Tain Sin Kyal - Pharmacy

09/02/2025

အသည်းခြောက်ခြင်း နှင့် အသားဓာတ် (ပရိုတင်းဓာတ်) ၏ အရေးကြီးပုံ ‼️‼️

နာတာရှည် အသည်းလူနာတွေဖြစ်တဲ့ အသည်းခြောက်လူနာတွေ၊ အသည်းကင်ဆာ လူနာတွေမှာ လက်ခံထားကြတဲ့ အယူအဆ အမှားတခုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဒီနေ့ မျှဝေပေးပါ့မယ်။
အသည်းလူနာတွေအများစု သိနေကြတာက အသားများများစားရင် ကင်ဆာပိုဖြစ်စေတယ် … ဒါ့ကြောင့် အသားတွေကို လျော့စားရမယ် … အထူးသဖြင့် နီသောအသား (Red meat) တွေကို ရှောင်ရမယ် လို့ ထင်နေကြပါတယ်။ လုံးဝ (လုံးဝ) မှားပါတယ်။ ❌❌

နာတာရှည် အသည်းလူနာတွေဖြစ်တဲ့ အသည်းခြောက်ရောဂါရှိသူတွေ သိသင့်တဲ့ အသားဓာတ် (ပရိုတင်းဓာတ်) နဲ့ ဆိုင်သော မှန်ကန်သည့် ဆေးပညာဆိုင်ရာ ဗဟုသုတများကို ပြောပြပေးပါ့မယ်။

✅ ပရိုတင်းဓာတ်သည် အသည်းလူနာတွေအတွက် အရေးကြီးပြီး အန္တရာယ်မဖြစ်စေပါ။
- အသည်းခြောက်ရောဂါရှိသူများတွင် ပရိုတင်းဓာတ်ကို ကန့်သတ်သင့်သည်ဟု အများစုက မှားယွင်းစွာ ယုံကြည်နေကြပါတယ်။ ပရိုတင်းများများစားခြင်းဖြင့် အမိုနီယမ်ဓာတ်များလာပြီး အသည်းကြောင့် ဦးနှောက်ထိခိုက်ခြင်း (hepatic encephalopathy) ဖြစ်နိုင်သည်ဟု စိုးရိမ်ကြသောကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော် သုတေသန လေ့လာမှုများအရ ပရိုတင်းဓာတ်စားခြင်းသည် hepatic encephalopathy ဖြစ်နိုင်ခြေကို မတိုးစေတဲ့အပြင် ကြွက်သားဆုံးရှုံးမှုနှင့် အားနည်းမှုကို ကာကွယ်ပေးကြောင်း သိလာရပါတယ်။

✅ အသည်းခြောက်ရောဂါရှိသူများသည် ပရိုတင်းဓာတ်ကို ပိုမိုလိုအပ်ပါတယ်။
- အသည်းရောဂါရှိသူများတွင် ဇီဝဖြစ်စဉ်နှုန်း ပိုမြန်သောကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်ရှိ အာဟာရများကို ပိုမိုလျင်မြန်စွာ လောင်ကျွမ်းစေပါတယ်။
- ထိုကဲ့သို့ အာဟာရချို့တဲ့မှုကို ကာကွယ်ရန်အတွက် လမ်းညွှန်ချက်များအရ ကိုယ်အလေးချိန်တစ်ကီလိုဂရမ်လျှင် ပရိုတင်း ၁.၂ မှ ၁.၅ ဂရမ်အထိ နေ့စဉ်စားသုံးသင့်ပါတယ်။
- ပရိုတင်းဓာတ်ကို ကန့်သတ်ခြင်းသည် ကျန်းမာရေးကို ပိုမိုဆိုးရွားစေပြီး ရောဂါပိုးဝင်ခြင်း၊ အားနည်းခြင်းနှင့် ဆေးရုံတက်ရောက်ကုသရခြင်းများကို ပိုမိုဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

✅ ကြွက်သားဆုံးရှုံးမှု (Sarcopenia) သည် အသည်းခြောက်ရောဂါတွင် အဓိကပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
- အသည်းခြောက်ရောဂါရှိသူ ၇၀% ခန့်သည် Sarcopenia (ပြင်းထန်သော ကြွက်သားဆုံးရှုံးမှု) ကို ခံစားရပြီး အားနည်းခြင်း နှင့် သက်တမ်းစေ့မနေရခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
- ဤပြဿနာကို ဖြစ်စေသော အဓိကအကြောင်းရင်းများထဲမှ တစ်ခုမှာ ပရိုတင်းဓာတ် လုံလောက်စွာ မစားသုံးခြင်းဖြစ်သောကြောင့် ကြွက်သားထုထည်ကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် ပရိုတင်းဓာတ်ကို ပိုမိုစားသုံးရန် လိုအပ်ပါတယ်။

✅ အနီရောင်အသား (red meat) သည် ရန်သူမဟုတ်ပါ။
- အသည်းခြောက်ရောဂါရှိသူများအတွက် အပင်ထွက်ပရိုတင်းများ သို့မဟုတ် နို့ထွက်ပရိုတင်းများက အနီရောင်အသားထက် ပိုကောင်းသည်ဟု အများစုက ယုံကြည်နေကြပါတယ်။
- သို့သော် တိရစ္ဆာန်ထွက်ပရိုတင်းများသည် အန္တရာယ်ဖြစ်စေသည်ဟု သက်သေပြထားသော သုတေသနတွေ့ရှိချက် မရှိပါ။
- အနီရောင်အသားကို ရှောင်ကြဉ်ခြင်းသည် ပရိုတင်းဓာတ်ချို့တဲ့မှုကို ဖြစ်စေပြီး ကျန်းမာရေးကို ပိုမိုဆိုးရွားစေနိုင်ပါတယ်။ ထို့ကြောင့် နာတာရှည်အသည်းရောဂါရှိသူများတွင် အနီရောင်အသားများရှောင်ကြဉ်ရန် မလိုအပ်ပါ။

✅ အာဟာရချို့တဲ့ခြင်းသည် အသည်းလုပ်ဆောင်မှုကို ပိုမိုဆိုးရွားစေပါတယ်။
- အသည်းခြောက်ရောဂါရှိသူများသည် ပရိုတင်းဓာတ်နှင့် ကယ်လိုရီများ လုံလောက်စွာ မရရှိဘဲကြွက်သားနှင့် အဆီများကို ချေဖျက် အသုံးပြုရပါတယ်။
- ထိုအခြေအနေသည် အသည်းရောဂါကို ပိုမိုဆိုးရွားစေပြီး ရောဂါပိုးဝင်နိုင်ခြေကို မြင့်တက်စေကာ ရောဂါကိုပိုဆိုးစေပါတယ်။

လူနာများအကြားတွင် ခေတ်နောက်ကျနေသော၊ လက်တွေ့သုတေသနအရ မှန်ကန်မှု မရှိတော့သည့် အယူအဆများဆက်လက်ရှိနေပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် လူနာများအနေနဲ့ အသည်းရောဂါ အတွက် အာဟာရဆိုင်ရာ နောက်ဆုံးသုတေသနများအကြောင်း သိရှိစေနိုင်ရန် ပညာပေးနေခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
သို့ဖြစ်ပါ၍ ခေတ်နောက်ကျနေသော အယူအဆများကို လက်ခံကျင့်သုံးခြင်းမလုပ်ဘဲ၊ ခေတ်မီပြီး သိပ္ပံနည်းကျသုတေသနအရ တွေ့ရှိချက်များ (ခြေမြစ်ခိုင်မာ ဆေးပညာ အသိများ) ကိုလိုက်နာသင့်ပါတယ်။

မှန်ကန်သော ကျန်းမာရေးအသိရှိကာ မိမိရဲ့ အသည်းကို စောင့်ရှောက်နိုင်ကြပါစေရန် စေတနာဖြင့် မျှဝေပေးလိုက်ရပါတယ်။

ဒေါက်တာစိုးသီဟမောင်
M.B.,B.S (Ygn.), MRCP (UK), MBA
M.Sc. Clinical Sciences (Hepatology)
Doctoral Fellow of Hepatology at Division of Gastroenterology, King Chulalongkorn Memorial Hospital, Bangkok, Thailand

ကျွန်တော်ရေးပေးနေသော ဆေးပညာဆောင်းပါးများသည် ဖတ်ရှုသူများ ဗဟုသုတရစေရန် အဓိကရည်ရွယ်ပါသည်။ လူနာတဦးချင်းစီ၏ သွေးအဖြေများ၊ စစ်ဆေးချက်များ၊ သိလိုသည်များကို Page ၏ Messenger (သို့) Post ရဲ့ Comments များမှတဆင့် ဖြေကြားပေးခြင်း မရှိပါ။

*** ဖတ်ရှုပြီးလို့ အသိတစ်စုံတစ်ရာ ရခဲ့ရင် တခြားမိမိ သူငယ်ချင်း/ မိတ်ဆွေ များလည်း သိရအောင် Share လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
မည်သည့် Account၊ မည်သည့် Page ကမှတဆင့် ကျွန်တော့ဆောင်းပါးများကို Copy and Paste လုပ်ပြီး ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြခွင့်မပြုပါ။




မှတ်ချက် - အသည်းရောဂါများ နဲ့ ပတ်သက်ပြီး လူနာတဦးချင်းစီအနေဖြင့် Online မှတဆင့် “ဒေါက်တာစိုးသီဟမောင်” နှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပြသလိုပါက Teleconsultation (Messenger Video Call) ဖြင့် လူနာကြည့်ရှုဆွေးနွေးပေးလျက်ရှိပါတယ်။
Appointment ကို “ဒေါက်တာစိုးသီဟမောင် - အသည်းဆေးပညာ” Page ၏ Messenger (သို့မဟုတ်) 09770732636 (Viber) မှတဆင့် ဆက်သွယ်ကာ ရက်ချိန်းရယူနိုင်ပါတယ်။

07/01/2025

“အသည်းခြောက်ခြင်း အဆင့်ဆင့်” နှင့် “ပိုမိုဆိုးရွားလာနိုင်ခြင်း”

