Shan Health Committee

Shan Health Committee Health knowledge for healthy lives!
တၢင်းႁူႉပၢႆးယူႇလီ တႃႇၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢၼ်ယူႇလီမူၼ်ႈသိူဝ်း

လွင်ႈၶၢတ်ႇထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၢႆထိုင်လွင်ႈထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈလႄႈ ထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရလူၼ်ႉလိူဝ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ မီးထၢ...
15/08/2025

လွင်ႈၶၢတ်ႇထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၢႆထိုင်လွင်ႈထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈလႄႈ ထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရလူၼ်ႉလိူဝ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ မီးထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရၵုမ်ႇထူၼ်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၸင်ႇ ပၢႆးတူဝ်ပၢႆးၸႂ်တေမုၼ်းလႅင်းလီငၢမ်းသေ ပေႃးဢမ်ႇမီးထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရ ၵုမ်ႇထူၼ်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၸိုင် ႁႅင်းၵမ်ႉတူဝ်တေယွမ်းသေ ၸၢင်ႈၸပ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈယဝ်ႉ။
ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉ ၸၢင်ႈၶၢတ်ႇထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရလႆႈယဝ်ႉ။ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉၼမ်ၼမ်ၵူႈဝၼ်းယူႇ ၼႆသေတႃႉ တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၵိၼ်ၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈဢမ်ႇပႃးထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရၽဵင်ႇပဵင်း၊ လၢႆးၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈ လၢႆးႁၢင်ႈႁႅၼ်းႁုင်မိုဝ်ႉတၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၽိတ်းပိူင်ႈၼႆၵေႃႈ ၸၢင်ႈၶၢတ်ႇထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရယဝ်ႉ။

လွင်ႈၶၢတ်ႇထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်တၢင်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းမၼ်းသေ ၾၢင်ႁၢင်ႈမၼ်းၸၢင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ယဝ်ႉ။
ၾၢင်ႁၢင်ႈဢၼ်ၵႆႉလႆႈႁၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ -
📌ထၢတ်ႈၶႆမၼ်းယွမ်း
📌 ပၼ်ႁႃသဵၼ်ႈတၢင်းထူၺ်ႈၸႂ် (ထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇ)
📌 ၸႂ်တူၵ်း
📌 ယွၼ်ႉၶႆႇလိူတ်ႈၽိူၵ်ႇယွမ်းလႄႈ ႁႅင်းၵမ်ႉတူဝ်တေတူၵ်း
📌 ၵႆႉၵႆႉၵတ်း
📌 ႁွႆးမၢတ်ႇၸဵပ်း တေၼၢၼ်းႁႅင်ႈ
📌 ပေႃးၸပ်းတၢင်းပဵၼ်၊ ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၽႄႈၸပ်းၸိုင် ၼၢၼ်းႁၢႆၶႅၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇ
📌 ၵၢမ်ႈၼိူဝ်ႉတူဝ်ၶိင်းတေယွမ်း
📌 ႁိူဝ်ႉငၢႆႈ
📌 ယူႇဢမ်ႇၼိမ်ဢမ်ႇသဝ်း

သင်ဝႃႈ ၶၢတ်ႇထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရႁၢဝ်ႈႁႅင်းၸိုင် ၸၢင်ႈမီးၾၢင်ႁၢင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။
📌 ၽိဝ်ၼင်တေမၢင်သေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉငၢႆႈ၊ ၽိဝ်ၼင်ႁႅင်ႈ
📌 ၵႅမ်ႈလုၵ်း၊ တႃလုၵ်း
📌 မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်၊ တပ်းလႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းထူၺ်ႈၸႂ် ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်
တွၼ်ႈတႃႇတေႁႄႉၵင်ႈ ယႃႇႁႂ်ႈၶၢတ်ႇထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရၼၼ်ႉ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ တေလႆႈၵိၼ်ပၼ်ဢႃႇႁႃႇရ ဢၼ်ပႃးၼႂ်းမူႇတၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ ႁႂ်ႈၵုမ်ႇထူၼ်ႈၽဵင်ႇပဵင်းယဝ်ႉ။
……
အာဟာရချို့တဲ့ခြင်းဆိုတာ အာဟာရမလုံလောက်ခြင်းရော၊ ခန္ဓာကိုယ်မှာ အာဟာရဓာတ်တွေ လိုအပ်တာထက် ပိုလျှံနေခြင်းကိုပါ ဆိုလိုပါတယ်။ အာဟာရကို ပြည့်ဝမျှတစွာ ရရှိမှ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာတွေ ကောင်းစွာ ဖွံ့ဖြိုးမှာ ဖြစ်ပြီးတော့ အာဟာရ ပြည့်ဝမျှတအောင် မရရှိတဲ့အခါ ကိုယ်ခံအားကို ကျဆင်းစေပြီး ရောဂါတွေ အလွယ်တကူ ခံစားရစေနိုင်ပါတယ်။
အာဟာရချို့တဲ့ခြင်းက လူတန်းစားမရွေးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ နေ့စဉ်အစားအစာတွေကို ပမာဏများများစားပေမယ့် စားသုံးလိုက်တဲ့ အစားအသောက်တွေက အာဟာရညီညွတ်မျှတမှု မရှိခြင်း၊ စားသောက်မှုပုံစံလွဲမှားခြင်း၊ ချက်ပြုတ်ပြင်ဆင်တဲ့နည်းစနစ် လွဲမှားခြင်းတို့ကြောင့် အာဟာရချို့တဲ့ခြင်းဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

အာဟာရချို့တဲ့ခြင်းဟာ ပြင်းထန်မှုပေါ် မူတည်ပြီး လက္ခဏာတွေ ကွဲပြားနိုင်ပြီး တွေ့ရလေ့ရှိတဲ့ လက္ခဏာတွေကတော့ –
📌 အဆီများဆုံးရှုံးခြင်း
📌 အသက်ရှုလမ်းကြောင်းပြဿနာ (အသက်ရှုရခက်ခြင်း)
📌 စိတ်ကျခြင်း
📌 သွေးဖြူဥများ ဆုံးရှုံးခြင်းကြောင့် ကိုယ်ခံအားစနစ် အားနည်းလာခြင်း
📌 ချမ်းအေးခြင်းကို ခဏခဏခံစားရခြင်း
📌ထိခိုက်ဒဏ်ရာရလျှင် အနာကျက်ရန် အချိန်ကြာခြင်း
📌ရောဂါများ၊ ကူးစက်ပိုးများမှ ပြန်သက်သာနိုင်ချိန် ကြာမြင့်ခြင်း
📌 ကြွက်သားများ ဆုံးရှုံးခြင်း
📌 မောပန်းလွယ်ခြင်း သို့မဟုတ် ပင်ပန်းလွယ်ခြင်း
📌 ဂဏာမငြိမ်ဖြစ်ခြင်း

ပြင်းထန်တဲ့ အာဟာရချို့တဲ့ရောဂါရှိတဲ့အခါ ဒီလိုလက္ခဏာတွေ ပြနိုင်ပါတယ်။
📌 အသားအရေများ ပါးလွှာပြီး ထိခိုက်လွယ်ခြင်း၊ ခြောက်သွေ့ ကြမ်းတမ်းခြင်း
📌 ပါးခွက်ခြင်း မျက်လုံးချိုင့်ဝင်ခြင်း
📌 ဆံသားများခြောက်သွေ့ခြင်း၊ ဆံပင်ကျွတ်ခြင်း
📌 နှလုံး၊ အသည်းနှင့် အသက်ရှုလမ်းကြောင်း အလုပ်မလုပ်နိုင်တော့ခြင်း
အာဟာရချို့တဲ့ခြင်းကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့အတွက် အဓိကအားဖြင့် အစာအုပ်စုသုံးခုလုံးမှ အာဟာရတွေကို လုံလောက်မျှတအောင် စားသုံးပေးဖို့လိုအပ်ပါတယ်။
#ကျန်းမာရေးဗဟုသုတ
#ပိုၼ်ႉႁူႉၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ

ႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈယွင်ႈယေႃးထိုင်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉ ၼႆသေလႄႈ လိူၼ်ဢေႃးၵတ်ႉ ႑႒ ဝၼ်းၵူႈပီ...
12/08/2025

ႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈယွင်ႈယေႃးထိုင်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉ ၼႆသေလႄႈ လိူၼ်ဢေႃးၵတ်ႉ ႑႒ ဝၼ်းၵူႈပီၼႆႉ မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ် “ဝၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇလုမ်ႈၾႃႉ”သေ တူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးၵူႈပီပီယဝ်ႉ။
ဝၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ မၼ်းပိူင်းၼႄပၼ် တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ၊ လွင်ႈသဵင်ႇတႃႉ ဢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းတေႃႇသူႈဝႆႉၼၼ်ႉသေ ပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းဢၼ်ၸၢင်ႈပိုတ်ႇၼႄ ၵႃႈၶၼ်လႄႈ ၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းၶႅၼ်ႇၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ်ယဝ်ႉ။

Themes ဝၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇလုမ်ႈၾႃႉပီၼႆႉတေႉ ပဵၼ် “Local Youth Actions for the SDGs and Beyond” ၼႆယဝ်ႉ။

ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸင်ႇလႆႈမီးတၢင်းမၵ်းမၼ်ႈယွင်ႈယေႃး ၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းၶႅၼ်ႇၽၢႆႇၶူင်သၢင်ႈလႄႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတႃႇပွင်သၢင်ႈလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမုၼ်းလႅင်းဢၼ်ၶိူင်ႇၵိုမ်းၶၢဝ်းယၢဝ်း တွၼ်ႈတႃႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼၼ်ႉသေလႄႈ ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈ “ဝၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇလုမ်ႈၾႃႉ” ယူႇၶႃႈ။
……
ကမ္ဘာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အနာဂတ်ဖြစ်တဲ့ လူငယ်တွေကို ဂုဏ်ပြုတဲ့အနေနဲ့ နှစ်စဉ် ဩဂုတ် ၁၂ ရက်နေ့ကို "အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူငယ်များနေ့" အဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး ကျင်းပလေ့ရှိပါတယ်။
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလူငယ်များနေ့ဟာ လူငယ်တွေ ကြုံတွေ့နေရတဲ့ အခက်အခဲတွေ၊ စိန်ခေါ်မှုတွေကိုထင်ဟပ်စေပြီး လူငယ်တွေရဲ့ တန်ဖိုးနဲ့ အစွမ်းအစတွေကို မြင်သာလာအောင် ဖော်ပြပေးနိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

