပ်နဲ့။ အပ်တွေကို ကလေးရှိရာ
နေရာတွေမှာ မထားပါနဲ့။

HIV positive ကိုယ်ဝန်ဆောင်

HIV
ပိုးရှိနေတဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင် မိခင်ကနေ မွေးလာမဲ့ ကလေးကို ကူးစက်နိုင်တဲ့
အခွင့်အလမ်း ၁၅-၃၀% ရှိတယ်။ ကူးနိုင်တဲ့ နည်းတွေက -

(၁)
ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေတုံး၊

(၂)
မွေးဖွါးဖြစ်စဉ် ဖြစ်နေတုံး (၁၀-၂၀%) နဲ့

(၃)
နို့တိုက်နေတုံး (၁၀-၁၅% ထပ်ဆောင်းတယ်) ကနေ ဖြစ်နိုင်တယ်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေတုံးအချင်းကနေ သန္ဓေသားဆီ များသောအားဖြင့် မရောက်ပါ။ မိခင်က ကျန်းမာရေး ကောင်းနေရင်
အချင်းက အကာကွယ် ပေးရာတောင် ကျသေးတယ်။ ဒါ့ကြောင့် (၁) မိခင်လောင်းက အစာအာဟာရကောင်းကောင်း စားဘို့ လိုတယ်။ (၂) တခြားရောဂါ (ငှက်ဖျား၊ တီဘီ၊ ဆီးအောင့်၊)မဝင်အောင် ဂရုစိုက်ရမယ်။ (၃) မိခင်က HIV ဆေးကုနေရင် ကလေးကို ကူးစရာအခွင့်အလမ်း ၂%သာရှိလို့ ဆေးကုပါ။

ဒီလိုဖြစ်တဲ့သား-အမိကို ချက်ချင်း ဆေးကုရမယ်။ ARV (Nevirapine or Zidovudine) ဆေးပေးရမယ်။
Nevirapine ဆေးကို မွေးဖွါးနေတဲ့မိခင်ကို တလုံး၊ ကလေးကို ရ၂ နာရီအတွင်း ၁
လုံးပေးရမယ်။ Zidovudine ဆေးကို ကိုယ်ဝန် ဆောင်နေတုံး မမွေးခင် ၆ လမှာ ပေးထားရင်
ကူးစက်တာ နည်းစေတယ်။

အမေရိကားမှာဒီဆေးကို စသုံးခဲ့ပြီး၊ အခု တခြားဆေးနဲ့ တွဲပေးနေတယ်။ ဆေးကို ကိုယ်ဝန် ၃
လနောက်ပိုင်းမှာ ပေးတယ်။ ဘာအကာအကွယ်မှ လုပ်မထားရင် ကလေးဖွါးနေတုံးမှာ မိခင်ကနေ
ကလေးကူးဘို့ ၁၀-၂၀% ရှိတယ်။ သွေးနဲ့ ရေမြွှာရည်နဲ့ ထိရင် ကူးတယ်။ ဒါ့ကြောင့်
ရေမြွှာအိတ်ကို စောပြီးဖေါက် မွေးမပေးရဘူး။ Episiotomy မွေးလမ်းချဲ့ မွေးတာလည်း
ရှောင်ရမယ်။ LSCS ခွဲမွေးနည်းက ကူးစရာလမ်း နည်းစေတယ်။

ပိုးရှိမိခင်ကနို့တိုက်လို့ ကလေးကူးရတာ ၁၅% ရှိတယ်။ နို့စောစော ဖြတ်သင့်တယ်။ နို့မတိုက်လေ ကူးဘို့အခွင့်နည်းလေ။ မကြာသေးခင်ကဘဲ HIV ပိုးရှိသူ မိခင်တွေက နို့တိုက်တာကို WHOက တားမြစ် လိုက်တယ်။ မအေကို ဆေးကုသမှု ခံဘို့နဲ့ ကလေးမှာ ရောဂါပိုး ရှိ-မရှိ
စောနိုင်သမျှ စောပြီး (၆ ပတ်အတွင်း) ဆေးစစ်ဘို့ပါ အကြံပြုတယ်။ ကလေးကရောဂါပိုးရှိလို့ စောစော ဆေးမကုရင် ၂ နှစ်ထက် အသက် မရှည်ဘူး။

ကလေးတွေမှာ
အများအားဖြင့် အသက် ၈ လခန့်မှာ ရောဂါလက္ခဏာတွေ ပေါ်လာ တတ်တယ်။ တစ်ခါတစ်လေ မွေးပြီး
မကြာခင် စပေါ် နိုင်တယ်။ လက္ခဏာတွေက -