အသည်းခြောက်ခြင်း နဲ့ ပတ်သက်ပြီး လူနာတွေကြားမှာရော၊ လူနာရှင်တွေ အနေနဲ့ရော သိချင်ကြတဲ့ မေးခွန်းအချို့ရှိပါတယ်။ ထို့အပြင် သိထားကြတာတွေထဲ မှားယွင်းနေတဲ့ အချက်တွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
- အသည်းခြောက်ပြီဆို ဘာလက္ခဏာတွေ ပြမှာလဲ?
- အသည်းခြောက်တာ ဘယ်အဆင့်လောက် ရောက်နေပြီလဲ?
- အသည်းခြောက်ပြီဆို သက်တမ်းစေ့ နေရပါ့မလား?
စတဲ့ မေးခွန်းတွေကို လူနာအများစု သိချင်ကြမယ်ထင်ပါတယ်။

အဲ့ဒီ့မေးခွန်းတွေကို ဖြေနိုင်ဖို့အတွက် “အသည်းခြောက်ခြင်း အဆင့်များ” နဲ့ “ပိုဆိုးလာပုံ” အကြောင်း သိနိုင်ဖို့ မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။

(၁) မည်သည့် ရောဂါလက္ခဏာမျှ မပြဘဲ သွေးအဖြေတွေ အကုန်ကောင်းပြီး အသည်းလုပ်ငန်းများ ကောင်းနေဆဲ အသည်းခြောက်ခြင်း (Well Compensated Cirrhosis/ Chronic Liver Disease)
- ဒီအဆင့်ကို ကနဦး အသည်းခြောက်ခြင်း အဆင့်လို့ ပြောရပါမယ်။
- အာတရာဆောင်း (ultrasound) ရိုက်လို့ အသည်းရဲ့ မျက်နှာပြင်မှာ မညီမညာ ဖြစ်နေပြီး အသည်းခြောက်ခြင်းရဲ့ သွင်ပြင်တွေရှိနေတာကလွဲရင် သွေးအဖြေတွေလည်းကောင်း၊ အသည်းရဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာများ ဘာမှ ထိခိုက်မှုမရှိသေးတဲ့ အဆင့်ဖြစ်ပါတယ်။
- ဒါ့ကြောင့် ဒီအဆင့်မှာ ရောဂါလက္ခဏာ လုံးဝမရှိပါဘူး။ လူကောင်းတယောက်လို သွားလာနေထိုင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
- သို့သော် အသည်းစပြီး ခြောက်နေပြီ / နာတာရှည် အသည်းရောဂါ ဖြစ်လို့ အသည်းကိုတော့ စောင့်ကြည့်ရပါမယ်။
- အချို့သော လူနာအနည်းစုမှာ ဒီအဆင့်ကနေ အသည်းမာနှုန်း ပြန်လျော့သွားဖို့ အခွင့်အရေးရှိသေးတဲ့ အနေအထားပါ။
(၂) ရောဂါလက္ခဏာများတော့ မပြသေးပေမယ့် အန္တရာယ်ရှိနိုင်တဲ့ အနေအထားတခုရောက်နေနိုင်တဲ့ အသည်းခြောက်ခြင်း (Compensated Advanced Chronic Liver Disease)
- ဒီအဆင့်ကတော့ အသည်းခြောက်တဲ့အဆင့် ပိုများလာတဲ့ သဘောပါ။
- ဒီအဆင့်မှာ အသည်းကလုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကို တတ်နိုင်သမျှလုပ်နေနိုင်ပါသေးတယ်။
- သို့သော် အချို့သောလူနာတွေမှာ ရောဂါလက္ခဏာ စပြီး ပြနေတာမျိုးလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဒီအဆင့်လောက် အသည်းခြောက်ပြီဆိုရင်တော့ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေ ပေါ်မလာအောင် ကာကွယ်သင့်တာလည်း ကာကွယ်ဖို့ လိုသလို၊ နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာတွေစပြီး ရှိနေပြီလားလို့ သေချာစစ်ဆေးဖို့ပါ လိုအပ်ပါတယ်။
- ဒါပေမယ့် အသက်အန္တရာယ် ဖြစ်လောက်အောင် ဆိုးဆိုးရွားရွား အသည်းက ထိခိုက်နေတာမျိုးတော့ မဟုတ်ပါဘူး။
- ဒီအဆင့်မှာ သေချာကုသမယ်ဆိုရင် နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေ ဖြစ်မလာအောင် ကာကွယ်နိုင်ဦးမယ့် အဆင့်ဖြစ်ပါတယ်။
(၃) အသည်းခြောက်ခြင်းကြောင့် “ပေါ်တယ်” သွေးပြန်ကြောအတွင်း ဖိအားများခြင်းအထိ ဖြစ်နေသော အသည်းခြောက်ခြင်း (Clinically Significant Portal Hypertension)
- ဒီအဆင့်ကတော့ အသည်းခြောက်တာ တော်တော်ဆိုးနေပြီလို့ ပြောရပါမယ်။
- အသည်းခြောက်ပြီး အသည်းကကျုံ့လာတဲ့အခါ “ပေါ်တယ်” သွေးပြန်ကြောကို ဖိပြီး ပေါ်တယ်သွေးပြန်ကြော ဖိအားတက်လာခြင်းကြောင့် နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေ ပေါ်လာမယ့် အဆင့် ဖြစ်ပါတယ်။
- ဒီအဆင့်မှာ ရောဂါလက္ခဏာတွေရှိနေဖို့ များပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ရောဂါလက္ခဏာမရှိသေးရင်တောင် ရှိလာနိုင်မယ့် အခြေအနေတွေ လူနာမှာ ရှိနေပြီလို့ ဆိုရပါမယ်။
- အချို့သော လူနာတွေမှာ သွေးအန်ခြင်း၊ ဝမ်းမည်းမည်းသွားခြင်း၊ ဘေလုံးကြီးလာခြင်း နဲ့ ဝမ်းဗိုက်တွင်း ရေဖျဉ်းစွဲခြင်း တို့ စပြီး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ လူနာတိုင်းတော့ လက္ခဏာပြမှာ မဟုတ်သေးပါဘူး။
- ဒါ့ကြောင့် ဒီအဆင့်အထိ အသည်းခြောက်ပြီဆိုရင် ပေါ်တယ်သွေးပြန်ကြော ဖိအားများခြင်းရဲ့ နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေ ရှိနေလားသိနိုင်ဖို့ သေချာစစ်ဆေးရမယ့် အဆင့်ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ဆေးလို့ ရှိနေပါက စနစ်တကျကုသရင် အသက်အန္တရာယ်ကို ကာကွယ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအဆင့်မှာ သေချာကုရင် ရောဂါလက္ခဏာတွေ ပြန်လည် သက်သာလာနိုင်ပါသေးတယ်။
- ဒီအဆင့်လို့ သတ်မှတ်ခံရတဲ့ လူနာတွေမှာ သေချာပေါက် အစာအိမ် နှင့် အပေါ်ပိုင်းအူလမ်းကြောင်း မှန်ပြောင်း ကြည့်ပြီး သွေးကြောထုံးတွေ ရှိ/မရှိ စစ်ဆေးဖို့ လိုပါတယ်။
(၄) အသည်းပျက်ဆီး (အလုပ်မလုပ်နိုင်) ကာ ရောဂါလက္ခဏာများကြောင့် အသက်အန္တရာယ်ရှိသောအသည်းခြောက်ခြင်း (Decompensated Cirrhosis)
- ဒါကို နောက်ဆုံးအဆင့် အသည်းခြောက်ခြင်း - End Stage Liver Disease လို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။
- ရောဂါလက္ခဏာတွေ အများစုပေါ်လာပြီး ပြန်ကောင်းဖို့ ခက်တဲ့ အသည်းခြောက်ခြင်း အဆင့်ပါ။ ဆေးသောက်နေပေမယ့် ရေဖျဉ်းကလည်း ပြန်လျော့ဖို့ ခက်လာမယ်၊ အသားတွေ/မျက်လုံးတွေ ဝါလာမယ်၊ ကျောက်ကပ်တွေထိခိုက်လာမယ်၊ ဦးနှောက်ကို ထိခိုက်လာမယ်။ ဒါ့အပြင် သွေးအန်ပြီး ဝမ်းမည်းမည်းသွားခြင်းကြောင့်လည်း အသက်ဆုံးရှုံးသည် အထိ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
- ဒီအခြေအနေဆိုရင်တော့ ကုသဖို့လည်း ခက်ပြီး လုံးဝပျောက်ကင်းဖို့ရာကတော့ “အသည်းအစားထိုးခြင်း” သာ ဆောင်ရွက်ရမည့် အဆင့်ဖြစ်ပါတယ်။

“အသည်းခြောက်ခြင်း” ဆိုတဲ့ ရောဂါစုအောက်မှာ လူနာတွေ တဦး နဲ့ တဦး အခြေအနေချင်းလည်း မတူသလို ကုသမှုလည်း ကွဲပြားပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် သက်ဆိုင်ရာ အသည်းဆရာဝန်များက ဘယ်အဆင့်လောက်ထိ အသည်းခြောက်ပြီလဲဆိုတာကို စစ်ဆေးဖို့ ညွှန်ကြားလေ့ရှိကြပါတယ်။ ဒါမှသာ လူနာတဦးချင်းစီရဲ့ အသည်းခြောက်ခြင်းအဆင့်တွေကို မူတည်ပြီး ကုသမှုတွေကို သေချာစနစ်တကျပေးနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အသည်းခြောက်ခြင်း အဆင့်စောစောမှာ ကုသခြင်းသည် အသည်းခြောက်ခြင်း ပိုဆိုးမလာအောင် ကာကွယ်ရာရောက်လို့ သက်တမ်းစေ့နေနိုင်ရေးအတွက် ကုသမှုခံယူတယ်လို့ နားလည်ရပါမယ်။

ဖတ်ရှုပြီးနောက် အသည်းခြောက်တိုင်း စိတ်ဓာတ်ကျဖို့မလိုဘဲ အဆင့်အလိုက် စနစ်တကျ ကုသမှုခံယူရန်လိုအပ်ကြောင်း မျှဝေပေးလိုက်ရပါတယ်။

ဒေါက်တာစိုးသီဟမောင်
M.B.,B.S (Ygn.), MRCP (UK), MBA
M.Sc. Clinical Sciences (Hepatology)
Doctoral Fellow of Hepatology at Division of Gastroenterology, King Chulalongkorn Memorial Hospital, Bangkok, Thailand