ဒီနှစ်အတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူငယ်များနေ့ Themes ကတော့ “Local Youth Actions for the SDGs and Beyond” ဖြစ်ပါတယ်။

လူမှုအသိုက်အဝန်းအတွက် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲတဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွေကို ဖော်ဆောင်ရာမှာ အရေးပါတဲ့ လူငယ်တွေရဲ့ တီထွင်ဖန်တီးနိုင်စွမ်းနဲ့ စွမ်းအားတွေကို ဂုဏ်ပြုရင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလူငယ်များနေ့ကို ကြိုဆိုလိုက်ပါတယ်။


မိူဝ်ႈလဵင်ႉၼူမ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ လူဝ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ် ဢိူဝ်ႇ ယဝ်ႉ။ လွင်ႈတၢင်းမၼ်းတႄႉ မိူဝ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢိုၼ်ၼမ်ႉၼူင်းလူင်းၵႂႃႇ...
08/08/2025

မိူဝ်ႈလဵင်ႉၼူမ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ လူဝ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ် ဢိူဝ်ႇ ယဝ်ႉ။

လွင်ႈတၢင်းမၼ်းတႄႉ မိူဝ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢိုၼ်ၼမ်ႉၼူင်းလူင်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ လူမ်းၵေႃႈ ၽႅဝ်ၵႂႃႇထိုင်ၼႂ်းတွင်ႉသေ ၸၢင်ႈယူႇဢမ်ႇသႃႇယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ် ဢိူဝ်ႇ ဢွၵ်ႇၶိုၼ်းလူမ်းၼၼ်ႉၸိုင် ၸၢင်ႈယွမ်းပၼ် လွင်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ပဵၼ်တွင်ႉၸဵပ်းတွင်ႉၵႅၼ်းသေယဝ်ႉ ႁႄႉၵင်ႈပၼ် ယႃႇႁႂ်ႈႁၢၵ်ႈဢွၵ်ႇၶိုၼ်း ၼမ်ႉၼူမ်းယဝ်ႉ။
ယွၼ်ႉၼၼ် ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ၸင်ႇလႆႈတၢင်ႇၼႄပၼ် လၢႆးႁဵတ်းပၼ်ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢိူဝ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉၶႃႈ။
တေလႆႈႁဵတ်းပၼ်မိူဝ်ႈလႂ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈတတ်းမၵ်းဝႆႉပိူင်တၢႆ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမၢင်ၵေႃႉၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းပၼ် ၽွင်းလဵင်ႉၼူမ်းသေယဝ်ႉ မၢင်ၵေႃႉသမ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းပၼ် ဝၢႆးလဵင်ႉၼူမ်းမႄႈယဝ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တေလႆႈတူၺ်း သၢႆငၢႆလုၵ်ႈဢွၼ်ႇသေ ႁဵတ်းပၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။
ၽိုၼ်ဢိင် - UNICEF

လွၵ်းလၢႆး (႑) - ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢိင်ႁူဝ်မႃႇႁဝ်းသေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢိူဝ်ႇ
ႁွပ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဝႆႉ သိုဝ်ႈသိုဝ်ႈသေ ဢဝ်ၵွၵ်းႁူဝ်မၼ်း ဢိင်ဝႆႉၼိူဝ် ႁူဝ်မႃႇႁဝ်း။ မိုဝ်းၶွၼ်ၼိူင်ႈ ထိင်းဝႆႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇသေ ထႅင်ႈၶွၼ်ၼိူင်ႈသမ်ႉ တူပ်းပၼ်လင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလွႆးလွႆးလႄႈ။

လွၵ်းလၢႆး (႒) ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼင်ႈၼိူဝ်ၶႃႁဝ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢိူဝ်ႇ
ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼင်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈ တီႈၼိူဝ်ၶႃလူင်ႁဝ်းသေ မိုဝ်းၶွၼ်ၼိူင်ႈ ထိင်းဝႆႉတီႈ ၵင်းလႄႈ ဢူၵ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉလႄႈ။ မိုဝ်းထႅင်ႈၶွၼ်ၼိူင်ႈသမ်ႉ လုပ်ႈပၼ်ၵွင်းလင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ တူပ်းပၼ် ၵွင်းလင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လွႆးလွႆးလႄႈ။ သင်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢမ်ႇပႆႇဢိူဝ်ႇၼႆ ႁဵတ်းပၼ် သွင်ၵမ်း၊ သၢမ်ၵမ်းလႄႈ။

လွၵ်းလၢႆး (႓) ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼင်ႈၼိူဝ်ၶႃႁဝ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢိူဝ်ႇ
ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼွမ်းဢူပ်ႇပူပ်ႇၼိူဝ်ၶႃလူင်ႁဝ်းသေ လုပ်ႈပၼ်/ တူပ်းပၼ်ၵွင်းလင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လွႆးလွႆးလႄႈ။ ပေႃးႁဵတ်းၼၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢင်ႈႁၢၵ်ႈ၊ ထူမ်ႇၼမ်ႉလၢႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ ႁႃဝႆႉပႃး ၽႃႇၽႅၼ်ႇတႃႇတေၸဵတ်ႉ ၵမ်းလဵဝ်လႄႈ။
……
ကလေးတွေကို နို့တိုက်တဲ့အခါ လေချဉ်တက်လာအောင် လုပ်ပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
အကြောင်းကတော့ ကလေးက နို့ရည်ကို မျိုချလိုက်တဲ့အချိန်မှာ လေတွေပါ ဗိုက်ထဲရောက်သွားပြီး မအီမသာဖြစ်စေတတ်လို့ပါ။ လေထုတ်ပေးလိုက်တဲ့အခါ ကလေးတွေ ဗိုက်အောင့်ဗိုက်နာဖြစ်တာကို သက်သာပြီး နို့တွေပြန်မအန်အောင်လည်း ကာကွယ်ပေးပါတယ်။
ဒါကြောင့် ဒီတစ်ခါမှာတော့ နို့တိုက်မိခင်တွေအတွက် အသုံးဝင်မယ့် ကလေးလေချဉ်ထုတ်နည်းလေးတွေကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။
လေထုတ်ပေးရမယ့်အချိန်ကိုတော့ အတိအကျမသတ်မှတ်ထားပါဘူး။ တချို့ကလေးတွေကို နို့တိုက်နေရင်း လေထုတ်ပေးဖို့ လိုတတ်ပြီး၊ တချို့ကလေးတွေကိုတော့ နို့တိုက်ပြီးမှ ထုတ်ပေးရပါတယ်။ ကိုယ့်ကလေးငယ်ရဲ့ အခြေအနေကို အကဲဖြတ်ပြီး လိုအပ်သလို လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
ကိုးကား - UNICEF

နို့စို့ကလေးငယ်ကို ဘယ်လိုလေထုတ်ပေးရမလဲ?
နည်းလမ်း (၁) - ကလေးကို ပခုံးပေါ်မှီစေပြီးလေထုတ်နည်း
ကလေးကို မတ်မတ်ချီထားပြီး ကိုယ့်ရဲ့ ပခုံးပေါ်မှာ ကလေးခေါင်းကို မှီထားပါ။ ကလေးရဲ့ကိုယ်ကို လက်တစ်ဖက်နဲ့ထိန်းထားပြီး နောက်လက်တစ်ဖက်က ကလေးကျောကို ပုတ်ပေးပါ။ လက်ချောင်းလေးတွေကို အနည်းငယ်ခုံးခုံးလေးလုပ်ပြီး ပုတ်ပေးတာက လက်ဝါးဖြန့်ပြီး ပုတ်တာထက် ပိုညင်သာပါတယ်။

နည်းလမ်း (၂) ပေါင်ပေါ်ထိုင်ခိုင်ပြီး လေထုတ်နည်း
ကလေးကို ပေါင်ပေါ်မှာ မတ်မတ်လေးထိုင်ခိုင်းပြီး နောက်လက်တစ်ဖက်က ကလေးရဲ့ မေးစေ့နဲ့ ရင်ဘတ်ကို ထိန်းပေးထားပါ။ နောက်လက်တစ်ဖက်နဲ့ ကျောကို ပွတ်ပေးပါ၊ ခပ်ဖွဖွ ပုတ်ပေးပါ။ လေမထွက်သေးရင် နှစ်ကြိမ် သုံးကြိမ် လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
နည်းလမ်း (၃) ပေါင်ပေါ်မှာ လှဲထားပြီး လေထုတ်နည်း

ကလေးကို ပေါင်ပေါ်မှာ မှောက်လျက်လှဲထားပြီး ကျောကို ခပ်ဖွဖွပွတ်ပေး/ ပုတ်ပေးပါ။ အန်တာ၊ တံထွေးထွေးချတာတွေ ဖြစ်တတ်တဲ့အတွက် အနားမှာ အဝတ်စတစ်ခုယူထားပါ။

ၼႂ်းဝူင်ႈသွမ်လဵင်ႉၼမ်ႉၼူမ်းမႄႈလုမ်ႈၾႃႉ(World Breastfeeding Week) ဢၼ်တူၵ်းမႅၼ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃးၵတ်ႉ(ထ်) ဝူင်ႈထီႉၼိူင်ႈၵူႈပီၼ...
05/08/2025

ၼႂ်းဝူင်ႈသွမ်လဵင်ႉၼမ်ႉၼူမ်းမႄႈလုမ်ႈၾႃႉ(World Breastfeeding Week) ဢၼ်တူၵ်းမႅၼ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃးၵတ်ႉ(ထ်) ဝူင်ႈထီႉၼိူင်ႈၵူႈပီၼႆႉ တေပိုၼ်ၽႄၼႄပၼ်ၵႂႃႇ လွင်ႈဝႃႈ လုၵ်ႈလၢင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ ထုၵ်ႇလီလဵင်ႉၼမ်ႉၼူမ်းမႄႈမဵဝ်းလဵဝ်ၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉဢေႃႈ။
(1) တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉၵိူတ်ႇ တေႃႇထိုင် ဢႃႇယူႉ (6) လိူၼ်ၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ လဵင်ႉပၼ်ၼမ်ႉၼူမ်းမႄႈမဵဝ်းလဵဝ်ၵူၺ်းၼႆၸိုင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႆႈထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရတဵမ်ထူၼ်ႈသေ ႁႅင်းၵမ်ႉတူဝ်ၵေႃႈ တေၶႅမ်ႉလီယဝ်ႉ။
(2) ၸၢင်ႈႁႄႉၵင်ႈပၼ် ယႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်မိူၼ်ၼင်ႇ တွင်ႉၵႂႃႇတွင်ႉလူႉ၊ ပွတ်ႇၵႂ်ႈ ၼိဝ်ႇမူဝ်းၼီးယႃး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။
(3) ၼမ်ႉၼူမ်းမႄႈၼႆႉ ၸၢင်ႈၽိူမ်ႉပၼ်ဢႃႇႁႃႇရလႄႈတင်း ႁႅင်းၵမ်ႉတူဝ်လႄႈ မိူဝ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႆႈဢႃႇယူႉ(6)လိူၼ်လိူဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပႆႇလူတ်ႇတတ်းၼမ်ႉၼူမ်းမႄႈ၊ ၸၢင်ႈသိုပ်ႇလဵင်ႉၼမ်ႉၼူမ်းမႄႈလႄႈ တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၽိူမ်ႉပၼ်ထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရၼၼ်ႉယူႇၶႃႈ။

