19/12/2023
💉🐍 မြွေဆိပ်ဖြေဆေး (Antivenom)🐍💉
မြွေဆိပ်ဖြေဆေးမှာ Monovalent, Polyvalent နဲ့ လူသိနည်းတဲ့ Monovalent labeled ဆိုတဲ့ အမျိုးအစားတွေရှိပါတယ်။ Monovalent က မျိုးစိတ် ၁ ခုတည်းအတွက် ရည်ရွယ်ပြီး ထုတ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ Polyvalent ကတော့ မြွေမျိုးစိတ် ၂ ခုနဲ့ အထက်အတွက် ပေါင်းပြီး ထုတ်ထားတဲ့ မြွေဆိပ်ဖြေဆေးပါ။ ဥပမာ - မြွေဟောက်အဆိပ်နဲ့ မြွေပွေးအဆိပ်ကို ပေါင်းထုတ်လို့ ရလာတဲ့ မြွေဆိပ်ဖြေဆေးကို မြွေဟောက်ကိုက်လူနာတွေအတွက် သုံးလို့ရသလို မြွေပွေးကိုက်လူနာတွေအတွက်လည်း သုံးလို့ရပါတယ်။ အဲ့ဒီမြွေဆိပ်ဖြေဆေးကို Polyvalent လို့ ခေါ်ပါတယ်။ နောက်တခုက Monovalent labeled ပါ။ သူက မြွေမျိုးစိတ်တခုအတွက် နာမည်တပ်ပြီး ထုတ်ထားပေမဲ့ အဆိပ်က မြွေမျိုးစိတ်တခုတည်းမဟုတ်ပဲ တခြားမြွေမျိုးစိတ်ရဲ့ အဆိပ်တွေပါ၀င်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ မြွေဟောက် (Naja kaouthia) နဲ့ မြွေပွေး (Daboia siamensis) မြွေဆိပ်ဖြေဆေး ၂ မျိုးရှိပါတယ်။ ၂ မျိုးလုံးက Monovalent ပါ။
🐎🐑 မြွေဆိပ်ဖြေဆေးကို ဘယ်လိုထုတ်လုပ်လဲ 🐑🐎
ပထမဆုံး အရည်အသွေးကောင်းမွန်တဲ့ မြွေဆိပ်ကိုရဖို့အတွက် ကျန်းမာတဲ့ မြွေတွေဆီကနေ အဆိပ်ကို ထုတ်ယူပါတယ်။ အဲ့ဒီအဆိပ်တွေကို မြင်းတွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲကို အချိန်ဇယားနဲ့ အဆိပ်ပမာဏတဖြေးဖြေးတိုးပြီး ထိုးသွင်းပေးပါတယ်။ မြင်းတွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ မြွေဆိပ်ကို တိုက်ထုတ်တဲ့ antibodies တွေရှိလာတဲ့အခါ မြင်းတွေရဲ့ သွေးကို ပုံမှန်ဖောက်ယူပြီး သွေးထဲက antibodies ကို စစ်ထုတ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီနောက် ဓာတ်ခွဲခန်းမှာ အဆင့်ဆင့်ခွဲခြားသန့်စင်ပြီး ဆေးရုံတွေမှာ သုံးတဲ့ မြွေဆိပ်ဖြေဆေးကို ရရှိပါတယ်။
📌မြွေဆိပ်ဖြေဆေးက ဘယ်လိုအလုပ်လုပ်လဲ📌
မြွေဆိပ်ဖြေဆေးက antibodies ဖြစ်တဲ့အတွက် မြွေဆိပ်ထဲမှာရှိတဲ့ Antigens တွေကို တိုက်ခိုက်ပြီး လူရဲ့ခန္ဓာကိုယ်က ဆဲလ်တွေကို ထပ်ဖျက်စီးလို့မရအောင် တားပါတယ်။ မြွေဆိပ်ဖြေဆေးက မြွေဆိပ်ကိုပဲ သီးသန့်တိုက်ခိုက်တာဖြစ်တဲ့အတွက် မြွေဆိပ်ကြောင့်ဖြစ်တဲ့ ဆဲလ်ပျက်စီးခြင်းကို ပြန်လည်မပြုပြင်ပေးနိုင်ပါဘူး။ ဥပမာ - မြွေပွေးကိုက်လို့ ကျောက်ကပ်ပျက်စီးနေပြီဆိုရင် မြွေဆိပ်ဖြေဆေးထိုးလိုက်လို့ ဖြေဆေးကြောင့် ကျောက်ကပ်က ပြန်ကောင်းလာမှာမဟုတ်ပါဘူး။ အဆိပ်ဖြေဆေးက ကျောက်ကပ်ကို ပိုမဆိုးအောင်သွားအောင် တိုက်ခိုက်နေတဲ့ အဆိပ်တွေကိုပဲ တားပေးတာပါ။
မြွေဆိပ်ဖြေဆေးထိုးရင် ထိုးရမယ့်ဆေးပမာဏ ပြည့်အောင်ထိုးပေးရပါတယ် (ဥပမာ - မြွေပွေးဆိုရင် ၈ လုံးအရင် စထိုးရပြီ လူနာ မသက်သာ (သို့) ပိုဆိုးမှ ဆရာ၀န်က ဆုံးဖြတ်ချက်ချပြီး နောက်ထပ် ၈ လုံးထပ်ထိုးပေးပါတယ်)။ တောဘက်တွေမှာ လူနာတွေကို မြွေဆိပ်ဖြေဆေးကို ဆေးပမာန ပြည့်အောင် မထိုးပေးပဲ ပိုက်ဆံတွေ အများကြီးတောင်းတဲ့ ဒေါက်တာရမ်းကုတွေရှိတာမို့ သတိထားဖို့လိုပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာက မြွေကိုက်လူနာတွေအတွက်ကို မြွေဆိပ်ဖြေဆေးကုန်ကျစရိတ်ကို အစိုးရက ပေးပါတယ်။
မြွေဆိပ်ဖြေဆေးထိုးတိုင်း လူနာအတွက် ရှော့ဖြစ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေ ပိုတိုးလာတဲ့အတွက် မြွေဆိပ်ဖြေဆေးထိုးရန်ကို ဆရာဝန်တွေက သေချာစောင့်ကြည့်ပြီးမှ ထိုးပေးပါတယ်။ တချို့လူနာတွေက အစိုးရိမ်လွန်ပြီး မြွေမျိုးစိတ် မသေချာ (သို့) ရောဂါလက္ခဏာ မပြခင်ကို မြွေဆိပ်ဖြေဆေး ထိုးချင်ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဆေးရုံမှာချက်ချင်း မထိုးပေးတဲ့အကြောင်းအရင်းက မြွေဆိပ်ကြောင့် အန္တရာယ်မဖြစ်ပဲ မြွေဆိပ်ဖြေဆေးကြောင့် အသက်အန္တရာယ်ရှိနိုင်တဲ့အတွက်ဖြစ်ပါတယ်။ 🐍
Photos - BPI
SEC admin team 🚑 🐍
Snakebite Emergency Cases and Identification (Myanmar)
Wildlife of Myanmar