*** ဖတ်ရှုပြီးလို့ အသိတစ်စုံတစ်ရာ ရခဲ့ရင် တခြားမိမိ သူငယ်ချင်း/ မိတ်ဆွေ များလည်း သိရအောင် Share လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
မည်သည့် Account၊ မည်သည့် Page ကမှတဆင့် ကျွန်တော့ဆောင်းပါးများကို Copy and Paste လုပ်ပြီး ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြခွင့်မပြုပါ။




မှတ်ချက် - အသည်းရောဂါများ နဲ့ ပတ်သက်ပြီး လူနာတဦးချင်းစီအနေဖြင့် Online မှတဆင့် “ဒေါက်တာစိုးသီဟမောင်” နှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပြသလိုပါက Teleconsultation (Messenger Video Call) ဖြင့် လူနာကြည့်ရှုဆွေးနွေးပေးလျက်ရှိပါတယ်။
Appointment ကို “ဒေါက်တာစိုးသီဟမောင် - အသည်းဆေးပညာ” Page ၏ Messenger (သို့မဟုတ်) 09770732636 (Viber) မှတဆင့် ဆက်သွယ်ကာ ရက်ချိန်းရယူနိုင်ပါတယ်။

15/12/2024

13/12/2024

#အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံမှာဗိုင်းရပ်စ်တစ်မျိုးပျံ့နေတယ်လို့ကြားပါတယ်
#စိုးရိမ်ရပါသလား ❓


NoroVirus ဆိုတာ အလွယ်ပြောရရင် အစာအိမ်နဲ့အူလမ်းကြောင်းကို ဒုက္ခပေးတာပါ
- ဗိုက်အောင့်တယ်
- ပျို့တယ် အန်တယ်
- ဝမ်းပျက်တယ်ပေါ့
- ငွေ့ငွေ့ဖျားတာ ချမ်းတုန်တာ
- ခေါင်းကိုက်တာ
- ကိုယ်လက်ကိုက်တာ
- နုံးချိနေတာ မျိုးတွေဖြစ်တတ်ပါတယ်
အထက်လန်အောက်လျှောရောဂါ တစ်မျိုးပါပဲ ၊ ကူးစက်နှုန်းအရမ်းမြင့်ပါတယ် ၊
ဘယ်လိုကူးစက်တာလဲ
အူလမ်းကြောင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့အကောင်ဖြစ်တာကြောင့် ပါးစပ်ကနေတဆင့်ဝင်ပါတယ်
👉 လက်သေချာမဆေးတဲ့အခါ
👉 အစာတွေကို သေချာကျက်အောင်ချက်ပြုတ်မထားတဲ့အခါ
👉 ရေမသန့်တဲ့အခါ
👉 ယင်နားစာတွေ စားတဲ့အခါ ကူးစက်တတ်ပါတယ်

ရောဂါပိုးဝင်ပြီး ၁၂ နာရီကနေ ၄၈ နာရီ (၂ ရက်အတွင်း) ရောဂါလက္ခဏာပြပါတယ်

ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ (၃) ရက် အတွင်းပြန်ကောင်းသွားကြပါတယ်

ဒါပေမယ့် Virus ဖြစ်တဲ့အတွက် ကိုယ်ခံအားမကောင်းတဲ့ (ကိုယ်ခံအားကောင်းစွာမဖွံ့ဖြိုးသေးတဲ့)
- ကလေးသူငယ်များ
- သက်ကြီးရွယ်အိုများ
- နာတာရှည်ရောဂါရှင်များ
- ကိုယ်ခံအားကျဆင်းမှုရောဂါရှင်များ
- ကိုယ်ခံအားထိန်းညှိဆေးသောက်နေရသူများ
- ကိုယ်အင်္ဂါအစားထိုးထားသူများ မှာ ဆိုးဝါးပြင်းထန်ပါတယ်

#ပြင်းထန်ကာလဝမ်းရောဂါ ကို ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်ထားတာ မကြာသေးတဲ့ ကျွန်တော်တို့အတွက် NoroVirus အတွက် ရင်ဆိုင်ဖို့ #ကျန်းမာရေးအသိရှိနေပြီလို့ပြောလို့ရပါတယ်

✅ ဝမ်းပျက်လျှင် ဝမ်းသွားသလောက် ဓာတ်ဆားရည် သောက်ရပါမယ်
✳️ ဘာအရည်မှ မဝင်အောင်အန်နေတဲ့အခါမျိုးမှာတော့ ဆေးရုံ/ဆေးခန်း သွားပြီး ကုသမှုခံယူဖို့လိုအပ်ပါတယ်
✳️ မိမိ သဘောနဲ့ မိမိ ပိုးသတ်ဆေး ဝမ်းပိတ်ဆေး မသောက်ကြပါနဲ့

ဝမ်းပျက်ခြင်းရဲ့ ဆိုးကျိုးက အရည်ပြန်မဖြည့်နိုင်လျှင်
🚨 သွေးပေါင်ပြုတ်ကျတာ
🚨 Shock ရတာ
🚨 ကျောက်ကပ်ပျက်တာက စလို့ အသက်အန္တရာယ်အထိရှိတတ်ပါတယ်

အဲ့ဒါကြောင့် အရမ်းကြီးအဓိပ္ပာယ်မဲ့ကြောက်နေဖို့ မလိုသလို မပေါ့ဆသင့်ပါဘူး။

ဝမ်းပျက်အန်တာ အပြင် #အရေးကြီးတဲ့လက္ခဏာတွေက 🚨🚨🚨
* အာခေါင်တွေအရမ်းခြောက်လာတယ်
* ဆီးအရောင်အရမ်းရင့်ပြီး အရမ်းနည်းလာတယ်
* တစ်နှစ်အောက်ကလေးတွေမှာ ၈ နာရီကြာတဲ့အထိ ဆီးမသွားဘူး
* ကလေးတွေမှာ ၁၂ ကြာတဲ့အထိ ဆီးမသွားဘူး
* မျက်တွင်းဟောက်ပက်ဖြစ်လာတယ်
* မလှုပ်မရှားချင်နဲ့အိပ်ငိုက်လာတယ်
* အထိုင်အထမူးပြီး ရိပ်ရိပ် ရိပ်ရိပ်ဖြစ်လာတယ်
* ရင်အရမ်းတုန်လာမယ်
* ကယောင်ကတမ်းတွေပြောပြီး သတိလစ်သွားမယ်
_________
အကောင်းဆုံးက #မဖြစ်ရအောင်ကာကွယ်ကြတာပေါ့

1. အစာမစားမီလက်ကို ဆပ်ပြာနဲ့ အနည်းဆုံး စက္ကန့် ၂၀ ကြာအောင် သေသေချာချာ ဆေးပါ
(***ပေါ်ပင် Hand Spray နဲ့ မလုပ်ပါနဲ့ အခုပျံ့နေတဲ့ Virus က Alcohol resistant ပါတဲ့)
2. အစားအစာတွေကို ယင်မနားရအောင် သေသေချာချာ ဖုံးအုပ်ထားပါ
3. အစားအစာများကို သေသေချာချာ ကျက်အောင်ချက်ပြုတ်ပြင်ဆင်ပါ
4. တကယ့်ရေသန့်သောက်ပါ (ရေကို သေချာစွာ ကျိုချက်သောက်သုံးပါ)
5. မချက်ပြုတ်ပဲ အစိမ်းစားသောက်တာမျိုးတွေမလုပ်ပါနဲ့
6. အပြင်စာတွေ အသုပ်စုံတွေ လမ်းဘေးယင်နားစာတွေ လုံးဝ ရှောင်ရပါမယ်

ဝမ်းပျက်ရောဂါအတွက် ထိရောက်တာက ဓာတ်ဆားရည်ပါ ဒီလို သတင်းလေးနည်းနည်းထွက်တာနဲ့ ဓာတ်ဆားစျေးတွေ ၊ သိပ်လိုတာမဟုတ်တဲ့ Probiotic စျေးတွေ မိုးအထိရောက်ကုန်တတ်ပါတယ် (တချို့က စိတ်ပူပြီး ဝယ်စုတော့ ပစ္စည်းပြတ်ကုန်တာလည်း ပါတာပေါ့)
“ဓာတ်ဆားရည်ဝယ်မရပါက
ရေတစ်လီတာ ကို သကြားလက်ဖက်ရည်ဇွန်း (၆) ဇွန်း
ဆားလက်ဖက်ရည်ဇွန်း (၁/၂) ထည့်ပြီး သမအောင်မွှေပြီး အသုံးပြုလို့ရပါတယ်”

ဝမ်းသွားသလောက် အမြန်ဆုံးပြန်ဖြည့်ရမှာဖြစ်ပါတယ်
❌ ဓာတ်ဆားသောက်ရင် ဝမ်းသွားနေလို့ မသောက်ဘူး ဆိုတာတို့
❌ သွေးတိုးရှိလို့ သွေးတက်မှာစိုးပြီး ဓာတ်ဆားမသောက်ဘူး
❌ ဆီးချိုရှိလို့ ဆီးချိုတက်မှာ စိုးပြီး ဓာတ်ဆားမသောက်ဘူး စတဲ့ လွဲမှားတဲ့အတွေးတွေက ကျောက်ကပ်ပျက်ခြင်းမှသည် အသက်အန္တရာယ်အထိရှိနိုင်ပါတယ်။

နိဂုံးချုပ်ပြောရရင်
NoroVirus ဟာ Virus အသစ်မဟုတ်ပါဘူး
ကမ္ဘာအနှံ့ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောဖြစ်တဲ့ တရားခံပါ
Outbreak က အခုမှ ထရတာ မဟုတ်ပါဘူး သူ့ရာသီအလိုက် ထ ထ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

နောက်တစ်ကြိမ်ထပ်ပြောရရင်
“ #အရမ်းကြီးအဓိပ္ပာယ်မဲ့ကြောက်နေဖို့မလိုသလို_ပေါ့ပေါ့ဆဆလည်းမနေသင့်ပါဘူး”

(Photo credit; MedicalNewsToday)
ကျန်းမာရေးဗဟုသုတတိုးပြီး
သက်ရှည်ကျန်းမာ စိတ်ချမ်းသာကြပါစေ
Dr. ဘုန်းစည်သူလွင်
00:30 am/13.12.24
(ကျန်းမာရေးဆောင်းပါးများ နေ့စဉ်တင်ပေးနေသောကြောင့် #ကျွန်တော့_Pageကို_Like လုပ်ထားခြင်းဖြင့် ကျန်းမာရေးဗဟုသုတတိုးပွား လာပါလိမ့်မယ် 💕💕💕 )