လွင်ႈလဵင်ႉၼမ်ႉၼူမ်းမႄႈၼႆႉ မီးၽွၼ်းလီတေႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်သေဢမ်ႇၵႃး မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈလႆႈၽွၼ်းလီ ဢၼ်ၸၢင်ႈလူတ်းယွမ်းပၼ်လွင်ႈၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၵႅၼ်ႇသႃႇတဝ်ႈၼူမ်း၊ ၵႅၼ်ႇသႃႇႁူင်းၶႆႇလုၵ်ႈ၊ လိူတ်ႈဝၢၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ် သႅၼ်း(႒)လႄႈ တၢင်းပဵၼ်မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈၵွၼ်ႇ။

ယွၼ်ႉၼၼ် ၸင်ႇလႆႈဢဝ်တင်းလိၵ်ႈပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိူင်ႈ ယွင်ႈယေႃးထိုင် မႄႈသွမ်ၼူမ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတင်းလၢႆ ၸိူဝ်းဢၼ်ယိူၼ်ႉၶၢမ်ႇတၢမ်ႇႁိူဝ်ႉမွႆႈ၊ တႃၼွၼ်းလူႉသေ ၶတ်းၸႂ်သွမ်လဵင်ႉၼူမ်းလုၵ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ႁႂ်ႈလုၵ်ႈလၢင်း လႆႈထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရတဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ ယႂ်ႇသုင်မႃးလူၺ်ႈဢမ်ႇမီတၢင်းပဵၼ်သင်ၼၼ်ႉယူႇၶႃႈ။
………

နှစ်စဉ် သြဂုတ်လ ပထမအပတ်မှာကျရောက်တဲ့ ကမ္ဘာ့မိခင်နို့တိုက်ကျွေးရေး ရက်သတ္တပတ် (World Breastfeeding Week) မှာ သားသားမီးမီးလေးတွေကို ဘာကြောင့် မိခင်နို့တစ်မျိုးတည်း တိုက်ကျွေးသင့်တာလဲဆိုတာ မျှဝေပေးချင်ပါတယ်နော်။

(၁) မွေးစကနေ အသက် (၆) လအထိ မိခင်နို့တစ်မျိုးတည်းကိုပဲ တိုက်ကျွေးတာက ကလေးငယ်တွေကို အာဟာရပြည့်ဝစေပြီး ကိုယ်ခံအားစနစ်ကိုလည်း ကောင်းမွန်စေပါတယ်။
(၂) ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှော၊ အဆုတ်ရောင် နမိုးနီးယားလိုမျိုး ရောဂါတွေမဖြစ်အောင်လည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
(၃) မိခင်နို့ရည်က အာဟာရနဲ့ ကိုယ်ခံအားကို ဖြည့်တင်းပေးနိုင်တာကြောင့် ကလေးအသက် (၆) လကျော်တဲ့အခါမှာလည်း နို့ကို လုံးဝဖြတ်လိုက်တာမျိုးမလုပ်ဘဲ ဖြည့်စွက်စာနဲ့အတူ နို့ချိုဆက်တိုက်ကျွေးနိုင်ပါတယ်။

မိခင်နို့တိုက်ကျွေးခြင်းဟာ ကလေးငယ်လေးတွေတင်မကဘဲ မေမေတွေအတွက်လည်း ရင်သားကင်ဆာ၊ သားဥအိမ်ကင်ဆာ၊ ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါ အမျိုးအစား (၂) နဲ့ နှလုံးရောဂါ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေတွေ လျော့ကျခြင်းဆိုတဲ့ ကျန်းမာရေး ကောင်းကျိုးတွေရရှိစေပါတယ်။

ကလေးငယ်တွေအာဟာရပြည့်ဝပြီး ကျန်းမာစွာကြီးပြင်းနိုင်ဖို့ အိပ်ပျက်ညတွေ၊ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်မှုတွေကို ကြံ့ကြံ့ခံရင်း စိတ်ရောလူပါ နှစ်မြှုပ်ကြိုးစားနေကြတဲ့ နို့တိုက်မိခင်တွေအားလုံးကို ဒီပိုစ့်လေးနဲ့ ဂုဏ်ပြုလိုက်ပါတယ်။

တၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈတပ်းၵႂ်ႈမဵဝ်းၼိူင်ႈသေ ၸၢင်ႈပဵၼ်ယွၼ်ႉ ၸိူဝ်ႉမႅင်းဝၢႆးရတ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ယႃႈယႃ၊ ...
01/08/2025

တၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈတပ်းၵႂ်ႈမဵဝ်းၼိူင်ႈသေ ၸၢင်ႈပဵၼ်ယွၼ်ႉ ၸိူဝ်ႉမႅင်းဝၢႆးရတ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ယႃႈယႃ၊ ၵွင်ႉထၢတ်ႈသၢၼ်ၶေးမီးလႄႈ လဝ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

တၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင် ဢၼ်ပဵၼ်ယွၼ်ႉၸိူဝ်ႉမႅင်းဝၢႆးရတ်ႉၼၼ်ႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်မၼ်းသေ ၽႄဝႆႉ တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင် ဢေႇ၊ ၿီႇ၊ ၸီႇ၊ ၻီႇလႄႈ ဢီး (Hepatitis A, B, C, D, E) ၼႆယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၵႆႉလႆႈႁၼ်ၼမ်သေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉတေႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင် ဢေႇ၊ ၿီႇ လႄႈ ၸီႇ (Hepatitis A,B,C) ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။
တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင် ဢၼ်ပဵၼ်ယွၼ်ႉၸိူဝ်ႉမႅင်းသႅၼ်း ဢေႇ ၼၼ်ႉ တိူဝ်းၸၢင်ႈႁၢႆၶႅၼ်းငၢႆႈၼႆသေတႃႉ တီႈၵူၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတပ်းသေ ထိုင်တီႈလႆႈလူႉတၢႆၵေႃႈ မီးယဝ်ႉ။
ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင် ၿီႇ လႄႈ ၸီႇ ၼၼ်ႉတေႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်တပ်းၵ်ႂႈၼိူဝ်ႉလိူင်ၶၢဝ်းယၢဝ်းသေယဝ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်ငၢၼ်း တပ်း၊ ၵႅၼ်ႇသႃႇတပ်းလႄႈ လွင်ႈလူႉတၢႆဢၼ်ပဵၼ်ယွၼ်ႉတပ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
သင်ဝႃႈ ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽႄႈၸပ်းထိုင်တူဝ်ၸိုင် ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်မၼ်း ၸၢင်ႈငၢႆးၵၼ်ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လၢႆးတၢင်းပဵၼ်ၽႄႈလၢမ်း၊ လွင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ လၢႆးႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်မၼ်းတႄႉ တေဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ တီႈၵူၼ်းမၢင်ၵေႃႉၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼႆၵေႃႈ ၸၢင်ႈမီးလႄႈ ၸၢင်ႈႁူႉတူၵ်းလိုၼ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် တေဢမ်ႇၽႄႈၸပ်းထိုင်တူဝ်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁႄႉၵင်ႈလူင်ႈၼႃႈ၊ ၵူတ်ႇထတ်းတၢင်းပဵၼ်မၢၼ်ႇမၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။
……
အသည်းရောင်အသားဝါရောဂါဆိုတာ အသည်းရောင်ရမ်းခြင်းတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် ဒါမှမဟုတ် အခြား ဆေးဝါးတွေ၊ ဓာတုအဆိပ်အတောက်တွေနဲ့ အရက် စတဲ့အရာတွေကြောင့်လည်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့်ဖြစ်တဲ့ အသည်းရောင်ရောဂါတွေကိုတော့ ကူးစက်ခံထားရတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးပေါ်မူတည်ပြီး အသည်းရောင်အသားဝါ အေ၊ ဘီ အစရှိသဖြင့် ထပ်မံခွဲခြားနိုင်ပါတယ်။ အဓိကအားဖြင့် အသည်းရောင် ဗိုင်းရပ်စ်မျိုးကွဲတွေမှာ အေ၊ ဘီ၊ စီ၊ ဒီ နဲ့ အီး ဆိုပြီး ငါးမျိုးရှိပြီး အတွေ့ရအများဆုံးကတော့ အသည်းရောင်အသားဝါ အေ၊ ဘီနဲ့ စီ တို့ပါ။
ဗိုင်းရပ်စ်မျိုးကွဲ အေ ကြောင့်ဖြစ်တဲ့အသည်းရောင်အသားဝါရောဂါဟာ ပြန်ကောင်းနိုင်ခြေမြင့်မားပေမဲ့ လူအနည်းငယ်မှာတော့ အသည်းထိခိုက်ပြီး အသက်ဆုံးတဲ့အထိဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
ဗိုင်းရပ်စ်မျိုးကွဲ ဘီ နဲ့ စီ ကတော့ နာတာရှည်အသည်းရောဂါကို ဦးတည်ဖြစ်ပွားစေပြီး အသည်းခြောက်တာ၊ အသည်းရဲ့ ပုံမှန်လုပ်ဆောင်ချက်တွေထိခိုက်လာတာ၊ အသည်းကင်ဆာနဲ့ တခြားသော ဆက်စပ်သေဆုံးမှုတို့ကို အဖြစ်အများစေဆုံးအကြောင်းရင်းဖြစ်ပါတယ်။
ဒီပိုးတွေကူးစက်ခံရတဲ့အခါ ရောဂါလက္ခဏာတွေလည်း ဆင်တတ်ကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပိုးတစ်မျိုးနဲ့တစ်မျိုး ကူးစက်ပျံ့နှံ့ပုံ၊ ရောဂါပြင်းထန်မှုနဲ့ ကာကွယ်တားဆီးပုံနည်းလမ်းတွေကတော့ မတူညီပါဘူး။ တချို့လူနာတွေမှာ ရောဂါလက္ခဏာလုံးဝမပြတာကြောင့် အချိန်နှောင်းမှ သိရတာမျိုးလည်းဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရောဂါပိုးမကူးစက်အောင် ကြိုတင်ကာကွယ်တာ၊ စစ်ဆေးတာတွေ ပုံမှန်ပြုလုပ်သင့်ပါတယ်။


