21/03/2023
ကလေးနှင့်ရေကျောက်ရောဂါအန္တရာယ်
#ရေကျောက်ရောဂါဘယ်လိုစဖြစ်?
Varicella-Zoster လို့ခေါ်တဲ့ Virus ပိုးကြောင့် ဖြစ်ရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်. ကူးစက်မြန် ရောဂါတစ်မျိုးလည်း ဖြစ်ပါတယ်
#ရေကျောက်ဘယ်လိုကူး?
ရေကျောက် ရောဂါ ဖြစ်နေသူရဲ့ နှာရည်, အရည်ကြည်ဖုများအား တိုက်ရိုက်ထိတွေ့ကိုင်တွယ်ခြင်း, အသုံးအဆောင်ပစ္စည်း များအား share သုံးမိခြင်းမှတဆင့် ကူးစက်ပြန့်ပွားသလို, ချောင်းဆိုးနှာချေခြင်းမှတဆင့်လည်း ကူးစက်ပြန့်ပွားပါတယ်
#ရေကျောက်ကူးစက်တဲ့အခါ_ဘယ်လို_လက္ခဏာများဖြစ်?
အခြားဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ် လက္ခဏာများကဲ့သို့ ဖျားမယ်, နုံးမယ်, အစားအသောက်ပျက်မယ်, ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲနာကျင်ခြင်းတွေနဲ့ အစပြုတတ်ပြီး
ထူးခြား လက္ခဏာများအနေနဲ့👉👉 ၂ရက်-၃ရက်ခန့်အကြာတွင် ရင်ဘတ်, ကျော နှင့် မျက်နှာတို့တွင် အရည်ကြည်ဖုလေးတွေ အစုလိုက် စထွက် လာပြီး ၁ပတ်အတွင်း တစ်ကိုယ်လုံး ပျံ့နှံ့ သွားတတ်ပါတယ်. ထို့အပြင် ပါးစပ်, အာခေါင်, ခံတွင်း နှင့် မျက်လုံး အပါအဝင် မိန်းမကိုယ်ထိပါ ကူးစက်ပြန့်ပွားနိုင်ပါတယ်။ အရွယ်အစားမျိုးစုံ အရည်ကြည်ဖုလေးတွေကို တစ်ချိန်တည်းတစ်ပြိုင်တည်းတွေ့ရတတ်ပြီး ထူးခြားချက်အနေနဲ့ အလွန်အမင်းယားယံပါတယ်. ထို့ကြောင့် အရည်ကြည်ဖုပေါက်သွားရာမှတဆင့် အခြားသူဆီ ကူးစက်မြန်သလို တစ်ကိုယ်ရည် သန့်ရှင်းမှု ဂရုမစိုက်မိရင် Secondary Bacterial Infection (နောက်ဆက်တွဲအရေပြားပိုးဝင်ခြင်း)ပါ ထပ်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်. ထို့ကြောင့် ရေကျောက်ရောဂါ ဖြစ်ပြီဆိုလျှင် အနာဖေးတွေ ကွာကျသည်ထိအိမ်မှာ သီးခြားကုသမှုခံယူစေရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
#ရေကျောက်ရောဂါရဲ့နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများနှင့်ပြသနာများ
အထက်မှာဖော်ပြခဲ့သလို
(၁) Secondary Bacterial Infection (နောက်ဆက်တွဲ အရေပြားပိုးဝင်ခြင်း)
(၂)အဆုတ်ရောင်ခြင်း
(၃)ဦးနှောက်ရောင်ခြင်း
(၄)သွေးဆိပ်တက်ခြင်းနှင့်
(၅)ကိုယ်တွင်း အဂါ ရောင်ရမ်းခြင်းများ(နှလုံးကြွက်သားရောင်ခြင်း,အသည်းရောင်ခြင်း,ကျောက်ကပ်ရောင်ခြင်း,အူအတက်ရောင်ခြင်း) စတဲ့ ပြသနာများ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါတယ်
ကလေးငယ်များ, သက်ကြီးရွယ်အိုများ, ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များနှင့် ခုခံအားကျသူတွေမှာ အထက်ဖော်ပြပါ ပြင်းထန်နောက်ဆက်တွဲ ဆိုကျိုးတွေ ပိုအဖြစ်များပါတယ်.