28/11/2024

14/11/2024

နှစ်သစ်ကစပြီးခေါင်းရင်း​ပြောင်းအိပ်ကြပါစို့

လူတ​ယောက်ရဲ့​နေထိုင်​ကောင်းခြင်း၊ကျန်းမာခြင်း၊သန်စွမ်းခြင်း၊လုပ်ရည်ကိုင်ရည်​ကောင်းခြင်း၊စိတ်ချမ်းသာခြင်း၊အသက်ရှည်ခြင်းစသည်ဖြင့်ဘဝအ​ရည်အ​သွေး​တွေဟာသူဘယ်အရပ်ကို​ခေါင်းထားပြီးအိပ်လဲဆိုတဲ့အ​ပေါ်မူတည်ပါတယ်။

အခုတ​လောမှာဆိုရင်​လေဖြတ်တဲ့သူ​တွေ၊ဦး​နှောက်​သွေး​ကြော​ပေါက်တဲ့သူ​တွေအရုံကြော​ရောဂါဖြစ်ကြတဲ့သူ​တွေအ​တော်များပါတယ်။ကျ​နော့် FB friend ထဲက​တောင်မိတ်​ဆွေ၂​ယောက်​သေဆုံးသွားတယ်။၂​ယောက်လုံးကသွက်သွက်လက်လက်နဲ့သက်လတ်ပိုင်းအရွယ်​ချော​ချောကြီး​တွေ။ဘယ်လိုမှ​သေမယ်လို့ကိုမထင်ထားတာ။လူဆိုတာတ​နေ့​သေကြရမှာဖြစ်​ပေမဲ့သက်တမ်း​စေ့လို့​သေသွားရင်​တော့လက်ခံရမှာပါ။ဒါ​ပေမဲ့သက်တမ်းမ​စေ့ခင်​သေသွားရ​တော့ကိုယ့်ကိုအားကိုး​နေရတဲ့ကျန်ရစ်သူမိသားစုက​လေးသူငယ်​တွေသိပ်သနားစရာ​ကောင်းတယ်။ဘယ်သူမှ​တော့မ​သေချင်ဘူး​ပေါ့။ဒါ​ပေမဲ့အသက်ဥာဏ်​စောင့်ဆိုတာကိုသတိလွတ်သွားပြီး​စောစီးစွာ​သေဆုံးသွားရသူ​တွေအများကြီးပဲ။ဒါ​ကြောင့်မို့ဒီက​နေ့အသက်ဥာဏ်​စောင့်ဖို့အ​ရေးကြီးတာတခုကို​ပြောပြပါမယ်။

ကျ​နော်တို့ဟိမဝန္တာ​တောင်ကြီး​တွေကိုကြည့်ရ​အောင်။ဟိမဝန္တာ​တောင်ကြီး​တွေဟာတဖြည်းဖြည့်မြင့်သထက်မြင့်လို့လာ​နေပါတယ်။၁နှစ်ကို၁.၅စင်တီမီတာ​လောက်မြင့်မြင့်လာ​နေပါတယ်။ထူးဆန်းတာကအဲဒီ​တောင်​ပေါ်မှာကျ​နော်တို့အခုသုံး​နေတဲ့ပန်း​ရောင်​ကျောက်ဆား​တွေရှိ​နေတယ်။အဲဒီအပြင်လိပ်​ကျောကုန်း၊ခရုခွံ၊ငါးအရိုးစတဲ့ပင်လယ်အ​ကောင်ရုပ်ကြွင်း​တွေကိုပါ​တွေ့​နေရပါတယ်။ဘယ်လိုဖြစ်တာလဲ​ပေါ့။

တခါကမ္ဘာကြီးကို​လေ့လာကြရ​အောင်။ကမ္ဘာကြီးမှာသံလိုက်စက်ကွင်း​တွေရှိတယ်။ကမ္ဘာ့​မြောက်ဝင်ရိုးစွန်းဟာဆွဲအားအပြင်းထန်ဆုံးဗဟိုချက်ဖြစ်ပါတယ်။ဘယ်​လောက်​တောင်ဆွဲအားပြင်းသလဲဆိုရင်ကမ္ဘာ့တိုက်ကြီး​တွေကို​တောင်သူ့ဖက်ကို​ရွေ့​အောင်ဆွဲနိုင်တယ်။

ကမ္ဘာ့​မြောက်ဘက်အခြမ်းကဟိမဝန္တာ​တောင်တွေမြင့်မြင့်လာရခြင်းဟာသူ့​တောင်ဘက်မှာရှိ​နေတဲ့အိန္ဒိယတိုက်ကြီးကိုဆွဲယူ​နေလို့ဖြစ်ပါတယ်။​တောင်ဘက်ခြမ်းက​ကျောက်လွှာ​မြေလွှာ​တွေဟာဟိမဝန္တာရဲ့​အောက်ခြေကိုတိုးဝင်​နေကြတယ်။တချိန်ကsea levelဖြစ်တဲ့အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာဟာလည်းအခု​ပေတစ်​သောင်းခွဲအထက်ကို​ရောက်​နေလို့ပင်လယ်ရုပ်ကြွင်း​တွေကို​တွေ့​နေရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။​ရှေးနှစ်သန်းချီတုန်းကပင်လယ်​တွေဟာအခု​တောင်ထိပ်ကို​ရောက်​နေကြပြီ။အဲဒီလိုကမ္ဘာ့တိုက်ကြီး​တွေသမုဒ္ဒရာကြီး​တွေကို​တောင်ဆွဲယူနိုင်တဲ့ပြင်းထန်ကြီးမားတဲ့ဆွဲအားကြီးဟာဒီကမ္ဘာ​ပေါ်မှာ​နေတဲ့ကျ​နော်တို့သက်ရှိသတ္တဝါ​တွေအ​ပေါ်​ကောသက်​ရောက်မှုမရှိနိုင်ဘူးလား။​သေချာ​ပေါက်သက်​ရောက်မှုရှိတာ​ပေါ့ဗျ။ဒီစက်ကွင်းကိုဘယ်လိုလုပ်လွတ်နိုင်မှာလဲ။

ဒီတခါ​တော့ကျ​နော်တို့ရဲ့ခန္ဓါကိုယ်ကြီးကိုပြန်ကြည့်ရ​အောင်။ကျ​နော်တို့ခန္ဓါကိုယ်ကြီးထဲမှာ​သွေး​တွေလည်ပတ်​နေကြတယ်။​သွေးကိုအဓိကဖွဲ့စည်းထားတာက iron လို့​ခေါ်တဲ့သံဓါတ်ဖြစ်ပါတယ်။ခြင်​တွေဘာ​တွေအကိုက်ခံရလို့ခြင်ရိုက်မိရင်အဲဒီ​သွေးကိုနမ်းကြည့်ပါ။သံနံ့လိုလိုသံ​ချေးနံ့လိုလိုအနံ့ရလိမ့်မယ်။​သွေးကိုသံဓါတ်နဲ့အဓိကဖွဲ့စည်းထားတာသက်​သေပဲ။အင်မတန်အား​ကောင်းတဲ့သံလိုက်တုံးကြီးတခုကို​ခေါင်း​ပေါ်တင်ကြည့်လိုက်ရင်ဘာဖြစ်လာမလဲ။​သွေး​တွေဟာဦး​ခေါင်းဆီကိုတဖြည်းဖြည်း​ချည်းကပ်ရောက်ရှိလာပါလိမ့်မယ်။​သွေးထဲမှာသံဓါတ်ရှိ​နေတဲ့အတွက်သံလိုက်တုံးရှိရာဦး​ခေါင်းဆီသို့​သွေးများ​ရောက်လာခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

ကျ​နော်တို့ရင်ချိုင့်မှာအမြဲခုန်​နေတဲ့နှလုံးရှိတယ်။ကမ္ဘာ့ဆွဲအားရှိ​နေတဲ့အတွက်ခန္ဓါကိုယ်​အောက်ပိုင်းကို​သွေးအလွယ်တကူ​ရောက်​ပေမဲ့ခန္ဓါကိုယ်အ​ပေါ်ပိုင်းကို​တော့​သွေး​ရောက်ဖို့ခက်ခဲတယ်။ဒါ​ကြောင့်သဘာဝကြီးကလူ့ခန္ဓါကိုယ်​အောက်ပိုင်းက​သွေး​ကြော​တွေကိုကြီး​အောင်လုပ်​ပေးပြီးအ​ပေါ်ပိုင်းက​သွေး​ကြော​တွေကို​သေး​အောင်လုပ်​ပေးထားတယ်။ဦး​ခေါင်းပိုင်းမှာရှိတဲ့​သွေး​ကြော​လေး​တွေကအ​သေးဆုံးပဲ။ဦး​နှောက်​သွေး​ကြော​လေး​တွေဆိုဆံချည်မျှင်​သွေး​ကြော​လေး​တွေဖြစ်ပါတယ်။အဲဒီ​လောက်​သေးငယ်တဲ့ဆံချည်မျှင်​သွေး​ကြော​လေး​တွေဆီကို​သွေးအင်အားအလုံးအရင်းနဲ့ဝင်လာမယ်ဆိုရင်ဘာဖြစ်သွားနိုင်လဲ။​သွေးအပို၂စက်၃စက်​လောက်ဝင်လာရင်​တောင်အဲဒီဆံချည်မျှင်​သွေး​ကြော​လေး​တွေ​ပေါက်သွားနိုင်ပါတယ်။​သွေး​ကြောပေါက်သွားရင်ဦး​နှောက်ထဲ​သွေးယိုစီးမှုဖြစ်ပြီး​လေဖြတ်သွားမယ်၊ဦး​နှောက်​သွေး​ကြောပြတ်ပြီးတခါတည်း​သေသွားတာမျိုးလည်းဖြစ်သွားမယ်၊ကိုယ်တခြမ်း​သေတာ၊တကိုယ်လုံး​လေဖြတ်တာ၊​အောက်ပိုင်း​သေတာမျိုး​တွေလည်းဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။