#အသည်းရောင်အသားဝါ
#တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင်

ပေႃးၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ တၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင်ၼႆ ၵၢၼ်ႁႄႉၵင်ႈလႄႈ ၵူတ်ႇၸႅတ်ႈတူၺ်းတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ  တိူဝ်းငၢႆႈလိူဝ် ၵၢၼ်ယူတ်းယႃမၼ်...
28/07/2025

ပေႃးၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ တၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင်ၼႆ ၵၢၼ်ႁႄႉၵင်ႈလႄႈ ၵူတ်ႇၸႅတ်ႈတူၺ်းတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ တိူဝ်းငၢႆႈလိူဝ် ၵၢၼ်ယူတ်းယႃမၼ်းသေ ဢမ်ႇပေႃးသဵင်ႈၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇယူတ်းယႃတၢင်းပဵၼ်။ ၵၢပ်ႈပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မီးယႃႈယႃသမ်း တႃႇႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင် ဢေႇ လႄႈ ၿီႇ (Hepatitis A & B) ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇတေလႆႈသမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼၼ်ႉ တေသဵင်ႈငိုၼ်းၼမ်ဢိတ်းဢီႈလႄႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉယိုၼ်းထိုင်လႆႈၼၼ်ႉတေႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပႆႇပဵၼ်လႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸင်ႇလႆႈဢဝ်လွၵ်းလၢႆးႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ဢၼ်ၵူႈၵေႃႉၸၢင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၼၼ်ႉ မႃးတၢင်ႇၼႄပၼ်ယဝ်ႉၶႃႈ။

⚠️ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင် ဢေႇ (Hepatitis A) ၼႆႉ ပိူင်လူင်မၼ်း ၸၢင်ႈၽႄႈလၢမ်းၸွမ်း ၶွင်ဝူၺ်ႇႁၢင်ႈဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈတူဝ်ၵူၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ်ႉလၢႆး၊ ယိူဝ်ႇႁၢၵ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ယွၼ်ႉၵိၼ်ၺႃး တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈၼမ်ႉဢၼ်ဢမ်ႇမူတ်းသႂ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႈၵႃႇမလူၺ်ႈ သူပ်း၊ ႁူးၽၢႆႈလူင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈၽႄႈလၢမ်းလႆႈယဝ်ႉ။

ယွၼ်ႉၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင် ဢေႇ (Hepatitis A) တေဢမ်ႇၽႄႈလၢမ်းထိုင်တူဝ်ၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈလုမ်းလႃးလွင်ႈမူတ်းသႂ်တူဝ်ၶိင်း၊ ၵိၼ်ၼမ်ႉလႄႈ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ ဢၼ်မူတ်းသႂ်၊ ထိင်းသိမ်း ယႃႇႁႂ်ႈထၢင်ၽၢႆႈမီးတီႈႁူဝ်ႈတီႈၸိုမ်း၊ မိူဝ်ႈႁူမ်ႈၵႃႇမၼၼ်ႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်းထူင်ယၢင် (Condom) ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

⚠️ ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင် ၿီႇ လႄႈ ၸီႇ (Hepatitis B & C) ၼႆႉတေႉ ၸၢင်ႈၽႄႈလၢမ်းၸွမ်းလိူတ်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵိူတ်ႇလုၵ်ႈၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတီႈမႄႈသေလႄႈ ၸၢင်ႈၽႄႈလၢမ်းထိုင်လုၵ်ႈ၊ ယွၼ်ႉတုမ်ႉတိူဝ်ႉၺႃးတင်း လိူတ်ႈဢၼ်ပႃးၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်၊ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၺႃးတင်း ႁွႆးၸဵပ်းၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် မီးတၢင်းပဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉသေ တၢင်းပဵၼ်ၸၢင်ႈၽႄႈလၢမ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉႁူမ်ႈၵႃႇမၸွမ်း ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်မီးၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်၊ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၶူဝ်းၶွင်ၸႂ်ႉတိုဝ်းသုၼ်ႇတူဝ်ဢၼ်ၸၢင်ႈမၢတ်ႇတိူဝ်ႉပဵၼ်ႁွႆၸဵပ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဵမ်၊ မိတ်ႈၼႃၼူတ်ႇ၊ မႆႉသီၶဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ယဝ်ႉ။

တႃႇတေႁႄႉၵင်ႈ ယႃႇႁႂ်ႈၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင် ၿီႇ လႄႈ ၸီႇ (Hepatitis B & C) ၼၼ်ႉ တေလႆႈတိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းၸွမ်း တၢင်းယၢမ်ႈၵၢၼ်ႁူမ်ႈၵႃႇမဢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈလွတ်ႈၽေး၊ ငိူင်ႉဝႄႈလွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၶဵမ်ႁူမ်ၵၼ်၊ ပေႃးလူဝ်ႇသႂၢင်းလိူတ်ႈၼႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈသႂၢင်းလိူတ်ႈဢၼ်ၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉတႅတ်ႈတေႃး ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။
ယွၼ်ႉၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင်ၽႄႈၸပ်းသေလႄႈ ၵူၼ်းဢၼ်လႆႈလူႉသုမ်းသၢႆၸႂ်ၵႂႃႇၵူႈပီပီၼႆႉ မီးႁူဝ်လၢၼ်ႉမၼ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်ပီႈပီႈၼွင်ႉၼွင်ႉႁဝ်းၶဝ် တေႁူႉႁၼ်ၾၢင်ႉမႅၼ်ႈ လွင်ႈတၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင်ၼၼ်ႉသေလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၶူၼ်ႉႁႃသေ မႃးၽၢၵ်ႇပၼ်ၼႂ်း “ဝၼ်းၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉတၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင်လုမ်ႈၾႃႉ” (World Hepatitis Day) ဢၼ်တူၵ်းမႅၼ်ႈၼႂ်း လိူၼ်ၵျူႇလႆႇ ႒႘ ဝၼ်း ၼႆႉယဝ်ႉၶႃႈ။
……
အသည်းရောင်အသားဝါကို ရောဂါဖြစ်မှကုသမှုခံယူတာထက် ကာကွယ်ခြင်းနဲ့ စစ်ဆေးခြင်းက ပိုမိုလုပ်ဆောင်ရလွယ်ကူပြီး ကုသခြင်းထက် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာနိုင်ပါတယ်။ အခုအချိန်မှာ အသည်းရောင်ရောဂါပိုး အေနဲ့ ဘီအတွက် ကာကွယ်ဆေးတွေထိုးနှံလို့ရနေပါပြီ။ ဒါပေမဲ့လည်း ကာကွယ်ဆေးမှာလည်း ထိုက်သင့်တဲ့ကုန်ကျစရိတ်ရှိတာကြောင့် လူတိုင်းလက်လှမ်းမီနိုင်တဲ့ အနေအထားမှာတော့ မရှိသေးပါဘူး။ ဒါကြောင့် ကိုယ်တိုင်လုပ်ဆောင်နိုင်မဲ့ ကာကွယ်ရေးနည်းလမ်းတွေကိုပဲ ဦးစားပေးပြီးဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
⚠️ အသည်းရောင်အသားဝါ အေပိုးဟာ ရောဂါကူးစက်ခံထားရသူရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကထွက်တဲ့ တံတွေး၊ အန်ဖတ်အစရှိတဲ့ အညစ်အကြေးနဲ့ မစင်ပါသော မသန့်ရှင်းတဲ့အစားအစာနဲ့ ရေသောက်မိခြင်းကတစ်ဆင့် အဓိကကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ပါးစပ်-စအိုဖြင့် လိင်မှုပြုရာကနေလည်း ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် အသည်းရောင်အသားဝါ အေပိုးမကူးစက်အောင် တစ်ကိုယ်ရည်သန့်ရှင်းရေးကို ဂရုပြုရပါမယ်။ သန့်ရှင်းစွာပြင်ဆင်ချက်ပြုတ်ထားတဲ့အစားအသောက်နဲ့ရေကိုသာ သောက်သုံးခြင်း၊ အိမ်သာနဲ့ မိလ္လာကန်များ ယိုစိမ့်မှုမရှိစေရန် ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ လိင်ဆက်ဆံချိန်တွင် ကွန်ဒုံးအသုံးပြုခြင်းစတာတွေ ပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။
⚠️ အသည်းရောင်အသားဝါ ဘီပိုးနဲ့ စီပိုးကတော့ သွေးကတစ်ဆင့်ကူးစက်တတ်ပါတယ်။ မီးဖွားစဉ်မိခင်မှ ကလေးကိုကူးစက်ခြင်း၊ ရောဂါပိုး ကူးစက်ခံထားရတဲ့ သွေးနဲ့ ထိတွေ့ခြင်း၊ ရောဂါရှိသူရဲ့ ဒဏ်ရာနဲ့ ထိတွေ့ခြင်း စတာတွေကနေတစ်ဆင့် ကူးစက်ခံရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပိုးကူးစက်ခံထားရသူနဲ့ လိင်မှုကိစ္စပြုခြင်း၊ ထိရှတတ်တဲ့ တစ်ကိုယ်ရည်သုံး ပစ္စည်းတွေဖြစ်တဲ့ ဆေးထိုးအပ်၊ မုတ်ဆိတ်ရိတ်ဓား၊ သွားပွတ်တံ စတာတွေကို မျှဝေသုံးစွဲတာ စတာတွေကနေတစ်ဆင့် ကူးစက် ခံရနိုင်ပါတယ်။
ဘီပိုးနဲ့ စီပိုးမကူးစက်အောင် ဘေးကင်းလုံခြုံတဲ့ လိင်မှုအလေ့အထများကျင့်သုံးခြင်း၊ ဆေးထိုးအပ်များ မျှဝေသုံးစွဲခြင်းမှရှောင်ကြဉ်ခြင်း၊ သွေးသွင်းဖို့လိုအပ်ခဲ့ရင် သေချာစစ်ဆေးထားတဲ့ သွေးသွင်းခြင်းတို့ဖြင့် ပိုးကူးစက်ခံရခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။
အသည်းရောင်ရောဂါပိုး ကူးစက်ခြင်းကြောင့် နှစ်စဉ်လူသန်းပေါင်းများစွာ အသက်ဆုံးရှုံးနေရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီကနေ့ ဇူလိုင်လ ၂၈ ရက်နေ့မှာ ကျရောက်တဲ့ “ကမ္ဘာ့အသည်းရောင်ရောဂါနေ့” (World Hepatitis Day) မှာ အသည်းရောင်ရောဂါအကြောင်း SHC ရဲ့စာဖတ်သူတွေ ပိုပြီး သတိပြုမိလာအောင် ရှာဖွေတင်ပြပေးလိုက်ရပါတယ်ခင်ဗျာ။


