04/10/2025
HIV ပိုးရှိသူတိုင်း သိထားသင့်တဲ့ ဆေးဝါးနဲ့ ကျန်းမာရေးအသိပညာ
HIV ပိုးရှိပြီဆိုတာနဲ့ အများစုက စိတ်ဓာတ်ကျတာ၊ တစ်ယောက်တည်းဖြစ်နေသလို ခံစားရတာမျိုးတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ HIV က ဘဝရဲ့ အဆုံးသတ်မဟုတ်ပါဘူး။ ဆေးဝါးတွေကို စနစ်တကျ မှန်မှန်ကန်ကန် သောက်ပြီး ကျန်းမာရေးကို ဂရုစိုက်မယ်ဆိုရင် ပုံမှန်လူတွေလိုပဲ သက်တမ်းစေ့နေထိုင်နိုင်ပါတယ်။
🔺ART (Antiretroviral Therapy) ဆေးတွေက HIV ပိုးတိုးပွားနှုန်းကို ထိန်းချုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒီဆေးတွေကို ဆရာဝန်ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း နေ့စဉ် အချိန်မှန်မှန် သောက်ဖို့ အရေးကြီးပြီး တစ်ကြိမ်လောက်လွဲသွားရုံနဲ့ ပိုးက ဆေးယဉ်ပါးနိုင်တာမို့ သတိထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
🔺Viral Load ဆိုတာကတော့ သွေးထဲမှာ HIV ပိုး ဘယ်လောက်ရှိနေလဲဆိုတာကို တိုင်းတာတဲ့ နည်းလမ်ူတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ART ဆေးတွေကို မှန်မှန်သောက်ရင် Viral Load ဟာ undetectable (ရှာမတွေ့နိုင်တော့တဲ့အဆင့်) ဖြစ်သွားပြီး HIV ပိုးကလည်း တခြားသူဆီ ကူးစက်နိုင်ဖို့ အခွင့်အလမ်း နည်းသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
🔺အရေးအကြီးဆုံးက ဆေးကိုမဖြတ်ပစ်လိုက်ဖို့ လိုပါတယ်။ တစ်ခါတစ်လေ ပင်ပန်းပြီး ဆေးသောက်ဖို့ပျင်းတာမျိုး၊ ကျန်းမာနေတယ်ထင်ပြီး ဆေးဖြတ်ချင်တာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဆေးဖြတ်လိုက်တာနဲ့ ပိုးတွေက ပြန်ပွားလာပြီး ဆေးယဉ်ပါးသွားနိုင်လို့ ဆေးပြောင်းရတာ၊ ပိုပြင်းတဲ့ဆေးတွေ သောက်ရတာမျိုး ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ပိုမိုကျန်းမာနေစေဖို့ -
🔸အာဟာရပြည့်အောင်စားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ကိုယ်ခံအားကောင်းဖို့အတွက် အသီးအရွက်၊ အသားငါး၊ ပဲအမျိုးမျိုးနဲ့ အာဟာရပြည့်ဝတဲ့ အစားအသောက်တွေကို စားသုံးပေးပြီး အသင့်စားအစားအစာတွေနဲ့ အချိုများတဲ့ အစားအစာတွေကို လျှော့စားသင့်ပါတယ်။
🔸လေ့ကျင့်ခန်းပုံမှန်လုပ်ဖို့လည်း လိုအပ်ပါတယ်။ တစ်နေ့ကို မိနစ် ၃၀ လောက် လမ်းလျှောက်တာ၊ ပေါ့ပါးတဲ့လေ့ကျင့်ခန်းတွေ လုပ်တာက ခန္ဓာကိုယ်ကို ကြံ့ခိုင်စေပြီး စိတ်ဖိစီးမှုတွေလည်း လျော့ကျစေပါတယ်။
🔸စိတ်ဓာတ်မကျပါနဲ့။ HIV ပိုးရှိတာကြောင့် စိတ်ဓာတ်ကျတာ၊ အထီးကျန်တာမျိုးတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒီလိုဖြစ်လာရင် ဆရာဝန်နဲ့တိုင်ပင်တာ၊ HIV ပိုးရှိသူတွေ စုပေါင်းထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေမှာ ပါဝင်ပြီး အချင်းချင်း ဆွေးနွေးတာမျိုး လုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။
🔸ကျန်းမာရေးကို ပုံမှန် စစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။ သွေးစစ်တာ၊ CD4 count စစ်တာနဲ့ တခြားလိုအပ်တဲ့ ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုတွေကို ပုံမှန်လုပ်သင့်ပါတယ်။
ဒီလိုနေထိုင်မှုပုံစံကို လိုက်နာခြင်းအားဖြင့်...
✅ART ဆေးဝါးတွေနဲ့ ပုံမှန်ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုတွေကြောင့် HIV ပိုးကို စိုးရိမ်နေစရာမလိုတော့ပဲ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံကို ရရှိမှာ သေချာပါတယ်။
✅ART ဆေးကို စနစ်တကျ ပုံမှန်သောက်ပေးတာက သွေးထဲက ပိုးပမာဏ နည်းသွားပြီး မိသားစုဝင်တွေကို ပိုးကူးစက်မှု မဖြစ်စေဖို့ ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
✅ဒါ့အပြင် စိတ်ဖိစီးမှု လျော့ချနိုင်ပြီး စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပိုမိုကျန်းမာတဲ့ ဘဝကို ဆက်လက်လျှောက်လှမ်းနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အခုဆိုရင် HIV ပိုးဟာ ကုသလို့ရတဲ့ ရောဂါပိုးတစ်ခု ဖြစ်လာပါပြီ။ မှန်ကန်တဲ့ ဆေးကုသမှု၊ ကျန်းမာတဲ့နေထိုင်မှုပုံစံရှိခြင်းက သာမန်လူတွေလိုပဲ ပျော်ရွှင်တဲ့ဘဝကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်မှာ သေချာပါတယ်။
#အိပ်ခ်ျအိုင်ဗွီ #ကျန်းမာရေးဗဟုသုတ ာပေး