​နေ့ခင်းဘက်မှာ​တော့ကျ​နော်တို့သွားသွားလာလာ​နေတာထိုင်တာက​မတ်တပ်ဒေါင်လိုက်ပဲမဟုတ်လား။အဲဒီအချိန်မှာနှလုံးခုန်တာ​တွေ​သွေးလည်ပတ်မှု​တွေကကမ္ဘာ့ဆွဲအားကိုတွက်ချက်ပြီးသူ့နှုန်းနဲ့သူသွား​နေတာ။
ဒါ​ပေမဲ့ညဘက်အိပ်ဖို့လဲ​လျောင်းလိုက်တာနဲ့​သွေးခုန်စနစ်ကကမ္ဘာ့ဆွဲအားနဲ့ပုံစံ​ပြောင်းသွားပြီ။အဲဒီအချိန်မှာ​မြောက်ဘက်အရပ်ကို​ခေါင်းပြုအိပ်ရင်ဘယ်လို​နေမလဲ။အိပ်ရင်းနဲ့ဦး​ခေါင်းဘက်ကိုတစ်ကိုယ်လုံးက​သွေး​တွေတဖြည်းဖြည်းတိုးဝင်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။

ကျ​နော်တို့တခါမဟုတ်တခါကြုံဖူးကြလိမ့်မယ်။ညဘက်အိပ်မ​ပျော်တာ၊အိမ်မက်ဆိုးတွေမက်တာ၊တ​ရေးနိုးလန့်နိုးတာ၊အိပ်​ကောင်းခြင်းမအိပ်ရတာ၊ထမင်းလုံးသဆေခြောက်တာ၊ထ​ယောင်တာ​တွေဟာ​မြောက်ဘက်ကို​ခေါင်းပြုအိပ်သူ​တွေမှာပို​တွေ့ရ​လေ့ရှိတယ်။တချို့ဆိုရင်စိတ္တဇဖြစ်သွားတာ၊ရူးနှမ်းသွားတာမျိုးဖြစ်သွားတယ်။အဲဒီထက်ဆိုးတာက​တော့ဦး​နှောက်​သွေး​ကြော​ပေါက်တာ​တွေပိတ်တာ​တွေ၊​လေဖြတ်သွားတာ​တွေ၊အိပ်ရင်းနဲ့​သေသွားတာ​တွေပဲ​ပေါ့။

ဒါ​ကြောင့်ဦး​ခေါင်းထဲကို​သွေး​တွေများများဝင်တာမ​ကောင်းဘူး။​ရှေးကတည်းကလူ​တွေအိပ်ရင်​ခေါင်းအုံးမြင့်မြင့်နဲ့အိပ်ခဲ့ကြတာလည်းအ​ကြောင်းမဲ့မဟုတ်ဘူး။

ဟိုးအရင်တုန်းကကျ​နော်တို့လမ်း​လျှောက်ကွင်းမှာလမ်းလာ​လျှောက်တဲ့လူတ​ယောက်ရှိတယ်။​မြေကြီးကို​ခေါင်းစိုက်ပြီးကင်းမြီး​ကောက်​ထောင်​ထောင်​နေတာ။ခင်ဗျာ့အဲ့လိုမျိုးမလုပ်နဲ့သဘာဝနဲ့ဆန့်ကျင်ဘက်ကြီးလို့ပြောတာနားမ​ထောင်ဘူး။​နောက်ပိုင်းအဲ့လူမ​တွေ့​တော့လို့​မေးကြည့်တာသွားရှာပြီတဲ့။

ကဲ...ဒီ​တော့ကျ​နော်တို့ဘယ်လိုအိပ်ကြမလဲ။ကမ္ဘာ့လျှပ်စစ်သံလိုက်စက်ကွင်းက​မြောက်ဘက်က​နေထွက်ပြီး​တောင်ဘက်ကိုဝင်တယ်။ဒါ​ကြောင့်သိပ္ပံပညာရှင်​တွေကလူ​တွေ
လျှပ်စစ်သံလိုက်ဓါတ်ရ​အောင်​တောင်ဘက်ကို​ခေါင်းပြုပြီးအိပ်ခိုင်းတယ်။

အိန္ဒိယကပညာရှိဆာဒ်ဂုရုကြီးက​တော့Esat is the best အ​ရှေ့ဘက်ကို​ခေါင်းပြုတာအ​ကောင်းဆုံးတဲ့။

အဲဒီ၂ခုမှာကျ​နော်က၂ခုလုံးကိုမပယ်ဘူး။ဆာ့ဒ်ဂုရုကြီး​ပြောသလိုအ​ရှေ့ဘက်ကို​ခေါင်းပြုအိပ်တယ်။Body ကို charging သွင်းဖို့အတွက်​မြေကြီး​ပေါ်မှာ​တောင်ဘက်​ခေါင်းပြုပြီးနာရီဝက်​လောက်လဲ​လျောင်း​ပေးတယ်။

သိပ္ပံပညာရှင်​တွေ​ပြောသလို​တောင်ဘက်ကို​ခေါင်းပြုပြီးဘာ​ကြောင့်ညမအိပ်ရတာလဲ။​တောင်ဘက်ကို​ခေါင်းပြုရင်​​​မြောက်ဘက်ကဆွဲအား​ကြောင့်ခြေ​ထောက်ပိုင်းမှာ​သွေးစုတယ်။ညအချိန်မှာ​ဝမ်းဗိုက်ထဲကကလီစာ​တွေအလုပ်အများကြီးလုပ်ကြတယ်။သူတို့အလုပ်လုပ်ဖို့​သွေးလိုတယ်။အဲ့အချိန်​သွေးက​ခြေ​ထောက်​ရောက်​နေရင်ကလီစာ​တွေ​ကောင်း​ကောင်းအလုပ်မလုပ်နိုင်ဘူး။သူတို့​ကောင်း​ကောင်းအလုပ်လုပ်မှကျန်းမာမယ်၊အသက်ရှည်မယ်မဟုတ်လား။

ဒါ​ကြောင့်ဆာဒ်ဂုရုကြီး​ပြောသလိုအ​ရှေ့အရပ်ကို​ခေါင်းပြုအိပ်တာအ​ကောင်းဆုံးဖြစ်ပါတယ်။​သွေးလှည့်ပတ်မှုမျှတပြီး​နေ​ကောင်းကျန်းမာအိပ်​ပျော်စားဝင်မယ်။

​ရှေးတုန်းကကမ္ဘာမှာ​တော်​တော်တိုးတက်တဲ့​ခေတ်တခုရှိခဲ့တယ်။အဲ့​ခေတ်မှာသံလိုက်အိမ်​မြောင်သုံးကြတယ်။သူတို့သံလိုက်အိမ်​မြောင်သုံးတာကခရီးသွားလမ်းညွှန်တခုတည်းအတွက်မဟုတ်ခဲ့ဘူး။ညအိပ်ရင်​မြောက်အရပ်ဘယ်မှာလဲဆိုတာသိဖို့လည်းပါတယ်လို့ဆိုတယ်။​မြောက်အရပ်ကို​ရှောင်ပြီး​ခေါင်းပြုအိပ်ဖို့​လေ။
ကျ​နော်ခရီးသွားရင်လည်း compass တခုပါတယ်။ဟိုတယ်တည်းရင်ကုတင်အ​ရှေ့ဘက်ခေါင်းရင်းထားတဲ့အခန်းမှာအိပ်တယ်။မြက်ခင်း​ပေါ်မှာ​တောင်ဘက်​ခေါင်းပြုပြီးခဏRestလုပ်တယ်။

ကဲ...မိတ်​ဆွေများ....ကိုယ့်အိပ်ယာကိုယ်ပြန်ကြည့်ကြပါ။လူကြီးမိဘများဆရာသမားများဘယ်လိုအိပ်​နေလဲဆိုတာလည်းကြည့်​ပေးပါ။အ​ကောင်းဆုံး​ခေါင်းပြုအိပ်ရမယ့်အ​ရှေ့ဘက်ကို​ခေါင်းရင်းထားပါ။လိုအပ်ရင်အခန်းဖွဲစည်းပုံကို​ပြောင်းပြီး​နေရာပြန်ချပါ။
East is the best.

လူတ​ယောက်ရဲ့​နေထိုင်​ကောင်းခြင်း၊ကျန်းမာခြင်း၊သန်စွမ်းခြင်း၊လုပ်ရည်ကိုင်ရည်ရှိခြင်း၊စိတ်ချမ်းသာခြင်း၊အသက်ရှည်ခြင်းစတဲ့ဘဝအရည်အ​သွေး​ကောင်းမှု​တွေဟာသူဘယ်အရပ်ကို​ခေါင်းပြုပြီးအိပ်သလဲဆိုတဲ့အ​ပေါ်မှာလည်းမူတည်​နေပါတယ်။

ချစ်ခင်​လေးစားလျှက်......

မင်း​ကျော်ဝင်း



(sharing is caring)

14/11/2024

-
ခြေအိတ်စွပ်လျက် ညအိပ်တာ ကောင်းလား။

©ဒေါက်တာ မြင့်သိန်း

ငယ်ငယ်က တောင်ကြီး တခေါက်ရောက်တော့ နယ်ခံ လူကြီးက ညဘက်
ခြေအိတ်စွပ်မအိပ်နဲ့မျက်စိထိခိုက်တယ်လို့ပြောပါတယ်။

အသက်ငယ်သေးလို့ အအေးဒါဏ် ခံနိုင်တာက တကြောင်းခြေအိတ်စွပ်လေ့မရှိတာက
တကြောင်း အထူးတလည်ရှောင်စရာ မရှိခဲ့ပါ။

ဒါပေမယ့် အေးတဲ့ဒေသမှာ ညဘက် ခြေအိတ် စွပ် မအိပ်ရဘူး ဆိုတဲ့သတိပေး
စကားကို အမှတ် အသား ပြုလာခဲ့ပါတယ်။

အသက်ကြီးတဲ့ အခါကျတော့လည်း ခြေအိပ်စွပ်တတ်တဲ့ အလေ့အကျင့် မရှိတာကြောင့် ...