#အသည်းရောင်အသားဝါ
#တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင်

ပေႃးဝႃႈ ၼမ်ႉၼွင်းၼႆ လႆႈထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ၊ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉသေဢမ်ႇၵႃး ယွၼ်ႉယုၵ်းယၵ်းဝူၺ်ႇႁၢင်ႈ၊ ၸိူဝ်ႉမ...
25/07/2025

ပေႃးဝႃႈ ၼမ်ႉၼွင်းၼႆ လႆႈထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ၊ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉသေဢမ်ႇၵႃး ယွၼ်ႉယုၵ်းယၵ်းဝူၺ်ႇႁၢင်ႈ၊ ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် ဢၼ်ပႃးမႃးၸွမ်းၼမ်ႉၼွင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၸၢင်ႈလႆႈထူပ်းပႃး ပၼ်ႁႃပၢႆးယူႇလီလၢႆလၢႆမဵဝ်းယဝ်ႉ။
ယွၼ်ႉတိူဝ်ႉၺႃးၼမ်ႉဢၼ်ဢမ်ႇမူတ်းသႂ်ၼၼ်ႉသေလႄႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၽိဝ်ၼင် မိူၼ်ၼင်ႇ ႁၢဝ်ႈ(ပူၺ်း)၊ တၢင်းပဵၼ်ၽိဝ်ၼင်ၶူမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။
ၼမ်ႉဢၼ်ဢဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႄႈ ၼမ်ႉဝူၺ်ႇႁၢင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လေႃးလႄးၵၼ်ၵႂႃႇသေ သင်ဝႃႈၵိၼ်ၺႃး ၼမ်ႉဢမ်ႇမူတ်းသႂ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် ၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇၵႃႇလ၊ တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်သႆႈၵႂ်ႈ၊ တၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင်(ဢေႇ) ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉဢမ်ႇၵႃး ဝၢႆးၼမ်ႉယွမ်းၵႂႃႇယဝ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉၼမ်ႉဢၼ်ၵိုတ်းၶၢင်ႉဝႆႉ၊ ယွၼ်ႉသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉႁိမ်းႁွမ်း ဢမ်ႇမူတ်းသႂ်လႄႈ ယုင်းတေၵိူတ်ႇၽႄႈသေယဝ်ႉ ၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ၶႆႈဝတ်းလိူတ်ႈ၊ တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ၼူၵ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။
ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇလႆႈထူပ်းၽွၼ်းယွၼ်ႈတေႃႇပၢႆးယူႇလီ ဢၼ်ၸပ်းမႃးၸွမ်းလွင်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်းၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈလွင်ႈမူတ်းသႂ်တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈၼမ်ႉ၊ လွင်ႈမူတ်းသႂ်သုၼ်ႇတူဝ်လႄႈ လွင်ႈမူတ်းသႂ်သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉႁိမ်းႁွမ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
……
ရေကြီးရေလျှံတဲ့အခါ ရေဘေးအန္တရာယ်၊ စားဝတ်နေရေးပြဿနာ စတာတွေကို ကြုံတွေ့ရရုံတင်မက လျှံတက်လာတဲ့ရေတွေနဲ့အတူ မျောပါလာတဲ့ အညစ်အကြေးတွေ၊ ရောဂါပိုးမွှားတွေကြောင့် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေလည်း ကြုံတွေ့ကြရတတ်ပါတယ်။
ရေကြီးနေချိန် မသန့်ရှင်းသည့်ရေနဲ့ ထိတွေ့မိတာကြောင့် ပွေး၊ ဝဲ စတဲ့ အရေပြားရောဂါတွေကို ဖြစ်စေတတ်ပါတယ်။
ရေတွေလျှံတာကြောင့် သောက်ရေသုံးရေနဲ့ ရေဆိုးရေညစ်တွေ ရောသွားတတ်ကြပြီး မသန့်ရှင်းတဲ့ရေကိုသောက်သုံးမိတဲ့အခါ ကာလဝမ်းရောဂါ၊ အူရောင်ငန်းဖျား (တိုက်ဖွိုက်) ရောဂါ၊ အသည်းရောင်အသားဝါ (အေ) ရောဂါ စတာတွေအပြင် ရေကျသွားပြီးတဲ့နောက် ရေဝပ်ကျန်နေတဲ့နေရာတွေ၊ ပတ်ဝန်းကျင်မသန့်ရှင်းတဲ့ အခြေအနေတွေကြောင့် ခြင်တွေပေါက်ပွားလာပြီး သွေးလွန်တုပ်ကွေး၊ ငှက်ဖျားရောဂါတွေလည်း ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
ရေကြီးရေလျှံမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ နောက်ဆက်တွဲကျန်းမာရေးပြဿနာတွေ မဖြစ်ပေါ်စေဖို့အတွက် အစားအစာနဲ့ သောက်သုံးရေသန့်ရှင်းရေး၊ တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေးနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်သန့်ရှင်းရေး စတာတွေကို အလေးထားဆောင်ရွက်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
#ကျန်းမာရေးဗဟုသုတ
#ပိုၼ်ႉႁူႉၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ

ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းၾူၼ်မႃးၼႆ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ၊ ယွၼ်ႉမီးလူမ်းလႅင်ႉ တီႈပၢင်ႇလၢႆႇ ၸၵႂႃႇ လွင်ႈတ...
22/07/2025

ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းၾူၼ်မႃးၼႆ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ၊ ယွၼ်ႉမီးလူမ်းလႅင်ႉ တီႈပၢင်ႇလၢႆႇ ၸၵႂႃႇ လွင်ႈတၢင်းလၢႆလၢႆလွင်ႈသေလႄႈ ၵႆႉလႆႈထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်းၵူႈပီယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉလွင်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်းၼၼ်ႉသေလႄႈ ၼွၵ်ႈသေၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈယဝ်ႉ ၸၢင်ႈထူပ်းပႃး ၽေးလိၼ်ၵူၼ်ႇ၊ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈၵွၼ်ႇလႄႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ယူႇသဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၼမ်ႉၵႆႉထူမ်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီလၢမ်းတူၺ်းသၢႆငၢႆဢၼ်ၸၢင်ၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉသေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းလူင်ႈၼႃႈဝႆႉယဝ်ႉ။
ယွၼ်ႉၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇမီလွင်ႈလႆႈလူႉသုမ်းယွၼ်ႉ ၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈလႄႈ ၽေးဢၼ်ၸၢင်ႈသိုပ်ႇပဵၼ်မႃးၸွမ်းလွင်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈပိုၼ်ၽႄပၼ် ၶေႃႈဢၼ်ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉၶႃႈ။

⚠️ ၵွၼ်ႇ ၼမ်ႉပႆႇထူမ်ႈပႆႇၼွင်းၼၼ်ႉ
📌 ပႂ်ႉထွမ်ႇ၊ ပႂ်ႉတူၺ်းၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ဢၼ်မူႇၸုမ်း/ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိူဝ်းလႆႈယုမ်ႇယမ်တမ်းၸႂ်ၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉလႄႈ။
📌 ၸုႁွမ်ဝႆႉ ယႃႈယႃ၊ ၼမ်ႉၵိၼ်၊ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ၊ တၢင်းၵိၼ်ႁႅင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ။
📌 ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းႁိူၼ်း/ ဝၢၼ်ႈႁဝ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း ႁႂ်ၼမ်ႉလႆလႆႈလီလီလႄႈ။
📌 ၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်ၸၢင်ႈလူႉလႅဝ် ယွၼ်ႉယမ်းၼမ်ႉၼၼ်ႉ ဢဝ်ၶၢႆႉဝႆႉတီႈဢၼ်သုင်သေ ႁႅင်ႈလီၼၼ်ႉလႄႈ။
📌ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်လူဝ်ႇၸႂ်ႉၽွင်းၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ၊ ပပ်ႉလိၵ်ၽိုၼ်ၽၢႆးဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႆႉၵိုၵ်းတူဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ဝႆႉတီႈဢၼ်ဢဝ်ငၢႆႈၼၼ်ႉလႄႈ။

⚠️ ၽွင်းၼမ်ႉၼွင်းၼၼ်ႉ
📌 ယႃႇပေလုၺ်းလဵၼ်ႈၼမ်ႉ၊ ပႆၼႂ်းၼမ်ႉ။
📌 ယႃႇပေၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶိူင်ႈၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ယမ်းၼမ်ႉဝႆႉ။
📌 ပိၵ်ႉဝႆႉ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၾႆးၾႃႉ၊ ၼဵၼ်ၾႆးၾႃႉ တီႈႁိူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ။
📌 သတ်းဢၼ်လဵင်ႉဝႆႉတီႈႁိူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ သင်ဢမ်ႇလူဝ်ႇၸိုင် ယႃႇပေမတ်ႉဝႆႉ။
📌 ၸွမ်းၽင်ႇၼမ်ႉ၊ ၽင်ႇၼွင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉထူဝ်းသေ ၸၢင်ႈၵူၼ်ႇလႄႈ ယႃႇပေၵႂႃႇႁိမ်းၸမ် ၼမ်ႉႁွင်ႈ၊ မႄႈၼမ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႃးလႃး။