#ကုသမှုအနေနဲ့
🍀မွေးကင်းစကလေးငယ်ေတွေရေကျာက်ရောဂါဖြစ်တဲ့အခါ
ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေမှာ_မီးဖွားခါနီး၅ရက်အလိုနှင့်မီးဖွားပြီးခါစ၂ရက်အတွင်းမှာ_ရေကျောက်ရောဂါဖြစ်လျှင် 👉👉မွေးကင်းစကလေးငယ်သည်လည်း ဆေးရုံမှာ သေချာကုသမှုခံယူရမှာဖြစ်ပါတယ်. VZIG or IVIG ထိုးဆေးမျိုး လိုနိုင်သလို , ထိုကလေးမှာ ရေကျောက်ရောဂါ လက္ခဏာတွေဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ရင် Anti-viral drugs ဖြစ်တဲ့ Acyclovir ထိုးဆေး ထိ လိုနိုင်ပါတယ်
အကယ်၍ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်သည် ကိုယ်ဝန်ပတ်အစောပိုင်းမှာ ရေကျောက်ကူးစက်ခံရခဲ့သည်ရှိသော် သန္ဓေသား၂၅%မှာ ရေကျောက်ရောဂါကူးစက်ခံရနိုင်ပါတယ်. ၎င်းကို Congenital varicella syndrome မွေးရာပါရေကျောက်ရောဂါ လို့ ေခါ်ပြီး သေနှုန်းလည်းများပါတယ်. ၎င်းသည် မိခင်ရဲ့ ရောဂါပြင်းထန်နှုန်း, ကုသမှု ခံယူခဲ့ခြင်း/မခံယူခဲ့ခြင်းပေါ် မူတည်ပါတယ်။
#ကလေးငယ်တွေ_ရေကျောက်ဖြစ်တဲ့အခါ_ဘာတွေလုပ်ဆောင်ရမလဲ?
(၁) တတ်ကျွမ်းသောဆရာဝန်နှင့်သေချာကုသမှုခံယူပါ
(၂)တစ်ကိုယ်ရည်သန့်ရှင်းရေး အထူးအလေးထားဆောင်ရွက်ပေးပါ
(၃)လူစုလူဝေးနေရာများ ရှောင်ကြဉ်ပါ
(၄)ရေကျောက်ရောဂါဖြစ်သူကို အနာခြောက်သည်အထိ/အနာဖေးကွာကျသည်ထိ အိမ်တွင်သီးခြားထား၍ ကုသမှုခံယူစေပါ.အနာဖေးကွာပြီးရင် အမာရွတ်တွေ ကျန်တတ်ပါသေးတယ်
(၅)ရေများများသောက်ပါ. အာဟာရှိသော အစာများစားပေးပါ (ကိုယ်ခံအားကောင်းစေရန်အတွက်ပါ)
ရောဂါ ပြင်းထန်မှုပေါ်မူတည်ပြီး Anti-Viral drugs 👉Acyclovir သောက်ဆေး/ထိုးဆေးကို လိုအပ်လျှင်လိုအပ်သလို ဆရာဝန်ညွန်ကြားသည့်အတိုင်း စမ်းသပ်စစ်ဆေး ကုသမှုခံယူရမှာဖြစ်ပါတယ်.
#ရေကျောက်ရောဂါ_တစ်ခါဖြစ်ပြီးလျှင်_ပြန်ဖြစ်နိုင်ပါသလား?
ရေကျောက်ရောဂါ တစ်ခါဖြစ်ပြီးလျှင်နောက်တစ်ကြိမ် ပြန်ဖြစ်နိုင်ပါသေးတယ်
အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ငုံ့လျှိုးရေကျောက် လို့ခေါ်တဲ့ latent VZV ဟာ Reactivation ပြန်လည်ထွက်ပေါ်လာနိုင်တဲ့အတွက်ကြောင့်ပါ. ရေကျောက် ဖြစ်ဖူးသူ ၃၀% မှ ၇၅% သည် ဒီလို Reactivation of latent VZV ဖြစ်နိုင်ပါတယ်. အဲ့လို ဖြစ်လာရင် ၎င်းကို Herpes zoster လို့ ခေါ်ပါတယ်။
#ရေကျောက်ရောဂါ_ကာကွယ်လို့ရလား?
ရေကျောက်ရောဂါကာကွယ်ဆေး ထိုးခြင်းအားဖြင့် ရောဂါ ကြောင့် ဖြစ်တဲ့ ပြင်းထန်ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး ဖြစ်ပွားမှုနှုန်းလေျှာ့ကျစေနိုင်သလို, ရေကျောက်ရောဂါကြောင့် ဆေးရုံတက်နှုန်းလည်း လျှော့ကျစေပါတယ်။
အနှစ်ချုပ်အားဖြင့်ဆိုရသော်....ရေကျောက်ရောဂါသည် virus ပိုးတစ်မျိုးဖြစ်သောကြောင့် ကိုယ်ခံအားကျနေချိန် ဖြစ်လျှင် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးပိုများနိုင်တဲ့အတွက်ကြောင့် သေချာဂရုစိုက်ကုသဖို့ လိုအပ်ပါတယ်. ကိုယ်ခံအားကောင်းစေရန် အထက်မှာပြောသလို ပြုမူနေထိုင်ပြီး , ကူးစက်မြန်ရောဂါဖြစ်သည့်အလျောက် ကူးစက်မှုနည်းအောင် သီးခြားကုသမှုခံယူစေလိုကြောင်း ကျန်းမာရေးအသိပေး ရေးသားလိုက်ပါတယ်.
ကလေးအားလုံးကျန်းမာပျော်ရွှင်ကြပါစေ💙
၂၁.၃.၂၀၂၃