ဆောင်းရာသီ ရောက်လည်း အနွေးထည် ထူထူဝတ် စောင် လုံအောင်ခြုံ ဒီလိုနဲ့ပဲ
ည အအေး ကို အံတုခဲ့တာကြာလှပါပြီ။

တနေ့က အသက် ၈၅ နှစ် ရှိတဲ့လူနာ တစ်ယောက် ခြေကျင်းဝတ် ယားလွန်းလို့
ကပ်ကျေးနဲ့ ခြစ်ပစ်တာ အသားတွေ ပွန်းပဲ့ ရောင်ရမ်းကုန်လို့
ဆေးခန်း ရောက်လာပါတယ်။

လူနာက သူ့အနာ ဒါဏ်ရာတွေ ပြမယ်ဆိုပြီး ခြေထောက် ခုတင်ပေါ် တင်လိုက်တော့ ခြေအိတ်စွပ်ထားတာ သတိပြုမိတယ်။

ညအိပ်တဲ့အခါ ခြေအိတ် စွပ်အိတ်သလား မေးတဲ့အခါ စွပ်အိပ်တယ်တဲ့ -

ခြေအိတ် စွပ် ခြင်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ငယ်ငယ်က အသိက စိတ်ထဲမှာ ပြူထွက် လာတယ်။

အသက် ၈၅ နှစ် လူကြီး တစ်ယောက် အရွယ်နဲ့ မမျှ သန်သန် မာမာ ရှိနေတာကို သဘောကျ နေတာ ဆိုတော့..

ခြေအိတ် စွပ်အိပ်တဲ့ အလေ့အကျင့်ကြောင့် မျက်စိများ ထိခိုက်သွားခဲ့သော် ဆိုတဲ့
စိုးရိမ် ပူပန်မူက စိတ်ထဲရောက်လာပါတယ်။

ညဘက် ခြေအိတ် စွပ်အိပ်ခြင်းက အန္တရာယ် ကင်း မကင်းသိချင် လာပါတယ်။

အင်တာနက်က ကျန်းမာရေး ဆိုက်တွေထဲ လိုက်ရှာကြည့်
တော့ တွေ့ပါတယ်။

အပြစ်ရယ်လို ဖော်ပြတာ မတွေ့ရပဲ ကောင်းကျိုး တွေ ဖော်ပြတာပဲ တွေ့ရပါတယ်။

● မြန်မြန် အိပ်ပျော်စေတယ်

● လေ့လာမူများအရ ခြေအိတ်စွပ်လျှက် အိပ်ခြင်းက အိပ်ပျော်ဖို့ အထောက်အကူ
ပြုတာ တွေ့ရပါတယ်။

●အိပ်ရာထဲ ခြေအိတ် စွပ်လျှက် အိပ်ရင် ပူလှောင် နေလိမ့်မည်ဟု ထင်စရာရှိပါသည်။

● အမှန်က ဒီလို ခြေအိတ် စွပ်ထားခြင်းက ကိုယ်တွင်း အပူချိန် ထိန်းသိမ်းမူကို
အထောက်အကူ ပြုတာ တွေ့ရပါသည်။

●၂၀၀၇ ခုနှစ်က စမ်းသပ်မူ တစ်ခုက ရိုးရိုးခြေအိတ် စွပ်ထားသည် ဖြစ်ဖြစ် , အပူပေး
ထားတဲ့ခြေအိတ် စွပ်ထားသည်ဖြစ်စေ လျှင်မြန်စွာအိပ်ပျော်စေတာကိုတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

■ရှင်းပြချက် •••

●ကိုယ်တွင်း အပူ ဓာတ်က ညဖက်မှာ ကျဆင်းသွားပါတယ်
မနက် ၄ နာရီ လောက်မှာ အနိမ့်ဆုံး ကိုရောက်ရှိပါတယ်။

●ပုံမှန် ကိုယ်အပူချိန်က 98.6F ဖာရင်ဟိုက် ဖြစ်ပါတယ်
၂၄ နာရီတလျှောက်မှာ ၁. ၂ ဒီဂရီ အပြောင်းအလဲရှိပါတယ်။

●ခြေအိတ်စွပ်ထားလို့ ခြေထောက် နွေးလာခြင်းက သွေးကြော များ ကျယ်လာ
စေပါတယ်။

သွေးကြောကျယ်လာပြီး အရေပြားမှတဆင့် အပူစွန့်ထုတ်ပါတယ် -
အရေပြား ပူနွေး လာပါတယ်။

● ဒီနည်းနဲ့ ခန္ဓာကိုယ်တွင်း အပူချိန်..
core body temperature ကျဆင်းစေပါတယ်

●အပူချိန် ကျဆင်းခြင်းက ဦးနှောက်ကို ည အချိန်ရောက်ပြီ
လို့သတင်း ပို့ပါတယ်။
အရေပြား ပူနွေး လာခြင်းက မြန်မြန် အိပ်စေပါတယ်။

●လူ ခန္ဓာမှာ ဇီဝနာရီ biological clock ရှိပါတယ်

ကိုယ်တွင်း အပူချိန် core body temperature ကbiological clock
နဲ့ ဆက်စပ်ပါတယ်။

၄င်းတို့ရဲ့ စည်းချက်ကျ လုပ်ဆောင်မူကို circadian rhythm လို့ခေါ်ပါတယ်။

circadian rhythm က အိပ်ချိန်ကို သတ်မှတ်ပါတယ်။
သူ့ကြောင့် လူဟာ ညရောက်လျှင် အိပ်ချင်ပြီး , မနက်ကျနိုးလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။

● ကိုယ်အပူချိန်က မနက်ကစပြီး တဖြည့်ဖြည်းတက်လာတာနေ့လည် နောက်ပိုင်း
အချိန်မှာ အမြင့်ဆုံး ရောက်လာပါတယ် -

ဒီ အချိန်တွေမှာ လူက နိုးကြားပြီး ဖျတ်လတ်နေပါတယ်။

● လူ အိပ်သွားပြီ ဆိုလျှင် ကိုယ်အပူချိန် ၁.၂ ဒီဂရီ လောက်ကျဆင်းသွားပါပြီ ..
ဒါဟာ ကိုယ်တွင်းအဂါင်္တွေအတွက် အပူကို ထိန်းသိမ်းထားလိုက်လို့ ဖြစ်ပါတယ်။

● ခြေအိတ်စွပ်ပြီး အိပ်တဲ့အခါ ဒီ အပူ ထိန်းခြင်းအတွက် အထောက်အကူ ဖြစ်စေပါတယ်။

■ ရေးနော့လက္ခဏာ လျော့ပါးစေတယ်
( Reducing Raynaud's Symptoms )

အလွန်အေးတဲ့အခါ အလွန်ဖိစီးနေတဲ့အခါ ခြေဖျားလက်ဖျားမှာ သွေးကြောတွေ
ကျဉ်းကုန်ပြီး သွေးလျှောက် နည်းသွားလို့ ခြေ လက်တွေ ပြာလာပြီး ထုံ ကျဉ် လာတာကို ရေနောရောဂါ ရခြင်း လို့ခေါ်ပါတယ်။

ခြေအိတ် စွပ်အိပ်မယ်ဆိုရင် ဒီလို ရေနော လက္ခဏာ ခံစား ရမူ လျော့စေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

■ အပူပြန်ခြင်းကို ကာကွယ်ပါတယ်( Preventing hot flushes )

●သွေးဆုံးချိန်မှာအမျိုးသမီးများက ချွေးထွက်လွန်ခြင်း ရင်တုန်ခြင်းနဲ့အတူမျက်နှာမှာ
အပူတွေထွက်နေတတ်ပါတယ်
ခြေအိတ် စွပ်ပေးခြင်းက ကာကွယ်ပါတယ်။

• ခြေအိတ်က ချောင်ချောင်လည်လည် ဖြစ်ဖို့ လိုပါတယ်။
ချောင်လည်တာ ရွေးချယ် ဝယ်သင့်ပါတယ်။

ခြေအိတ်က တင်းကျပ်နေရင် သွေးလျောက်ခြင်းကိုအနှောက်အရှက် ဖြစ်စေပါတယ်
ထူထဲ နွေးထွေးတဲ့ ခြေအိတ်မှန်သမျှအသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။

++++++++++++

Sleeping With Socks On: Can It Help You Sleep? - Amerisleep https://amerisleep.com/blog/sleeping-with-socks-on/

05/11/2024

05/11/2024

သွေးတွင်း Cholesterol ကျဆင်းရန် အကြံပြုချက် (၁၇) ချက်
************************************
သင့်တွင် သွေးတွင်းကိုလက်စထရောအဆီများနေပါက သင်၏ အစားအသောက်နှင့် လူနေမှုပုံစံကို ပြောင်းလဲခြင်းအားဖြင့် နှလုံးရောဂါ အန္တရာယ်မှ ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။ အကယ်၍ သင်၏ဆရာဝန်က ကိုလက်စထရောကျစေသောဆေးကို ပေးထားစေကာမူ သင်သည် အစားအသောက်နှင့် လူနေမှုပုံစံကို ပြောင်းလဲဖို့ လိုနေသေးပါသည်။ အောက်ပါအကြံပြုချက်များသည် သင်၏သွေးတွင်းရှိ ကိုလက်စထရော ပမာဏကို ကျဆင်းစေရန် များစွာအထောက်အကူပြုနိုင်ပါသည်။

၁။ ကောင်းသောကိုလက်စထရောနှင့် မကောင်းသောကိုလက်စထရော ရွေးချယ်စားသောက်ပါ။
သင်၏ခန္ဓာကိုယ်သည် ပုံမှန် လည်ပတ်ရန်အတွက် အနည်း ငယ်သော ကိုလက်စထရော ပမာဏကို လိုအပ်ပေသည်။ သို့သော် အစားအစာများ အတွင်းမှပြည့်ဝဆီနှင့် ကိုလက် စထရောများကို လျှော့ချရန် လိုအပ်ပါသည်။ ပြည့်ဝဆီနှင့် အစားအသောက်တွင်ပါသော ကိုလက်စထရောသည် မကောင်းသော အဆီ (LDL) ကို တက်စေပါသည်။ LDL ကိုလက်စထရောသည် နှလုံးသွေးကြောထဲတွင် အဆီကို ပွားများစေ၍ နှလုံးသွေးကြောပိတ် ရောဂါကို ဖြစ်စေပါသည်။ ကောင်းသောအဆီ (HDL) သည် ခန္ဓာ ကိုယ်တွင်းရှိ ကိုလက်စထရောများကို အသည်းသို့ ပြန်၍ သယ်ဆောင် သွားပေးခြင်းအားဖြင့် ဖယ်ရှားပစ်ပါသည်။ သို့ဖြစ်၍ အစားအသောက် ကို ရွေးချယ်စားသောက်ပြီး မကောင်းသောအဆီကို ကျစေခြင်း၊ ကောင်းသောအဆီကို တက်စေခြင်းဖြင့် ဂရုစိုက်သင့်ပါသည်။