⚠️ မိူဝ်ႈၼမ်ႉယွမ်းၵႂႃႇယဝ်ႉၼၼ်ႉ
📌 သင်ဝႃႈ ၵူၼ်းၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ၽၢတ်ႇႁၢႆၵၼ်ၵႂႃႇၸိုင် ပွင်ႇၶၢဝ်ႇထိုင် မူႇၸုမ်း/ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ်လႄႈ။
📌 ၽဵဝ်ႈသိမ်းပႅတ်ႈ ယုၵ်းယၵ်းလႄႈ။
📌 ၸွမ်းႁိူၼ်းဢၼ် ၼမ်ႉၼွင်းၶဝ်ႈဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈမီး ငူး/ သတ်းမီးၵွင်ႉၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သေႃႇယူႇဝႆႉလႄႈ လူဝ်ႇလႆႈၾၢင်ႉသတိယဝ်ႉ။
📌 သၢႆၾႆးဢၼ်ၶၢတ်ႇဝႆႉ/ တူၵ်းဝႆႉ၊ သဝ်ၾႆးဢၼ်လူမ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ဢၼ်ၸၢင်ႈလူမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႄႈၵႆၵႆလႄႈ။ တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉဝႆႉတင်း ၼမ်ႉဢၼ်ယိုင်ႈၶိုၼ်းမႃး မိူဝ်ႈၼမ်ႉၼွင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢဝ်ပႅတ်ႈလီလီလႄႈ။
📌 ၼမ်ႉၼၼ်ႉ ႁုင်တူမ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် မူတ်းသႂ်ယဝ်ႉၸင်ႇ ၵိၼ်လႄႈ/ၸႂ်ႉလႄႈ။......
မြန်မာနိုင်ငံမှာ မိုးရာသီရောက်တိုင်း မိုးအဆက်မပြတ်ရွာသွန်းခြင်း၊ မြန်မာ့ပင်လယ်ပြင်မှာ မုန်တိုင်းဖြစ်ပေါ်ခြင်း စတဲ့အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ရေကြီးရေလျှံခြင်းအန္တရာယ်ကို ရင်ဆိုင် ကြုံတွေ့ရလေ့ရှိပါတယ်။
ဒီလို ရေကြီးရေလျှံခြင်းကြောင့် ရေဘေးအန္တရာယ်အပြင် နောက်ဆက်တွဲအနေနဲ့ မြေပြိုမှုအန္တရာယ်၊ နေအိမ်ပြိုကျပျက်စီးမှုအန္တရာယ်၊ ထိခိုက်မှုအန္တရာယ်တွေဖြစ်စေနိုင်တဲ့အတွက် ရေကြီးရေလျှံလေ့ရှိတဲ့ နေရာဒေသအတွင်း နေထိုင်သူတွေအနေနဲ့ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့အခြေအနေတွေကို ကြိုတင်မှန်းဆပြီး ပြင်ဆင်ထားသင့်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ရေကြီးရေလျှံခြင်းနဲ့ ရေကြီးခြင်းရဲ့ နောက်ဆက်တွဲအန္တရာယ်တွေကြောင့် ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုတွေမဖြစ်ပေါ်စေဖို့ လိုက်နာဆောင်ရွက်သင့်တဲ့ အချက်တွေကို မျှဝေပေးလိုက်ပါတယ်။

⚠️ ရေကြီးရေလျှံမှု မဖြစ်ခင်မှာ
📌 ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ သတင်းရင်းမြစ်တွေကနေထုတ်ပြန်တဲ့ မိုးလေဝသသတင်းတွေ မျက်ခြေမပြတ်စောင့်ကြည့်ပါ။
📌 ဆေးဝါး၊ သောက်ရေ၊ ရိက္ခာနဲ့ အခြောက်အခြမ်းတွေကိုလည်း စု ဆောင်း ထားပါ။
📌 အိမ်နဲ့အနီးတဝိုက်၊ ကိုယ့်ရပ်ရွာအတွင်း ရေစီးရေလာကောင်းစေဖို့ ကြိုတင်လုပ်ဆောင်ထားပါ။
📌 ရေစိုပျက်စီးနိုင်သောပစ္စည်းတွေကို ခြောက်သွေ့ပြီး မြင့်တဲ့နေရာမှာ ရွှေ့ထားပါ။
📌 အရေးပေါ်သုံးပစ္စည်းတွေ၊ အရေးကြီးစာရွက်စာတမ်းတွေကို ကိုယ်နဲ့မကွာ ဒါမှမဟုတ် ယူရလွယ်တဲ့နေရာမှာ ထားပါ။

⚠️ ရေကြီးနေစဉ်မှာ
📌 ရေထဲမှာ ရေကူးခြင်း၊ လမ်းလျှောက်ခြင်း မပြုလုပ်ပါနဲ့။
📌 ရေစိုနေတဲ့ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေကို အသုံးမပြုပါနဲ့။
📌 အိမ်သုံးလျှပ်စစ် ပစ္စည်းများ၊ မိန်းခလုတ်များကို ပိတ်ထားပါ။
📌 အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်တွေကို မလိုအပ်ဘဲ ချည်နှောင်ထားခြင်း မလုပ်ပါနဲ့။
📌 မြစ်ကမ်းပါ၊ ချောင်းကမ်းပါးတွေမှာ ရေတိုက်စားပြီး ပြိုကျတတ်သောကြောင့် မြစ်၊ ချောင်းကမ်းပါးတွေနားကို မသွားပါနဲ့။

⚠️ ရေကျသွားတဲ့အခါ
📌 မိသားစုဝင်တွေ ပျောက်ဆုံးကွဲကွာပါက သက်ဆိုင်ရာတာဝန်ရှိသူ/ အဖွဲ့အစည်းတွေကို အကြောင်းကြားပါ။
📌 အမှိုက်တွေကို စနစ်တကျရှင်းလင်းခြင်းပါ။
📌 ရေဝင်ထားတဲ့ အိမ်/အဆောက်အအုံတွေထဲမှာ အဆိပ်ရှိမြွေ/ ကင်းတွေ ရှိနေတတ်တဲ့အတွက်သတိပြုပြီး ဝင်ရောက်ပါ။
📌 ပြုတ်ကျ/ ပြတ်ကျနေတဲ့ ဓာတ်ကြိုးတွေ၊ ပြိုလဲနေတဲ့ သို့မဟုတ် ပြိုလဲနိုင်တဲ့ ဓာတ်တိုင်၊ သစ်ပင်၊ သစ်ကိုင်းတွေကို သတိပြုရှောင်ရှားပါ။ ရေကြီးရေလျှံထားတဲ့အရေနဲ့ ထိတွေ့ထားတဲ့ အစားအစာတွေကို စနစ်တကျ စွန့်ပစ်ပါ။
📌 ရေကိုကျိုချက်/သန့်စင်ပြီးမှသာ သောက်ပါ/ သုံးပါ။

#ရေကြီးရေလျှံခြင်း
#ကျန်းမာရေးဗဟုသုတ
#ပိုၼ်ႉႁူႉၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ

ယွၼ်ႉၵိၼ်ၽိတ်း ႁဵပ်း သေလႄႈ မိူဝ်ႇၵွင်ႉႁဵပ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃပၢႆးယူႇလီ ၵႆႉၵႆႉလႆႈငိၼ်း ၽွင်းၶၢဝ်းၾူၼ် ဢၼ်ႁဵပ်းဢွၵ်ႇလိူင...
12/07/2025

ယွၼ်ႉၵိၼ်ၽိတ်း ႁဵပ်း သေလႄႈ မိူဝ်ႇၵွင်ႉႁဵပ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃပၢႆးယူႇလီ ၵႆႉၵႆႉလႆႈငိၼ်း ၽွင်းၶၢဝ်းၾူၼ် ဢၼ်ႁဵပ်းဢွၵ်ႇလိူင်ႇၼႆႉယဝ်ႉ။ ႁဵပ်း ၼႆႉ မီးပႃးထၢတ်ႈဢၼ်လီတေႃႇပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းၼႆသေတႃႉ သင်ဝႃႈ ၵိၼ်ၺႃးႁဵပ်းမိူဝ်ႇၼႆတေႉ ၸၢင်ႈမိူဝ်ႇၵွင်ႉႁဵပ်းယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် ၸိူဝ်ႉသႅၼ်းႁဵပ်းမိူဝ်ႇ ဢၼ်ၵိၼ်ၺႃးၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ၸၢင်ႈၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈမိူဝ်ႇၵွင်ႉႁဵပ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းဢမ်ႇႁိုင်သင် ဢမ်ႇၼၼ် ႁိုင် (6 - 24)ၸူဝ်ႈမူင်းယဝ်ႉၸင်ႇ ၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈမိူဝ်ႇၵွင်ႉႁဵပ်းၼႆၵေႃႈ မီးယဝ်ႉ။
ၾၢင်ႁၢင်ႈမိူဝ်ႇၵွင်ႉလႄႈ တၢင်းႁၢႆႉၸႃႉမၼ်းတႄႉ ဢိင်ၼိူဝ် ၸိူဝ်ႉသႅၼ်းႁဵပ်း၊ တၢင်းၼမ်သၢၼ်ၵွင်ႉ၊ ဢႃႇယူႉလႄႈ ႁႅင်းၶၢမ်ႇတူဝ် ၵေႃႉဢၼ်ၵိၼ်ၺႃးႁဵပ်းမိူဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းထဝ်ႈၵႄႇ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ တိူဝ်းၸၢင်ႈမိူဝ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းယဝ်ႉ။

သင်ဝႃႈ မိူဝ်ႇၵွင်ႉႁဵပ်းၼႆ ၸၢင်ႈမီးၾၢင်ႁၢင်ႈ တွင်ႉၵႅၼ်း၊ တွင်ႉၵႂႃႇ၊ မဝ်း၊ ႁႅင်းလိူတ်ႈတူၵ်း၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇ၊ လိုမ်းတူဝ်လႄႈ ငၢၼ်းၶိုၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈမိူဝ်ႇၵွင်ႉႁဵပ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ တပ်းလႄႈ မၢၵ်ႇလၼ်းလူႉလႅဝ်သေ ပဵၼ်ၽေးထိုင်တၢႆလႄႈ တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ယႃတိပ်းတွပ်းၸွမ်းႁိူၼ်းသေ ယူတ်းယႃႁင်းၵွႆး။ သင်ထၢင်ႇထိူမ်ဝႃႈ မိူဝ်ႇၵွင်ႉႁဵပ်း/ ၵိၼ်ၺႃးႁဵပ်းမိူဝ်ႇၼႆ တေလႆႈၵႂႃႇယူတ်းယႃ တီႈႁူင်းယႃဢၼ်ၸမ်တင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ဝႆးဝႆးယဝ်ႉ။