•
ကလေးကြီးထွားမှု မရှိခြင်း၊ ကြီးထွားမှု နှေးကွေးမယ်၊

•
အသည်း၊ ဘေလုံး၊ အကျိတ်များ ကြီးထွားနေမယ်၊

•
မကြာခဏ ဖျားခြင်း၊ ကူးစက်ရောဂါများ ခံစားရခြင်းစတဲ့ လက္ခဏာတွေ တွေ့ရတတ်တယ်။

သံမဏိ
စည်းမျဉ်း ၅ ချက်

1.
အခြေအနေမှန်ကို ရှင်းရှင်း သိနေကြအောင် ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောပါ။ စိုးရိမ်တာ
ရှိသမျှ ထုတ်ပြောပါ။ တယောက် အပေါ် တယောက် ရိုးသားပါ။ ကိုယ်ထင်တာကို တရားသူကြီးလုပ်ပြီးဆုံးဖြတ်ချက် မချပါနဲ့။

2.
အကြောက် မလွန်ပါနဲ့။ မီးဖိုနဲ့ အိမ်သာ အတူသုံးရတာနဲ့ ပိုးက ကိုယ့်ဆီကူးမလာနိုင်ပါ။ အတူနေလေ့ရှိကြတဲ့ ညီအကိုလို၊ မောင်နှမလို၊ သားအမိ-သားအဖလို၊
အခန်းကို (ရှယ်) လုပ်နေလေ့ရှိတဲ့ သူငယ်ချင်းလို နေကြတာက စိုးရိမ်စရာ နတ္ထိပါ။

3.
HIV အကြောင်း ကျန်းမာရေး-လူမှုရေး သုတတော့ လေ့လာထားကြပါ။ တိတိပပ ပြောပါ့မယ်၊ “သွေး၊
မိခင်နို့၊ ကျား-သုတ်ရည်၊ မ-ဗဂျိုင်းနားက အရည်၊ ” ဤလေးမည်ကနေသာ ကူးပါတယ်။
လက်ခြင်းထိ၊ ပါးခြင်းအပ်၊ ကျောခြင်း ကပ်ယုံနဲ့ လုံးဝမကူးပါ။ သွားထိလို့
ဓါတ်လိုက်မှာလား ကြောက်စရာ မထားပါနဲ့။ စာအတူ ဖတ်ပါ၊ တီဗွီအတူ ထိုင်ကြည့်ပါ။ ထမင်း
တစားပွဲထဲ ထိုင်စားပါ။ ညောင်းလို့ နှိပ်နင်းပေးလဲ ရောဂါ မရပါ၊ ကုသိုလ်သာ ရပါမယ်။

4.
သူ့ အတွင်းရေး-လုံခြုံမှုကို လေးစားပါ။ တစိမ်းတရံတွေကို “သူကရောဂါသည်” လို့
မလိုအပ်ဘဲနဲ့၊ နှိမ်ချင်တဲ့ သဘောနဲ့ မပြောပါနဲ့။

5.
စည်းကမ်း-ကလနား သတ်မှတ်ထားပါ။ ကိုယ့်ပစ္စည်း လာသုံးတာကို အပြတ်ငြင်းပါ၊
အားမနာပါနဲ့ Sorry လောက်နဲ့ မရပါ။ ပိုးရှိသူကနေ ချတဲ့ စည်းကမ်းကိုလည်း
တခြားလူတွေက လိုက်နာကြပါ။

ဒီလိုရောဂါအတွက်အင်မတန် စိတ်ထားမြင့်တဲ့ “ဆိုရှယ်-၀ပ်ကားစ်”Social worker တွေ ဖြစ်နိုင်ကြပါတယ်။ ဆရာဝန်တွေမှမဟုတ်ပါ၊နိုင်ငံလှည့်ပြီး၊ ကမ္ဘာလှည့်ပြီး၊ ရောဂါကာကွယ်ရေး အသိပေးသူတွေ မနည်းပါ။

ကျန်းမာ ပျော်ရွှင် အေးချမ်း ကြပါစေ
❣❣😄😄😄😄❣❣
HHIG
Crd

Address

64street„Between105 And 106 Streets
Mandalay
HST

Telephone

+959961999337

Website

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Testing HIV STI TB posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Shortcuts

Share

Share on Facebook Share on Twitter Share on LinkedIn
Share on Pinterest Share on Reddit Share via Email
Share on WhatsApp Share on Instagram Share on Telegram

Category