၂။ အစားအသောက်ကို ချင့်ချိန်၍ မျှမျှတတစားပါ။
ပုံမှန်အားဖြင့် ထမင်းတစ်ပန်းကန်ပြည့်ရုံခန့်သာ အစားအစာကို စားပါ။ ထမင်းပန်းကန်မောက်မောက် (သို့မဟုတ်) ထမင်းနှစ်ပန်းကန်၊ သုံးပန်းကန်စားသုံးခြင်းသည် ကိုယ်အလေးချိန်ကိုတက်စေပြီး ကိုလက် စထရောကိုလည်း မြင့်တက်စေပါသည်။ လက်တွေ့တွင် အောက်ပါ အတိုင်း ကျင့်သုံးပါ။
ပန်းကန်၏ လေးပုံတစ်ပုံသည် ထမင်း သို့မဟုတ် ပါစတာ သို့ မဟုတ် ဂျုံ၊ ကောက်ညှင်းဖြင့် ပြုလုပ် သော အစားအစာဖြစ်သင့်ပြီး ကျန် လေးပုံတစ်ပုံမှာ အသား၊ ငါး၊ ပဲ စသော ပရိုတင်းဓာတ်ပါသော အစား အစာ ဖြစ်သင့်ပါသည်။ ကျန်လေးပုံ တစ်ပုံသည် ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဖြစ် သင့်ပြီး ကျန်လေးပုံတစ်ပုံသည် အသီး အနှံ ဖြစ်သင့်ပါသည်။

၃။ ဟင်းသီးဟင်းရွက်အသီးအနှံ များများစားပါ။
တစ်နေ့လျှင် စားနေကျအသီးအနှံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် ၅ ခွက် စာမှ ၉ ခွက်စာ (5 to 9 servings) ကို စားသုံးပါ။ အသီးအနှံ တစ်ခွက်စာ (one serving) စားခြင်း တစ်ခုမှာ သင်၏လက်သီးလုံးခန့်အကြမ်း ဖျင်းအားဖြင့်ရှိပါသည်။ ချက်ပြုတ်ပြီး သား ဟင်းသီးဟင်းရွက် တစ်ခွက်စာ (one serving) စားခြင်းဆိုသည်မှာ သင်၏လက်ခုပ်ထဲတွင်ပါသော ပမာဏ ကို အကြမ်းဖျင်းဆိုလိုပါသည်။ ဟင်းသီး ဟင်းရွက်နှင့် အသီးအနှံများကို များများ စားခြင်းအားဖြင့် မကောင်းသောအဆီ (LDL) ကို ကျစေသည့်အပြင် ၄င်းတို့ထဲ တွင် Antioxidants အများအပြား ပါ၀င်သဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်အတွက် အထူးကျေးဇူးရှိပါသည်။ ထို့အပြင် အသီးအနှံများများစားခြင်းသည် အဆီများကို လျှော့ချသကဲ့သို့ ဖြစ် ပါသည်။ ထို့အပြင် သွေးပေါင်ချိန်ကိုလည်းကျစေပြီး ကိုယ်အလေးချိန် ကိုလည်း ထိန်းသိမ်းပေးပါသည်။ ထို့အပြင် Plant sterol များပါသော အစားအစာများ၊ ဥပမာ - အချို၊ မာဂျရင်း၊ ဒိန်ချဉ်နှင့် အလားတူ အစားအသောက်များသည် မကောင်းသောအဆီ (LDL cholesterol) ကို ကျဆင်းစေပါသည်။

၄။ နှလုံးကျန်းမာစေရန် ပင်လယ်စာ စားပါ။
ငါးကို တစ်ပတ်နှစ်ကြိမ်စားပါ။ ငါးသည် ပြည့်ဝဆီနည်းပါးပြီး omega-3 fatty acid အများအပြားပါ၀င်သောကြောင့် ဖြစ်သည်။ Triglyceride ကို ကျဆင်းစေပြီး ကိုလက်စထရောကိုလည်း ကျ ဆင်းစေသည့်အတွက် နှလုံးသွေး ကြောပိတ်ခြင်းကိုလည်း တားဆီး စေပါသည်။ အဆီများသောငါး salmon ငါး၊ တူနာငါး၊ ငါး သေတ္တာငါးများကို ပိုမိုစားသုံးပါ။ သို့သော် ကြော်ပြီးမစားပါနှင့်။ ကျန်းမာစေသော အကျိုးကျေးဇူး များကို ဖျက်ဆီးပစ်သလို ဖြစ်သွား နိုင်ပါသည်။

၅။ ဂျုံကြမ်း၊ ဆန်ကြမ်း၊ အုတ်ဂျုံများကို ပိုမိုစားသုံးပါ။
ဂျုံကြမ်း၊ ဆန်ကြမ်းများတွင်ပါသော အမျှင်ဓာတ်နှင့် ကာဗိုဟိုက် ဒရိတ်ဓာတ်အစုံပါ၀င်သော အစားအစာသည် အဆာခံစေပြီး ပိုမို မစားသုံးမိရန် ကာကွယ်ပေး သလိုဖြစ်စေသည်။ မကောင်း သောအဆီ (LDL) ကိုလည်း ကျဆင်းစေသည့်အတွက် အလွန်အကျိုးရှိပါသည်။ ကိုယ်အလေးချိန်ကိုလည်း သွယ်ဝိုက်၍ ကျဆင်းစေပါ သည်။ ၄င်းအစားအစာများ မှာ ဆန်ကြမ်း၊ ဆန်လုံးညို၊ ပေါက်ပေါက်ဆုပ်၊ ဘာလီ၊ ဂျုံကြမ်းနှင့် ပြုလုပ်သော အစားအစာများ (ဥပမာ - ပေါင်မုန့်ညို နှင့် ကွေကာအုပ်) ဖြစ်ကြပါသည်။

၆။ အခွံမာသီး (Nuts) များကို များများစားပါ။
အကယ်၍ အဆာပြေစားသုံးလိုပါက လတ်လတ်ဆတ်ဆတ် အခွံမာသီးများသည် အာသာပြေစေ၍ ကိုလက်စထရော ကျစေနိုင်ပါ သည်။ အခွံမာသီးများသည် ဧကမပြည့်ဝဆီ (Monounsaturated fat) များဖြင့် ပြည့်ဝနေပြီး မကောင်းသောအဆီ (LDL) ကို ကျဆင်းစေ သည့် အပြင် ကောင်း သော အဆီ(HDL)ကို မကျဆင်းစေရန်ကာကွယ် ပေးပါသည်။ နေ့စဉ် စားသုံးပါက နှလုံးရောဂါ ဖြစ်နှုန်းကို ကျဆင်းစေ နိုင်သည်ဟုသိရှိရသည်။ ၄င်းတို့သည် အဆီနှင့် ကယ်လိုရီများသည့်အတွက် တစ်နေ့လျှင် လက်တစ်ဆုပ်ခန့်သာ စားသုံး ပါ။ သကြား သို့မဟုတ် ချောကလက်ဖုံးအုပ်ထားသော အခွံမာသီးများ စားသုံးခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ပါ။ အခွံမာသီးများမှာ သစ်အယ်သီး၊ မြေပဲ၊ သီဟိုဠ်စေ့၊ သစ်ကြားသီး၊ ဗာဒံစေ့၊ pistachios နှင့် Almonds သီး တို့ ဖြစ်ကြပါသည်။

ရ။ မပြည့်ဝဆီများသည် နှလုံးကို ကာကွယ်နိုင်သည်။
ကျွန်ုပ်တို့သည် တစ်နေ့လျှင် လိုအပ်သောကယ်လိုရီပမာဏ၏ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းကို အဆီစားသုံးခြင်းမှ ရရှိသင့်သည်။ သို့သော် အဆီအမျိုးအစားအပေါ် မူတည်ပါသည်။ မပြည့်ဝသော အဆီများမှာ မုန်ညင်းဆီ၊ သံလွင်ဆီနှင့် နေကြာဆီတို့သည် မကောင်း သောအဆီ (LDL) ကို ကျဆင်းစေရုံသာမက ကောင်းသောအဆီ (HDL) ကို မြင့်တက်စေသည်။ ပြည့်ဝဆီများဖြစ်သည့် ထောပတ် နှင့် စားအုန်းဆီများသည် မကောင်းသောအဆီ (LDL) ကို မြင့်တက်စေသည်။ကောင်းသော အဆီများသည် ကယ်လိုရီများကို တန်းတူပေးနိုင်သည့်အတွက် အဆီမှန်သမျှကို သင့်တင့်ရုံသာ စားသုံးပါ။

၈။ ပဲများများစား၍ ထမင်းနည်းနည်းစားပါ။
လူတို့သည် ကာဗွန်ဟိုက်ဒရိတ်ဓာတ်ကို တစ်နေ့တာလှုပ်ရှားမှု အတွက် စွမ်းအားအဖြစ် လိုအပ်ပါသည်။ ဆန်ကြမ်း၊ ဂျုံကြမ်းဖြင့် ပြုလုပ်ထားသော အစားအစာများ တွင် လည်းကောင်း၊ ပဲများတွင် လည်းကောင်း အမျှင်ဓာတ် (fibre) ပေါများစွာပါ၀င်သည့် အတွက် သွေးသကြားဓာတ်ကို အနည်းငယ်သာတက်စေပါသည်။ ၄င်းသည် ကိုလက်စထရောကို ကျစေပြီး အဆာပိုခံစေပါသည်။ အဖြူရောင်ပေါင်မုန့်၊ အာလူး၊ အဖြူရောင်ဆန်နှင့် လုပ်သောမုန့်များသည် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို လျင်မြန်စွာ အများအပြားတက်စေသည့်အတွက် မြန်မြန်ဆန်ဆန်ဆာပြီး များများစားချင်အောင် တွန်းအားပေးသကဲ့သို့ ဖြစ်စေပါသည်။