📌📌 ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇမိူဝ်ႇၵွင်ႉႁဵပ်းၼၼ်ႉ 📌📌
🍄 ႁဵပ်းဢၼ်ဢမ်ႇႁူႉၸၵ်းမဵဝ်းမၼ်း၊ ႁဵပ်းဢၼ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈၵိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယႃႇပေၵိၼ်လႃးလႃး။
🍄 သိုဝ်ႉၵိၼ် ႁဵပ်း ဢၼ်ၶၢႆတီႈလၢၼ်ႉ/ၵူၼ်းၶၢႆ ဢၼ်လႆႈတမ်းၸႂ်ၼၼ်ႉၵူၺ်းလႄႈ။
🍄 ႁဵပ်း ဢၼ်မီးသီလၢၵ်ႇလၢႆး၊ ပေႃးမိပ်ႇၸိုင် သီမၼ်းပႅၵ်ႇပိူင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈမီးၵွင်ႉလႄႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်။
🍄 ႁိမ်းႁွမ်ႁိူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈမီးႁဵပ်းဢွၵ်ႇဝႆႉၼႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် ၸၢင်ႈဢဝ်ၵိၼ်လႄႈ လူဝ်ႇၾၢင်ႉဝႆႉယဝ်ႉ။
🍄 တီႈၵူၼ်းၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႈႁိူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉ ၽွၼ်းၸႃႉ ဢၼ်ၸၢင်ႈပဵၼ်ယွၼ်ႉၵိၼ်ၺႃးႁဵပ်းမိူဝ်ႇၼၼ်ႉလႄႈ။
…………
မှို အစားမှားလို့ မှိုဆိပ်သင့်တယ် ဆိုတာ မှိုတွေလှိုင်လှိုင်ပေါတဲ့ မိုးရာသီရောက်တိုင်း ကြားရလေ့ရှိတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ မှိုမှာ ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းမွန်တဲ့ဓာတ်တွေ ပါဝင်တာမှန်ပေမယ့် အဆိပ်ပြင်းမှိုတွေ စားမိမယ်ဆိုရင်တော့ မှိုဆိပ်သင့်စေတတ်ပါတယ်။ စားသုံးလိုက်တဲ့ မှိုအဆိပ်အမျိုးအစားပေါ်မူတည်ပြီးတော့ မှိုစားမိပြီး မိနစ်ပိုင်းအတွင်း လက္ခဏာပြနိုင်သလို ၆ – ၂၄ နာရီ ကျော် ကြာမှသာ အဆိပ်သင့်လက္ခဏာ ပြသတာမျိုးလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အဆိပ်သင့်မှု လက္ခဏာ နဲ့ ဆိုးဝါးမှုအတိုင်းအတာကတော့ စားသုံးလိုက်တဲ့ မှိုအမျိုးအစား၊ ပါဝင်တဲ့အဆိပ်ပမာဏ၊ စားသုံးမိသောသူရဲ့ အသက်အရွယ်နဲ့ ကိုယ့်ခံစွမ်းအားတွေအပေါ် မူတည်ပါတယ်။ သက်ကြီးရွယ်အို၊ ကလေးသူငယ်တွေနဲ့ ရောဂါအခံရှိသူတွေကတော့ မှိုဆိပ်သင့်ခြင်းကို ပိုမိုပြင်းထန်စွာ ခံစားရတတ်ပါတယ်။

မှိုဆိပ်သင့်တဲ့အခါ ဗိုက်အောင့်ခြင်း၊ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောခြင်း၊ မူးဝေခြင်း၊ သွေးပေါင်ချိန်ကျခြင်း၊ အသက်ရှုရခက်ခဲခြင်း၊ သတိလစ်မေ့မျောခြင်း နှင့် တက်ခြင်းစတဲ့ လက္ခဏာတွေ ပြတတ်ပါတယ်။
မှိုအဆိပ်သင့်တာဟာ အသည်းနဲ့ ကျောက်ကပ်တွေကို ပျက်စီးစေပြီး အသက်ဆုံးရှုံးသည်အထိ ဖြစ်စေနိုင်တဲ့အတွက် ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် ဆေးမြီးတိုတွေနဲ့ ကုသတာမျိုး မလုပ်သင့်ပါ။ မှိုဆိပ်သင့်တယ်လို့ သံသယရှိပါက နီးစပ်ရာဆေးရုံဆီကို အမြန်ဆုံးသွားရောက်ပြီး ကုသမှုခံယူရပါမယ်။
📌📌 မှိုဆိပ်သင့်တာ မဖြစ်စေဖို့အတွက် 📌📌
🍄 အမျိုးအစား မသိတဲ့မှို၊ စားနေကျမဟုတ်တဲ့ မှိုတွေကို လုံးဝ မစားပါနဲ့။
🍄 စိတ်ချရတဲ့ ဆိုင် သို့မဟုတ် စူပါမားကတ်တွေမှာ ရောင်းတဲ့မှိုတွေကိုသာ ဝယ်ယူစားသုံးပါ။
🍄 အရောင်ဆန်းဆန်း မှိုတွေ၊ ဖိချေလိုက်လို့ အရောင်ပြောင်းသွားတဲ့ မှိုလေးတွေက အဆိပ်ရှိတတ်တဲ့ မစားသင့်ပါ။
🍄 အိမ်နဲ့အနီးတစ်ဝိုက်မှာ အလေ့ကျမှိုတွေပေါက်နေရင် ကလေးတွေက ခူးစားနိုင်အတွက် သတိပြုပါ။
🍄 ကိုယ့်မိသားစုဝင်တွေကို အဆိပ်ပြင်းမှိုစားမိခြင်းကြောင့် ဖြစ်နိုင်တဲ့ဆိုးကျိုးတွေ ပြောပြထားပါ။
#ကျန်းမာရေးဗဟုသုတ
#ပိုၼ်ႉႁူႉၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ

မိူဝ်ႈမီးၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်သေမဵဝ်းမဵဝ်း ၶဝ်ႈၼႂ်းတူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ တူဝ်ၶိင်းႁဝ်း တေဢွၵ်ႇပၼ် ၶႆႇလိူတ်ႈၽိူၵ်ႇသေယဝ်ႉ ပေႃးၶ...
04/07/2025

မိူဝ်ႈမီးၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်သေမဵဝ်းမဵဝ်း ၶဝ်ႈၼႂ်းတူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ တူဝ်ၶိင်းႁဝ်း တေဢွၵ်ႇပၼ် ၶႆႇလိူတ်ႈၽိူၵ်ႇသေယဝ်ႉ ပေႃးၶႆႇလိူတ်ႈၽိူၵ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်မႃးၼႆ လူမ်းမႆႈတူဝ်ၵေႃႈ တေသုင်မႃးယဝ်ႉ။

လူမ်းမႆႈတူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ တေမီးယူႇႁိမ်းႁွမ်း 98.6 တီႇၵရီႇၾႃႇရိၼ်ႇႁႆႉသေယဝ်ႉ ပေႃးသုင်သေၼႆႉၸိုင် တေလႆႈဝႃႈ ၼၢဝ် ယဝ်ႉ။ လူမ်းမႆႈတူဝ် မွၵ်ႈ 100 တီႇၵရီႇၾႃႇရိၼ်ႇႁႆႉ ၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈပဵၼ်ၼၢဝ်ယူဝ်းယူဝ်းၼႆသေယဝ်ႉ ပေႃးမီးမွၵ်ႈ 103 တီႇၵရီႇၾႃႇရိၼ်ႇႁႆႉ ၼႆတေႉ တေလႆႈဝႃႈ ၼၢဝ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ၵူၼ်းလူင်ၶဝ် လူမ်းမႆႈၶိုၼ်ႈသေ ၼၢဝ်ယူဝ်းယူဝ်ၼႆတေႉ ဢမ်ႇပေႃးလွင်ႈယႂ်ႇ၊ ဢမ်ႇလႆႈမႆႈၸႂ်ၼႆသေတႃႉ သင်ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆတေႉ ၼၢဝ်ဢိတ်းဢွၼ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇႁႃမေႃယႃယဝ်ႉ။

ပေႃးၼၢဝ်ယူဝ်းယူဝ်းၼႆ တေမီးၾၢင်ႁၢင်ႈ ႁိူဝ်ႇဢွၵ်ႇ၊ ၵတ်းသၼ်ႇ၊ ႁူဝ်ၶႆႈ၊ ၵၢမ်ႈၼိူဝ်ႉၸဵပ်း၊ ဢမ်ႇၶ်ႂႈၵိၼ်ၶႂ်ႈယႅမ်ႉ၊ ဢမ်ႇမီးႁႅင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ပေႃးႁိုင်မွၵ်ႈ 3 ဝၼ်းယဝ်ႉၼႆ ၸၢင်ႈၶိုၼ်းယူႇလီမႃးယူႇယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈၼၢဝ်ယူႇၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ လူမ်းမႆႈတူဝ် ၶိုၼ်ႈသုင်လိူဝ် 103 တီႇၵရီႇၾႃႇရိၼ်ႇႁႆႉ၊ ႁူဝ်ၶႆႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ႁူဝ်မဝ်း၊ ၸွမ်းၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင် ဢွၵ်ႇတုမ်ႇလႅင်၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇ၊ ထၢတ်ႈၼမ်ႉႁႅင်ႈ၊ ၵမ်းၵမ်းႁၢၵ်ႈ၊ ၽၢႆႈၼွႆႉ(ယဵဝ်ႈ)ဢွၵ်ႇဢေႇ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇၽၢႆႈၼွႆႉ(ယဵဝ်ႈ)ၼၼ်ႉ ၸဵပ်းၵႅၼ်းဝႆႉ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် လူဝ်ႇလႆႈၵႂႃၼႄတီႈ ႁူင်းယႃ၊ ႁွင်ႈယႃ ဢၼ်ၸမ်တီႈသုတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
……
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲကို ရောဂါပိုးတစ်ခုခု ဝင်ရောက်လာတဲ့အခါ တိုက်ထုတ်ဖို့အတွက် သွေးဖြူဥတွေ ထုတ်လုပ်ပေးပြီး ဒီလိုသွေးဖြူဥတွေ များလာတဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန်က မြင့်တက်လာပါတယ်။
ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ပုံမှန်အပူချိန်က ၉၈.၆ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်ဖြစ်ပြီး ဒီထက်များရင် ဖျားတယ်လို့ခေါ်ပါတယ်။ ၁၀၀°F လောက်က ရိုးရိုးဖျားတာဖြစ်ပြီး ၁၀၃ လောက်ဆိုရင်တော့ အဖျားကြီးတယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။ လူကြီးတွေမှာ ရိုးရိုးကိုယ်ပူဖျားနာတာက အရေးမကြီးပေမယ့် ကလေးငယ်တွေမှာတော့ နည်းနည်းဖျားတာနဲ့ ဆရာဝန်နဲ့ ပြသင့်ပါတယ်။
ရိုးရိုးဖျားတဲ့အခါ ချွေးထွက်တာ၊ ချမ်းတုန်တာ၊ ခေါင်းကိုက်တာ၊ ကြွက်သားတွေနာကျင်ကိုက်ခဲတာ၊ အစားစားချင်စိတ်မရှိတာ၊ အားမရှိတာ စတဲ့လက္ခဏာတွေ ခံစားရတတ်ပြီး ၃ ရက်လောက်ဆို ပြန်ကောင်းသွားတတ်ပါတယ်။

တကယ်လို့ ဖျားနေတဲ့အချိန်မှာ ကိုယ်အပူချိန်က ၁၀၃ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်ထက်ကျော်တာ၊ အလွန်အမင်းခေါင်းကိုက်တာ၊ ခေါင်းမူးတာ၊ အရေပြားမှာ အနီကွက်တွေပေါ်တာ၊ အသက်ရှူရခက်တာ၊ ရေဓာတ်ခမ်းခြောက်တာ၊ ခဏခဏအန်တာ၊ ဗိုက်အောင့်တာ၊ ဆီးသွားနည်းတာ၊ ဆီးသွားနေတုန်းနာကျင်တာ စတဲ့လက္ခဏာတွေ ပြလာရင်တော့ နီးစပ်ရာ ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းတွေဆီမှာ ချက်ခြင်းပြသသင့်ပါတယ်။
Ref; drmyanmar.com
#ကျန်းမာရေးဗဟုသုတ
#ပိုၼ်ႉႁူႉၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ

မုၼ်ႇမၢၼ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃၽိဝ်ၼင် မဵဝ်းဢၼ်ၸၢင်ႈထူပ်းၸၢင်ႈၺႃးလႆႈၵူႈၵေႃႉသေယဝ်ႉ ပဵၼ်ပိူင်ဢၼ်တူဝ်ၶိင်းၵူၼ်းႁဝ်း တုမ်ႉတွပ...
24/06/2025

မုၼ်ႇမၢၼ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃၽိဝ်ၼင် မဵဝ်းဢၼ်ၸၢင်ႈထူပ်းၸၢင်ႈၺႃးလႆႈၵူႈၵေႃႉသေယဝ်ႉ ပဵၼ်ပိူင်ဢၼ်တူဝ်ၶိင်းၵူၼ်းႁဝ်း တုမ်ႉတွပ်ႇၼိူဝ် ၶူဝ်ၶွင်(ႁိုဝ်)တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ ဢၼ်ဢမ်ႇမႅၼ်ႈတင်းလိူတ်ႈလူမ်းႁဝ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ပဵၼ်မုၼ်ႇမၢၼ်ႇၼႆ ၸွမ်း ၼႃႈ၊ တူဝ်ၶိင်း၊ ၶႅၼ်၊ တိၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေၽူတ်ႉသေ ၶူမ်းမႃးယဝ်ႉ။ တီႈဢၼ်ၽူတ်ႉမႃး ၶူမ်းမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈယၢႆး။ ပေႃးယၢႆးၼႆ မၼ်းၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ထၢတ်ႈဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼိူဝ်ႉၼင်ၶူမ်းၼၼ်ႉ တိူဝ်းဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈလႄႈ ၼင်ႇပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈယၢႆး။

လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်း ႁႂ်ႈပဵၼ်မုၼ်ႇမၢၼ်ႇၼၼ်ႉတေႉ -
📌တိူဝ်ႉၺႃးမူင်ႈမႅင်း၊ မူင်ႈမႅင်းၶူပ်း
📌ဢမ်ႇမႅၼ်ႈတင်း တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ (မိူၼ်ၼင်ႇ - တၢင်းၵိၼ်ပၢင်ႇလၢႆႇ၊ ၶႆႇမူတ်ႉသူမ်ႈ၊ မႅင်းမၼ်း ၸၵႂႃႇ)
📌ဢမ်ႇမႅၼ်ႈတင်း သၢၼ်ၶေးမီးလႄႈ ယႃႈယႃမၢင်မဵဝ်း
📌ၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်း ဢၼ်ႁိုတ်ႉ/ ဢၼ်ၵိတ်ႇႁႅင်းၼႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ
မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉမႆႈပူၼ်ႉ၊ ၵတ်းပူၼ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ပဵၼ်မုၼ်ႇမၢၼ်ႇၼႆၵေႃႈမီးယဝ်ႉ။

သင်ဝႃႈပဵၼ် မုၼ်ႇမၢၼ်ႇၼႆ ပေႃးႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်း လွၵ်းလၢႆးၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် ၸၢင်ႈႁၢႆၶႅၼ်းလႆႈယူႇ။
📌 ၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်း ဢၼ်လူမ်လႄႈ ယူႇငၢႆႈ။
📌 ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၵွၼ်ႈသီ ဢမ်ႇၼၼ် သပ်ႉပျႃႇၼမ်ႉ မဵဝ်းဢမ်ႇမီးဢၢႆၼၼ်ႉလႄႈ။
📌 မိူဝ်ႈဢၢပ်ႇၼမ်ႉၼၼ်ႉ ဢၢပ်ႇတင်းၼမ်ႉဢုၼ်ႇလႄႈ။
📌 တီႈဢၼ်ပဵၼ် မုၼ်ႇမၢၼ်ႇၼၼ်ႉ ဢဝ်ၽႅၼ်ႇၸုပ်ႉၼမ်ႉၵတ်းသေ တူမ်းပၼ်၊ တႃးပၼ်ယႃတႃးတူဝ် ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼိူဝ်ႉၼင်ၵတ်းလီ၊ တႃးပၼ်ယႃတႃး ဢၼ်ပႃး antihistamine ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ။
📌 ယွၼ်ႉမႅင်းတွင်ႉ/မႅင်းတိူၵ်ႇၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉ လဵင်ႉပၼ်ယႃၶျုးမႅင်းတိူၵ်ႇ ႁူၵ်းလိူၼ်ၼိူင်ႈပွၵ်ႈလႄႈ။

မုၼ်ႇမၢၼ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း ပဵၼ်ၽေးထိုင်သၢႆၸႂ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼွၵ်ႈသေမုၼ်ႇမၢၼ်ႇယဝ်ႉ သင်ဝႃႈ မီးမႃးၾၢင်ႁၢင်ႈဢမ်ႇမႅၼ်ႈထၢတ်ႈ ဢၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉၼႆတေႉ လူဝ်ႇလႆႈၵူတ်ႇထတ်းယူတ်းယႃ တီႈႁွင်ႈယႃ၊ ႁူင်းယႃ ဢၼ်ၸမ်တင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
……
အင်ပျဉ်ထခြင်းဆိုတာ လူတိုင်း အသက်အရွယ်မရွေး ကြုံတွေ့နိုင်တဲ့ အရေပြားပြဿနာဖြစ်ပြီး ကိုယ့်နဲ့ဓာတ်မတည့်တဲ့ ပြင်ပအရာတစ်ခုခုကို ခန္ဓာကိုယ်က တုံ့ပြန်တဲ့ဖြစ်စဉ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ အင်ပျဉ်ထတဲ့အခါ မျက်နှာ၊ ကိုယ်လုံး၊ လက်မောင်း၊ ခြေထောက်တွေမှာ ယားယံစေတဲ့ အဖုအပိမ့်တွေ ပေါ်လာပါတယ်။ ယားယံနေတဲ့ အဖုအပိမ့်တွေကို သက်သာအောင်ဆိုပြီး ကုတ်ဖဲ့တာတွေမပြုလုပ်ရပါဘူး။ ကုတ်ဖဲ့ခြင်းက ယားယံတဲ့ ဓါတ်တွေကို ပိုထွက်လာစေတဲ့အတွက် အတတ်နိုင်ဆုံး မကုတ်ဘဲနေဖို့ လိုပါတယ်။

အင်ပျဉ်ထစေတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေကတော့ -
📌 အင်းဆက်ပိုးမွှားတွေထိမိတာ/ကိုက်ခံရတာ၊
📌 အစားအသောက်တွေနဲ့ ဓာတ်မတည့်တာ (ဥပမာ- ပုရစ်၊ ပင်လယ်စာ)၊
📌 တချို့သော ဓါတုပစ္စည်းတွေ၊ ဆေးဝါးတွေ နဲ့ မတည့်တာ
📌 တင်းကျပ်လွန်းတဲ့ အဝတ်အစားအသုံးအဆောင်တွေ ဝတ်ဆင်တာ စတာတွေကြောင့်ဖြစ်နိုင်ပြီး အချို့လူတွေမှာ ပူလွန်းတာ၊ အေးလွန်းတာတွေကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

အင်ပျဉ်ထတဲ့ခါ ဒီနည်းလမ်းတွေအတိုင်း လိုက်နာခြင်းအားဖြင့် သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။
📌 ပေါ့ပါးချောင်ချိတဲ့အဝတ်အစားကို ဝတ်ဆင်ပါ။
📌 အနံ့မပါတဲ့ ဆပ်ပြာအပျော့စားနဲ့ ရေချိုးပါ။
📌 ရေချိုးတဲ့အခါ ရေနွေးနဲ့ချိုးပါ။
📌 ဖြစ်တဲ့နေရာကို ရေအေးဝတ်ကပ်တာ၊ အေးမြစေတဲ့လိုးရှင်းလိမ်းပေးတာ၊ antihistamine ပါတဲ့ လိမ်းဆေးတွေ လိမ်းပေးတာမျိုးလုပ်ပါ။
📌 သန်ကောင်ကြောင့်လဲ ဖြစ်နိုင်တဲ့အတွက် ကလေးငယ်တွေကို ၆လကြာတိုင်းတစ်ခါ သန်ချဆေးပုံမှန်တိုက်ကျွေးပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

အင်ပျဉ်ထခြင်းဟာ အသက်အန္တရာယ်ဖြစ်စေတဲ့အထိ မပြင်းထန်ပါတတ်ပါ။ ဒါပေမယ့် အင်ပျဉ်တွေအပြင် တခြားပြင်းထန်တဲ့ ဓာတ်မတည့်တဲ့လက္ခဏာတွေ ပြလာရင်တော့ နီးစပ်ရာ ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းတွေဆီကို အမြန်ဆုံး သွားရောက်စစ်ဆေးကုသဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
#ကျန်းမာရေးဗဟုသုတ
#ပိုၼ်ႉႁူႉၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ

Address

Taunggyi

Telephone

+959771965505

Website

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Shan Health Committee posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Practice

Send a message to Shan Health Committee:

Share

Share on Facebook Share on Twitter Share on LinkedIn
Share on Pinterest Share on Reddit Share via Email
Share on WhatsApp Share on Instagram Share on Telegram