၉။ သွက်လက်လှုပ်ရှားအားကစား လုပ်ပါ။
တစ်နေ့လျှင် နာရီဝက်ခန့်၊ တစ်ပတ်ကို ၅ ရက်ခန့် လေ့ကျင့်ခန်း လုပ်ပါ။ ပြင်းထန်သောလှုပ်ရှားမှု၊ ဥပမာ - အမြန်လမ်းလျှောက်ခြင်းကို တစ်နေ့ မိနစ် ၂၀၊ တစ်ပတ် ၃ ရက်ခန့်သာ ပြုလုပ်လျှင် လုံလောက်ပါ သည်။ ၄င်းတို့သည် မကောင်းသောအဆီ (LDL) ကို ကျဆင်းစေပြီး ကောင်းသော အဆီ (HDL) ကို မြင့်တက်စေပါသည်။ ကိုယ်လက် လေ့ကျင့်ခန်းကို ၄င်းထက် ပို၍ လုပ်နိုင်လျှင် ပို၍ကောင်းမည် ဖြစ်ပါသည်။ ကိုယ်လက်လေ့ကျင့် ခန်း ပုံမှန်လုပ်ခြင်းအားဖြင့် ပုံမှန် ကိုယ်အလေးချိန်ကို ထိန်းသိမ်းနိုင် ပြီး နှလုံးသွေးကြောပိတ်ခြင်းကို ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။ အကယ်၍ မိနစ် ၃၀ ခန့် ဆက်တိုက်မလှုပ်ရှားနိုင်လျှင် ၁၀ မိနစ်စီခွဲ၍ ပြုလုပ်နိုင် ပါသည်။

၁၀။ လမ်းလျှောက်ပါလေ။
အကယ်၍ သင်သည် ပြင်းထန်သောလှုပ်ရှားမှုကို မလုပ်ချင်လျှင် သို့မဟုတ် အားကစားခန်းမ (Gym) သို့သွားရန် ရွံမုန်းနေပါလျှင် လမ်းလျှောက်ခြင်းသာ ပြုလုပ်လိုက်ပါ။ ပို၍ကျန်းမာသန်စွမ်းစေ၍ လမ်းလျှောက်ခြင်းသည် သင့်ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းသော ဖိနပ် တစ်စုံသာ ဖြစ်ပါသည်၊၊ ဒါမှမဟုတ် Aerobic Exercise ပြုလုပ် လျှင်လည်း ရပါသည်။ ၄င်းတို့သည် လေဖြတ်ခြင်းနှင့် နှလုံးရောဂါ ကို လျော့နည်းစေပြီး ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန်ကိုလည်း ကျဆင်းစေ၍ အရိုးကိုလည်း သန်မာစေသည်။ အကယ်၍ အခုမှစ လမ်းလျှောက်ရန် စဉ်းစားထားလျှင် အစဦးဆုံး ၁၀ မိနစ်ခန့်သာ လမ်းလျှောက်ပြီး နောက်မှ တဖြည်းဖြည်းတိုး၍ လမ်းလျှောက်ပါ။

၁၁။ လုပ်ငန်းခွင်နှင့် အိမ်တွင် ပိုမိုလှုပ်ရှားပါ။
အကယ်၍ သင်သည် Gym လည်း မသွားလို၊ အမြန် လမ်း လျှောက်ခြင်းနှင့် ရိုးရိုးလမ်းလျှောက် ခြင်းလည်း မလုပ်လိုလျှင် သို့ မဟုတ် ပြုလုပ်ရန် အချိန်မရှိပါလျှင် နောက်တစ်နည်းရှိပါသည်။ ၄င်းမှာ သင်၏ နေ့စဉ်လှုပ်ရှားမှုကို သင်၏ တစ်နေ့တာ လုပ်ငန်းခွင်တွင် ထည့်သွင်းလိုက်ပါ။ ဥပမာ ပန်းပင်စိုက်ခြင်း၊ ကခြင်း၊ ဓာတ်လှေကား မစီးဘဲ လှေကားဖြင့် အပေါ်တက် - အောက်ဆင်း ပြုလုပ်ခြင်း၊ အိမ်မှု ကိစ္စများတွင်လည်း လျင်မြန်စွာ သန့်ရှင်းရေးပြုလုပ်ခြင်းတို့ကိုလည်း ပြုလုပ်နိုင်သည်။ ပေါ့ပေါ့ပါးပါးဖုန်ခါခြင်းကို လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ် သည်ဟု မမှတ်ယူပါနှင့်။

၁၂။ သင့်ကျန်းမာရေးကို သင်ကိုယ်တိုင် ဂရုစိုက်ပါ။
သင့်တွင် သွေးတွင်း ကိုလက် စထရောဓာတ် များနေပါက သင်၏ ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်၍ နည်းလမ်း ပေါင်းစုံဖြင့် ကိုလက်စထရောကို ကျဆင်းစေရန် ပြုလုပ်ပါ။ အစား အသောက်ကို ထိန်းပါ။ ကိုယ် အလေး ချိန်ကို လျှော့ချပါ။ လေ့ကျင့်ခန်း ပုံမှန် လုပ်ပါ။ ဆေးမှန်မှန်သောက်ပါ။

၁၃။ ပြင်ပဆိုင်တွင် သတိထားဆင်ခြင်၍ စားသောက်ပါ။
စားသောက်ဆိုင်များတွင် ချက်ပြုတ်ကြော်လှော်သော အစား အသောက်များတွင် ပြည့်ဝဆီများ၊ ကယ်လိုရီများနှင့် ဆိုဒီယမ်များ လွန်ကျွံစွာ ပါတတ်ပါသည်။ စားသောက်ရာတွင် ကြော်သော အစား အစာများကိုရှောင်ပြီး ပြုတ်သော၊ ပေါင်းသော၊ ချက်သော အစားအစာ များကိုသာမှာ၍ စားသောက်ပါ။ တို့စရာများကို နည်းနည်းချင်းသာ စားသောက်ပါ။ ဟင်းမှာလျှင်လည်း ပွဲကြီးမမှာဘဲ ပွဲသေးသာမှာပါ။

၁၄။ လှည့်ကွက်ကလေးများကို သတိထားပါ။
အစားအသောက်များ၏ အထုပ်အပိုးတွင်ပါသော အာဟာရ တန်ဖိုးများကို ဖတ်ရှုရာတွင် သေချာစွာဖတ်ရှုပါ။ အာဟာရတန်ဖိုး များသည် တစ်ခွက်စာတွင်ပါ၀င်သော အာဟာရတန်ဖိုး ဟုတ်၊ မဟုတ် စစ်ဆေးပါ။ အချို့သော အာဟာရတန်ဖိုးများသည် နှစ်ခွက်စာတွင် ပါ၀င်သော အာဟာရတန်ဖိုးများကို ဖော်ပြထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဒုတိယအချက် whole grain ဆိုသော စကားလုံးပါသည်ကို ဟုတ်၊ မဟုတ် သေချာစွာကြည့်ပါ။ တတိယအချက်အနေဖြင့် 'zero cholesterol' ဟု ဖော်ပြထားသော်လည်း မကောင်းသော ကိုလက် စထရော (LDL) ကို မြင့်တက်စေနိုင်ပါသည်။ အကြောင်းမှာ ပြည့်၀ သောအဆီများကို ပါ၊ မပါ စစ်ဆေးကြည့်ပါက သိရှိနိုင်ပါသည်။

၁၅။ စိတ်ဖိစီးမှုကို လျှော့ပါ။
များသောအားဖြင့် စိတ်ဖိစီးမှု ရှိလျှင် သွေးတိုးရောဂါဖြစ်နိုင်သည်။ ၄င်းမှတစ်ဆင့် နှလုံးသွေးကြောပိတ် ရောဂါကို ဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။ ထို့ အပြင် စိတ်ဖိစီးမှုကလည်း ကိုလက် စထရောပမာဏကို တက်စေနိုင် သည်ကို လက်ရှိစမ်းသပ်မှုများအရ တွေ့ရှိရပါသည်။ သို့ဖြစ်ရာ စိတ် ဖိစီးမှုပြေလျော့စေသော လေ့ကျင့်ခန်းများ၊ တရားထိုင်ခြင်းများ၊ Biofeedback များဖြင့် လျှော့ချသင့်သည်။ အလွယ်ကူဆုံးနည်းမှာ အသက်ပြင်းပြင်းရှူသွင်း၍ ပြင်းပြင်းရှူထုတ်သောလေ့ကျင့်ခန်း ဖြစ် ပါသည်။ ၄င်းကို မည်သည့်နေရာတွင်မဆို ပြုလုပ်၍ရပါသည်။
၁၆။ ကိုယ်အလေးချိန်ကို လျှော့ပါ။
ဆုံးရှုံးခြင်းသည် အောင်မြင်ခြင်း၏အစ ဖြစ်ပါသည်။ ကိုယ် အလေးချိန်ကို လျှော့ချခြင်းသည် နှလုံးရောဂါကိုတားဆီးရာတွင် အကောင်းဆုံးသောနည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်ပါ သည်။ ၀ခြင်းသည် ကိုလက်စထရောကို မြင့်တက်စေရုံသာမက သွေးတိုးရောဂါနှင့် ဆီးချိုရောဂါကိုလည်း ဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။ ၄င်းတို့အားလုံးသည် နှလုံးသွေးကြောကျဉ်း ရောဂါနှင့် သွေးကြောပိတ်ရောဂါကို ပိုမို၍ အားပေးကြသော အကြောင်းအရာ ဖြစ် သည်။ သို့ဖြစ်၍ ကိုယ်အလေးချိန်ကိုချလျှင် အထူးသဖြင့် ဗိုက်မှအဆီကိုချလျှင် ကောင်းသောအဆီကို မြင့်တက် စေပြီး မကောင်းသောအဆီကို ကျစေပါသည်။

၁၇။ ဆရာဝန်၏ ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း လိုက်နာပါ။
ကိုလက်စထရောကို ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်းသည် တစ်သက်လုံး ပြုစေအပ်သော တစ်သက်တာကိစ္စ ဖြစ်ပါသည်။ သို့ဖြစ်၍ သင်၏ ဆရာဝန်ကို မှန်မှန်တွေ့ပြီး သင်၏ကျန်းမာရေးကို စစ်ဆေးပါ။ သင့် ဆရာဝန်၏ ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း အစားအသောက်၊ ဆေးဝါးများကို မှန်မှန်သုံးဆောင်ပြီး လေ့ကျင့်ခန်းများကို မှန်မှန်လုပ်ဆောင်ပါ။ သို့ဖြစ်၍ သင်နှင့် သင်၏ဆရာဝန် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ခြင်းအားဖြင့် ကိုလက် စထရောကို ကျစေပြီး သင်၏နှလုံးကို အမြဲတမ်း ကျန်းမာသန်စွမ်း နေအောင် လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်ပါမည်။

Crd ပါမောက္ခဦးတင်လတ် (နှလုံးအထူးကုဆရာဝန်ကြီး)